Saar" in beslissend stadium
Stelde Hoffmann zware eisen
aan Mendès-Franee?
plan
Van der Goes wil nieuw
opstellen
Voor toekomstige loonpolitiek
Vaststelling van richtlijnen door
Aardappelen
de S.E.R.
Schouten zoekt wat verenigt
bij
proble
Huisvesting
Bouw van grotere woningen
zaak van haken en ogen
em no.
1
Brits kabinet bijeen
een spoedzitting
in
Sombere stemming
IJsselmeervisser
„Prins Willem V"
gezonken
ANTIRE VOLUTION AREN EN HET
MANDEMENT
Seizoen slecht, toekomst onzeker
Vrijdag 15 October 1954
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
De strijd om de
aardappelen is in
volle gang
WEERBERICHT
Na aanvaring op Amerikaans
meer
Nog geen hulp van
militairen
Uitvoering en toezicht in handen van
Loonraad
Oorzaak treinbotsing
Eist
Som van ongunstige omstandig
heden
Proces tegen 38 Duitse
oorlogsmisdadigers
G er brandy zou liever naar de P.v.d.A.
willen doorbreken
Nieuwe woningtelling
op komst
'oJvroSd- w^oTer^
Woningen voor grote gezinnen
In Den Helder
Borstbeeld van Karei
Doorman onthuld
Kabinetscrisis in
Finland
Chaplin doet gift aan
Abbé Pierre
De weerverwachting van het K.N.M.I., geldig
van vanavond tot morgenavond, luidt:
Droog weer met overdrijvende wolkenvelden.
Overwegend matige Zuid-Westelijke wind. Wei
nig verandering in temperatuur.
Zaterdag 16 October: Zon op 7.05 uur, onder
17.46 uur; Maan op 20.27 uur, onder 12.52 uur.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COUR
ANT
j
(Telefonisch van onze Parijse correspondent)
PARIJS, hedenmorgen.
De besprekingen die de heren Hoffmann en Mendès-France eergisteren
over het Saar-vraagstuk hebben gevoerd en waaraan Frankrijk's vertegen
woordiger in Saarbrücken, en de Saarlandse vertegenwoordiger in Parijs,
oud-minister Braun, deelnamen, hebben tot gevolg gehad, dat de
deskundigen aan het werk zijn gezet om de ontmoeting tussen Mendès-
France en Adenauer voor te bereiden, die de volgende week te Parijs zal
plaats hebben.
studie dier deskundigen loopt dus parallel met de besprekingen die
te Bonn plaats hebben over het voorstel van de socialistische afgevaar
digde Mommer, waarvan men te Parijs heeft vernomen, dat het ook van
christen-democratische zijde als basis voor de Frans Duitse -onderhande
lingen zou worden aanvaard.
Men houdt zich opnieuw ook zeer bezig
met het z.g. „plan Adenauer-Teitgen". dat
op 27 April te Straatsburg werd opgesteld,
doch dat nimmer in het Franse parlement
werd besproken. Dan is er nog het plan
Van der Goes van Naters, dat eerst in
Parijs zoveel aanmoediging vond en waar
van men nog niet weet hoe de heer Men
dès-France er tegenover staat.
Het schijnt dat onbehagen is gewekt
door het initiatief van de heer Van der
Goes, die deskundigen naar Parus heeft
opgeroepen om, nu de E.D.G. verworpen
is, een nieuw plan op te stellen, aangepast
aan de situatie die na de conferentie van
Londen is ontstaan, m.a.w. om de Saar
aan de Europese Verdedigingsunie over te
dragen. Tussen Bonn en Parijs zou overi
gens, naar de algemene indruk is, over
eenstemming gemakkelijk zijn, als Bonn
maar geen provisoir karakter aan het
eventuele vergelijk zou willen geven, ter
wijl Parijs het definitief wil doen zijn.
Maar nu gaan er geruchten, dat Saar
brücken, dat tot dusver op Parijs steunde,
van de gelegenheid zou gebruik maken
om weer nieuwe economische voordelen
van Frankrijk af te dwingen, ongeacht die
welke het Saarg„bied door het te ver
wachten Frans-Duitse accoord zou verkrij
gen. „Combat", dat een tipje van de sluier
di over de besprekingen Hoffmann—
Mendès-France ligt, schijnt te kunnen op
lichten, zegt niet zonder wrevel, dat „de
regering van Saarbrücke t zich jegens
Frankrijk overgeeft aan een operatie die
zeer op pressie lijkt".
