EERST betere
Amerikanen stellen tweede
H-bomproef uit
veiligheid
Overdag hogere temperaturen
TIGRIS WAST NOG STEEDS
Liberalen en socialisten éen
Vaticaan protesteert te Bonn
Dieptepunt in Frans-Duitse
betrekkingen
Gaullisten dreigen met een
regeringscrisis
Over enkele generaties naar
de maan!
Nedersaksen dwingt
tot waakzaamheid
op onderwijsgebied
Adenauer vindt bii ziin terugkeer
een zeer moeilijke situatie
Zaterdag 27 Maart 1954
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Eerst betere veiligheidsmaatregelen
De zeven oorlogsmisda
digers in Spandau
Nieuwe wet op de
uitverkopen
De Zomerzegels 1954
Het water stroomt Bagdad binnen
Tegen de onderwijspolitiek in Nedersaksen
Het bijzondere aspect
van de reis naar
Athene en Ankara
Auto tegen stilstaande
vrachtwagen
Te groot extra-offer
Analvst
Toch arbitrage in het
wandelsport-conflict
Duitsers wilden van Europa uit
New-York bestoken
„Nieuw Amsterdam
verliet New-York
WEERBERICHT
Amerikaanse geleerden hebben een tweede proefneming met de
waterstofbonvuitgesteld teneinde maatregelen te treffen om de
eilanden en cfe mensen, die zich in het Stille Oceaangebied bevinden,
te beschermen tegen de onverwachte kracht van de ontploffing, die
bij de explosie van 1 Maart aan de dag is getreden, zo hebben leden
van de Congres-commissie voor atoomenergie meegedeeld.
De belangrijkste van de nieuwe voorzorgsmaatregelen, zoals gemeld,
is het vergroten van de gevarenzone rondom de Marshall-eilanden tot
een gebied van 775.000 vierkante meter. Ook zal meer rekening
worden gehouden met de weersomstandigheden, in het bijzonder met
de windrichting.
Ook in Duitsland?
Volgens het Westberlijnse anti-commu
nistische voorlichtingsbureau „West" is
men ook in Oost-Duitsland nabij Aue, in
de buurt van de grens met Tsjecho-Slo-
wakije, begoimen met de bouw van een
Ook in Oost-Duitsland?
Grote Vier gaan pralen over
gevangenis-regim e
Recordsom voor
atoomenergie
Atoomzuil in België
Kernonderzoek in China
Actie der bisschoppen
Tdberalen en socialisten
eensge.
dnd
Scherpe critiek op de voor
waardelijke toestemming tot
Duitse herbewapening
De twee struikelblokken
De protocollen
De Saar opnieuw in het slop
Drie personen zwaar gewond
In de oorlog waren de Duitsers al bezig met plannen om tweedelige
V-2 raketten met transatlantische draagwijdte te ontwerpen, waar
mede zij van bases uit op het Europese continent New-York zouden
kunnen bestoken.
De weerverwachting van het K.N.M.I., geldig
van heden- tot Zondagavond, luidt:
Koude nacht met weinig wind en plaatselijk
mist. Morgen overdag droog en vrij zonnig
weer, maar later meer bewolking. Tot matig
of vrij krachtig toenemende Zuidelijke wind.
Hogere mlddagtemperaturen.
Zondag 28 Maart: Zon op 6,26 uur, onder 19.05
uur. Maan op 3.50 uur, onder 11.18 uur.
Maandag 29 Maart: Zon op 6.24 uur, ondér
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
de academie van plan is de Sovjet-acade
mie van wetenschappen uit te nodigen dit
jaar een delegatie naar China te zenden
om de „wetenschappelijke samenwerking
tussen beide landen nog intenser te ma
ken".
Het republikeins lid van genoemde
commissie Hinshaw zeide, dat volgens het
voorlopige program voor de proefnemin
gen in 1954 eigenlijk al een tweede proef
met de waterstofbom moest zijn geno
men. Hij was van oordeel ,dat de weers
omstandigheden een belangrijke factor
vormden bij het uitstel van de proef. Zijn
democratische collega Johnson verklaar
de, dat de proef was uitgesteld ten einde
nauwkeuriger voorzorgsmaatregelen te
gen de gevolgen van de uitstraling te ne
men-
Functionarissen te New York en Was
hington meenden, dat deze nieuwe veilig
heidsmaatregelen de bezwaren, welke
vooral in de Japanse en de Britse pers te
gen de proefnemingen met de waterstof
bom te berde zijn gebracht, zullen weg
nemen.
