Thans nog vrijwel geen tekort
onderwijzers
aan
In 1956 dreigt het gevaar
ACCOORD OVER HET SUEZ-
KANAAL GETEKEND
1111
■II
rs»
Scheepsbouwactiviteit in vele
landen gedaald
Bromfiets verovert Nederland
stormenderhand
Zondagswet zal oude volksgebruiken
niet meer in de weg staan
Behandeling Onderwijsnota: storm in glas water
rJc/Jwev/'MU'
50 cent
Verdere afkoeling
IJ" en Hemtunnel
in 1970 gereed
Salarisherziening afgewezen als
redmiddel
Niet schrikwekkend
en
de
Cairo in uitgelaten feeststemming
Einde van 72 jaar Britse bezetting
Denemarken
NATO
De viering van de
komende vijfde Mei
Nederland boekte in derde kwartaal stijging
Over 5 a 7 jaar het millioen bereikt
Minister diende bij Tweede Kamer wetsontwerp tot aanvulling in:
Zaligverklaring van
Titus Brandsma
Suiker bietencampagne
onbevredigend
Vrachtwagen tegen
.Blauwe Engel*'
PAGINA
WOENSDAG 20 OCTOBER 1954
GEEF ME NOG EEN
DRUPPIE"
DR K. VAN DE LOO
Lector aan R. K. Universiteit
Weer vrij dauwtrappen, zingen in de Kerstnacht en
volop blazen bij Eerste H. Missen en gouden bruiloften
Niet voorzien
Ten volle van toepassing
STAATSMIJN BEATRIX
HOGE RAAD VERWERPT
CASSATIEBEROEP VAN
DR SAMUELS
's-GRAVENHAGE, 19 October 1951.
Minister Cals heeft in een rede van meer dan twee uur zijn opponenten
van antwoord gediend en de verwijten inzake liet onderwijzerstekort tol
liun juiste proporties teruggebracht. Hij ontkende daarbij in het geheel
niet, dat de zaak in de voorgaande jaren toen hij nog geen minister
van'onderwijs was verkeerd was opgezet. Dat was de voorgeschiedenis,
die hij in zijn rede behandelde. Het departement van onderwijs had zich
in de jaren na de oorlog gebaseerd op de cijfers, die het door de deskun
digen van de verschillende diensten waren verstrekt en waaruit moest
blijken, dat de hoge geboortegolf van 1946 en 1947 zou terugebben tot
het ceboorte-aantal van 1939. Toen bedroeg de geboorte-aanwas 180.000.
Eerst in 1951—1952 bleek, dat de aanwas niet terugliep tot
zich stabiliseerde op een aantal van rond 230.000. Dit was
maar
180.000
dus een
verkeerde prognose geweest, die echter gebaseerd was op de officiële
cijfers. Nu die cijfers niet juist blijken te zijn geweest zit men met de
tekorten aan onderwijzers.
zoals de heer Derksen dat heeft genoemd,
omdat het een eenmalige maatregel is. {let
is ook geen desorganisatie van het kleuter
onderwijs, omdat men dit betrekke ij
kleine aantal kan vervangen door met-be
voegden. Omdat dit echter het tekort met
opheft, heeft de minister nog aanbevolen
kleuterleidsters in de eerste en tweede
klasse van het L.O. aan te stellen.
De tekorten zjjn echter niet zo schrik
wekkend als de Eerste Kamer heeft willen
doen voorkomen. Als men het jaar 1954
neemt, dan raamt men het tekort op 570.
Maar uit de vrijstellingen van dienstplicht
de aantrekkingskracht der fictieve dienst
jaren en de aanstelling van gehuwde on
derwijzeressen zou een aantal onderwijs
krachten komen van 1200. Dat zou dus een
surplus moeten opleveren voor dit jaar
van rond 600 onderwijskrachten. D.t su -
plus is er echter niet. omdat er s nds Me,
van dit jaar 533 gehuwde onderwijzeressen
minder in dienst zijn. Maar daardoor geldt
een tekort voor dit jaar evenmin.
Het betoog van de minister kwam hierop
neer, dat het reële tekort geldt voor het
jaar 1956 waarin er door de ^ew g
onderwijzersopleiding van l«
geen onderwijzers odjg v00rzie-
verd. Daarvoor is het duminister
rungen te t.re"ennnD£orte en voorzienin-
in voorzieningen op k°f salari£herzien,ng
gen op lange termijn, ue
die de Eerste
SnLsMarisie Verhouding tot an-
aanvangssaiaris hoog] maar het ls b0_
ingepast in andere groepen -
dere functies ree irf°and
vendien '"^^^een wijzigingen brengen
men kan daa pljchtingen ten aanzien
van and^re groepen op te roepen.
