DE TOTALE ZONSVERDUISTERING
Millioenen richtten de- blik
omhoog
1
'm
Maar de geleerde waarnemers
hadden wel wat anders te doen
De Hwoiiieiis
tandpasta
Nij
ijmegens subsidie voor bouw
van katholieke kerk
Waterman" arriveerde met 800
Amerikaanse studenten
Dunne en zware communique's
Vijf beginselen en vijf punten
Nederlandse ogen zagen
zoneclips in Zweden
de
mm
m
JURIDISCH VRAAGSTUK OVER
SCHRIJFMACHINE
I
Géneraal der
Dominicanen
verongelukt
Prins Bernhard wenste vaderlandse
expeditie succes
DE NEDERLANDSE EXPEDITIES
IN ZWEDEN
Raad van State beoordeelt geschil tussen
Ged. S laten en Raad
Papagos bezoekt Bonn
Oriëntatiereis door Europa
Muzikale ontvangst
Doodstraf geëist tegen
beulen van Struthof
Naumann in staat van
beschuldiging
Blauwe lucht op Gotland; wolken bij
Stockholm
DONDERDAG 1 JULI 1954
PAGINA 3
Verslag van boven de
wolken
...en niet duurder dan andere
Hoe donker het was
Is Portableeen kantoor
machine of niet
ANZUS DRINGT AAN OP
VERDEDIGING VAN
Z.-O.-AZIë
BELGISCHE LENING IN
NEDERLAND
Emissiekoers 100 pet
Bij Perpignan te pletter
gereden tegen boom
BECH'S NIEUWE MINISTERIE
De dame met de bromfiets
ft
Millioenen mensen hebben gisteren de blik omhoog gericht om te zien
'me de zon aan de hemel „verdonkeremaand" werd. In alle landen waar
het verschijnsel der zonsverduistering, totaal of niet, kon worden waar
genomen kwam men naar buiten om, door beroete glaasjes, foto-negatieven,
zonnebrillen of ander zwartkijkers-materiaal naar de lucht te staren en in
woordeloze verbazing te zien hoe een steeds groter segment der zon achter
oen onzichtbare maan verdween. In Noorwegen en Zweden was het ver
schijnsel zelfs aanleiding tot massale uittochten van de burgerij uit niet
totaal verduisterde streken naar het gebied, waar het nacht in de middag
werd. Lange rijen autobussen trokken over de Scandinavische wegen, zij
aan zij met vele extra-treinen. Andere liefhebbers, die financieel genoeg
draagkrachtig waren, namen geen enkel risico en huurden een vliegtuig
om eventueel hinderlijke wolken te ontlopen.
In, schrille tegenstelling tot de grote
goegemeente van nieuwsgierigen stonden
vrijwel overal de „happy few" der ge
leerden, die maandenlang naar dit su
preme moment hadden toegewerkt en
met de meest ingewikkelde apparaten
klaarstonden om alles wat maar wetens
waardig was op de een of andere manier
binnen de schaarse minuten, die hun
waren toegemeten, vast te leggen. Deze
selecte groep heeft het uitspansel vrijwel
niet aangekeken, tezeer opgeëist door hun
technische uitrusting, met behulp waar
van zij, naar men mag aannemen, de
mensheid binnen korte tijd met gegevens
aan boord zal komen, welke de zuiver
aesthetische beschouwer te enenmale
zÜn ontgaan.
Laten wij in afwachting daarvan intus
sen toch liever de verslaggever volgen,
die
er per vliegtuig boven Canada op uit
vifw gezonhen en die zijn ervaringen als
onder woorden brengt:
"Terwijl de maan schoof over het ge
mat der zon en met inktige vinger een
schaduw trok over de aarde, ontstond er
=cn nieuw licht, prachtig om te zien,
ralend parelwit, schitterend om de zon
en twee klaterende stromen millioenen
Kilometers de ruimte in schietend.
L'j de Zuidwestelijke „hoek" van de
zon kon men gedurende enkele seconden
Ueme lekkende rode tongen zien ont-
De'?mLngen van échtend waterstofgas.
„„j-Cht rondom veranderde in donker-
war wbl flarden van oranje als het
Hef0 ra"den vormden aan de horizon.
v een van de meest majestueuze
gezichten welke ik ooit gehad heb."
Van Nebraska naar India
tering ^?h°uwspel van de totale verduis-
»i?„„fgon om 12.08 uur in de Noord-
p. 'O wc
trokPdentAan. Nebraska
(V.S.). Vandaar
streep van ^!nU,w van de maan met een
Zuid-Groeni breedte over Canada,
en Zweden n IJsland> Zuid-Noorwegen
tenslotte om14"1 Rusland en Perzië om
dwijnen. '5' uur in India te ver-
De observatiepost^
;pr een vsAposten l
over een
Daan in Canada klaagde
storende wolkenvel-
den, maar „tevoren en erna had men
goede momenten", meldde men sportief. In
Nebraska heeft men alles goed kunnen
volgen, evenals op Groenland en IJsland.