De leider der Britse socialisten, Attlee,
verklaarde zich intussen reeds „zeer ver
heugd" over het besluit der Amerikanen
om voorlopig van verdere proefnemingen
af te zien.
Volgende week zal premier Churchil in
het Lagerhuis een „belangrijke verkla
ring" over de waterstofbom afleggen.
Waarschijnlijk zal hij er op wijzen, dat hij
de V.S. niet kan vragen de proefnemin
gen te staken en zo het werk van hun
geleerden stop te zetten terwijl Rus
land vrij blijft om zijn atoomproeven
voort te zetten.
De Russische hoge commissaris in
Duitsland, Semjonof, heeft Donderdag in
beginsel ingestemd met een geallieerd
voorstel om deskundigen van de Grote
Vier besprekingen tc laten voeren over
verzachting van het gevangenisregiem
voor de zeven voornaamste Duitse oor
logsmisdadigers, die verblijven in de ge
vangenis van Spandau in Berlijn, aldus
is Vrijdag te Bonn uit Westelijke bron
vernomen.
In de gevangenis van Spandau, die
onder vier-mogendhedenbeheer staat,
verblijven admiraal Raeder, admiraal
Doenitz, Rudolf Hess, Baldur von Schi-
rach, Albert Speer, Von Neurath en
Funk.
O.m. hebben de Westelijken voorge
steld de gevangenen toe te staan meer
brieven en bezoekers te ontvangen, de
mogelijkheid te openen van strafvermin
dering door goed gedrag en verwanten
toe te staan over het stoffelijk overschot
te beschikken als een gevangene over
lijdt. Voorts werden soepeler voorwaar
den voor zieke gevangenen voorgesteld.
Men gelooft, dat vooral Von Neurath en
Raedër zwak zijn.
De gevangenen dragen thans Duitse
gevangeniskleren. De cellen zijn uiterst
sober ingericht. Alle voorzorgsmaatrege
len genomen om te voorkomen, dat de
gevangenen trachten de hand aan zich
zelf te slaan. Zij ontvangen geen mes
sen, bij hun maaltijden en de tanden varf
de vorken zijn zeer stomp. De gevangenen
moeten 's avonds hun brillen inleveren
en zij mogen niet zichzelf scheren. Dat
geschiedt driemaal in de week door een
niet-Duitse kapper. Voorts inspecteren
de wachtposten des nachts met geregelde
tussenpozen de cellen door luikjes in de
deuren.
Een wetsontwerp tot vervanging van
de bestaande wettelijke regeling van uit
verkopen en opruimen is in vergevorder
de staat van voorbereiding. Dit deelt de
minister van Econ. Zaken mede in de
M.v.A. betreffende zijn begroting, naar
aanleiding van opmerkingen van Eerste-
Kamerleden met betrekking tot de prac-
tijken, welke men in tal van plaatsen
meent te constateren bij uitverkopen en
opruimen.
De minister deelt o.m. ook nog mede,
dat tot nu toe in ruim 350 gemeenten,
voornamelijk ten plattelande, is gebruik
gemaakt van de mogelijkheid tot het in
stellen van een koopavond.
De commissie voor de toewijzingen van
het Amerikaanse Huis van Afgevaardig
den heeft Vrijdag een recordprogram van
1.0G1 millioen dollar voor de ontwikke
ling van nieuwe waterstof- en atoomwa
pens goedgekeurd.
Zij adviseerde het Congres deze som
onder te brengen onder de begroting voor
de commissie voor atoomenergie in het
belastingjaar 1955, dat op 1 Juli a.s. be
gint.
Het wapenprogramma maakt deel uit
van een totale begroting van bijna 1.190
millioen dollar, die door de commissie
voor de toewijzingen ten behoeve van de
commissie voor atoomenergie is aanbe
volen.
België begint de volgende week met de
bouw van zijn eerste atoomzuil, aldus
meldt prof. Mare de Hemptinne, vooraan
staand Belgisch geleerde op het gebied
der kernphysica.
Volgens het persbureau „Nieuw China"
heeft vice-premier Koeo Mo-Djo in zijn
functie van president van de Chinese aca
demie van wetenschappen in een rapport
aan de regering verklaard, dat thans door
de academie de „noodzakelijke fundamen
ten worden gelegd voor onderzoek op het
gebied van de kernphysica".
In het rapport wordt elders gezegd dat
atoomzuil. Aue is het centrum van de
Oostduitse uraniumwinning.