Financiële tegemoetkomingen
Ten aanzien van het ULO achtte minis-
,er Cals bijzondere maatregelen noodzake
lijk en dienaangaande deelde hfl mede, dat
er een regeling in voorbereiding is, waar
bij degenen, die voor een bepaalde acte
studeren, de helft van de totale kosten
vergoed zullen krijgen. Voorts zullen dan
volgens deze regeling degenen, die een
ULO-acte behalen, een bonus toegewezen
krjjgen.
Van het succes van het bouwen van in
ternaten aan Rijkskweekscholen, wat de
heer Wendelaar had* betoogd, was de mi
nister niet overtuigd 0p grond van de fei
telijke gegevens, die bewezen, dat de in
ternaten niet het grootste aantal onderwij-
opleveren. Bovendien zou dit pas
„ven of acht jaar effect sorteren.
Vervolgens was weer voor dit jaar aan
702 onderwijzers vrijstelling verleend van
mfliteire dienstplicht. Voor 35 was deze
vriistelling nog niet ingewilligd maar deze
"^"minister kon de opvatting van mi
ctof delen, dat deze vrijstelling al-
nister Staf"ae noodzaak werd ver-
eenln er van de zijde van
leend en eerst onderwijs alles
het ministerie van heffen
gedaan om het ek flit tekortop te heffen
Een maatregel fictieve
Spoedopleiding gymnasiasten
en H.B.S.-ers
Tegen een spoedopleiding in één jaar van
abituriënten van gymnasia, H.B.S. en
M.M.S. waren ernstige bez\ya~en. Wat zou
daaruit komen als deze jongens en meisjes
nu weer van betrekking en studierichting
zouden moeten veranderen, zjj zouden ook
geen onderwijzer zijn met hart en ziel. het
zou de tweede leerkring leegpompen en de
mogelijkheden waren te veel verspreid om
een behoorlijk resultaat op te leve-cn.
Daar het betrekken van de kleuterleidsters
in het L.O. echter te weinig resultaat zou
opleveren voor 195G, was de minister be
reid, ook deze mogelijkheid te benutten en
een spoedopleiding van 1 jaar met een
minimum leeftijd van 20 of 21 jaar te be
vorderen.
Dat waren zo de toezeggingen, die minis
ter Cals deed. In de aanvang van zijn rede
oefende hij heftig critiek op de heren
Wendelaar (V.V.D.) en Geugjes (C.P-N
die hem onvolledig (Wendelaar) of zelfs
met voorbedachten rade onjuist (Geugjes)
hadden geciteerd. Het enige, dat hij toe
stemde was. dat de algemeen aapvaarde
geboorte-prognose, waarop het onderwij-
zersbeleid was gebaseerd, onjuist was ge
bleken. Hij toonde de onjuiste betogen van
beide heren aan met uitgebreide citaten
uit de Handelingen van de Kamer. Een
citaat van de heer Wendelaar had hij zelfs
niet in de Handelingen kunnen vinden,
maar inhet Algemeen Handelsblad.
De heren Algra en Derksen zo zeide hij.
hadden ten minste beter gelezen, waaruit
hij niet zou willen concluderen, dat er op
confessionele scholen beter lezen werd ge
leerd dan op neutrale scholen.
Dank zij de getroffen maatregelen, zo
zeide de minister zouden wij er doorheen
zijn gekomen, ware het niet dat de nieuwe
kweekschoolopleiding roet in het e'cn had
gegooid. Hij erkende de te grote klassen
maar waar wettelvik onderwijzers moesten
zijn. daar waren zij nu.
Dat er op eei bepaalde peildatum 5500
kinderen geen onderwijs konden ontvan
gen op een totaal van anderhalf millioen,
was niet zo vreemd. Dat is nooit te ver
mijden door ziekte en anderszir De ab
sentie varieert altijd tussen de 0.5 en 0.9
procent.
De heer Wendelaar had in dit verband
gesproken over 16 klassen in Amster
dam. die naar huis waren gestuurd. Een
Amsterdams ochtendblad (De Telegraaf)
had daarvan gemaakt, dat er in Amster
dam 16 scholen waren gesloten. In waar
heid hadden de kinderen van zestien
klassen in Amsterdam een halve dag
geen onderwijs gehad.
En zo kwam men er, na alle critiek
misschien, in de Kamer toe nu ineens
alle schuld voor de agitatie te werpen
op de pers, die deze zaak zou hebben
overtrokken, zoals uit de replieken van
de heren Wendelaar en De Dreu bleek.
