INDIA, land
van droogte en
overstromingen
wÊBsmI
SCHERPE ACHTERUITGANG
RESULTATEN VAN NELLE
HET ZUID-OOST - AZIE-PACT
Soest eert de oorlogsslachtoffers
De verdediging van \Yest-Europa
HHMHHII
Per scooter
de wereld rond
Drie oogsten per jaar mogelijk bij voldoende bevloeiing
Gloeilampjes
Voortijdige publicatie
van „top-secret
document
f 275.000
Hindoeïsme houdt maatschappelijke
ontwikkeling tegen
Conferentie over
bevolkingsproblemen
te Rome geopend
Katholiekendag
te Fulda geopend
Interne positie door reserveringen
versterkt
Bouwcentrum ontvangt
Verdienstelijk monument van Albert Dresmé
Phillips legt verklaring
ai' over China
Vragen aan regering van jhr mr Ruijs
de Beerenbrouck
Mariniers en burgers
slaags te Surabaja
Eden niet naar Manilla
Sterke stijging West-
duitse autoproductie
Het feest van de
Stadsschouwburg
«wPrti: I 11"
WOENSDAG 1 SEPTEMBER 1954
PAGnVA 5
JVe WEG WAS LANG, heet en
stoffig. Ik wist niet waar het
e«nde zou zijn die dag: je rijdt maar
totdat je het gevoel krijgt: hier
ttioet je blijven voor vandaag
Dat gevoel kreeg ik bij Orai, een
klein dorpje, op de weg van Jhansi
Haar Cawnpore, waar een „Govern
ment Inspection Bungalow" stond.
Nu ben ik weliswaar geen „govern-
ttient"-man, maar wél een beetje
op inspectie en dus besloot ik de
stoute schoenen maar aan te trek
ken en er onderdak te vragen.
De chowkidar, de man, die het
buis bestuurt en regeert, verwees
me zwijgend naar een jongeman,
die aan een tafel zat te lezen. Hij
stelde zich voor als assistent-in
specteur van het departement van
landbouw. Een dure naam voor een
baan, die ongeveer even veel be
taalt als een aankomende bediende
in een willekeurige zaak in Neder
land.
„Natuurlijk kunt u blijven....",
hij. „Onze bungalows staan voor
mdereen open, zéker voor buiten-
ahdse toeristenWilt u me het
Kroegen doen samen met me te
eten?"
Ongelooflijk maar waar
H
liladelphia
Halve centimeter groen
Oceaan van orthodoxen
-
koeien lagen overal; op het terrein,
voor het hek van de bungalow, op
de weg. In de bomen, hoog boven
mijn hoofd, zaten de apen einde
lijk eens rustig. Nog maar een paar
uur en de dag was weer daar. Meer
dan tweehonderd millioen stuks
vee en wellicht een milliard apen
zouden zich weer storten op de
„grow more food"-campagne. De
enorme hitte zou je weer doen
snakken naar water gelijk de
millioenen boeren. Nog maar een
paar dagen en dan zouden de re
gens komen, die duizenden en dui
zenden mensen zouden doen vluch
ten, hele dorpen zouden doen ver
gaan in een stortvloed van water,
die kleine, onooglijk riviertjes zou
doen zwellen tot kilometers brede
stromen. Oogsten zouden wegdrij
ven, duizenden en nog eens duizen
den mensen weer dakloos worden
gelijk dat bijna élk jaar hier op
nieuw gebeurt.
Hele streken zouden weer wor
den afgesneden. Da^ aues had men
mij verteld. Het was bijna niet te
geloven. In een tijd, waarin je ge
durende vier maanden geen water
had gezien.
Dat is India met zijn grote land
bouwproblemenwaaraan 's we
relds beste deskundigen tobben en
experimenteren.
Veel van alles, wat er valt aan
te merken op dit land zou je ver
geven als je wist, dat dit eerste
eens was opgelost
WIM DUSSEL.
«*7
-
-
T K BLEEF nog even alleen in de
ietwat verkoeling brengende
nacht. De maan kwam op. De
ZUIVERE WINST 30.539
(702.641)
Verbetering liquiditeit
•sir
LE COGNAC LE PLUS FIN
Vóór de terugreis der
Labour-delegatie
Duitsers individueel be
wapenen
Voorts vraagt het Eerste-Kamerlid of de
regering thans bereid is serieus apdere
mogelijkheden te beste leren en eventueel
te propageren, di de minister van Oorlog
en Marine destijds zeer zeker de moeite
waard vond om onder ogen te zien: of het
met voor de hand liggend is dat men
teneinde Frankrijk niet nodeloos voor het
00 .Je stoten een oplossing zoekt
waarbij enerzijds een bewanening van in
dividuele Duitsers wordt tot stand ge-
racnt. zoals dit door de Franse regering
°a 'n Indr "'hina is toegepast, en waar
Gunstiger exportvooruitzichten
dan vorig jaar
VERLAGING WESTDUITSE
INVOERRECHT OP EIEREN
BEZOEK OPPERBEVELHER
BER NOORSE LUCHTMACHT
NEDERLANDSE GLUCOSE-
FABRIEK IN AUSTRALIë
TEGENGAAN VAN UNIFOR
MITEIT IN BOUWVORM
En zodoende kwam dit verhaal. Want
jider het eten begon hij: „U heeft zeker
heel wat afgereisd. Hoe vindt u India.'
j E>at is altijd een moeilijke vraag, als je
beïnvloed weet door de ergernissen van
dag als: koeien op de weg, verzengende
dte, nieuwsgierige mensen, langzaam
erkende overheidskantoren.
