Biesbosch een kolkend meer
Op
nieuw groot leed over
„Waterboeren
Premier Van Acker zoekt contact
met organisatoren
De Stem der Kerk
Prof. mr dr Ch. Raaymakers S.J.
overleden
Misdaad op Duitse
VERMOORDE" BLEEK DE
MOORDENAAR TE ZIJN
Engeland bezit grote voorraad
gecondenseerde melk
emigrant
In Nehroe schuilt een dictator"
KAVEEWEE sigaar
êT
In zijn slaap praat hij Engels
Waar men zijn eigen dijk betaalt
EEN NOODKREET
Een gelukkig Nieuwjaar
RATTENVANGER VAN MAASTRICHT
De katholieke mars naar Brussel
Maar anti-katholieke politiek wordt
voortgezet
„Duitsland moet liever
geen eisen stellen!"
Veranderingen rond de
ot van Lourdes
Pater Jos Lansu
overleden
Kardelj beschuldigt
Djilas
Prof. Niehans naar
Japan
DINSDAG 28 DECEMBER 1954
PAGINA S
Dubbele ramp
Evacuatie
Zwakke piel
Zoet water
met een VOL - maakte
VUILNISMANNEN
VERGATEN DAT HET
KERSTMIS WAS...
Het verrielgingsmiddel BÜUMOLINE van de
thans verkrijkbaar bij iedere drogist.
BRUMOLINE doodt rat cn muis 1
De opvolger van Monnet
Eerste ramp voorkwam tweede
Hoger dan in 1953
Provinciaal der Lazaristen
Door welke gedachten Je aartsbisschop van Bologna zich
laat leiden in de strijd tegen het Communisme
NA DE STORM
Hout aangespoeld op het strand
van Texel
Nederland maakte bezwaar
tegen doorverkoop
Specialist, die H. Vader
behandelde
Dood verklaard
Pijnlijk dilemma
De moord
(Van onze verslaggever)
Dc Biesboschböqr is niet bang van water. Maar ééns kan Het water hem
te hoog komen. Dat is, wanneer zijn dijken bezwijken. Dat is hem nv
twee jaren achtereen gebeurd. ZIJN dijken, want waar ook in bet land
Rijkswaterstaat en polderbesturen samenwerken om bet land te beveiligen,
niet aldus in de Bicsbosch. Daar poldert de boer zijn eigen land in en ,ils
de dijk liet begeeft, moet hij het betalen. Dal betalen gaat dan bij
tienduizenden guldens.
Nu is het tie Bicsboschbocr te machtig
geworden. Zoudt gij een maand geleden
de Annapolder hebben gezien, waar de
bedrijfsgebouwen, vorig jaar bij de
stormramp verwoest, nog steeds niet wa
ren hersteld, nu weer stroomt het water
er in en uit.
In de kamer van burgemeester mr
Crul van Made en Drimmelcn hangt een
ets, die menige bezoeker „gruwelijk"
noemt. Jan Jlubertus maakte die en men
ziet bomen buigen en golven oprijzen,
onder gierend geweld. Een huis verzinkt,
een stuk dak drijft weg. Zó ging de
Annapolder ten onder, zo ook was het er
nu weer. „Zo zag ik het zelf", zegt de
burgemeester.
Onder Made en Krimmelen liclioren
4800 ha Biesboschgebied. Tienduizend
hectaren daarvan zijn water, tegen de
1800 hectaren riet, griend, schorren en
kwellen, in rustige dagen een paradijs
voor de natuurvriend. De overige ruim
2000 hectaren zijn landbouw-cultuur-
grond. Negentig procent daarvan werd
nu weer verzwolgen.
De Biesboschboer is een echte waterboer
Als hij zich daar komt vestigen weet hij
wat hem boven het hoofd hangt en hij
heeft er vrede mee. Jaarlijks zijn er
stormen en wordt het rivierwater opge
stuwd Jaarlijks ziet hij zijn bouwgrond
nu en dan tot een klein meer worden.
Maar hij weet ook. dat het dan weer
spoedig droog wordt, omdat hef omdijkt
is. Hij houdt er rekening mee bij de be
werking van zijn grond.
Maar als de dijken om zijn land het
niet houden, dan is 't mis bij die boeren.
Niet alleen kunnen ze hun oogst van
het komend seizoen deels wel afschrijven
maar zij moeten op eigen kosten de dij
ken laten herstellen. En dat kunnen ze
niet. wanneer dit een paar jaren achter
een gebeurt. Het vorig jaar was het een
ramp. nu is het een dubbele ramp, omdat
ze de' eerste nog lang niet te boven zijn.
De kooikers en rietsnijders komen er
wel overheen, maar de landbouwers zijn
in de kern van hun bestaan getroffen.
Wanneer nu de landbouworganisaties
in de Brabantse Biesbosch van oordeel
zijn, dat het zonder hulp van de overheid
niet mogelijk is- tot herstel te komen en
zich zowel tot de minister-president als
tot de minister van landbouw, visserij en
voedselvoorziening en tot de voorzitters
van Eerste en Tweede Kamer liebben ge
wend tot bet verkrijgen van overheids
steun dan Is dit eigenlijk een noodkreet
om de totale ondergang te keren.
Bovendien ligt hier nog een andere
moeilijkheid. Verscheidene Biesboschboe-
ren zijn slechts pachters op grond, die in
handen van beleggers is. Betreft dit nu
een instelling als het Bedrijfspensioen-
fonds van de Staatsmijnen, dan is de
moeilijkheid wel te overkomen. Maar
zijn het andere, zoals b.v. Belgische
eigenaren, die eerst baten willen zien al
vorens kosten te maken, dan wordt het
e0Al met tl'duurt dus het herstel van dij
ken en waterkeringen hier verschrikke
lijk lang, ten koste van de bebouwing.