Storm in glas water
Na de uiteenzetting van de minister wa
len de gemoederen ineens bekoeld. Bfl de
replieken bleek, dat het hele debat op de
nota niets anders was geweest dan een
storm in een glas water. Maar als er van
agitatie sprake is. is dat een agitatie ge
weest van de Eerste Kamer zelf. welker
besprekingen de pers alleen maar heeft
weergegeven, zo nodig, wa,t ons betreft,
met de critiek, die daarbij paste.
Minister Cals zette nog eens uiteen, om
verkeerde voorstellingen uit te schakelen,
dat de nota óók gericht was geworden tot
de voorzitter van de Tweede Kamer.
Hij zeide, dat men bij deze debatten
nog niet tot een definitieve oplossing was
gekomen en dat hij zich dus oveT. a.ndf5®
maatregelen nog moest beraden. Het ging
er allereerst om, dat het tekort in 1956 zou
worden aangevuld.
De nota kon nog niet voor kennisgeving
worden aangenomen, daar er natuurlij»
r- twee communistische motie? waren in-
gediend, die als steeds geen reële maar
alleen propagandistische waarde hadden.
Daarover zal eerst nog in een volgende
vergadering worden beslist.
(Van onze correspondent).
In een Zwolse slijterij bestelde
dezer dagen een onbekende klant
een fles oude en een fles jonge
jenever. Toen de eigenaar zich had
omgedraaid om de flessen van de
plank te nemen, hoorde hij achter
zich een melodieus wijsje tingelen:
„Geef me nog een druppie, geef
me nog een druppie". Hij begreep
direct wat er aan de hand was, liep
naar de klant en sloeg diens jas
terug. De man had gemeend van de
gelegenheid gebruik te kunnen ma
ken om een luxe fles gedistilleerd
van de toonbank te nemen, maar hij
wist niet, dat zich in de bodem van
deze fles een speel trommeltje be
vond, dat bij het opnemen het toe
passelijke wijsje: „Geef me nog een
druppie" speelt. De klant betaalde
stotterend zijn „druppie" en ver
liet snel de slijterij.
Een uitgelaten Cairo verwelkomde gisteren
de Britse
de
van de fictieve dienst-
had zijn bezwaren. De
was de verlenging
tijd. dit "^diploma's, die hler-
houders van one-^men. hadden zich
V°neten' melden vóór 2 September van dit
m Dif nu te verlengen zou bepaalde
jaar. Dit nu e had een zeer na-
delige zijde Men zou hierover beter het
volgend jaar nog eens kunnen spreken.
De gehuwde onderwijzeres
j maatregelen zag hij de uit-
Als verdere naaatr s aanstellen van
breiding der beur?.ed Minister Cals
gehuwde onderwijzer aan een uit;_
herinnerde dienaang ,n de Tweede
spraak, die hij had ged menlng had
Kamer, waarin hij ais "J" voor de
gegeven, dat dit een ,?a jLar indien zij
gehuwde vrouwen "lf maar
ondertekening van het
definitieve verdrag over de Britse ontruiming van de Suezkanaalzone,
Het nieuws, dat reeds 24 uur in de lucht hing, kwam in de loop van de
raiddag over alle Egyptische zenders. „Wij hebben u groot en goed nieuws
te melden'' begon de omroeper en voordat hij zijn tekst ten einde had
gelezen knalde in de Egyptische hoofdstad reeds het feestelijke vuutwerk
dromden uitgelaten menigten naar het centrum van de stad en was iedereen
reeds begonnen aan de nationale feestdag, welke eigenlijk eerst voor de
volgende dag was vastgesteld. Aan de periode van Britse bezetting van
een° deel Egyptisch territoir, welke 72 jaar geduurd heeft en welke
speciaal in dé jaren na de laatste wereldoorlog in de verhouding tussen
beide landen hoogtepunten van dramatische spanning heeft opgeleverd
is thans een einde gekomen.
waarin hij
gegeven, dat dit een faa* r
gehuwde vrouwen zelf, ma meest
gingen werken, dan voor nd rferwijZeres
aangewezen ambt dat van 0 leitte hij
was. In die gedachtengang b P ^gj..
nu aanstelling
wijzeressen.
van deTgehuwde onder
waar de wet het toestaat en
hij hermnerde daarbij aan 't ambtenaren
reglement, dat toestond een ambtena
van 45 jaar, dié huwde, in dienst te no
den en gehuwden van 45 jaar en w®1'
dienst te nemen. Wat de heer Derksen dij
de replieken bestreed.
