Atoomgeleerde van eerste rang
Carrière met meteoor-vaart
Plan
voor R'damse Bijenkorf
thans definitief
Maquette toont grote kolos
met weinig glas
Zonder Hemingway
NOBELPRIJZEN UITGEREIKT
ECONOMISCHE HULP voor AZIE
Na maandenlange geheimzinnigheid
Opening op
15 September 1956
Vijf lichte vliegtuigen...
'•"De Italiaanse navigator is in de Nieuwe
Wereld aangekomen". De boodschap, in deze
vooraf overeengekomen frase vervat be
tekende, dat het te langen leste gelukt was,
de eerste controleerbare kettingreactie van
het atoom op te wekken. En dit was gelukt
vooral dank zij het onvermoeide speuren
van een in zijn eigen land vrijwel onbekend
geleerde, Enrico Fermi. Hij maakte deel
uit van de kleine groep atoomgeleerden,
door wie sinds enkele jaren naarstig gezocht x
En zopas is er een andere, ook door ons gepubliceerde, boodschap
door de wereld gegaan. Ditmaal geen afgesproken frase'maar een
ontstellende mededeling: Enrico Fermi, nog steeds een der grootste
atoomgeleerden van deze tijd, is 53 jaar oud aan maagkanker
overleden. De wetenschap lijdt door zijn dood een verlies, dat nog
niet te overzien valt. Wat Marconi voor de electriciteit deed, is door
Enrico Fermi voor de atoomenergie gedaan.
werd naar een middel, om atoomenergie op
te wekken en daartoe, eveneens in samen
werking met Fermi, de eerste atoomzuil
bouwden. De boodschap werd in 1942
draadloos o.a. naar de president van de
Verenigde Staten overgebracht en betekende
het begin van een nieuwe periode in de
enorme expansie der techniek, welke hier
door de experimentele wetenschap een
eweldige stap vooruit geholpen werd.
Observator
STASSEN VRAAGT DEEL
NEMING VAN W.-EUROPA
Stalen kolommen
Ruimtelijk effect
door ornament
ZATERDAG 11 DECEMBER 1954
RAGINA 5
•.sv:
ENRICO FERMI, de Columbus
van het atoomtij dperk is dood
1 eerste
De dood van Enrico Fermi sluit een
hoogst interessant leven af en tevens een
belangwekkende periode in de historie
van het atoomonderzoek. In artikelen,
welke we bij voorkomende gelegenheden
aan de ontwikkeling van het onderzoek
naar de atoomenergie wijdden, alsmede
aan de geleerden, die er bij betrokken zijn,
*nerkten we op, dat het begin van het
atoomtijdperk een bijzondere romantiek
bezit en er vermoedelijk eens een belang
rijke literatuur over zal ontstaan, waarin
de pioniers als Sir William Penney, Ro
bert Oppenheimer, Enrico Fermi e. a.
naar voren zullen worden gebracht als
Wensen, door wie de mensheid met nieuwe
middelen werd uitgerust, om zich te hand
haven.
Reeds een summier overzicht van het
leven van Enrico Fermi levert stof voor
een hoogst lezenswaardig hoofdstuk van
het geschiedboek der atoomenergie. Het
begin is al fascinerend: de geheimzinnige
•boodschap van 2 December 1942. Ze be
rustte op experimenten door Enrico Fermi
en zijn medewerkers in het grootste ge-
heim in een niet meer gebruikt wordend
stadion in Chicago uitgevoerd.
Deze experimenten hadden geleid
tot de grote proefneming van de
genoemde datum. De physicus
George Weil verwijderde om 15,25
locale tijd de laatste mechanische
hindernis, welke een kettingreactie
nog in de weg stond. Voor het eerst
werd met voorbedachten rqde atoom
energie opgewekt en.wat nog
veel belangrijker was, onder controle
gehouden. De mens had zich een
ongelofelijk machtig wapen veroverd.
In liet voormalige stadium bleven de
geleerden en technici kalm. Ze wis
selden gelukwensen uit en de be
scheiden Fermi stond daar, alle
hulde afwijzend. Hij voelde zich
slechts een schakel in het grote
geheel.
