Chaos op de „N ieuw-Amsterdam
Emigrerende agrariërs vormen
minderheid
Voorlichting over onderwijs
mogelijkheden nodig
Klinieken van medische faculteit
te Nijmegen geopend
„menselijke gevoel"
vliegen
Vandaag bezoekt het hof de
plaats van de ramp
bij het
Schoon schip makeneen reuze-karwei
Als de zee-kolos voor de wal ligt heet
het: „knippen en scheren"
Emigratiestudie leert
Benauwde hoest
KOKKIE (van bekroonde foto)
KREEG EEN AUTOPED
Gloeilampjes
COOTS
Onderzoek „Triton '-ramp
I Helpers in de (waters)-
nood
Voortzetting van medische studie thans
verzekerd
Voorlichting, leiding
en steun
Bouw van Nederlands-
Franse suikerfabriek
Koreavrijwilligers terug
op Schiphol
Pater Staverman O.F.M.
promoveerde
Gemaskerde bandiet
bedreigde dienstmeisje
ZATERDAG 11 DECEMBER 1954
PAGINA 9
Wedloop met de tijd
Koper poetsen
T roetel-tapijt
Nederlandse onderscheidingen
voor Belgen
-
TÖESCHOUWERTJE IN DE
Zuid, en Oost
Lichtpunt
Opvoeding kinderen
JORDAAN
New York
Los Angeles
Yukubashi (Japan)
Bayonne (Frankrijk)
iPUf
mm
In Frans Equatoriaal Afrika
Laatste groep per vliegtuig
Een geheel ander aspect
WETHOUDER
VERONGELUKT
Maar politie geloofde het niet
DRIE JAAR VOOR
BEROEPS-ZAKKENROLLER
DE AMERIKAANSE STAALKONING, die zijn sigaretten
peukje op het kleed van de „Nieuw Amsterdam uit
trapte en de werkman van een Rotterdams reinigingsbedrijj,
die deze tabak weer uit het tapijt peuterde, zullen elkaar
wel nooit ontmoeten; was dat wel het geval dan zouden er
wellicht enkele harde, echt-Rotterdamse woorden vallen aan-
eaande hel nut van asbakken. Over het algemeen zou het
trouwens wel aardig zijn passagiers en poetslui van een zee
schip bij elkaar te brengen. Men zou er een heleboel van
kunnen leren. Helaas kan dat niet, want de poetsmannen
komen pas aan boord als de passagiers gepakt en gezakt de
loopplank hebben verlaten.
Dan rukt tweemaal per jaar het met talloze reinigingsattributen
uitgeruste legertje Rotterdammers uit om aan boord van de zee-kolos
op z'n oud-Hollands „schoon-schip" te maken. Dan gaan - gelijk de
huisvrouw dai noemt de stoelen aan de kant en vieren sioraoeken
en zwabbers er ongemeen krachtig hoogtij. „Knippen-en scheren
noemt h1611 2011 grote beurt, die elk zeeschip op zijn tijd zowel uit
wendig als inwendig moet ondergaan, in de vaktaal.
De schoonheidsspecialisten, die zich als ware Heraklessen op deze
drijvende Augeasstal werpen, staan bij dé aanvang van hun taak voor
ongeveer 350 „vuile" hutten, enkele kilometers gang en onder
anderen drie en een half duizend te reinigen stoelen De hutten
worden grondig onder handen genomen. Speciaal de tapijten worden
op een bijzondere wijze chemisch gereinigd, opdat de toekomstige
bewoner er geen sporen van zijn voorganger meer op zal kunnen aan-
t,C!Desondanks" zo vertelde ons de directeur van het schoonmaak
bedrijf de heer'Van Alphen, „kan er op het laatste ogenblik nog wel
eens een kink in de kabel komen. Zo ishet zeer onlangs voorgevallen
dat we een eerste-klas hut met een roomkleurig tapijt piekfijn in orde
hadden Het was vlak voor het vertrek van de boot en je kon, zo
gezegd van de grond eten, toen mijn mensen de hut hadden verlaten.
Maar toen ik vlak daarop met een inspecteur van de maatschappij
nog een laatste blik in de hutten ging werpen zagen we het op eens
zo maagdelijk blanke tapijt een stel vieze
zwarte voetstappen, die leidden naar het
gordijn, waarachter zich het bad bevindt.
Er was alleen maar een héénweg; kenne
lijk was de onverlaat naar alle waar
schijnlijkheid iemand uit de machine
kamer die van de gelegenheid gebruik
had gemaakt een baö te nemen on
gekleed en vuil naar binnen geslopen om
schoongewassen het appartement weer te
verlaten.