Er zijn niet veel bewoners in de Bies
bosch. Al met al misschien ruim twee
honderd. Dat zij de grond bewerken kun
nen met zo weinig krachten ligt in 't feit,
dat de landbouw daar sterk gemechani
seerd is. Deze weinige mensen kenden de
woede der elementen van het vorig jaar
en toen zij nu door hun radio-toestellen
de stem hoorden, die het onheil aankon
digde sloeg de schrik hun om het hart.
Maar ook op het vasteland begreep
men. dat er iets gebeuren moest. Er is
daar in Drimmelen maar één politieboot
gestationneerd, de R.P. 17. Onder com
mando van de onvervaarde opperschip-
pei" Witte is die er op uitgetrokken, om
de waterboeren te evaeuëren. Onder een
loeiende storm in dat geheimzinnige kre-
kengebied. waar het water steeg en steeg
tot er één groot woestgolvend meer was
ontstaan, hebben de mannen urenlang
gevaren tot er 80 mensen aan boord
waren, die 's avonds om half zes voet
aan wal konden zetten. Burgemeester
Crul die al inzag, dat men het met één
boot niet kan redden, wendde zich tot
de vaar- en duikerschool van het nabije
Geertruidenberg. waar majoor Brugsma
onmiddellijk een moederschip met vier
vletten naar Drimmelen zond. Op de
moeilijkst bereikbare plaatsen heeft men
daar nog tien mensen opgespoord, die
mee wilden. De rest was óf veilig op en
kele terpaohtige hoogten óf men wilde
de levende have niet in de steek laten.
Alles liep toen onder, behalve de polders
Moken. Gijster en Heemplaat.
De geëvacueerden waren' in de dorpen
bezuiden de Biesbosch goede bekenden,
dus aldra vonden ze bij vrienden een
tijdelijk onderdak.
Inmiddels was het in Drimmelen ook al
gaan spannen, omdat daar de zwakke
plek zit in de verzwaarde en verhoogde
dijk, die tussen Geertruidenberg en Ber
gen op Zoom het water moet keren en
die nu tot Lage Zwaluwe is voltooid. In
die dijk zit bij Drimmelen een opening,
omdat men daar bezig is met het leggen
van een grote perskoker voor Emiliapol-
der. Inderhaast heeft men daar een dub
bel schot gezet cn dit met klei volgestort.
De werken daar kregen zware schade,
omdat de werkput is ondergelopen.
Hoe schilderachtig de Drimmelense
Herengracht ook is. nu is het er een
chaos var. gore zandzakken en scheve
verschansingen. Zelfs de vrij armetierige
sluisdeurtjes had men van een pantsering
van zandzakken voorzien.
Schade kreeg hier ook de neven-ves
tiging van de firma Gebr. van Heek uit
Dordrecht. Dit is een conservenfabriek
die in de buitendijkse percelen ligt en die
dus onmiddellijk onderstroomde met alle
ellende van ronddobberende vaten. Nu
staat die fabriek weer droog.
Kwam vorig maal de ellende uit het
Westen, nu kwam ze voor een deel ook
uit 't Oosten. In de Biesbosch stijgen en
dalen de wateren der rivieren snel bij de
getijden. Terstond achter de brede Delta-
monden worden hier bij de minste op
stuwing van het water de Amer, Rijn en
Maas in hun loop gestuit en kolken de ri
vieren door dijken, kreken en 'poelen,
(Van onze correspondent)
Het klinkt ongelooflijk, maar het
is toch heus echt gebeurd. In Tiel
hebben twee vuilnismannen het
Kerstfeest totaal vergeten en zij
kwamen pas tot de ontdekking,
dat er iets bijzonders aan de nan
moest zijn, toen zij met hun wagen
door het dorp toerden en geen en
kele vuilnisemmer buiten zagen
staan. Het gebeurde Zaterdagmor
gen, Eerste Kerstdag, op een tijd
stip waarop in Tiel doorgaans de
vuilniswagen pleegt uit te rijden.
Tot hun stomme verbazing misten
de beide mannen langs de kant
van de weg de vuilnisemmers, die
daar anders reeds voor dag n
dauw zijn neergezet. Dies torn -
den en ratelden zij het dorp doo
Hoe groot was echter hun veiu®7
zing, toen zij bij de zusters van nei
St. Andreasziekenhuis vernamen,
dat het eerste Kerstdag was. Zon
der de nonnetjes gelegenheid te
geven haar verontwaardiging over
deze gang van zaken te luchten,
verdween de auto als een op hol
geslagen groenteboerenhit uit het
gezicht van de zusters, voor wie
deze gebeurtenis ongetwijfeld de
vreemdste Kerstverrassing van
haar leven zal zijn geweest.
(Advertentie)
(Van onze Brusselse correspondent)
Zoals men zich zal herinneren, werd op
24 November 1.1., toen de katholieke leer
krachten van België staakten uit protest
tegen de anti-katholieke politiek dei-
linkse regering, besloten op 13 Januari
een mars naar Brussel op touw te zetten,
indien de regering haar sectaire politiek,
vooral t.aiv. het katholiek onderwijs van
dit land, vóór 31 December a.s. niet zou
hebben opgegeven.