>>U bent landbouwman", begon ik toen
„wat denkt u nou van dat koeien-
Probleem? Eerlijk gezegd, worden wij, die
agelijks op de wegen rijden, er wel een
°eetje ehnou ja, u begrijpt me
wel
- glimlachte tussen twee happen cha-
gedoopt in soep, door. „Over een paar
- eken komt de mansoon en heeft u geen
.^rgen meer, behalve dan, dat u nat
w°rdt", zei hij.
koeien zwerven nog rond. kilometers
„7 in de omtrek. Straks gaan de boeren
op uit om haar te verzamelen. U zult
b misschien afvragen, hoe ze kans zien
beesten terug te vinden". Hij haalde
eh zijn schouders op. „Och, dat komt
niet zo op aan; ik bedoel, als een boer
er
eén of twee stuks heeft, <ian wél, maar
hier in deze streek zitten we er iets beter
voor en hebben de boeren wat méér vee.
Maar zij kijken er niet naar om. Dat
loopt maar los, raakt zoek, komt misschien
terug, ff niet. Het kan de boeren nog
weinig schelen; als het zomer is en de
aarde, verzengt door de zon, hebben ze
zélf ai moeite genoeg om aan de kost te
komen".
„Maar hebben ze dan niets gespaard uit
„winter"-tijd?".
Hij glimlacht weer, maar het is een
matte glimlach.
,;"°"ze boeren kunnen nooit sparen. Ze
zaminda e^fn lang onderworpen aan de
schulden 'hebbed311' aa" Wie ze ,eeuiüig
talen n' aan wie ze renten be-
lijk klinkt o' Z° hoog' dat het onëeloof-
er ni J S°ms mislukt de oogst en kan
1 worden betaald. Dan gaat er wéér
ten stukje land weg als aflossing
O, officieel bestaat het systeem niet
J"eer, maar denkt u, dat we dat zo maar
kunnen controleren op een- bevolking van
^eer dan 360 millioen, waarvan nog geen
Yjiftien procent kan lezen of schrijven?
"®t zal jaren er nog eens jaren duren,
?er de mensen ook maar iets is bijge-
bracht Weet u, dat er moorden worden
Gepleegd als gevolg van de ellende van
iet verbrokkelde eigendom, waardoor
tukken land van één en dezelfde eigenaar
huurder, uren en uren uit elkaar lig-
«eti?
ent u het historische verhaal van de
^«irobi
Ze is voor geen kleinigheidje ver-
vaard, mevrouw Phill'.pa Jolley een
.Engelse huisvrouw, die nog steeds rus
tig huishoudt tussen al de verschrik
kingen van de Mau-Mau in. Eergisteren,
toen haar huis werd aangevallen door
Mau-Mau-leden, schoot ze een indringer
neer en wist de anderen te verdrijven
Daarna wijdde ze haar zorgen aan haar
gewonde echtgenoot. Veertien dagen ge
leden ondervond ze al iets dergelijks-
toen was ze in haar tuin bezig, toen ze
Plotseling van verschillende zijden be
schoten werd. Ze Wierp zich onmiddel
lijk ter aarde en slaagde er even later
de bescherming van haar huis te
bereiken
Een flinke vrouw, daar in Nairotr.
j?aar wat zegt U van de kleine Ine de
°oing? Twaalf jaar oud - zit ze hele-
,"aal moederziel alleen in een kle.n
j°telltje te wachten op haar Ne
derlandse vader, de electricien Theo-
°°r de Koning. Ze was gedurende
etl>ge tijd in een zomerkamp voor
Reisjes geweest, terwijl haar vader
ln die tijd een reis naar Nederland
Poaakte. Maar toen hij terugkeren wilde,
bleken de immigratie-autoriteiten in ae
WS. bezwaren te maken. En zo zit de
kleine blonde Ine aïleen in dat hotel en
kookt haar eigen maaltijden. De eige-
j,ai'es van het hotel zei: „Het is een heel
hk meisje, ze gaat rustig haar gang
11 is bijna de hele dag bezig met lezer,
en ieren„
'"r,l
Bi
f,r tc ijk
de lGVcn cn welzijn en waarom zou-
eni deze twee bijzondere kwaliteiten
On hS dag nu niet aanwezig zijn? zal
lp r September de heer W F. de Ronde
n1p„ dei'wijk een leeftijd bereiken, die
Hm l7!0* epn rond cijfer kan aanduiden.
Wo,H dan namelijk honderd jaar oud
zijp ri-' In Vledder (in Drentel stond
Werk7='eg en als sluiswachter was hij
In 1922 m te Molkwerum en Rozenburg
heeft p We.''d hij gepensionneerd en hij
Van ki/ sln<lsdien al ruim dertig jaar
zijn Dptnnen genieten. Hij woont nu bij
setrouwfi« ftediter in.
vrouw, die haar man eten kwam brengen
op het land? Hij werkte op een lapje
land, dat dicht in de buurt van zijn huis
lag. Ze was wat Iaat en haastte zich dus.
