De Verenigde Naties vervuld
van nieuwe lioop
Voor het eerst bleken de Russen
handelbaar
De laatste lootjes
Blijven slapen als de douanier komt
Ev/ew
ARMOE
IN DE LETTEREN.
Uit trein gevallen man overleden
Weduwen en wezen
Na „de verrassingder Negende Assemblee
Staatssecretaris mr dr v. Rhijn instal
leerde Algemene Bedrijfscommissie
Beleefdheid ingevolge dienstbevel
Een jaar Kunst
Goed toneel jaar
Nederland mag voldaan
De gemeenten en het
Deltaplan
Sla Uw Slag voor 1955
„Een kind van de nood
Provincie roert zich in de bee Idende kunst
Vrouw door trein
gegrepen
,Even afblazen!
Geschiedenis bij het
V.H.M.O.
WOENSDAG 29 DECEMBER 1954
PAGINA T
Bezwaren tegen het
K. V. P.-rapport
bij een
zijn
Sympathie verworven
Unanimiteit
Voor de andere ledenlanden zal deze
Negende Assemblée onvergetelijk blijven,
omdat ze een keerpunt zou kunnen be
tekenen In de ontwikkeling van dit vol
keninstituut. Voor het eerst zijn er in zul
ke „Kerst nrecaire en complexe kwesties
afs ontwapening en gebzulk van .pUjtbaar
materiaal voor vze*dza™ doeleinden
unanieme resoluties door de Alge
mene Vergadering aangenomen.
De mening van Von Balluseck
Werkwijze
Met zeldzaam fraaie auto-reproducties voor de liefhebbers
Op onbewaakte
Bandrecorder voor bedrijf®'
klachten
PAUL JOURDAIN t
I\ed. Comedie voorop
Cultuurspreiding
Zij keerden teruo,
Voorstel tot verlaging
exameneisen
Samenwerking
LICHT-IN S TALLATEURS
HAAGSE STADHUIS
VRIJGESPROKEN
COMPLEX VAN ABUIZEN
LEIDDE TOT TRAGISCH
ONGELUK
NADAT in het jongste verleden politici
van diverse pluimage woorden heb
ben gewijd aan het bekende K.V.P.-
voorstel om op korte termijn een noodwet
in het leven te roepen afgestemd of) de
Noodwet Ouderdomsvoorziening ten
behoeve van de weduwen en wezen, en
van verschillende zijden in algemene be
woordingen is uitgesproken, dat een der
gelijke wettelijke maatregel dringend
nodig is, brengt het Tijdschrift voor Maat
schappelijk Werk van 20 December een
Uitvoerige, kritische beschouwing van drs
J. K. A. van Nooy, adj. seer. Ned. Ver. v.
Maatschappelijk Werk, welke beschou
wing in lengte het door de K.V.P uitge
brachte rapport overtreft, en waarin zo
wel de totale opzet, als diverse details
onder de loupe worden genomen.
In vergelijking met de uitlatingen in de
Tweede Kamer en met de schermutselin
gen tussen diverse dagbladen, waarbij
een stukje politiek telkens om de hoek
kwam, wijst dit artikel wel op enige ge
heel andere facetten, welke aan het
vraagstuk verbonden zijn. Het distancieert
zich in alle opzichten van elke politieke
achtergrond, hanteert niet de gegevens
der statistiek, maar steunt blijkbaar op
ervaring betreffende de verzorging van
weduwen en wezen in verschillende stre
ken van ons land en zoekt een weg om tot
de beste oplossing te geraken.