Op het Shettland-eilandje Unst, het enige
punt van het Verenigd Koninkrijk, waar
de verduistering totaal was, maakte een
wolkendek de atmosfeer nog donkerder
dan wei gewenst werd en in Zuid-Zweden
regende het, tot grote teleurstelling van
de vele wetenschappelijke groepen, die
In Breda heeft ploegleider Pellenaars
Woensdag met de volledige Nederlandse
Tour de' France-ploeg een persconfe
rentie gehouden over het komende
wielersportevenement. De renners, hij de
uitoefening van hun sport zo zeer afhan
kelijk van de weersgesteldheid, toonden
levendige belangstelling voor de zonsver
duistering en sloegen de eclips in broe
derlijke eenheid met de jeugd van Breda,
door beroete glaasjes gade, De ploeg met
het hoofd in de nek: Achterste rij v.l.n.r.:
G. Voorting, A. Suikerbuyck, Nico van
Est, Jan Nolten, Thijs Roks, Henk Faan-
hof, Jules Maenen en Hein van Brecnen.
Voorste rij v.l.n.r.: Wim van Est en
Woutie Wagtmans, die jeugdig Breda
van hun „glaasje" laten meeprofiteren.
hier hun kampen hadden opgeslagen, en
niet minder van de duizenden dagjesmen
sen, die er op uit getrokken waren. De
Sovjet-post in Litauen trof het eveneens
slecht, maar in de Kaukasus, te Ksivo-
lodsk, waar de Chinezen, Tsjechen en
Hongaren bezig waren, was het weer uit
stekend, zodat men daar goede resultaten
verwacht.
Hoe donker het was in het gebied van
de algehele zonsverduisteringen, beschreef
de heer Van Wageningen, een lid van de
Nederlandse expeditie in Zweden.
Hij vertelde, dat „de duisternis om
streeks kwart voor twee ten Zuiden van
Stockholm gelijk was aan die van een
een half uur na zonsopgang". De heer Van
Een week lang heeft de economische
politierechter te Amsterdam, mr J. Peters,
de tijd om na te denken over de vraag,
die hem gisteren is voorgelegd: „is een
„portable" schrijfmachine een kantoor
machine of niet".
Een groot warenhuis te Amsterdam heeft
aanleiding gegeven tot deze vraag. Het
warenhuis is nl. gedagvaard, omdat het op
15 April j.l. een portable in voorraad heeft
gehad en daarmee, volgens de dagvaarding
„de vestigingswet voor het kleinbedrijf
heeft overtreden door het bedrijf uit te
breiden met een afdeling, waar kantoor
machines verhandeld werden".
De Officier van Justitie, mr W. J. Kol-
kert, vroeg een boete van 25, subs. 5
dagen hechtenis ia deze, naar hij zei, prin
cipiële zaak.
Mr H. J. Swagerman, optredende namens
het warenhuis, betoogde, dat zijn cliënt
bestrijdt, dat de „portable" schrijfmachine
een „kantoormachine" is. Hij ging uitge
breid in op de eigenschappen van de „por
table" en kwam tot de conclusie, dat zij
niet is gemaakt voor kantoorwerkzaam
heden. „Als een „portable" voor kantoor-
werkzaamheden-gebruikt zou worden, dus
De drie vertegenwoordigers van de
„Anzus". het Australisch-Nieuwzeelands-
Amerikaans verdedigings-bondgenoot-
schap. die Woensdag te Washington be
sprekingen zijn begonnen, hebben be
kend gemaakt, dat zij het er over eens
geworden zijn dat onmiddellnk staopen
dienen te worden ondernomen om spoe
dig tot een gezamenlijke verdediging in
Zuid-Oost-Azië te komen.
De afdeling voor de geschillen van be
stuur van de Raad van State heeft be
handeld een beroep, ingesteld door de
raad der gemeente Nijmegen tegen het
besluit van Gedeputeerde Staten van
Gelderland waarbij is geweigerd een uit
gave van 64 580 voor subsidie aan het
Kerkbestuur van O L. Vrouw van Fatima
behoeve van de stichting van een
'euw kerkgebouw. Het bedrag verte-
gbnwoordigde 20 pet van de totale bouw-
weigering van Gedeputeerden is o.a.
5p,,rond op de overweging, dat de uit
bel niet strekt ter behartiging van een
tiang, dat binnen de beinoeiïngsfeer van
lat "erneente is gelegen Daarenboven
v ®n. Gedeputeerden het bezwaar gelden
riina '."breuk op het principe van schei-
de pot ff" Kerk en Staat en voorts, dat
vnor f regeling de gemeente plaatst
r "nan" ële consequenties, waarvan
ue omvang niet is te voorzien, gezien de
grote verscheidenheid
tuiging jn Nederland.
van geloofsover-
P® raad voerde aan, dat een zuivere
scheiding van Kerk en Staat niet be
staanbaar wordt geacht, dat Kerk en
staat talrjjke raakvlakken hebben, waar-
bt) Z(J verplicht zijn, met erkenning van
ae souvereiniteit van de ander, aan el
kaar steun te verlenen Voorts betoogt
de gemeente, dat er mét deze subsidie
verlening een gemeentelijk belang ge
moeid is in verband met de stadsontwik
keling en -uitbreiding.
