Ik vraag geen genade,
vraag slechts recht!''
ik
"a rus1--- "SS;
■fes
De infiltratie in Nieuw-Guinea
Hebt U vandaag Uw
DAVITAMONltlal gehad?
Minister Zijlstra zit op rozen
Maar tussen rozen zitten doornen
r„ «ksze:
t d'hm Roemer! ,pr-?-v
- rws? f----
De Berkelse arts voor het Haagse Hof:
Verdedigers voltooiden het pleidooi
Eden in Lagerhuis
VIA PARIJSE ACCOORDEN NAAR
GESPREK MET KREMLIN
Communiqué van Buitenlandse Zaken
Doel was onomstotelijk: „spontane''
volksreacties te organiseren tegen
Nederland
'JLzK-U™ diew•O""™"h-"bereik'-
Overzicht
Tweede Kamer
KAPITEIN VAN DE „SPANKER"
NAVIGEERDE SLECHT
V)
rtSpreek 'm vrij
Bij panne S.O.S.-vaantje
op de auto
Vast loon bepleit voor
kellners
Vliegende schotels
Verblijfplaats Anneke
Beekman
i«li
Voorzichtig Europees beleid is
thans geboden
Sprinkhanen in
Marokko
f 1.374.000 voor de
vluchtelingen
Loods: Uitwaaien van licht op Noorderpier
niet gemeld
DONDERDAG 18 NOVEMBER 1954
PAGINA 5
Premeditatie uitgesloten
Zelfmoord niet uitschakelen
Naar meer service op de weg
Verplicht „inclusief reëler
geacht
Tekort in de wetgeving
Geen tussenweg
„U zou mij voor gek hebben
verklaard
De garanties inzake
Duitsland
voor gezondheid!
Hoge vitamine waarde
Economische toenadering
Frankrijk-Duitsland gevaat lijk
voor ons land
Japan in het G.A.T.T
Prijsstijgingen onontkoombaar
Kartelbeleid
Onrust verwekken
Bende uiteengeslagen
Nederland levert bestrijdings
middel bij tonnen
Ernstig verzuim
„Dagvlam" waaide uit
„Lauw"
(Van onze verslaggever'
AT ET een lanr, emotievol d°°i'
de verdachte is er gisterniiddaR een
1 einde gekomen aan de behandeling
van de Berkelse vergiftigingszaak doo
het" Haagse lïof. Dr O. was kennelijk
nerveus, toen hij zich r"'™ verdedigde
'vtn de aanvang van het onderzoek af had
beweerd zo zei h« totTT d* prea.ldent.
..dan was vast en zeker Uw reactie ge
feest: vertel toch geen sprookjes, zo iets
^En^aan'het einde van zijn betoog ko
mend besloot hu met de uitroep: „Ik
hen voor mijn gevoel onschuldig! Of U
mij schuldig verklaart is met het be
langrijkste. Het belangrijkste is, dat ik
hier en hij ,weeTs. daarbij op zijn hart
onschuldig ben. Ik vraag géén genade.
Ik vraag slechts recht. Recht voor mij
en voor mu" kinderen. Dat zal toch nie
mand willen-
Deze laatste, met trillende stem uit
gesproken zin, zou nooit worden vol
tooid, maar eindigde in een snik. Met de
handen voor de ogen ging de verdachte,
die thans voor de eerste maal sinds het
proces begon, duidelijk tekenen van
emotie vertoonde, weer zitten. Daarna
i?*- President op zakelijke toon de
®et de mededeling, dat het hof
op Woensdag 1 December a.s. arrest zal
wijzen.
Nadat de woorden van de president
waren weggestorven bleef het even
doodstil in de zaal. Kennelijk waren
de aanwezigen nog onder de indruk
van de woorden van dr O. Toen klonk
er van de publieke tribune een stem die
riep: „Spreek 'm vrij, spreek 'm vrij....
Ónder het publiek ontstond emge
deining en twee ijlings toegeschoten
parketwachten voerden een bejaarae
man, die deze woorden had geroepen,
tussen zich in naar een der hoeken van
de zaal, waar de man, die zichtbaar
door dit proces overstuur was g
raakt, zachtjes ging staan huilen
Werd aldus het einde gekenmerkt door
een sfeer van opwinding, het vooraf
gaande gedeelte van de middagzitting
had zich afgespeeld in een strikt zake
lijke atmosfeer. Mr Huygens, die om
kwart voor twee zijn 's morgens begon
nen peidooi hervatte, had zijn betoog op
kalme, rustige toon gevoerd.
