Het feestgejuich eindigde
bloedige revolutie
De Paus ging in ballingschap
m
VS gaan atoomwapens gebruiken
voor tactische doeleinden
Aanspraken van Volkswagen
spaarders niet erkend
Gouden penning voor Concert
gebouworkest
Felle brand legde twee woningen
in de as
m
Pleidooi
meer controle
voor
op overheidsbedrijven
Eerste Kamer keurde vier PTT-
wetsontwerpen goed
Vrachttarieven voor tankers
sterk gestegen
KliööS
De liberale periode" van Pio Nono
Persconferentie van Dulles
Gloeilampjes
m
In het Verre Oosten vervullen vloot en
luchtmacht de belangrijkste taak
Vonkenregen over Poortugaal
Liefhebbende
echtgenoot
Besprekingen over
nieuwe melkprijs
Minister Van de Kieft: Afschrijvingen
bedrijfseconomisch reëel
Zeven personen dakloos
Jan Musch 80 jaar
WOENSDAG 22 DECEMBER 1954
PAGINA 5
in*
In Ballingschap
BRITSE SPOORWEG
ARBEIDERS DREIGEN TE
STAKEN
Hü wees er in dit verband op, dat er een
FEDERALE GERECHT STELT
ONDERNEMING IN 'T GELIJK
NA BESPREKING TÓCH
KERSTGRATIFICATIE
HULDIGING ZONDER
v. BEINUM EN KUBELIK
Zette vrouw moedwillig
in de tocht
Bittere bijsmaak
AARDBEVING IN
CALIFORNIE
Dosis goedgelovigheid
VLIEGTUIGEN VOOR
NIEUW-GUINEA
In April a.s. opening
luchtlij nnet
HOOGSTE NIVEAU SEDERT
TWEE JAAR BEREIKT
ROME, December.
(Van onze Romeinse correspondent)
De uitverkiezing van kardinaal Mastai Ferretti op 16 Juni 1848 was een
grote verrassing. Ofschoon hij binnen Italië en vooral in Curie-kringen
grobe bekendheid genoot, bevonden er zicli in bet H. College figuren, die
heel wat groter „kans" maakten dan de Aartsbisschop van Imola: de voor
malige Staatssecretarissen Bernetti en Lambruschini, (elkaar zeer vijandig
gezind overigens)of de wereldberoemde Angelo Mai of de Aartsbisschop
van Napels, kardinaal Riario Sforza, (wiens Zaligverklaringscausa al een
eind op dreef is)
Het werd evenwel Mastai Ferretti, Paus Pius IX.
De Romeinen juichten: eindelijk een „liberale" Paus! Hij was nog jong,
54.De menigte heeft twee dagen en twee nachten rond liet oude
Quirinaal gestaan, in spanning om de uitslag van bet Conclaaf. En voor ons
is het een vreemd idee: dit was bet laatste Conclaaf, dat in het Quirinaal
is gehouden.
Op 17 Juli '46 ondertekende hij het be-(van de^ dag
faamde amnestie-decreet inzake politieke 1-J
delinquenten. Het werkte als een blik
seminslag. Het was al avond, toen het
hekend werd. Maar letterlijk heel Rome
stroomde naar het Quirinaal, waar hem
een onvergetelijke huidebetoging werd ge
bracht. De eerste van een eindeloze se
rieZo ging hij voort: in Maart '47
kondigde hij een „vrijheid van drukpers"
af, zoals in geen enkel ander land bestond.
Op 1 October installeerde hij een „ge
meenteraad" voor de stad Rome; op 14
October stelde hij de Consulta in, (een
Raad van State); eind December reorga
niseerde hij de ministerraad, die hij ove
rigens al op 12 Juni had gecreëerd. In
tussen dacht en sprak hij over een fede
ratie van Italiaanse Staten en dat het
hem ernst was, bleek op 2 November '47
toen hij een soort Tol-unie (Lega Doga-
nale) sioot met het koninkrijk Sardinië,
met Toscane en met Lucca. En ten slot
te ondertekende hij op 14 Maart '48 het
statuut en daarmede de eerste grondwet
van de Kerkelijke Staat.
Hiermede was ongeveer de maat wel
vol. Het volk van Rome en zijn onderda
nen mochten dan gejuicht hebben van het
eerste moment af, in de hoofdsteden en
op de kanselarijen had men sceptisch zijn
uitverkiezing begroet. Deze stemming
groeide allengs tot stomme verbazing en
tenslotte tot felle vijandigheid. In We
nen was men er binnen twee jaar van
overtuigd, dat de nieuwe Paus „stapel
gek" wasOverigens stond heel Euro
pa aan de vooravond van de revolutie.
In Frankrijk waren de dagen van Louis
Philippe geteld; Spanje werd verscheurd
door de dynastieke strijd; in België re
geerde Leopold I. de grote vrijmetselaar:
in Duitsland broeide het; in Zwitserland
vochten de katholieke kantons tegen de
protestantse
Ook in Rome gistte het onder het uiter
lijk gejuich. Ja. men moet zeggen, dat
de eindeloze huidebetogingen, de eeuwig-
zingende massa voor het Quirinaal, de
nimmer aflatende feeststemming in de
stad het (zeer originele) strijdmiddel
vormden van de subversieve krachten.
