BOEKEN, TONEEL EN FILM WERELDNIEUWS
witte doek
DE KINDERSCHETSEN
van Ina Boudier-Bakker
„Het schaap met vijf poten"
v;
Na 50 jaar nog even aantrekkelijk
7i
In de filmstudio's van Boulogne-sur-Seine „Les chiffon-
niers d'Etnmaüs" Abbé Pierre op het witte doek Britse
filmactrices zijn boos Geen romantische vrouwenrollen
Laten we maar ruilen Man zonder verjaardag Femke
Talma, filmdebutante Bing Crosby liet zich fotograferen
Amsterdamse
Of dit nu „het huis van de dichteres"
is, waarover dr P. H. Ritter Jr zo'n ge
ïnspireerd boekje schreef? „Neen", ant
woordt Mevrouw Boudier: „Dat was ons
eerste eigen huis in Utrecht. Het lag aan
de Nieuwe Gracht en we hebben er ge
woond van 1923-'27. Toen werd mijn man,
die bij de P.T.T. was, overgeplaatst naar
Groningen. Maar een jaar later kwamen
we al terug naar Utrecht, voor de derde
keer en nu voorgoed".
Het begin
De posthond
„ER IS EEN TIJD VAN
KOMEN...."
Propagandafilm voor de kanker
bestrijding gereed
f m
Een onsympathiek geluid in het IV.K.A.-hlad
Zesvoudige glansrol van Fernandel
Typisch Franse film
Gemaakt" slot
al de broers
Brokje zuivere filmkunst
„DEMETRIUS EN DE
GLADIATOREN"
„Goedkoop" vervolg op
„De Mantel"
Hans van Bergen
verzucht Mevrouw Boudier. Ik zie me nog
met het manuscript in de hand de hoge
trap van de Amsterdamse Uitgeverij P.N.
van Kampen en Zn op gaan met
Het toeval brengt mii een bundel verbalen van Ina Boudier-Bakker in kloppend hart, natuurlijk. In hetzelfde
-rr ïaar een roof ib
lianden, namelijk de elfde druk van „Kinderen En opeens weet ik weer,
dat het een van deze vertellingen is geweest, die mij als jongen van een
jaar of veertien de literatuur heeft doen ontdekken. Bij bet lezen van dir.
verhaal in een bloemlezing, sprong een vonkje over dit was levensecht
jaar schreef ik ook het toneelspel „Ver
leden". Vele jaren later heb ik nog twee
spelen geschreven, in vrije verzen, name
lijk „Saraï" en „Esther". Het laatstge
noemde werkje ontstond vlak na de Be
vrijding. In de oorlog heb ik niets anders
recteur van het postkantoor in Bussum
werd, trof hij daar een hondje aan, een
zwervertje, dat door de postboden onder
houden werd. Het gevolg was, dat het
beestje alleen iets wilde weten van ge-
uniformeerde mannen. Vrolijk liep het
mee met postboden en politie-agenten
maar van de beer Bakker, de Directeur,
was het schuw. Op zekere dag veronge
lukte de hond op jammerlijke wijze. Mijn
man vroeg toen aan mij, of ik er iets
over wilde schrijven dat zou de man
nen troosten. Maar met de beste wil van
de wereld kon ik het niet. Tot na zeker
vijf en twintig jaar plotseling de schets
„De posthond" ontstond".
Zo vertelt Mevrouw Boudier verder
over haar verschillende romans en no
vellen een indrukwekkend oeuvre,
waarvan het beste de tijd zal trotseren.
burn ooit van gebrek aan gevoel durven
beschuldigen. Maar ze toonden dat pas,
toen ze onder buitenlandse regisseurs
werkten.
Dit heeft de Britse filmjournalist Leo
nard Mosley op een idee gebracht. „Aan
gezien onze regisseurs alleen maar wat
behoorlijks op romantisch gebied preste-
i t i ii nn i ren met buitenlandse actrices en onze ac-
Au wachten, tot Inj karakterrollen van oU-]arige heren speelt.'' trices alleen maar haar menselijkheid ont
dekken onder leiding van buitenlandse
(Van onze filmredacteur)
en onopgesmukt, dit kon ie navoelen, dit deed je iets. Voor bet eerst werd schrijven dan wat verzen („Geef Mijnheer Bakker, die enige jaren geleden
j j u i i i acht en schetsjes over dieren. („Dieren- overleed, bedacht de titel voor de bun-
ik me er van bewust, dat er nog iets anders bestond dan de zo gretig
gelezen jongensboeken.
Ik ken de inhoud van het
tuin") Ik kon me onmogelijk concentre
ren op groter werk".
t i Als ik mijn bewondering uit voor de
bewuste verhaal nog: het gaat over een subiieme wijze, waarop Mevrouw Boudier
gevoelige jongen (van ongeveer dezelfde tijd als destijds de jeugdige lezer), de sfeer van een stad (Amsterdam in
Ill 1 Tl 1*1*1 1 -| *i A rmoodo" on TTo lelnr» on /de» donr11'
wiens vader drankzuchtig is. Ik zoek in de inhoudsopgave en vind de titel
„Vader" dat zal het dus zijn. Maar wat moet ik doen? Het verbaal
herlezen en misschien een heel dierbare illusie verliezen? Dat ene,
verre moment is immers al zo lang geleden en er is sindsdien ontzettend
veel veranderd: oude voorkeuren bleken niet altijd bestand tegen „de
tijd". Na een korte aarzeling waag ik het er toch op en ik kom tot de
verrassende ontdekking, dat dit verhaal nog even sterk ontroert als die
eerste keer. Het doet onverminderd fris en levensecht aan; de fraaie stijl
tekent niet, doch verbaast eerder door een rake, beknopte formulering.