Neen. de schuldige hebben we natuur
lijk nooit te pakken gekregen...."
Het schoonmaakbedrijf dat het inwen
dige van dit enorme drijvende huishou
den onder handen neemt staat trouwens
voor méér problemen. Het grootste daar
van is wel de korte spanne tijds waarin
de drie en een half duizend stoelen en de
rond twaalfduizend vierkante meter
tapijt- de talloze gordijnen, vlaggen, uni
formen, dekens, spreien en plaids moeten
worden gereinigd. Het is dén grote jacht
om voor het tijdstip, waarop de stoom
fluit het vertreksein geeft, gereed te zijn.
Tijdens deze jacht doet men er goed aan
de mannen van het schoonmaakbedrijf
niet in de weg te lopen. In de gangen, die
bezwangerd zijn van de alcoholhoudende
reinigingsmiddelen we weten nu in
eens waarom ze aan boord zo vrolijk
waren draagt men af en aan. Hier
moet nog een tapijt worden gelegd, daar
moet nog een vloer van een chemisch
preparaat worden voorzien. En intussen
is men in twee enorme lokalen bezig de
500 meter trapleuning Van de „Nieuw
Amsterdam" weer opnieuw te doen glim
men.
Geen kwartjes-vinders!
Of er nooit eens een geldstuk gevonden
wordt in deze doorgaans toch door ge-
fortuneerden bewoonde hutten, vragen
we een der mensen die met zoveel ijver
een tapijt onderzoekt, dat men iets derge
lijks wel mag veronderstellen. Maar neen,
dat is hem n°B nooit overkomen. Wel
loom er een van de maats rond, die ge
regeld een halve dollar zegt te vinden.
Met veel vertoon haalt hij die dan uit een
hoekje te voorschijn, maar sinds kort
hebben zijn collega's ontdekt, dat dat alle
maal maar show is en dat het hier steeds
dezelfde munt betreft, die de man naar
het schijnt jaren geleden eens van een
zeeman moet hebben gekregen. Neen,
kwartjes-vinden is er hier niet bij.
Worden de tapijten uiteraard met de
meeste zorg gereinigd, een klein kleedje
is er dat de speciale aandacht van het
reiSgingsbedrijf heeft. Dat is een ge
schenk van de Koningin aan de Holland-
S 5
Als blijk van erkentelijkheid voor dc
bijzondere hulp aan Nederland verleend
bij de watersnood van 1953 is Gerard A.
J. J. Tremerle, helicopter-hoofdpiloot bij
de Sabena, benoemd tot officier in de orde
van Oranje Nassau. De voorzitter van het
Belgische Rode Kruis. F. Ph. F. L. G de
Merode, werd onderscheiden met het
commandeurskruis van dezelfde orde.
Luitenant-kolonel Paul L. Baetsle werd
benoemd tot officier in de orde van
Oranje Nassau met de zwaarden en mej.
M. Fallon, directrice van de afdeling in
ternationale hulp van Caritas Catholica
tot officier in deze orde. Een 15-tal andere
Belgen werd eveneens onderscheiden. De
versierselen behorende bij deze onder
scheidingen werden door de Nederlandse
ambassadeur uitgereikt.
Elk halfjaar krijgt de Nieuw-Amsterdam van
de Holland Amerika Lijn een grote beurt. In
het dok wordt de huid onder handen genomen
terwijl de mannen van een Rotterdams reim-
gingsbedrijf zich over het inwendige van dit
drijvende zee-kasteel ontfermen.
Koperpoetsen aan boord van dit luxe schip is een reuze-karwei. In grote
ploegen wordt eendrachtig samengewerkt om alles ivat dof is weer blinkend
te maken.
Als andere middelen
gefaald hebben, Uw hoest
minder benauwd te maken,
neem dan (en voortaan
-SIROOP»
(AKKER
(Van onze Haagse redactie)
De emigratie uit de gebieden, waar de bevolkingsdruk bet grootst
door gebrek aan uitbreiding van de bestaansmiddelen, is in de periode
1947 tot en met 1953 ten achtergebleven bij het algemene» rijksgemiddelde.
Voorts kan geconstateerd worden dat liet aantal agrariërs, dat emigreerde.
ongunstig afsteekt bij het aantal emigranten afkomstig uit andere
beroepen. Aldus blijkt uit een studie van twee katholieke emigratie-
deskundigen, drs W. J. J. Kusters en drs Jos F. van Campen. De Katholieke
Emigratie Stichting heeft hieruit de conclusie getrokken, dat zij vooral op
het platteland en met name in bet Oosten en Zuiden van het land, de
emigratie meer dan voorheen moet entameren.