Gedeputeerde Staten hebben de Kroon
m overweging gegeven net beroep on
gegrond te verklaren. In de vergadering
van de afd. voor de geschillen van be
stuur heeft burgemeester Hustinx van
Nijmegen het standpunt der gemeente
nader toegelicht. Voor Gedeputeerde
Staten traden op mr Eling Visser en mr
Van de Wollenberg.
dag in dag uit, zou zij aan abnormale
slijtage lijden", aldus pleiter. „Het vesti-
gingsbesluit voor de kantoormachinehan-
del omschrijft niet duidelijk, wat een kan
toormachine is. Als de portable alleen in
de kantoormachinehandel verkocht zal
mogen worden, dan bereikt men een groot
gedeelte van het publiek niet" Mr Swa
german vroeg tenslotte vrijspraak
De economische politierechter zal in deze
zaak op 6 Juli a.s. schriftelijk vonnis wij
zen.
Wageningen moest „bijna een zaklantaarn
aansteken om de microfoon nog te kun
nen zien". „Overal werden lichtjes zicht
baar. Om 14 uur 47 minuten en iZV2 sec.
(om precies te z(jn) was het inderdaad
volkomen donker geworden in Zweden".
„Heel in de verte aan de horizon boven
de Oostzee in de richting van Finland
was nog enig gelig licht te zien dat ont
stond omdat de verduistering buiten de
totaliteitsgordel lag, zodat de luchtdeeltjes
in de dampkring daar nog het zonlicht
weerkaatsen. Het was in Zuid-Zweden
een heel vreemde schemering, het scheen
wel, alsof er een zwaar noodweer op
komst was. Men hoorde in de bomen niets
meer, de vogels waren naar hun nest, er
heerste een vreemde stilte in de natuur."
„Spoedio daarop was de totale verduis
tering voorbij, en het werd heel snel licht.
Het scheen alsof er een aantal lampen
werd aangestoken en daarna kwam het
normale daglicht snel terug", aldus de
heer Van Wageningen.
Enorme belangstelling
Geen wonder, dat in deze gebieden het
verkeer vrijwel werd stilgelegd. In de
„sub-verduisterde" gebieden, was dit min
der het geval, maar er deden zich niet
temin vreemde gebeurtenissen voor. In
Londen b.v. moet het gebeurd zijn, dat
een agent die omhoogkijkend het stop
teken gaf, niet bemerkte, dat autobussen
en taxi's gewoon doorreden omdat de be
stuurders, die eveneens de neuzen in de
lucht gestoken hadden, op hun beurt de
politieman niet hadden opgemerkt.
Uit Rusland, waar men nog steeds erg
langzaam is in het vervaardigen van ge
bruiksgoederen, meldt de correspondent
van Reuter, dat het aantal gelukkigen,
dat in het bezit van een beroete glaasjes
was, bijzonder gering was te noemen, en
omzwermt werd door minder bevoorrech
ten. Hijzelf, die door een donkere zonne-
schermruit van zijn wagen in Moskou het
natuurverschijnsel gade sloeg, vormde
het middelpunt van een geanimeerde
groep kinderen, vrouwen, agenten en sol
daten, die voor deze gelegenheid gaarne
verbroederden. En een der vrouwen
voegde hem schertsenderwijze toe: „U zou
op deze manier een hoop geld kunnen
verdienen".
Alleen in India, aan het eind van de
lange 12.800 kilometer verduisterings-
baan, had het verschijnsel nog een directe
religieuze betekenis als een teken van
hemelse machten. Aan de oevers van het
meer van Khoertsksjetra, 150 k.m. van
New Delhi hadden zich 250.000 pelgrims
verzameld om precies op het moment der
verduistering af te dalen in het water,
biddend dat de zon verlost zou worden
uit de demonische greep van de god
Rahoe. Ook hier hingen wolken.
De vogelwereld is, tegen de verwach
tingen in, er niet „ingetippeld". In Artis
in Amsterdam konden de biologen, die
tijdens de zonsverduistering de aldaar
verblijvende vogels efl andere dieren ob
serveerden, niets afwijkens waarnemen.
Alleen de merels begonnen, (in Rotter
dam merkten we dat ook op. Red.) tegen
hun gewoonte in, midden op de dag te
fluiten, hetgeen volgens Artismensen niet
als een alledaags geval mag worden be
schouwd. In het Amsterdamse bos heeft
een boswachter op zijn route een „toene
ming van de zangcapaciteit" kunnen con
stateren, vooral bij de-merels, zanglijsters,
tuinfluiters en in mindere mate bij het
winterkoninkje en de vinken.