Feilloos ontleedt Ina Boudier-Bakker de kinderziel scherp, maar
barmhartig.
overleed, bedacht de titel voor de
deling van vier kleine romans. Deze
mooie titel zou kunnen gelden voor het
gehele werk van de schrijfster: „Heilig
dom van het hart
Hetzelfde geldt ook voor de tien andere
vertellingen, welke dit boekje bevat en
waarvan er enige zoals het fijne „Voor
't eerst" zeer bekend zijn geworden.
De verrassing wordt nog groter als men
zich realiseert, dat deze verhalen vijftig
jaar geleden geschreven zijn. Wat, van
hetgeen op het ogenblik uitbundig gepre
zen wordt, zal over een halve eeuw nog
leesbaar zijn?
Ina Boudier Bakker hoopt volgend jaar
tachtig te worden. Zij wijdt zich iedere
morgen aan nieuw werk en zojuist ver
scheen nog een boekje van haar hand,
„Vier grote Oranjes", waarin zij por
tretten schetst van Willem de Zwijger,
Prins Maurits, Frederik Hendrik en
Willem III, de stadhouder. Vooral het
stuk over Prins Maurits is uitmuntend
geslaagd Het is een knappe psycholo
gische karakterschets van een uiterst
merkwaardige figuur. Verhelderend, en
toch in slechts 'n paar regels, schetst Ina
Boudier het conflict met Van Oldebarne-
veldt en de dramatische ontknoping
daarvan.
De schrijfster houdt bijzonder van ge
schiedenis, vertelt ze, als ze me ont
vangt in de tuinkamer van haar woning
aan de Oude Gracht in Utrecht. Het is
een ruime kamer, aan het einde van
een lange witte gang. Men sluit er de
stad met haar drukke gewoel buiten.
Het is een rustige kamer vol sfeer en
het is goed er te praten met Mevrouw
Boudier, wie men haar hoge leeftijd
zeker niet kan aanzien. Zij schenkt zelf
thee in fraaie kopjes en verstaat uitste
kend de kunst om het ouderwets „ge
zellig" te maken.
Ina Boudier-Bakker is in Amsterdam
geboren. „En ik ben Amsterdamse ge
bleven, in hart en nieren! Als ik in later
jaren het Centraal Station binnen reed,
had ik altijd het gevoel weer „thuis" te
zijn. Dit gesprek over Amsterdam brengt
ons vanzelf op de grote familieroman,
„De klop op de deur", waarvan over
énige weken een nieuwe, zestiende druk
verschijnt.
Ik houd erg van het gebonden zijn
aan een groot werk, dat je een hele tijd
achtereen blijft opeisen Daarom heb ik
bijvoorbeeld „Armoede" met groot ge
noegen geschreven. Maar met „De klop
op de deur" is het heel vreemd gegaan.
Op zekere dag zei ik tegen mijn man:
„Ik ben nu puur voor eigen plezier be
gonnen aan een werk, dat nooit af zal
komen en dat nooit iemand zal lezen".
Ik dacht eenvoudig niet aan publiceren
en schreef lustig voort. Wel onderbrak ik
het werk korte tijd om de kleine roman
„Twee voeten" te schrijven. Daarna ging
ik weer door met het grote boek en na
een hele poos zei ik tegen mijn man, dat
ik dacht, dat het verhaal toch af zou
komen. Dat gebeurde ook en in 1930 ver
scheen het. Ik was stomverbaasd te mer
ken, dat het zo'n groot succes werd. Zelf
ben ik erg op dit boek gesteld".
De schrijfster is haar loopbaan begon
nen met een bundel verhalen, „Machten"
getiteld. Het boekje verscheen in 1902.
„Ach, wat lijkt het allemaal kort geleden!
Armoede" en „De klop op de deur"
Vianen in dat meesterlijke kleine werkje
„De straat") wist weer te geven en vast
te houden, dan legt de schrijfster uit hoe
zij daar zelf pas toe in staat was als zij
de bewuste omgeving zelf reeds lang ver
laten had.
Ik reageer traag en nooit kon ik
van het een of ander voorval, dat ik be
leefde of dat me verteld werd, direct
iets maken. De wil tot schrijven ont
staat pas na een langdurig innerlijk
proces. Eerst moet het onderwerp be
zinken. Zo is „De straat" pas ontstaan,
toen wij al lang uit Vianen weg waren.
Opeens kon ik de sfeer veel zuiverder
aanvoelen".
Een bijzonder aardig voorbeeld geeft de
schrijfster nog. Toen haar echtgenoot di-
Na enige jaren voorbereiding is thans de
film: „Er is een tijd van komen...."
gereedgekomen, die de N.V. Multifilm
heeft vervaardigd in opdracht van de
Ned. vereniging tot steun aan 't „Koningin
Wilhelmina Fonds". Met de vertoning van
deze ca 25 minuten lange documentaire
wil het K.W.F. het Nederlandse volk nog
meer de noodzaak doen beseffen van de
doeltreffende bestrijding van volksvijand
nr één, de kanker.