Tot nog toe heeft de regering-Van
Acker niet alleen haar sectarisme niet
laten varen, doch zij heeft er nog ver
schillende scheppen opgedaan. Zo heeft zij
o.m. nu ook de handen uitgestoken naai
de officiële radio en televisie, om daar
zonder enige reden katholieke elementen
uit te verwijderen, ten voordele van socia
listen, of om andere katholieken van die
instellingen onder het gezag te stellen
van nieuwbenoemde socialistische perso
nen.
Het initiatief tot de mars werd genomen
door het machtige Algemeen Katholiek
Werkersverbond. De voorzitter van deze
organisatie, de heer August Coot, heeft in
verband met die voorgenomen mars een
onderhoud gehad met premier Van Acker.
De heer Cool heeft daarbij o.m ge
zegd, dat de katholieken, vermoedelijk
ten getale van vijftigduizend, op 13 Ja
nuari niet naar Brussel zullen komen om
er wanorde te stichten, „zoais anderen
(de socialisten en de communisten bij de
anti-Leopoldistische straatrevolutie van
1950, corr.) reeds vóór ons hebben ge
daan", maar om de regering de wn van
de katholieken te tonen.
Men is tijdens dat onderhoud niet tot
een conclusie gekomen, doch de heer
Van Acker heeft te verstaan gegeven,
dat de onderhandelingen in de loop van
deze week kunnen worden voortgezet.
De katholieken hebben echter niet veel
vertrouwen in Van Acker, en zij blijven
bij hun parool: „Op 13 Januari naar
Brussel".
De heer Cool heeft hier publiekelijk
nog aan toegevoegd, dat de katholieken
van dit land willen strijden voor dat
gene wat men ze heeft afgenomen: de
vrijheid op schoolgebied; verder tegen
misbruiken in de pensioenwetgeving,
tegen het vervalsen door de regering van
het indexcijfer, tegen de statisering van
het paritair beheer, tegen het afschaffen
van de premie aan de „moeder aan de
haard", tegen het beslag leggen op radio
en televisie en tegen andere regerings
daden, waardoor de vrijheid van denken
door de linkse regering hier aan banden
ten opzichte van de katholieken, moet op
houden!"
Maatregelen worden door de organisa
toren van de katholieke mars naar Brus
sel getroffen, opdat deze een waardig ver
loop zonder incidenten zal hebben. Alleen
leden van de katholieke arbeidersbewe
ging worden tot het deelnemen aan deze
betoging toegelaten. Indien er toch inci
denten zouden zijn, dan zullen deze door
linkse tegen betogers moeten worden uit
gelokt. Reeds eerder hebben wij er op
gewezen, dat in de socialistische pers op
onbedekte wijze op incidenten wordt aan
gestuurd.
Het Westduitse dagblad „Frankfurter
Allgemeine Zeitung" komt tot de con
clusie, dat het waarschijnlijk het beste
zou zijn een vertegenwoordiger van een
der kleine landen der Europese Ge
meenschap voor Kolen en Staal tot op
volger te kiezen van de president van
de Hoge Autoriteit, Jean Monnet, die
zijn heengaan onlangs heeft aangekon
digd. Het blad acht het niet juist, wan
neer West-Duitsland er op aan zou drin
gen voor de komende periode een Duit
ser op de presidentszetel te benoemen.
Voor Duitsland blijft, aldus het blad,
uiterste terughoudendheid geboden, wan
neer het om de bezetting van leidende
posten gaat.
schurend en sleurend langs alle water
keringen.
Het oppervlakte-ijs van de grote ri
vieren is toevallig in deze dagen snel
aan 't smelten, zodat grote watermassa's
werden aangevoerd cn niet weg konden.
Het gevolg is, dat het ditmaal zoet water
is. dat over het land stroomde; bij de
stormramp was het deels zout uit de zee
gaten, die tot de Biesbosch binnen
stroomden.
Bleef in de Biesbosch ditmaal de water
stand 65 centimeter beneden die van 1
Februari 1953, in Lage Zwaluwe was
dat anders.
„Het stond weer 60 centimeter boven
de dijk" zeiden twee mannen, die in
zware waterlaarzen door de lange, boch
tige straat van dit Langstraatdorp klos
ten.
Als het onderbeen van burgemeester
mr Vlak die lengte heeft, klopt het: „Ik
heb tot kniehoogte door het water ge
waad". zeide hij.
„Het verschil in waterhoogte met de
stormramp bedroeg hier nog maar acht
centimeter. Wanneer er geen stormramp
1953 was geweest, zouden we hier een
stormramp 1954 in evengrotfe omvang
hebben beleefd".
De organisatie, opgebouwd na de
stormramp, heeft orima gewerkt. Er wa
ren zandzakkendepots. dijkwacht en
dijkleger waren bijtijds opgeroepen en
daarbij vaardigde de burgemeester eén
noodverordening uit, dat mannen tussen
18 en 55 jaar zich beschikbaar moesten
houden voor persoonlijke diensten. De
vloedplanken waren bij de hand.
Dezelfde straten zijn er weer aange
gaan als die van vorig jaar. Mensen, wer
den met autobussen geëvacueerd, zieken
per ambulancewagen weggehaald, meu
belen naar de bovenverdieping gebracht.
Toen de openingen van de buizen aan
de Noordzijde van het dijk-dorp met
zandzakken waren opgevuld, deed zich
het merkwaardige feit voor, dat in deze
huizen het water hoger klom dan vorig
jaar. De bewoners vonden dat allesbe
halve prettig, maar ditmaal dienden hun
huizen als waterkering, terwijl re vorig
jaar slechts gebouwen betekenden in een
woeste stroom.