Maar bij aankomst op het stukje grond
was er niets te zien: een man vertelde
haar, dat haar echtgenoot zo juist naar
een ander stuk land was gegaan, omdat
hij hier klaar was
Het was inmiddels al zeven uur gewor
den de zon is dan al vrij heet. De vrouw
zwoegde verder naar het aangegeven stuk
land. Daar aangekomen ontdekte ze tot
haar grote spijt, dat ook hier haar man
was vertrokken. Dan moest hij ginds zijn,
ver weg, waar ze een derde brok grond
wist. Zo sjouwde ze urenlang in de hete
zon met het eten. Ze sjokte van het ene
stuk land naar het andere om eindelijk,
bij het laatste stuk bezit gekomen, te ont
dekken, dat haar man al weer op weg
was naar huisMet schrik en beven
begon ze de lange terugweg. Laat in de
middag, toen de zon reeds laag aan de
hemel stond, kwam ze thuis. Ze kreeg
geen gelegenheid zich te verontschuldigen:
de boer, die de hele dag hard had ge
werkt en geen hapje eten had gekregen,
sloeg zijn vrouw van woede dood
En ik zweer u, dat deze geschiedenis,
hoe ongelooflijk ze ook mag klinken, wéér
is meneer
„Onze boeren zijn lui zegt men. Zou u
anders zijn, als je driekwart van het jaar
gedwongen bent tot niets doen en je je
hele léven lang werkt zonder er een cent
beter van te worden? Als je je producten
niet anders kwijt kunt dan aan de zamin-
dar, ook al, omdat de dorpen en gehuch
ten zó geïsoleerd liggen, dat sommige
mensen niet weten, dat er nog zo iets als
een stad bestaat? Is het niet ongelooflijk,
dat de boeren vaak honger hebben en de
mensen in de steden iets kunnen kopen,
dat geïmporteerd is?
Zekerwe moeten niet de mest ver
branden, maar over het land strooien.
Maar dat houdt tevens in, dat we hout
nodig hebben als brandstof of steenkool.
Hout is er bijna niet; er is een schreeu
wend tekort aan bos. Er worden dan ook
met man en macht bomen geplant. Maar
dat betekent weer minder bouw- en gras
land. Heeft u dat grasland wel eens ge
zien met die halve centimeter groen
er op?
Gelooft u me, soms denken wij zelf wel
eens, dat alles mislukt, hoe enthousiast
we ook zijn en hoe enthousiast ook de
bóeren zijn, als ze eenmaal hebben ont
dekt, dat het anders kan. De gelukkige
gezichten, als er een pad niet meer dan
een modderspoor nog I wordt gebaand
van een geïsoleerd dorp naar de weg.
Kent u de „community projects", waarbij
we éiles trachten te doen om het dorp te
veranderen in iets, dat lijkt op een samen
leving uit déze tijd
Ze hebben er nog nooit van electriscb
licht, van waterleiding, een auto of zelfs
maar van een fiets gehoord. Dokters zijn
een zeldzaamheid en we hebben in héél
India één verpleegster op de veertig
duizend inwoners. Er zijn dorpen, waar
nog nooit een vreemdeling is geweest. En
denkt u, dat die mensen het verschil
weten tussen vóór en na de oorlog, of we
nog Engelé worden geregeerd of zelf
standig zijn? En in zulke dorpen werken
wij. Je wordt er wel eens dó] van, maar
we zetten door. De mensen worden inge
ënt. Je leest het in de pers, in de buiten
landse tijdschriften. Zeker, het buitenland
doet veel de World Health' Organisation
bijvoorbeeld. Maar als het zo doorgaat,
duurt het nog vijftig jaar voor iedereen
is ingeënt. Daar is niet tegen te werken!
We zouden hier alle dokters ter wereld
en dat zijn er maar negenhonderd
duizend moeten hebben en alle ter
wereld beschikbare gezondheidsdeskun
digen ten getale van zegge en schrijve
twaalfduizend, om de zaak op te lossen.
Ik geef toe meneer, we dwalen wei een
.oj overstromingen
Ofschoon Wim Dussel ons op zijn
tocht door India reeds het een en
ander verteld heeft over de pro
blemen rond de landbouw, vond hij
dit vraagstuk zó belangrijk, dat
ook dit artikel er nog aan is ge
wijd. Zeventig, ja bijna tachtig
procent van de bevolking van India
heeft direct of indirect met de land
bouw te maken.
De regering doet loffelijke pogingen
de bevolking nieuwe methoden bij
te brengen. Over de ervaringen van
jonge, enthousiaste landbouwdes
kundigen wordt in dit artikel ver
teld.
beetje af van de landbouw, maar acht
van de tien mensen leven in „rural areas",
streken dus, die ver afgelegen zijn en vaak
onbereikbaar zijn. En het landbouwvraag
stuk is meteen het bevolkingsprobleem.
Men zegt, dat we niet oud worden.
Kijkt om u heen en ziet, hoeveel oude
boeren er hier wonen Eén van uw eigen
Nederlandse journalisten heeft onlangs ge
schreven, dat de gemiddelde leeftijd van
een Indiase boer 23 is. Nou, dat is wel
wat overdreven. Vóór de oorlog was de
gemiddelde leeftijd van een Indiër 26 jaar,
nu is deze opgevoerd tot 31. Dat betekent:
de gemiddelde leeftijd bü de geboorte.
