Pleidooien voor autonomie der
gemeenten
êf:
-.•••
Naklank van eenheid in lijden
Min. Van de Kieft en woordvoerder
P.v.d.A. blijven het oneens
Burgerdienstplicht voor de B.B.?
MiMIllI
Strijd om eigendomsrecht van
Bataconcern hervat
'Roomboter op het brood
Ik kon gewoon niet uitscheiden!
Einde van algemene financiële
beschouwingen
F amiliedrama in Heerlerheide
f Gloeilampjes
Overzicht
Tweede Kamer
mm
Overzicht
Tweede Kamer
De zaak-Hoensbroek
Verre visserij komt weer
op gang
Peron in conflict met
deel van Argentijnse
Episcopaat
Te hoge provisie
Oom en neef betwisten
elkaar millioenen
Bevestiging statuut
Koninkrijk
Voor de vluchtelingen
Wie
hard
werkt
verdient
Herdenking razzia's in Rotterdamse Koninginnekerk
Vier Kerken op één
preekstoel
Wereldjamboree in
Canada
Vrouw overleden na mishandeling door
echtgenoot
VRIJDAG 12 NOVEMBER 1954
PAGINA 5
aTrvoo^akfnsubsidleverlening
Londen
Gendringen
Een nracht van een medaille was er
voor de heer J. W. S. Egberts uit Etten
(Gld hem op de borst gespeld door de
burgemeester van Gendringen en ge-
schfnTen door het Carnegm-helden-
fonds. De heer Egberts had een op hol
nnard voor GGn. W3f>cn met ge-
vaar voor eigen leven tot stilstand weten
te brengen. Daarmee had hi;l de'ovens
van enige zich op de wagen bevmd e
kinderen gered, want het optred'en van
de redder had plaats op een druk kruis
punt.
Modica Sicilië
Politiebezoldiging te laag
Meer waardering voor
vaklieden
De heer Blom (P.v.d.A.) sprak ook over
riörlr, jStie en we' vooral over de sala-
nomoifu Jagere ambtenaren, er was
HpHnl vol§ens hem te weinig waar-
LE COGNAC LE PLUS FIN
Dat is een eerste vereiste voor alle harde werkers.
Dus vooral: Roomboter op het brood! In kosten
scheelt het maar weinig meer dan 'n cent per
boterham. Dat kleine verschil mag niet tellen als
het om zó iets belangrijks gaat.
Wegens het buitengewoon grote aantal inzendingen
zal de uitslag van de 4e Roomboter Prijsvraag over
maximaal 14 dagen in dit blad worden gepubliceerd.
Blijf de Rijksbotermerken sparen
U üliegt nu door
de was heen
Geen bezuinigingscommissie
Een sollicitatie
Die belofte heeft hij, waar hij
kon, gehouden. „Anderhalf jaar ge
leden", aldus ds Engel, ontving ik
een schrijven uit Zuid-Duitsland,
waarin de heer Miiller in verband
met een sollicitatie van mij een
verklaring vroeg, dat hij zich
tijdens de bezetting menswaardig
had gedragen".
Voorgaan
Weggaan
Meegaan
Voortgaan
Een verhindering
's-GRAVENHAGE, 11 November 1934
In de avondvergadering, toen er werd voortgegaan met de behandeling
Van de begroting van Binnenlandse Zaken, stonden er bloemen op de voor-
z'tterstafel voor de heer Van Sleen, die deze avond voor het eerst als
voorzitter fundeerde. De Kamer had hem een vaas rode anjers geschonken,
toen hij als opvolger van de heer Schilthuis als tweede voorzitter de heer
Kortenhorst verving.
De heer Van der Zanden (K.V.P.), die de eerste spreker was in de
avondvergadering, wenste hem geluk met zijn eerste optreden en sprak
allerlei coede wensen uit. De heer Van Sleen hoorde deze gelukwensen
p-elaten aan en zat even later naar het knoopje van zijn smokingoverhemd
te zoeken, dat die eerste avond uit zijn galatoilet was gevallen.
De behandeling van deze begroting was
ir de middagvergadering reeds aangevan
gen toen de heer Maenen (K.V-P.) de rij
van' sprekers opende. Hij zeide direct
reeds, dat het dezelfde onderwerpen betrof
als verleden jaar, maar dat er wellicht
andere facetten zouden worden belicht. Hij
bepleitte allereerst de wenselijkheid van
een algemene herziening van de gemeente
wet, waartoe het overleg met de colleges
van Ged. Staten en de Vereniging van
Ned. Gemeenten reeds gaande was.
Juist daarom gaf hij enkele punten ter
overweging aan als de zelfstandigheid van
de wethouders, het voeren van een zelf
standig beheer door de bedrijven en de
verantwoordingsplicht van B. en W. aan
de raad.