Een ander aspect van de emigratie, dat steeds meer aandacht vraagt, is
de voorlichting over de onderwijsmogelijkheden in de nieuwe vaderlanden.
Speciaal met betrekking tot de positie van hel bijzonder onderwijs in die
landen. Het zijn deze twee vraagstukken, waarvoor de Stichting morgen
op de vierde Emigratie-Zondag in het bijzonder de aandacht van
katholiek Nederland vraagt. In het programma van de K. R. O. zullen
hieraan verschillende rubrieken gewijd zijn.
Amerika Lijn. Telkenmale wanneer de
Nieuw Amsterdam onder het mes gaat.
komt de directeur van het schoonmaak
bedrijf persoonlijk het kleedje halen om
het voorzichtig onder de arm mee te
nemen naar de chef-tapijtreiniger, aan
wie het dan met duizend vermaningen
wordt overgedragen. Is het troeteld.api.jtje
eenmaal schoon, dan brengt de directeur
het persoonlijk weer naar het schip
„Weet U", zei een van de werklui
toen hij dezer dagen de blinkende
„Nieuw Amsterdam" nastaarde, zo'n
schip is net een kind. Zo maak je 'm
schoon, zo is-ie weer vuil. Enfin, over
een half jaar krijgt hij weer een grote
beurt.
Statig gleed het grote luxe-kind in
tussen door het water. Het knippen en
scheren was weer voorbij. In de gan
gen en de hutten, waar nog kort
geleden de werklui ploeterden, wonen
nu weer de dames en de heren. En wel
licht viel er nu, nog binnen de terri
toriale wateren van Rotterdam, de eer
ste as weer op het tapijt
Tjjdens een sobere plechtigheid wer
den gisterenmiddag te Nijmegen de kli
nieken van de medische faculteit der
Katholieke Universiteit op de terreinen
van het 'St. Canisiusziekenhuis door Mgr
Prof. Dr R. R. Post, voorzitter van de
Raad van Bestuur van de St. Radboud-
stichting, officieel geopend. Tevoren
had Mgr Post, daarbij geassisteerd door
Prof. Mr W. Duynstee C.ss.R. de gebou
wen ingezegend.
In de grote collegezaal sprak Prof.
Post een openingsrede uit, die door tal
rijke aanwezigen werd aangehoord. On
der hen bevonden zich behalve talrijke
hoogleraren de vicaris-generaal van het
aartsbisdam, Mgr D. Huurdeman. Z. Exc.
Staatsraad Mr J. R. H. v. Schaik mr H.
J. Woltjer, chef van Hoger Onderwijs
van het Ministerie van O. K. en W.;
voorts bestuursleden van de St. Rad-
boudstichting, leden van 't Curatorium,
van het College van Regenten van Cani
siusziekenhuis en directeuren van zie
kenhuizen in de omgeving. Ook de bur
gemeester en de deken van Nijmegen
waren bij de plechtigheid aanwezig.
In de met bloemen versierde aula zei-
de prof. Post, dat het de Raad van Be
stuur een vreugde is dit eerste deel van.
de klinieken te kunnen openen. Daarin
bevinden zich behalve de grote college
zaal, die zeer modern geoutilleerd is,
klinieken voor kinderen, voor interne
geneeskunde, voor neurologie en voor
chirurgie.Een van de vele moeilijkheden,
aldus prof. Post, in de overgang van het
prae-klinische naar het klinische onder
wijs, is thans dank zij de grote hulp, die
wij van het St. Canisiusziekenhuis
mochten ontvangen, overwonnen.
Voortzetting van de medische studie
in Nijmegen is thans verzekerd, ai
blijven er niet geringe overbrug-
gingsmoeilijkheden over. Spr. dankte
voorts de regering, die de bouwplan
nen in snel tempo heeft goedgekeurd
en ook anderzijds grote medewerking
geboden heeft.
Z. Exc. J. R. H. van Schaik sprak als
president van het Curatorium zijn blijd
schap uit over het feit, dat de medische
opleiding thans kan uitgroeien.
Prof. W. Duynstee bood als voorzitter
van het College van Regenten van het
St. Canisius-ziekenhuis zijn gelukwen
sen aan, evenals mr Woltjer dit deed uit
naam van de minister van O. K. en W.
De burgemeester van Nijmegen, mr Ch.
Hustinx herinnerde aan' de banden, die
er bestaan tussen de Nijmeegse bevol
king en de universiteit.
De agrarische emigratie bedraagt
momenteel 25% van het totaal aantal
emigranten. Dit percentage blijft bene
den het getal dat noodzakelijk zou zijn
wanneer geëmigreerd werd overeenkom
stig de urgentie in lend- en tuinbouw.