Door de pogingen van Saarland om het
volume van zijn Duitse invoer te verrui
men, wordt het bestaan van de Frans
Saarlandse ecunomisch-financiële unie in
gevaar gebracht. Terecht, vraagt Saarland,
dat eindelijk de netelige kwestie van de
ondergrondse rijkdom van het Warnt-
gebied opgei -t wordt, maar vreemder is,
dat het aan Frankrijk de creo.eten vraagt
voor de uitrusting van het hoogoven-
bedrijf. (Het gaat hier blijkbaar om de
milliardenlening waarover al sinds enige
tijd gesproken wordt).
Combat maakt dan ook de nogal weinig
vriendelijke opmerking: „Gezien de con
tacten tussen zeker Saarlandse politi i
en de federale regering en de zeer duide
lijk waargenomen ontspanning in de ver
houding tussen Bonn en Saarbrücken, kan
men het denkbeeld niet van zich afzet
ten, dat het Saargebied, profiterend
van zijn lange traditie van grens-
natie, zich gereed maakt om tot de bod^m
alle economi: he voordelen die het -:t
Frankrijk wil halen uit te putten, om ver
volgens een draai te nemen, die het in de
belangensfeer van een hersteld Duitsland
doet terugkeren. Achter alle betuigingen
van hartelijke vriendschap er. verzekerin
gen van onafhankelijkheid kiest Saar
brücken het meest delicate ogenblik om
de Franse „bondgenoot te hinderen".
Men ziet dus dat de moeilijkheden voor
de heer Mendès-France om de Saarkwestie
op te lossen niet alleen van de kant van
Bonn kor.
Op het Michigan-Meer in de Ver. Staten
is gisteren het 1567 ton «etende motor
schip „Prins Willem V" uit Rotterdam,
na een aanvaring met een sleepboot ge
zonken. Alle opvarenden werden gered:
ook aan boord van de sleepboot, die een
praam op sleep bad, vielen geen slacht
offers te betreuren.
De „Prins Willem V" was eigendom van
de Mjj Zeetransport N.V. (Oranje-Lijn) te
Rotterdam.
Staking in Londen: een groot aantal
chauffeurs van de bekende dubbeldek
kers is in staking gegaan als protest
tegen de veranderde rifschema's, welke
ingesteld zijn, om de situatie te verge
makkelijken, welke ontstaan is door de
weigering van een aantal chauffeurs om
overwerk te verrichten. In de bekende
Fleetstreet, de „krantenstraat" van de
Engelse hoofdstad werd 's middags deze
foto gemaakt. Auto's genooeg maar
géén bussen
bij aardappeloogst
De Stichting voor de Landbouw heeft
vanmiddag besloten op dit ogenblik nog
geen beroep te doen op de regering voor
het tewerkstellen van militaire groepe
ringen bfj de aardappeloogst. Begin vol
gende week wil de stichting de toestand
nog eens onder ogen zien. Is de situatie
dan niet gunstiger geworden, dan wil men
niet langer wachten met het vragen van
militaire hulp. Zou de regering haar toe
stemming geven, dan zouden de groepen
militairen 25 October aan het werk kun
nen gaan.
Deze week zijn 2000 mensen meer dan
vorige week in dienst van het bureau
oogstvoorziening. Van deze 2000 zijn acht
honderd vrijwilligers. Amsterdam ligt met
270 vrijwilligers aan de kop.
Het ligt in de bedoeling, dat 150 stu
denten van de Landbouwhogeschool in
Wageningen a.s. Maandag naar Drenthe
vertrekken, om mee te helpen aan het
binnenhalen van de aardappeloogst. Ook
jn Gelderland vormen zich inmiddels
groepen om naar de noodgebieden in het
Noorden te vertrekken.
De loco-burgemeester van Groningen
heeft zicb in een oproep tot de bevolking
van de stad Groningen gericht en de aan
dacht gevestigd op het feit, dat hulp in
het hedreiede gebied thans zeei nodig Is.