Er spreekt een vrees uit, dat met deze
noodvoorziening de verzorging van deze
groep in haar geheel eerder slechter dan
beter zal worden. Een vrees, waarvoor de
gronden op verschillende wijzen worden
geadstrueerd. Zo wordt er op gewezen,
dat momenteel de verzorging van deze
groep (voor zover het de financiën be
treft) vooral behartigd wordt door de ge
meentebesturen, waarbij de uitkeringen
practisch overal aanzienlijk hoger liggen
dan de noodregeling voorstelt. Dat bete
kent derhalve dat van gemeentewege een
aanvullende uitkering zal moeten worden
verstrekt, zoals dat ook in de regel het
geval is bij hen, die een uitkering ontvan
gen krachtens de Noodwet-Ouderdoms-
Voorziening. Voor al dezen zou er dus in
feite slechts deze verandering optreden,
dat zij hun wekelijks of maandelijks in
komen in plaats van aan één adres (de
gemeente) aan twee adressen (de gemeen
te en het postkantoor) moeten gaan af
halen. Daarbij is te voorzien, dat de ge
meenten minder dan op heden bereid
zullen zijn in de daarvoor in aanmerking
komende gevallen grotere bedragen be
schikbaar te stellen, teneinde de weduwe
en haar gezin de gelegenheid te geven
economisch weer zelfstandig te word«i
Thans betekent immers een der®e^k
hulp door de gemeente a.h.w een afk p
om in de toekomst geen uitkeringen meer
te moeten verstrekken. Wanneer het ge
meentelijk aandeel in het inkomen tot 20
of 30 pet wordt teruggebracht en het
overige gedeelte voor rekening van het
Rijk wordt genomen, zal dit simpele af
koop-rekensommetje ongetwijfeld veel
minder sterk spreken. En juist de more e
waarde van het zelfstandig-zijn. wor
met name met het oog op ae paedagogi-
sche betekenis voor de kinderen, in bet
artikel hoog aangeslagen.
Ook een der uitgangspunten van het
rapport, dat een weduwe, wanneer zij een
of meer kinderen heeft, steeds geheel en
al beschikbaar moet zijn voor de opvoe
ding en daarnaast niet in de gelegenheid
ou zijn door arbeid, althans een gedeelte
van het inkomen zelf te verwerven, wordt
in zijn algemeenheid als niet juist betiteld
Er wordt op gewezen, dat elk geval weer
anders ligt en in verband daarmede wordt
„epleit voor een individuele beoordeling,
tuist om met de werkelijke belangen van
de weduwen en de kinderen zoveel mo
gelijk rekening te houden.
Het artikel verwacht dan ook eerder
een goede belangenbehartiging oor mid
del van de nieuwe wet op de „Sociale
lore", welke de huidige Armenwet ho-
penlijk spoedig zal vervangen dan van
waarvoor <*e
en welke in
„etekenen, be
zeer klein aantal gevallen
Van onze correspondent)
De Negende Assemblee is niet meer en niet minder een verrassing
geweest voor de meerderheid van de gedelegeerden der zestig landen. Niet
alleen om enkele bereikte zeer positieve resultaten, ook niet alleen om de
verandering van atmosfeer en de ontspanning, maar om een fundamentele
wijziging in de houding van de Russen. En tenslotte om een groeiend
begrip onder de representanten van de zestig naties, dat men allemaal met
elkaar communistische- en vrije-wereldbewoners toch maar in
hetzelfde kapseisbare schuitje zit, met de schaduw van de waterstofbom
er boven. Tijdens de debatten over ontwapening en over het gebruik van
atoomenergie voor vreedzame doeleinden is een veel dieper besef ontstaan
over de afschuwelijkheid van de atoom als wapen. De hele toon van de
„debating-club" waarmee men de Verenigde Naties spottenderwijs zo
graag en zo vaak heeft willen vergelijken is veranderd; in debatten en
getheoretiseer was een echte klank van zorg verneembaar. Het is mede
die zorg geweest waardoor anders dan gedurende andere Assemblee s
kwesties van bestaande geschillen niet op de spits werden gedreven en
matiging werd betracht bij de behandeling ervan. In diverse gevallen, als
b.v. van Tunis, Marokko, Cyprus, werd besloten, de zaak te laten rusten
en er niet verder op in te gaan.
van de V.N. volgt, de eindeloze debatten
aanhoort, dan begin je toch te merken,
dat er heel langzaam maar wezenlijk
beweging en vooruitgang in internatio
nale samenwerking via de V.N. komt. Er
zijn dagen, dat je hopeloos gestemd bent
en moedeloos naar huis gaat. Misschien
staat de tijd verkwisting niet in verhou
ding tot de bereikte resultaten. Maar
toch., ongemerkt veranderen zich be
paalde situaties, door het telkens weer
troosteloze hameren op een kwestie en
door de druk van de wereldopinie, geuit
in dit forum. Doch de veranderingen zijn
meestal te subtiel voor krantenberichten,
de debatten verliezen zich in noodwendige
details en de kwesties zijn dikwerf niet
sappig genoeg. En het gevolg is, dat wat
hier bereikt wordt en bereikt is, te weinig
geadverteerd en grof onderschat wordt.