Het staat te bezien of de Paus dit tijdig
heeft ingezien. Toen hij het inzag, was
het te laat.
De moord op Pellegrino Rossi
Op 15 November ontving hij 's mor
gens zijn minister-president, graaf Pel
legrino Rossi. Deze legde hem zijn rede
voor, waarmede hij het Parlement zou
openen. De Paus waarschuwde hem en
drong aan op uitstel. Rossi nam afscheid
En de prins van Canino,
lid van het Parlement, riep uit: „Mijn
hemel, wat een herrie om niks.. Het
lijkt wel of de Koning van Rome dood
is!". (Over deze louche figuur, lid van
de Bonaparte-familie en internationaal
intrigant is tot heden toe nog niet veel
gepubliceerd. Zijn activiteit in Italië en
Frankrijk in de jaren '46 tot na "70 ver
dient evenwel een diepgaande studie.)
Deze moord op Pellegrino Rossi bete
kende het einde van de „liberale" perio
de van Pio Nono. Het betekende tevens
het begin van de revolutie in Rome.
De volgende ochtend stonden met kalk
deze woorden op vele kerken geschreven:
„Dood aan Christus; leve Barabbas".
En twee dagen later: „Dood aan de
Kardinalen; trap de priesters er uit".
De regering bleek waardeloos na de dood
van de minister-president; de burger
wacht heulde met. de revolutionnairen. In
het Quirinaal ontstond een paniekstem
ming. Alleen de Paus bleef rustig. Zpn
bewonderaars zeggen: uit heldhaftigheid.
Maar het is niet waar. Hij begreep de
situatie niet. En kón deze niet begrijpen.
Omdat hij inderdaad te eerlijk en te no
bel was om het ziekmakende farizeïsme
en de ongehoorde huichelarij te doorzien.
Ten slotte volgde de aanval op het
Pauspaleis. Daar kwamen zelfs kanon
nen aan te pas! Men schoot-met-alles
op een door iedereen-verlaten stel pries
ters. Een paar trouwgebleven Zwitsers
werden het slachtoffer, een handvol bur
gers viel. En op een kwaad ogenblik
werden de vensters van het pauselijk ver
trek aan scherven geschoten. Paus Pius
stond bij zijn schrijftafel en zag zijn
secretaris, Mgr Palma, in elkaar zakken.
Zwijgend knielde hij en verleende de ster
vende zijn egen. Toen hij weer recht
stond de hand aan het borstkruis en
het hoofd gebogen klonk het van de
piazza: „Leve de revolutie!".
Die avond ging hij zwijgend nog
steeds zwijgend; hij had de gehele dag
geen woord meer gezegd naar de ka
pel en nam een H. Hostie en sloot deze
in een kleinood, dat hij op diezelfde dag
ontvangen had van de Bisschop van Va
lence. Hij borg het weg in de borstzak
van zijn toog en stapte in de koets. Als
gewoon priester, door niemand herkend,
verliet hij Rome. Als balling..
Hij keerde pas op 12 April 1850 naar
Rome terug. De ontvangst overtrof alles,
wat hij ooit had beleefd. Maar voor hem
betekenden gejuich, tranen, aubades en
massa's niets meer. Na twee en een half
jaar als banneling in het „buitenland"
te hebben geleefd, keerde hij terug als
een ander mens. Wijzer en ouder. Rusti
ger en stiller. Maar zonder wrok of des
illusie. Maar mèt een onwrikbaar Gods
vertrouwen.. Alleen nog maar God, de
enig-betrouwbare.
Het tweede artikel over Pius IX
verscheen in, ons nummer van 21 De
cember.
De leiders van de Britse „Nationale
Unie van Spoorwegarbeiders", waarbij
400.000 van de 650.000 werknemers bij de
Britse spoorwegen zijn aangesloten, heb
ben besloten de arbeiders op te roepen
voor een staking, die negen Januari a.s.
te middernacht moet beginnen en die be
doeld is om kracht bij te zetten aan niet
ingewilligde eisen tot loonsverhoging.
De „Britse vervoerscommissie", die het
beheer voert over de genationaliseerde
spoorwegen in Groot-Brittannië, heeft
in het afgelopen jaar tweemaal een loons
verhoging toegestaan. Zij verklaart, dat
het bedrijf de kosten van een derde loon-
ronde niet kan dragen.
De Amerikaanse minister van buiten- j bij de ZOAVO-besprekingen, die in Sep-
landse zaken John Foster Dulles, heeft tember j.l. te Manila zijn gevoerd, even
gisteren op zijn wekelijkse persconferen
tie verklaard, dat het Amerikaanse leger
geleidelijk aan atoomwapens zal gaan ge
bruiken voor tactische doeleinden.
c
:r
- tl.' vtx-ij
Het aloude kasteel Limbricht met bijbe
horende boerderij wordt aangekocht door
het bisschoppelijk college te Sittard. Het
ligt in de bedoeling een stichting in het
leven te roepen, die sal trachten de mo
numentale gebouwen voor verder verval
te behoeden, terwijl enkele hectaren tot
sportterreinen voor de leerlingen worden
ingericht.
groot verschil bestaat tussen tactische
strategische doeleinden.