Eveneens heeft de burgemeester aan de
Eveneens neen meentelijke diensten
hoofden van de ^^tepersoneel, dat
laten weten, dat gemcn
in de dienst gemist word„ch„nnrziening
schikking van het bureau oogst
kan worden gesteld.
Indien het huidige aantal exita ar ei
ders van 1000 kan worden verhoogo
1500 en het weer zich niet van zijn siecni-
ste zijde laat zien, zal de gehele aara-
appeloogst in Zuid-Holland vöör 1 Nov.
gerooid kunnen zijn. Volgens een ruwe
schatting zit nog 40 pet van de Zuid-
Hollandse aardappeloogst in de grond.
Alle pogingen worden nu in het werk
gesteld om het benodigde aantal arbeiders
bijeen te krijgen om dit doel te be
reiken.
In een van de belangrijke aardappel-
gebieden van ons land, de Hoeksche
Waard, moet nog 60 pet van de 3200 ha
worden gerooid. Behalve het bijzonder
slechte weer i? hier ook het aantal be
schikbare arbeidskrachten er de oorzaak
van dat de aardappeloogst weken later is
dan' andere jaren en daardoor nog niet
op grote schaal is begonnen met de suiker-
bietenoogst. De groeiende industrie heeft
hier vooral het laatste jaar een steeds
toenemend aantal arbeiders tot zich ge
trokken en van de honderden arbeids
krachten uit Noord-Brabant, die hier in
vorige jaren werk vonden bij de oogst,
zijn er dit jaar slechts enkele tientallen
beschikbaar geweest.
Het bestuur van de Stichting van den
Arbeid heeft aan de minister van Sociale
Zaken het reeds lang verwachte rapport
over de Toekomstige Loonpolitiek over
handigd. Hierin dringt het bestuur er op
aan, dat de regering nader advies over dit
onderwerp zal vragen aan de Sociaal-
Economische Raad.
Het bestuur van de Stichting is van me
ning, dat de toekomstige loonpolitiek een
nationaal en coördinerend karakter moei
dragen, zodat een harmonische loonop-
bouw in de onderscheiden bedrijfstakken
en ondernemingen gewaarborgd blijft. Be
paalde richtlijnen zullen hierbij noodzake
lijk blijven. Om echter te bereiken, dal
de verantwoordelijkheid zoveel mogelijk
bij het bedrijfsleven komt te berusten,
wordt voorgesteld, genoemde richtlijnen
te doen vaststellen door de S.E.R. met be
houd van een veto-recht voor de centrale
overheid.
Het wordt wenselijk geacht bepaalde
afwijkingen van richtlijnen toe te
staan, zowel naar bedrijfstak als naar on
derneming, zij het dat het bestuur ten
aanzien van differentiatie naar onderne
ming niet geheel eenstemmig is.
De uitvoering van de toekomstige loon
politiek zou naar het oordeel van de Stich
ting in handen dienen te worden gelegd
van een Loonraad, welke zou worden in
gesteld als vaste commissie van de S.E.R.
Het College van Rijksbemiddelaars zou
komen te vervallen.
Alleen in zeer bijzondere omstandighe
den, welke leiden tot schoksgewijze ver
anderingen in de kosten van levensonder
houd, zouden nog algemene loonronden
mogelijk moeten zijn.
Om een en ander tot stand te brengen
zullen de nodige wettelijke regelingen
moeten worden getroffen.
Een uitvoerige weergave van de inhoud
van het rapport is opgenomen op pagina
5 van dit blad.
Gisteren vond te Den Helder een reunis-
tenoptocht plaats van het station naar
het Hon. Instituut van de Marine aan
de Buitenhaven. De oudste aanwezigen,
die de reunieoptocht meemaakten waren
de oud-gedienden T. E. Keus, 83jaar, die
in 1887 de off. opleiding volgde en als
kapitein ter zee met pensioen ging, en
de heer Marcellar, ook S3 jaar, die in
1880 de cursus volgde en de dienst ver
liet als luit. ter zee II. De oudste reunis-
ten vooraan in de stoet door de straten
van Den Helder met de heer Keus rechts.
Bij K.B. is dr F. A. van Woerden,
laatstelijk consul-generaal der Nederlan
den te Singapore, benoemd tot Hr Ms
buitengewoon gezant en gevolmachtigd
minister bij de Poolse Volksrepubliek te
Warschau.