Op ditzelfde punt betoogde de heei
Beernink (C.H.) daarna een sterke ver
eenvoudiging in de goedkeuringen der
Ged. Staten van koop, verkoop, huur en
verhuur enz. vooral voor de grote gemeen
ten. Deze goedkeuringen zijn voor deze
gemeenten zó talrijk, dat zij een apart
achtte de heer Maenen eej e
voor de gemeentelijke
voorwaarde
lijke subsidie
verlening als
juist daar waar
de gemeenten
een primaire
taak hebben
Maar dan moes;
er meer en
beter
gaand
vooraf-
overleg
met de gemeen
ten plaats heb
ben.
Hij betreurde
het, dat na zo
veel jaren de
commissie-Oud
J. MAENEN
Meer overleg met de
gemeenten
voor de financiële gelijkstelling tussen
Rijk en Gemeenten nog geen objectieve
normen had kunnen vinden voor de ver
deling van het Gemeentefonds- Dat maakte
hem bezorgd, waarin de heer BeerninK
hem bijviel. Deze had het over de ambte
lijke verstrakking. Een burgemeester is
geen reiziger in gemeentegoederen zoah
in het V.V. was opgemerkt, al lijkt het
daar tegenwoordig veel op. Hij gaat naar
Ben Haag als pleitbezorger van de ge
meentelijke belangen en.... zo zeide de
heer Beernink- misschien doet hij het we!
graag ook. Zijn contact met de departe
menten is in ieder geval noodzakelijk en
goed. De heer Scheps bestreed dit eniger
mate.
De heer Welter (K.N.P.) vond dat de
burgemeesters zich steeds meer gaan
voelen als vertegenwoordigers der rege
ring. Dit bevordert de afbrokkeling der
autonomie der gemeenten.
De heer Maenen vroeg minister Beel
verder naar een omschrijving van het be
grip huisgenoot in verband met de Kies
wet en hij vroeg deze omschrijving nu
vóór 1956, als de verkiezingen zullen
plaats hebben, te geven.
Een ander punt, dat hg aansneed, was
de subsidie der gemeenten voor de kerk
bouw naar aanleiding van het geval Ng
megen. H(j achtte deze subsidie niet in
strijd met de Grondwet noch met enige
Rijkswet. In het verleden is dit èn door
provincies èn door gemeenten reeds meer
gebeurd en daar is nooit aanmerking op
gemaakt. Door de bestaande practgk is dit
gesanctionneerd.
De heer Beernink vreesde de consequen
ties van deze subsidies. De minister heeft
gezegd richtlijnen in dezen te willen geven
Laat hij deze dan bij de Kamer indienen,
dan kan erover worden gesproken. De
heer Verkerk (A.R.) vroeg dienaangaande
chaulfeur die zojuist zijn hond had
overreden. Intussen lette hU guto
kudde en een aansnellende an
reed er middenin. Even later
herder ^og 29 dode schapen.
Wanneer U dan niet in een glazen huis
wenst te wonen, op een glazen
rijden kunt U toch zonder bezwaar. Op
een Zaterdag hier te openen rijwielten
toonstelling zal een fiets te bewonderen
zijn, welker frame is vervaardigd van
geperste glaswol. Deze glazen fiets weegt
slechts het vijfde deel van de stalen col
lega en, zo zegt de fabrikant glunde
rend, is even sterk. Laat me er maar een
serieproductie van maken en dan is mijn
glazen karretje zelfs goedkoper dan het
stalen ros, beweert hij verder nog aan
iedereen, die het maar horen wil.
Vriendelijk stond Giuseppe Matarazzo
in de deur van zijn winkel, de voorbij
gangers aansporend zijn zaak binnen
te gaan. „Neem er maar uit wat je aan-
aan de minister een nota- De heer Van
Dis (S.G.P.) sprak zich uit tegen zulk een
subsidie.
Een punt van belang was ook de positie
van de politie-ambtenaren. De heer De
Graaf (K.V.P.) vroeg of het optimisme van
de minister dienaangaande wel gerecht
vaardigd was. De gemeentepolitie is on
derbezet, er zijn nu reeds 480 vacatures.
Bij de rijkspolitie bedraagt het aantal
vacatures 350, wat vergelijkenderwijs nog
hoger is. De verkeersveiligheid is in ge
vaar, deze vereist een dubbele bezetting
en de burgemeesters maken zich zorgen
over een volwaardige politie, welke alleen
te bereiken is door een flinke salarisver-
hoging. De gepubliceerde verhoging is
daartoe beslist onvoldoende.
Agent van politie is een ongewilde func
tie geworden, had de heer Beernink ge
zegd. De bezoldiging is te laag en daardoor
krijgt men personeel, dat niet aan de eisen
tot bevordering voldoet- Er moet, zo zeide
hij, ook een betere bezoldiging komen en
voor de wervingsmogelijkheden moet de
pers worden ingeschakeld.
Over de organisatie van de Burgerlijke
Bescherming werd door de heer Beernink
de vraag gesteld of een subsidie van 60J
per blokploeg wel voldoende was. Voor
A-gemeenten was voor de minimum-uit
rusting 1500 vereist. Hij vroeg de minis
ter spoed te maken met de materieelvoor-
ziening.