Er was toch geen enkele aanleiding",
zo'meende hij, ,dat O. juist op die avond,
dat hij niet alleen met zijn vrouw thuis
was haar had willen vermoorden. En ze
ker zou hij zijn schoonmoeder met „als
het paard van Troje" hebben binnenge
haald". Premeditatie achtte hij dan ook
in ieder geval uitgesloten. Zo kwam hij
tot de mogelijkheid van doodslag, een
punt dat naar de mening van de ver
dediger nooit was aangeraakt.
Wat betreft het bestellen van de
cyaan-kali zei mr Huijgens: Of het een,
of het ander. Of O. was te goeder trouw
en wilde de cyaan-kali gebruiken voor
het doen van de Bödekerproef, of hij
had slechts intenties. Maar in dat laat
ste geval zou hij de proef toch ook heb
ben gedaèn, opdat hij zich er later op
?ou kunnen beroepen. En dit was juist
Jets, dat niet is geschied. Bovendien
stond volgens mr Huygens nóg steeds
niet wetenschappelijk vast, dat cyaan-
Vergiftiging de doodsoorzaak was ge
weest.
„Zo zijn er zoveel punten van overwe
ging, mijnheer de president", zo ver
volgde hij, „het krioelt in deze zaak
van voetangels en klemmen
Komend tot het onderwerp zelfmoord
stelde de raadsman de vraag: wie van
ons heeft
'd zijn directe omgeving niet
Binnenkort zal da Ned Wecenwacht
met de verspreiding beginnen tan gele
vaantjes met de letters SOS «li
vaantjes door automobilisten ió'^„
de Wegenwacht, kunnen borden" aln"
geschaft. De bedoeling is, dat degenen
die pech krijgen, zich onmiddellijk kun
nen onderscheiden, van andere gepar
keerde auto s, doordat zij dit noodsein op
hun wagens aanbrengen. De Wegenwacht
kan dan onmiddellijk zien, welke auto's
hulp nodig hebben, terwijl de bestuur
ders van de pechwagens metA„.weer en
Wind behoeven staan met
Maar ook kan deze geic
een soort reflecterende vaw» be
streken, waardoor zij ook s om de
goed zichtbaar zal zUn> d hp]eefdheid
onderlinge vriendschap en beleemnem
van de weggebruikers te be
Het ligt immers in de verwachting
de A.N.W.B., dat een automobilist, uo
van de Wegenwacht, die een derge j
vaantje aan een auto bevestigd Ziet, z
spoedig mogelijk een wegenwachter op
het traject, waar hij rijdt, waarschuwt.
Men hoopt hierdoor weer een bijdrage
tot een vlotte gang van zaken in het weg
verkeer te hebben geleverd.
In de voortgezette vergadering van de
Kath. bond van hotel-, café- en restau-
rantpersoneel, gisteren te Utrecht gehou
den, werd het voorstel van de afdelingen
om de maximumcontributie te verlagen
van 1,25 tot 1 met 1273 tegen 1133 stem
men aangenomen.
De afdeling Zwolle -stelde voor te ijveren
voor het bepalen van een vast loon voor
kellners. Vooral in zaken met weinig per
soneel is dat van belang. Daarnaast zou
een klein percentage van de verkoop moe
ten worden gegeven.
Deventer voelde meer voor verhoging
van het garantieloon.
De voorzitter noemde het voorstel van
Zwolle zeer gezond en zegde toe deze ge
dachte in bespreking te zullen brengen
bij de komende onderhandelingen over
wijziging van het Reglement arbeidsvoor
waarden en lonen. Hij achtte het echter
veel reëler, wanneer men kwam tot een
verplicht inclusief van 15 pet, wanneer de
omzetbelasting is afgeschaft. Daarbij
merkte hij nog op, dat het bestuur het
standpunt inneemt, dat gehjk loon voor
gelijke arbeid betaald moet worden, on
geacht of het werk door een man of vrouw
wordt verricht.
De heer J H. Lefeber, Haarlem, zal
voor de sectie Filmpersoneel in het hoofd
bestuur ïittina aemen.
.11 UUCUtC UlllfcJC VlIJg 1 uct
zulk een geval meegemaakt? En kwam
dat met altijd onverwacht? Zelfmoord
wü ®JtlJd onverwacht, anders zou men
nem tegenhouden. In èèn week worden
,ln Nederland dertien zelfmoorden
gepleegd, zo bracht hij naar voren, en
in de helft van deze gevallen kan gèèn
motief worden aangetoond. Daarom kan
men ook in deze zaak de mogelijkheid
van suicide niet uitschakelen, omdat er
geen motief te vinden zou zijn.