Wanneer men intussen de tastbare re
sultaten van de Negende Algemene Ver
gadering ziet, en vooral de ontspannen at
mosfeer bemerkt, waarin niet meer spits
vondige theoretici politiceren, maar waar
in mensen met elkaar praten, omdat ze
ontdekt hebben, dat hen een gemeenzaam
gevaar dreigt, dat slechts door het hel
pen opheffen van conflicten geweerd kan
worden, dan zou men zonder aarzeling
durven zeggen: de Verenigde Naties zijn
door de crisistijd heen. Dit internationale
volkeninstituut kan met recht de hoop
van de wereld worden genoemd.
Intussen vernemen wij. dat binnenkort het
aftreden van de heer D. J. van Balluseck als
permanent vertegenwoordiger van Nederland
bij de Verenigde Naties te verwachten is. Als
zijn opvolger wordt genoemd mr C. W. A.
Schürmann, directeur-generaal directie Indo
nesië op het ministerie van Buitenlandse Za
ken. (Red.).
De Vereniging van Nederlandse Ge
meenten heeft tot de minister van Ver
keer en Waterstaat een uivoerig adres
gericht, waarin er met klem op wordt
aangedrongen, dat in de wettelijke rege
ling met betrekking tot het Delaplan re
kening word gehouden met de taak. die
volgens onze staatsinrichting aan de ge
meentebesturen toekomt met betrekking
tot behariging van de algemene belangen
van plaaselijke en regionale betekenis.
De vereniging zou het in overeenstem
ming achten met de ten onzent geldende
taakverdeling tussen rijk, provincie en
gemeente, indien de gemeentebesturen
een wettelijk geregelde gelegenheid werd
geboden om de betekenis der in het
geding zijnde of komende plaatselijke of
streekbelangen naar voren te brengen.
Zou dit geschieden in een vroegtijdig
stadium, dan behoeft daarvan geen ver
traging te worden geducht; wel kan door
zulke inschakeling van lagere overheden
voorkomen worden, dat bepaalde belan-
genover het hoofd worden gezien of te
licht worden geteld.
een
noodregeling,
«ënd moeilijk te creëren is en
feite geen verbetering zou betekenen
vlll^neen zeer klein aantal gevallen.
Ook de administratieve verwikkeling®"
tussen het Rijk en de gemeenten zullen
weer toenemen, ook al omdat volgens d
I 1 i„a pnlge bijverdiensten, door de
noodregeling enig® v de
«kering ot een ander dee, zullen
rijks, ering, d„n v00r het gedeelte,
worden verrekend dan 1]ende itk
dat de gemeente als aanv
ring nog verstrekt.
Voor vele betrokkenen zal der aWe
6l6Cden in verband hiermede gewaagt het
worden. In veru „ontrflle op de eigen
artikel niet vand de noo<Jvoorzie-
inkomsten, welke vog kunnen bujven.
ning niet achterwege y onwtUekeu-
De gedachten komen h ^aantastbaar
rig op een uitkering, w dan ,s de
is voor eigen inkomsten. t_0uderdonis-
vergelijking met de Noodwet u
voorziening volkomen zo enjker een
de categorie bejaarden gemakken n aan
strikt recht op een uitkertnR garing
te nemen, wanneer men mei alk
staat van een premievrij staatspensi
V De Itrschmen met andere groepen^®
evenmin door eigen toedoen m dezeljde
Voor Nederland is deze Negende Alge
mene Vergadering geen geringe winst in
prestige geworden. Om verschillende re
denen. Allereerst omdat WÜ (Nederland)
in mr Eelco N. van Kleffens als Presi
dent van de Assemblée een superbe,
uiterst handige maar even tactvolle re
presentant hebben gehad, waar letterlijk
iedere delegatie vol lof over is.