Maar, omdat er hier nog altijd zo'n 150
babies per duizend sterven, lijkt het getal
dus érg ongunstig. Trouwens, je moet het
niet bekijken in vergelijking met Europa,
het Westen, maar met hoe het w a s en
hoe het n u is. Nog geen honderd jaar
geleden hadden we in onze afgelegen
boerendorpen een kindersterfte van 250
op de duizendEen hele vooruitgang
dus en het wordt steeds beter
Onze maaltijd was al lang afgelopen.
Het was donker geworden en de bedienden
ontstaken de olielampen; want ook hier
is nog geen electriciteit. „Maar over vijf
jaar", zegt de jonge Indiër, .hebben de
boeren licht en kracht en kunnen er
waterpompen komen. Dan wordt de bodem
weer rijk
„U zult het niet willen geloven", zei
hij, „maar in vele streken van India kun
je twee, soms drie keer per jaar oogsten,
als er bevloeiing genoeg is. We zijn eigen
lijk een der rijkste, zo niet hét rijkste
land ter aarde, want we hebben letterlijk
éiles, wat je maar bedenken kunt, in de
bodem zitten
„Maar de bevolkingstoeneming houden
jullie daar wel rekening mee?".
„Natuurlijk. Al komen er ook elk uur
500 mensen bij dat is het netto en dat
wil dus zeggen dat het per jaar een slor
dige vijf millioen zijn we kunnen dat
wel aan; zelfs al zijn er in het jaar 2000
dan 600 millioen mensen. Tegen die tijd
zullen we de duizend en méér jaren
achterstand wel hebben ingehaald en pro
duceren we twee, drie, zo geen vier keer
zoveel voedsel
„Maar de godsdienst, het Hindoeïsme
houdt dat niet alles tegen?".
Eerlijk gezegd: ja. Dat is misschien wel
het gróótste probleem. We kunnen nóg
zoveel veranderen, nóg zoveel dammen
bouwen, wegen aanleggen, industrialise
ren en duizenden millinenen in dit alles
steken, écu ding is zeker: maatschappe
lijk moet India ook veranderen, zeer sterk
veranderen zelfs. U weet, er zijn er ge
noeg, die willen, maar eenvoudig niet kun
nen, omdat ze vast zitten in de oceaan
van orthodoxen, die het vandaag de dag
nog gedaan krijgen, dat er millioenen en
millioenen worden gestoken in rusthuizen
voor koeien cn bescherming der apen. De
éérlijke, oprechte weldenkende Hindoe
weet diep in zijn hart, dat dat de fouten
zijn
Kom, ik hoop, dat u me wilt excuseren.
Ik moet er morgen weer pp uit. En de
boeren staan vroeg op. Dat betekent, dat
wij er óók vroeg moeten zijn. Goede
nacht".
gjBB
mi Mlil
Grote droogte
Onder auspiciën van de Verenigde Na
ties is gisteren te Rome een conferentie
begonnen, die gewijd is- aan problemen,
die voortvloeien uit de snelle bevolkings
toeneming in de wereld. Vijfhonderd af
gevaardigden uit zeventig landen, waar
onder de Sovjet-Unie, en het Vaticaan,
nemen aan de conferentie deel.
Nederland wordt vertegenwoordigd door
vijftien geleerden, onder wie dr Ph. J.
Idenburg, directeur van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek en voorzitter van
het Europese studiecentrum voor bevol-
vingsvraagstukken, prof. Oldendorff uit
Nijmegen en dr Godefroy van het Kath.
Soc. Kerkelijk Instituut. Prof. dr G. H. L.
Zeegers, secretaris-generaal van 't Kaski,
die verhinderd was aan de uitnodiging ge
volg te geven, heeft een document inge
diend, waarin hij een demografische be
schrijving geeft van Nederland.
Dinsdagmiddag is te Fulda de 76ste
Duitse Katholiekendag geopend.
Acht en twintig honderd katholieken uit
Oost- en West-Duitsland begaven zich
door de met vlaggen versierde straten naar
het grote vergaderplein, waarop een altaar
was gebouwd met een 25 meter hoog kruis.
De Katholiekendag zal zich dit keer
niet voornamelijk met punten van leerstel
lige aard bezig houden, doch met vraag
stukken van het dagelijkse leven.
Zondag wordt de Katholiekendag beslo
ten met een bijeenkomst van 250.000 Duitse
en buitenlandse Katholieken. De aposto
lische nuntius in Duitsland, mgr Aloys
Muench, zal dan een Hoogmis opdragen.
Onder de deelnemers uit Oost-Duitsiand
zullen 23.000 voedselpakketten verdeeld
worden.
,;v.
Vertegenwoordigers van dc Verenigde
Staten en het Britse Gemenebest zijn gis
teren voor een spoedvergadering bijeen
geroepen ter bespreking van de situatie
die ontstaan is doordat het hoogst geheime
Amerikaanse ontwerpverdrag voor een
Zuidoost-Aziatische verdedigingsorganisa
tie gisteren in een blad te Manilla werd
gepubliceerd.
Het Amerikaanse departement van bui
tenlandse zaken wilde geen commentaar
geven, maar vernomen werd. dat de mi
nister van buitenlandse zaken. John Foster
Dulles, onmiddellijk besprekingen is gaan
voeren met zijn adviseurs, toen hij op de
hoogte was gesteld.