Voor de werving van de Rijks Mobiele
Colonnes, die niet aan bepaalde gemeen
ten zijn gebonden en die volgens de heer
Beernink is mislukt, vroeg hjj naar het
resultaat van het ministerieel overleg. Das
wilde zeggen, dat hij wilde weten of voor
deze colonnes, een onderdeel van de B.B.-
de burgerdienstplicht zou worden inge
voerd. Indien de minister dit van plan is,
zo vroeg de heer Verkerk, is het bestuur
van de B.B. over dit voornemen dan ge
hoord en wat is zgn advies geweest?
De heer Beernink meende, dat er nog
niet kon worden gesproken van een
parate bescherming. Indien de aanmelding
onvoldoende was, dan zou z.i., hoe on
gaarne ook, een burgerdienstplicht moeten
worden ingevoerd. De heer Beernink
vroeg ook nog de namen van de partijen
op de stembiljetten te vermelden. Men
zou, om dat voor 1956 te bereiken, de
staatscommissie om een interimrapport
kunnen - verzoeken.
Hij èn de heer Maenen vonden de bouw
van een crematorium in Rheden een on
juist vooruitlopen op de wijziging van de
Begrafeniswet.
Vervolgens vroeg hij, evenals de heei
Van der Zanden, afschaffing van de ge
meenteclassificatie, die een tekort aan
personeel veroorzaakte. De heren Beer
nink en Verkerk spraken zich uit vóór
samenwerking der gemeenten en tegen
samenvoeging. De minister had annexatw
een ultimum remedium genoemd, maar zo
moest hij het dan ook bezien in betrek
king tot de Haagse annexatieplannen- Het
maken van één gemeente is een caricatu-
rale oplossing; er is dan immers geen
sprake meer van belangstelling voor de
publieke zaak.
Over de herziening der salarissen werd
heel wat gezegd. De nivellering moesi
worden weggenomen, meende de heer
Stapelkamp in het belang van een goede
personeelsvoorziening. De arbeiders in het
vrije bedrijf hebben een veel betere
rechtspositie. Het systeem van twee soor
ten loon: week en maandloon noemde hij
terecht ouderwets, men zou nodig tot éér,
loonschaal moeten komen. Het zwaarte
punt voor de lonen lag bij het G.O. en
dat moest dus verder worden ontwikkeld
De minister zou spoedig moeten komen
tot de instelling van bijzondere en dienst
commissies.
Dehee°r0Vade,Vaklieden-
Zanden sloot zich wat
de K V P voorfA aan b« he' raPP°rt van
voor de ambtenaren lddengr°epen' dUS
Hij vroeg ook een verhoging van de
kinderbijslag van meer dan 6<Vo voor het
rijkspersoneel, omdat bij iedere evenredige
verhoging de;achtierstand voor de grotere
gezinnen relatief groter werd. Hij be
tuigde zijn instemming met de
der burgemeesterswedden, maar ook nu
nog was de waardering der burgemeesters
functie onvoldoende-
Het gebeurde in Hoensbroek, waar de
gemeentebegroting niet werd behandeld en
dus aan de twee socialisten en de com
munist het woord onmogelijk werd ge
maakt door de andere partijen, vond de
heer Verkerk een vreselijk gebeuren. Hij
vroeg de minister of er nog meer zulke
gevallen waren.
Evenals de heer Ritmeester sprak de
heer Scheps schande over Hoensbroek,
waar de minderheid verhinderd was het
woord te voeren. Dit is in strijd met de
geest van de Gemeentewet, meende de
heer Ritmeester (V.V.D.), dit raakt kant
noch wal.
De heer Scheps (P.v.d.A.) hield nog een
pleidooi voor een gas-voorziening door het
Rijk, die de gemeenten vrij zou laten. H'j
pleitte decentralisatie en hij vroeg om een
beslissing van de minister, hoe dan ook,
in de annexatiekwestie van de Haagse
randgemeenten.
Ook de wijziging van de Zondagswet
kwam natuurlijk ter sprake. De minister
had in de M.v.A. gezegd, dat er hangende
de wetswijziging geen vervolging zou
plaats hebben. De heer Scheps vond, dat
aldus de wet
krachteloos
werd gemaakt,
de heer Van
Dis was van
mening, dat
men de wet on
verkort moest
handhaven.
De heer Wei
ter pleitte ten
slotte nog voor
een algemeen
herstel van pen
sioenrechten
voor de F 221- welter
gers voor zo-
ver zij geen Herstel de pensioenrechten
criminele delicten hebben begaan.
Morgen zal de minister van Binnen
landse Zaken antwoorden.
F. S.
(Advertentie)
A. 'A
f 14.- per fles
Voor de handel: N.V. Leven 8t Co. Amsterdam G.
De minister van Landbouw- Visserij en
Voedselvoorziening heeft het aanvullende
plan voor de verre visserij goedgekeurd.