De directie van de N.S. deelt ter zake
van het spoorwegongeval te Eist op 13
October j.l. het volgende mede:
Het spoorwegongeval te Eist werd ver
oorzaakt door breuk in een trekdraad,
als gevolg waarvan de koppeling tussen
W'ssel en sein verbroken werd. Deze
breuk kon door het personeel bij de be
diening van de veiligheidsinrichting niet
worden opgemerkt. De breuk is geheel
onverwacht opgetreden in de inrichting,
welke een jaar geleden werd gerevideerd,
bij een revisie-termijn van ten hoogste
vijf jaar. De kans, dat een ongeval als dit
kan voorkomen, is vrijwel nihil, omdat in
dit geval alle denkbare ongunstige om
standigheden gelijktijdig optraden. De
directie heeft desondanks onverwijld alle
mogelijke maatregelen genomen om ook
deze uiterst geringe mogelijkheid uit te
sluiten.
Achttien dezer zal te Rennes, in het pa
leis van justitie, voor het militaire ge
rechtshof van het derde militaire gebied
in Frankrijk, het proces beginnen tegen
38 Duitse oorlogsmisdadigers, die verant
woordelijk worden gesteld voor moorden,
folteringen, plunderingen onwettige ar
restaties en het doen wegvoeren van zes
duizend Franse verzetsstrijders- naar con
centratiekampen. Van deze laatste cate
gorie hebben 3109 hun deportaties niet
overleefd.
Vier der 38 beklaagden bevinden zich in
hechtenis, veertien zijn voorlopig op vrije
voeten gesteld en twintig zijn voortvluch
tig. De op vrije voeten gestelden zullen
hetzij persoonlijk verschijnen, hetzij ver
tegenwoordigd worden.
Het dossier van de openbare aanklager
omvat verscheidene honderden pagina's.
De beklaagden zullen door een twaalf
tal advocaten worden verdedigd. Het pro
ces zal vermoedelijk drie weken a een
maand duren.
Aan het slot van de partijconferentie
van de A.R. Partij, welke Woensdag en
Donderdag in Den Haag is gehouden en
waarbij op de laatste dag vooral het Bis
schoppelijk Mandement een onderwerp
van bespreking uitmaakte, nadat prof. dr
R. Schippers, hoogleraar aan de Vrjje
Universiteit te Amsterdam daarover een
korte inleiding had gehouden (aan hetzelf
de onderwerp had deze hoogleraar reeds
een brochure gewijd), vatte dr J. Schou
ten, voozitter van de A.R. Partij en voor
zitter van de A.R.-fractie in de Tweede
Kamer, het gecprokene samen. Hij stelde
daarbij vast, dat men het ter conferentie
er over eens was, dat men zich principieel
moet keren tegen het Rooms-Katholicis-
me. Maar waar men het niet over eens is.
Het exactc-woningtekort op het ogen
blik is niet bekend. Men gaai uit van een
berekening met als basis de volks- en
woningtelling van 1947, waardoor men op
„lobaal tekort komt van ruim 200.000
woningen. In overleg met het Centraal
Bureau voor de Statistiek bereidt het
torie van Wederopbouw en Volks-
"esting echter een nieuwe woning-
concrete Ujfërs van de volkshuisvesting te
beschikken.
Dit deelde minister Wittegisterenmee
in een voordracht over de toP - de.
de woonruimtewet, tijdens een
nng te Amsterdam van de ^«om
missie Noord-Holland inzake de toepas
sing van de woonruimtewet".
Ten aanzien van het kwalitatieve
w.*t Britse kabinet is gisteren in spoed-
7ittingbijeen gekomen om een geheim
plan op te stellen om het hoofd teRie
den aan de stakingen onder de h e
beiders. Tot nu toe zijn 230 schepen ge
troffen door deze stakingen.
Tegelijkertijd wordt het Condense
verkeer gehandicapt door een sta g
onder het autobus-personeel, waaraan
gisteren 12.500 man deelnam.
Men is van mening, dat het Britse
Kabinet besloten heeft om, in geval van
uiterste noodzaak, troepen bij het dok-
werk in te schakelen.
