Ui
Nieuws uit STAD en OMTREK
Sloveens Mannen-octet in Irene
OUDE TIJD
Toch een Gedistilleerd Museum
in Schiedam
loscopen
Achter de Poldervaart
Oud-minister In 't Veld over
krotopruiming
HOE ONZE VOGELS HET IN
MAART MAAKTEN
Sterfte en gebrek....
|l'
Uit die goede
Parade op Coolsingel
te Rotterdam
Folkloristische dansgroep van Opatija
begon tournee door Nederland
i
Meesterlijke romantische zangkunst
MORRIS DEALER
„DE STER" - J. S. L0KKERB0L
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
KETHEL
Een verzoek omtrent de reigers
Mgr G. P. J. van der
Burg 65 jaar
DINSDAG 9 MAART 1954
PAGINA 2
Kt M
i
Prachtige zang
Niet veel nieuws
TACHTIG JAAR
TOONKUNSTCONCERT
AGENDA
IN ROTTERDAM
LOONSVERHOGING
Heeft voor U
de juiste Vulpen
IN DE KORENBEURS
MONOPOLE THEATER
„De trek naar het Westen
POLS GEBROKEN
S.V.V.-ATHLEET WINT DE
MAPLE-LEAF
WILTON ZAALHANDBAL
BURGERLIJKE STAND
JUBILé
„HYGUA" 45 JAAR
MILITAIR MUZIEKFEEST
TE DELFT
ROMANTIEK
TWEE PROBLEMEN BIJ
VOLKSHUISVESTING
W eer strijd tegen reigers?
Het voorjaar in de kop
Leeuweriken trokken over
Op Koninginnedag,
KONINGIN BEZOCHT
EXPOSITIE
NED. VRACHTENMARKT
m 1
Eclite ras-zuivere volksliederen zijn altijd aantrekkelijk. Zij zijn dc
neerslag van de frisse, ongekunstelde volksgeest en die is steeds interessant.
ooral een volk als het Joegoslavische, dat zijn cultuur vruchtbaar
beïnvloed ziet door het samenkomen van Sloveense en Servische stijl
kenmerken, beschikt over een schat van muzikale uitingen van de volksziel.
Zij zijn hier vrijwel onbekend, zoals volksliederen bijna steeds binnen de
grenzen van hun cultuurgebied blijven. Enkele komen naar voren door
koorbewerkingen of in rhapsodieën van de componisten van het land.
Daarom was het luisteren naar dit
dubbel-kwartet dubbel belangwekkend: én
om kennis te nemen van een keur van het
repertoire én vooral om de sublieme uit
voering- Wat het eerste element betreft:
we kunnen niet aan de indruk ontkomen,
dat men voor deze Nederlandse tournee
een bloemlezing heeft gebracht van liede
ren die in hun melodiek zeer gemakkelijk
te benaderen zijn door het Westerse oor.
Het grootste gedeelte van het programma
klonk ons dan ook zeer vertrouwd, hoewel
er voldoende melodiebuigingen en rhyth-
men waren om het exotische karakter aan
te duiden. In elk geval kunnen we wel
dit zeggen, dat het spaarzame repertoire
aan Slavische muziek, dat op het ogen
blik gebezigd wordt door de Nederlandse
mannenzang aanzienlijk zou kunnen wor
den verrijkt met deze muziek, die gezond-
romantisch, mannelijk en sterk klinkt en
voor zangers en toehoorders een genot zal
zijn.
Dit groepje Sloveense artisten is geselec
teerd onder staatstoezicht uit een groot
aantal gegadigden en heeft enkele jaren
rustig en intensief kunnen werken. Het
resultaat is een perfect klinkend ensemble
dat in al zijn geledingen voortreffelijk
werk levert. Zeer mooie stemmen van
zelfsprekend een geraffineerde zang
kunst die in niets onderdoet voor die der
Don-Kozakken bijvoorbeeld, en opgewas
sen is tegen elke eis die de samenzang
stelt: dit alles werkte samen tot een zeer
schoon concert, dat een openbaring zou
zijn geweest voor alle koorzangersals
ze waren gekomen! Het is heel jammer
dat „Irene" zo slecht bezet was, want dit
was zangkunst van zeer grote waarde, die
de aandacht van een groter publiek vol
komen verdient.
Men steekt er wel niet veel nieuws op,
wat dé artistieke kant betreft: in dat
opzicht zijn onze voortuitstrevend-aange-
legde Nederlandse mannenkoren niet ge
makkelijk te overtreffen. Maar ook reeds
gekende schoonheid is waardevol als
Wiener-Sanger-Knaben en Don-Kozakken
de hun geschonken overstelpende aandacht
waard zijn, wel, dan zijn deze 8 Sloveniërs
het zeker niet minder. Wij zouden werke
lijk niet weten in welk opzicht dit octet
voor de genoemde koren onderdoet en
kunnen dan ook ieder die interesse heeft
voor koorzang een bezoek aan Palace,
Zomerhofstraat, warm aanbevelen als het
Sloveens octet daar op 18 Maart a.s. (8
uur) weer een concert geeft. Bij juiste be
leidvoering en als dit groepje intact kan
blijven zal men er zeker meer van horen
dan tot nu toe het geval was. Het is dat
ongetwijfeld waard.
A.s. Woensdag 10 Maart, hoopt de heer
A. A. Mercier zijn tachtigste verjaardag
te vieren. Op zichzelf is dit tegenwoordig
niet zo'n bijzonderheid meer, maar wat
wel vermeldenswaard is, is dat deze kras
se oude heer nog steeds op zeer aanvaard
bare wijze de bariton bespeelt in het mu
ziekkorps van het Leger des Heils. Ook
is hij nog steeds, zonder zichzelf te ont
zien, actief als heilsoldaat en muzikant
in de samenkomsten van het Leger des
Heils of deze in of buiten de zaal worden
gehouden. Het muziekkorps van het Le
ger heeft veel aan de heer Mercier te
danken.