Indien het bedrijfsleven accoord gaat met
de voorwaarden, waaronder de overheid
deze nieuwe poging tot het op gang bren
gen van de verre visserij wil steunen, is
het mogelijk dat binnenkort een of meer
van de grootste IJmuidense treilers ter
verre visserij bij IJsland vertrekken.
Vorig jaar is reeds een poging aan
gewend om deze voor Nederland belang
rijke visserij met behulp van Duitse
schippers uit te voeren. Toen bleek het
risico echter te zwaar te zijn en boven
dien was slechts één rederij bereid
enkele treilers hiervoor te gebruiken,
zodat er geen continuïteit in de aanvoer
kwam.
President Peron van Argentinië heeft
de katholieke geestelijkheid gewair-
schuwd zich buiten de politiek te houden.
Hij deed dit in een toespraak op een ver
gadering van provinciale gouverneurs,
welke later werd uitgezonden.
Peron zeide zich niet tegen de Kerk
zelf te richten, doch wel tegen bepaalde
geestelijken onder wie de bisschoppen
van Santa Fé, Cordoba en La Rioja, de
mgrs Fasolino, Ferreira en Fermin La-
fitte.
De Kerk, zo zei Peron, omvatte, zoals
iedere organisatie, goede en niet goede
personen. Hij beweerde deze kwestie aan
hoge kerkelijke waardigheidsbekleders te
hebben voorgelegd, en deze veroordeelden
de geestelijken, die tekort schoten in hun
plicht en in opstand kwamen tegen de
regering en de kerkelijke hiërarchie.
„Wij zullen maatregelen treffen, om het
gezag van de staat te doen overheersen
en wij verwachten van de Kerk, dat zij
maatregelen treft, om overtreders aan de
kerkelijke wetten te houden".
Peron vorvolgde, dat de Argentijnse af
deling van de Katholieke Actie zou wor
den verboden en beschuldigd van onwet
tige vereniging, als zij zich niet aan de
haar gestelde doelen hield. Bij deze woor
den wendde hij zich tot de minister vab
buitenlandse zaken en zei, dat deze ver
klaring onmiddellijk aan de apostolische
nuntius diende te worden voorgelegd.
De verklaring van Peron vormt het
hoogtepunt van een anti-clericalistische
campagne, die sinds enige tijd in de dag- j
bladen van de Peron-partij wordt ge
voerd en waarin een deel der geestelijk
heid ervan wordt beschuldigd verdeeld
heid te zaaien tussen de arbeiders en de
vakbeweging. Peron zelf wraakte „de in
menging van sommige geestelijken in
de vakbeweging".
De Economische Kamer van de Rotter
damse rechtbank heeft gisteren de 60-
jarige rentmeester v. d. L. uit Waddinx-
veen en de 49-jarige garagehouder G. uil
Schoonhoven ieder conform de eis ver
oordeeld tot een boete van 00 subs,
drie maanden hechtenis.
Zij hebben terecht gestaan, verdacht van
overtreding van het prijsvormingsbeslu;t,
waarbij hun ten laste was gelegd 3000
als tussenpersoon te hebben bedongen en
aanvaard. Zoals indertijd gemeld was dit
bedrag bedoeld als provisie bij de verkoop
van een boerderij en het verpachten van
de bijbehorende grond.
De strijd om het eigendomsrecht van het
omvangrijke Bata wereldconcern Is giste
ren voor een deel en wat betreft van
de N.V. Schoenen- en Lederwarenfabrie-
ken Bata te Best geheel voortgezet in
de rechtszaal van het Amsterdams ge
rechtshof. Begin vorig jaar sprak de Am
sterdamse rechtbank als haar oordeel uit,
dat Jan Bat'a, een in Sao Paolo te Bra
zilië woonachtige halfbroer van de in 1932
overleden eigenaar en promotor van hel
Bata-wereldconcern de Tsjecho-SIowaakse
,,schocnenmagnaat" Tomas Bat'a sr, zich
terecht de eigenaar van het concern be
schouwt en dat derhalve de minderheid
der aandelen van de N.V. Bata-Best, zijn
de circa 225 aandelen van 500 zijn eigen
dom zijn.
Deze uitspraak was min of meer in
tegenstelling met de talrijke uitspraken
van buitenlandse en met name Ameri
kaanse vonnissen, die het eigendomsrecht
betwisten en uitspraken, dat het concern
toebehoorde aan de weduwe van Tomas
sr, Marie Mencik. die in Februari van
dit jaar is overleden, alsmede aan haar
zoon Tomas Bat'a jr, woonachtig te Ba-
tana in Canada.