Het Britse ministerie van arbeid
maakte later op de avond bekend, dat
sir Walter Monckton, de minister van
arbeid, de vertegenwoordigers van de
werkgevers, het verbond van transport
arbeiders en de bond van havenarbei
ders en bootwerkers heeft uitgenodigd
voor een afzonderlijk onderhoud op
heden, teneinde uit de eerste hand
volledig ingelicht te kunnen worden over
de huidige toestand in de Londenseha
vens.
woningtekort zei de minister, dat de staat
tot taak heeft een ieder zijn primaire
levensbehoefte te garanderen. Vandaar,
dat de woningbouw wordt gesubsidieerd,
ongeacht de welstand van de woningen.
Ook de behoefte aan woningen voor de
grote gezinnen vormt een punt van
ernstige studie. Uit het oogpunt van een
goede volkshuisvesting is het van belang,
dat zo spoedig mogelijk de spanning tussen
de huren van oude en nieuwe woningen
wordt opgeheven, dit is een der argu
menten voor een nieuwe huurverhoging.
Dan zal ook meer animo komen voor het
bouwen van grotere woningen. Op het
In de tuin van het Koninklijk Instituut
voor de Marine te Den Helder is gister
middag onder zeer grote belangstelling
het door de beeldhouwer D. Bus uit Den
Haag ontworpen borstbeeld van schout bij
nacht Karei Doorman, de held van de
Javazee, door de burgemeester van de
marinestad, mr G. D. Rehorst, onthuld en
namens de bevolking van Den Helder aan
de commandant van het instituut over
gedragen.
Bij de plechtigheid waren onder meer
aanwezig de staatssecretaris van Marine,
vice-admiraal H. C. W. Moorman, vice-
admiraal Rost van Tonningen, chef van
het militaire huis der Koningin, vice-ad
miraal C. E. L. Helfrich, oud-burgemees
ter F. de Boer van Amsterdam, gen.-maj.
vlieger H. Schaper en voorts familieleden
van schout bij nacht Doorman. Ook oude-
jaars-adelborsten van de jaargangen 1883
tot 1951 waren bij de onthulling aanwezig.
ogenblik is daar geen markt voor, wijl
kleine gezinnen zich uit de grotere en
goedkopere woningen van voor de oorlog
moeilijk laten verplaatsen.
De regering, die de volkshuisvesting als
probleem nummer één ziet, zal alles in
het werk stellen om tot een zo goed
mogelijke oplossing te geraken.
Het bouwen van 65.000 woningen per
jaar is in overeenstemming met de thans
te realiseren mogelijkheden. Dat aantal is
echter te gering om de achterstand snel
in te halen. Volgens berekeningen zou
daarvoor dan nog acht jaar nodig zijn.
(Van onze correspondent).
De stemming onder de vissers in de
IJssclmeerhavens is somber. Met trieste
gezichten bespreken zij de toestand op de
kade, terwijl hun blikken zwerven over
het water, dat voor hen de plaats is, waar
zij voor de hunnen het dagelijks brood
moeten verdienen.
Het jongste verleden was donker, maar
de toekomst is nog donkerder. In de af
gelopen zomer zijn de besommingen van
2540 procent lager geweest dan normaal
en de omzetten op de visafslagen zijn met
kapitalen men spreekt van 150.000
400.000 teruggelopen.
Het weer is in de afgelopen visperiode
slecht, bar slecht geweest. Maar dat is
tenslotte het risico van het vak. Een risi
co, dat men schouderophalend aanvaardt,
als iets onvermijdelijks.
Erger is het, dat duizenden guldens ver
loren gingen door beschadigingen aan de
netten door zgn. „heften". De bodem van
het IJsselmeer ligt nog vol met wrakken
en andere obstakels, die voor het grootste
gedeelte de erfenis vormen van een voor
bije oorlog.
Bovendien is de stand van de snoek
baars zo slecht, dat het onmogelijk is in
het nu aangebroken snoekbaarsseizoen het
bedrijf rendabel te maken. Het kuilvissen
moest per 1 October gestaakt worden, zo
dat ook hier geen winst meer is.
Het meest verontrust zijn de vissers
echter over het feit. dat de viswateren
steeds kleiner worden door de voort
schrijdende inpoldering van het IJssel
meer.