De heer Mercier was de mede-oprichter
van het bekende Jeugdmuziekkorps. Te
vens was hij daarvan dertien jaar kapel
meester. Vele jongens die hij tussen 1922
en 1935 heeft opgeleid, zijn nu nog actief
muzikant in het muziekkorps van vol
wassenen. Anderen zijn gewaardeerde
krachten geworden in plaatselijke mu
ziekkorpsen.
De huidige kapelemeester van het
Schiedamse muziekkorps van het Leger
is een zijner leerlingen geweest en de
heer Mercier is nu één van zijn gewaar
deerde krachten.
Natuurlijk zullen de heilsoldaten en
zijn oud-leerlingen d»ze dag niet zonder
meer voorbij laten gaan, zij zullen hem
a.s. Woensdagavond een muzikale hulde
gaan brengen voor zijn woonhuis aan de
Lange Achterweg no. 8/17.
Het programma van het Toonkunst
concert op Donderdag 11 Maart a.s. in het
Passage-theater luidt als volgt:
Het Rotterdams Kamerorkest, dirigent
Piet Ketting, concerteert met als solis
ten: Vera Doniska, sopraan; Jolle Huck-
riede, klarinet.
De uit te voeren werken zijn: 1. Ouver
ture II Signor Bruschino Rossini; 2. Aria
uit: „II re pastore' Mozart: 3. Klarinet
concert Mozart en 4. Symphonie no. 3,
Schubert.
A UTOMOBIELBEDRIJ VEN
Lange Nleuwstraat 227 - Telefoon 69604
Passage-Theater: „Het mysterie van het
leven (14 j.)
Monopole-Theater: „De trek naar het
Westen" (14 j.).
Stedelijk Museum: Dagelijks 25 uur:
tentoonstelling „Kinderen uiten zich".
Woensdag
KETHEL Herwonnen Levenskracht R.K.
Ver. Gebouw: Filmavond 7.30 uur. Toe
gang boven 18 jaar.
Donderdag
Passage Theater: Toonkunstconcert, 8 u.
TONEEL EN MUZIEK
Woensdag 10 Maart:
Schouwburg, 8 uur: Besloten. Rivièrahal.
8.15 uur: Rotterd. Philh. Orkest o.l.v. Eduard
Flipse. Solist Theo Bruins, piano. Aula V.U.,
8 uur: „Djajaprana" (Jef Last).
BIOSCOPEN
Programma's van 5 t/m 11 Maart
Arena: De zonden van een vader (18 j.) Ca
pitol: De Vrouw uit de Lisbon Club (volw.)
Centraal: De zoon van niemand (14 j.) Ci
neac en Colosseum: Europa '51 (volw.) Har
monie: De dief van Venetië (18 J.) - Lutusca:
Zij, die van de zonde leven (volw.) Luxor:
Het Hemelbed (18 j.) - Passage (Schiedam!
Het mysterie van het leven (14 1.) Prinses:
wenn der weisse Flieder wieder blüht (18
j.) Rex: De Kruistochten (14 j.) *t
Venster: De dood van een handelsreiziger
(volw.) Victoria: Europa '51 (volw.).
De loonsverhoging door de firma F. W.
van der Eist Co. haren werklieden toe
gestaan, bedroeg, naar wij nader verne
men, slechts y2 cent, zoodat het werk
loon per uur van 12 op 12% cent werd
gebracht.
Met deze verhoging namen de werklie
den geen genoegen. Heden-ochtend (13
Juli) zes ure staakten zij het werk, maar
op de toezegging van den patroon, dat hij
Donderdag aanst. 16 Juli) op hun ver
zoek om loonsverhoging een beschikking
zou nemen, hebben zij het werk hervat.
Ook het personeel aan verschillende
molens alhier moet een loonlijst bij de
directie hebben ingediend met verzoek
daar op uiterlijk Zaterdag aanst. antwoord
te mogen ontvangen.
(Nwe Schiedamsche Courant van 14 Juli
1896).
Noot: Ook bij de Stearine-kaarsenfabriek
„Apolio" alhier, waren de arbeiders en
arbeidsters in staking gegaan. Men vroeg
daar een loonsverhoging van twee gulden
(het loon was 7 per week, waarvan 2
aan de huisbaas en de verzekeringsagent
moest worden betaald). De directie be
sloot 2 aan de gehuwden en 1,50 aan
de ongehuwden te zullen betalen. Men
ging op deze voorstellen niet in en de
staking duurde voort. Doch ook de mole
naars eisten meer loon, alsmede de arbei
ders van de Gemeente-gasfabriek.
PASSAGE
SCHIEDAM
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM IN OMSTREKEN
76ste Jaargang No. 22401
Sinds geruime tfld geleden Is er sprake
geweest van plannen, om in de voormalige
Korenbeurs 'n Gedistilleerd Museum in te
richten, waarin de ontwikkeling van de
dranken-industrie in onze stad aanschou
welijk zou worden voorgesteld. Verschil
lende pogingen in die richting leden
inmiddels schipbruik. En toen het be
neden gedeelte van de Oude Korenbeurs
voor bijeenkomsten werd ingericht, leek
het plan voorgoed van de baan. Er werd
gemompeld, dat de distillateurs niet tot
samenwerking waren te brengen en van
officiële zijde werd er nog op gewezen,
dat het Stedelijk Museum reeds over een
mooie replica van een ouderwetse distil
leerderij beschikte, hetgeen voldoende
werd geacht.
Thans echter bereikte ons het volgende
communiqué,, waaruit blijkt, dat men
toch een museum wenst en wel in de
Korenbeurs:
Er heeft zich een commissie gevormd,
die tot taak heeft, de mogelijkheid te
onderzoeken van het vestigen van een
museum, betrekking hebbende op de gedis-
tilleerdindustrie in de Korenbeurs te
Schiedam. Deze commissie is samenge
steld uit vertegenwoordigers van de distil
lateursverenigingen, de Schiedamse Ge
meenschap en de V.V.V., terwijl tevens de
heer C. Kramers, architect, zijn mede
werking heeft toegezegd. De commissie
acht het haar plicht al haar krachten in
De kantoren der Redactie en Admini
stratie zijn gevestigd te Schiedam, Dam
18, telefoon 66152. Gironummer 590943.