De Sovjet-autoriteiten zouden eerst
hebben geweigerd op grond van het feit,
dat het bouwen van een atoomzuil in
strijd is met het verdrag van Potsdam,
maar zij zouden hun mening na de con
ferentie van Berlijn hebben gewijzigd.
Alle geproduceerde plutonium zou aan
de Sovjet-Unie moeten worden geleverd.
Oost-Duitsland zou alleen radio-isotopen
mogen behouden voor „technisch en me
disch gebruik".
Het bureau zegt de inlichtingen te heb
ben verkregen van een geleerde, die te
voren aan de Oostduitse academie van
wetenschappen verbon.de n was en thans
naar West-Berlijn is gevlucht.
Het weer in ons land heeft in de af
gelopen dagen voornamelijk onder invloed
gestaan van Noordelijke winden, waardoor
vrij koude, boven de Noordzee afgekoelde
lucht, binnenstroomde. Hierin kwam even
een onderbreking, toen een kleine storing
aan de Zuidflank van een depressie bij
IJsland snel over Ierland, Engeland en de
Noordzee via de Wadden-eilanden naar
Noord-Duitsland bewoog, wat gepaard
ging met vrij veel regen, vooral in het
Noorden van het land. Op het vliegveld
bij Leeuwarden werd o.a. een etmaal hoe
veelheid van 15 mm afgetapt.
Thans is het weer in ons land onder
invloed gekomen van een gebied van hoge
luchtdruk, dat over de Britse eilanden
naar het Oosten trekt. Het weer kreeg
daardoor 'n rustiger karakter, waarbij op
klaringen optraden. Intussen is op de
oceaan een nieuwe depressie ontstaan, die
goed ontwikkeld is en nog in activite:t
toeneemt. Zaterdagmorgen werd bij het
Centrum ten Zuidwesten van IJsland een
luchtdruk gemeld van 960 milibaren. De
baan van deze depressie is nog Noord-
Oostelijk, maar de beweging wordt ge-
De Zomerzegels. die P.T.T, dit jaar zal
uitgeven, zullen de beeltenis dragen van
vijf Nederlanders, die op cultureel gebied
van grote betekenis voor ons volk zijn
geweest.
Op deze zegels komen de afbeeldingen
voor van de dichter Martinus Nijhoff, de
componist Willem Pijper, de architect
Berlage, de historicus J(. Huizinga en de
schilder Vincent van Gogh.
De zegels, die alle met toeslag zijn) wor
den van 1 Mei tot 30 Juni verkrijgbaar
gesteld.
geraamd op 20 millioen gulden.
Tot dusverre is het weer gunstig. Des
kundigen zijn van mening, dat bij slech
te weersomstandigheden Bagdad niet te
behouden zou zijn geweest. De telefoon
verbindingen met Beiroet zijn inmiddels
verbroken.
Het stijgende peil van de sterk ge
zwollen rivier de Tigris vormt van uur
tot uur een grotere bedreiging voor de
Iraakse hoofdstad Bagdad. De stand van
de rivier is nu 36 centimeter boven
normaal.
Ten Noorden en ten Zuiden van de
stad zijn de dijken Vrijdag weer op twee
plaatsen doorgestoken om de druk van
het water te verminderen. De dag te
voren had men dit reeds op vier punten
gedaan. Koortsachtig wordt gewerkt aan
de versterking van de waterkeringen in
en nabij de stad.
Uit de laagliggende gebieden rondom
de Iraakse hoofdstad zijn reeds 80.000
mensen weggevoerd. De schade wordt
leidelijk vertraagd, zódat hij spoedig sta-
tionnair zal worden. Het bij de depressie
behorende frontensysteem dringt door
naar de Britse eilandep, maar het is on
waarschijnlijk, dat het vóór het einde van
de middag in ons land regën zal veroor
zaken. De winden zullen naar het Zuiden
draaien en weer in kracht gaan toenemen
De temperaturen kunnen, na een koude
nacht met plaatselijk mist, morgen over
dag oplopen tot hogere waarden dan van
daag, waarbij het vooral aanvankelijk op
de meeste plaatsen nog zonnig weer zal
zijn.
De opening van de Boekenweek 1951!,
in het gebouw van Kunsten en Weten
schappen te Den Haag, werd Vrijdag
avond bijgewoond door H.M. Koningin
Juliana en talrijke autoriteiten.