Het is druk in de film
studio's van Boulogne-sur-
Seine. Robert Darène, die
onder regie van Léon Poi-
rier op het witte doek de
figuren van Brazza en
pater de Foueauld uit
beeldde, is er bezig om, nu
zelf als regisseur, het epos
van „Les Chiffonniers
d'Eminaüs". de voddenra
pers van Emmaus, te ver
filmen.
Inderdaad een epos. Wie
herinnert zich "iet. hoe in
het begin van dit jaar een
koudegolf de aanleiding
werd tot de campagne van
regisseurs, waarom zouden we dan niet
ruilen. Van de week hebben we een ware
invasie gehad van sterren uit Italië, on
der wie de fameuze Lollobrigida en een
beeldschone debutante, Sofia Loren ge
naamd. Waarom zouden we die meisjes
niet hier houden om voor ons te werken.
Dan verschepen we Margaret Lockwood
en Glynis Johns naar Rome. Dan kunnen
ze daar Joan Greenwood en Anna Neagle
nog op de koop toe krijgen".
Bing Crosby: M'n zoons op college hebben
geschreven om een portret van de ouwe heer"
In_ Hollywood is verleden week, zoals
we in het kort hebben gemeld, Charles
P. Skouras overleden, een man zonder
verjaardag. Zijn ouders vonden het de
moeite niet waard, zijn geboortedag aan
te tekenen. Dus stelde hij er een voor
zichzelf vast: 25 Januari 1889. Mensen
Abbe Pierre en hoe deze kunnen nu eenmaal niet buiten verjaar-
kleine priester in zyn dagen en evenmin buiten dromen. Wat
windjack heel Frankrijk die dromen betreft, Charles P. Skouras
111 beroering bracht. hielp later dromen maken voor bijna
Bons Simon schreef een iedere Amerikaan, die ooit een film za"
boek over d^e priester en Want bij zijn dood en jaren Taarvó£ wfs
zijn „gezellen van Em- hij baas van de National Theatres of
"'Hytert en FrUoü f™™a' eCn ™atschaPpij met 534 bio-
Patrie inspireerde tot een
filmscenario, René Barja- Yjt soort dromen, filmdromen, leveren
vel tot dialogen en Robert °P- Jaren lang heeft deze gezette
Darène tot de film. die J*Tn, 1 zijn zware wenkbrauwen aan
thans in Boulogne'-sur- t hoofd van de Amerikaanse salarislijst
Seine wordt gemaakt. gestaan. In 1947 verdiende hij f 2.463.250.
Gp 19-jarige leeftijd verliet hij zijn ge-
De verfilming van „Les boortedorp Skourohien in Griekenland en
chiffonniers d Emmaus reisde naar het Gouden Westen Dat was
stelde de makers voor een in 1908 en Charles kwam, zoals het in die
moeilijk dilemma. Moest tijd hoorde, zonder een cent op zak in
men de gebeurtenissen, aie zich nog pas New York aan Ziin eerste baan was die
kort geleden hadden afgespeeld, vertel- van de traditionele bordenwasserTn een
len m de vorm van een „documentaire", restaurant. Hij verdiende vijftigTent ner
of zou men proberen een grote, enigs- dag Maar in een paar iaar had hii vonnnn-
zins geromantiseerde film te maken? gespaard om z^ni^onsete broers ln™g
b"iheinederSte geva' jiep men 8evaar. dat die nu president is van 20th Century Fox
Ik sta verwonderd over de toon, die
spreekt uit een artikeltje, dat ik zojuist
in het Juni-nummer van het W.K.A.-blad
heb gelezen. Het geldt hier enkele ant
woorden op brieven van de leden. Nu
zijn deze brieven, als ik het zo zeggen
mag, niet bepaald mis. Ik kan me voor
stellen, dat ze de redactie van het W.K.A.
blad wat wrevelig maakten. Luistert U
maar. Ik citeer eruit:
„Beste Lou, (hiermee is Lou Hoefnagels
bedoeld), in de laatste nummers heb je
het herhaaldelijk over draken van stuk
ken van enkele bepaalde auteurs. Nu is
het mij niet duidelijk, of je een hekel
hebt aan die drakerige stukken of aan
de auteurs. Dat de auteurs draken zijn
geloof ik niet en ik laat me evenmin wijs
maken, dat al hun r/eesteskinderen dra
ken zijn. Zeker niet door de argumenten
die jij in je critiek aanhaalt. Zulke argu
menten zijn er ook legio aan te halen bij
z.g. goede stukken. Tientallen zullen
,,'n Dode klaagt aan" van Arie v. d.
Lugt een draak vinden. Het is geen hoog
staand stuk, dat geef ik toe, maar wij
hebben het viermaal opgevoerd voor een
volle zaal, circa 2 duizend bezoekers en
er was er niet één bij, die het een draak
vond. We hebben ook eens een „hoger
staand" spel opgevoerd. We kregen een
halve zaal en f 150 strop. Je schrijft, dat
sommige draken nogal kwijlerig zijn.
Maar neem me niet kwalijk, Lou, critiek
kan ook wel eens dreinerig zijn, net als
van kinderen, die hun zin niet krijgen.