Met een speciaal vliegtuig der K.L.M.,
hetzelfde toestel waarmee dr Adenauer
enkele maanden geleden naar Athene
vloog, is de Griekse minister-president
maarschalk Papagos Woensdagmiddag op
het vliegveld Wahn bij Keulen aange
komen. Hij blijft een volle week in
de Bondsrepubliek en zal behalve Bonn
ook het Ruhrgebied en Beieren bezoe
ken.
De komst van de Griekse maarschalk
werd hier met bijzondere belangstelling
tegemoet gezien, temeer nu minister
Eden de mogelijkheid van een recht
streekse aansluiting van de Bondsrepu
bliek bij de N.A.T.O., in geval van een
uitblijven van het Europese leger, in
uitzicht heeft gesteld. De bondsrepu
bliek heeft sedert de grootse ontvangst,
die enkele maanden geleden in Grieken
land en Turkije aan bondskanselier dr
Adenauer bereid is, de zekerheid, dat
tegen zulk een aansluiting zeker van
de beide Oostelijke partners van de
Atlantische organisatie geen bedenkin
gen zullen worden ingebracht.
Integendeel is reeds bij die gelegen
heid gewezen op de betekenis die de
regeringen in Athene en Ankara hechten
aan een spoedige vergroting van het
Westelijke verdedigingspotentieel met
Duitse troepen. Het bezoek yap dr
Adenauer aan deze hoofdsteden heeft
voorts bewezen, dat Duitsland zijn vroe
gere crediet op de Balkan in grote mate
heeft weten te herstellen. Het snelle
tegenbezoek van maarschalk Papagos
wordt in Bonn dan ook ten zeerste ge
waardeerd als een nieuw bewijs van het
aanzien dat het nieuwe Duitsland in
Zuidoost-Europa heeft weten te verwer
ven.
Aan de kade van de Holland Amerika
Lijn meerde gisteren om elf uur het
s.s. „Waterman" met aan boord ruim 800
Amerikaanse studenten die een trip gaan
maken door Europa. Nadat de muziek
kapel „Hermandad" voor een vrolijke ont
vangst had gezorgd, werden de jeugdig»?
opvarenden toegesproken door de heer M.
H. Wolt.jer, hoofdambtenaar van de afd.
Hoger Onderwijs van het Ministerie van
O. K. en W. Minister Luns, die oorspron
kelijk had toegezegd het welkomstwoord
te zullen spreken, was wegens ambts
bezigheden verhinderd.
De passagiers van de Waterman vormen
een gedeelte van de groep van in totaal
2100 Amerikaanse studenten, die dit
jaar een bezoek aan Europa zal brengen.
De anderen zullen respectievelijk met
de „Zuiderkruis" (825) en met de „Grote
Beer (500) naar dit werelddeel komen.
De „Zuiderkruis" arriveert de volgende
week en de „Grote Beer" op 15 Juli. De
studenten, die vier dagen in Nederland
zullen blijven, vertrekken medio Augus
tus weer naar de Verenigde Staten. Aan
boord van de schepen wordt een oriën
tatieprogramma afgewerkt, dat ten doei
heeft de studenten een voorstelling te
geven van het Europese leven.
De heer Woltjer heette de Amerikanen
in een korte speech hartelijk welkom en
hoopte dat de vriendschapsbanden en het
wederzijds begrip door deze ontmoeting
tussen de Oude en de Nieuwe Wereld
zouden worden verstevigd. De studenten,
die vanaf het met vlaggen versierde schip
deze welkomstwoorden al fotograferend
in ontvangst namen, werden vervolgens
door verschillende Nederlandse studenten
begroet, doch niet voordat de muziek
kapel de volksliederen van beide landen
ten gehore hadden gebracht en de Ame
rikanen tijdens het beluisteren daarvan
bewezen dat zij op het gebied van de
etiquette nogal het een en ander te leren
hebben.
Zoals wij vorige week meldden, gaat
de Belgische regering over tot de uitgif
te in Nederland van een lening groot 100
millioen tegen een rentevoet van 33i pet
en een looptijd van 30 jaar. Nader verne
men wij, dat de emissiekoers 100 pet zal
bedragen.
Tegen zes voormalige leiders van het
nazi-concentratiekamp „Struthof" in Oost-
Frankrijk, is gisteren, na een opzienbarend
proces voor het militaire hof te Mctz, de
doodstraf geëist.
Tijdens de afgelopen twee weken hebben
deze gewezen S.S-ers tezamen met nog 10
anderen, terecht gestaan voor de massa
moorden en wreedheden, waaraan zij zich
in de laatste jaren van de tweede wereld
oorlog hebben schuldig gemaakt. Volgens
verklaringen van getuigen uit verschei
dene landen zijn in Struthof ongeveer
10.000 personen om het leven gebracht.
De zes mannen, tegen wie de doodstraf
is geëist, zijn de oud-kampcommandant
Fritz .Hartjenstein, de bewakers Wolfgang
Seuss, Herbert Oehler en Albert Fuchs,
het hoofd van de „hondenbrigade", Frantz
Ehrmanntraut, en de arbeidsleider in het
kamp. Robert Nitsch.