Naar aanleiding van de thans in het land Nedersaksen weer opgelaaide
schoolstrijd heeft de Apostolische Nuntius in de Bondsrepubliek, aarts
bisschop dr Aloys Muench, te Bonn geïntervenieerd. De nuntius heeft
tegenover de Westduitse regering verklaard, dat naar de mening van het
Vaticaan de in Nedersaksen voorgestelde schoolwet in strijd is met hel
in 1933 tussen het toenmalige Duitse Rijk en het Vaticaan gestolen
concordaat. Bovendien zou de voorgestelde wet volgens het Valicaan ook
niet stroken met de door de Bondsrepubliek bij de ondertekening van de
Straatsburgse conventie der mensenrechten op zich genomen verplichtingen.
Volgens berichten van Radio-Cairo en
Radio-Beiroet begon het water Vrijdag
middag Bagdad binnen te dringen,
waardoor het paleis en de regeringsge
bouwen worden bedreigd.
Volgens eerstgenoemd station hebben
eenheden van het Iraakse leger hun
tanks en vliegtuigen uit de omgeving
van Bagdad weggevoerd.
De bondsregering, die over de strijd in
Nedersaksen weliswaar verdeeld is, doch
zich in meerderheid achter de door de
katholieke overheid ingebrachte bezwaren
gesteld heeft, heeft de mogelijkheid om
door het constitutionele gerecht 'n Karls
ruhe te laten bepalen of de landelijke wet
geving van Nedersaksen met het voor de
gehele Bondsrepubliek geldende recht in
overeenstemming is.
De regering ovei weegt th„ is een derge
lijke stap. Daarbij zou het gerecht voor
de taak gesteld worden om een uitspraak
te doen in de reeds lang omstreden vraag
of het rijksconcordaat nog altijd bindend
moet worden geacht. De bondsregering
staat op het standpunt, dat dit inderdaad
het geval is cn ook dc vertegenwoordiger
van het Vaticaan in Bonn heeft herhaal
delijk verklaard, dat de H. Stoel even
eens op dit standpunt staat. De merendeels
socialistische en liberale politici, die de
geldigheid van het concordaat ontkennen,
baseren zich daarbij op de grondwet der
bondsrepubliek, die de federale regering
generlei bevoegdheden op het gebied der
opvoeding en der culturele politiek heeft
gelaten.
Nadat de federale regering, over de gel
digheid van het concordaat en over de
plicht der staatsregeringen, om op grond
daarvan de bijzondere scholen generlei
hindernis in de weg te leggen, reeds met
enkele andere landelijke regeringen in
conflict is geweest, heeft de strijd zich
nu tussen Bonn en Hannover ontwikkeld.
Onlangs hebben in Hannover vijftig
duizend katholieken uit het gehele land
tegen de nieuwe schoolplannen geprotes
teerd. Het wetsontwerp zegt, dat als regel
de kinderen zonder onderscheid van gods
dienst moeten worden onderwezen. Hst
wil bijzondere scholen slechts toelaten,
wanneer in kleine plaatsen minstens 129
en in grotere plaatsen minstens 240 ouders
dit wensen Daarbij moet dan bovendien
verzekerd zijn, dat m deze plaatsen een
volledige gemeenschapsschool van acht
klassen kan blijven bestaan.
Deze bepalingen zijn naar katholieke
optvatting onaanvaardbaar en in brieven
die de bisschoppen van het land deze week
aan minister-president Kopf hebben ge
schreven, wordt opgemerkt, dat deze
nieuwe plannen hoegenaamd geen kansen
meer open laten voor het behouden van
de katholieke scholen. De bisschoppen
hebben Kopf uitgenodigd tot nieuwe on
derhandelingen. Bisschop Berning van
Osnabrück schreef: „Het volk zal niet tot
rust komen zolang het gevaar der offi
ciële invoering van de gemeenschaps
school en der opheffing van de meeste
bijzondere scholen dreigt".
Van onze correspondent)
BONN, Vrijdag.
Zaterdag keert dr Konrad Adenauer terug van
een lange voor jaar sr eisHij heeft de Akropolis be
stegen en zich bij het drinken van de Turkse koffie
er over verheugd, dat deze niet minder krachtig was
dan de door hem steeds geprezen „politiek der
sterkte". Begin en einde ■van zijn reis zijn bepaald
door de jammerlijke situatie, waarin het proces der
Europese eenwording inmiddels geraakt is. In Parijs
moest de oude heer Adenauer op zijn tocht naar
Athene uit zijnKLM-vliegtuig stappen om de hindernis
der Saar van de Europese wegen te schuivenDat is
niet gelukt. Op zijn terugweg moest hij in Rome
neerdalen om daar de heer Scelba eraan te herinneren
dat niet alleen de Fransen, doch ook de Italianen
nog ettelijke ronden achter liggen op het E.D.G.-
parcours. En zijn raadgevers in Bonn ivaren er al
bij voorbaai van overtuigd, dat zulk een aanmaning
slechts vluchtig ter kennis genomen zal worden door
de Romeinse politieke koorddansers, die al zorgen
genoeg hebben om zich niet door de voormalige
schoonheid van Wilma Montesi uit hun evenwicht
te laten brengen.