Laten we toch met beide benen op de
begane grond blijven en niet met ons
hoofd in de wolken. We zouden raar
zitten kijken, wanneer alle door jou be
doelde draken uit de circulatie werden
genomen. Er zou een beroerd beetje
overblijven. Wanneer jij en je sympathi
serende collega's de pen eens opnamen
en ieder als een moderne Michael, de
draken eens te lijf gingen door enkele
goede stukken te schrijven. Het zal je
best meevallen, als je je best er maar op
doet. Dan behoeven wij geen surrogaat
meer te spelen. Maar wacht je voor de
critiek. Met vriendel. groeten,
Jan Amateur".
Het is natuurlijk altijd veel prettiger,
als je lof wordt toegezwaaid over je ar
tikelen, maar of het ook vruchtbaarder
is, betwijfel ik sterk. Hier is een ama
teur aan het woord, die tenminste niet
alles zomaar voor zoete koek slikt. De
redactie moest blij zijn met dergelijke
lezers. Al was het alleen maar om het
feit, dat hieruit blijkt, dat haar artikelen
gelezen worden.
Nu zijn er twee mogelijkheden. Of Jan
Amateur heeft gelijk of hij heeft ongelijk.
Als hij gelijk heeft, ja dan valt het niet
mee om dit gelijk te bekennen. Men be
kent dan tevens eigen ongelijk. Maar
men mag van een redactie als het W.K.A.
blad toch wel veronderstellen, dat zij
ruiterlijk voor haar ongelijk durft uit
komen. Heeft Jan Amateur daarentegen
ongelijk, waarom deze gelegenheid niet
aangegrepen, om dit dan voor hem en
te laten overkomen.
Gezamenlijk kochten ze een klein bio-
scoopje in St Louis, groeiden met de film
industrie mee en gingen bij de crisis in
1929 bankroet.
Maar ze begonnen opnieuw en bij zijn
grootsheid van het
werk yan Abbé Pierre tot uitdrukking
kwam. In het tweede geval was er kans,
dat men dit werk onjuist zou voorstellen
en zich de boosheid van Abbé Pierre en
de zijnen op de hals halen.
alle lezers in sympathieke woorden uit- Barjavel en Darène hebben tot een j ^.c -
een te zetten? Hij gelooft niet in de derde oplosing besloten, de moeilijkste 2 stond Charles P. Skouras weer aan
drakerigheid van de door Lou Hoefnagels maar ook de meest aantrekkelijke: p van Amerikaanse filmwereld,
bedoelde stukken. Dan heeft deze hem authenticiteit en fantasie combineren in
de vorige maal ook niet weten te over- ®en speelfilm van normale vertonings- n j
v,;, j;f iris duur, waarvan de helden zouden zeeeen* nclor de vele bekende artisten als
behoeft toch niet voetstoots op gezag van g* ziLTrijge^da#^hVtochKMrtSHerbert%fks,°Rifk de'cooy^en
Lou Hoefnagels aan te nemen, dat som hebben kunnen zijn". Tom Keiling, die optreden in de nieuwe
mige stukken draken zijn. Dat zou Lou jjet gprgg^j. dan 00j- vanzelf dat alles Nederlandse speelfilm „Het Wonderlijke
niet eens willen. Want het W.K.A. blad wordt gedaan om de werkelijkheid zo Leven van Willem Parel", welke, zoals
bedoelt een blad te zijn ter onderrich- getrouw mogelijk na te bootsen. Op de ëemeld, onder regie van Gerard Rutten
ting. Van voetstoots iets aannemen leert eerste plaats wordt in de studio's van 'n de Cinetone-studio's te Duivendrecht
men niets. Daar wordt men alleen nog Boulogne de omgeving, waarin Abbé wordL gemaakt, treffen we de naam aan
Pierre en zijn eerste „gezellen" leefden,
nauwkeurig gereconstrueerd. In de kleine
studio vindt men de kamer van Abbé,
terwijl in de grote studio het vervallen
huis van Neuilly-Plaisance, dat „Em-
maüs" werd gedoopt, steen voor steen
wordt nagebouwd.
Maar dit streven naar „realisme" is nog
maar dommer van. Nu kan de heer Hoef
nagels tegenwerpen, dat als hij de vorige
maal Jan Amateur nog niet overtuigd
heeft, dat hij hem dan nooit zal over
tuigen. Maar dit is een heel zwakke te
genwerping. Het zou ook wel eens zo
kunnen zijn, dat de stukken, die hij als
draken gekwalificeerd heeft nog niet zo niets vergeieken bij de zorg, waarmee" de
erg drakerig zijn. Ofdat hij met PovKo-,
dentie-vrienden dood blijft tijdens een
vriendschappelijke omhelzing. Hoe
Bernard dit moeilijke geval oplost, is al
leen al een gang naar deze film waard.
Tot slot Charles, de pastoor. Fernandel
steekt hier de draak met zichzelf. Zijn
parochianen zien in hem een tweede Don
Camillo en de pastoor zelf is ook niet vrij
van dit waandenkbeeld. Om deze bio-
trius en de gladiatoren". Was „de Mantel"
reeds pompeus, haar vervolg is nog bom-
bastischer. Victor Mature vervult weer
de rol van Demetrius en Michael Rennie,
die van Petrus. Jay Robinson speelt ook
nu voor Caligula. De film is in Cinemas
cope en in technicolor opgenomen, waar
bij men. zoals gewoonlijk, van het laatste
hulpmiddel weer veel te royaal gebruik
In Fernandel bezit de Franse film een grote troefkaart.