Dat de Amerikanen de eersten waren en
zijn om te erkenen, wat ze aan Enrico
Fermi te danken hebben, bewees het
hoofdartikel, hetwelk ,,The New York
Times" aan de gestorven atoomgeleerde
wijdde Het plaatste er geen sensationele
kop bóven, als „De dood van een atoom
geleerde", zoals vele andere bladen de
den. Slechts „Enrico Fermi Maar de
woorden, aan hem gewijd, waren veelzeg-
gender dan welke sensationele koppen en
zinnen ook:
„De man, die met recht de Columbus
van het atoomtijdperk kan worden g
noemd, is uit ons midden heengegaan.
Enrico Fermi is een vroegtijdige dood
gestorven. Zijn schitterend werk bij het
onthullen van de geheimen van de
atoomkern verzekert zijn naam onsterfe
lijkheid in de historie van heel het mens
dom en van die der wetenschap. In de
gemeenschap der geleerden, die het grote
verlies diep betreurt, zullen aller ge
dachten ongetwijfeld uitgaan naar zijn
fundamentele prestaties. In 1938 ontving
Dr Fermi de Nobelprijs voor het ver
wekken van kunstmatige radioactiviteit
door het bombarderen van bepaalde
stoffen met langzame neutronen. Deze
prijs verdiende hij ten volle. Omstreeks
het jaar 1940 was hij een der leidende
persoonlijkheden bij het onderzoek naar
de eigenschappen van het uranium. Dit
onderzoek culmineerde in hetgeen op 2
December 1942 bereikt werd.
Er kan veel over Dr Fermi gezegd
worden als een groot wetenschappelijk
docent en als een bron voor generaties
van physici, die na hem zullen ko
men, maar laten we, aldus het New-
Yorkse blad, hem vooral eren als een
man, die de geestelijke vrijheid liefhad
en daarom uit het land van dicatator
Mussolini naar dit land vluchtte, dat hij
onschatbare diensten heeft bewezen.
„Architect van het Atoomtijdperk", zo
noemde een ander blad hem. Het gaf daar
bij een overzicht van de feiten, waaronder
Enrico Fermi in de jaren kort voor zijn dood
de aandacht op zich vestigde. Hij was pro
fessor in de studie der atoomsplitsing aan
de universiteit van Chicago. Op 16 Novem
ber ontving hij nog een speciale prijs van
25.000 dollar, hem geschonken door de
Atomic Energy Commission, het instituut,
dat heel het atoomonderzoek in de Ver
enigde Staten van regeringswege onder
zijn controle heeft. De prijs werd met spe
ciale instemming van president Eisenhower
toegekend. Enrico Fermi gaf advies bij de
bouw van de synchocyclotron, een der
grootste en machtigste apparaten ter we
reld voor atoomkernsplitsing.
Enrico Fermi was eredoctor van de uni
versiteiten van Utrecht, Heidelberg, de Co
lumbia Universiteit te New York, de Yale
Universiteit, de universiteit van Washing
ton en het Rochester College. Hij won in
en in 1950 kreeg hij de z.g. Barnard Me
daille van de ColumbiaUniversiteit, even
eens een bijzonder eervolle onderscheiding.
Voorts was hij lid van verschillende be
kende buitenlandse instituten op weten
schappelijk gebied.
Toen Enrico Fermi nog aan de univer
siteit van Rome verbonden was, wekten
zijn experimenten aangaande de eigen
schappen van het uranium de verbazing
van heel de wetenschappelijke wereld. Dat
was in 1934. Deze experimenten waren de
directe aanleiding tot het grootse onder
zoek, dat tenslotte de eerste atoombom tot
resultaat had, alsmede en dit is uiteraard
van veel groter belang, van de mogelijk
heid tot het gebruik van atoomenergie
voor vredelievende doeleinden.