Een der verslaggevers vroeg de minis
ter, of hij dacht, dat de Sovjet-Unie naar
campagne voor de vreedzame co-existentie
had opgegeven. Dulles antwoordde: „De
Russische leiders leggen thans een zeer
grote mate van zenuwachtigheid en een
eens is gesproken over de vraag, of er in
Z.O.-Azië geen defensie-strijdkracht
moest worden opgebrouwd.
„De Verenigde Staten hebben er toen
op gewezen, dat noch zij, noch hun bond- t nadien geworden. In de periode van het
genoten dit konden doen, zonder hun po- Britse beheer over de fabriek, toen
Honderddertigduizend Duitse adspirant
automobilisten moeten hun hoop opgeven
nog eens voor een goede duizend mark
in het bezit van een Volkswagen te ko
men. Het sedert meer dan vijf jaren lo
pende geding van de zogenaamde Volks
wagenspaarders tegen de grootste Duitse
automobielfabriek is Dinsdag beëindigd
met een uitspraak van het federale ge
recht in Karlsruhe, dat de aanspraken
der spaarders niet heeft erkend. Daar
mee is een vroegere uitspraak van de
rechtbank in Celle, die voor de spaarders
gunstige perspectieven bood, vervallen.
Zij was volgens het hoogste gerecht on
voldoende gemotiveerd.
De Volkswagenspaarders roerden zich
reeds sedert kort na de oorlog. Zodra de
door Hitiers „Arbeidsfront" gestichte
Volkswagenfabriek weer door de Britse
bezetting op gang was gebracht, hebben
zij zich herinnerd, dat de fabriek ten
slotte mede door hun spaargeld gebouwd
kon worden,
Het Arbeidsfront had namelijk het be
drijfskapitaal bijeengebracht door bij
wijze van spreken Volkswagens op ter
mijn te verkopen. Wie een kleine duizend
rijksmarken bijeen spaarde, kreeg recht
op een automobiel. Honderdduizenden
kleine lieden zijn op deze nationaal-
socialistische verlokking ingegaan, in
goed vertrouwen op de stabiliteit van het
duizendjarige rijk. Het Arbeidsfront heeft
zijn schone belofte evenwel nooit ingelost,
want niet zodra was de fabriek in Wolfs
burg bij Brunswijk gebouwd of zij werd
ingeschakeld in de militaire productie.
Zolang het Nazi-bewind duurde, heb
ben de spaarders uiteraard niet de moed
opgebracht zich over deze gang van za
ken te beklagen. Des te roeriger zijn zij
en reed naar de Kanselarij, waar het Par- j zekere neiging tot geweld aan de dag en
lement bijeen was. Hij werd als een hond i zowel ten aanzien van Europa als ten
neergestoken op de trap naar boven; en aanzjen van Azië. Het is dan ook zeer goed
als een hond liet men hem liggen. De
Voorzitter van de vergadering, de radi
caal Sturbinetti, opende de vergadering
met de woorden: „Het Parlement neemt
goede nota van de dood van de minis
ter-president en gaat over tot de orde
Kampala Oeganda
mogelijk, dat het accent der Russische bui
tenlandse politiek is of wordt verlegd van
het gekir van de vredesduif naar de be
dreiging".
Sprekend over de recente Russische
nota's aan Frankrijk en Groot-Brittannië
waarin gedreigd wordt met opzegging van
de vriendschapsverdragen, trok Dulles een
vergclqking met de breuk die destqds tus
sen Joego-Slavië en de Kominform was
ontstaan. Hij wees er op, dat de Sovjet-
Unie thans alles in het werk stelt om weer
goede betrekkingen met Joego-Slavië te
vestigen. ,,Ik wil niet zeggen, dat het met
Engeland en Frankrijk ook zo zou gaan,
doch dit is het meest voor de hand liggen
de voorbeeld van een overeenkomstige
situatie", zo verklaarde hü-
Dulles sprak ook over de inkrimping
van het personeel der Amerikaanse strijd-
Mogelijk zal een wat aangeschoten feest
vierder hier na thuiskomst wel eens een
ietwat opgewonden verhaal hebben ge
daan over de kudde witte olifanten, die
op zijn weg naar huis ontmoette.
Het ontmoeten van olifanten behoort
namelijk in Oeganda zeker niet tot de krachten, zoals deze Maandag j.l. werd
onmogelijkheden, hoewel de witte niet aangekondigd. Hij verklaarde, dat hiertoe
erg courant zijn. Maar weinigen, zelfs j besloten was, niet omdat het Russische
in Oeganda, zullen het verhaal kunnen gevaar was afgenomen, doch omdat thans
sitie op andere punten in ernstig gevaar
te brengen en dat het daarom de voorkeur
verdiende het verdragsgebied te doen be
schermen door snel verplaatsbare vloot-
en luchtmachteenheden, die in staat wa
ren buitengemeen krachtige aanvallen op
vijandelijk gebied uit te voeren", ver
klaarde de minister.
Tenslotte deelde Dulles mede, dat er
eind Februari in Bangkok (Thailand) een
ZOAVO-vergadering zal worden gehou
den. Dezer dagen zal hieromtrent een
officieel communiqué uitgegeven worden.
De directie van de N.V, Gerh. Hannink
en Zoon te Enschede heeft besloten tóch
een Kerstgratificatie uit te keren aan het
personeel. Ongeveer 700 arbeiders van deze
fabriek staakten een halve dag, omdat hun
was meegedeeld dat er geen Kerstgratifi
catie zou worden gegeven. Naar aanleiding
ran deze wilde staking is een bespreking
gehouden tussen directie en ondernemings.