O O CJ
Geen wonder dan ook, dat de onver
moeide predikant in de politieke woestijn
van Europa in dc Grieks—Turkse perife
rie meer gedaan heeft dan de traditionele
en zeer bijzondere lucratieve economische
banden wat vaster te knopen. Hij heeft er
ook zijn bezorgde hart uitgestort en wel
tegenover politici, die niet zozeer door
traditionele vooringenomenheid gebonden
De socialistische voorzitter van de com-
fnissie voor buitenlandse zaken van de
Jranse Nationale Vergadering, Daniël
Mayer, heeft Donderdagavond uit naam
Van de commissie aan minister Bidault
een brief geschreven, waarin geprotes
teerd wordt tegen de voorwaardelijke
goedkeuring door de Westelijke geallieer
den van het Westduil»e amendement op
™e grondwet, waardoor herbewapening
Jer Bondsrepubliek binnen het Europese
t'Cger mogelijk wordt. Dit is Vrijdag-
&vond in welingelichte kringen te Parijs
Medegedeeld.
Mayer herinnerde in zijn schrijven er
aan, dat de commissie op 3 Maart j.l. een
stemmig een resolutie had aangenomen,
waarin de Franse regering wordt ver
zocht haar veto over het amendement uit
te spreken. (Zoals bekend was leek het
tot het laatste ogenblik vrijwel zeker, dat
Bidault zich aan de opvatting van de
commissie zou houden).
De Gaullistische woordvoerder, Gaston
Palewski, ging Vrijdag in een rede te
Rijssei nog verder en verklaarde dat de
Gaulüsten de regering zouden doen val
len, indien de voorwaardelijke goedkeu
ring van het Westduitse amendement niet
wordt ingetrokken.
Het amendement staat West-Duitsland
toe militaire overeenkomsten te sluiten,
zonder dat Frankrijk het recht van veto
hierover behoudt, aldus Falewski.
zijn. De communiqué's hebben dan ook
gesproken van de noodzaak om het Duit
se verdedigingspotentieel in het Europese
„cordon sanitair" in te schakelen.
Verscheidene bladen van naam in de
Bondsrepubliek hebben tijdens het ver
loop van de reis artikelen gepubliceerd
die kennelijk geïnspireerd waren door de
overtuiging, dat men met het huidige
gjappe tempo van Westelijk Europa niet
veel verder komt en die zonder vee! om
haal alternatief-plannen voor de E.D.G
propageerden. Daarbij is onder meer
ook al de gedachte aan een militaire as
van Bonn over Atene naar Ankara ter
sprake gekomen, met aansluitingen op
de autoritaire kamraderen in Belgrado
en Madrid. Dat alles wordt in het offi
ciële Bonn natuurlijk als volkomen fan
tasie aangeduid, maar uiteraard heeft
het toch wel zijn bijzondere betekenis,
wanneer de heer Adenauer in deze da
gen met de verste partners van de NATO
nog eens uitdrukkelijk overeenkomt aan
Duitslands inschakeling in het Westelij
ke cordon vast te houden.
De rechtstreekse besprekingen in lan
den, die geen partner der gedroomde
E.D.G., doch wel der N.A.T.O. zijn, krij
gen onwillekeurig een bijzonder aspect
tegen de achtergrond van de situatie, die
dr Adenauer bij zijn terugkomst aan de
Rijn aantreft. Tijdens zijn afwezigheid
is de ene panne na de andere voorge
vallen. Doorgaans Is men in Bonn niet
geneigd daar al te gauw alarmerende
gevolgtrekkingen aan vast te knopen aan
gezien 3e autoriteit van de kanselier ruim
schoots toereikend is om met één vinger
knip de politieke klas tot de orde te roe
pen.
Maar deze keer maken waarnemers in
Bonn zich toch geleidelijk aan meer zor
gen. want ook uit de officiële bureaux
komen klanken, die harmoniëren met de
kreten van verontwaardiging, door de
politieke partijen in de laatste weken ge
slaakt.