Een woordvoerder van het departement
zeide, dat de publicatie van het ontwerp
grote bezorgdheid in hoge Amerikaanse
kringen had veroorzaakt. Waarnemers wa
ren van oordeel, dat de bezorgdheid die
door Amerikaanse ambtenaren en functio
narissen van het Britse Gemenebest aan
de dag wordt gelegd, doet geloven, dat de
publicatie juist is.
Verwacht wordt, dat een en ander ten
gevolge zal hebben, dat Manilla niet het
hoofdkwartier van de „ZOAVO" wordt.
Volgens „Manila Bulletin" zou minister
Dulles te verstaan gegeven hebben, dat hij
de conferentie niet zou bijwonen als hij
niet de garantie kreeg, dat de Philippijnen
geen „verrassende daad" zouden stellen,
waardoor Amerika in een moeilijk parket
zou worden gebracht.
In de slotbeschouwing van het verslag
van De Erven de Wed. J. van Nelle N.V.
over 1952 werd de verwachting uitgespro
ken, dat het effect der toegenomen con
currentie ook in 1953 merkbaar zou zjjn,
doch dat het bedrijf volkomen in staat
werd geacht, deze toestand het hoofd te
bieden. Inderdaad, aldus het verslag over
1953, hebben deze verwachtingen zich be
waarheid. Door de heersende concurren
tieverhoudingen is het niet mogelijk ge
bleken, de verkoopprijzen snel genoeg en
in voldoende mate aan te passen aan de
gestegen inkoopprijzen, tengevolge waar
van, rekening houdende met de eliminatie
der z.g. schijnwinsten, de commerciële re
sultaten een scherpe achteruitgang te zien
moesten geven.
Het resultaat op de verkopen beliep
1.738.398 (V. j. 3.101.745). De opbrengst
van deelnemingen en beleggingen 41.319
(27.313) terwij] bijzondere winsten en ver
liezen een batig saldo leverden van
f 120.857 (257.095), tezamen uitmakende een
bedrag van 1.900.575 (3.386.154).
Na aftrek van interest ad 242.068
(263.806), algemene kosten ad 578.798
(667.483), afschrijving op vaste activa ad
579.169 (579.864), vennootschapsbelasting
ad 220.000 (635.000) en na toevoeging aan
de algemene reserve van 250.000 (537 358)
resteert een zuivere winst van 30.539
(702.641).
Door bovengenoemde reservering voor
vennootschapsbelasting is, evenals het vo
rige jaar, de reserve voor eventueel in de
toekomst verschuldigde vennootschapsbe
lasting op een zodanig peil gehouden, dat
deze geacht kan worden voor de z.g. la
tente belastingplicht voldoende te zijn.
Zoals opgemerkt zijn alle z.g. schijn
winsten en -verliezen geëlimineerd. De
reserve tegen prijsdaling voorraden is
daardoor op een zodanig peil gebracht, dat
een prijsdaling van bijna 20 pet op al de
voorraden kan worden opgevangen De al
gemene reserve stijgt door bovengenoem
de toevoeging tot 1.900.000.
In tegenstelling tot de commerciële re
sultaten heeft de liquiditeitspositie een
verbetering ondergaan van de orde van
grootte van 3.300.000, waardoor het liqui
diteitstekort verdwenen is. Dsze verbete
ring kon o.a. worden bereikt door beper
king van de voorraden, door het wederom
reserveren van de schijnwinsten, door de
toevoeging aan de alg. reserve en door
dat de afschrijvingen en investeringen
overtroffen.
Aan het slot van het verslag wordt op-
f 14.- per fles
Voor dc handel: N.V. Levert Co. Amsterdam C.
De Amerikaanse en Nederlandse rege
ring hebben overeenstemming bereikt
over de financiering van een aantal pro-
ductiviteitsprojecten met gelden van de
tegenwaarderekening. In totaal zal een
bedrag van ƒ832.000 uit de tegenwaarde
rekening ter beschikking komen.
Van dit bedrag komt 275.000 ten goede
aan ie Stichting Bouwcentrum te Rotter
dam. Met deze gelden zal het centrum
een deel van de uitgaven kunnen financie
ren, die verbonden zijn aan de uitbrei
ding van de voorlichtingsactiviteit, die
mede mogelijk zal worden gemaakt door
de ingebruikneming van een tweede ge
bouw in de loop van het volgende jaar
De Stichting Cursussen te Delft zal
een bedrag ontvangen van ƒ250 000 voor
het doen van een aantal onderzoekingen
op verschillende gebieden, die van direct
belang zijn voor de verhoging van de
productiviteit in de industrie.
(Van onze Utrechtse redacteur).
Op de verjaardag van Prinses Wilhcl-
mina, de Moeder van het Verzet is in
Soest een monument voor de oorlogs
slachtoffers onthuld. In deze betrekkelijk
kleine gemeente hebben 72 personen hun
leven voor de vrijheid geofferd. Het is
goed, dat het nageslacht eraan herinnerd
wordt, hoeveel leed doorstaan en offers
gebracht werden in de strijd voor het ver
krijgen van het kostbare goed der vrij
heid, zo zei burgemeester mr S. Baron
van Bentinck tijdens een bijeenkomst in
het gemeentehuis.