Het resultaat' hiervan was dat als
raad.
Kerstgratificatie ^en
worden gegeven.
half weekloon zal
hoofdzaak wagens voor de bezettingstroe
pen werden vervaardigd, hadden hun
klachten uiteraard geen effect. Zij zagen
hun kansen pas weer stijgen toen de Brit
ten het als Nazi-eigendom in beslag ge
nomen bedrijf aan het land Neder-Saksen
overdroegen. Rudolf Meichsner en Karl
Stolz stichtten toen een vereniging van
Volkswagenspaarders en begonnen te
procederen. In 1950 werd hun eerste
klacht door de rechtbank van Hildesbeim
afgewezen en wel omdat volgens het
recht van het bedrijf niet kon worden
verlangd, dat het Hitiers belofte zou in
lossen.
Meichsner en Stolz eisten thans, dat de
Volkswagenfabriek verplicht zou worden
aan de spaarders een Volkswagen te leve
ren tegen kostprijs minus het reeds ge
spaarde bedrag. De spaarders voerden
aan dat de kostprijs van het goedkoopste
model Volkswagen thans 2.237 mark
was, tegenover een verkoopprijs van
3.900 mark. Dit werd van de zijde der on
derneming echter betwist.
Door het Hof werd verklaard, dat de
Volkswagen-spaarrekening een bedrag
werd niet genoemd nog onaangetast
was en dat de Berljjnse bankcommissie
de aanspraken van spaarders erop erkend
hadden. Het verweer van de onderne
ming, dat het Arbeidsfront de leningen
waarmede de fabriek werd gebouwd, uit
andere bronnen verstrekte dan het spaar
fonds werd door het Hof aanvaard. De
onderneming heeft hierdoor geen ver
plichtingen t.o.v. de spaarders.
De spaarders hadden hun beloften recht
streeks van het Arbeidsfront gekregen en
zij konden volgens de rechters alleen bij
dit orgaan aankloppen. Van kikkers plukt
men echter geen veren en zo zullen de
130.000 strijdbare spaarders hun illusie
moeten begraven.
De eerste reactie van de bedrogen spaar
ders op het vonnis klinkt nogal verbitterd.
Het vonnis zou wel voor niemand begrij
pelijk zijn, zei Stolz namens de spaarders
en hij voegde er strijdlustig aan toe: „Het
laatste woord is nog niet gesproken". Of
de spaarders nog een verrassende zet in
reserve hebben, zal moeten blijken. Er
zijn echter geen mogelijkheden om het
vonnis te herzien.
De fabriek, welke ongeveer 1.000 wa
gens per dag produceert, heeft geen wet
telijke eigenaar. De overheid controleert
de onderneming in trusteeship.
(Van onze Amsterdamse redactie)
„Wij zijn zeer verheugd dat we onze
eigen huurders van het Concertgebouw
weer in ons midden hebben. Om u te dan
ken voor de schitterende wpze, waarop gü
in Amerika onze Westerse Kunst hebt ver
tegenwoordigd en gebracht, heeft het ge
meentebestuur besloten u allen collectief
de hoogste onderscheiding van de stad toe
te kennen: de gouden penning van Am
sterdam",, aldus sprak burgemeester A. J
d.Ailly tot de leden van het concertge
bouworkest op de officiële en feestelüko
ontvangst, welke hun gisterenavond door
de stedelijke overheid in het Carltonhotel
werd bereid.
Onder luid applaus stelde de burgemees
ter de voorzitter van de stichting „Hei
Concertgebouworkest", de heer M. A. Rei
nalda, het ereteken ter hand. De gouden
penning draagt als inscriptie: „Het Con
certgebouworkest. Ter herinnering aan zijn
Amerikaanse tournee". Vervolgens deelds
mr d'Ailly mede, dat het stadsbestuur bo
vendien ieder orkestlid afzonderlijk heeft
onderscheiden met de bronzen penning van
Amsterdam „als dank voor hetgeen u iedei
individueel hebt bijgedragen tot het grots
succes". Persoonlijk reikte de burgervader
aan de musici instrumentsgewijs het ere
teken, waarin telkens de naam van de on
derscheidene stond gegrift, uit. Eduard
van Beinum was door ziekte verhinderd
de huldiging bij te wonen en ook Rafael
Kubelik had verstek moeten laten gaan
Hij had telegrafisch blijk van zijn belang
stelling gegeven.
Beide dirigenten was reeds de bronzen
penning, vergezeld van een bloemenhulde
overhandigd. Alle musici brachten een
spontane hulde aan de inspecteur van het
orkest, de heer H. van Leeuwen, toen dezs
zijn onderscheiding in ontvangst kwam ne
men.
Na de prijsuitreiking
De heer Reinalda dankte het gemeente
bestuur voor het overweldigende eer
betoon. „Tot in lengte van dagen zullen
wij de gouden medaille in ons hart mee
dragen". Ook de orkestleden betrok hij in
zijn dankwoord. „Gij hebt u schitterend
gekweten van de enorme, schier onuit
voerbare opdracht om in een korte spanne
tijds liefst 45 concerten te geven".