Abonnementsprijs f 6.25 per kwartaal,
f 2.15 per maand, f 0.50 per week.
Advertentieprijs op gewone kolombreedte
f ü.is per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
Bij contract gelden lagere tarieven, welke
kolombreedte f 0.30 per millimeter hoogte,
bij de administratie of bij de erkende ad-
vertentiebureaux verkrijgbaar zijn.
Kampioenen (kleine advertentlën) tot 20
woorden 30 cent. Elk woord meer 3 cent.
Maximum 60 woorden. Plaatsing uitsluitend
bij vooruitbetaling.
Alle advertentie-orders worden afgesloten
en geplaatst overeenkomstig de Regelen
voor het Advertentiewezen.
De inhoud van de film, die tot en met
Donderdag in het Monopole-Theater gaat,
is als volgt:
De Amerikaanse Burgeroorlog is juist
afgelopen. Een grote groep emigranten
trekt naar het Westen, dat wemelt van
Indianen, van wie men echter gelooft, dat
ze niets kwaads in de zin hebben. Onder
deze emigranten bevinden zich twee be
faamde prairie-jagers. Bill Hickolt. en ^tjn
vriend, de beroemde kolonel Cody, hqge
naamd Buffalo Bill, die vergezeld wordt
door zijn vrouw Louisa.
Het schip, aan boord waarvan zij zien
bevinden, vaart de Missouri af tot Lea-
vensworth, waar Hickok Calamity-Jane
terugvindt, het meisje aan wie hij zijn
hart heeft verpand, een verliefdheid ove
rigens, die hij voor iedereen verborgen
houdt. Deze Calamity-Jane is de popu
lairste vrouw van de Far West.
Na verschillende verwikkelingen ont
vangt Buffalo Bill bevel om een munitie-
convooi langs een weg, die alleen hij kent,
te begeleiden naar Fort Piney, waarvan
het garnizoen in een kritieke situatie ver
keert, omdat het wordt belegerd door de
Ceyennen.
Intussen zijn Hickok en Calamity-Jane
door de Indianen gevangen genomen. Om
haar metgezel een marteling te besparen,
vertelt Calamity-Jane aan Gele Hand
welke weg het convooi zal volgen. Als
prijs voor dit verraad laten de beulen hen
beiden vrij.
Buffalo Bill en zijn mannen lopen in de
val. Hickok speelt het klaar om hen te
benaderen op een eilandje, waarheen de
groep is gevlucht, terwijl Calamity-Jane
erin slaagt om generaal Custer, comman
dant van het Federale leger, te waarschu
wen en hem in te lichten omtrent de pre
caire toestand van Buffalo Bill. Juist op
het moment, dat de belegerden het onder
spit zullen delven, worden zij nog net ge
red! Tegelijkertijd hoort Hickok, dat een
zekere John Lattimer wapens en munitie
aan de Indianen heeft verstrekt. Hij gaat
op zoek naar hem en vindt zijn spoor. Lat-
tiber beveelt op zijn beurt drie soldaten
om zijn gevaarlijke vijand Hickok uit de
weg te ruimen. Maar deze verslaat ze alle
drie en wordt daardoor, hoewel hij uit
zelfverdediging handelde, vogelvrij ver
klaard.
Zijn vriend Buffalo Bill, die bevel heeft
gekregen hem te arresteren, vertelt hem,
dat hij de ware rol, die Lattimer heeft
gespeeld, aan het daglicht moet brengen,
om hiermee zijn driedubbele moord te
verklaren en de verraders te ontmaskeren.
Maar dan horen zij van een Indiaan, dat
het garnizoen van Fort-Piney in de pan
is gehakt en Custer zelf is gedood. De
opperhoofden Zittende Stier en Gele Hand
hebben zich met elkaar verbonden om hun
onverbiddeliike strijd tegen de blanken
voort te zetten. Terwiil een wanhopige
Buffalo Bill onmiddellijk vertrekt om de
generale staf over de catastrofe in te lich
ten, keert de gevangen genomen Hickok,
die op zijn woord van eer is vrijgelaten
terug naar Deadwood. Daar vindt hij Lat
timer temidden van zijn vrienden. Hij
doodt de eerste en houdt de anderen in
een herberg gevangen, waar hii wacht op
de komst van Buffalo Bill en de militaire
autoriteiten.
Hickok wordt echter door een luitenant
van Lattimer op laffe wijze vermoord.
Zijn moordenaar slaagt erin met ziin
bendegenoten te vruchten. En wanneer
Buffalo Bill en generaal Merritt eindelijk
oo de plaats des onheils aankomen, vin
den zij Calamitv-Jame Wenende naast het
lichaam van de enige man, die zij ooit
heeft liefgehad.
K.F.C. 14 jaar.
In het gymnastieklokaal van de Sint
Joris Doelen heeft gisteren de 13-jarige
A. L. wonende Oude Sluis bij een oefe
ning zijn rechterpols gebroken. Hij is
door <Je Gen. Dienst naar de Dr. Nolet-
stichting vervoerd en na behandeling al
daar naar zijn woning gebracht.
te spannen, om dit zo unieke bouwwerk
weer een bestemming te geven, welke in
overeenstemming is met het verleden en
waardoor tevens het grote belang van onze
oud-vaderlandse industrie kan blijven.
Zij vertrouwt daarbij medewerking in zo
ruim mogelijke kring te ondervinden.
Voorzitter van het comité is de heer A.
M. Sunderman, secretaris mr J. v. Win
kelhof.