Na ziin successen in „Don Camillo" en het vervolg daarop is liij de scoop-pastoor te ontvluchten, wil hij gaan heeft gemaakt,
iid zijn d l i i missioneren onder de Eskimos. Mam.
hoofdpersoon geweest in tal van films, die nu niet direct de aandacht trok
ken. Met zijn nieuwste rolprent „Het schaap met vijf poten" (Le mouton a
cinq pattes) heeft deze potige Fransman echter weer eens bewezen, weik Dokter Bolène krijgt van -
ee„ veelzijdig „e.e„r hij b. Ma.r zonder de knappe regie van Henri Ver.
neuil, die het presteert in deze film ongeveer een kwartier lang de span- het laatste m0ment een kink in de kabel alles om het kledingstuk in handen te
ning bijna voelbaar te maken, terwijl er practisch niet wordt gesproken, als de poliie op het punt staat Désiré. de krygen en
zou Fernandel niei in staat zijn geweest, de moeilijke opdracht, die hij had, s"afd™ eT e'lka^ in contact Eeme-
nameliik het uitbeelden van maar liefst zes personages: de vader en diens ondernemers. Toch is groter glorie dan tnus raakt in de gladiatorenschool ver-
vijfling-zoons, op zulk een kostelijke wijze uit te voeren. Trézigman reeds kende. voor_het dorpje zeild. vecht geregeld om p^leven^maar
overuigen kan. Jan Amateur valt ten
minste vooral over de argumenten die
Hoefnagels naar voren haalt. In ieder
geval was het de moeite van het probe
ren waard geweest, om Jan Amateur op
nieuw te overtuigen. Nu krijgt hij het
volgende antwoord:
„Geachte heer Amateur. (Waarom geen
beste Jan Klinkt toch heel wat sympa
thieker. Ik dacht, dat de W.K.A. een
vriendschappelijke, vertrouwelijke band
nastreefde tussen haar en haar leden.
Maar het zit de heer Hoefnagels dwars,
dat Jan met een schuilnaam onderteken
de. Hoort U maar). Het is niet mijn ge
woonte vertrouwelijk te zijn met mensen
die zich achter een schuilnaam verber
gen, daarom deze aanhef. (Flauw. Het
gaat toch om de inhoud van de brief,
niet om de aanhef. Als hij nou gezegd
acteur André Reybaz de persoon van
Abbé Pierre heeft „gecomponeerd". Niet
alleen vertoont deze acteur een merk
waardige gelijkenis met zijn voorbeeld,
maar de kunst heeft de natuur geholpen
om van deze artist een sprekend even
beeld te maken van de echte Abbé. Rey
baz slaagt er zelfs in diens stem en ty
pische gebaren volledig te imiteren.
Naast André Reybaz werkt een groep
geestdriftige acteurs mee, op de eerste
plaats Gaby Morlay, die twintig jaar
ouder is geworden om de rol te kunnen
spelen van „Mademoiselle" (Contaz), de
legendarische secretaresse van Abbé
Pierre.
De opbrengst van deze film komt ten
goede aan het Emmaus-werk.
Verschillende vrouwelijke sterren aan
het Britse filmfirmament hébben zich
van Femke Talma, een nog onbekend
Nederlands meisje van achttien jaar. Zo
als dat in de filmwereld hoort, is ook
zij „ontdekt" en wel tijdens de feesten in
Alkmaar, waar zij toevallig voor een
reportage poseerde.
Nadat talrijke candidaten in de Cine
tone-studio's waren getest, zonder dat de
ware Jacoba was gevonden, kreeg ze haar
kans. De regisseur was zo tevreden met
de proefopnamen, die van haar waren
gemaakt, dat hij geen moment aarzelde
om Femke Talma voor zijn film te en
gageren.
Voor dit jonge, onervaren meisje, dat
nog nooit voor een filmcamera heeft ge
staan, al heeft ze wel eens een declama-
tieprijs van de gemeente Amsterdam ge
wonnen, zal het niet meevallen op be
vredigende wijze te spelen naast haar
meer geroutineerde collega's, maar vol
gens Gerard Rutten zullen haar natuur
lijke begaafdheid, uitstekende dictie en
innemend uiterlijk haar wel over de eer
ste moeilijkheden heenhelpen en is er alle
reden orri van haar optreden een goed
succes te verwachten.
Misschien is die onervarenheid wel een
voordeel, want het is niet uitgesloten, dat
ze de hoorspeltoon en het theatergebaar
mist, die de meeste Nederlandse „film
acteurs" tot nog toe hebben gekenmerkt.