De zandzakken worden nu opgeruimd,
maar de vlasfabriek, die omdijkt is, staat
nog onder water; de dijk werkt nu ave
rechts en verhindert afvloeiing!
„Als ze nu dat gat bij Lage Zwaluwe
maar eens dichten in 1955", zei burge
meester Vlak. „De Nieuwe dijk bij Moer
dijk heeft, aan weerszijden van de haven
zware schade geleden. Met de Kerstda
gen hebben we er aan moeten doorwer
ken.
Burgemeester Crul van Made en Drim
melen weet hij geen benadering te zeg
gen. hoeveel ditmaal de schade in zijn
gemeente beloopt. Het zal wel een kwes
tie van vele tonnen zijn, meende hij.
„Maar millioenen lijkt me wel wat over
dreven".
In de leeftijd van 63 jaar is te Zundert
in het St Vincentiusseminarie overleden
de hoogeerw. heer Jos. Lansu, Provinciaal
van dó Nederlandse provincie der Lazaris
ten, tevens directeur van de Dochters dei-
Liefde.
Pater Lansu is geboren op 16 Februari
1891 te CJinge in Zeeland. Op 27 April 1917
werd hij priester gewijd. Zijn benoeming
tot provinciaal dateert van 26 Augustus
1945.
In de jaren 19201925 werkte hij als ziel
zorger in de mijnstreek. Vervolgens was
hij novicen-meester en daarna overste in
het Missiehuis St Jozef te Helden-Pannin-
gen tot aan zijn benoeming tot provinciaal,
De uitvaart, gevolgd door de begrafenis
geschiedt op Donderdag a.s. in het Missie
huis te Helden-Panningen
Mgr Théas, de bisschop van Tarbes en
Lourdes heeft een internationaal comité
van architecten gevormd, dat de opdracht
heeft gekregen het huidige Lourdes zó
te veranderen, dat het aan de blijvend
toenemende pelgrimsstroom (in 1954 wa
ren dit er 3.500.000) het hoofd kan bie
den; dit vooral met het oog op 1958, in
welk jaar het eerste eeuwfeest van de
verschijningen van de H. Maagd aan
Bernadette zal worden gevierd.
De grot en het omliggende terrein
zijn reeds in hun oorspronkelijke staat
hersteld. De preekstoel, het ijzeren hek,
de sacristie, de baden en de kleedkamers
tegen de steile Massabielle-rots zijn
verdwenen. In plaats van de negen baden
die er op het ogenblik zijn, worden er
thans vijftien aangelegd langs de rech
teroever van de Gave, schuin tegen
over de grot, waarvan er verschillen
de reeds spoedig na Nieuwjaar in ge
bruik zullen worden genomen.
Men overweegt ook het ziekenhuis
Notre Dame naar de andere oever van
de Gave te verplaatsen.
Ter verbinding van het eigenlijke ter
rein met de baden en het ziekenhuis zul
len dan twee bruggen moeten worden
aangelegd.
De plaatsvervangende president van
Joego-Slavië, Kardelj, heeft Maandag
scherp gereageerd op de Verklaringen van
de afgezette communi-tische leider Djilas
en zjjn vriend Dedjjer, die hij ervan be
schuldigde „de Joegoslavische democratie
te chanteren en hun diensten aan het bui.
tcnland aan te bieden"
Kardelj deed dit in een rede op een con
gres van de Bosnische partij té Serejavo
Djilas heeft, zoals gemeld, de vorige
week in een verklaring aan de New York
Times gepleit voor oprichting van een
sociaal-democratische partij in Joego
slavië. Dedijer. die ondanks zijn steun
voor Djilas destijds in het partijbestuur
werd gehandhaafd, had aan de buiten
landse pers meegedeeld, dat hij voor de
commissie van toezicht van de partij was
gedaagd, omdat hij nog sterke banden met
Djilas onderhoudt.
Gisteren is op het Texelse strand tus
sen paal 26 en paal 30 een grote partij
grenenhout aangespoeld, bestaande uit
ongeveer 800 stuks baddings en platen
van 4 tot 6 meter lengte. Het hout is
gemerkt F. X L. en moet pl.m. vijf dagen
in zee hebben gelegen. Men vermoedt
dat het deklast is van een schip, dat tij
dens de stormen van verleden week in
moeilijkheden heeft verkeerd. De strand
vonderij heeft het bij de berging niet
gemakkelijk, omdat vele duinvalleien
onder water staan.
SINDS ENKELE MAANDEN bezitten
wij een exposé van de 'aartsbis
schop van Bologna (Italië), kardi
naal Lercaro, over het thema: de ver
heffing van het proletariaat.
Het is een rede, gehouden voor de
slotvergadering van een studiebijeen
komst, over dit onderwerp, georgani
seerd door het Antonianum (het uni
versitaire college) van Padua.
Wat kardinaal Lercaro over dit on
derwerp zegt, is van bijzonder belang
reeds door het feit dat hij het is die
spreekt. Hij staat bekend als een der
meest dynamische hedendaagse bis
schoppen in de sociale strijd. Italië
vormt een der beslissende slagvelden.
Bologna is een der scherpst omstreden
gebieden van Italië. Dit is het gebied
waar de „„Fraternitas" (gemeenschap
pelijke actie-org. van verschillende
religieuze instituten) met haar „vlie
gende afdelingen" werkzaam is. Hier
wordt de sociale strijd met allure en
enthousiasme gevoerd. Het exposé is te
meer interessant, omdat thans, sinds
enkele maanden, de Italiaanse arbei
derswereld de duidelijke neiging ver
toont het communisme op te geven.