Zondagmiddag heeft de S.V.V.-athleet
A. Koning in de handicap-loop over
5 Km., de bekende veldloop om de zil
veren Maple-leaf, wederom een goed
succes geboekt door als overtuigende
winnaar te z'egevieren.
Deze traditionele wedstrijd was ook dit
jaar weer door de Gooische Athletiekclub
georganiseerd op de heide achter Hilver
sum. Uit een veld van ruim 150 deelne
mers wist de S.V.V.'er zijn 75 M. handi
cap in de eerste ronde reeds in te lopen
op de C-D klassers en bleef in een der
mate hoog tempo doorlopen dat de
A-klasser S. Bobeldijk uit Medemblik, de
man die als winnaar voorspeld was in
deze wedstrijd, geen kans kreeg ook maar
een meter in te lopen op de S.V.V.'er. De
Schiedamse athleet liet een tijd voor zich
afdrukken van 17 min. 23.5 sec., de tijd
van Bobeldijk was 17 min. 34.1 s.
De S.V.V.'er J. Smit eindigde in deze
wedstrijd als 48ste.
Zondag j.l. speelden de dames en het
herenzaalhandbalteam van Wilton Fijen-
oord hun laatste competitiewedstrijd in
de zaalhandbalcompetitie van District
West B.
De dames moesten het opnemen tegen
het sterke team van Hellas 2, en zoals
werd verwacht, kregen zij een geduchte
nederlaag te slikken. Toch speelden de
Wiltondames lang niet onverdienstelijk,
maar als het op de afwerking aankwam,
ontbrak het schot op doel en daar bracht
de voorhoede deze dag maar weinig van
terecht. De runst ging in met een 40
voorsprong voor de Heienen en na de
rust wisten deze Haagse schutters er nog
8 bij te maken, zodat de eindstand kwam
met een verdiende 120 overwinning
voor de Hagenaars, die zeker twee klas
sen beter speelden.
Het herenteam kreeg ook 11 doelpun
ten tegen z'ich gescoord, doch het wist er
19 tegenover te stellen, dus besloot het
deze competitie met een mooie overwin
ning tegen C.W.P.
Het was al reeds in de eerste minuut,
toen de ex-keeper Van Dam de spore
opende. Dit eerste doelpunt werd direct
gevolgd door een tweede door Varewijck.
Met deze 20 voorsprong kregen de
Wiltonheren meer zelfvertrouwen en ze
gingen al weer iets gemakkelijker spelen,
waar C.W.F. van profiteerde en een te-
genpunt wist te scoren. Van Dijk die weer
een prima partij speelde, maakte er ach
tereenvolgens 41 van en toen Van Dam
het vijfde doelpunt op zijn naam bracht,
werd dit door de prima leidende scheids
rechter Slotje in een pynalty omgezet,
die Varewijck onhoudbaar inkogelde.
Overheul, Van Dijk en Vons zorgden er
voor, dat de rust inging met een 136
voorsprong. Dat dit nog lang geen veilige
voorsprong was, bleek wel uit het feit,
dat C.W.P. de stand wist op te voeren tot
1310. Hierna werd een speler van
C.W.P. voorgoed het veld uitgezonden en
wisten de rood-witten de stand geleide
lijk op te voeren tot 1911. Het was voor
al keeper Bijloo die in deze wedstrijd op
viel door zijn prachtig verdedigen.
He 2e en 3e dameselftal die veldhand-
bal moesten spelen, kregen hiervoor nog
geen gelegenheid, daar alle wedstrijden
in de afd. Rotterdam werden afgelast.
GEBOREN: Neeltje d. van G. Ramaker
en M. Kok; Wilhelmina M. d. van H.
Kusters en A. M. v. d. Pluijm; Margaretha
d. van J. Poot en M. Blok.
OVERLEDEN: A. de Koning, 59 jaar; J.
J. M. Odijk, 19 jaar.
Zaterdag 13 Maart zal het 25 jaar ge
leden zijn, dat de heer A. Kreischer,
Zweedsestraat 119b, Rotterdam, kopergie
tersbaas bij de ijzter-, koper en staalgiete-
rij van Egmond en Zonen te Overschie
in dienst trad van deze firma.
Ter gelegenheid van haar 45-jarig be
staan geeft de Dames Gymnastiekvereni
ging „Hygiëa" Donderdag 18 Maart in het
Passage Theater een uitvoering.
FILMAVOND HERWONNEN
LEVENSKRACHT
Morgenavond organiseert Herwonnen
Levenskracht in het R.K. Ver. gebouw
tegenover de R.K. kerk een propaganda
filmavond. Aanvang 7.30 uur precies.
Toegang boven 18 jaar.
De stichting „Delfesta" te Delft, heeft
het gemeentebestuur verzocht, garant te
willen zijn tot een, bedrag van 45.000,
voor het in de tweede helft van Augustus
te organiseren muziekfestival, waaraan
de Nederlandse gardemuziekcorpsen, ge
kleed in gala-uniformen, zullen deelne
men. B. en W. menen dat het festival een
uniek evenement belooft te worden en
stellen de gemeenteraad voor de gevraag
de garantie te geven.
Voor het festival, dat van 21 tot en met
28 Augustus wordt gehouden, zullen op de
markt tribunes voor vierduizend personen
worden gebouwd. Regisseur van het ge
heel is Johan de Meester.
Iedere avond zal een hoge Ned. autori-
Wanneer men de Kerkweg afwan
delt, van het oude dorp in de rich
ting van de R. K. kerk, bemerkt
men, op enige afstand van deze
kerk, links en rechts in de weilan
den een bodemverhoging van pl.m.
1%-2 m., die de weg snijdt en zich
in de verte verliest.
Sinds de eerste dagen, dat wij deze
kleine rug in de weilanden ontdek
ten, kwam de vraag in ons op: waar
om en waardoor dit bodemverschil?
Omdat deze hoogte ook door zijn
wei loopt, vroegen we het aan
Knobbel-Dirk. We waren terecht.