Zijn eerste onderzoekingen deed
Hij in samenwerking met andere ge
leerden, maar reeds in het begin
van zijn wetenschappelijke loopbaan
toonde hij zich een geleerde van de
eerste rang. Hij verliet in 1922
-„radeerd de universiteit van Pisa,
pas een en twintig jaar oud en werd
in 1924, nadat hij in Duitsland en
ons land verder gestudeerd had, tot
professor in de theoretische physica
aan de universiteit van Florence be
noemd, vanwaar hij spoedig naar de
universiteit van Rome geroepen
werd. Een carrière met de snelheid
van een meteoor! Er waren niet veel
mensen, die hem in zijn theorieën
hij konden houden. In dit opzicht
had hij iets met Albert Einstein ge
meen. Maar hij ging zich spoedig op
practisch terrein bewegen en werd
aldus de „architect van het Atoom
tij dperk".
Aan Enrico Fermi overkwam inmiddels,
wat zovele onderzoekers op technisch en
wetenschappelijk gebied overkomen is: ze
deden, overigens dank zij hen grote be
kwaamheid en vérgaand inzicht, een ont
dekking, waarvan ze aanvankelijk de
porteé niet begrepen. Toen hij in 1934 zich
in de problemen van het element uranium
verdiepte, wist hij niet, dat hij feitelijk de
grondslag legde voor het splitsen van het
uranium-atoom en voor de mogelijkheid
tot het verwekken van een kettingreactie.
Reeds in 1935 had Einstein aangetoond,
dat alle materie in energie omgezet kon
worden, maar deze stelling proefondervin
delijk te bewijzen ten aanzien van het ura
nium, de grondstof voor de atoombom, het
kwam niet direct in Fermi op.
Spoedig echter nam een nieuw hoofd-
1947 de Franklin Medaille van het be
roemde Franklin Institute te Philadelphia
stuk in de historie van het Atoomtijdperk
een aanvang. En wel het hoofdstuk, dat
we zouden kunnen betitelen met „De Tocht
der Vluchtelingen voor de Dictaturen".
Enrico Fermi was in Stockholm zijn
Nobelprijs in ontvangst gaan nemen en
vandaar naar Engeland getogen, vervol-
Een, foto, kort geleden van Enrico
Fermi in zijn laboratorium aan de
universiteit van Chicago gemaakt.
Het tragische van zijn te vroege dood
is, dat de atoomgeleerden hopen,
binnen enkele jaren kanker door
middel van met atoomenergie ver
kregen geneesmiddelen te genezen.
massa uranium de grondslag er voor zou
vanaaar naar migejauu moeten vormen en werkte toen het idee
gens naar de Verenigde Staten. Daar bleef van Fermi, tot het bouwen van een for-
hij omdat hij vreesde, (zijn vrouw was een nuis of oven nader uit. De oven kreeg
Joodse) dat Mussolini dezelfde maatrege- van Fermi de thans algemeen gebruikte
Koning Gustaaf Adolf van Zweden
heeft Vrijdag in het Concertgebouw in
Stockholm de Nobelprijs voor letterkunde
die dit jaar is toegekend aan de Ameri
kaanse schrijver Ernest Hemingway, uit
gereikt. Hemingway was door ziekte ver
hinderd de plechtigheid bij te wonen Zijn
prijs, ten bedrage van 125.000 gld., werd
voor hem in ontvangst genomen door de
Amerikaanse ambassadeur in Zweden,
Cabot.
Voorts overhandigde de koning de
Nobelprijs voor natuurkunde aan de
Duitse professor Max Bom, de prijs voor
scheikunde aan de Amerikaanse professor
Linus Pauling en de prijs voor genees
kunde aan de Amerikaanse professoren
John Enders, Frederick Robbins en Tho
mas Weller
Over de toekenning van de Nobelprijs
voor letterkunde aan Hemingway heeft
meningsverschil bestaan.
De voorzitter van de academie, dr
Anders Oesterling, verklaarde Vrijdag,
dat Hemingway, behalve de in vroegere
werken getoonde „brute, cynische en on
gevoelige kant", ook „heroische pathos
heeft getoond en een manlijke liefde voor
gevaar en avontuur met een natuurlijke
bewondering voor elk individu, dat de
goede strijd voert in een wereld van rea
liteit, overschaduwd door geweld en
dood".