De raadsman besloot zijn pleidooi, dat
ook tijdens de middagzitting nog ruim
anderhalf uur in beslag nam, met de
president vernietiging van het vonnis
van de rechtbank te vragen, eventueel
hernieuwde instructie, maar bovenal, zo
zei hij, „vrijspraak voor mijn cliënt".
Onmiddellijk daarna nam mr Van 't
Hoff Stolk het woord. Hij wilde niet
de onwettigheid van de verrichte sectie
bepleiten, maar wèl vaststellen, dat de
toestand op dit gebied in ons land bui
tengewoon ongezond is. Het is een tekort
in de wetgeving, dat op dit gebied geen
moderne voorschriften bestaan. Hij vond
het erg spijtig dat, als gevolg daarvan, de
hersenen van de overledene niet zö wa
ren onderzocht als de verdediging wen
selijk had geacht.
Ook deze raadsman vond het erg
onwaarschijnlijk, dat de verdachte al
sinds Januari 1952 met moordplannen
zou hebben rondgelopen. Het zou, meen
de pl„ wellicht aanbeveling verdienen
een derde psychiatrisch rapport over
verdachte te 'aten uitbrengen, omdat de
deskundigen !arp en Hoelen niet tot de
zelfde conclusie waren gekomen.
In zijn repliek was de procureur-
generaal het met de verdediging eens
dat enige voorzichtigheid moest worden
betracht ten aanzien van ge tui pen die
misschien heel erg ingenomen moesten
zijn tegen verdachte. Het feit, dat hij de
Engelse deskundige prof Purchase niet
had willen laten komen, vond zijn oor-
zaak zeker niet in het financiële be
zwaar, antwoordde hij daarna mr Huy
gens. Doodslag sloot hij in deze zaak
uit.
Komend tot zijn conclusie zei de pro
cureur-generaal letterlijk; „Naar mijn
mening is hier sprake van moord of van
het ontbreken van het bewijs voor een
strafbaar feit. Een tussenwa; is er niet.
Dit Is misschien een wat gewaagde op
merking, maar zo zie ik het
Laatste woord
Nadat de beide raadslieden nog in het
kort hadden geantwoord kreeg de ver
dachte het laatste woord. Het zou een
lang verhaal worden, uitvoeriger dan men
tijdens dit gehele proces ooit van hem
had gehoord. „Ik ben geen jurist, zo be
gon hij, deze eerste zinnen kennelijk
van een briefje lezen-, en het kan zijn,
dat ik soms niet de geijkte uitdrukkin
gen zal kunnen gebruiken. Ik vraag U
daar rekening mee te willen houden".
Dan gaat hij uitvoerig in op een
onderwerp, dat hij reeds enkele malen
ter sprake heeft gebracht. Waarom
zou hij cyaan-kali hebben besteld om
iemand te vermoorden als hij toch een
hele fles blauwzuur in huis had?
Dat zou toch hetzelfde zijn als het
geval van een politieman, die in het
bezit is van een revolver en toch een
karabijn gaat kopen om iemand dood
te schieten.
Het speet hem, dat pater Verhaar ter
zitting niet had willen spreken. De pre
sident had tijdens het laatste verhoor
gezegd, dat zijns inziens het suiclde-ver-
haal aan een denkbeeldige draad hing,
maar wanneer de priester een verklaring
had willen afleggen, dan was dat een
ankerketting geworden. Natuurlijk, gaf
hij toe, U zou kunnen zeggen, dat ik
twee jaar lang heiligschennend zou heb
ben gebiecht en gecommuniceerd. En lie
ver nog had ik hier de priester behad
bij wie mijn vrouw biechtte, na haar
eerste suicide-poging, maar die verkla
ring valt natuurlijk onder het biechtge
heim.
Diep gaat hij daarna in op de medi
sche aspecten van de zaak, op de ver
klaringen van de deskundigen. Hij doet
het technisch en uitvoerig. Hier is hij
op bekend terrein. Als hij zijn betoog
te lang maakt, loopt mr Huygens naar
hem toe en fluistert hem iets in het
oor. De verdachte praat door. Weer gaat
de raadsman naar hem toe en zegt hem
weer iets. zeer nadrukkelijk nu.
„Nog èèn opmerking, mijnheer de
president", zo maakt de arts dan een
einde aan zijn betoog. Ik zal U een
verhaaltje vertellen. Er is een platte
landsarts, die een apotheek heeft. Hij
beschikt over vele Vergiften. Hij wil
zijn vrouw vermoorden. Hij koopt
daarom cyaan-kali. Hij nodigt zijn
schoonmoeder uit.Ik ben ervan
overtuigd dat, als ik U dit verhaal van
het begin af had gedaan, U mij voor
gek had verklaard".