Dirk's triomphantelijke gezicht zei
ons: ....„Je had nergens beter te
recht kunnen komen dan bij mij..."
Met z'n kousevoeten op de onder
ste stoelsport, nu en dan van onder
uit kijkend naar de hevig benieuw
de luisteraar, vertelde hij het vol
gende verhaal.
„Het zal zo'n zestig jaarlaat
ik eens denken.nou ja, het is in
ieder geval enige jaren voor de
grote overstroming van Kethel ge
beurd. In dat jaar dus, kwam mijn
grootvader, Kleine-Dirk noemden
de mensen hem, met z'n knecht,
ouwe Giel, 's morgens om vier uur
in de wei, om de koeien te melken.
Toen ze achter naar dat hoge stuk
liepen, om de beesten op te halen,
vonden ze een pracht van een vaars
hartstikke dood.
Opa vond dat niks lollig, zo'n
strop op z'n nuchtere maag, maar ja,
dat kan iedere boer gebeuren. Na
tuurlijk vroeg-ie zich af, waaraan
dat beest zo schielijk gestorven kon
zijn. Z'n owe knecht Giel en hij tast
ten hier eens, knepen daar eens
en keken mekaar toen verschrikt
aan".
„Giel", fluisterde Opa, „dat kreng
mot as de donder de grond in, want
ik vertrouw 't niks".
Wat was het geval? Opa en Giel
voelden nog al wat knobbels op de
vaars z'n huid en meenden daarom
dat het beest aan miltvuur gestor
ven was.
De overheidsmaatregel tegen deze
ziekte, waren in die dagen niet mis
en daarom moest het kadaver spoor
loos verdwijnen.
Ze sleepten het dier in een plooi
van het terrein en hoopten maar
dat niemand de vaars zou zien lig
gen.
's Avonds, in de schemering, ik
en vader hebben nog geholpen, groe
ven we een gat op het hoogste stuk
van de wei. Daar wou toch geen
goed gras groeien en sting alleen
maar Heermoes en dat vreten de
koeien niet gauw.
Ge begrijpt, een vaars is geen kat,
het moest een flink, groot gat wor.-
den. Opa had het beest graag diep
liggen vanwege de besmetting".
„En nou komt het", zei Dirk....
met z'n vinger omhoog! „Laten we
nou halverwege op driekwart meter
niet verder kunnen. We zaten op
een hard stuk, waar we maar niet
door kinden komen. Bij het licht
van de stallantaarn zagen we, dat
we loshakten op iets wat vroeger
een brede muur moest zijn geweest.
We zijn tenslotte een paar meter
verder maar opnieuw begonnen.
Voor de aardigheid nam ik een
paar losgewrikte stenen mee naar
huis. Het leken bakstenen, maar
nogal van een grotig soort. Die ste
nen bleven in een hoek van onze
werf slingeren.
Nou kwam er bij ons thuis wel
eens een oud meneertje uit Delft,
die zogezeid verstand van antiek
had. Opa liet hem een keer die ste
nen zien en samen liepen ze toen de
wei in, recht naar het vaarzen
graf.
Dien avond vertelde Opa, dat
die meneer gezeid had, dat op die
bult in de wei eeuwen geleden een
kasteel of een klooster gestaan had!"
Sinds het verhaal van Dirk zagen
we, als de storm door de polder floot
op de weidehoogte, het silhouet van
ridders, die met gestrekte lans op
elkaar instormen. Of soms hoorden
we in het ruisen van de oude kas
tanjes, om de kerk, flarden van de
koorzang uit een oude abdij!
De waarheid over deze weide-
hoogten. er zijn er meer.von
den we pas vele jaren, later in een
boekje, dat de bodemgesteldheid
behandelt van het Westland. Een
gedeelte van Kethel wordt er ook
in behandeld. Het is geschreven
door dr ir W. J. van Liere. Nuchtere
wetenschap, zonder romantiek, maar
toch wel interessant. Daarover een
volgende keer.
P. E. RIFERIO.
Op uitnodiging van de stichting „De vier
Gemeenten" sprak de oud-minister van
Wederopbouw en Volkshuisvesting mr J.
in 't Veld te Nieuwerkerk a. d. IJssel over
de krotopruiming.
Twee problemen, aldus spreker, gaan in
de na-oorlogse periode hand in hand: dat
der woningnood en dat der dreigende
werkloosheid onder de bouwvakarbeiders,
wanneer de woningnood eenmaal tot het
verleden zal behoren. Dit laatste zal om
streeks 1960 een feit zijn. Dat deze ziens
wijze niet te optimistisch is, bewijzen de
cijfers. In 1938 was de gemiddelde woning
bezetting in ons land 4,19. In en na de oor
log is dit cijfer opgelopen tot 4,64, waarbij
het dieptepunt valt in het voorjaar van
1948. Wanneer in het tegenwoordige tempo
wordt voortgebouwd, zal over vier jaar
het peil van 1938 weer zijn bereikt, en zal
eind 1960 de gemiddelde woningbezetting
3,96 zijn, wat belangrijk lager is dan kort
voor de oorlog. Indien we niets doen zal
onder de bouwvakarbeiders dezelfde treu
rige toestand ontstaan als we kennen uit
de 30-ger jaren, toen 50 procent van hen
geen werk kon vinden. Regeren is vooruit
zien en dus is de regering verplicht hier-
tegen haar maatregelen te treffen. De
teit het concert bijwonen en de groet van tegenwoordige bewindsman minister Witte
het dan musicerende corps in ontvangst j staat op hetzelfde standpunt en de enige
oplossing is gelegen in het opruimen van
Eindelijk, zeiden we met een zucht van verlichting, toen de dooi was
gekomen: dat is gelukkig weer achter de rug.
De heerschappij van koning Winter heeft ongeveer vier weken geduurd.