Kardinaal lercaro heeft een
eigen vorm om het sociale vraag
stuk te stellen. Dat vraagstuk be
treft voor hem het overwinnen van
een onrechtvaardige ongelijkheid, dia
onder de mensen is ontstaan. Wanneer
hij ongelijkheid zegt, denkt hij niet op
de eerste plaats aan economische posi
ties, maar aan menselijke waardigheid.
Wanneer hij over economische posities
spreekt, verbindt zich bovendien daar
aan voor hem als vanzelf de gedachte
van deelneming aan cultureel leven.
Daarenboven denkt hij bij het bespre
ken van het ongelijkheidsverschijnsel
niet alleen aan vertikale ongelijkheden
(de ongelijkheid tussen de standen:
sociale ongelijkheid in engere zin),
maar ook aan horizontale (de ongelijk
heid tussen volken). Reeds in het begin
van zijn rede noemt hij de positie der
koloniale volken in één adem met die
van het proletariaat. Beide vormen
voor hem één en hetzelfde vraagstuk.
Deze behandelingswijze van het
sociale vraagstuk wijst op twee dingen.
Een helder besef voor wat het com
munisme is en doet. En een niet min
der levendig besef voor de ware sociale
werkelijkheid. Dit besef ontbreekt te
vaak, helaas. Te veel wordt over de
bestrijding van het communisme ge
sproken als over een strijd voor een
betere financieel-economische situatie
van de „arbeiders". Te weinig wordt
gedacht aan het communisme als aan
een vrijwel onvermijdelijk gevolg van
de (in wezen anti-democratische) in
ternationale anarchie, die wij kunnen
helpen opheffen, maar die wij rustig
laten voortbestaan. Zonder er zelfs over
te denken.
WIJ ZEIDEN: „onrechtvaardige on
gelijkheid".
Dit adjectief („onrechtvaardig")
mogen wij niet weglaten als wij kar
dinaal Lercaro's gedachte recht willen
doen wedervaren.
Hij wijst er inderdaad herhaaldelijk
op, dat er ook een niet-onrechtvaardige
ongelijkheid bestaat. En hij mist de
moed niet, in het licht te stellen, dat
deze even onontbeerlijk is voor de
„verheffing van het proletariaat" als
welke andere factor ook.
Dit is eveneens een gedachte, waar
van gezegd moet worden dat zij te
weinig aandacht heeft. Wij zijn te zwak
tegenover de gelijkheidsleuzen der
communisten en der socialisten. Wij
realiseren ons te weinig, dat wij het
communisme slechts kunnen overwin
nen door openlijk de waarheid tegen
over hun dwalingen te stellen Voor de
waarheid in het communisme hebben
wij te weinig oog, en tegenover zijn
dwalingen te weinig moed. Of als men
dat liever wil, te weinig van dat door
zicht, dat voor die moed nodig is.
DE KARDINAAL wijst inderdaad op
twee dingen, die wjj moeilijk met
elkaar in harmonie brengen. Een
aanzienlijk deel van zijn betoog is erop
gericht, ons die harmonie te tonen.
Het eerste is, dat zowel het Oude als
het Nieuwe Testament zich richt op
hulp aan en verheffing van de kleinen,
de geringen, de nederigen. Dus op hec
tegengaan van een bepaalde ongelijk
heid. In het Magnificat zien wij de
beide Testamenten hierin samenklan
ken. Dit is een ingeboren streving van
het christendom, zowel in zijn (joodse)
voorbereiding als in zijn ontplooiing.
En in dit licht kan men dus de gedachte
beter begrijpen, die nu weer door
Arnold Toynbee met zoveel nadruk
wordt uitgesproken, dat het commu
nisme in wat het overtuigends heeft, op
christelijke grondslagen rust.
Deze strijd de strijd dus tegen on
rechtvaardige ongelijkheid is altijd
nodig geweest, en zal altijd nodig zijn
Het is een eis van de christelijke
deugd, de liefde. Liefde, merkt de
kardinaal op, die men kan vervalsen
door anderen te willen gunnen wat men
voor zichzelf wenst (want onze behoef
ten zijn ongelijk), maar die eist „dat
men zich eerlijk verplaatst in de situa
tie, of om de populaire term te ge
bruiken in de huid van de anderen:
want dat is de liefde, die de Zoon Gods
ons heeft bewezen, Die de knechts
gedaante heeft aangenomenut pos-
sit condolere, opdat Hij zou kunnen
mede-lijden...
Maar deze nimmer overbodige strijd
tegen de onrechtvaardige ongelijkheid
mag ons niet verleiden tot de gedachte
dat alle ongelijkheid moet worden uit
gebannen. Dit kan niet. En wij zouden
door zulke pogingen juist de kracht
verliezen om het onrecht te bestrijden.
De kardinaal bezigt hier formules die
tot de stoutste behoren, welke wij ken
nen:
„Ik kan er mij niet van weerhouden
vóór alles te verklaren, tegen ieder
irreëel sentimentalisme, dat de natuur
lijke en functionele ongelijkheden geen
kwaad zijn, maar een metaphysieke (uit
het wezen zelf der dingen voortvloeien
de) noodzakelijkheid vormen: zij zijn
de uitdrukking van de rijkdom der
menselijke natuur....; zoals ook, zou
ik durven zeggen, de veelvuldigheid en
de variëteit van het schepsel de onein
dige rijkdom van de Schepper zicht
baar maakt, zonder deze uit te putten.
Deze ongelijkheden zijn bovendien
een factor van maatschappelijk leven
door de noodzakelijke aanvulling, die
een individu en een groep aan de
andere geeft; elkaar aldus een weder
zijdse dienst bewijzend die, op het plan
van het bovennatuurlijk leven, daaren
boven een daad van liefde is".