Dan volgt de emotievolle uitbarsting.
De arts gaat zitten. Hij heeft het laatste
woord gehad. Over veertien dagen zal
het woord zijn aan het Haagse Hof, dat
na dit tweede diepgaande, en door de pre
sident strikt nauwkeurig geleide onder
zoek het vonnis zal moeten vellen in
deze zo uitermate ingewikkelde zaak,
die medisch en juridisch dan wel inte
ressant max zjjn, maar daarbij toch in
de allereerste plaats de afspiegeling is
van een diep droevige familietragedie.
Ook in Nieuw-Guinea zouden „vlie
gende schotels" zijn gesignaleerd. De
heren J. E. G. Culter en A. S. de Vries,
die zich op 10 November op de grote
weg naar Sentani bevonden, vertelden,
dat zjj vijf „vliegende schotels", een
grote en vier kleinere, in V-formatie
hebben waargenomen. De schotels had
den alle dezelfde witte aluminiumkleur.
De ellipsvormige voorwerpen schenen
enige minuten welhaast onbeweeglijk in
de lucht te hangen waarna de grootste
met een snelheid van het weerlicht in
Oostelijke richting verdween, een ogen
blik later gevolgd door de vier kleinere.
Alle lieten lange witte condensstrepen
achter zich
In de memorie van antwoord op het j
voorlopig verslag van de Tweede Kamer- i
commissie betreffende de begroting van i
het departement van Justitie wordt mede
gedeeld, dat minister Donker de vraag, of
het onderzoek naar de tegenwoordige
verblijfplaats van Anneke Beekman nog
steeds met kracht wordt voortgezet, be
vestigend kan beantwoorden- Uiteraard is
het hem niet mogelijk omtrent dit onder
zoek thans in details te treden.
De Britse minister van buitenlandse zaken, Sir Anthony Eden, voor
spelde gisteren aan het begin van het tweedaagse debat over de Parijse
verdragen, dat indien het Westen „kalm en gestadig" voortgaat met zijn
plannen voor de Westeuropese defensie, „er zich een gunstiger gelegenheid
voor het voeren van onderhandelingen met de Soviet Unie zou voordoen,
dan sinds lange tijd het geval is geweest".
Hij herhaalde zjjn oude standpunt
dat het Westen eerst een stevige en duur
zame basis voor eigen eenheid dient te
leggen. „Eerst dan zullen wij in staat zijn
om met méér vertrouwen de toekomst
tegemoet te zien. dan wij ooit gedurende
onze generatie hebben kunnen doen".
Tegenover de opinie van Bevan, die een
Westduitse herbewapening afwijst, ze;
Eden: „Wij hebben drie mogelijkheden
ofwel voortzetting van de koude oorlog,
ofwel een hete oorlog, ofwel de mogelijk
heid, dat uit de nieuwe Westelijke rege
lingen onderhandelingen kunnen voort
vloeien, welke tot een uiteindelijke over
eenkomst en tot succes zullen voeren. Op
deze derde mogelijkheid sturen wij aan"
Eden meende, dat de huidige regeling hel
voor West-Duitsland „uiterst moeilijk"
zou maken om eenzijdig uit de N.A.T O
te gaan. Hij wees erop, dat geen enkel
modern leger het buiten een ingewikkeld
bevoorradingssysteem kon stellen of zon
kunnen oprukken zonder benzine. En hij
vervolgde: „De N.A.T O.-opperbevelheb
ber kan de kraan dicht draaien".
Eden deelde vervolgens mee, dat hij van
bondskanselier Adenauer een brief had
ontvangen welke door de Britse rege
ring in een witboek is gepubliceerd
waarin wordt aangetoond, dat West-Duits
land zijn import van voor de opwekking
van atoomenergie benodigde grondstoffen
gedurende de eerstkomende twee jaar
beperkt had tot het voor experimenteren
op civiel terrein noodzakelijke. Deze
experimenten zouden zich beperken tot
de bouw van een kernreactor met de „zeer
bescheiden" capaciteit van 10 megawatt
aldus de Britse minister.
Eden's socialistische voorganger Mor
rison kwam namens de Labour-fractie
zijn steun geven aan de regeringspolitiek.
In het Labourkamp kwam het tot een
pijnlijk Incident, toen de Bevan-groep
duidelijk haar interne oppositie tegen de
officiële partijlijn demonstreerde, het
scherpst bij monde van de heer Crossmaa
Deze verklaarde, dat de strijd tegen de
leiding van de partij op dit terrein zou
worden voortgezet.