Niet eens zo bijzonder lang, vergeleken bij andere „beruchte" winters,
maar voor onze vogels is deze winter fataal geweest. Massa's vogels, vooral
die, welke min of meer op het water zijn aangewezen, zijn door voedsel
gebrek, koude of bevriezing om het leven gèkomen. En als er niet zo veel
vogelvrienden waren, dan was het aantal dode vogels stellig nog veel
groter geweest.
Meermalen kreeg ik in de afgelopen
weken een telefoontje van vogelvrienden
die me vertelden, dat een houtduif, een
dodaars of een meerkoet van een wisse
dood was gered. Ook jachtopzieners heb
ben voor de vogels gedaan, wat zij kon
den, doch desondanks kreeg ik allerlei
berichten over sterfte onder de vogels. Zo
b.v. van vier roerdompen, die de hele
winter bij een duinmeertje hadden gebi
vakkeerd en nu alle vier waren gesneu
veld. Ook in een eendenkooi bij Vlaardin-
gen is een roerdomp omgekomen. Ik weet
van twee vogelpreparateurs, die ieder
meer dan twintig dode ijsvogeltjes te
prepareren kregen, enz., enz. En met eigen
ogen hebben wij op het ijs van de Polder
vaart dode of stervende meerkoeten ge
zien, welke laatste ook niet meer te red
den waren.
In onze omgeving hebben wij van al die
narigheid niet zo veel gemerkt, behalve
dan van die dode meerkoeten, doch aan de
vogels, die we zo dagelijks zien, konden wij
toch wel merken, dat zc het slecht hadden.
Ook van de reigers, die in de polders
overwinterden,, zijn er zeer veel omge
komen en ik was blij, toen ik verleden
week bij een fietstochtje door het Kethelse
weidelandschap toch nog één levende
reiger zag.
En dan te weten, dat de sterk gedunde
reigerbevolking in de komende maanden
het leven weer zo zuur gemaakt zal wor
den. Het Gemeentebestuur heeft n.l. weer
vergunning gekregen om tegen onze rei
gers ten strjjde te trekken voor het geval
zij het plan zouden hebben zich weer in
de Plantage te vestigen. Ik houd mijn
hart vast als ik denk aan de taferelen, die
zich vorig jaar in dc Plantage hebben af
gespeeld. In verband met dc grote sterfte
onder dc reigers heeft „Vogelbescherming"
het Gemeentebestuur verzocht, om althans
een aantal paren gelegenheid te geven, hun
nesten te bouwen en hun jongen groot te
brengen. En ook van deze plaats doen wij
een ernstig beroep op de gemeentelijke
autoriteiten om èn de reigers èn de vogel
vrienden in deze ter wille te zijn.
Nauwelijks was de dooi ingetreden of de
bosbewoners onder de vogels lieten zich
alweer horen. Als eersten hoorden wij 'de
houtduiven koeren, waarmee zij tevens
bewezen, dat zij de narigheid weer verge
ten hadden. Koolmezen en pimpels hoor
den wij ook al en op één ochtend zelfs niet
minder dan vijf heggemussen. Blij te
horen, dat jullie de Siberische kou hebben
overleefd!
Wat klinkt het machtig mooi, die eerste
vogelzang onmiddellijk na de barre kou!
't Is net of je ineens van de winter in de
zomer wordt geplaatst.
Diezelfde dag, tegen de avond, klonk mij
voor het eerst de heldere jubelzang van de
zanglijster in de oren. Dat klinkt nog
even anders dan het gekoer van houtdui
ven, of de zang van mees of heggemus. Het
is om zo te zeggen het jaarlijks terug
kerende evenement, evenals dit het geval
is te zeggen het jaarlijks terugkerende
evenement, evenals dit het geval is als je
in de tweede helft van April de eerste
nachtegaal hoort. Devoot sta je dan te
luisteren naa'r en te genieten van de ge
luiden van deze edele zangers.
Slechts enkele dagen na de zanglijster
hebben ook de merels het voorjaar in de
kop gekregen en vooral tegen zonsonder
gang hoorden wij er verscheidene zingen.
De eerste die ik hoorde zat zelfs midden
in de stad boven op een dak te muziceren
en soms kon ik hem niet eens horen van
wege het lawaai van het drukke stadsver
keer. De merel liet zich evenwel niet van
de wijs brengen en zong onverdroten door.
Ook in het het bos en in de omgeving
daarvan hoorde ik merels zingen.
Inmiddels heeft Maart in het begin van
deze maand zijn beruchte staart danig ge
roerd en dat was natuurlijk voor de
vogels aanleiding, zich weer enige dagen
stil te houden.
Bij een wandeling door het bos hoorde
ik dezer dagen steeds maar leeuweriken
overtrekken en dat is ook al een bewijs,
dat de lente voor de deur staat. De volgen
de dag waren er flinke troepen in de wei
landen; ik telde er een vier a vijfhonderd.
Uiteraard zijn dat voor het merendeel
doortrekkers, die na een paar dagen weer
hoger op gaan. Overigens hoorde ik op 27
Februari de eerste leeuwerik zingen; dat
is ongeveer een dag of veertien later dan
normaal. Als het goed is behoort de
(veld-)leeuwcrik op Maria Lichtmis (3
Febr.) voor het eerst gehoord te worden,
doch daar mankeert nog al eens wat aan.
De eerste graspiepers zagen we ook al in
de polder. En dan niet te vergeten de
eerste kuifdragers. De kieviten waren
vroeger terug dan ik verwachtte. Reeds de
22ste Febr. zag ik de eerste exemplaren
en toen was er toch nog volop ijs. Maar
als de kieviten terug zijn, kunnen we er
zeker van zijn, dat het met de winter ge
daan is. Twee waren al hevig aan het
baltsen; onder aanhoudend „kie-oe-wiet"-
geroep voerden zij tal van vliegacrobati-
sche toeren uit. Die zullen dus wel gauw
aan nestbouw beginnen.
Omstreeks half Maart verwachten wij
hier in de polder ook de overige weide
vogels: de grutto's, tureluurs, kemphanen
en scholeksters en dan is daarmede de
vogelbevoiking weer compleet.