De agrariërs zal duidelijk moeten wor
den gemaakt dat slechts een relatief
klein deel hunner in Nederland in eigen
beroep werkzaam kunnen blijven. Onder
invloed van de huidige hoogconjunctuur
loopt ook de belangstelling van de agra
riërs voor emigratie achteruit- De Katho
lieke Emigratie Stichting vindt dit een
onjuiste gang van zaken. Het getij kan
keren en dan is de mogelijkheid niet uit
gesloten. dat de immigratielanden contin
genten gaan vaststellen, waarbij men
zich ongetwijfeld zal baseren op de cijfers
van de voorafgaande jaren.
Het merkwaardige is, dat de gebieden
met de laagste emigratie-frequentie die
zijn, welke kampen met een ernstig te
kort aan werkgelegenheid en waar struc
turele werkloosheid bestaat of dreigt.
Daaronder treft men vrijwel de gehele
Oostelijke en Zuidelijke periferie van ons
land aan Stimulering van de emigratie
uit deze gebieden vereist, naast voorlich
ting. een welgerichte sociale opvoeding,
die niet allr de neiging tot emigratie v -
groot, doch ook de voorwaarden schept,
waaronder emigratie, uit een zedelijk
oogpunt gezien, verantwoord is. De be
perkter gezichtkring welke de bewoners
van deze gebieden hebben vergeleken
met die in dynamischer streken, maakt
een bredere, meer concrete en lang
duriger voorlichting noodzakelijk. Ook
behoeven zij wanneer het besluit tot
emigratie genomen is meer leiding en
steun van de immigratie-organen op
levensbeschouwelijke grondslag.
Immers, het gaat hier om mensen
waarvan de structuur der persoonlijk
heid veelal slechts tot geringe ontplooiing
is gekomen tengevolge van het feit. dat
zjj tot nu toe leefden in een door de
sociale controle beheerste samenleving.
De nieuwe maatschappij, waarin zij
komen, is hun economisch, religieus,
socio-cultureel en practisch nog veel
vreemder dan de emigranten, afkomstig
uit de geürbaniseerde streken,
Intussen is er reeds een lichtpunt.
Wanneer men de frequentiecijfers van
deze gebieden over de periode 19471951
en de periode 19511953 met elkaar ver
gelijkt is er een stijging waar te nemen.
Hoewe] over de gehele periode 1947 t/m
1953 de frequentiecijfers dus beneden het
rijksgemiddelde bleven wordt dit gemid
delde in het tweede deel van deze periode
meer benaderd dan in het eerste deel.
Hetgeen betekent dat mén op de goede
weg is.
Een tweede aspect van de emigratie
waarvoor de Stichting morgen de bijzon
dere aandacht vraagt is de opvoeding
van de kinderen der emigranten De
emigrant moet er. zich van bewust zijn,
dat hij in zijn nieuwe vaderland heel
andere verhoudingen zal aantreffen op
onderwijsgebied dan ten onzent.
Bijzonder onderwijs zal vaak wel mo-
lijk zijn. maar van financiële gelijkstel
ling met het openhaar onderwijs is vrij
wel nergens sprake. Hij zal zich extra
geldelijke offers moeten getroosten, wil
hij zijn kind naar een katholieke school
sturen. Hij moet er goed van doordron
gen zijn, dat het bijzonder onderwijs
deze oifers ten volle waard is.
Het merkwaardige is dat voor bijko
mende voorzieningen va 'k wel gelijk,
stelling geldt. Leerlingen van bijzondere
scholen hebben even goed recht op even
tueel gratis vervoer, sportaccommo
datie, melk verstrekking etc. Dat de
katholieken in die landen op dit stuk
wel gelijke rechten geclaimd hebben
en niet voor wat betreft de subsi
diëring van het onderwijs zelf. komt
omdat ze vrezen, dat volledige finan
ciële gelijkstelling een te grote be-
moeiënis van de Overheid met zich
zal meebrengen. Maar evengoed, als
hier te lande, geltd nz urlijk ook haar,
dat katholieke ouders zo 't maar
enigszins mogelijk is verplicht zijn
hun kinderen naar katholieke scholen
te sturen.
De Katholieke Emigratiestichtïng is
druk doende documentatie te verza
melen over het onderwijs in de immi
gratielanden. Op die manier hoopt men
de emigrant een beeld te kunnen ge
ven van de organisatie van het onder
wijs in zijn toekomstig vaderland. Hij
zal dan kunnen Ieren, welke schoolty
pen daar overeenkomen met die welke
in ons land bestaan. Tenslotte kan hjj
geïnformeerd worden tot welke instan
ties hij zich aan de overzijde van de
oceaan moet wenden om in contact te
komen met het katholiek onderwijs-
Een zielsgelukkig Amsterdams jochie
amuseerde zich gisteren kostelijk in een
der zalen van de Haagse Pulchristudio.