Morrison distantieerde zich nadrukke
lijk van de houding der Westduitse socid
listen, wier standpunt hij „onduidelijk'
achtte Het lijkt soms of deze nog meer
zelfstandigheid voor het komende West-
Duitse leger eisen, dan de Westduitse
regeringspartijen, merkte hij op. Hij ver
klaarde zich liever te storen aan de
mening der andere West-Europese socia
listische partijen.
Aangezien de oppositie officieel de re
geringspolitiek steunt wordt aan het eind
van het debat geen stemming verwacht.
Woensdagochtend werd tussen Olst aan
de Oostelijke kant van de IJssel en Wel-
sum aan de Westelijke oever een plastic
waterleidingbuis van 160 meter lengte
gelegdwaardoor Welsum, dat in een
voor de waterleidingmaatschappij „Over
ijssel" z.g. „onrendabel gebied" ligt, in
het vervolg onder water) van drink-
water zal ivorden voorzien. De buis
werd door de waterleidingmaatschappij
te Zwolle zelf vervaardigd en op deze
plaats voor het eerst in practische toe
passing gebracht. Na over de bodem
van de IJssel te zijn gelegd, komt de
buis aan de Welsumse zijde boven water.
Gelijk bekend, zijn in October in de Etnabaai op Nederlands Nieuw-
Guinea twee Indonesische prauwen met 48 gewapende inzittenden geland
met agressieve bedoelingen. Tegen deze flagrante schending van Nederlands
grondgebied heeft Nederland bij de Indonesische regering een krachtig
protest ingediend. Van Nederlandse zijde werden voorts onmiddellijk
militaire maatregelen getroffen om tegen de infiltranten op te treden, aldus
deelt het ministerie van Buitenlandse Zaken in een L»den verschenen
communiqué mee.
's-GRAVENHAGE, 17 November 1951.
De Iweede Kamer is vanmiddag begonnen met de behandeling van
- ®Sroting van Economische Zaken. Moeilijk is het de bewindslieden
de j£C°noi?'sc'le Zaken stellig niet gemaakt. Veelal ging het betoog van
amei eden op in het uitspreken, met meer of minder gewichtig-
t 1 Va" ,Welklinkende gemeenplaatsen, het betuigen van instemming
f6 i t6 opvattingen van de bewindslieden in de M. v. A. vooral
C, blonk hierin uit het stellen van vragen en
i r-Jcoi el me
met i ,11 - P gewag gemaakt van de gunstige economische toestand,
waann on land verkeert De heer Sd„nal noeBmde ministcr Zii]stra in
'iet 'V,.. n Mensen, niet meer of minder aandrang. Natuurlijk werd
toesta
De woordenstroom, die vanmiddag door
de Kamer kabbelde - want meer dan
kabbelen was het niet - had een natio
nale en internationale vertakking. Over
het internationale aspect a„ Blaisse
mische politiek maakte de heer Biaisse
(K.V.P) enige interessante opmerkingen.
In de plannen van de Franse premier
Mendès-France om tussen Frankrijk en
Duitsland tot een toenadering t^komen
op economisch gebied zag
MR BLAISSE
Frans-Duits gevaar
hij voor ons
land niet veeJ
heil. Integen
deel! Hoezeer
samenwerking
tussen beide
landen moet
worden toege
juicht, een bila
terale overeen
komst tussen
deze landen,
welke hier
wordt beoogd
en zal uitlopen
op 'n preferen
tiële behande
ling ten opzich
te van elkaar op
economisch ge-
a'pv='^!?--y°^r Nederland ongewenst, zelfs
daan at kan hiertegen worden ge-
voorzi>miVr<ï?g hI-i de bewindsman. Een
thans ®uropees beleid achtte hij
Kolen In Seboden. Wat de
een eenzamo emeenschap betreft.
Europese °E.de weg naar de
hU moselitMWa°rdinR' z«n meende
dln geleidelij^ »i4brai-
economisch en tran^ïwÊ?r op fisoaal
De K.V.P.!spr|kefcir„t®^ledJ
band hiermedePmkmee?idan1Ifdf *2
gesloten bij de K S.G., een strewn ntm
protectionistische economische
dit. terwijl het K.S.G.~e iff
duidelijk met-protectionistisch karakter
heeft. Terecht noemde hij dit een zeer
ernstig punt en vroeg hij de minister
hiertegen in te gaan.