Secreta irs-generaal Hammerskjoeld
merkte onlangs in een kleine kring van
toehoorders op, dat mr van Kleffens „een
voorzitter uit duizenden" was. Maar voor
al Van Kleffens' werk achter de scher
men was zo bijzonder; zijn leiding, zijn
suggesties aan commissie-voorzitters om
werk te bespoedigen. Wanneer nu de
Algemene Vergadering in San Francisco
het volgend jaar niet officieel zal
bijeenkomen om eens de resultaten van
de eerste tien jaren van het bestaan der
Verenigde Naties te bekijken, zal mr van
Kleffens natuurlijk weer voorzitten, het
geen Nederland in de persoon van mr
Van Kleffens nog eens opnieuw voor
het voetlicht brengt. Het informele con
tact verder, dat de heer Van Kleffens
met de buitenlandse pers heeft gehouden,
door in kleine groepen met persvertegen
woordigers van alle landen te lunchen om
daarbij hun vragen en kritiek uit te lok
ken, heeft zeer grote „goodwill' bij de
buitenlandse pers aangekweekt. Kortom:
Nederland had zich geen groter succes
met een Nederlandse president voor de
Assemblée kunnen wensen.
Maar dan zijn er nog andere meeval
lers en succesjes speciaal voor Neder
land geweest. Allereerst natuurlijk, dat
met alle zeilen bijzetten van de Nederland
se delegatie voorkomen is, dat enigerlei
resolutie inzake West-Guinea werd aan
vaard. En het scheelde maar een haar,
want de politieke commissie had immers
een compromis-resolutie voor hervatting
van onderhandelingen aanvaard Vervol-
gens zijn we er ook in geslaagd om de
zaak van de West door de Vierde Com-
missie te slepen: zijn verder tot lid ge
kozen van de ECOSOC (Economische en
Sociale Raad). En tenslotte heeft de rol,
welke Nederland bij de ontwikkeling van
de SUNFED-gedachte (dus van een spe
ciaal Fonds der V.N. voor Economische
Ontwikkeling van onderontwikkelde ge
bieden) heeft gespeeld, zeer veel waar
dering gewekt; Nederland heeft a.h.w.
een bemiddelende positie ingenomen
waarover door beide „partijen" van on
der- en ontwikkelde landen grote voldoe
ning is uitgesproken. Hier komt nog bij,
dat het in het Hoofdkwartier een diepe
indruk heeft gemaakt, dat Nederland zulk
een krachtige steun voor vluchtelingen
hulp heeft gegeven en met een particu
liere inzameling 4 millioen gulden voor
de vluchtelingen bijeen heeft kunnen bren
gen. Kort en goed: dank zij het excel
lente en harde werk van zijn delegatie
kan klein Nederland zich vanwege de suc
cessen in deze Negende Assemblée een
grote veer op de hoed steken.
Dat wil wat zeggen: n.l. een stap van
de Russen naar óns toe zelfs al betreft
deze toenadering i"zake ontwaP<ming,
slechts overeenstemming over een proce
dure. Niettemin was voor zulk een over
eenstemming een verandering 'n <3e hou
ding van de Russen nodiB:( J, zonder
blikken of blozen Plotseling die basis voor
een discussie over ontwapening aan\ aard
den, welke ze nog enkele maanden eer
der onaanvaardbaar hadden genoemd.
Uiteraard leidt het mysterie van de
verandering in de Russische houding tot
alle mogelijke speculaties, maar niemand
gelooft in wonderen. Wezenlijk is echter,
dat uit de Russische houding blijkt, dat
ook de Sovjet Unie paal en perk zou
willen stellen aan de macht tot zelfver
nietiging, die de mens heeft gekregen
Dit is het punt, dat ook de Russen dwingt
realistisch te handelen en het is mede
een van de redenen waardoor deze al
gemene vergadering nu met Kerstmis in
een atmosfeer van veel groter ontspan
ning is uiteengegaan dan bijeengekomen,
Wanneer nu nog secretaris-generaal
Hammerskjoeld erin zou slagen de Ame
rikaanse vliegeniers uit Peking's ge
vangenissen te krijgen, zal het prestige
van de V.N. en niet het minst in Amerika:
waar dat erg nodig is, enorm stijgen
Hetgeen voor de V.N. van vitaal belang
is, ook omdat de organisatie een druk
ondervindt van de Amerikaanse publieke
opinie.