Behalve leden van de gemeenteraad
waren hierbij aanwezig majoor J. Linzel
en de heer v. d. Heuvel, namens het hoofd
bestuur van de Bond van Militaire oor
logsslachtoffers, die beiden zee* actief aan
het verzet hebben deelgenomen en de heer
J. W. M. Sluiter, vertegenwoordiger van
de Provinciale Commissie voor Oorlogs-
en Vredesgedenktekenen.
De heer P. J. de Vries droeg namens de
burgerij het monument aan de gemeente
over.
Vervolgens begaf het gezelschap zich
naar het landgoed Braamhage, waar in
een rustige omgeving uit blokken en pla
ten Franse kalksteen een gebogen muur
is opgetrokken, waarop enkele zinrijke
figuren de lotgevallen tijdens de oorlog
in Soest weergeven.
De hoofdfiguur is een treurende vrouw
en aan weerszijden zijn in sur-relief voor
stellingen gegeven van het nationaal-
socialisme, gesymboliseerd door een harle
kijn, tegenover wie vrouwen een afwerend
gebaar maken, van het wegvoeren van de
mannen, waarbij vrouwen bedroefd toe-
„Ik ben er van overtuigd dat de wereld
vrede afhankelijk is van een nauwer con
tact tussen communistisch China en e
rest van de wereld; de politiek van ui
sluiting kan dc vrede slechts in gevaar
brengen", zo verklaarde Morgan Phillips,
secretaris-generaal der Britse socialisti
sohe partij gisteren te Kanton.
Phillips zeide voorts, dat hoewel er aan
zienlijke ideologische verschillen bestaan
tussen communistisch China en de Wester
se democratieën, dit geen beletsel is voor
een vreedzame coëxistentie.
Hij zefde ook dat de delegatie diep on
der de indruk was gekomen van het stre
ven van het Chinese volk om een moderne
staat op te bouwen.
De Britse socialistische delegatie zal he
den vertrekken, nadat zij ruim twee we
ken in China heeft vertoefd. Er zal geen
verklaring worden afgelegd over de be
sprekingen, die met Mao Tse Toeng. Tsjoe
en Lai en andere leiders van rood-China
zijn' gevoerd.
Jhr mr G. A. M. J. Ruijs de Beeren-
h.d.van de Eerste Kamer, heeft
e minister van Buitenlandse Zaken,
o r. er Portcfeuille en de mi-
eUï?" °S en Marine gevraagd, of
staaf rtaT8 n°S- steeds °p het standpunt
t iiHkra'ht6611 lllscl,akeling van Duitse
strijdkrachten onmisbaar is Voor een ver
dediging van het N.-Oostelfjk deel van
Nederland en dat hel benniten in gea.
l.ecrd verhand van de mankracht en mi
litaire capaciteiten der Duitsers voor de
veiligstelling van geheel Nederland en
van West-Europa eveneens van vitaal be
lang is.
Bij bevestigende beantwoording van
deze vraag wenst Jhr "Ruijs de Beeren
brouck te weten, of de ministers niet de
opvatting zijn toegedaan, dat de enorme
betekenis van deze aangelegenheid voor
het Nederlandse volk noopt tot een con
sequente politiek, om deze inschakeling op
korte termijn te verwezenlijken en of de
ministers de mening delen, dal uit de ver
werping in feite door het Franse
parlement van het E.D G -verdrag en de
hieraan voorafgegane schier eindeloze
procedure, de conclusie moet worden ge
trokken, dat een betrekken van Frankrijk
m onderhandelingen over de oplossing van
het probleem der inschakeling van Duitse
strijdkrachten in de Westerse verdediging,
uitzichtloos moet worden geacht. Indien
de ministers deze laatste zienswijze delen,
dan vraagt jhr Ruijs de Beerenbrouc'- ver
der of de ministers dan ook instemmen
met de opvatting, dat weliswaar enerzijds
een oplossing buiten de NATO om zal
moeten worden gekozen, omdat Frankrijk
de opneming van West-Duitsland in deze
organisatie door zijn veto-recht kn tegen
houden. doch dat anderzijds een oplossing
noodzakelijk is, die Frankrijk niet van de
Westelijke mogendheden vervree—-'t.
tegen deze
ering d s geen bezwaar kan
nebben en waarbij andc Uds 'en uitbrei
ding op grote schaal wordt verkregen van
een reeds bestaande situatie, waartegen
Frankrijk als bezettende mogendheid geen
bezwaar heeft gemaakt; of het waar is,
dat in een of meer van de bezettingszones
in Duitsland reeds thans individuele Duit
sers van verschillende rang betrok' zijn
in geallieerde werkzaamheden en of de
ministers in dit verband met name heb
ben kennis ;znomen van het bestaan van
de G S.O. (de German Service Organisa
tion), waarin lichtbewapende Duitsers zou
den zijn ondergebracht.
Mocht het voorafgaande in bevestigende
zin beantwoord worden, dan vraagt Jhr
Ruijs de Beerenbrouck. of het.niet aanbe
velenswaard is. de betreffende bezettende
mogendheden van de wenselijkheid
overtuigen dit beginsel ter voorkoming
van tijdrovende en vermoedelijk op niets
uitlopende onderhandelingen op zeer grote
schaal in toepassing te brengen en te ver
volmaken in het belang van alle landen
van West-Europa, West-Duitsland en
Frankrijk «inbegrr Deze oplossing zou
het voordeel hebben, dat een nationale
herbewapening van Duilsland. die ook
volgens herhaalde verl ineen van Ne
derlandse ziide ongewenst wordt
wordt voorkomen en dat bovendien de
Amerikaanse en Britse troenen nauwer
aan het conti -nt worden gebonden.