En daar de officiële bureaux uiteraard
dagelijks in telefonisch contact met hun
opperste chef zijn gebleven kan men ge
voeglijk aannemen, dat het alarm niet
meer op een eenvoudig binnenbrandje
duidt.
Duitse bladen uiten zich ofwel op ver
bolgen wijze over de verouderde rancunes
der Fransen tegen een Duitse bewapening,
ofwel zfj jammeren erover dat de gehele
opzet van het verbroederingsfeest wat te
uitbundig is geweest en dat men de Fran
sen wat meer tijd had moeten laten om
zich te wennen aan de gedachte, dat men
nu eenmaal een nieuwe vorm zal moeten
vinden om met de buren samen te leven.
Vooral de laatste gedachte treedt meer en
meer op de voorgrond, tenminste daar
waar men zich moeite geeft om de psy
chische weerstanden van de Franse poil-
tici werkelijk te doorgronden. Lang niet
overal is dat het geval en veel meet hoort
men kort en bondig, dat het eindelijk
eens tijd wordt om niet langer alle on
vriendelijkheden te slikken die men in
Parijs aan het adres der Duitsers belieft
te zeggen. De barometer der Frans-Duit
se verhoudingen heeft zelden zo laag ge
staan als op bet ogenblik En het heeft
de schijn alsof de in de pers gelanceerde
alternatiefpiannen als verkenningswagens
over het politieke slagveld rondgaan ook
al houden de stafchefs vol, dat het hier
niets anders dan hersenschimmen betreft.
Aan twee gloeiende jjzers hebben de
volijverige promotors van een echte ver
broedering in Bonn zich gebrand.. Het ene
heet Saar, het andere E.D.G., doch beide
zijn aan elkaar gebonden, zoals geleidelijk
aan alles wat dc verhouding tussen de
beide landen aangaat, mede verward raakt
in de strikken, die in de verdragspolitiek
zjjn geknoopt.
De situatie, waarin de verdragen voor
weinige dagen nog verkeerden, was naar
de opvatting in Bonn zonder meer grotesk
en alleen maar amusant voor de Russen
De geallieerden verzetten zich bij monde
van de Hoge Commissie tegen datgene,
wat zij sedert jaren van de Duitsers ver
langen: de bewapening. Zij hadden de
„militaire aanvulling" van de Duitse
grondwet voorlopig geblokkeerd en daar
mee de kans geopend op allerlei onover
zienbare ontwikkelingen De Franse salto
mortale van Donderdag heeft deze drei
ging echter, zoals gemeld, voorlopig af
gewend.
Over het feit dat de geallieerden de
dienstplicht eerst later invoeren, behoeven
de Duitsers zich niet zeer op te winden
zolang zij tenminste op het stuk staan dat
er toch niet aan alternatiefplannen voor
de E D G, te denken valt. De weldenken-
den zijn overigens ook nog altijd van
mening, dat ook een alternatief niet zon
der de medewerking der Fransen tot stand
zal mogen komen. Met een hoffelijke reve
rence kan men Marianne in dat geval
laten voorgaan. Maar uiteraard sluimert
de gedachte dat men met of zonder E D G
in geen geval van een Duitse militaire rol
zal kunnen afzien, en dat het daarom
maar beter is om de oogst der „militaire
aanvulling" binnen te halen, vooraleer de
wolken boven de Europese akker zich gaan
ontladen.
Pertinent bezwaar had men in Bonn
tegen de aanvankelijke Parijse eis om de
aanvullende protocollen bij de verdra
gen nu ook in de grote knoop te wik
kelen. Adenauer wil er gaarne zijn hand
tekening onder zetten, doch hij weigert
deze geheim gehouden overeenkomsten
aan het parlement voor te leggen. De
ministers zijn immers in Rome overeen
gekomen, dat deze protocollen alleen
maar een interpretatie der verdragen
waren en geen materiële wijzigingen in
houden. Het al lang bekende geheim van
de geheime protocollen is, dat zij Frank
rijk het recht geven met het oog op zijn
overzeese verplichtingen nationale troe
pen naast zijn E.D.G. contingent te on
derhouden. Men kan zich indenken, dat
dr Adenauer daarmee niet gaarne voor
de Bondsdag verschijnt, nadat hij in
dertijd al met moeite een rel over deze
uitzonderingspositie heeft moeten bezwe
ren. Vandaar het pertinente „neen", waar
mee men in Bonn al geantwoord had
voordat de eis van ratificatie der proto
collen officieel was gesteld.