Tevergeefs hebben de organisaties ge
tracht van de regering een bedrijfstoeslag
te krijgen. Men ziet dit als een recht. Im
mers, de vissersbedrijven worden opgeof
ferd aan een nationaal belang: de inpol
dering van het IJsselmeer.
is de vraag of het Mandement bepaalde
beschouwingen bevat, waarbij men zich
zou kunnen aansluiten. Niet vergeten mag
worden, aldus de heer Schouten, dat men
bij alle geloofsverdeeldheid de plicht heeft
ook na te gaan waar van eenheid gespro
ken kan worden.
B.v. als geponeerd wordt in het Mande
ment, dat de godsdienst het gehele leven
doordrenkt, dan kan hij zich daarbij aan
sluiten. Met betrekking tot de doorbraak
zei de heer Schouten, dat het Mandement
niets nieuws bevat, maar men staat wel
voor iets, dat speciale aspecten vertoont,
samenhangend met de verwereldlijking
van het hele leven. De politieke situatie
kenschetst dr Schouten als uitermate
moeilijk. Getracht moet worden de band
te vinden tussen het practisch politiek
handelen en de geloofsgedachte van de
reformatie, aldus de A.R. Partij-voorzit
ter.
Prof. Schippers had daarvoor verklaard,
dat volgens hem, toen het Mandement der
Bisschoppen verscheen, twee ideologieën
botsten, de totalitaire opvatting der de
mocratie, zoals die in de P. v. d. A. leeft
en de totalitaire idee, die volgens prof.
Schippers het Rooms-Katholicisme stuwt.
De zaak der reformatiestaat er in Neder
land niet zo sterk voor, was nag een van
zijn uitingen, want Rome en het socialis
me staan sterker.
Dr J. Bruins Slot, lid der Tweede Ka
mer, had vooral critiek op de brochure
en de meningen van prof. Schippers.
Prof. mr P. S. Gerbrandy, eveneens
Tweede Kamerlid, was daarentegen dank
baar voor de brochure van prof. Schip
pers, waarmee hij het hardgrondig een»
zei te zijn. Het Mandement schetste spr.
als anti-reformatorisch en hij kwam zelfs
tot de uitspraak: als ik moest door door
breken, dan liever de doorbraak naar de
P. v. d. A.
Verschillende sprekers mengden zich
nog in het debat, waarbij zij zich ofwel
aansloten jbij de meningen van prof.
Schippers of zich daarvan distantieerden.
De Finse premier, Ralf Toerngren, is
gisteren afgetreden als gevolg van onenig
heid in zijn regering over zijn plan om
de kosten van levensonderhoud te verla
gen.
President Paasikivi heeft het ontslag
aanvaard, maar het kabinet verzocht de
lopende zaken af te handelen, totdat er
een nieuwe regering is gevormd.
Toerngren had voorgesteld de voedsel
prijzen door subsidies te verlagen en de
omzetbelasting op een aantal verbruiks-
goederen te verminderen. De ministers
van de agrarische partij wensten hogere
prijzen voor landbouwproducten dan de
sociaal-democraten wilden aanvaarden.
Toerngren zelf is lid van de Zweedse
volkspartij. De agrarische en de sociaal
democratische partij hebben ieder zes mi
nisters in het kabinet dat dertien leden
telt.
Men neemt aan, dat president Paasikivi,
die reeds met zijn consultatiés begonnen
is het zij de sociaal-democraat Fagerholm,
hetzij de agrariër Kekkonento zal aan
zoeken de nieuwe regering te vormen.
Charley Chaplin heeft, gisteren te Parijs
twee millioen frank, een dee) van de we-
reidvredeprijs die hij onlangs van een on
der communistische leiding staande orga
nisatie heeft ontvangen, overhandigd aan
abbé Pierre, die. zoals bekend, een actie
voert ten bate van de daklozen.
Abbé Pierre verklaarde tegenover ver
slaggevers. dat hij veel critiek verwachtte
omdat hij dit uit communistisi-he bron af
komstige geld bad aanvaard. Hij stelde
hiertegenover, dat, als hij het geld niet
aanvaard zou hebben, de armen hem van
„politieke naastenliefde" zouden hebben
beticht. ,.Ik heb het geld aanvaard ter-
wille van de armen", zo zei abbé Pierre.