Onze permanente vertegenwoordiger bij
de V.N., Ambassadeur D.J. von Bailu-
seek zei eens kort voor het begin van
deze Algemene Vergadering: Als je hier
lang bent en week in week uit het werk
(EN DE PRIJZEN?)
Heemraadssingel 30S
Rotterdam
In het gebouw van de S.E.R. is giste
ren op plechtige wijze geïnstalleerd de
Algemene Bedrjjfseoinmissie, waarvan de
staatssecretaris van Sociale Zaken, mr dr
A. A. van Rhijn, de betekenis in een in
stallatierede heeft uiteengezet.
De staatssecretaris zeide. dat wat de
Algemene Bedrijfscommissie betreft, van
een kind van de nood kan worden gespro
ken. De Algemene Bedrijfscommissie zal
immers in het algemeen gesproken de
taak van „bedrijfscommissie". als bedoeld
in de Wet op de Ondernemingsraden, ver
vullen in die sectoren van het Nederland
se bedrijfsleven, waar een eigen zelfstan
dige bedrijfscommissie mocht worden
verwacht.
Daar zullen bedrijfstakken onder zijn.
waar zij wellicht nooit tot stand zal ko
men. waar een eigen bedrijfscommissie
geen zin zou hebben, doch daarnaast zal
de tlgemene bedrijfscommissie zich voors
hands ook bezig moeten houden met de
uitvoering van de Wet _op de Onderne
mingsraden in die bedrijfstakken, waar
van werd verwacht, dat er een eigen
bedrijfscommissie zou komen en ten aan
zien waarvan deze verwachting ook
nu nog wordt gekoesterd. Voor die be
drijfstakken is de Algemene Bedrijfscom
missie een noodoplossing van tijdelpke
aard.
Door de instelling van de Algemene
Bedrijfscommissie is het mogelijk gewor
den de wettelijke verplichting om onder
nemingsraden in te stellen, van 1 Januari
a s. af van toepassing te verklaren, ook
voor al de zoëven bedoelde bedrijfstak
ken waar de instelling van onderne-
v „Nee af- laar 1954 Me productie op-
De Westduitse minister
van binnenlandse zaken, dr
Gerhard Schroeder, heeft
verordend, dat de Duitse
grensbeambten buitenlandse
bezoekers voortaan met op
gewekt gemoed en zonder
kleine fitterijen moeten ver
welkomen. Hij heeft in een
dienstbevel aan alle grens
posten opdracht gegeven
liet nieuwe jaar in te zetten
met het goede voornemen
alle bezoekers der Bondsre
publiek snel, hoffelijk en
tactvol te ontvangen en bij
de nu eenmaal nodige for
maliteiten geen onnodige
strengheid te tonen.
Onder meer zullen de
grensposten de controle
voortaan zó moeten inrich
ten, dat het voor automobi
listen niet meer nodig zal
zijn hun wagen te verlaten.
Tot dusverre werd het aan
de grens der bondsrepubliek
nodig geacht, dat alle pas
santen zich in het douane
kantoor begaven om daar
een stempeltje in hun pas
poort te ontvangen, mitsga
ders een soort entreekaartje
voor het land achter de
slagboom. Ook op de spoor
wegstations aan de grens
moeten de beambten er
voortaan op letten, dat zij
de reizigers zo weinig mo
gelijk overlast bezorgen. Zij
moeten de behandeling zo
snel doen geschieden, zodat
men niet het risico loopt
de eerste aansluiting op een
Duits station te missen. Wie
in een slaapwagen over de
grens rolt. behoeft er in de
toekomst niet meer voor te
vrezen, dat hij door luid
ruchtige douaniers uit zijn
slaap gewekt zal worden. Zij
moeten voortaan alles af
werken met de slaapwagen
conducteurs én mogen al
leen in dringende gevallen
confrontatie met de reizigers
zelf verlangen.