Kleuterleidsters
Het andere voor 1956 door de minister
in zijn nota aanbevolen middel was een
opleiding tot onderwijzeres voor kleuter
leidsters, dat door de Kamer met „afgrij
zen" was ontvangen. Ook de minister had
hiertegen bezwaren. Hij had alleen gespro
ken van geen „onoverkomelijke" bezware
Hij had wel ernstige bezwaren. Maar w
1956 betreft tezamen voor d:t
dat de
staan wat
probleem. Het is het probleem
Kamer ook heeft kunnen zien aankomen
toen zij in 1952 de nieuwe Kweekschoolwet
aannam. Toen kon zij weten, dat men in
1956 vast zou lopen. Nu moeten wij dat
samen oplossen. Die oplossing ligt me
alleen in het overnemen van kleuterleid-
sters B. Dat zal hoogstens 250 onderwijze
ressen opleveren. En daarmee ziin we er
niet. Dit is geen devaluatie van het L.O.
(Advertentie)
Amsterdam C.
Voor de handel: N.V. Levert Co
De ondertekening vond plaats een uur
na de officiële aankondiging van het
nieuws in de reusachtige, pompeuze zaal
van het sinds de coup van Naguib in
onbruik zijnde parlementsgebouw. Mi
nister dr Fawzy tekende voor Egypte, de
Jeugdige Britse delegatieleider Anthony
Nutting, zojuist tot minister van staat
aan he Foreign Office benoemd, zette zijn
handtekening namens Groot Brittannië.
eide ondertekenaars hadden van de toe-
Mroonde massa belangstellenden een
uitbundige ovatie in ontvangst te nemen.
n3le -Pinsdagavond in Cairo getekende
',gyptlsche overeenkomst was
£S1ü,8ri°ï® hinen bekend. Zij voorziet
terugtrekking van de 80.000 man Brit
se troepen uit Egypte vóór 20 Juni 1956.
F7£euae heeft echter het recht
behouden dat haar troepen naar de basis
van het Suezkanaal mogen terugkeren
„in geval van een gewapende aanval van
een vreemde mogendheid" op Turkije of
enige andere Arabische staat. Egypte zal
dan voor deze terugkeer havenfacilitei
ten verlenen.
Het parool is thans:
vriendschap!
Het eerste doel, dat de Britten beogen
door de
ting, de Egyptische mimstP^ent
kolonel Nasser en de BrRse^ambassadeur
te Cairo. Sir Ralphaw wordt dan OQëk
avond werd uitgs« uitgesproken,
de welgemeende wens kelijke sa_
om tot een nauwe en daad Brittannië en
menwerking tussen Gioot n
Egypte, bij de tenuitvoerlegging
overeenkomst, te komen, opdat z
een nieuwe geest van begrip en
schap tussen onze volken moge o
kelen". De eerste tekenen waren gu
vele Egyptenaren nodigden gistereii
lang gemeden Britse relaties uit om
overeenkomst te vieren.
De defensie in het
Midden Oosten
Na het ondertekenen van de overeen
komst betreffende de Suez-kanaalzöne
zien de Britse militaire leiders zich thans
voor twee veelomvattende taken gesteld,
waarvoor zij in Juni 1956 een oplossing
zullen moeten hebben gevonden. Deze ta
ken zijn:
X. Het organiseren der verplaatsing
van ongeveer 75.000 man troepen en een
half millioen ton uitrusting naar nieuwe
bases op Cyprus, Groot-Britannië en el
ders.
2. Het opstellen van nieuwe plannen
(in samenwerking met andere Westerse
mogendheden) voor de verdediging van
het Midden-Oosten.
Deze laatste omvatten o.m. het legeren
van een snel verplaatsbare troepenre
serve in Groot-Brittannië. De thans in de
Suez-kanaalzöne gebaseerde Britse mi
litaire vliegtuigen zullen nieuwe bases in
het gehele Midden-Oosten krijgen.
Te Episcopi, aan de Zuidkust van Cy.
prus, wordt thans met spoed het Britse
hoofdkwartier voor het Midden Oosten
gebouwd, dat evenwel niet vóór 1959 ge.
reed zal zijn. Zolang deze basis te Epis
copi, die o.m. de grootste luchthaven van
het Midden Oosten zal omvatten, nog
niet klaar is, zal het hoofdkwartier in de
hoofdstad van Cyprus, Nicosia, gevestigd
zijn.
De voorzitter deelde nog mede, dat op
26 October het Statuut met de West in be
handeling zal komen en op 2 November de
Ruilverkavelingswet en de Jachtwet.
Bij de aanvang der vergadering was al
lereerst de heer C. Woudenberg (P.v.d.A.)
herdacht, die dezer dagen is overleden De
voorzitter, mr Jonkman, herdacht hem in
een korte rede, waarop minister De Bruijn
namens de regering antwoordde.