Met de Saar schijnt intussen nu wei
alles opnieuw mis gelopen te zijn. De
stormloop, die dr Adenauer weinige we
ken geleden zo koen op de stellingen van
Parijs ondernam, is op de nieuwe eisen
van Parijs doodgelopen. In Bonn
schreeuwt alles moord en brand, met
uitzondering van de C.D.U., die echter
met haar voorstelling van een „Euro
pese" Saar in de verdediging gedrongen
schijnt. Grotere economische kansen
voor Duitsland in de Saar en voorkoming
van een formele afstand van het ge
bied schijnen zich nu tot de minimale
eisen te kristalliseren. De golven der
verontwaardiging siaan, ook in de coali
tie, zo hoog op, dat dr Adenauer de
stormen eerst wei tot bedaren zal moe
ten laten komen vooraleer hij opnieuw
koers zal kunnen zetten naar Saarbruec-
ken als Europese hoofdstad. Vooreerst
zal ook de heer Van der Goes van Na-
ters wel als stuurman op zijn Straats
burgse Saar-scheepje op en naar blijven
dobberen tussen Parijs en Bonn. met
niet veel kansen om zeer spoedig zijn
schaapjes op het droge land van de Saar
te ontschepen.
Van de politieke partijen strijden libe
ralen en socialisten gezamenlijk tegen de
christelijke partij, die in Nedet sekser,
echter in de minderheid is Van de zijde
der christelijke partij worden de socialis
ten ervan beschuldigd, de strijd op de
spits te drijven met de bedoeling in de
C.D.U. tweedracht tussen katholieken en
protestanten te zaaien. Zowel socialisten
als liberalen zien namelijk in de katholieke
schoolactie een poging van „het politieke
katholicisme" om „nieuwe machtsposities"
te veroveren. De in grote meerderheid
protestantse inheemse bevolking van
Nedersaksen is voor d^ze argumenten zeer
gevoelig, vnl. daar door het binnenstro
men van vele honderdduizenden katho
lieke vluchtelingen in dit gebied toch
reeds vrees voor toenemende katholieke
invloed in het openbare leven bestaat. De
protestanten hebben zich dan ook niet
aangesloten bij de felle actie voor het
onbeperkte ouderlijke recht. Zij hebben
het schoolplan discutabel geacht, al willen
ook zij een aantal veranderingen aange
bracht zien.
(Van onze correspondent).
Bij Dieverbrug is gisterenavond om on
geveer tien uur een personenauto, be
stuurd door de heer J. Kwint, tegen een
geparkeerd staande en vermoedelijk on
verlichte vrachtwagen uit Vlaardingen
gebotst. Zowel de heer Kwint, een der
directeuren van de firma A. Kwint, dek-
kledenfabriek te Groningen, als zijn twee
medepassagiers, beiden employe's van de
firma, werden zwaar gewond. Zij zijn in
zorgwekkende toestand overgebracht
naar het ziekenhuis te Assen.
De auto van de heer-Kwint werd ern
stig beschadigd.
ÏN de Eerste Kamer heeft minister
Staf medegedeeld, dat liet thans is
gebleken dat de tijd voor herhalings
oefeningen te kort is. De regering over
weegt dan ook een wetsontwerp in te
dienen om de maximum duur van de her
halingsoefeningen, die thans 85 dagen
is, te verlengen.
Erg prettig zullen de betrokkenen dit
niet vinden, doch wat moet, moet nu een
maal.
O.i. mogen de dienstplichtigen ech
ter tivee eisen stellen. Op de eerste
plaats, dat de noodzaak van langere her
halingsoefeningen door deskundigen
zeer nauwgezet wordt bezien, zodat
het geen beslissing is van enkele auto
riteiten. Wij willen niet beweren, dat dit
onderzoek niet gedaan werd, voordat
Ministy Staf zijn beslissing nam, doch
wanneer zulks zo blijkt te 'zijn, dan zou
o.i. een zeer ruime voorlichting over de
noodzakelijkheid op haar plaats zijn.
Verder mogen de betrokkenen op z'n
minst verlangen, dat met hun belangen
zoveel mogelijk rekening wordt gehou
den. En dan denken wij speciaal aan dr
persoonlijke en financiële offers, tcelke
gebracht moeten worden. Ten deze valt
o.i. nog wel het een cn ander te ver
beteren.
Met name is het toch onjuist, dat
gezinnen met jongens, die het vader
land dienen, inkomsten moeten der
ven. hetgeen neerkomt op een extra-be
lasting.