Ehrmanntraut, wiens naam het meest
genoemd werd in het proces, is er van be
schuldigd zijn bloedhonden tegen de ge
vangenen te hebben opgehitst. Hem wor
den 361 moorden ten laste gelegd.
BIJNA OP HETZELFDE ogenblik, dat
te Washington, het „dunne", slechts
wat West-Europa betreft scherper
geformuleerde communiqué werd gepu
bliceerd over de Brits-Amerikaanse be
sprekingen, welke daar doer Eisenhower,
Churchill, Foster Dulles en Eden waren
gevoerd, verscheen te New Delhi een
soortgelijk '1 cument over het gesprek,
dat daar de premier van India, Nehroe,
met de Chinese communistische minister
van buitenlandse zaken, Tsjoe en Lai, op
diens terugreis van de Geneefse conferen
tie naar Peking, had gehad.
Dit communiqué werd uitgegeven, na
dat de Chinese minister reeds de avond
te voren een persconferentie, een commu
nistische, had gehouden, waarin hij zijn in
zicht over „de beginselen van de samen
werking der Aziatische volken" had uit
eengezet. Dit naar aanleiding van een aan
tal vragen, welke vier en twintig uur te
voren schriftelijk moesten worden inge
diend, en waarvan een vijftal w£TS uitver
koren om beantwoord te worden. En die
werden aangegrepen om een algemeen
betoog te houden, waarvan wel de kern
was, dat de a-ede in Azië en derhalve m
de wereld (deze Chinese rangorde is ze
ker karakteristiek) kan behouden blijven,
als men zich aan de volgende vijf richt
lijnen houdt: le. wederzijdse eerbiediging
van eikaars territoriale integriteit en sou-
vereiniteit; 2t wederzijdse non-agressie,
3e wederzijose niet-inmenging in eikaars
binnenland:;-»■ aangelegenheden; 4e gelijk
heid en wederzijds belang; en 5e vredelie
vend naasl elkaar leven.
Nu zouden u t zo rfrtfïen -daWe cottimu-
nistische wereld met deze mooie oegin-
selen wel ve».cmd omgesprongen heeft en
nog omspringt, we denken slechts aan de
slaven de ?g. satellietstaten van com
munistisch Roeland; aan de gebeurtenissen
in Korea en lndo-China;^aan de vijfde co
lonnes, welke haar instructies rechtstreeks
uit het Kremlin ontvangen. Maar dan moet
men bedenker., dat de communistische po
litiek in hermetisch gesloten zalen wordt
vastgesteld en dat alles wat in het open
baar wordt gezegd, louter propaganda is
om zieltjes te winnen of zelfs om te mis
leiden. Zo zijn Tjoe en Lai's verklaringen,
die overigens, wat in India nooit gewoonte
is. in het chepste stilzwijgen en zonder
enig applaus werden aanhoord, ongetwij
feld bedoeld om met deze beginselen,
welke overigar.s reeds in het weinig ge
waardeerde ve' drag tussen India en China
over Thibet zijn verankerd, de sympathie
van de Boe l „istische bevolking voor com
munistisch "kina te winnen. Een soort
sympathie oasiaat wel bij de leiders van
India omda. de Chinezen Aziaten zijn;
maar dat deel van de massa, dat enigs
zins ontwikkeld is, is fel anti-communis
tisch, omdat het communisme goddeloos
is.
N HET Chinees-Indiase communiqué
worden de vijf bovenvermelde begin
selen nogmaals met nadruk beves
tigd; met de u evoeging dat ze ook moeten
worden toegepast voor de oplossing van de
problemen in Indo-China. waar „de poli
tieke overeenkomst moet zijn gericht op de
schepping van vrije, democratische, ver
einden of onderworpen zijn aan vreemde
niet gebruikt worden voor agressieve doel
einden of onderowrpen zijn aan vreemde
inmenging" Men moet erkennen dat com
munistisch Ch na de terminologie van het
Kremlin aardis, navolgt en dat het Nehroe
daarbij mees.eurt. Men weet overigens
reeds lang, dat Nehroe. zonder zelf ook
maar communistische neigingen te koeste
ren, de diepste en daarom een gevaarlijke
bewondering oor Mao Tse Toeng koestert.
Na dit praearr.buul geeft het communi
qué dan in een vijftal punten de resultaten
van de besprekingen tussen Nehroe en
Tsjoe en Lai weer Zij zijn:
le. Het gevprek tussen de twee minis
ters had ais aigemeen doel, de pogingen,
welke te Genève en elders (met dit elders
worden eerstens bedoeld Moskou en Pe
king) worden onderworpen om een vre
delievende oplossing (op Korea en in Indo-
China) te vinden krachtig in de hand te
werken.
2e. Hun concrete hoofddoel was te ko
men tot een helderder begrip van eikaars
standpunt en elkaar bijstand te verlenen
bij de handhaving van do vrede in weder
zijdse samenwerking en met andere lan
den.