Namens de weduwe Marie Mencik en
haar zoon Tomas'Bat'a jr had mr R. Kort
hals Altes bij de rechtbank een vordering
ingediend, waarin het eigendomsrecht van
Jan Bat'a op de aandelen van het Neder
landse bedrijf, omvattende de schoenfa
briek te Best en een 140-tal winkels, ter
waarde van circa 25 millioen, werd be
twist. Namens de gedaagden, Jan Bat'a,
de N.V. Bata-Best en de N.V. Amster-
damsche Bank, waar het recepis berust
van 202 aandelen die in 1942 door Bata-
Best zijn uitgegeven, traden op mr C.
baron De Vos van Steenwijk en mr J.
Jolles.
In hoger beroep voor het gerechtshof
te Amsterdam heeft mr Korthals Altes gis
termiddag urenlang gepleit. Hij ging uit
voerig in op de feiten, die tot de huidige
constellatie hebben geleid en bracht daar
bij twee documenten, nagelaten door de
eigenaar van de Tsjechische Bata-fabrie-
ken in Zlin ter sprake. In een daarvan
stond omschreven, dat Tomas Bat'a si
practisch zijn gehele vermogen (ook dat
in Nederland) verkocht aan Jan Bat'a. Da
waarde van dit bedrijfsvermogen is later
geschat op 750 a 1000 millioen kronen. Het
andere document bevatte een „vordering
op J. A. Bat'a wegens alle verkochte aan
delen der binnen- en buitenlandse maat
schappijen: vijftig millioen Tsjechische
kronen". Bat'a sr kende zijn echtgenote
Marie Mencik vijf millioen kronen toe en
een aantal landgoederen tot een waarde
van 3,1 millioen kronen. De zoon Tomas
(die bij het overlijden van zijn vader nog
geen 18 jaar was) kreeg 22 millioen kronen
Uitvoerig stond mr Korthals Altes bij
deze feiten stil. Hij betwistte daarna de
juridische rechtsgeldigheid van de ver-
koopacte van Tomas sr aan Jan Bat'a.
Tegen zeven uur verdaagde de president
de zitting.
De bevestiging van het statuut voor het
Koninkrijk door H.M. de Koningin zal
op 15 December geschieden in de Rid
derzaal in Den Haag.
Het Comité Vluchtelingenhulp 1954
heeft gisteren 79.000,ontvangen. De
totale opbrengst tot en met gisteren is
daardoor geworden 1.163.000.
De Koninginnekerk te Rotterdam was
vol gisteravond. Een grote mensenmenigte
zat achter de prominenten op de voorste
rij, waar mevrouw mr G. E. van Walsum,
echtgenote van de burgemeester van Rot
terdam gezeten was naast brigade-gene
raal Pahud de Mortange^f, die H M. de
Koningin vertegenwoordigde en mgr J.
Niekel. deken van Rotterdam.
[YTog zelden probeerde ik een was-
middel met zo'n schitterend re
sultaat. Mijn enthousiasme voor
Castella Parels werd zo groot, dat ik
gewoon ging zoeken naar dingen,
die ik zo en passant „even kon mee
nemen" Want dat is het werkelijk:
het gaat zo vlug,
dat ik absoluut
geen pijn in mijn
rug krijg. Nu ik
Castella Parels ge
vonden heb luidt mijn devies:
„Niet langer dralen
Nooii iets anders meer
Dan Castella Parels halen".
Zo schrijft ons één van de vele tien
duizenden huisvrouwen, die opgetogen
zijn over de snelle en fantastische re
sultaten die zij bereiken met Castella
Parels, het wasmiddel van de nieuwe
tijd. Castella Parels strooit men zó in
het water en direct ontstaat verruk
kelijk schuim. Geen papje vooraf te
maken! Alle vuil trekt enorm snel uit
het goed: in paniek vluchten de vuilste
vlekken. Eén maal spoelen is genoeg.
Door de veel kortere
behandeling gaat
het goed veel langer
mee: hier is nu ein
delijk eens een 100%
veilig wasmiddel.
En U staat versteld van de blankheid,
de helderheid en de zachtheid van alle
goed, dat U behandelt met Castella
Parels- Volg de beste raad, die U ooit
werd gegeven: haal nog vandaag
Castella Parels (47 ct per pak) in huis!
staat, vandaag geef ik alles weg.
Het
was geen reclame-stunt, de verraste
clientèle kon de artikelen inderdaad
voor pak-wegprijzen meenemen; ze be
hoefden het gewenste namelijk alleen
maar weg te pakken. Binnen een uur
was er in heel de winkel niets meer te
vinden, dat de moeite van het meene
men waard was. Giuseppe leed niet aan
een wonderlijk soort van verstandsver
bijstering, hij had alleen maar 28 mil
lioen lires gewonnen in de voetbalpoól.
„Ik ga er nu maar eens een lekker lui
leventje van nemen", zei de 62-jarige
Giuseppe en sloot daarna de winkeldeur
voorgoed.
Van 18 tnt 28 Augustus 1955 zal in Nia-
m Canada de achtste Wereldjamboree
worden gehouden. A landen
De grote moeilijkheid voor0ceaan
aan deze zijde van de Atlantisch
is het financiële vraagstuk. De N
Padvindersraad in ons land heeft
gemeend alle pogingen in het wer
moeten stellen om een behoorlijk aaniai
jongens naar Canada te kunnen afvaar-
digen.