In een door de Amerikaanse ambassa
deur voorgelezen boodschap dankte
Hemingway voor de prijs. „Wie de grote
schrijvers, dié de prijs niet ontvingen
kent, kan de prijs slechts met nederig
heid aanvaarden. Het is niet nodig, deze
schrijvers op te sommen. Ieder kan over
eenkomstig zijn kennis en geweten zijn
eigen lijst opstellen".
Prof. Sven Gard, een vooraanstaand
Zweeds virusdeskundige, prees de win
naars van de prüs voor geneeskunde, die
naar hjj zeidc. de genezing van kinder
verlamming „een stap naderbü" hebben
gebracht. De oorzaak van de gewone ver
koudheid zal ook wel spoedig worden ge
vonden, aldus prof. Gard. „De strijd,
welke sinds 15 jaar tegen door bacteriën
veroorzaakte ziekten wordt gevoerd, is
succesvol geweest. De pest, cholera,
typhus, diphterie en bloedvergiftiging
zijn niet meer een bedreiging voor de
mensheid. Tuberculose schijnen wij onder
controle te hebben. Wanneer wij evenwel
ons met de virusziekten bezighouden, zien
wij een geheel ander beeld. Met uitzon
dering van de gele koorts en de epidemi
sche typhus schiet in al deze gevallen
onze wetenschap te kort. Het ergste van
alles is, dat vele virusziekten zich uit
breiden, een neiging die vooral evident is
bij kinderverlamming", aldus prof. Gard.
Frof. Enrico Fermi, „de architect
van het atoomtijdperk'', op vacantia
in zijn geboorteland Italië. Hij
bracht, er nog de afgelopen zomer
door, zich er van bewust, dat kanker
spoedig een operatief ingrijpen nodig
zou maken. Hij is aan de gevolgen
van de operatie bezweken, de man,
die 21 jaar oud doctor in de natuur
wetenschappen werd, op 25-jarige
leeftijd professor te Rome en slechts
37 jaar oud de Nobelprijs voor de
natuurwetenschappen ontving.
len tegen de Joden zou gaan nemen als
Hitier toen reeds begon uit te voeren. En
in de Verenigde Staten hoorde hij het een
en ander over de onderzoekingen van twee
Duitse geleerden van het Kaiser Wilhelm
Instituut te Berlijn, Otto Hahn en Fritz
Strassman, die op het gebied van de ra
dioactiviteit merkwaardige ontdekkingen
hadden gedaan. Alvorens hun bevindingen
in het tijdschrijft „Die Naturwis-senschaft"
te publiceren, zochten ze contact met Lise
Meitner, een bekende vrouwelijke geleer
de, die het Derde Rijk reeds verlaten had
en' in Kopenhagen samenwerkte met de
physicus Niels Bohr. Lise Meitner, een zeer
bekwaam wiskundige, zette zich aan de
taak, de nodige berekeningen ten behoeve
van de atoomsplitsing te maken. Ze kwam
tot de ontdekking, hierbij geholpen door
haar neef, O. R. Fritsch, dat bij de split
sing van het uranium een gedeelte ervan
verdween en in warmte, dus energie werd
omgezet..
Bohr ging naar de Verenigde Staten, om
daar met Einstein de in de practijk ver
kregen resultaten te bespreken. Einstein
werkte aan het Instituut voor Hogere Stu
dies van de universiteit van Princeton.
Fermi was inmiddels aan de Columbia
Universiteit te New York verbonden. Hij
ontmoette de Deen Niels Bohr bij een le
zing, die deze aan de universiteit van
Washington hield en het resultaat van de
ontmoeting was, dat het Carnegie Insti
tuut van de universiteit van Washington,
de Columbia Universiteit, de John Hop
kins Universiteit en de universiteit van
Californië de beste krachten van hun la
boratoria in een commissie verenigden,
welke tot taak kreeg, de van alle kanten
verzamelde gegevens, steunend op Lise
Meitners calculaties nader uit te werken
en door experimenten te komen tot de
atoomsplitsing volgens de kettingreactie.