Bedrijfschap mijnindustrie
Vervolgens werden het wetsontwerp.In
stelling van een bedrijfschap voor de
steenkolenmijnindustrie en de overgangs
wet bedrijfsorganisatie mijnbedrijf behan
deld, waarbij weer de zaak ter sprake
kwam van de sociale en economische be
voegdheden. Minister De Bruijn zette dui
delijk uiteen, dat dit bedrijfschap zeker
wel economische bevoegdheden zou heb
ben, maar geen verordenende economische
bevoegdheden.
Hiermee was de P. v. d. A. bij monde
van de heer Kramer het niet eens met het
gevolg, dat prof. Molenaar meende, dat
het nodig was de ontwikkeling in de poli
tieke verhoudingen duidelijk vast te stel
len door een hoofdelijke stemming,
Daarbij bleek, dat de P. v. d. A. zich
tegen deze ontwerpen verklaarde op grond
van onvoldoende sociale bevoegdheden en
het z.g. ontbreken van economische be
voegdheden.
De beide wetsontwerpen werden desal
niettemin aangenomen met 18 tegen 8
stemmen. Tegen stemden de P. v. d. A.
en de heer Geugjes (Comm.)
F. S.
Het keurt Duitslands toelating
tot die organisatie goed
De Deense minister van buitenlandse
zaken, Hansen, heeft gisteren in 't Folke-
ting, het Deense parlement, medegedeeld,
dat de Deense regering toelating van West-
Duitsland tot de NATO goedkeurt en dat
zjj dit standpunt op de aanstaande bijeen
komst van vertegenwoordigers van NATO-
Ianden zal verdedigen.
Over de bewapening van West-Duitsland
zeide Hansen, dat „gevoelens, die voort
komen u:t ervaringen uit een andere tijd,
ons niet mogen afbrengen van het nemen
van een maatregel, die volgens ons gezond
verstand de juiste is".
Behalve de communisten zijn er andere
kringen, die verlangen, dat Denemarken
tegen de toetreding van West-Duitsland tot
de NATO stemt, aldus Hansen. Dit zal
echter de opbouw van Duitse strijdkrach
ten niet voorkomen, maar wel tot gevolg
hebben, dat Denemarken uit de NATO
moet treden. Een dergelijke politiek zou
Denemarken in een politiek luchtledig
plaatsen.
De ontspanning tussen Oost en West is
alleen maar voortgekomen uit en kan
alleen maar worden bestendigd door een
krachtige politiek van de Westelijke lan
den.
Op dit tijdstip is er meer tegen dan voor
toetreding van Denemarken tot de West-
europese Unie, zo zeide Hansen.
Hij zeide te hopen, dat West-Duitsland
maatregelen zal nemen om de eensgezinde
minderheid in Sleeswijk-Holstein een
redelijke vertegenwoordiging in het parle
ment van de deelstaat te geven en op een
Deense culturele grondslag te doen leven.
ln aansluiting op hetgeen door de mi
nister-president bij de algemene beschou
wingen onlangs in de Tweede Kamer werd
medegedeeld omtrent de herdenking van
onze bevrijding vóór tien jaren op 5 Me;
1955, vernemen wij. dat de vorming van
een Nationaal Comité, samengesteld uit
die organisaties, welke geacht mogen
worden het gehele volk te vertegenwoor
digen. op dit ogenblik in een verre staat
van voorbereiding is.
Met dit brede comité, dat de algemene
richtlijnen zal vaststellen, als achtergrond
wordt een werkcomité gevormd ter uit
voering van de plannen.
<j
Castella Schoonheidszeep
voor een stralend uiterlijk,
een huid, zo fris, zo
zacht en geurend als
de lente zelf. Houdt
U aan Castella Schoon
heidszeep rijk aan
huidversterkende oliën,
discreet geparfumeerd!
Eind September van dit jaar waren in
de gehele wereld met uitzondering van
China, Polen en de Sovjet-Unie 1.065
stoom- en motorschepen voor de koopvaar
dij in aanbouw met een gezamenlijke
tonnage van 5.499.078 ton bruto, waarvan
37.4 pet. werd gebouwd in Groot-Brit
tannië en Noord-Ierland, aldus het over
zicht van de scheepsbouwactiviteit van
Lloyd's Register over het derde kwar
taal.
Bovengenoemd cijfer betekent een da
ling van de tonnage in aanbouw met
349.813 ton vergeleken met het tweede
kwartaal van dit jaar, toen 1.092 schepen
in aanbouw waren met een totale bruto
tonnage van 5-848.891.
Groot-Brittannië en Noord-Ierland ne
men nog steeds de eerste plaats in onder
de scheepsbouwende naties. Eind Septem
ber waren in deze landen 316 schepen van
totaal 2.058.457 bruto ton in aanbouw, het
geen een vermindering betekent met
136.628 ton vergeleken met het vorige
kwartaal. Het aandeel van deze gebieden
in de wereldtonnage in aanbouw daalde
hiermee van 37.53 tot 37.43 pet.