Uitvoerig ging deze spr ook In op de
handelspolitiek. De brutaliteit, op dit ge
bied ten toon gespreid, dwingt ons ons
rekenschap te geven van de feitelijke si
tuatie. Handelspolitieke practijken. die
niet toelaatbaar moeten worden geacht,
dienen, als zodanig geaualificeerd en ge
codificeerd te worden. Alle mogelijkheden
zullen moeten worden aangewend om te
dezer zake tot een erecode te geraken
Het zou zeer te betreuren zijn. als de
G.A.T.T.-conferentie, die onlangs te Ge-
nève is begonnen, niet zou slagen.
De heer Blaisse vroeg zich in verband
hiermede af, of Japan wel aanstonds tot
het G.A.T.T. moet worden toegelaten. De
regering heeft zich, wat dit betreft, in
principe bereid verklaard Japan als vol
waardig lid van het G.A.T.T. te erken
nen, mits het voldaan heeft aan de ver
plichting tot voorafgaande tariefonder
handelingen.
De heer Hazenbosch (A.R.) wees erop,
dat er m.n in onze textielindustrie grote
ongerustheid bestaat over de toelating
van Japan to* het G.A.T.T.
De VS., aldus de heer Blaisse. zijn
zeker niet voornemens hun protectionis
tische handelspolitiek te laten varen Hij
verzocht de regering daarom tegenmaat
regelen te overwegen met betrekking tot
de invoer van Amerikaanse bloem alsook
tegenover Duitsland i.v.m. de dreigende
aantasting van onze export van eieren
naar Duitsland.
Ordening in het internationale verkeer
en versterking van organisaties als het
G.A.T.T. en de O.E.E.S. zijn thans, zo be
toogde hij, onmisbaar.
Ten aanzien van de Benelux drong de
K.V.P.-spreker erop aan, dat op korte
termijn een begin met de Economische
Unie wordt gemaakt. De heer Schmal ver
heugde zich over de zienswijze van de
bewindsman, dat een zekere snelheid in
deze te prefereren is boven volledigheid.
Wat de interne economische politiek
aangaat, wérd van vele zijden aandacht
geschonken aan het binnenlandse prijs
verloop en aan de wetenschappelijke dis
cussie. die nierover is ontstaan.
De heer Roemers was het eens met
prof. Tinbergen, die meent, dat de prijs
stijgingen te wijten zijn aan buitenlandse
invloeden. Hiertegenover staat de opvat
ting van prof Witteveen. die ze in ver
band brengt, met binnenlandse factoren
Hoe dit zjj, de heer Hazenbosch was van
oordeel, dat deze prijsstijgingen onont
koombaar waren en dat het beleid der
regering ertoe heeft bijgedragen, dat ze
nog niet erger zijn geweest. Niet ten on
rechte uitte hjj de wens, dat In een der
gelijke materie, waar iedereen mee te
maken heeft, een eenvoudige, voor de ge
wone man te begrijpen uiteenzetting
wordt gegeven van de factoren, die hier
een beslissende rol spelen.
Oo-k het kartelbeleid kwam ter sprake.
Het toezicht op kartels moet, aldus de
heer Roemers, in tijden van hoogconjunc
tuur scherper zijn dan in tijaen van'laag
conjunctuur. Hü verzocht de minister een
onderzoek in te stellen naar de exorbitant
hoge percentages, die tengevolge van
kartelafspraken worden berekend bij het
kopen op afbetaling van radiotoestellen,
stofzuigers en rijwielen.
Over de industrialisatie is niet veel ge
zegd in afwachting van de nieuwe in
dustrialisatienota (vermoedelijk begin
April 1955). Naar de mening var, de heer
Janssen (K.V.P.) zal het voor de indus
trie steeds moeilijker worden in de ont
wikkelingsgebieden tot vestiging te ko
men, omdat naar als gevolg van emigra
tie en het feit. dat men elders in het land
gaat werken, minder werkloosheid heerst.
Tenslotte zij nog vermeld, dat de heer
Hazenbosch zich tegen het verlenen van
subsidie aan de Nederlandse Consumen
tenbond verklaarde. Deze bond. zo vond
hij, moet eerst maar eens zijn bestaans
recht bewijzen. Morgenmiddag wordt de
Uit de documenten -n uit de verhoren
der gevangenen zijn inmiddels tal van
bijzonderheden aan het licht gekomen
omtrent de voorbereiding en uitvoering
van deze infiltratie-poging en hetgeen
thans gebleken is, werpt een merkwaardig
licht op de telkens weer gehoorde ver
klaring van de Indonesische regering dat
er onrust zou bestaan in Nieuw-Guinea.
In werkelijkheid bestaat er nergens enige
onrust, doch men poogt deze van Indo
nesische zijde te veroorzaken.