Nu moet het maar gauw voorjaar wor
den en naar wij hopen zal Lentemaand
ons de negen traditionele zomerse dagen
bezorgen. Dan hebben wjj kans, dat de
eerste zomervogel, de tjiftjaf, die door
gaans in de derde week van Maart pleegt
te verschijnen, ons niet zal teleurstellen.
A. DE JONG.
Merelman
krotten, iets wat al eerder had moeten ge
beuren.
In de krotopruiming hier te lande is een
achterstand ontstaan. Vóór 1940 werd er te
weinig aan gedaan, 5000 per jaar en na
dit jaar helemaal niets meer. Wanneer we
de levensduur van een woning op 10 jaar
stellen, betekent dit, dat 1 procent per
jaar moet vervangen worden, wat een op
ruiming inhoudt van 20.000 woningen per
jaar. Alleen op deze wijze houden we het
werk in de bouwvakken op peil. Maar nu
komen de moeilijkheden. We kunnen niet
een huis afbreken en op dezelfde plaats
zonder meer een nieuw pand laten ver
rijzen. We mogen de woning niet indivi
dueel bekijken, maar in verband met de
buurt of de wijk. Soms moet men er zelfs
toe overgaan een gehele stadskern onder
't mes te nemen. Want niet alleen de
hygiëne speelt hier een rol, maar ook het
moderne verkeer. Berekeningen hebben
aangetoond, dat in 1970 het verkeer 2%x
zo intensief zal zijn als op 't ogenblik. Op
't platteland is deze kwestie niet zo be
nauwend, maar ze steekt ook daar zijn
hoofd op.
Wat moet er nu in feite gebeuren? We
kunnen niet in 't wilde weg gaan werken,
maar moeten beginnen met een vooronder
zoek. Dit onderzoek moet tweeledig zijn.
In de eerste plaats moet de gemeente in
haar geheel worden bekeken, met inbegrip
van de mogelijke perspectieven als toe
komstige industrialisatie e.d. Hiernaast
moet het onderzoek gericht zijn op de
kern. Dan pas kunnen algemene richtlijnen
worden uitgestippeld. De voornaamste
zorg hierbij is: komen we niet in tijdnood,
want naar schatting kan pas na acht jaar
aan de opruiming worden begonnen. Het
vooronderzoek, het opstellen van een
structuurplan en kernplannen met de
nodige onteigeningen vragen veel tijd.
En tenslotte behandelde mr in 't Veld
de financiële zijde van het vraagstuk naar
aanleiding van een vraag van één der aan
wezigen. Gemiddeld moet gerekend wor
den op 5 a 6000 gulden kosten per op te
ruimen krot. Wanneer per jaar 20.000 krot
ten verdwijnen komt dit dus op een be
drag van 100 a 120.000.000.
Met extra toelagen en bedragen voor
restauratie van gebouwen met historische
waarde moeten we rekenen op een totaal
bedrag van 200 millioen per jaar. Dit gaat
niet boven de krachten van ons volk. Voor
vergoeding oorlogsschade wordt jaarlijks
het dubbele bedrag uitgetrokken, maar in
1960 loopt dit af. De helft van dit bedrag
kan dan aan de nodige vernieuwing wor
den besteed.
Zaterdag 13 Maart a.s., juist tijdens de
zinvolle dagen van de Stille Omgang en
de viering van het H. Mirakelfeest, wordt
de deken van de hoofdstad, ir gr G. P. I.
van der Burg, 65 jaar, bijna veertig iaar
nadat hjj het H. Priesterschap mocht ont
vangen. Aan katholiek Amsterdam zal
deze gedenkwaardige dag zeker niet onop
gemerkt voorbijgaan.
Na een studie op de seminaria Hageveld
en Warmond was mgr v. d. Burg een paar
jaar als kapelaan werkzaam, waarop hem
de eervolle taak werd toebedeeld als jong
leraar op Hageveld de studenten op het
H. Priesterschap voor te bereiden. Vervol
gens werd hij benoemd tot directeur van
de Zusters Ursuiinen te Bergen en rector
van de St Josephstichting aldaar. Ais zo
danig had hij een grote en heilzame in
vloed op de geestelijke vorming der
vrouwelijke jeugd. In deze tijd schreef
mgr v. d. Burg vele werken over het gods
dienstonderricht en de uitleg van de
Katechismus, boeken weike ook heden ten
dage nog een veel gebruikte vraagbaak
zijn.
Het r.ioet voor mgr v. d. Burg een
zware opgave zijn geweest, toen hij na de
dood van mgr dr G. C. van Noort werd
geroepen om diens opvolger te worden.
Maar hij heeft kans gezien zich binnen
enkele jaren geheel in te wei ken in het
zo gecompliceerde katholieke Amster
damse leven. Geen vereniging, die niet
kon rekenen op zijn warme belangstelling,
geen onderneming welke niet zijn gewaar
deerde steun ondervond.
Wat heeft de deken daarnaast niet ge
daan voor de verfraaiing van zijn Bagijn-
hof. Het exterieur veranderde hij weer
in een kloostertuin en ook het interieur
van het kerkje onderging een grote ver
andering, een wijziging welke ook door
de „veteranen", zij het eerst met enige
moeite, con amore werd aanvaard.
Bijzondere voorliefde toont de deken
voor de verering van het H. Altaarsacra
ment en daarnaast bezit hij een grote
Maria-devotie. De Stille Omgang geniet
ook zijn grote sympathie. Een warm hart
"eeft hij voor de arme veriatenen; hoe
Kan hij niet met enthousiasme spreken
da' door de Stichting
Hulpactie Hongarije, waarvan hij voor
zitter is, wordt gedaan voor de vervolgde
kinderen van kardinaal Mindszenty. Van
de armen van zijn eigen dekenaat zal niet
gauw iemand vergeefs bij de deken aan
kloppen.