Na Groot-Brittannië en Noord Ierland
komt West-Duitsland op de tweede plaats
met 668.754 ton, een daling met 11.094 ton
vergeleken met het vorige kwartaal.
Daarna, dus op de derde plaats, komt
Nederland met 469.856 ton in aanbouw. Dit
is 26.151 ton meer dan aan het einde van
het tweede kwartaal van dit jaar. Met
bovengenoemd cijfer boekte Nederland
de grootste stijging van alle landen-
Ook in Noorwegen steeg de tonnage in
aanbouw en wel met 24.541 ton tot 219.996
ton. Daarop volgt Frankrijk met een
stijging van 18.652 ton tot 430.166 ton en
Spanje met 15.726 ton tot 164.253.
Alle andere landen registreerden een
daling, welke vooral sterk was in de V. S.
Daar daalde de tonnage in aanbouw met
131.504 ton tot 208.503 ton. Italië ging met
69.901 ton terug tot 153-247 ton en Japan
met 67.106 ton tot 189.710 ton.
Aan het einde van het derde kwartaal
waren in de gehele wereld 258 olietank
schepen in aanbouw van tezamen 3.218.760
ton, vergeleken met 284 schepen met
3.353.522 ton aan het einde van het vo
rige kwartaal. Het aandeel van de tank
schepen in aanbouw in de totale tonnage
in aanbouw steeg echter van 57.3 tot
58.5 pet.
Het K.N.M.I. deelt mede:
Op de Noordeijke IJszee, ruim 500 km
ten Norden van Schotland ligt een zeer
diepe Oceaan-depressie, waarin de res
tanten van de oude tropische cycloon
„Hazel" zijn opgenomen. Het koufront er
van heeft vannacht Schotland bereikt en
trekt nu langzaam in Zuid-Oostelijke
richting verder. Het zal vannacht over
een groot deel van ons land trekken
waarbij wat regen zal vallen. Morgen,
stroomt weer iets koudere lucht over ons
land, zodat de temperatuurdaling, die
Dinsdag inzette, nog voortgaat. De kans
op terugkeer van het voor de tijd van hei
jaar vrij warm weer is vrijwel verkeken.
De warme lucht is nu tot de Pyreneën,
Alpen en Balkan teruggedrongen en de
depressie-activiteit op de Oceaan is van
dien aard, dat een uitval van de warme
lucht voorlopig onmogelijk is. We nemen
daarmee afscheid van een eerste Octoher-
helft, die ons zacht weer bracht met een
gemiddelde temperatuur van bijna twee
graden boven normaal.
Brommend of knallend heeft de brom
fiets zich in ons land een weg naar boven
gezocht en zij is na de gewone fiets thans
het meest gebruikte vervoermiddel van de
Nederlander. De opgang van de bromfiets
voltrekt zich in een opmerkelijk tempo.
Toen in 1949 dit jongste kind van de mo
dernste techniek zijn loopbaan begon, was
er per duizend Nederlanders 0,4 bromfiets.
Thans is dit aantal gestegen tot niet min
der dan 35 stuks per duizend inwoners. En
het einde van de stijging is nog lang niet in
zicht. Sinds 1951 is het aantal bromfietsen
met ongeveer 30 procent per jaar toegeno
men. De verwachting is dan ook, dat het
over 5 a 7 jaar het millioen zal hebben be
reikt.
Tot 1951 was de brommer in aantal nog
de mindere van de personenauto, maar
sinds dat jaar is hij onbetwist het snelst
stijgende gemotoriseerde vervoermiddel,
dat alle andere ver achter zich laat. Echter
ook de auto's en motoren vertonen een
voortdurende stijging, zodat het wel nie
mand zal verwonderen, dat men verwacht,
dat het tegen 1960 driemaal zo druk op
onze wegen zal zijn als thans.
Al met al is Nederland op dit moment
aardig gemotoriseerd, want het totaal aan
tal motorrijtuigen, dat wij bezitten, be
draagt nu ongeveer 834.000.
■DE BROMFIETS VEROVERT NEDERLAND
AAMTAL BROMFIETSEN. PERS0NENAUTQ5 EN
MOTORRIJWIELEN
380
■ot Bromfipten
■iM Personenauto's
Motorrijwielen,
scoptors en drie
wielers
Het bestuur der Sint Radbouds stich
ting heeft dr K M. J. van de Loo be
noemd tot lector aan de R.K. Universite, l
in de faculteit der letteren en wijsbegeer
te voor het geven van onderwijs in de
toegepaste klinische psychologie.