3e. Het bestaan van in wezen verschil
lende soci de en politieke systemen in
Azië en in d- wereld wordt erkend; may
als de vijf beginselen aanvaard werden
zouden er eer vredelievend naast elkaar
bestaan en vrindschappelijke betrekkin
gen mogelijk zijn.
4e. Vertrouwen werd uitgesproken, dat
vriendschap tussen India en (communis
tisch) China de zaak van de vrede in
Azië zou. bevorderen.
5e. Besloten werd, dat de twee landen
nauwe conta-.ten met elkaar zouden on
derhouden om volkomen overeenstemming
tussen beiden te bereiken.
De pers van India heeft zich van elk
speculatief :ummentaar op dit communi
qué onthouden: slechts één gezaghebbend
blad, het orgaan van de Congrespartij, gaat
er wat diepci op in met de opmerking dat
India zich b'.i geen enkel pact zal aanslui
ten, noch bij een Zuid-Oost-Azië-verdrag,
noch bij een Locarno-pact voor Azië, om
dat zelfs dil laatste verplichtingen van
gewapende deelneming aan de strijd zou
kunnen inhouden. India trekt zich dus ge
heel op zijn eutralistisch standpunt terug
en reeds wordt de vraag gesteld, hoe lang
het nog in de Commonwealth zal blijven.
Azië wordt wel heel Aziatisch!
Alleen is in het tweede beginsel ln
het commuiiooé het woord „wederzijds"
vervallen, waarmede niet alleen agressie
jegens elkaa;,maar elke agressie wordt
uitgesloten. Zal China zich daaraan hou
den?
De Hoogeerwaarde Pater Emmanuel
Suarez, Magister-Generaal van de Orde
der Predikheren, en diens secretaris, pater
Aureliano Martinez-Cantarino, zijn bfl een
tragisch auto-ongeluk in de omgeving van
Perpignan om het leven gekomen.
Beide kloosterlingen waren op reis van
Rome naar Spanje. Zij waren Dinsdag
de FransItaliaanse grens bij Menton
gepasseerd en bevonden zich op t rechie
gedeelte van de weg Narbonne-Perpignan
bij het dorp Salses, op 14 km van Perpig
nan, toen het ongeluk gebeurde. De
wagen is tegen een plataan te pletter
gereden en werd volkomen vernield. De
stoffelijke overschotten werden naast het
wrak op de weg aangetroffen.
De bisschop van Perpignan, mgr Ber
nard, begaf zich terstond naar de plaats
van het ongeval en identificeerde de beide
slachtoffers aan de hand van hun pas
poorten. Hij heeft de stoffelijke overschot
ten doen overbrengen naar de kerk van
Salses, waar gistermorgen een H. Mis
werd opgedragen voor hun zielerust.
Pater Suarez was in September 1946 tot
Magister-Generaal gekozen. Hij was 59
jaar oud en hij was Spanjaard van oor
sprong. Zijn secretaris was 47 jaar oud.
(Telefonisch van een bijzondere correspondent)
ZWEDEN, VaSTERVIK, 30 Juni 1951.
drukwekkend schouwspel, waarvan de
mensen stil worden, en dat wij ons leven
lang niet meer zullen vergeten.
Om 13.53 uur wordt het weer snel lich
ter. Zullen wij de kans nog krijgen om
15 Februari 1961 in Zuid-Frankrijk te zijn,
en daar wèl de corona te zien? Of zullen
wij geduld moeten hebben tot 11 Augus
tus 1999 in het Zuiden van België? Wij
make^pog heel even een praatje met de
leider van de Amerikaanse expeditie, en
vertrekken dan naar Figeholm, waar wij
Wat een gezegend oord! We zitten hier op een eiland in een inham van
de Oostzee. Aan alle kanten uitzicht op het water, met prachtige bossen omstreeks 3 uur aankomen,
er. villa's.
Maar nu de zoneclips. Van slapen is inderdaad niet veel gekomen.
V annacht om half vier was er een egaal grijs wolkendek met daaronder
dreigend-voortsnellende wolkenflarden. Uit het weerrapport van half 7
maken wij op, dat de kans op een stukje blauwe hemel aan de Oostkust
iets minder klein zal zijn dan in het binnenland. Wij besluiten dan ook
maar naar Oskarshamn te reizen. Misschien kunnen wij dan na afloop van
de eclips even naar Figeholm gaan, waar de Nederlandse amateur
expeditie in de letterlijke zin van het woord haar tenten heeft opgeslagen.
Om 10.50 uur vertrekken wij uit Vet-
landa, en rijden door een landschap, dat
Zwitsers aandoet, naar het Oosten. De
lucht is dan alweer helemaal dichtgetrok
ken, nadat om half 9 de zon zich even had
laten zien. Wij zijn heus niet alleen op pad:
in Vetlanda had ook een gezelschap ge
logeerd. dat met een bus uit Kopenhagen
was gekomen. Er rijden van Stockholm,
Göteborg en Malmö extra treinen naar de
totaliteitsgordel.