Het was de blonde Kokkie Tijssen uit de
Amsterdamse Jordaan, die met zijn splin
ternieuwe autoped over de parketvloeren hoofdprijrvan^de'wed^rhd'Trc^TlOOO
en de taputen snorde, dwars tussen al de
grote mensen door, die in de zaal een
groot aantal mooie en grappige vacantie-
foto's stonden te bekijken. En hij mocht
dat allemaal, deze Kokkie, omdat hij stond
„Stichting Film en Foto" en de Bond van
Nederlandse Fotohandelaren.
Het zal U bekend zijn, dat de foto ge
maakt werd in de Jordaan, waar Kokkie
gezeten op de stoeprand, in „gepeins'
verzonken, zat te kijken naar de mensen
om hem heen. Argeloos, onschuldig en
kinderlijk. En het was de heer Abe de
Vries uit de hoofdstad, die Kokkie in deze
houding knipte. Hij won hiermede de
Doch voor Kokkie, aan wie hij toch zijn
succes te danken had, was er ook een
prijs, namelijk de autoped, versierd met
een grote wimpel, het lidmaatschapschild
afgebeeld op de bekroonde foto van de jva" de ANWB. en een Wegenwacht-
.tnJniaiiil Knn» ito nmflAfnln'c rlia itlf O'P- SCilÜH 011 llflVPnHl Afl lllf Oomiel mnt
wedstrijd voor vacantiefoto's. die uitge
schreven werd door de A.N.W Bde
We doen alles in het groot, ^mals U
weet, in Amerika en daarom hebb
New Yorkers, om zich zelf m te P -
ten dat het tóch Kerstmis wordt, een
grote kerstboom neergeplant voor.~7
Radio City op Rockefeller Centre; net
gevaarte, want dat is het, staat tnans
reeds te pronken in de pracht van a'
zijn lichtjes en versieringen en het in
drukwekkendste aan de boom is wel
ziin lengte: want hij is zes verdiepingen
hoog en weegt 4000 kg.
tr wat Amerikaans niéuws. In Oc-
nber 1953 was de filmster Bing Crosby
zo onverstandig een brandweerman.
Vrank Verdugo, aan te rijden. De schuld
Lg geheel bij de zoet-gevooisde Bing
en de rechtbank gaat dezer dagen de
schadevergoedingsels van de brandweer
man behandelen. Die heeft Bing en diens
zaken eens goed aangekeken en be-
paalde de som, die hem moest worden
uitbetaald, op bijna twee millioen dol
lars. En nu zit hij en nigt minder
ging Crosby popelend te wachten wat
de rechter daarvan gaat denken.
De heer Kojo is een amateur-huwe
lijksmakelaar. Hij is nu 78 jaar en heeft
dit ,vak" vijftig jaar beoefend. Hij is
er in' geslaagd zo maar bij wijze van
liefhebberij 164 paartjes tot elkaar
te brengen en de heer is er gelukkig
mee dat geen van de huwelijken, die
hij heeft „voorbereid" in eèn echtschei
ding is geëindigd. Wie zijn de moeilijk
ste klanten? Dat zijn de weduwen tus
sen dertig en veertig jaar, want voor
vopr haar een geschikte levensgezel te
vinden is eèn heel lastig karwei, zegt
deze deskundige.
Een wonderlijke postbode, is Paul Fayet.
Uit de dagelijkse bestelling viste hij vijf
envelonnen. Stond er iéts m, dat hem in
teresseerde dan bewaarde hij deze brief;
viel de inhoud hem tegen dan ver
scheurde hii de correspondentie. En dat
deed deze zonderlinge postbeambte
niet één of een paar keer neen, hij
heeft deze liefhebberij tien jaar achter
elkaar volgehouden. Maar de'inwoners
van Uay0nne zullen zich toch in al die
jaren dikwijls hebben moeten afvragen,
ft" beloofde brieven toch
etalage-en
ztandbouw
betimmeringen
verbouwingen enz.
winkelinstallatiën
VOORHAVEN 101 TEL 34971 ROTTERDAM
schild en bovendien uitgerust met eer
rem. Voor een ander geschenk, een foto
toestel van de Bonefo, had hij nog maar
weinig interesse, doch .dat komt nog
wel", troostte zichzelf de voorzittei van
de bond. En voor ..krantenmeneren" had
Kokkie ook niet erg veel aandacht en
bovendien vond hij dit gevraag zonde van
zijn tijd. Een vinger ging omhoog toen
hem gevraagd werd, in welke klas hl) za!
en vier vingers, toen men hem vroeg naar
het getal broers en zusjes. En hoe hij dr
autoped vond? Hij had er geen woorden
voor, doch er kwam een brede glimlach
op zijn toet. een blije lichtglans in zijn
blauwe kijkers en hij stak zijn duim op
En daarna moest hij weer hoognodig nog
eens proberen.