De groep indringers in de Etnabaai
telde minstens 12 Ambonezen, een groter
aantal andere Indonesiërs afkomstig van
Dobo en enkele in Indonesië woonachtige
Papoea's. De infiltratie werd uitgevoerd
onder auspiciën van het aan het 25e re
giment infanterie van het Indonesische
leger toegevoegde semi-mllitalr onder
deel „kadervorming", een onderdeel dat
thans deze onschuldige naam draagt,
doch dat tot Juni 1954 „Opi" (Operatie
Irian) geheten was.
Tot de taak van „kadervorming" be
hoort: het opleiden van personeel, dat
kan deelnemen aan georganiseerde infil
tratie in Nederlands Nieuw Guinea ten
einde guerilla te voeren en onrust te ver
wekken om de indruk te kunnen vesti
gen. alsof er een spontane volksbeweging
in Nieuw-Guinea zou bestaan.
De recente infiltratie is geruime tijd
voorbereid. In September werden de eer
ste manschappen, die er aan -ouden deel
nemen, reeds overgebracht naar Dobo en
het nabijgelegen Warilau (op de Aroe-
eilanden). In begin October volgden nog
meer personen, zodat de groep tenslotte 48
man sterk was. Als commandant was Jo
hannes A. Dimara aangewezen, die tot
opdracht kreeg te landen in de Kajoe
Merahbaai, daar het land in te trekken
voor de guerilla-strijd, propaganda te ma
ken voor de aansluiting van Nieuw-Guinea
bij Indonesië en te trachten papoea's over
te halen tot de vorming van strijdgroepen
tegen de Nederlanders. De bewapeping
bestond uit 1 bren, 1 sten, 2 owens, 2 mor
tieren en een 30-tal geweren; alsmede een
grote voorraad munitie.
Voor transport van de groep van Dobo
naar Nieuw-Guinea werd van een Keyees
de houten tweemaster „Warnar" gehuurd,
verder ha<3 men nog de beschikking over
een flinke prauw als volgboot.
behandeling van dit begrotingshoofdstuk -
voortgezet. I R'j aankomst voerde het schip de Neder
landse vlag. Op 21 October te 7. u. 's mor
gens landde de groep in de omgeving van
de Omba-monding Óostelijk van de Etna
baai. In de namiddag van die dag ont
dekten de infiltranten aan het begin van
de Etnabaai een prauw met drie inzitten
den, welke aan de kust gemeerd lag. In
deze prauw bevond zich de hoofdagent H.
A. van Krieken, die wegens ziekte tijdens
een bestuurspatrouille in die omgeving
was achtergebleven. Hij werd door de in
filtranten aangehouden en is na de ont
scheping van de infiltranten begeleid door
zes man. met de terugkerende prauwen
naar Indonesisch grondgebied overge
bracht.
De groep infiltranten is in de Etnabaai
aan iand gegaan en de bossen ingetrok
ken. Onmiddellijk nadat hun aanwezigheid
door de bevolking was gesignaleerd, heeft
zij hiervan het bestuur melding gemaakt,
en werden de nodige matftregelen getrof
fen. De acties van militairen en politie
voltrekken zich bevredigend.
Als resultaat van dit optreden kan thans
worden gemeld, dat de bende uiteengesla
gen is en in kleine groepen, vrijwel zon
der voedsel, door de bossen zwerft, dat 25
man gevangen zijn genomen en 5 man wer
den gedood. Voorts zijn 16 geweren en
karabijnen, een mortier en een aantal auto
matische wapens benevens een grote hoe
veelheid munitie, uitrustingsstukken en
documenten in Nederlandse handen geval
len, aldus het communiqué.
Zoals men weet, wordt Marokko op
het ogenblik geteisterd door een enorme
sprinkhanenplaag, die het land in steeds
groter ellende en armoede dompelt. Op
het ogenblik verwacht men nog giganti
sche golven van deze vraatzuchtige in
secten. De Marokkaanse regering heeft
zich nu ter bestrijding van deze plaag in
verbinding gesteld met de Nederlandse
chemische industrie en zeer grote orders
voor een bepaald chemisch middel ge-
plaatst. Een deel daarvan wordt per
vliegtuig van Schiphol naar Casablanca
en Agadir overgebracht. Daartoe zyn
Sabena-vliegtuigen gecharterd.
Het eerste vliegtuig met vijf ton van
het sprinkhanenvergif is hedenmorgen
van Schiphol vertrokken. Ondertussen is
men bezig een schip te laden, dat over
ongeveer tien dagen in Casablanca een
grote hoeveelheid van het middel zal
kunnen afleveren. Het gif is een insecten-
dodend middel dat door Nederlandse
chemici is ontdekt
Het Comité Vluchtelingenhulp 1954
heeft gisteren 82 000 ontvangen In to
taal is nu bij het comité 1.374.000 bin
nengekomen.