Tenslotte vraagt steller of de ministers
de visie kunnen delen, dat weliswaar niet
alleen de milita're, d ook 'e politieke
integratie van WestDuitsland van grote
betekenis m. 'orden geacht, maar dat
veiligheidstelling van West-F iropa be
hoort te primeren, terwijl men. ah- men
deze door het aan elkaar koppelen van
de beide kwesties op de lange .n
schuift, noodgedwongen de politieke inte
gratie zal moeten uitstellen.
zien, van het wegslepen van voedsel, vee
en van het fusilleren van enkele mannen,
wederom omringd door vrouwen, wier
smart treffend is uitgedrukt.
Het geheel is een ontwerp van de
Utrechtse beeldhouwer Albert Dresmé, die
erin geslaagd is in een betrekkelijk een
voudige vorm een der meest bewogen
perioden van onze geschiedenis suggestief
te doen leven. De verschillende taferelen
zijn op het muurvlak goed tegenover el
kaar afgewogen, waarBoor 'n evenwichtig
monument is ontstaan, dat ondanks de
grote afmetingen een innig en voornaam
karakter heeft gekregen.
Als gevolg van wrijvingen tussen per
soneel van de Indonesische marine en
een deel van de bevolking van Surabaja
zijn tot dusver één persoon gedood en 11
personen gewond. De dode viel Zondag
avond bi) een incident vóór de cantine
van de marine, waar zich een menigte
had verzameld, die uitlevering eiste van
een bepaalde militair.
De militaire politie weigerde dit. ver
klarend. dat alle militairen naar de
kazerne zouden worden teruggebracht.
De menigte vóór de cantine negeerde het
verzoek om plaats te maken voor de
trucks, die de cantinegasten naar de
kazernes zouden vervoeren. De daarop
geloste waarschuwingsschoten doodden
ongelukkigerwijs één persoon. Donderdag
waren de spanningen begonnen toen er
ruzie ontstond tussen marineleden en
zwarthandelaars in bioscoopkaartjes vóór
het Broadwaytheater De zwarthande
laars verplichten somtijds het publiek
„zwarte" kaartjes te kopen tegen aan
merkelijk hogere prijzen dan aan het
loket betaald moeten worden. De vol
gende dag werd een marineman door de
bevolking van een nabijgelegen kampong
afgeranseld. Zondagmiddag werd op
Tundjungan een militair van de Alri
gemolesteerd
Binnenkort zijn er mededelingen van
officiële zijde over deze kwestie te ver
wachten.
Te Londen is officieel medegedeeld, dat
te de Britse minister van buitenlandse zaken
gemerkt, dat de discrepantie tussen prij
zen van grondstoffen en eindproducten
nl. stijging-van koffie- en theeprpzen, zon
der voldoende tijdige compensatie der ver
koopprijzen zich tot dusverre in 1954
heeft voortgezet (het verslag is gedateerd
13 April 1954) zodat de vooruitzichten voor
het lopende jaar niet gunstig zijn. (Inmid
dels heeft zich, zoals bekend, op de kof-
fiemarkt een plotselinge scherpe prijsda
ling voorgedaan, waarvan uiteraard op dit
moment de gevolgen voor Van Nelle nog
niet te overzien zijn. Red.)
De directie merkte tenslotte op dat de
interne positie de laatste jaren door re
serveringen is versterkt. Bovendien zijn
door toepassing va nde vervangingswaar
de bij de winstberekening, voor eventuele
prijsdalingen ruime voorzieningen aan
wezig.
Over de gang van zaken wordt in het
verslag voorts o.a. nog het volgende mee
gedeeld. De totaal-omzetten in hoeveel
heid voor koffie en thee lagen op een wat
hoger niveau dan in 1952. De verscherpte
concurrentie op de binnenlandse markt
kwam tot uitdrukking in het ailerwege
introduceren van cadeaustelsels en het
voeren van z.g. speciale acties Men was
genoodzaakt hieraan mee te doen. ten
einde het aandeel in de markt te kunnen
behouden. Voor de export konden in di
verse landen nieuwe conpecties worden
aangeknoopt. De tabaksomzet werd on
gunstig beïnvloed door verdergaande be
perkingen van de handel op Indonesië.
Bovendien was de totale binnenlandse
consumptie van kerftabak ca 5 pet lager
dan in 1952, in welkae achteruitgang ook
Van Nelle deelde.
De „sigarettenoorlog" woedde onver
minderd voort en de sigarettenomzet van
Van Nelle, die toch al zeer bescheiden
genoemd moet worden, liep terug. Men
deed geen moeite het marktaandeel te be
houden, daar de kosten niet opgewogen
zouden hebben tegen de voordelen. De
kauwgomomzet nam toe.
?c Westduitse automobielfabrieken
hebben in dc eerste liclft van dit jaar
hun productie in sterke mate kunnen op
voeren en zjj blijven de vooruitzichten
voor de afzet gunstig beoordelen. Tot
1 Juli werden dit jaar in West-Duitsiand
375.677 wagens gefabriceerd, tegenover
263.832 in de overeenkomstige periode van
het voorafgaande jaar. De grootste stijging
viel bij de personenwagens te noteren,
namelijk van 199.876 tot 284.168.