Thans is bepaald, dat ongeveer
Nederlanders aan deze 8e Wereld-Jambo
ree zullen deelnemen.
Aan de jongens, die naar deze Jam
boree gaan, worden speciale eisen gesteld
en in de week tussen Kerstmis en Nieuw
jaar zal te Ommen een selectiekamp
worden gehouden.
De hoofdkwartieren van de Verkenners
van de K.J.B. en de N.P.V- nemen hel
grootste deel der kosten voor hun reke
ning, zodat iedere deelnemer zelf slech:.;
f 150,— behoeft te betalen, waarbij men
er rekening mee houdt, dat dit bedrag
grotendeels door de groepen en de distric
ten wordt opgebracht. De bedoeling is om
op deze wijze jongens naar de Jamboree
te krijgen, die niet alleen een waardige
vertegenwoordiging vormen doch ook
werkelijk hebben getoond dit buitenkansie
te verdienen, waarbij persoonlijke finan
ciële omstandigheden geen rol spelen.
's-GRAVENHAGE, 11 November 1934
Bij de replieken op de algemene financiële beschouwingen, waarvan wij
gisteren reeds gewaagden en bij de antwoorden daarop van de minister
en de staatssecretaris van Financiën is wel gebleken, dat de socialistische
heer Hofstra en zijn partijgenoot, de minister van Financiën, elkaar nu niet
bepaald om de hals zijn gevallen.
Evenmin als de algemene politieke beschouwingen konden de financiële
beschouwingen een succes voor de P.v.d.A. worden genoemd en dat was,
na hetgeen er bij de algemene politieke beschouwingen was gebeurd, toen
de minister-president erin toestemde de belastingverlagingen een half
jaar vroeger te doen ingaan, ook niet te verwachten.
De regering had nu eenmaal deze mo
gelijkheid heel wijd opengelaten tot grote
ergernis van de P.v.d.A. en de heer Hof-
rrifw,as hiertegen ernstig opgekomen.
J ,we! kunnen begrijpen, dat dit na
Fing van de minister-president
tegen de bierkaai was. Nu is
ÏYr Y.an de Kieft een beminnelijk
t 1J 'haakt zich dan ook van de
*°„s2 wat gemakkelijk hoewel
b Y',ZlJn betoog, waarom de
regering de datum van 1 Januari 1956
had vervroegd tot 1 Juli 1955 was, zoals
wij gisteren reeds zeiden, tamelijk zwak.
De heer Hofstra ofschoon partijge-
noot kon aan ook niet nalaten bij de
replieken te verklaren, dat de minister
nauwelijks argumenten had gegeven voor
deze vervroeging. De minister had dat in
derdaad niet duidelijk gemaakt en hij zag
daar blijkbaar ook vandaag geen kans toe,
want zijn toelichtende verklaringen dien
aangaande waren weer even vaag en een
herhaling van hetgeen hij gisteren reeds
had gezegd. Maar de minister heeft in de
Kamer nu eenmaal het laatste woord en
de heer Hofstra en zijn partijgenoten
moesten er dus verder het zwijgen toe
doen.
De heer Lucas (K.V.P.) had het betoog
van de minister om deze belastingverla
gingen te vervroegen natuurlijk onder-
merking van de minister, dat het berei
ken van de datum van 1 Juli voor een
groot deel zou afhangen van de medewer
king van de Kamer en stelde nu voor om
in overleg met de voorzitter een tijd
schema op te stellen, waarbinnen de be-
lastingvoorstellen zouden kunnen worden
behandeld.
Daarop antwoordde dan minister Van
de Kieft, dat er een werkschema zou
worden opgesteld, dat besproken zou wor
den met de voorzitter van de Kamer en
met de Kamercommissie.
Wat de vervroeging met een half jaar
betreft maakte de minister van Financiën
nog een óók al zwakke berekening, die
hierop neer kwam. dat dit half jaar niet
de helft van de 550 millioen zal kosten,
maar uiteindelijk slechts een kaseffect
zal hebben van 130 millioen. En daarmee
dan
was dan budgetair deze vervroeging
schreven. Hij haakte nu aan op de op- goedgepraat. Dat risico moest men dan
maar lopen voor een half jaar, vond hij
beminnelijk.
De heer Lucas had het nog bij de re
plieken gehad over de jongste loonronde.
Men fluistert, zo had hij gezegd, dat de
leiding bij de jongste loonronde niet in
handen was van de Staat. Inderdaad, zei
nu minister Van de Kieft, bij de vrijere
loonvorming is dit het geval. De over
heid sluit zich daarbij aan, indien dit niet
in strijd is met het algemeen belang.
Minister Van de Kieft vond het zelfs
merkwaardig, dat de heer Lucas dit had
gevraagd na het pleidooi voor een vrijere
loonvorming, dat prof. Romme verleden
jaar bij de algemene beschouwingen had
gehouden. Die vrijere loonvorming is er
gekomen, er is meer ruimte gekomen en
daardoor deze ontwikkeling.