Men kwam tot de conclusie, dat een grote
benaming „zuil".
Deze ingewikkelde en niet ongevaarlijke
studie werd in 1941 aan de Columbia Uni
versiteit begonnen, maar de zuil en de
andere apparatuur werden spoedig naar
Chicago verplaatst, waar beter en onder
grotere geheimhouding gewerkt kon wor
den. Twee groepen geleerden en technici
werkten aan het project, onder leiding van
de Canadees Zinn en de Amerikaan An
derson, maar onder supervisie van Enrico
Fermi. Het resultaat weet men. We mo
gen intussen niet vergeten te vermelden,
dat de Amerikaanse Nobelprijswinnaar
Compton, de Hongaren Szilard en Wigner,
de Amerikanen Conant en Hilberry even
eens een belangrijk aandeel in het succes
hadden.
Maar nu stonden de vluchtelingen
voor een brandend probleem. Ze
wisten, wat ze bereikt hadden: ze
hadden de mogelijkheid geschapen,
vernietigende atoombommen te ma
ken. Maar het was bun tevens be
kend, juist door de mededelingen
van Hahn en Strassman, dat in
Hitler-Duitsland een groep geleerden
eveneens naarstig bezig was met het
onderzoek naar de kernsplitsing, net-
geen dus de mogelijkheid inhield,
dat ook Hitier binnen afzienbare tijd
over een atoombom zou beschikken.
Behoorde deze reeds tot de ge
heime wapenen, waarop de dictator
telkens zinspeelde?
Fermi en zijn medewerkers stelden
zich in verbinding met president
Roosevelt. Ze wisten deze van de
ernst van de toestand te overtuigen
en het resultaat was, dat de nodige
millioenen beschikbaar werden ge
steld, om de atoom proeven op grote
schaal aan te pakken. Hierdoor ont
stond het thans befaamde „Man-
battan Project", de schuilnaam voor
het onderzoek naar de atoombom.
De Verenigde Staten kwamen het eerst
met de atoombom De ironie der geschie
denis wilde, dat de dictators in belangrijke
mate verslagen werden door mannen, die
ze uit hun land gejaagd hadden. Welis
waar heeft president Truman de atoom
bom niet tegen Duitsland en Italië behoe
ven te gebruiken en werd Japan het eerste
en laten we hopen het enige slachtoffer,
maar een feit blijft toch, dat juist door
het heen gaan van mannen als Fermi,
Hahn, Strassman en ook Einstein Hitler
zich met een V 2 tevreden heeft moeten
stellen. Zijn geleerden hebben de atoom
ten slotte voor.Stalin gemaakt.
En ook hier speelde de ironie de geschie
denis weer haar rol. Het was een vluch
teling voor de Nazis, de vermaarde Fuchs,
die aan de Sovjet-Russen gegevens uit
leverde, waardoor Sovjet-Rusland die van
de uit het verslagen Hitler-Duitsland weg
gevoerde atoomgeleerden kon aanvullen..
De directeur van de Amerikaanse pro
gramma's voor hulpverlening aan het
buitenland, H. Stassen, heeft bekend ge
maakt, dat hjj voornemens is de volgende
(Van onze verslaggever)
Na maandenlange geheimzinniglieid beeft de directie van de Bijenkorf
gistermiddag in het Bouwcentrum te Roterdam niet zonder enig vertoon
de maquette doen onthullen, die een beeld geeft van het nieuwe, monu
mentale pand dat in de toekomst aan de Coolsingel te Rotterdam zal
verrijzen. De eerste aanblik die de maquette biedt is die van een enorme,
vierkante kolos, waarvan de wanden slechts spaarzaam van glas zijn voor
zien. Naast enkele brede ramen die licht zullen moeten geven in bet
grote restaurant en in de kantoren tellen de in gefrijnde Italiaanse tra
vertin uitgevoerde gevels een aantal kleine spleetvensters, die bet geheel
een speciaal cachet verlenen. Het ligt in de bedoeling om, wanneer bet
gebouw zal zijn voltooid, 's avonds al deze venstertjes te verlichten, het
geen ongetwijfeld een bijzondere indruk maken zal.