Twee der grote fabrieken, Ford in Keu
len en Opel in Ruesselsheim, hebben on
langs aanzienlijke uitbreidingen aange
kondigd. Ford heeft»het kapitaal met 20
millioen DM verhoogd teneinde de pro
ductie van onderdelen nog meer in eigen
hand te kunnen nemen. De grootste uit
breiding ondergaat op het ogenblik de
Opelfabriek te Ruesselsheim, waar men
de dagelijkse productie binnen enkele
jaren van 610 tot 1000 wagens hoopt te
kunnen opvoeren. Ook de productie der
Volks wagenfabriek blijft zich gestaag om
wikkelen.
De exportvooruitzichten voor de auto
mobiel-industrie worden gunstiger dan
vorig jaar genoemd, aangezien de invoer
in vele landen ruimer wordt toegelaten.
Onlangs is ook het door Nederland be
schikbaar gestelde contingent voor Duitse
wagens verhoogd en wel van f 35 tot
45 millioen. Alleen met Frankrijk blijft
de Duitse auto-export hoogst onbevred(-
gend aangezien de Franse regering zeer
weinig Duitse wagens toelaat.
De viering van het 60-jarig bestaan van
's lands eerste schouwburg is gistermiddag
begonnen met een zeer druk bezochte re
ceptie. Staande voor hét grote mozaïek-
tableau van Gijsbrecht van Aemstel, om
ringd door tientallen bloemstukken en
geflankeerd door zijn echtgenote en Am
sterdams wethouder voor kunstzaken,
heeft de directeur van de Stadsschouw
burg, de heer Joh. M. Bendien, honderden
gelukwensen in ontvangst genomen.
Een grote schare artisten, van het toneel
en de opera, alsmede vertegenwoordigers
uit alle kringen der hoofdstad, versche
nen ter receptie. Als representante der
oude garde kwam de 81-jarige actrice
Sophie de Vries de heer Bendien de hand
drukken. Namens het personeel werd de
directeur het ontwerp voor een bank aan
geboden, die t.z.t .in de hal geplaatst zal
worden, en van de vaste bespelers van de
schouwburg, de Nederlandse Comedie, ont
ving de heer Bëndien een grote tabakspot.
Ook de komende toneelgeneratie liet zich
niet onbetuigd en schonk de directeur een
artistiek bloemstuk. Aan het slot der re
ceptie droeg de chef-decorateur, de heer
Aries, de door hem op rijm gezette histo
rie der schouwburg voor.
Anthony Eden, niet naar Manilla gaat De
Britse delegatie naar de besprekingen
over Zuid-Oost-Azië zal onder leiding
staan van Lord Reading, minister van
zalfcn013 ministerie van buitenlandse
.Ed?n, 113(1 ""jet tegenzin" besloten, dat
hij niet naar Manilla zal gaan wegens de
piobiemen. dit voortkomen uit de Franse
verwerping van de E.D.G., aldus een me
dedeling van het ministerie van buiten
landse zaken.
Het Westduitse invoerrecht op eieren is
voor de periode van 1 September tot
Maart/April verlaagd van 15 tot 5 pet.
Men verwacht thans, dat het aanbod uit
hetbuitenland (vooral uit Denemarken,
Nederland, de Unie van Zuid-Afrika'
Australië en de V.S.) belangrijk zal stij
De opperbevelhebber van de Noorse
luchtmacht, luitenant-generaal Finn Lam-
brechts. zal Vrijdag naar ons land vertrek
ken voor een tegenbezoek naar aanleiding
van het officiële bezoek dat de staatsse
cretaris van Oorlog mr F. J, Kranenburg
en ae chef luchtmachtstaf, luit.-gen. waar-
nemer A. Baretta onlangs aan Noorwegen
hebben gebracht.
In een onderhoud met het Noorse dag-
bmd „Aftenposten" zei generaal Lam-
breebts, dat dit bezoek hem gelegenheid
zal geven, zijn dank aan de Nederlanders
over te brengen voor de wijze, waarop zij
de leden van de Noorse luchtmacht op de
vliegbasis Voikei hebben ontvangen.
De Aardappelmeel- en Aardappelmeel-
derivatenindustrie Duintjer, Wükens, Mei
huizen en Co N.V. te Veendam heeft in
samenwerking met de „Starch Sugar Re
fining Co" te Tamworth in Australië een
giucosefabriek aldaar opgericht. In Augus
tus 1953 werd met de bouw van de fabriek
begonnen en in Mei j.l. kon met de pro
ductie van glucose worden gestart.
Glucose is een in Australië nog tamelijk
onbekend product, het heeft nog maar een
beperkte aftrek, en wordt voornamelijk
gebruikt bij de fabricage van suikerwer
ken en biscuits.
zen op de Duitse markt kan leiden.
De minister van Wederopbouw ei
Volkshuisvesting zal 15 September een
door hem ingestelde commissie installeren,
die tot taak zal hebben hem te adviseren
omtrent de maatregelen, die zouden kun
nen worden genomen om een niet gewijde
uniformiteit bij de woning- en andere
bouw tegen te gaan. Daarbij zou de com
missie in het bijzonder moeten nagaan in
hoeverre wijziging van de voorwaarden
kunnen bijdragen.