J. H. C. CREYGHTON S.J.
Enkele dagen na zijn 83ste verjaardag is gistermiddag prof. mr dr Charles
Raaymakers S.J., voorzien van de laatste H.H. Sacramenten, in het
Berclimanianum der paters Jezuieteu te Nijmegen overleden. Geboreu
op 22 December 1871 te Roosendaal heeft hij heel zijn leven lang zijn
rijke gaven op vele terreinen van wetenschap en cultuur ten nutte gemaakt
en hij genoot dan ook in brede kring grote bekendheid.
Na in Katwijk het gymnasium te heb
ben doorlopen studeerde de thans over
ledene van 1890 tot 1895 aan de Gemeen
telijke Universiteit te Amsterdam rech
ten. Hij promoveerde op een proefschrift,
getiteld: „Verzekering tegen werkloos
heid", waarmee zijn naam als economist
Van onze correspondent te Bonn)
De ondergrondse partisauenstrijd in de Bondsrepubliek, die enkele
maanden geleden door het overlopen van de Russische spion Choklof naar
de Amerikanen van zich deed spreken, heeft in Muenchcn een nieuw
slachtoffer geëist. Na drie weken onderzoek is de politie der Beierse
hoofdstad tot de verdenking gekomen, dat een mysterieuze moord op een
Russische emigrant in de categorie der door de N. K. V. D. bevolen
politieke moorden moet worden gerangschikt.
Op vragen van liet Tweede-Kamerlid C.
van den Heuvel over de doorverkoop door
het Engelse ministerie van Voedselvoor
ziening van geïmporteerde Nederland»»
gecondenseerde melk, heeft minister
Mansholt geantwoord, dat het juist is, tlai
dit ministerie over grote voorraden ge
condenseerde melk beschikt, welke in de
loop van 1953 werden aangekocht. In dat
jaar werd tn Nederland ongeveer 2200 too
gecondenseerde melk in blik aangekocht
Einde October j.l. ging bedoeld ministe
rie er toe over een gedeelte van de voor
raden aan de handel aan te Dieden voor
afzet buiten het Verenigd Koninkrijk. De
prijzen waren inderdaad zeer laag. We
gens de lange tijd van opslag kon geen
garantie voor houdbaarheid of kwaliteit
worden gegeven. De oorspronkelijke leve
ranciers zouden ln de gelegenheid worden
gesteld de partijen van eigen merk' terug
te kopen, alvorens verkoop aan anderen
zou plaats vinden.
De minister ts van oordeel, dat aan de
afzet van deze voorraden ernstige nadelen
voor de Nederlandse condens-industrie
ziin verbonden, vooral indien verkoop op
da wereldmarkt onder de oorspronkelijke
merken zou plaats vinden. Met het oog
hierop werd door de landbouwattaché te
Londen contact gezocht ™t bet Engelse
ministerie om te pogen in ieder geval de
verkoop onder de Nederlandse merken te
verhinderen. Tevens werd aan de land
bouwattaché te Washington opgedragen bij
de commissie voor de afzet van surplus-
goederen van de voedsel- en landbouw
organisatie tegen deze verkoopactie be
zwaar te maken.
Prof. Paul Niehans, die sedert maanden
de H. Vader heeft behandeld met injecties
met levende cellen, zal binnenkort naar
Japan gaan, aldus Is gisteren in Vaticaan
stad vernomen.
Hjj is, naar men geloofde, naar Japkn
uitgenodigd om z|jn geneeswijze toe t»
passen op de slachtoffers van radio-actie
ve straling.
Het merkwaardige daarbij is. dat men
tegelijk tot de slotsom gekomen is, dat de
man, die men voor de moordenaar hield,
de vermoorde is. terwijl de aanvankelijk
vermoord gewaande thans als moorde-
naar\wordt gezocht. Of men hem nog zal
vinden, is echter hoogst twijfelachtig.
Vermoedelijk is de man intussen weer
achter het gordijn verdwenen, waar hij
als beloning voor z|in daad in staat zal
worden gesteld z|jn tachtigjarige moeder
te ontmoeten.
Op Maandag 22 November gaf de tach
tigjarige weduwe Boehm in een volkse
wl)k van Muenchen haar keuken een
goede beurt. Daarbij stootte zij met haar
oezem onder de divan op een weke mas
sa. uaar de oude vrouw zelf niet bukken
ondec de divan te kijken, riep
zij de buren. Zo ontdekte men gedrieën,
dat er een lijk verborgen lag in de ka
mer, waar de oude vrouw de da^ te voren
nog een verjaardagsmaaltijd met haar
bekenden had genoten Z|j herkende
alleen maar lettende op de kleren ter
stond en zonder enige twijfel de bij haar
inwonende Michael Ismailow. Het lijk
vertoonde een grote hoofdwonde, die met
een hamer moest, zijn toegebracht. De
politie constateerde echter, dat de dood
door wurging moest zijn ingetreden. De
handen van het slachtoffer waren ge
boeid.
De politie constateerde plechtig de
dood van de Russische vluchteling
Michalel Ismailow, die in 1920 in Bakoe
geboren was en sedert 1953 als statenloos
ingezetene van de Beierse hoofdstad
stond ingeschreven. Drie dagen later
werd het lijk naar Mohammedaanse ritus
ter aarde besteld. Ismailow werd daarbij
gevierd als een goede en vertrouwde
vriend in de Muenchense emigranten
wereld als een zachtmoedige dromer, die
z|jn voornaamste levensdoel niet vervuld
had gezien: nog eens z|jn oude moeder
in Bakoe te kunnen ontmoeten.