De wethouder van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen, mr A. de Roos, schet
ste vervolgens de geweldige moeilijk
heden, waarmee het orkest na de oorlog
te kampen heeft gehad. „Des te grotere
waardering koesteren wij allen voor uw
prestaties". De voorzitter van de orkest
vereniging, de heer Mesman, vertolkte
voorts de gevoelens van zijn collega's.
„Musicus zijn is een roeping. Ondanks de
lof, die men ons toezwaait, zijn wij ons
allen bewust, dat het spel niet volmaakt
kan zijn. Altijd kan en moet het beter".
Toen mevrouw Van Beinum, die haai
man vertegenwoordigde, het podium be-
Een felle brand, die nog werd aangewakkerd door de harde Noordwester-
8lorm, heeft gisteravond in Poortugaal twee woonhuizen aan de Zandsl-
weg in de as gelegd. Het vuur ontstond omstreeks kwart voor negen eu
vond gretig voedsel in het rieten dak, dat de beide woningen bedekte.
jL_UA
trad, moest zij eerst een ware ovatie in
ontvangst nemen. Zij richtte zich speciaal
tot de echtgenoten der musici, die zolang
hun man hadden moeten missen- „Mijn
man heeft mij hierheen gedirigeerd om
juist u te bedanken. Namens hem mag ik
u een klein aandenken aan de tournee
schenken, een kandelaar uit Amerika".
Na dit officiële gedeelte kreeg de recep
tie meer het karakter van een feest. Tot
laat in de avond dansten de orkestleden
en hun gastheren op de muziek van een
strijkje, dat, naar het verzekerde, slechts
met schroom voor zijn „klassieke" colle
ga's durfde te spelen.
Om zijn vrouw te beletten he; huis te
bewonen, had de 43-jarige garagehouder
K. uit Rotterdam, een dag voordat zij er
haar intrek in zou nemen, vijf ramen en
drie deuren uit de woning gebroken en
opgeborgen. Er was beslag gelegd op het
huis en daarom had de garagehouder zich
gisteren voor de Rotterdamse rechtbank
te verantwoorden, omdat hij goederen
aan het beslag had onttrokken.
Verdachte gaf deze feiten toe. De Offi
cier van Justitie eiste een geldboete van
100,of 40 dagen en drie maanden ge
vangenisstraf voorwaardelijk met drie
jaar proeftijd.
Mr S. Ivens pleitte, dat het goed door
de handeling van zijn cliënt niet geleden
heeft, zo-dat zijns inziens niet gesproken
kan worden van onbruikbaar maken.
Uitspraak over veertien dagen.
Duren te lang, meent voorzitter
Kon. Ned. Zuivelbond
„Het voeren van een positief beleid
door de Kon. Nederlandse Zuivelbond is
niet meer mogelijk wanneer men bij het
overleg met de regering steeds maar be
reid moet zijn tot een compromis. We
zijn een heel eind afgedwaald van de
afspraken, die destijds met de regering
ten aanzien van de melkprijs werden ge
maakt. En er schuilt een groot positief
gevaar in het steeds-maar-bereid-zijn,
dat symptomatisch optreedt". Dit ver
klaarde de voorzitter van de Koninklijke
Nederlandse Zuivelbond, de heer S. H.
van Waes in zijn openingswoord op de
algemene vergadering van de bond die
gisteren te Utrecht is gehouden.
Hij drong aan op een wat ruimer stand
punt van de zijde der regering en con
stateerde, dat het voorstel van de Stich
ting voor de Landbouw over de nieuwe
melkprijs, dat ook het voorstel van de
K.N.Z. is, thans weer een dermate lang
durige behandeling krijgt dat het ook
ditmaal wel weer niet zal zijn wat het
moest zijn, maar dat ook nu wel weer
de besprekingen zullen resulteren in een
compromis.
Slechts enkele verkoolde muren vormden
de resten van de woningen, gisteravond
tijdens een felle stormwind in Poortu
gaal verwoest.
op andere wijze aan dit gevaar het hoofd
kon worden geboden.
Hij verzekerde echter, dat de sterkte
der Amerikaanse strijdkrachten in Euro
pa niet zal worden verminderd, en sprak
de hoop uit, dat de Europese staten hun
strijdkrachten niet zouden beperken.
„West-Europa zou een prijs van uiterst
grote waarde voor een aanvaller zijn,
e" dl? is de reden, waarom het Europese
vasteland zowel door het in opbouw
Z1reJlgeLa]s door snel verplaatsbare
zee- en Rjchtstrijdkrachten moet worden
beschermd zo 2ei de minister.
Een verslaggever vroeg of er geen te
genstelling bestond tussen de inkrimping
van de Amerikaanse strijdkrachten, het
geen onde.r *?et. .terugtrekken van
vissersboot overvallen werd door de zfch "brengt, en de AmerikaUïe^olnTek
radio-actieve asregen bij gelegenheid ~5—.w» w ns? politiek
vertellen van de uiterst nuchtere jacht
opziener, die een kudde dronken olifan
ten zag. De dieren hadden zich namelijk
te goed gedaan aan overrijpe vruchten
van de Borassuspalmbomen en deze
vruchten bevatten in overrijpe toestand
een behoorlijk kwantum alcohol. De
dikhuiden waggelden van de ene kant
naar de andere, liepen recht met een
dreunende slag tegen bomen op eI)
waren kennelijk in kennelijke staat. Of
een van de jumbo's soms nog van een
muis een olifant gemaakt heeft, hebben
we niet kunnen achterhalen.