12.15 uur: Zeer vele wagens spoeden
zich Oostwaqrts. De lucht zit potdicht,
maar wij houden moed. Nadat de bossen
voor een poosje plaats hebben gemaakt
voor weilanden met een riviertje, zitten
wij alweer tusen dennen en berken.
12.35 uur: Aankomst in Oskarshamn. Wij
parkeren met moeite de wagen nog op de
Markt, en gaan naar de havenkant Daar
staan al honderden mensen zich te oefenen
in het kijken door speciale zwarte brillen
Volkomen overbodig: even slechts is de
zon dwars door de wolken heen zichtbaar;
het ongewapend oog wordt er niet eens
door verblind.
De verduistering is reeds begonnen: een
heel klein stukje van de zon is door de
maan bedekt. Aan de havenkant is het al
heel druk met toeschouwers-in-afwach-
ting. Ook hier staan honderden auto's. Op
een met touwen afgescheiden terrein heeft
een expeditie van de Amerikaanse vloot
instrumenten opgesteld, om de radiostra
ling van de zon vóór en tijdens de eclipa
waar te nemen. De straling gaat door de
wolken heen, zodat de instrumenten die
toch kunnen registreren. Gelukkig voor
de Amerikanen: nu hebben ze de reis ten
minste niet voor niets gemaakt. Het wol
kendek blijft nu volkomen gesloten.
13.40 uur: Er komt een klein gaatje in
het wolkendek, ver uit de buurt van de
zon. Wij kunnen daardoor zien: dat de
hemel al donkerblauw wordt.
Om 13.45 uur: valt de duisternis snel in.
De hoop op het waarnemen van de corona
wordt al opgegeven. Het uitzicht op het
Noord-Westen is geheel vrij. Nu kunnen
wij waarschijnlijk de maanschaduw zich
als een zwarte schijf tegen de wolken zien
aftekenen.
13.47 uur: Inderdaad worden de wolken
aan de Noordwestelijke horizon blauw
zwart. De vlek nadert snel, maar de be
grenzing er van is onscherp door de dikte
van de wolkenlaag, en deze is niet hoog
genoeg om de donkere schijf van 150 k.m.
middellijn in haar geheel te kunnen zien.
helaas! Geen corona en geen
Helaas,
sterren!
13.49 uur en duisternis viel over de
aarde.... Nu is de verbindingslijn van de
middelpunten van zon en maan zo dicht
mogeljjk bij ons. Wij vergelijken de duis
ternis met die van drie-kwarticr-na zons
ondergang. In het Noordwesten wordt het
weer licht. Al met al is het toch een in-
Wij hadden verwacht het Nederlandse
amateurskamp in rouwstemming te vin
den, maar dat bleek heus niet het geval.
Toen het gezelschap, dat in de open lucht
een late lunch zat te verorberen, onze
wagen in het oog kreeg, zong men uit
volle borst: „Waar in 't bronsgroen eiken
hout....". De leider van de expeditie, dr
C. de Jager, beantwoordde onze opmer
king over het prachtige Zweedse land
schap met: „Nou, nogal bewolkt". Daaruit
bleek wel, dat het mislukken van de
waarnemingen erg sportief werd aan
vaard.
Men had zojuist een telegram ontvangen
van Prins Bernhard, waarin deze be
dankte voor de felicitatie op zijn verjaar
dag en de expeditie succes toewenste. En
net vóór ons vertrek uit Figeholm kwam
er een telegram van prof. Minnrert van
het eiland Gotland, luidende: „Bright
blue skies, hapjiy Dutch astronomers".
Waaruit blijkt, hoe onberekenbaar Moe
der Natuur haar gunsten uitdeelt.
De openbaie aanklager bij 't Westduitse
hooggerecht Jof heeft de voormalige
staatssecretaris van het ministerie van
propaganda onder Goebbels. dr Werner
Naumann, één van diens voormalige
medewerkers dr Friedrich Karl Borne-
mann, in staat van beschuldiging gesteld.
Dit geschied»»»: op grond van artikel 90 van
de grondwet, dat handelt over „verenigin
gen die de grondwet ondermijnen". De
acte is een uitvloeisel van de nog altjjd
slepende zaak Naumann.
De openbare aanklager heeft voorts op
dracht gege-er, de vijf andere personen
die op 14 Januari van het vorige jaar op
zo spectaculahe wijze tezamen met Nau
mann werden aangehouden, vrij te laten
„wegens gebrek aan bewijs".
Vele medewerkers van Naumann bevin
den zich intussen onder de 25 vrije demo
craten, die na de Zondag gehouden ver
kiezingen een doorslag gevende factor
vormen in de Landdag van Noordrijn-
Westfalen Eén van hen is dr Ernst
Achenbach die Naumann heeft verdedigd
toen deze zoais men zich zal herinneren,
door de Britse autoriteiten was gear
resteerd onder verdenking van pogingen
om het nazi-bewind te herstellen.
Het is niet bekend, of Naumann. die,
hangende het onderzoek door de Britse
autoriteiten was vrijgelaten, weer in
hechtenis is genomen.