Te Parijs is overeenstemming bereikt
tussen een Nederlandse groep, onder lei
ding van de Nederlandse Handel Mij te
Amsterdam, en de Franse Mij S.I.A.N.
(Société Industrielle et Agricole du Niari)
tot het gezamenlijk bouwen van ten sui.
kerfabriek in Madingou, in Frans equato
riaal Afrika en het aanleggen van een
grote suikerrietaanplant in de Niarivallei.
In de nieuw gevormde maatschappij
wordt eveneens deelgenomen door de
Franse regering en wel in een zodanige
vorm. dat de particuliere maatschappijen
het aandeel van de regering te gelegener
tijd kunnen overnemen.
Het tot stand komen van deze overeen
komst moet worden gezien als een uiterst
belangrijke gebeurtenis in de FransNe
derlandse samenwerking in Afrika, wel
ke regeringskringen in de beide landen
tot grote voldoening stemt, zo vernemen
wij van het Afrika-Instituut.
Het is een van de resultaten van de
door het Afrika-Instituut twee jaai gele
den georganiseerde goodwill-reis door de
FransAfrikaanse gebieden. Met de bouw
van de suikerfabriek in de Niarivallei zal
zeer spoedig een begin worden gemaakt.
De fabriek zal voorlopig een capaciteit
van ongeveer 10.000 ton suiker per jaar
krijgen.
Met speciale reinigingsmachines gaat
men de vaste tapijten in de hutten u,
lijf. Hier een der schoonmakers met
een enorme roterende borstel, die
meteen een chemische vloeistof over
het kleed verspreidt.
Met het toestel uit Tokio zijn gister
avond 44 Korea-vrijwilligers en hun
commandant, luitenant-kolonel J. Raay-
maker, op Schiphol aangekomen. Dit was
de laatste groep van militairen uit Korea,
die per vliegtuig naar Nederland werd
overgebracht. 275 vrijwilligers zün nog
per schip naar ons land onderweg en
daarmee heeft het Nederlands detache
ment Verenigde Naties in Korea opgehou
den të bestaan.
De commandant en zijn 44 mannen wer
den op de luchthaven verwelkomd door
de brigade-generaal J. Daniels, inspecteur
van het verkeerswezen van het minis
terie van Oorlog. Verder waren o.a. nog
ter begroeting aanwezig de hoofdleger-
aalmqezenier H. J. J, M. van Straelen en
kapitein W. Bijlsma namens de inspec
teur-generaal van de Koninklijke Lucht
macht. Overste Raaymaker vertelde nog,
hoe moeilijk vooral de laatste maand in
Tokio was geweest. Gelegenheid tot oefe
nen was er niet en er waren nauwelijks
middelen tot enige recreatie aanwezig, zo
zei hij Aan de terugkerende vrijwilligers
zal bet kruis van recht en vrijheid worden
toegekend.
Vandaag zal de „King's Inns'* te Dublin léeg zijn. Deze Zaterdag heeft
het internationale hof, dat nu al elf dagen lang de ramp met de KLM-
SuperconstellatioH „Triton" onderzoekt, benut, om de plaats van het
ongeluk zelf in ogenschouw te nemen: het vliegveld Shannon, de rivier
de Shannon, en de overblijfselen van de „Triton" zelf. Het onderzoek zal
Maandag worden hervat en zal vermoedelijk in de loop van de volgende
week gesloten worden. De uitspraak wordt pas volgend jaar verwacht.
pH?^ff?~Li,in.technische beschouwingen uitvoerig rapport van 't Nationaal Lucht-
vaartlaboratorium meegebracht, waarin
geografische tekeningen voorkwamen Op
één daarvan zag men de lijn, die een
Superconstellation bij een proefvlucht
heeft gemaakt tot 500 voet omhooggaan.