De bezwaren, die er vooral in het Zuiden van ons land rezen tegen de
nieuwe Zondagswet, waardoor tal van oudsher in verschillende gemeenten
bestaande volksgebruiken niet langer voortgang konden vinden, zijn voor
de minister van Binnenlandse Zaken aanleiding geworden thans een wets
ontwerp tot aanvulling van deze wet bij de Tweede Kamer in te dienen,
waardoor geen enkele bepaling folkloristische tradities en gebruiken
nicer in de weg staat.
Aanvankelijk leek het niet uitgesloten, aldus de minister in de Memorie
van Toelichting op genoemd wetsontwerp, dat door de interpretatie der
desbetreffende bepalingen door de betrokken organen van de justitie en
rechterlijke macht een oplossing voor de gerezen moeilijkheden zou
worden verkregen. Gebleken is echter, dat langs deze weg geen afdoende
oplossing mogelijk is.
Bij onderzoek is komen vast te staan,
dat in verscheidene provincies gebruiken,
als hier bedoeld, voorkomen. Men denke
aan het dauwtrappen, het zingen en spe
len van Kerstliederen in de Kerstnacht,
het vlöggelen (Ootmarsum), dat gepaard
gaat met het zingen van oude Paasliede-
ren Palmpasen-optochten met muziek, het
met muziek ter kerke begeleiden van
priesters die hun Eerste Plechtige Heilige
Mis opdragen, var: gouden bruidsparen
jubilerende verenigingen enz.
De regering moet constateren, dat bij
het tot stand komen der wet niet is voor
zien dat zij het voortzetten van trad ties
als hier genoemd, onmogelijk zou maken
Dit laatste is geenszins de bedoel: ge
weest. Integendeel, het streven b:j de
voorbereiding der nieuwe Zondagswet is
er juist op gericht geweest in de bestaan
de situatie zo min mogelijk ingrijpende
wijzigingen te brengen.
Een en ander heeft aanleiding gegeven
de indiening te bevorderen van bet onder
havige wetsontwerp, houdende aanvul
ling van de Zondagswet met o.m. een be
paling, waarbij het verbod, zonder strikte
noodzaak gerucht te verwekken, dat op
een afstand van meer dan 200 m. hoor
baar ls en het verbod tot het houden van
optochten en bijeenkomsten in de open
lucht, in beginsel niet a- toepassing wor
den verklaard op in het volksleven gewor
telde tradities en gebruiken.
Het zou echter niet met het karakter en
het doel der Zondagswet stroken deze
vrijstelling te doen gelden v r alle tra
dities en gebruiken. De regering meent,
dat slechts de bij het in werking treden
dezer wet bestaande tradities en gebrui
ken behoren te worden uitgezonderd.
Voorts brengt de aan de Zondagswet ten
grondslag liggende gedachte met zich, dat
de voorgestelde regeling niet mag gelden
ten aanzien van die tradities en gebrui
ken, welke als openbare vermakelijkheid
in de zin der wet zijn te beschoui ;n. Op
deze laatste categorie zal het regime der
wet ten volle van toepassing moeten blij
ven.
Teneinde buiten twjjfel te stellen, Of be
paalde tradities en gebruiken onder de
werking van de voorgestelde regeling
vallen, is in het ontwerp aan Ged. Staten
opgedragen deze, nadat B. en W.' terzake
zijn gehoord, voor elke daarvoor in aan
merking komende gemeente of groep van
gem<Anten met name aan te geven.
De regering meent, dat door toevoeging
van de bovengenoemde bepaling aan de
Zondagswet met handhavin; van de
grondslagen dezer wet zoveel als ver
antwoord is wordt tegemoet gekomen aan
de bezwaren, welke met recht tegen het
afsnijden van vele waardevolle, in het
volksleven gewortelde trad' ies en gebrui
ken kunnen worden aangevoerd.
Met boring van twee voor
schachten begonnen
(Van onze correspondent)
Nu de proefboringen voor Staatsmijn
Beatrix te Vlodrop enige tijd geleden zijn
geëigend, is een begin gemaakt met de
boring van de twee voorschachten. Bij de
eerste is men gevorderd tot het grond
water (plm. 20 meter), bij de andere tot
op een diepte van 10 meter.
Streefdatum van Rijkscommissie
(Van onze Amsterdamse redactie)
Enige dagen geleden hebben wjj reeds
uit goede bron vermeld, dat de Rjjkscom
missie Oeververbindingen Noordzeekanaa:
en IJ in haar rapport aan de minister zou
adviseren de Hem. cn IJ-tunnel gelijk
tijdig te bouwen, mits dat economisch er
technisch mogelijk is. Het rapport is not
niet openbaar, doch thans is ook uitg"
lekt dat de commissie-De Vos van Steen
wijk als streefdatum voor het gereedko
men van genoemde tunnels het jaar 1970
voor ogen heeft.