-en jeugdfoto van Enrico Fermi (links), zeven jaar oud, met zijn broertje
Ciulio, dat 15 jaar oud stierf en zijn zusje Maria,
Alhoewel men nog niet met de bouw
is begonnen dat zal zeer binnenkort
geschieden, zo werd gisteren meegedeeld
hoopt me,n het nieuwe pand op 15
September i956 officieel te kunnen
openen. De voorgevel van het gebouw
zal komen te liggen aan de Coolsingel;
de totale hoogte zal 26.50 meter bedra
gen. Op het dak zullen tuinen worden
aangelegd. In feite zal het gebouw wor
den samengesteld uit drie aparte eenhe
den: het enorme vierkante hoofdgebouw
een cineac die de afscheiding zal vor
men tussen hotel Atlanta en die eveneens
een ingang zal vinden aan de Coolsingel
en een glazen tentoonstellingsgebouw,
dat achter de nieuwe Bijenkorf komt te
liggen. Het hoofdgebouw bestaat uit zes
bouwlagen, met een totale oppervlakte
van 36.000 vierkante meter. De inhoud
van het gehele complex bedraagt 185.000
kubieke meter. Het etalagefront zal een
lengte van 80 meter beslaan.
Voordat de maquêtte werd onthuld,
lichtte architect A. Elzas, die samen met
zijn bekende Amerikaanse collega Mar
cel Breuer dit pand heeft ontworpen, de
toekomstige bouw nader toe. De tendens,
om de warenhuizen in tegenstelling tot
andere gebouwen niet .glazig" te maken,
zo stelde hij vast, hebben we hier in
praktijk gebracht. Weliswaar kan de
noodzaak bestaan in de verkoopruimte
daglicht te hebben bijvoorbeeld wan
neer een klant de koopwaar in dit licht
wil zien maar dan laat de wand van
dit nieuwe gebouw de mogelijkheid
daartoe ruimschoots open, gezien de
kleine spleetramen die op eenvoudige
wijze kunnen worden ontsloten. Kolom
men zijn in een warenhuis altijd een
handicap. In het nieuwe gebouw is er
daarom naar gestreefd deze zoveel mo
gelijk te vermijden.
Men zal ze slechts om de twaalf meter
aantreffen en om dc omvang zoveel mo
gelijk te reduceren zullen stalen kolom
men worden gebruikt, die slechts een
dikte behoeven te hebben van circa 75
centimeter. Betonnen constructies zou
den minstens een omvang van 1.10
meter nodig hebben. In het midden van
het gebouw zullen op- en neergaande
roltrappen worden aangebracht. De
hoofdingang zal komon te liggen aan de
Coolsingel. terwijl men aan de Olden-
barneveldstraat ook nog twee grote in
gangen zal kunnen vinden. De wand aan
de Coolsingel zal, door zeshoekige tra
vertin-platen in de vorm van reusachtige
honinggraten de idee geven van 'n enorme
bijenkorf; met het oog op de levendig
heid zullen de zijwanden een rechtlijnig
beeld vertonen.
Na de onthulling van de maquêtte, die
op een grote roterende plaat stond opge
steld, gaf ook ir Van Traa, hoofd van
de Dienst Stadsontwikkeling van Rot
terdam, zijn mening over dit nieuwe
project. Er was geen sprake geweest van
enig conflict tussen Stadsontwikkeling
en de directie van de Bijenkorf, zo stelde
hij nadrukkelijk vast. Natuurlijk waren
er verschillende gezichtspunten, maar in
vriendschap heeft men naar de oplossing
daarvan gestreefd. Ook thans koesterde
hij nog enige wensen. De overdekte fiet
senstalling, die aan de achterzijde van
het gebouw zal worden opgetrokken,
mag het stadsbeeld van Rotterdam niet
bederven. Op de een of andere manier
moet daarvoor nog een ingenieuze op
lossing worden gevonden.