Wij meenden rr goed aan te doen om
bij dit herhaling sbericht deze zaak bij
herhaling in hei licht tc stellen.
De persdienst van het ministerie van
C derwijs Kunsten en Wetenschappen
deelt mede, dat de minister van genoemd
departement het Nederlands Olympisch
Comité bereid heeft gevonden, zijn bemid
delingspogingen inzake het conflict op het
gebied van de wandelsport voort te zetten
(ondanks een officieuze verklaring uit
N.W.B.-kringen, zich niet bij een uitspraak
van een arbitrage-commissie te zullen
neerleggen Red.).
In het Nationale Luchtvaart Laborato
rium te Amsterdam heeft de heer A. V
Cleaver, een vooraanstaande Britse des
kundige op het gebied van raketten en
radiografisch bestuurde projectielen,
werkzaam op de rakettenafdeling van de
De Havilland vliegtuigfabriek, gister
avond als gast van de Kon. Ned. Ver
voor Luchtvaart een lezing met lichtbeel
den gehouden over „raketvoortstuwing en
interplanetair verkeer" Op het doek liet
hij daarbij o.a. een tekening projecteren
van deze Super V-2, genaamd A-9, een
projectiel van grote afmetingen, dat bo
ven de Oceaan tot een hoogte van circa
20 km. zou stijgen én dat dan tegen 3»
lijd, waarop de brandstoffen zouden zijn
uitgeput, uit zijn neus een normale V
zou afschieten, die de laatste afstand tot
New-York zou overbruggen.
„Deze A-9 is nooit werkelijk vervaar
digd". vertelde de heer Cleaver, „maar
het was de Duitsers met dit ambitieuze
plan wel ernst. Ook nu is dit projectiel
nog niet gemaakt, ook niet in Amerika,
maar wel zijn er weer soortgelijke plan-
n%n".
Spr. vertoonde voorts foto's van diverse
raketten, die bijvoorbeeld in de VS. a
zijn gebruikt voor experimentele, vrede
lievende doeleinden, raketten met aero-
jetmotoren, die een hoogte hebben bereikt
van 100 km Het hoogst heèft de bekends
Vikingraket het gebrheht. Dit projectie!
hoewel kleiner dan de V-2, heeft op een
hoogte van 200 km. boven de aarde ge
zweefd.
„Met zekerheid weten wjj thans, dat hei
een kwestie van tijd is wanneer wij om
de aarde satelliet-raketten zullen kunnen
laten draaien, net zoals bijvoorbeeïd de
maan" ging hij voort. „Eerst zal de auto
matiseh bestuurde komen. Dat zal mis
schien nog tien jaren duren en dan zu>
len wij binnen circa 25 jaar vanaf heden
raketten buiten de dampkring van de
r.arde kunnen zenden, die bestuurd wor
den door een bemanning. Is zo'n raket
tenmaal buiten de atmosfeer, dan heelt
het geen aandrijfkracht meer nodig om
zich voor te bewegen, omdat het immers
geen luehtweerstand meer zal ondervin
den. Door de motoren weer in werking
te stellen kan de bemanning de raket te
rugsturen naar dc aarde en daar, snelheid
verminderende, landen op de vleugels
juist zoals een zweefvliegtuig".
De heer Cleaver was er al evenzeer van
overtuigd, dat interplanetair verkeer, dus
bijvoorbeeld reizen naar de maan, ver
wezenlijkt zullen worden. Wanneer?
Waarschijnlijk over enige generaties
reeds. Dit zal o.a. kunnen geschieden in
ruimteschepen, die worden aangedreven
met atoomenergie.
Het 36.667 ton metende passagiersschip
„Nieuw Amsterdam" van de Holland-
Amerika Lijn is Vrijdag zonder sleepboot
hulp van de kade te Hoboken in de haven
van Nev York los gekomen, toen het ver
trok voor een tocht van 42 dagen naar de
Middellandse Zee. Later verleenden sleep
boten de „Nieuw Amsterdam" assistentie
door de boeg van het passagiersschip
stroomafwaarts te wenden.
Vóór de „Nieuw Amsterdam" vertrok,
lagen twee sleepboten bij het schip klaar
ter assistentie. Toen echter een vertegen
woordiger van de stakende vakbond van
havenarbeiders adviseerde de „Nieuw
Amsterdam" niet te helpen, gaven zij aan
dit advies gehoor.
De sleepboten grepen later in, daar het
passagiersschip in moeilijkheden scheen
te zijn geraakt door het getij en de krach
tige wind.