De Luxemburgse eerste minister, Joseph
Bech heeft Dir.sdag de samenstelling van
zijn kabinet bekend gemaakt. Vier chris-
ten-democr iten en vier socialisten maken
er deel van u;t. Bech is behalve premier
ook minister van buitenlandse zaken.
„Blue sky happy" (Blauwe lucht
gelukkig) zo luidde het telegram dat de
Nederlandse expeditie van natuur- en
sterrekundigen op Gotland gisterenmid
dag stuurde aan de Nederlandse organi
satie voor zuiver wetenschappelijk onder
zoek te Den Haag, welke organisatie deze
expeditie van beroepsmensen heeft ge
subsidieerd.
Uit dit telegram mag men opmaken, dat
de waarneming van de zonsverduistering
door deze groep Nederlanders onder
ideale omstandigheden heeft plaats ge
vonden.
Minder gelukkig hebben hun collega's
het getroffen, die ten Zuiden van Stock
holm hun waarnemingsposten hadden in
gericht. Daar heeft een dichte bewolking
namelijk het gehele natuurverschijnsel
aan het oog onttrokken, met het gevolg,
dat het er midden op de dag des te duis
terder nacht werd.
In Nederland hebben de officiële waar
nemers op verscheidene plaatsen onder
ideale omstandigheden kunnen werken.
Over de resultaten kon men uiter
aard echter nog vrijwel niets mededelen
omdat de gegevens nog nader moeten
worden uitgewerkt. Algemeen heeft men
echter een zeer sterke vermindering ge
constateerd van de radiostraiing van de
zon, welke van veel invloed is op de
radio-ontvangst.
Op „Nora", het radio-ontvangstation
van de P.T.T, te Nederhorst den Berg
heeft men speciaal de radiogolven uit de
landen, waar de honderdveertig kilometer
brede strook van totale zonsverduistering
doorheen liep, zoals Noorwegen, Zweden,
Finland en Rusland bestudeerd. Ook ech
ter die uit Indonesië. Daar heeft men wel
geen zonsverduistering gehad, maar de
radiogolven uit dit land bereiken ons
langs een rechte lijn, die door een ge
deelte van het gisteren „verduisterde" ge
bied loopt.
Een flinke vermindering van de sterkte
der Scandinavische radiogolven werd in
derdaad geconstateerd. Het merkwaar
dige was echter dat die vermindering
veel sterker was voor wat betreft Para
maribo, waar in 't geheel geen zonsver
duistering is geweest en New York, waar
men slechts een gedeeltelijke verduiste
ring heeft gezien.
Op dit eigenaardige verschijnsel had
men niet gerekend en men heeft het dan
ook niet met speciale instrumenten waar
genomen. zoals dat het geval was met de
golven uit de gebieden, waarop al van te
voren de speciale belangstelling was ge
richt, maar „op 't gehoor". Een verklaring
is er moeilijk van te geven.
Met de zonnetelescoop zijn in Neder
horst den Berg de door de zon zelf uitge
zonden radiofrequenties opgevangen. De
antennes, die de aardse radiogolven op
vangen, hebben een oppervlakte van
tweehonderd bij tachtig meter.
Een paar dagen geleden is men al met
de observaties begonnen en nu de jons-
verduistering achter de rug is zal men er
nog een paar dagen mee door gaan, om
zodoende vergelijkingsmateriaal te krij
gen.
In de Waalsdorpervlakte bij Den
Haag heeft een Amerikaan, de heer C. L.
Seeger, die werkzaam is op de Leidse
Sterrewacht samen met de Leidse astro
noom dr T. Walraven met een radio
telescoop het gebeuren waargenomen.
En dez'e waarnemingen werden op een
bandje van 30 meter lengte vastgelegd.
Op dit bandje is de kracht van de stCa"
ling op deze dag gemeten en het mid
dengedeelte ervan gaf aan. dat tijdens de
verduistering de straling 70 procent min
der is geweest dan normaal.
De heren hadden als waarnemingspost
een hokje achter de telescoop, dat °ve-
rigens niemand mocht betreden, omdat
zelfs de lichtste trilling van invloed kon
zijn op de waarnemingen.
Dit was dan ook de reden, dat het le
ger en de marine gisteren al hun verkeer
in de omgeving van de waarnemings
post, die op militair terrein lag, hadden
stop gezet.
Tijdens de zonsverduistering kwam
een dame op een bromfiets op het pad,
dat een veertig meter verder ligt, voor
bij rijden en onmiddellijk kwam het hoofd
van dr Walraven om de deur om te zien,
wie de euvele moed had °P hit gewichti
ge moment het werk te storen. De dame
was zich kennelijk van geen kwaad be
wust en kwam vlak daarop lustig tuffend
nog eens voorbij. „We weten gelukkig,
wat de storing op ons bandje is zo zei-
de de gemoedelijke Amerikaan en moei
lijkheden zal ons dit dan ook wel niet
opleveren.