T okio
Een jonge Japanse visser heeft bet aan
de radio-actieve as, die hem zwaar ver
wondde, toen hij aan boord van een
om dit gedeelte van het Verre Oosten te-
gen een ssnvsl te verdedigen.
antwoordde Dulles. „De presl-
van het ontploffen van de waterstofbom
bij Bikini, te danken, dat hij zijn grote
liefde heeft gevonden. Het is namelijk „Neen", meSi
de verpleegster, die hem vooral in de dent heeft reeds een jaar geleden meege-
eerste weken in het ziekenhuis geen deeld dat er troepen uit Japan zullen wor-
ogenblik alleen heeft gelaten, die nu den teruggetrokken en dat voor het af-
met hem in het huwelijk treedt. Sanjiro schrikken van een aanvaller in hoofdzaak
Masuda, 29 jaar oud, wiens handen en zal worden vertrouwd op de slagkraeht
van snel verplaatsbare eenheden van vloot
In
gezicht nog lelijke sporen dragen van
de gevaarlijke stralingen, zal met Mariko
Sato, 24 jaar, nu verder door het leven
gaan.
Dutban (Z.-Afrika)
Personen, die nog terecht moeten staan
wegens ordeverstoring en verkeers
overtredingen. zullen allen vrij uitgaan.
Want een hapdige advocaat heeft ont
dekt. dat de gemeentelijke verordenin
gen. die een en ander regelden, slechts
in één officiële taal van het land zijn
gepubliceerd, namelijk in het Engels. Er
is echter nog een andere officiële taal
in Zuid-Afrika. namelijk het Afrikaans,
maar dat hadden de stedelijke autori
teiten bij de uitvaardiging van de ver
ordeningen vergeten. Intussen zullen de
betreffende verordeningen onverwijld
Ook in bet Afrikaans worden gepubli
ceerd. zodat de vrijheid, die wel tot
chaos zou leiden, niet te lang zal duren.
konden
Wat moet ik dan doen?, zei wanhopig
de taxi-cbr-iffeur tegen de rechter. „Stil
wesriiden". was het antwoord van deze
magistraat. Het was William Stroman,
die dat te horen kreeg olus een boete
van een pond sterling. Toen een nassa-
bem nameüik geen fooi gaf. bad
h!i beledigende taal gebruikt. En dat
ma" niet. zelfs als een taxi-chauffeur
3 boot
en luchtmacht.
Het is nu eenmaal niet mogclqk overal
ter wereld voldoende troepen paraat te
houden, om elke aanval, die de commu
nisten zouden kunnen inzetten ter plaat
se tegen te houden. Dit zou verspilling
van krachten zijn".
Dulles deelde in dit verband mee, dat
Een krachtige aardbeving
30 seconden heeft gisteren de Califor-
nische stad Eureka geteisterd. Volgens
de bewoners was de schok de hevig
ste in 25 jaar tijds. In de afgelopen
maanden werden verscheidene lichte
schokken in het gebied van Eureka
gevoeld.
In de woonwijken van de 25.000 in
woners tellende stad begaven bijna
alle schoorstenen het. De huizen, voor
het merendeel van hout, bleken in het
algemeen niet ernstig beschadigd te
zijn. Wel sprongen veel ruiten en vie
len stenen uit muren. Er is geen mel
ding gemaakt van doden.
Te San Francisco, verder naar het
Zuiden, werd de schok ook gevoeld.
Wegens de hevigheid van de schok kon
de seismograaf van de universiteit de
aardbeving niet registreren.
de middagzitting van de Eerste
Kamer van gisteren was aan de orde een
serie van vier wetsontwerpen, alle lig
gend op het terrein der P.T.T., nl. de
Aanwijzingswet P.T.T.-I954. waarbij tak
ken van de rqksdienst der P.T.T. voor een
beheer als bedoeld in art. 88 der Comp
tabiliteitswet kunnen worden aangewezen;
de Postwet 1954, die de postdienst en de
Postcheque- en girodienst regelt; de Post-
spaarbankwet 1954 en een wetsontwerp
tot instelling van een P.T.T.-raad.
;„Dif 'ij61" ,Hellema (A.R.) bepaalde zich
hoofdzaak tot critiek op het ontwerp-
PT'T- H« w*s van me-
wtt de bedrijvenwet en de
comptabiliteitswet zou uithollen, doordat
tal van bepalingen van de comptabili
teitswet buiten werking worden gesteld
De heer baron De Vos van Steenwijk
(V.V.D.) sloot zich in grote trekken bij
bet uitvoerig betoog van de heer Hellema
aan en wees er nog eens op, dat hier
het budgetrecht van de Siaten-Generaal
dreigt te worden „open gehakt".
De heer Kramer (P.v.d.A.) achtte de
aanwijzingswet een niet geheel bevredi
gend compromis. Hij vond het meer dan
tijd worden, dat de regering een eind
maakt aan een toestand die enerzijds te
weinig controle-mogelijkheden aan het
parlement geeft en anderzijds het P.T.T.-
bedrijf te weinig mogelijkheden biedt.