En dan moet aan de rhythmische in
deling van de nieuwe Coolsingel worden
voldaan. Verreweg het grootste gedeelte
van de Coolsingel is nu onder dak, zo
stelde hij vast en we behoefden ons er
geen zorgen meer over te maken, ware
daar niet de nieuwe Bijenkorf. Door een
vlakke voorgevel, zo was hij van mening,
zou de levendige rooilijn van de Cool
singel worden verbroken en zou het er
de schijn van hebben als zou deze singel
eerst bij de Bijenkorf beginnen.
Ook de directie van de Bijenkorf heeft
dit probleem begrepen en men is dan
ook in contact getreden met de Ameri
kaanse kunstenaar Naun Gabo, om een
groot smeedijzeren ornament te laten
ontwerpen dat kan worden geplaatst te
gen de voorgevel van het nieuwe pand.
Op deze wijze zou toch een ruimtelijk
effect worden bereikt, dat tegemoet
komt aan de wensen van de Dienst
Stadsontwikkeling. De kunstenaar heeft
reeds een ontwerp vervaardigd.
Hoe het ornament er in werkelijkheid
uit zal zien is thans nog niet bekend. Wel
is reeds besloten dat de breedte zal va
riëren van 12 tot 24 meter en dat de
hoogte 26 meter zal bedragen.
In verband met de opdracht aan deze
kunstenaar werd nog meegedeeld, dat
in het museum Boymans binnenkort een
tentoonstelling zal worden ingericht van
Gabo's werken.
Vergelijkenderwijs kan nog worden
opgemerkt dat de nieuwe Bijenkorf iets
kleiner zal worden dan het gebouw van
vóór 1940 en dat. na de voltooiing, on
geveer 300 man nieuw personeel zal
moeten worden aangetrokken.
De bouwkosten van dit imposante
pand, dat zeker een aanwinst voor de
opbouw van de Maasstad zal betekenen,
zullen, zo werd door de directeur van
de Bijenkorf, de heer Van der Wal, nog
meegedeeld, rond vijftien millioen gul
den bedragen.
week te Parijs met economische autori
teiten van Europese landen besprekingen
te voeren over de deelneming van West-
Europa aan het voorgenomen nieuwe pro
gramma voor uitgebreide economische
hulpverlening aan Azië.
Stassen deelde mede, dat de inwerking
treding van een veelomvattend hulppro
gramma nog slechts een kwestie van
maanden is. Er zullen met de hulpverle
ning aan Azië kleinere bedragen gemoeid
zijn dan die, welke besteed werden onder
het plan Marshall, maar het programma
wordt voor een langere periode ontwor
pen.
Een definitieve beslissing aangaande de
omvang en de wijze van uitvoering van
het hulpprogramma zal eerst over onge
veer een half jaar worden genomen, daar
de goedkeuring van het Congres vereist
is. Waarschijnlijk zal het plan omstreeks
Maart a.s. gereed zijn voor indiening in
het Congres.
Er zijn nog geen aanwijzingen over de
omvang van de deelneming der West-
europese landen. De omvang van de Ame
rikaanse bijdrage zal echter afhangen van
de omvang der Europese deelneming, die
onontbeerlijk is voor het welslagen van
het plan. Stassen verklaarde te vertrou
wen, dat de Westeuropese landen hun
deelneming niet zullen onthouden.
Stassen was niet in staat mede te delen
voor welke duur het programma zal wor
den ontworpen. Hij kon alleen zeggen, dat
de hulpverlening van lange duur zal zijn.
De hulp zal enige schenkingen omvatten,
maar grotendeels bestaan uit leningen. Er
zal ook een beroep worden gedaan op het
particuliere kapitaal.
De Sovjet-afgevaardigde in de geallieer
de viermogendhedenraad in Wenen heeft
Vrijdag zijn veto uitgesproken over een
voorstel om toe te staan, dat Oostenrijk
vijf lichte vliegtuigen en vijf hefschroef-
vliegtuigen mag hebben voor het redden
van slachtoffers van lawines.
Naar de opvatting der Sovjet-Unie
wenst de Oostenrijkse regering slechts een
excuus voor militaire activiteit, welke ln
1945 door de geallieerden is verboden.