Wat de tolheffing betreft, deze zou voor
alle drie de tunnels, dus ook voor die te
Velzen, moeten gelden. De nadruk wordt
er op gelegd, dat met de grootste spoed
met de tunnelbouw onder 't IJ en bij de
Hembrng dient te worden begonnen.
Tweede vice-postulator benoemd
Om de voorbereiding van het proces ter
zaligverklaring van prof. dr Titus Brands
ma O. Carm. z.g. te bespoedigen, heeft de
H. Stoel op 11 October, naast pater P. Star
mans O. Carm. tot vice-postulator be
noemd pater dr Adrianus Staring O. Carm
te Nijmegen. Deze is 15 Maart van dit jaar
te Rome aan de Gregoriaanse Universiteit
aldus verdeeld; pater Staring houdt zich
gepromoveerd in de kerkgeschiedenis. De
twee vice-postulatoren hebben het werk
bezig met de voorbereiding van het eigen
lijke proces en de getuigenverhoren; pater
Starmans met de gebedsverhoringen, die
men door tussenkomst van Pater Titus
meent te hebben verkregen. Berichten om
trent gunsten en gebedsverhoringen die
aan Titus' voorspraak worden toegeschre
ven. richte men dus tot pater P'. Starmans,
„Carmel" Doddendaal 20. Nijmegen.
Naar wij vernemen heeft de kamer voor
burgerlijke zaken van de Hoge Raad in
haar beschikking van Vrijdag 16 October
jl. het cassatieberoep van dr J. Samuels
te Amsterdam, verworpen.
Dr Samuels had beroep in cassatie aan
getekend tegen het arrest van 't gerechts
hof te Amsterdam, waarbij hem de be
voegdheid tot het uitoefenen van de ge
neeskunst werd ontzegd.
Bij de beschikking van het medisci
tuchtcollege werd aan dr Samuels de be
voegdheid tot het uitoefenen van de ge
neeskunst ontzegd.
In het Noorden
Weer te nat en tekort aan
arbeidskrachten
Door 't aanhoudende natte weer, waar
door de rooimachines niets kunnen uit
richten, alsook door het tekr t aan ar
beidskrachten bjj het rooien van suiker
bieten, zjjn de beide Noordelijke suiker
fabrieken in hun campagnes veertien da
gen op het tijdschema achter.
De aanvoer is thans zo, dat men onge
veer voor zestig tot zeventig procent pro
ductie kan draaien. Productie voor de
volle honderd procent, zoals altijd in
midden-October het geval was, is onmo
gelijk daar er een tekort is aan bieten.
Mede daardoor zal de suikerbieten-cam
pagne dit jaar in het Noorden onbevredi
gend verlopen. Het gewicht van de bieten
is bovendien een kwart minder dan ver
leden jaar, terwijl ook het suikergehalte
erg laag is en in vele gevallen bijna een
procent lager dan de vorige campagne.
De toestand ziet er dus niet hoopvol
uit. En daar komt nog bij. dat men ook
bij de suikerbietenoogst evenals bij die
van de aardappelen, waarvoor alle ar
beidskrachten momenteel zijn ingescha
keld, geen vorst mag hebben. Want als
er vorst over de bieten is geweest en deze
weer ontdooien in de fabriek, kan men de
bieten voor de verwerking tot suiker prac-
tisch niet meer gebruiken.
Op onbewaakte bij Emmen
Chauffeur gewond
Op de onbewaakte spoorwegovergang
van de Dordtse Straat bij Emmen is gis
terenochtend omstreeks half twaalf een
vrachtauto op een trein gebotst. De auto,
die werd bestuurd door de heer J. W.
uit Arnhem, kwam tegen het middendeel
van de trein, een z.g. „Blauwe Engel", te
recht. De auto werd aan de voorzijde ge
heel ingedrukt. De chauffeur kon zich
zelf uit de cabine bevrijden; hij had een
groot aantal snijwonden opgelopen en
werd naar het ziekenhuis in Emmen
overgebracht. De trein werd aan de on
derkant vrij ernstig beschadigd, doch
kon op eigen kracht verder rijden.
De lading van de vrachtauto, een
groot aantal ijzeren balken, werd links
en rechts weggeslingerd, zodat zowel de
spoorbaan als de weg geheel waren ver
sperd. Maar de balken waren vrij spoe
dig uit de weg geruimd, zodat het spoor
wegverkeer vrijwel geen vertraging on
dervond.