Dus de heer Romme heeft zijn zin
gekregen, interrumpeerde de heer Gort
zak,
Dat is lang niet altijd en in alle om
standigheden een schande, vond de mi
nister terecht.
Bezuinigingscomissies had de minister
liever niet. Hij had een bekend efficiency-
bureau ingeschakeld, dat zijn arbeid was
aangevangen op zijn eigen ministerie. Hij
zei dit om te laten zien, dat de regering
iets deed op dit punt.
De staatssecretaris van Financiën deel
de in zijn antwoord op de replieken ten
slotte nog mee, dat de herziening van de
weeldebelasting en de omzetbelasting,
welke een verlichting van 7 millioen zou
betekenen tegelijk met de belasting
voorstellen zou worden behandeld. Deze
7 millioen waren echter niet begrepen in
de 550 millioen belastingverlichting zelf.
Intussen zijn dit dan echter maar drie en
half millioen. omdat de ajgehele wijziging
van de omzetbelasting reeds op 1 Januari
zal ingaan en deze verlaging pas op 1 Juli
van het volgend jaar. Wat voor de re
gering een besparing betekent van een
half jaar of de helft van 7 millioen.
Vooraf werd nog behandeld een wets
ontwerp „Nadere regeling van de pen
sioenen voor de Kamerleden", die hier
door een verhoging ondergaan.
De communist Gortzak kon zich rustig
tegen verklaren. Hij wist toch, dat het zou
worden aangenomen. Er kwam hoofde
lijke stemming van, 74 tegen 2 stemmen.
De twee aanwezige communisten stemden
tegen. F. S.
„Wij ervaren nu weer iets goeds uit de
tijden der bezetting", zei ds J. H. F Engel,
voorzitter van het Convent der Kerken,
nadat hij allen en in het bijzonder H. M.'s
vertegenwoordiger welkom had geheten.
„Wij ervaren, dat wij ondanks alle ver
schil van overtuiging, hetzij godsdienstig,
hetzij politiek, één kunnen zijn".
In aansluiting hierop lichtte ds Engel
de figuur van het Convent der Kerken
toe, een instituut waarvan hij elders eens
had horen zeggen: „Zo iets kan dan ook
alleen maar bij jullie in Rotterdam".
Het was de geestelijke achtergrond van
de illegaliteit en het is thans het vertegen
woordigend licharm der Prot.-christeli.ike
en Rooms-Katholieke kerken en de Joodse
gemeente; wanneeT dit nodig is treedt
het ook hulpbiedend op, als in de tijd
van de stormramp. Men werkt dus nog
altijd samen op practisch gebied, respec
terend elkanders overtuiging.
Het was het Convent der Kerken, dat
in de dagen van de razzia's protesteerde
bij de Stadtkommandant. wiens adjudant
Muller beloofde te zullen doen wat hij
kon voor de Rotterdammers.
Na deze inleiding betrad rabbijn L. Vorst
het preekgestoelte om te spreken onder
het motto: „Voorgaan".
Bij de razzia's van 10 en II November
1944 waren geen Joden betrokken, zeide
hij. Die waren reeds voorgegaan in een
nog gruwelijker lot. Van de 14.000 uit
Rotterdam weggevoerde Joden keerden er
slechts 1000 weer. Er is echter nog een
andere wijze van voorgaan, nl. het voor
gaan in karaktervastheid, menselijkheid
en overtuiging. De rabbijn citeerde enkele
passages uit gedenkschriften van 't kamp
Bergen Belsen om figuren te belichten die
in de door hem genoemde deugden uit
muntten. Figuren, die voor allen een
lichtend voorbeeld blijven.
Onder dit motto maakte ds G. van Veld
huizen in de Bijbel voorkomende gevallen
van „weggaan" van toepassing op het
scheiden van de mensen in deze tijd.
Het „weggaan" tien jaar geleden is voor
velen niet alleen geweest een afscheid
van hun omgeving, zeide hij, maar ook
van God: zij konden hetgeen zij ervoeren
tiiet overeenbrengen met het bestaan
van God.
Ds van Veldhuizen wees in zijn toe
spraak op die figuren uit de illegaliteit,
die met de weggevoerden meetrokken,
omdat zij een kans zagen, om hun strijd
ook elders te kunnen strijden. Vele ver
eenzaamden langs de weg kregen een
nieuw gezicht op het bestaan van de
mens, nl. dat hij er óók is voor zijn
naaste.
Deze laatste passage vloeide als het
ware ineen met de toespraak van kape
laan W. Nicolaas, wiens woorden wel een
levendige kleur kregen door al hetgeen hij
uit eigen ervaring kon meedelen. Hij was
nl. dank zij de bisschop van Haarlem
van wie hij een schrijven voorlas en
dank zij de deken van Rotterdam in staat
geweest zijn priesterlijke taak uit te
oefenen onder de gedeporteerden.