Na een korte schorsing van de zitting
kreeg minister Algera het woord. Hij ant
woordde de heer Kramer, dat de aan-
wijzingswet-1954 aangepast is aan de prak
tijk: aan het adres van de heer De Vos
van Steenwijk zeide hij o.m., dat hij er
voor zal waken dat de P.T.T.-raad niet
te zwaar zal worden.
De minister van Financiën, de heer Van
de Kieft, die daarop het woord nam, was
van mening, dat de critiek hier en daar
'n wat bittere bijsmaak had gehad. Hij was
in tegenstelling met de sprekers van
mening, dat binnen het raam van de
comptabiliteitswet en de bedrijvenwet een
goede vorm kan worden geschapen waar
bij de bedrijfssoepelheid van het P.T.T.-
bedrijf kan worden gewaarborgd. Dat de
bedrijvenwet en de comptabiliteitswet
door de aanwijzingswet worden „uitge
hold", achtte hij overdreven. De P.T.T.
leeft in een glazen huisje en daarom
moet zij financieel zeer voorzichtig mani
puleren.
De afschrijvingspolitiek der P.T.T. ver
dedigde hij door te betogen, dat de af
schrijvingen bedrijfs-economisch reëel zijn.
Wat betreft reserveringen door staats
bedrijven en in dit geval van de P.T.T.
zeide spr. nog eens, dat de reserves in de
staatskas worden gestort. Zij worden ech
ter op de kapitaaldienst geboekt en vor
men een schuld aan de P.T.T. Zodoende
behoeven in tijden van laagconjunctuur de
verliezen van de P.T.T. niet uit de gewone
dienst te worden aangezuiverd. Een vol
komen normale situatie dus, die alle grote
bedrijven kennen. Wanneer qit de reserves
wordt geput, zal dit uit de balans blijken
en controle door het parlement is zeer
zeker mogelijk, een feit waaraan de heer
Hellema twijfelde. Een bewijs daarvoor
was juist het betoog van de heer Hellema
die uit de verslagen precies heeft kunnen
nagaan hoe de afschrijvingen zijn geweest
aldus de minister. De heer Hellema inter-
rumpee-de hier: „Vraag niet hoeveel tijd
dit gekost heeft".
De heer Hellema (A.R.) toonde zich in
geen enkel opzicht bevredigd door het
antwoord van de minister, speciaal t.a.v.
enkele technisch-financiële punten. Hij
was van mening, dat de P.T.T. voorschot
ten verstrekte en voorts dat de bedrijven
wet het nagaan van de kosten van de dien
sten belemmert. Met het afschrijvingssys
teem van de P.T.T. was hij het evenmin
eens.
Hij betoogde voorts, dat er in Nederland
overheidsbedrijven zijn, waarin meer dan
4. milliard is geïnvesteerd, terwijl voldoen
de controle van het parlement ontbreekt.
„Je kunt geen Kamerlid zijn zonder een
zekere dosis goedgelovigheid", aldus pr.,
„omdat je soms moet beslissen over mil-
licenen, waarvan je practisch geen weet
hebt". Daarom toonde hij zich een voor
stander van een controlerende staatscom
missie, niet alleen voor P.T.T., maar voor
alle staatsbedrijven.
Ook de heer Molenaar (V.V.D.) was ge
porteerd voor een dergelijk controle-
lichaam naast de Rekenkamer.
Minister v. d. Kieft zeide, dat behalve
de controle van de Rekenkamer er ook
nog een accountantscontrole bij de P.T.T
is. Hij noemde de P.T.T. zeer' correct in
haar handelingen, gevend wat Iedereen
toekomt en daardoor is een zekere armslag
bij de bedrijfsleiding zeker gewettigd. Dit
is een verschil van instelling tussen de
heer Hellema en spr.
Voor een controlerende staatscommissie
Was hij niet, wel echter voor een instel
ling die er voor kan zorgen, dat de Kamer
beter geoutilleerd is over diverse ingewik
kelde problemen die zij moet behandelen
De 4 P.T.T.-wetsontwerpen werden
hierna z.h.s. aangenomen en het wetsont
werp „vaststelling van het slot der alge
mene rekening van rijksontvangsten enz."
met de stemmen van de V.V.D. tegen.
In de avondvergadering werd nog een
begin gemaakt met de behandeling van
het wetsontwerp tot verlenging van de
duur der wet Toezicht Credietwezen.
De heer Molenaar (V.V.D.) zeide zijn
stem te willen voorbehouden en de heer
Tollema (C.H.) kon aan het wetsontwerp
zijn stem wel geven.
Vandaag zal de stemming hierover
plaats hebben.
De bewoners van de getroffen huizen
konden ternauwernood het vege lijf red
den. Door de snelheid waarmee de brand
om zich heen greep was het onmogelijk
de inboedel in veiligheid te brengen. On
middellijk nadat het vuur was ontdekt
rukten de brandweercorpsen van Rhoon
en Poortugaal uit, terwijl tevens de assis
tentie werd ingeroepen van de Rotter
damse brandweer.
Er bleek echter niet veel meer te red
den. Het pand stond in lichter laaie en
de harde wind deed in de omgeving een
enorme vonkenregen neerdalen, tot grote
verontrusting van de bewoners van de in
de nabüheid gelegen woningen die er
zelfs toe overgingen de gordijnen voor de
ramen weg te halen.