Brummel" van Metro
met Stewart Granger,
Nadat Marcellus en Diana voor hun
geloof zijn gestorven, geeft de apostel
Petrus de mantel, die Christus op zijn
Kruisgang had gedragen aan Demetrius
Het verhaal speelt in een typisch Zuid-
Frans dorpje, in Trézignan. dat eens gro
te voorspoed kende toen madame Saint-
Forget nu veertig jaar geleden een
vijfling ter wereld bracht, vijf minne
knaapjes, die echter de belangstelling van
de gehele wereld op het plaatsje richt
ten. De oudere burgers van Trézignan
mijmeren nog wel eens met weemoed
over die grootse tijd. De vader echter,
een norse bejaarde man. die zijn laatste
levensjaren slijt in een piepende rolstoel,
wil er nooit over horen. Zijn droom was
Désiré wonen allebei in Parijs en ont
moeten elkaar wel eens hoewel de ge
fortuneerde „schoonheids"-directeur niets
met zijn „mislukte" broer te maken wil
hebben. Heel raak weet de regisseur de
weggelegd, want juist als de Franse pre
sident, die het feest met zijn bezoek komt
vereren arriveert, brengt de vrouw van
Désiré een zesling, zes dochters ter we
reld en de vijf Saint-Forgets kunnen nu
wel huistoe gaan. Dit slot is een beetje
„gemaakt" en doet afbreuk aan de goede
zegeviert altijd. Omdat hij meent dat O.L.
Heer hem in de steek heeft gelaten zijn
verloofde is op brute wijze aangerand en
heeft de dood gevonden zwèert hij het
Christendom af en gaat een verhouding
aan met Messalina. de vrouw van Clau
dius, die oom en opvolger is van Caligula.
toch nog leeft, keert de slaaf van de
dwalingen zijns weegs terug.
Tenslotte komt dan alles weer dik in
orde. Het ..Soldatenlaarsje" wordt ge
dood door een lid van zijn eigen lijf
wacht, Claudius ontvangt de keizers-
toestanden in zo'n salon de beauté te he
kelen. Kostelijk is de wijze waarop mon-
*- i-:i loeien. x^uateiijK is ae wïjz-c wcicu up muil-
altijd een meisje geweest en trouwe .ij sjeur Qe Saint Forget (vanwege zijn geld
heeft zijn zoons nooit „gekend On heeft hij dat „De" voor zijn naam ge-
dellijk aa de geboorte^ waren ze plaatst) zijn dure dames-cliëntele behan
delt. De veronachtzaming van de noden
van zijn broer komt hem echter duur te
heeft zijn zoons nooit „gekend heeft hij dat „De" voor zijn naam ge-
dellijk na de geboorte waren ze een soort ■-
..volksvermaal" en toen het eenmaal
„messieurs" waren geworden, raaktei hun yau UCIU ctulcl uuul
vader tn het vergeetboek Het spr staan: deze gaat namelijk met een tiental
dan ook van zelf. dat hu er niets van wil begrafenisondernemers van Parijs een
weten, als een delegatie uit de burgerij
met het luisterrijke voorstel komt, Tré
zignan zijn oude glorie te hergeven door
de vijf broers nog éénmaal in het dorpje
samen te brengen
De scène in de bouwvallige wijnkelder,
waar Fernandel als papa Saint-Forget
zijn misnoegen over dit voornemen te
kennen geeft, is meesterlijk en uitzonder
lijk goed van fotografie, zoals trouwens
de gehele film. De gemeenteraad zet
echter door en dokter Bolène (Delmont
tekent de plattelandsdokter ten voeten
uit), die de jongens op de wereld heeft
gebracht krijgt opdracht de vijfling op te
sporen
overeenkomst aan. waardoor zijn rijke
broer voor de onkosten van zijn begrafe
nis opdraait, voor welke overeenkomst de
glazenwasser dan iedere keer de nodige
provisie krijgt. Het simpele rolletje van
één dezer aansprekers, die de glazenwas
ser psychologisch" dood wil maken om
zo spoedig mogelijk de royale opdracht
te krijgen, is van een dergelijke allure,
dat de toeschouwer zich uitstekend ver
maakt.
Dat doet deze ook, wanneer de derde
broer ten tonele verschijnt: de kapitein,
die er niet tegen op ziet bij het pokeren
hoedanigheden van de rest van de film. Wanneer hij hoort, dat zijn verloofde
hetgeen jammer is. Want „Het schaap u 1 J~ "1""
met vijf poten" is een typisch Franse rol
prent die men niet mag missen, al was
het alleen maar om Fernandel te bewon
deren. De film. die in ons land door City
film wordt uitgebracht en o.L toelaatbaar
is voor personen boven de 14 jaar. is in kroon en verleent de Christenen vrijheid
gewoon zwart-wit opgenomen: hetgeen van godsdienst en DemetriusMis-
een verdienste mag worden genoemd, schien. dat een volgende film over hem
nog iets méér zal vertellen.
Buiten de wrede, spectaculaire, maar
nochtans weinig spannende gladiatoren
gevechten, heeft de rolprent niet veel te
bieden. Zij verbeeldt allerminst de sfeer
van de tijd der eerste Christenen en het
effect is. al heeft men kosten noch moei
ten gespaard, „goedkoop".
Deze „veramerikaniseerde" Romeinse
geschiedenis moet voorbehouden blijven
aan volwassenen.