Heeft de kapitein van het 1179 b.r.t. metende s.s. „Spanker" uit Newcastle slecht
genavigeerd, had bovendien, gezien het sleehter wordende weer, zijn loods aan
boord moeten blijven of is het uitvallen van een pierlicht en gebrek aan inlichtin
gen daarover er oorzaak van geweest, dat de „Spanker" op 7 Augustus j.l. op de
Noorderpier van Hoek van Holland is gestrand en later vergaan? Dit zün de voor-
naamste punten, waarmee de Kaad voor de Scheepvaart zich gisterenmiddag heeft
beziggehouden en waaruit de inspecteur voor de scheepvaart, de heer J Metz
tenslotte het eerste punt heeft gekozen als bepalend voor zijn oordeel.
had, aldus de heer Metz, op de „Span
ker" uit de lichten, die dan wel zichtbaar
waren, de juiste koers kunnen bepalen
en het was een dure plicht dat te blijven
doen en een ernstig verzuim het na te
laten.
De heer Metz achtte het te betreuren,
dat het licht op de Noorderpier niet
brandde, en hij drong er op aan, dat
voortaan vóór alles de kapiteins van
belanghebbende schepen van dergelijke
bijzondere omstandigheden op de hoogte
zouden worden gesteld. Spreker meende
het aan critiek onderhevig te kunnen
stellen (vooral nu de lege„Spanker" min
der goed bestuurbaar was dan in geladen
toestand), dat het slechte weer voor de
kapitein juist een argument was ge
weest om de loods bij de Berghaven
van boord te laten gaan (omdat dit bui
tengaats waarschijnlijk niet meer mo
gelijk zou zijn geweest).
Maar de schuldvraag kwam volgens
de heer Metz pas In het geding bjj de
kwestie der navigatie, die hij in dit ge
val onvoldoende noemde, zo onvoldoen
de, dat de stranding mede aan 's kapi
teins schuld moet worden geweten. Men
Die 7de Augustus te 20.20 uur ontving
de commissaris van het loodswezen te
Hoek van Holland, de heer H. Woudstra,
een melding, dat de „dagvlam" van het
Noorderpiergaslicht was uitgewaaid en
wegens veel water op de pier niet weer
kon worden ontstoken, zodat ook het
nachtlicht niet in werking kon worden
gesteld. De loodsschipper, die de loods
van de „Spanker" bij de Berghaven ging
opnemen, kreeg, volgens de heer Woud
stra, opdracht van het uitvallen van het
licht mededeling te doen, maar heeft dit
volgens verklaringep van de loods, de
heer H. Bloot, nagelaten.
Desbetreffende mededelingen van Ra-
dio-Scheveningen zijn op de „Spanker"
niet waargenomen. Dat het ontbreken
van licht op het Noordeinde van de pier
niet van meet af aan was opgemerkt, is
te wijten aan enige langsvarende schepen,
die het uitzicht belemmerden. Toen het
tot de loods doordrong, dat het licht niet
brandde, was hij, aldus zijn verklaring,
al te ver van de „Spanker" verwijderd
■om alsnog een kennisgeving te kun
nen verzorgen.
„Neen, hield de heer Woudstra vol, het
loodsbootje lag nog langszij".
Een der raadsheren merkte toen op: „De
raad neemt aan, dat de loods niet op de
hoogte was".
De voorzitter, mr A Dirkzwager, zeide
de terkennisbrenging, hoe zij zich ook
mag hebben afgespeeld, gezien de drin
gende omstandigheden, onbevredigend te
achten.
Een der raadsheren voerde aan, dat
de kapitein de loods aan boord had die
nen te houden. De terkennisbrenging
achtte hij „lauw" behandeld.
„Als ik op de hoogte was geweest, had
ik de loods niet van boord laten gaan",
verklaarde kapitein J. Cleugh van de
„Spanker". Trouwens, dan zou ik zelfs
niet uit Rotterdam zijn vertrokken". Hij
gaf toe, de wind te hebben onderschat en
in de gegeven omstandigheden te veel in
Noordelijke richting te hebben laten
sturen.
Men zal zich herinneren, dat de „Span
ker" na langs de Noorderpier te zijn
gevaren, tegen de uitloper kwam aan te
schuren, een halve slag om maakte, door
de golfslag tegen de punt werd gedrukt
en ten slotte geheel verloren is gegaan.
De Raad zal schriftelijk uitspraak doen.