Er onder was een slechts vaag bollende
lijn getekend, die op zijn hoogste punt 70
voet bereikte en toen weer naar beneden
ging. Daarbij stond gedrukt: vermoede
lijke vlucht van „Triton"
Tegen het rapport zelf kantte de raads
man van de K.L.M., mr McGonigal, zich
niet. we] echter ten sterkste tegen deze
laatste veronderstelling van het Nationaal
Luchtvaartlaboratorium, die volgens hem
uit de lucht gegrepen was.
de hoofdschotel van het onderzoek ge
weest. twee luchtvaartexperts werden
gehoord, de Ier G. Probert, luchtvaart-
ingenieur van het Iers departement van
industrie en handel, en de Nederlander ir
F. E. Douwes Dekker, ingenieur bij het
Nationaal Luchtvaartlaboratorium te Am
sterdam. Beiden verstrekten inlichtingen
over proefvluchten, die na de ramp met
andere superconstellations van de KLM
op de luchthaven Shannon zijn gemaakt
Drie verschillende piloten hadden met
deze toestellen starts en landingen uitge-
V°Hoewel niet met zóveel woorden ge
zegd deed zich daarbij gisteren weer het
vermoeden voor, dat de „Triton" op zijn
laatste vlucht nimmer een hoogte van 250
voet bereikt heeft, hetgeen de bemanning
verklaart op de hoogtemeter te hebben
afgelezen. dan wel dat bet toestel niet de
snelheid van 160 knopen beeft kunnen
bereiken bij de door de bemanning ver
melde klimsnelheïd over de korte afstand
die de machine na.de start heeft af ge
legd voor zij in het water terechtkwam
Getuige F. E. Douwes Dekker had een
De heer Douwes Dekker roerde ten
slotte nog een geheel ander punt aan,
waarbij hij er tegen waakte de indruk
te wekken als zou hij daarbij op Vir'uly
doelen. Hij sprak over het „menselijke
gevoel", waaraan een piloot die een vlieg
tuig de lucht intrekt, zich niet kan ont
trekken
Toen de luchtvaart nog in de kinder-
schoenen stond, vlogen piloten voor een
groot deel op hun gevoel. Thans moet
vooral bij nachtvluchten het starten ge
schieden met het oog gericht op de in
strumenten. Dat geschiedt ook. maar dat
neemt niet weg, zo zei getuige, dat iedere
inzittende van een vliegtuig, dus ook de
piloot, de aantrekkingskracht van de aar
de, zittend in zijn stoel, voelt. Hij wordt
achteruit gedrukt tegen de stoelleuning,
wanneer het toestel zijn aanloop neemt.
„De richting van de totale krachten, die
op een piloot inwerken, kunnen zijn be
slissingen belangrijk beïnvloeden. Ieder
een voelt, of hij achterover in zijn stoel
zit of voorover. Maar bij een versnelde
vlucht kan men uit die gevoelens niet al
tijd de juiste conclusie trekken, in het
bijzonder bij een start. Eerst word ie door
de zeer grote versnelling op de grond, de
steeds toenemende vaart van de machine,
in je stoel teruggedrukt, dan komt het
toestel los en dezelfde krachten houden
enigszins aan. Indien je zeer snel omhoog
gaat. dan bereik je een toestand waarbij
je niet zo snel meer vooruit gaat, maar
wei omhoog. Vliegt de machine na de
start niet schuin omhoog, maar horizon
taal. dan houdt men de versnelling in
vooruitgang. Het effect op hen, die in de
stoelen zitten, blijft voor het gevoel hét
zelfde".
„Kunt U het hof een idee geven van
de oorzaak van het ongeluk?", werd
de heer Douwes Dekker ten slotte ge
vraagd.
Hij dacht dertig seconden na en ant
woordde toen „Nee, ik weet niet vol
doende van alle feiten af om me ver
antwoord te gevoelen, indien ik hier
een persoonlijke opinie ten beste zou
geven".
Ter vermijding van ieder misverstand
drong na afloop van de zitting de heer G.
J ten Duis, wnd hoofd opleiding stuurhut
bemanningen der K.L.M., er met klem op
aan, uit zijn naam het publiek duidelijk
te maken, dat er van „gevoel-vliegen" bij
de K.L.M geen sprake is en dat dat zekeT
ook niet is geschied bij de rampzalige
vlucht met de „Triton".
De winnaar, de heer De Vries met
zijn „slachtoffertje" uit de Jordaan,
Kokkie, bij de winnende foto.
Bij de officiële volkstelling heeft zevend-
tien procent van de Nederlandse bevol
king opgegeven, dat zij buitenkerkelijk'is.
Dit is iets wat alleen in ons land voor
komt, verklaarde pater M. Staverman
O.F.M. Vrijdagmiddag bij zijn promotie
tot doctor in de theologie. Zijn promotor
mgr prof. A. Mulders voegde daar later
aan toe: de buitenkerkelijken vormen een
nieuwe godsdienst, die naar een eigen
organisatie zoekt.