Voor de politie restte nog slechts de
taak, de dader van de moord op te spo
ren. Zij kwam daarbij tot de ontdekking,
dat Ismailow op Zaterdagavond vóór de
ontdekking van de moord, als zo vaak
z|jn bivak had opgeslagen in de keuken
van de weduwe Boehm. Hij had daar be
zoek ontvangen van z|jn oude vriend ma
joor Abdullah Fatalibey, die in de tijden
van hun vriendschap nog Dudangjnski
heette. Samen waren z|j na de Russische
nederlagen van 1941 naar het Duitse
kamp overgestoken en hadden zich laten
inlijven in Hitler's Azerbeidsjanse in-
fanterie-divisie. Dudanginski promoveer
de daar snel tot chef van de verbindings
dienst met het „Rijksministerie voor de
bezette oostelijke gebieden". Hij had dan
ook alle reden om aan het einde van de
oorlog een goed heenkomen te zoeken.
H|j week uit, naar Egypte en trommelde
daar een Mohammedaans legioen te
zamen voor de strlid tegen Israel.
Toen de Russische geheime dienst
hem daar terug vond, week de in
middels tot Abdullah Fatalibey her
doopte majoor naar Muenchen, waar hij
in dienst der Amerikanen trad. H|j werd
opgenomen in dp staf van de Amerikaan
se omroep „Vrjj Europa" en verzorgde
daar dagelijks de uitzendingen voor Azer-
beidsjan.
Minder fortuin had tot dusverre Mi
chael Ismailow gemaakt, die al in 1943
uit, Hitler's rjjen weg danste en zich in
het gelid van de Italiaanse partisanen
schaarde De Rus promoveerde tot half
bakken Italiaan, trouwde met een zwarte
schone en vestigde een gezin in het scho
ne Napels. In 1951 was hij het uitzicht
op Capri beu en besloot van louter heim
wee naar z|jn oude moeder in het vader
land terug te keren
De zwarte boortorens van Bakoe heeft
hij echter niet gezien.
Alle beloften ten spijt, legde de Rus-
cische geheime dienst na z|jn terugkeer
in het vaderland terstond beslag op hem.
Het weerzien mocht pas plaatsvinden, na
dat Ismailow eerst nog een opdracht aan
gene zjjde van het gordijn had uitgevoerd.
H|j was vrij de opdracht te aanvaarden,
of z|in twee jaren Hitler-dienst te beko
pen met 25 jaren Siberië. Zo belandde
Michael Ismailow in 1953'als statenloee
burger in da stroom van de politieke
vluchtelingen naar het Westen. Hij de-
barkeerde in een vluchtelingenkamp in
Neurenberg en drong van daar door in
de emigrantenwereld van Muenchen. On
beperkt vertrouwen genoot hij daar wel
iswaar niet. maar daarmee is men in
deze wereld dan ook niet kwistig.
Na een paar maanden vooronderzoek
lieten de Amerikanen hem weer lopen.
Aan de praatjes in de emigrantenkliek,
dat Michael zou zjjn gekomen om een
van de gevreesde NKVD-vonnissen aan
Abdullah Fatalibey te voltrekken, schonk
men niet veel aandacht. Michael was een
zachtzinnig man. wien niemand tot een
moord in koelen bloede instaat achtte.
Die Zaterdagavond tracteerde Ismai
low z|jn bezoeker op aavdappelsla met
Steinhaeger, een maaltiid heneden de
standing van een redacteur van „Vrij
Europa", maar in elk geval gewaardeerd
als een daad van vrienscliap. Wat daarna
gebeurde zal wellicht voor altijd een
raadsel blijven. In elk geval was de we
duwe Boehm de laatste, die Ismailow
van aangezicht tot aangezicht zag.
's Nachts om een uur had h|j op haar
slaapkamer geklopt en had h|j afscheid
genomen Hij zag er wat verfomfaaid uit
en Frau Ëoehm had gevraagd of hij ziek
was. Dat was al. De volgende dag had
z|j de feestmaaltijd in de keuken bereid,
niet wetend dat er een i|jk onder de
divan lag Pas de daarop volgende mor
gen werd Michael dood van onder de
armelijke legerstede gehaald. Drie dagen
later werd hij begraven. De stem van
vr|j Azerbeidsjan klonk niet meer door
de aether.
De politie zocht Fatalibey, wiens wieg,
als die van Michael, in Bakie had ge
staan. Zij vond hem niet en besloot, ten
einde raad, op zoek naar nieuwe sporen,
het graf van de (vermeende) vermoorde:
Michael Ismailow, te openen. Daar vond
men tot ieders ontsteltenis niet de (ver
meende) vermoorde. Michael Ismailow,
doch de (vermeende) moordenaar Ab
dullah Fatalibey, die echter in werkelijk
heid de vermoorde bleek te zijn. De stem
van vrij Azerbeidsjan zweeg voor immer.
De dood-verklaarde Michael Ismailow
was voortvluchtig. Misschien is hij op
weg naar Bakoe, naar z|jn moeder. Mis
schien wacht men hem op met een nieu
we opdracht.
onmiddellijk was gevestigd. Koyt daarna
trad hij tot veler verbazing in de orde
der Jezuieten. Hij deed dit ondanks dat
voor hem een schitterende loopbaan voor
het grijpen lag. In 1895 vertrok hij naar
Engeland, waar hij in Stonyhurst phi-
losophie studeerde tot 1899. Toen keerde
hij naar ons land terug om zich tot 1903
in Maastricht op de theologie toe te leg
gen. In deze periode werd h|j op 26 Aug.