Hij vertelde tal van heldhaftige feiten
van zelfverloochening, staaltjes van ge
meenschapszin. die er op wezen hoe in
de bange dagen van verdrukking onder
ons volk tal van nieuwe gemeenschappen
groeiden.
Een der vele voorbeelden was dat van
een niet-katholieke verpleegster, die ge
consacreerde H. Hosties binnensmokkelde
bij opgesloten weggevoerden, waardoor
deze een groot geluk deelachtig werden.
H;j verklaarde ook, waarom er zo
weinig geestelijke verzorgers zijn mee
gegaan. De Duitsers sommeerden pries
ters. dominees en artsen om aan te treden
en naar huis te gaan. Hun hulp was „niet
nodig" Het standpunt der Ned. bisschop
pen was, dat alleen priesters konden
medegaan, wanneer zij hun priesterlijke
taak ten volle zouden kunnen vervullen.
Zijn toespraak beëindigde kapelaan
Niciolaas met een opwekking, voort te
gaan met het bouwen van de brug tussen
eertijds vijandige volkeren door waar
achtige gemeenschapszin, die steunt op
broederlijke liefde. Als kinderen van één
Vader moeten wij elkaar geestelijk en
stoffelijk blijven bijstaan.
In zijn toespraak onder het motto:
„Voortgaan" deed ds Van Es uitkomen,
dat na een omzien naar het voorbije de
weg naar de toekomst openligt in tweeër
lei richting: die van wrok en haat en die
van dankbaarheid en liefde.
Deze laatste weg kunnen wij slechts
volgen, wanneer wij God erkennen omdat
een volk, dat zijn God verliest, alleen zijn
brute wil en zijn egoïsme overhoudt. Dit
hebben wij ervaren aan het Duitse volk in
de bezettingstijd.
Door onze offers in deze tijd hebben wij
in tranen gezaaid en volgens de Bijbel
zullen wij in juichen oogsten. Maar van
deze oogst zullen wij iets moeten afzonde
ren, een nieuw zaai-deel van offer en
liefde. Dit is te besteden aan tal van
ongel ukkigen als de ontheemden van van
daag en de nagelaten betrekkingen van
oorlogsslachtoffers.
Het slotwoord zou zijn aan burgemees
ter mr G. E. van Walsum, doch deze moest
in verband met een avondzitting van de
gemeenteraad verstek laten gaan. Ds
Engel dankte nu allen, die belangeloos
hadden medegewerkt aan deze avond en
beval een collecte aan, die na aftrek van
geringe kosten zal ten goede komen aan
de ontheemden.
De avond werd opgeluisterd door orgel
spel van de heer De Goey, die ook de
samenzang: „Wilt heden nu treden" en het
Wilhelmus begeleidde en voorts door de
koren „De Stem des Volks" en het Graal-
koor.
Dit laatste, stemmig in het zwart opge
steld onder het preekgestoelte, bracht op
zeer voortreffelijke wijze het Sanctus van
W. Byrd en 't Exsultate Deo van Scarlatti
ten gehore. Alle lof ook voor De Stem
des Volks, die Ecce quomodo moritur van
Handel en Du Hirte Israëls van Bort-
niansky zong.
(Van onze correspondent)
In Heerlerheide heeft zich in de nacht
van Woensdag op Donderdag een tragisch
familiedrama voorgedaan. De 37-jarige W
C. bracht zijn 30-jarige echtgenote met
een knipmes zodanige verwondingen toe.
dat zij korte tijd later overleed.
De beide echtelieden waren Woensdag
avond in Heerlen naar een dansavondje
geweest, waar zij beiden een onenigheid
kregen. Na hun thuiskomst omstreeks
kwart over twaalf zetten beiden de
woordenwisseling voort. De man ontstak
toen op een gegeven ogenblik zo in woede
dat hij zijn zakmes trok en zijn echt
genote daarmee verschillende malen in dr
rug stak.
De vrouw rende de trap af en het huis
uit. Op straat zakte zij in elkaar- Zij j
werd even later gevonden door een be
nedenbuur, die van zijn werk kwam. Deze
waarschuwde de politie, die ervoor zorgde
dat de gewonde vrouw naar het Heerlense
ziekenhuis werd overgebracht. Kort na
haar aankomst is zij daar overleden.
Het echtpaar had één kind, een meisje
van zeven jaar, dat echter niet thuis was,
toen het drama zich voltrok. De beneden
buren hadden de woordenwisseling wel
gehoord, maar er zich niet mee bemoeid,
daar zoiets we] vaker voorkwam bij hun
bovenburen, met wie zij bovendien in on
min leefden.
De man werd door de politie gearres
teerd in de woning. Hij is thans opgesloten
in het Heerlense politiebureau. Op 1
November jl. keerde hij, na geruime tijd
m het ziekenhuis te hebben gelegen vooi
een longoperatie, terug in zijn gezin.