Dr Staverman schreef zijn boeiende en
overzichtelijke dissertatie „Volk in Fries
land buiten de Kerk" (waarover wij gis
teren uitvoerig schreven) van uit zijn
werk, als gardiaan van het Franciscaner-
klooster te Drachten en als leider van hel
apostolaat in Friesland.
Er was voor deze plechtigheid een enor
me belangstelling, vooral natuurlijk van
zijn ordegenoten, maar ook waren enkele
leden van de Fryske Akademie aanwezig.
Nadat de promovendus de opwerpingen
van de professoren mgr dr A. Mulders,
mgr R. R. Post en dr W. H. van de Pol
had weerlegd, werd hem het doctoraat in
de godgeleerdheid verleend, waarna de
waarnemend rector magnificus prof. mr
Ch. J. J. M. Petit onmiddellijk de gebrui
kelijke geloofsbelijdenis eiste.
Dr M. Staverman besluit met deze pro
motie zijn werk „onder de Friezen", want
op het eind van deze maand vertrpkt hij
naar Nieuw-Guinea om daar zijn taak als
Superialis Regularis te aanvaarden. Een
werk nieuw, maar toch gelijk, zoals mgr
A. Mulders het noemde, omdat hij ook
daar „een werker voor de waarheid" zal
zijn.
De 39-jarige wethouder van de gemeente
Heumen bij Nijmegen, de heer M. H., is
door een auto aangereden, toen hij in Nij
megen met zijn bromfiets de weg wilde
oversteken Hij overleed ter plaatse. Het
slachtoffer laat een vrouw en vier kinde
ren achter.
In de loop van Donderdagavond j.l. zou
in Schijndel (N.B.) een brutale inbraak
zijn gepleegd in de woning van de heer
Van H., procuratiehouder bij een indus
triële onderneming aldaar. De heer en de
vrouw des huizes waren die avond niet
thuis en het 18-jarige dienstmeisje Van Z.
had derhalve het rijk alleen. Zli had de
laatste dagen zo het een en ander over
roofovervallen en inbraken gelézen en
deze verhalen begonnen haar fantasie par
ten te spelen.
Zij voerde een gemaskerde bandiet ten
tonele, die onder dreiging van een vuur
wapen haar zou hebben gedwongen de
voordeur te openen. De man had zijn slag
geslagen en had in zijn overijlde vlucht
enkele voorwerpen uit de puit in de tuin
verloren Dit verhaal kregen de heer en
mevrouw Van H. opgedist, toen zij
's avonds thuiskwamen en tot bun schrik
bemerkten, dat er een ongenode gast in
hun huis was geweest. In de tuin lagen
een zilveren bonbonschaaltje, een zilve
ren theezeefje met lekbakje en een cho
coladeletter.
De politie werd gewaarschuv/d en na
onderzoek vertrouwde zij de zaak niet.'
Het dienstmeisje werd gisteren aan een
verhoor onderworpen en niet lang heeft
zfj haar verhaal over een gemaskerde en
gewapende bandiet kunnen handhaven.
Zij bekende de inbraak te hebben geënsce
neerd om Van H. duidelijk *.e maken, dat
zij 's avonds niet graag alleen thuis blijft
en dat zij ook graag een avondje uitgaat.
Met deze bekentenis kwam een domper te
staan op de wilde verhalen, die inmiddels
In het anders rustige Schijndel de ronde
deden.
Tegen de 23-jarige Amsterdamse bank
bediende P. S„ behorende tot „het gilde
der ellendige parasieten in de maat
schappij - de zakkenrollers", heeft de
officier van Justitie der Amsterdamse
rechtbank gisteren drir jaar gevangenis
straf met aftrek geëist terzake van dief
stal meermalen gepleegd.
De jongeman, die ïn het reclasserings-
rapport als een zwakkeling wordt afge
schilderd, heeft reeds vijf veroordelingen
op zijn strafblad staan Een straf van
anderhalf jaar voor zakkenrollerij, waar
toe hij dit jaar werd veróodeeld, heeft hij
nog tegoe I,
De president merkte op, dat toen de ver
dachte in Juli jl. uit de gevangenis werd
ontslagen, het aantal aangiften van zak
kenrollerij weer sterk was toegenomen.
„Als S. weer vrij is, gaat de politie maar
weer eens op de tra i kijken en ze vinden
hem weer".
Drie weken lang hadden twee recher-
'fieurs, specialisten van de afdeling be
strijding zakkenrollerij, de verdachte ge
schaduwd. De rechtbank zal op 24 Dec.
uitspraak doen.