De W.
had* Tan zet voortaan ie volle naam ernstig beklaagd.
onder je brieven, dat is veel prettiger. „Natuurlijk zou ik veel liever in Londen
onaer je Drieven, u blijven en voor een film spelen", ver-
Het is toch eenv klaarde Kay („Genevieve") Kendall on- De film „Beau
on® en je brieven J P jangs. Denk maar eens aan al die tochtige Goldwyn Mayer mu «cwau
prijs gesteld, boe theatergangen in de winter! Maar ze ma- Elizabeth Taylor en Peter Ustinov in de
krijg dan zou het a neel wat y p ken hier nooit iets anders dan verhalen hoofdrollen onder regie van Curtis Bern-
thieker geklonken neooen). over mannen met baar op hun tanden, hardt is uitverkoren om tijdens de Royal
Dan gaat de heer Hoefnagels verder: Wat moet ik doen? Een Zuidwester op Film Performance, de jaarlijkse filmvoor-
„Dat de argumenten, die ik aanhaal niet m'n hoofd zetten en net doen, of ik Jack stelling voor het Engelse koningspaar in
voor goede stukken 'gelden, heb ik reeds Hawkins ben?" Londen te worden vertoond,
uiteen gezet. Herhaling voor U alleen „De ellende met de Britse filmers", weet Dit is de derde maal, dat een MGM-
lijkt me zinloos. (Maar hoe heb ik het Joan Collins te vertellen, „is, dat ze bang film deze eer te beurt valt. In 1949 was
nou Wordt Jan Amateur dan niet be- zijn voor liefdesscènes. Het enige, wat je het „The Forsyte Saga" met Errol Flynn,
ooit aangeboden krijgt, zijn saaie vrou- Greer Garson en Walter Pidgeon en in
wenrollen df uitgedroogde ouwe vrij- 1952 „Because you're mine" met Mario
sters". Lanza.
De meeste Britse filmactrices schijnen
het er over eens te zijn, dat 1. Britse films
maar zelden een goede, belangrijke vrou
wenrol hebben. 2. dat bijna alle geslaagde
Britse films zich op mannen concentreren
en alleen van een vrouw gebruik maken
om afwisseling te brengen in de actie en
3. dat als er liefde aan te pas komt, de
- - heldin gewoonlijk door een buitenlandse
Ik begrijp het ook nog steeds met. Maar actrice wordt gespeeld.
dat zal wel aan mij liggen). Daar zit inderdaad iets in. De vrouwe-
„Smaken verschillen, dat geef ik toe jijke hoofdrol in „The Fallen Idol" (Een
(aldus Hoefnagels weer aan het woord), kmd klaagt aan) van Carol Reed werd
Dat houdt in, dat de ene smaak beter is vertolkt door Michèle Morgan, een Fran-
dan de andere. (Laat U dat gezegd zijn, gaise. In „The Third Man" van dezelfde
Jan Amateur Het W.K.A. streeft naar regisseur ging een Italiaans meisje, Valli,
een verheffing van het niveau, DUS van met de eer strijken. Voor „The Man
smaak. (Een zeer prijzenswaardig streven Within" (De Lafaard), de laatste film van
maar probeer Uw lezers dan ook te over- Reed, engageerde hij een Engelse actrice;
tuigen!) Wanneer U zich daartegen ver- Claire Bloony Maar bijna alle CTitici pemke Talma, ontdekkingvoor de
zet wat doet U dan in het W.K.A. Dan klaagden over de koele manier, waarop 6
bent U daarin een remmend element. ze.James^ Nederlandse film ,.Ilet ivonderlijl'e
schouwd als representant van vele ama
teurs Een redactie behoort m.i. het
schrijven van een van haar lezers altijd
zo te beschouwen. Anders is het zinloos
hem in haar blad te beantwoorden. Een
herhaling zou dus wel degelijk op zijn
plaats geweest zijn, maar dan een her
haling in meer duidelijke termen, zodat
eenieder begrijpen kan, waarom som
mige argumenten wel op draken van toe
passing zijn en niet op de goede stukken.
an Demetrius, de edele slaaf uit „The
Robe" heeft Twentieth Century Fox
thans een aparte film gewijd, die de
veelbelovende naam draagt van „Deme-
Uitgebreide zwerftocht zijn gehele scheepslading als inzet te ge
bruiken. Het is ook dit groteske poker-
De camera volgt dan deze uitgebreide
zwerftocht en achtereenvolgens maken
we kennis met Alain, die er een beroemd
schoonheidsinstituut op nahoudt: met Dé
siré die materieel het slechtst heeft
geboerd en glazenwasser is; met Etienne,
een ruige kapitein van een vrachtboot,
varend in de zuidelijke zeeën: met Ber
nard. de journalist", die in het dames
weekblad „Elle et Lui"onder het pseudo
niem „Tante Nicole" de rubriek ..Harts-
kwesties" verzorgt en last not least met
Charles, die pastoor is in een dorpje.
Het is weer Fernandel, die deze vijf
personages met hun eigenaardigheden
voor de toeschouwer doet leven. Alain en
spelletje, dat de climax van de film uit
maakt. Minutenlang volgt de camera de
bewegingen van een mug, die zal uitma
ken of de kapitein ai zijn hebben en hou
wen verliest. Wanneer zjj namelijk op het
verkeerde suikerklontje gaat zitten, kan
de kapitein wel inpakken Af en toe ziet
men close ups van de vertrokken bezwe
te gezichten van de spelers, die van span
ning zich haast niet kunnen beheersen.
Een brokje zuivere filmkunst zoals we
zelden hebben gezien.