1902 aldaar priester gewijd. Van 1903 tot
1919 was hij behoudens een onderbreking
van een jaar verbonden als leraar aan
het Canisiuscollege te Nijmegen.
In 1919 werd hij benoemde tot rector
aan het St Ignatitiscollege te Amsterdam,
welke functie hij tot 1921 vervulde. In
dat jaar werd hij wegens zijn grote be
kwaamheden benoemd tot provinciaal
der Jezuieten in de Nederlandse provin
cie. Op 24 December 1924 legde hij dit
ambt neer, maar daarvoor was hij in
1923 bij de oprichting van de R.K. Uni
versiteit te Nijmegen geroepen om daar plaats.
economie te doceren. Gedurende het stu
diejaar 1925—1926 was hij rector Magni
ficus aan deze Universiteit.
Prof. Raaymakers heeft vooral grote
bekendheid verworven door zijn hand
boek: „Beginselen der Staatshuishoud
kunde". dat in de jaren twintig van zijn
hand verscheen. In deze jaren was hij
ook een geliefd spreker op congressen
van de Katholieke Sociale Actie.
De overledene was beslist geen ge
leerde. die de grote discussie-onderwer
pen op het terrein der economie en dat
der economische politiek meed. Onder
werpen van deze aard zijn nog steeds
actueel en prof. Raaymakers was niet
minder actueel, toen hij in de jaren der
tig zijn brochure „Devaluatie" publi
ceerde.
Voor Katholiek Nederland is prof.
Raaymakers een belangrijke persoonlijk
heid geweest. Het mag een geluk ge
noemd worden, dat het in een tijd dat
de sociale actie nog in de kinderschoenen
stond, een economist van formaat rijk is
geweest. Het gevaar was niet denkbeel
dig geweest, dat de sociale wenselijkhe
den zo op de voorgrond werden gesteld,
dat de economische mogelijkheden ver
geten zouden worden. De laatste stelling,
die pater Raaymakers op het grote con
gres van de Katholieke Vakbeweging in
1921 te Utrecht verdedigde, luidde onver
bloemd: „De grote massa zal zich steeds
tevreden moeten stellen met eeh beschei
den deel der stoffelijke goederen; doch
naar een billijker verdeling moet ge
streefd worden".
Een rijk gebruikt leven heeft prof
Raaymakers afgesloten, 'n leven, waarin
hij zich na zijn benoeming tot professor
te Nijmegen meer en meer op de weten
schap heeft geconcentreerd. Zijn colleges
werden geroemd om de verzorgdheid van
voordracht en inhoud. Zij waren een
weerspiegeling van heel zijn leven. Na
dat hij nog enkele malen naar buiten was
opgetreden met zijn bekende prae-
adviezen over het Kapitalisme en de De
valuatie. zette hij sinds 1941 emeritus,
zijn studies in stilte voort. Thans heeft
God hem tot Zich geroepen. Hij ruste in
vrede.
Woensdagavond om 7 uur zullen in de
St Jozefkerk aan het Keizer Karelpiein
te Nijmegen de Metten worden gezongen
en Donderdagmorgen om 10 uur de Lau
den. Daarna volgt om half elf de plech
tige H. Mis van Requiem. Op Mariëndaal
bij Grave vindt vervolgens de begrafenis
Mevrouw Krisjna
Nehroe Hoetheesing. een
jongere zuster van de
premier van India, heeft
in een artikel van het
Amerikaanse maandblad
„Ladies Home Journal"
Nehroe beschreven als 'n
man, die alle voorwaar
den en eigenschappen
voor een dictator bezit,
n.l. grote populariteit, 'n
sterke wil, bekwaamheid,
hardheid. onverdraag
zaamheid jegens anderen
en een zekere minachting
voor de zwakke en on
bekwame.
Mannen als Nehroe
met al hun capaciteiten
voor groot en goed werk
zijn niet veilig in een de
mocratie. Hij noemt
zichzelf een democraat
en socialist en doet dat
ongetwijfeld in alle op
rechtheid, maar iedere
psycholoog weet dat de
geest uiteindelijk 't hart
gehoorzaam is, aldus zijn
zuster. Er lag een ge
vaar voor India en
Nehroe in de mogelijk
heid. dat Nehroe in zich
zelf een caesar zou zien.
Mevrouw Hoefheesing
wijdde uit over de be
wondering van haar
broer voor Engeland.
Gandhi had eens bij
wijze van grapje ge
zegd, dat Nehroe. als hij
in zijn slaap praatte,
Engels sprak. Sinds de
onafhankelijkheid van
India had hij gepoogd
Hindostani te spreken.
Thuis werd echter meer
Engels dan Hindoestani
gebruikt. Lord en Lady
Mountbatten (lord
Mountbatten was de
laatste onderkoning van
India) blijven zijn beste
vrienden
Nehroe was zich zeer
bewust van zijn plaatsin
de geschiedenis als da
eerste leider van een on
afhankelijk India, Hij
koesterde eerzucht voor
India. In de ogen van de
wereld is hij ongetwij
feld de enige man in In
dia die het land kan lei
den in deze moeilijke
tijden. Toch lag er ge
vaar in zowel voor hem
zelf als voor India hem
te veel te bewieroken.
Om in zjjn eigen woor
den te spreken: „Dit
moet beteugeld worden,
we willen geen caesars"
aldus mevrouw Hoethee
sing in de „Ladies Home
Journal",