Is het dan een wonder, dat reeds
spoedig de uitverkiezing volgde tot kanun
nik van het kathedraal kapittel en dat
Z. H. de Paus mgr v. d. Burg benoemde
tot Geheim Kamerheer? In dit jubeljaar
zal nu eens ondubbelzinnig blijken hoe
Amsterdam zijn deken eert en liefheeft.
Moge God mgr v. d. Burg nog vele jaren
voor Zijn Kerk en de hoofdstad sparen.
De traditionele parade op Koninginne
dag zal dit jaar in Rotterdam worden
gehouden. Het défilé, waaraan onder
delen van de landmacht, de luchtmacht
en de marine zullen deelnemen, zal wor
den afgenomen op de Coolsingel, voor
het stadhuis.
Naar wjj vernemen zal de stoet iets
minder indrukwekkend worden dan het
vorig jaar, toen de parade in Amsterdam
werd gehouden.
Paradecommandant is generaai-majoor
Couzy, commandant van de vierde divi
sie. Het Is traditie dat het défilé elk jaar
In een andere stad wordt eehnnden
Voor het volgend jaar wordt Utrecht se
noemd.
H.M. de Koningin heeft gistermiddag
een bezoek van omstreeks een uur ge
bracht aan het gebouw van de vereni
ging „Het Goois Scheppend Ambacht"
aan de Kerkbrink te Hilversum, waar
een tentoonstelling wordt gehouden van
Amsterdamse edelsmid
Archibald Dumbar. H.M. onderhield zich
daarbij geruime tijd met de edelsmid en
bestuursleden der vereniging.
Het ligt in de bedoeling van H.M. Ko
ningin Juliana om in de maand Mei een
werkbezoek te brengen aan de provin
cie Groningen. Als voorlopige datum is,
naar wij vernemen, 25 Mei vastgesteld.
Heden zijn 3.500 mijnwerkers in sta
king gegaan in de kolenmijnen te South-
shields in het Britse graafschap Durham.
Reeds eerder hadden 1.500 van hen het
werk neegelegd. De stakers eisen het
ontslag van één van hun opzichters die
genVan "tlranniek °Ptreden" beschuldi-
b1?kMlcïóLT'm' f^ton blik Hoogeveen; 291 ton
«r e; 750 ton tarwe Deventer: 480
ton tarwe Weert; 300 ton tarwe Roermond: 100
ton tarwe Alkmaar; 250 ton kali Middelharnis;
100 ton idem Zwolle, 100 ton idem Beverwiik;
ï?o ;on ^dem Zutfen: 100 ton idem Dinteloord;
149 ton boekweit Nieuwersluis; 195 ton boekwit
Leeuwarden; 97 ton boekweit Sneek; lio ton
super Breda, 110 ton idem Amsterdam. Totaal
53 reizen, 8 vletreizen.
8 Maart v.m.: 45 ton hout Utrecht- 200 ton
gerst Meppel; 300 ton tarwe Roermond; 112 ton
klei Gouda: 530 ton cokesbries Nijmegen; 95 ton
haringmeel Voghel; 125 ton zonnepitten Oude
water; 200 ton rooge Delft.
Terwijl het optreden van het (professio
nele) Nationale Danstheater van Joego
slavië nog in aller geheugen ligt, begon
gisteravond in Rotterdam de Folkloristi
sche Dansgroep van Opatija een tournée
door Nederland, welke verdient een der
gelijk eclatant succes te worden als het
optreden alom in de lage landen van het
Nationaal Danstheater. Immers de uit 36
danseurs en danseressen bestaande dans
groep weet evenzeer urenlang te boeien
door de ontzaglijke vaart en het fascine
rend rhythme waarmee de vaak eeuwen
oude volksdansen in de smaakvolste en
kleurrijkste costumes voor het voetlicht
worden gebracht. Een Skipetaren dans als
„De strijd om het meisje" voert in dolle
werveling vaak met meeslepen van de
rv
gordijnen -, onder opzwelling van diep-
dreunende trommen, tot een indrukwe£_
kende climax. Het voetenwerk bij alle
dansen is sterk, hoewel juist hierin de
DaPns7hJiteit ran het meer Seroutineerde
het £17' F tot uitins kwam; trouwens
feto optreden van gisteravond had nog
iets van het ongekunstelde, ook enigszins
onvolmaakte van de volksdans, door het
verdwijnen waarvan een beroepsgezel
schap vaak een te artificieel cachet krijgt.
Onder algemene leiding van Bognor
Franjo en in choreographie van Beate
Gotthardi werd een groot aantal dansen
uitgevoerd, bijkans alle delen van Joego
slavië representerend- Gelijk bij de Na
tionale Danstheaters van Griekenland en,
zij het minder, Pakistan, kenmerken zich'
de onderscheiden dansen door een sterk
ethnografisch karakter: die van het sobere
Istrië door een trager rhythme, somberder
melodie eenvoudiger costumering en Ge
ringer aantal grondfiguren die van het
zware Dinaragebergte door een als bij
de Pakistani - gedeeltelijk plaats maken
van dans voor toneelspel en voor de
mannen gaat op wat Shaw van de vrou
wen van dit land zei: „Geboren tragédi-
e.nl?fs ^ie van de laagvlakten ten
slotte door een uitbundigheid en verve
zonder weerga.
Bijzonder troffen ons „Het lied van de
koperen schaal", een uitermate program
matische dans uit Bosnië, de Servische
„Vlaska Sestorka" en de „Drmes", een
sidderdans" uit Posavina waarin men zo
nodig nogmaals gelgenheid kreeg zich te
overtuigen van de ondanks een zekere
„ruwheid" bewonderenswaardige techniek
van de Joegoslaven. Scherp en doordrin
gend zijn ook deze stemmen, doch in (du'o-
>r van toch grote sonoriteit en fraai
limbre zowel bij de mannen als de
b.
don
vio
Eer, geheel gevulde zaal heeft staande
ve r it betoverend-ikleurig schouwspel
ovaties gebracht.
vdVlk