De vierde broer maakt als journalist
ook het een en ander mee. Het zal je ge
beuren, wanneer één van je correspon-
Icti ill CCH ICIIHUCUU ciciiioiii. m u r z „r, „1
(Ziezo, nu zal alle critiek meteen wel ^«hheeft niemand actncesals Debo-
verstommen op straffe van het W.K.A. rah Kerr' Jean Simmons oi Audrey Hep-
uitgezet te worden. Zo komen we er wel.
Niet alleen de draken moeten verdwijnen
maar ook aldegenen, die een spel durven
spelen, dat door het W.K.A. blad als
draak gekwalificeerd wordt. Remmende
elementen zijn zij Tweeduizend bezoe
kers brengen natuurlijk méér op dan een
halve zaal. Wanneer U de recette als
maatstaf neemt en de hogere of lagere
standing van het stuk niet laat gelden,
dan heb ik daarvoor geen andere om
schrijving dan „geestelijke prostitutie".
(Over smaak gesproken Heeft Jan
Amateur nou nog niet gelijk, dat U een
beetje dreinerig wordt, heer Hoefnagels
net als een kind, dat zijn zin niet krijgt.
U gebruikt zulke geweldige woorden
Waar blijft de liefde Maar nu wordt
„Lou" echt boos. Hoort U maar): „Dit
alles in aanmerking genomen, interes
seert het me niet, w*t U „dreinerig of
leven van Willem PareV'
tegen heb: ze hebben niets belangrijks te
zeggen en ze wauwelen toch drie bedrij
ven vol. (Daar heeft de heer Hoefnagels
gelijk in. Dus als ik het goed begrijp,
zou hij, als hij nu een toneelstuk ging
plegen, ook een draak tevoorschijn bren
gen). Met de verschuldigde hoogachting,
Lou Hoefnagels".
De eindredacteur zegt, in vriendelijke
woorden, dat hij weinig aan dit antwoord
van Lou heeft toe te voegen. Jammer,
want er zou heel veel aan toe te voegen
zijn.
Een andere brief van een toneelvereni
ging uit Noordwijkerhout komt er al niet
veel beter van af. Deze brief heeft tot
aanhef: „Geachte redactie". De eindre
dacteur vraagt zich verwonderd af, waar
om een redactie nog „geacht" voor deze
vereniging kan zijn, omdat deze vereni-
„drakerig" noemt. (Dus het interesseert ging in de veronderstelling verkeert, dat
U wel Het zit U dwars Uw tip (om de gehele redactie klakkeloos het oordeel
zelf eens de pen ter hand te nemen voor overneemt van één persoon. Ik vraag me
Dit is de vijfling, toen de broers in dienst waren. Het vijftal verschijnt
zo niet op de film. Het is een foto, die papa Saint-Forget altijd bij zich
heeft als herinnering aan gelukkiger tijden, toen zijn zoons nog
nog geen „messieurs" waren.
een goed stuk) bewijst het best Uw wan
begrip (toe maar Wie durft er ooit nog
een brief te schrijven Ik voel me niet
gedrongen een stuk te schrijven, omdat
ik momenteel (hoort U, momenteel Wat
zal de toekomst ons brengen En wat
heeft ons het verleden al niet gebracht?)
niets te zeggen heb, dat het best in de
vorm van een toneelspel gezegd zou kun-
nen worden. (Een goed schrijver heeft antwoorden. Waar men bemer'
altijd iets te zeggen en geen schrijver niet duidelijk genoeg gewess
verwonderd af, wat deze aanhef met de
inhoud van de brief te maken heeft Het
geldt hier toch geen spelletje van: steek
toe, waar je steken kunt
Neen, zo komen we er werkelijk niet.
Een redactie moet wagenwijd ipen staan
voor allerlei critiek. En hier werkelijk
blij mee zijn. En de brieven ook tot volle
tevredenheid op sympathieke /'jze be-
1at men
moet
heeft nooit iets te zeggen Dat is nu men trachten nog duidelijker ie zijn. Per
juist, wat ik op de stukkenfabrikanten slot van rekening staat de redactie in
dienst van haar lezers. Zij moet met
overtuigende argumenten voor de dag
komen, die voor eenieder begrijpelijk
zijn. De W.K.A. is er niet, om degenen,
die wellicht niet over zulk een goede
smaak beschikken, de deur te wijzen,
maar juist om hem smaak bij te brengen.
Maar dan moet hun niet vierkant in het
gezicht worden gezegd, dat zij een
wansmaak hebben, want dit getuigt van
wansmaak.
U heeft gelijk, meneer B. te Waddinx-
veen. „Tramlijn Begeerte" hoort niet op
het programma van een Katholieke Ver
eniging. Ik noemde dit stuk in mijn
vorig artikel een prachtig stuk. Dit be
treft alleen de literaire en toneeltechni
sche kant van het stuk. (Hoewel het to
neeltechnisch bezien voor ons amateurs
verschrikkelijk moeilijk is). De inhoud is
volkomen verwerpelijk. Toch heb lk het
niet zonder meer een pracht stuk ge
noemd. Ik trok een vergelijk met de veel
gespeelde draken. En uit mijn hele arti
kel blijkt, dat ik de voorkeur geef aan
de zogenaamde draken, ver boven de
zogenaamde moderne ziekelijke stukken
zoals „Tramlijn Begeerte", hoewel dit
stuk om zijn literaire toneelwaarde
prachtig genoemd kan worden. Dit laat
ste had ik er duidelijk bij moeten zeg
gen.
j