Omstreeks tien uur in de avond kon de
brandweer meedelen het vuur meester te
zijn. Van het pand, dat onder meer werd
bewoond door een familie, die zeer on
langs uit Duitsland is „geimmigreerd"
was intussen weinig meer overgebleven
dan een troosteloze ruïne.
Wat betreft de oorzaak van de brand
tast men nog in het duister. De bewoners
van de beide huizen, die door deze brand
dakloos zijn geworden, werden bij buren
ondergebracht.
Vandaag wordt de acteur Jan Musch
80 jaar.
Op initiatief van een zijner oudste
vrienden heeft zich nu een comité ge
vormd met het doel een door Jan Musch
in klei vervaardigd zelfportret in brons
te doen uitvoeren en dit aan te bieden
aan het gemeentebestuur van* Amster
dam ter plaatsing in de stadsschouwburg.
Zoals velen mogelijk niet bekend zal
zijn hanteert Jan Musch in vrije uren
gaarne palet en penseel en boetseert in
klei. Zo voltooide hij onlangs bovenge
noemd zelfportret. Met medewerking van
de heer J. M. Bendien, directeur van de
stadsschouwburg, is door 'n aantal voor
aanstaande personen uit het culturele
leven een comité van aanbeveling ge
vormd, waarvan erevoorzitter is de Am
sterdamse wethouder voor onderwijs en
kunstzaken mr A. de Roos. Voorzitter is
mr. B. A. van Schaik.
Het is nauwelijks nog nodig na de vele
huldigingen die Musch, laatstelijk bij zijn
heroptreden in Bredero's „Spaanse Bra
bander", ten deel zijn gevallen, nog eens
uitvoerig de plaats van deze acteur in het
vooroorlogse Nederlandse toneelbeeld te
bepalen en zijn uitermate lange en
vruchtbare carrière te schetsen. Jan
Musch is een onzer grote karakterspelers,
die als „dr Knock", als „De wijze kater"
of als Vosmeer de Spie, triomfen vierde,
maar die ook als declamator belangrijk
werk heeft geleverd.
Dezer dagen zijn in Biak twee vlieg
tuigen van het type „Beaver" aangeko
men, die zullen worden gebruikt voor de
intensivering van de bestuursvoering in
Nieuw-Guinea. Vóór de „Beavers" zijn tot
dusverre 14 kleine vliegvelden aangelegd,
terwijl binnenkort 17 waterlandingsplaat
sen beschikbaar zullen komen. Deze 31
landingsplaatsen zijn zo geprojecteerd, dat
ze niet meer dan een uur vliegen van
elkaar liggen. Het is de bedoeling in
April a.s. met het onderhouden van een
dienst op dit net te beginnen.
De eenmotorige, in Canada bij de Ha-
villand-fabrieken gebouwde „Beavers"
zijn geen amphibie-vliegtuigen in de
ware betekenis van het woord, maar zij
kunnen met een landingsgestel of met
drijvers worden uitgerust. De machines
kunnen behalve de vlieger zeven passa
giers vervoeren.
Als gevolg van de de goede vraag naar
tonnage voor het vervoer van olie in de
Amerikaanse kustvaart om aan de sei-
zoensvraag naar stookolie te kunnen vol
doen, hebben de vrachttarieven voor tan
kers de laatste twee weken een sterke
stijging ondergaan, waardoor een hoogte
punt voor bijna twee jaar kon worden
bereikt.
Voor de verscheping van ruwe olie van
Curagao naar het Ver. Koninkrijk wordt
thans ongeveer 42 sh. 6 d per ton betaald,
vergeleken met slechts 26 sh. aan het be
gin van deze maand. De notering voor het
vervoer van af de Perzische Golf steeg in
deze periode van ongeveer 46 sh. tot 68 sh.
In Juli jl. bevonden de tarieven zich op
het laagste niveau sedert de oorlog.
Reders moésten toen genoegen nemen met
tarieven, welke zelfs voor moderne
schepen neerkwamen op een verlies van
ongeveer 500 bij een reis van 30 dagen.
Bij het huidige prijspeil kan een modernp
dieseltanker van 15.000 ton in dezelfde
periode een winst behalen van omstreeks
20.000, na aftrek van reiskosten.
Ondanks de hogere tarieven zijn enkele
reders in Londen nog niet genegen hun
schepen in de vaart te brengen. Zij ver
wachten namelijk dat de noteringen nog
verder zullen stijgen. De stijging van
thans gaat de meest optimistische voor
spellingen van ongeveer een maand gele
den echter al te boven. Sommige reders
menen dan ook, dat de markt haar top
niveau voor de winter heeft benaderd.
De verbetering in de vrachten heeft een
sterke daling in het aantal opgelegde tan
kers tengevolge gehad. In Juli bereikte de
opgelegde tonnage met biina 4 mill, ton
d.w. of ongeveer 10 pet van de wereld-
tankervloot een recordhoogte. Aan het
begin van de maand was de hoeveelheid
opgelegde tonnage echter bijna gehal
veerd.
Deze vermindering was slechts voor een
zeer klein gedeelte een gevolg van het
verbouwen tot vrachtschepen of verschro
ting van de oude schepen. Bovendien kan
opgemerkt worden, dat de laatste zes
maanden nog ongeveer 3 millioen ton aan
nieuwe tanktonnage in de vaart is ge
bracht.