In het bijzonder moeten
de Duitse grensbeambten
in het vervolg buitenlandse
diplomaten, zieken en ouden
van dagen ontzien. Dat al
les wil niet zeggen, dat mi
nister Schroeder de „gewo
ne man" een minder goed
hart zou toedragen. Hoezeer
hij deze waardeert, heeft hij
zojuist bewezen, door „de
man in de straat" tot de be
langrijkste man van het
jaar 1954 te proclameren.
Zonder zijn vlijt en discipli
ne zouden alle plannen van
de regering lapwerk zijn
gebleven, zo vindt de mi
nister. „Wanneer b.v. in het
jaar 1954 Me productie op
nieuw een verbazende stij
ging heeft vertoond en voor
het eerst 17 millioen man
nen en vrouwen in het pro
ductieproces werden inge
schakeld, wanneer opnieuw
meer dan een half millioen
woningen konden worden
gebouwd, en de inleggingen
bij de spaarbanken tot 15
milliard mark konden wor
den verhoogd, dan verdient
niet het laatst de spaar
zame en vlijtige bevolking
dank en waardering voor
deze imponerende balans,
aldus minister Schroeder.
Hij prijst het voorts in „de
gewone man", dat deze een
nuchtere blik heeft bewaard
voor de mogelijkheden der
Duitse politiek en houw en
trouw is gebleven tegenover
alle radicale parolen.
mingsraden nog geen voortgang kon vin
den. De staatssecretaris sprak de hoop
uit. dat Ret werkgebied van de commissie
zo spoedig mogelijk zal ineenschrompelen
door de instelling van afzonderlijke be-
drijfscommissies in daarvoor in aanmer
king komende sectoren. Spreker ging
hierna nog uitvoerig in op de betekenis
van de ondernemingsraad.
Na zich nog tot de beide voorzitters,
de heren Borst en Lelieveld persoonlijk
te hebben gericht, verklaarde de staats
secretaris de Algemene Bedrijfscommissie
voor geïnstalleerd.
De voorzitter van de Algemene Be
drijfscommissie. de heer A. Borst Pzn,
maakte in zijn rede enige opmerkingen
over de werkwijze der A.B.C Hij noemde
haar taak dezelfde als die cle wetgever
in het algemeen aan de bedrijfscommissie
heeft toevertrouwd. Men zou deze taak
kort kunnen samenvatten in de uit
spraak. dat de bedrijfscommissie een sti
mulerende en controlerende taak heeft.
Het ligt voor de hand, dat met name de
vervulling van de stimulerende taak hier
met meer moeilijkheden gepaard zal gaan
dan over het algemeen het geval is. aldus
spr- Het betreft hier immers sectoren van
het bedrijfsleven, waar in mindere mate
dan bij de andere bedrijfscommissies op de
actieve medewerking en de daadwerke
lijke steun van het georganiseerde be
drijfsleven mag worden gerekend.
De heer Borst wees er vervolgens op,
dat de „opsporing" der voor een onder
nemingsraad in aanmerking komende
ondernemingen bijzondere moeilijkheden
meebrengt. Meer dan gewoonlijk het ge
val is zal een beroep moeten worden ge
daan op de individuele werkgever en de
individuele werknemer.
T.a.v. het werk van de Commissie
Ondernemingsraden memoreerde spr.,
dat de totstandkoming van meer dan 50
bedrijfscommissies een respectabele ar
beid vertegenwoordigt. Veel zorg vereist
het immers bedrijfscommissies in te stel
len, waarvan mag worden verwacht, dat
zij levensvatbaar zullen blijven en in
staat om de haar opgedragen taak naar
behoren te vervullen. De A.B C. zal zich,
aldus de heer Borst, beijveren de Com
missie Onder-nomingsraden hierin te vol
gen.
CIGARETTES
financiële moeilijkheden verkeren, zouden
financie r worden geaccen-
er nog te sterker gedachte blijft
tueerd. Bil de voorge^heden. met alle
de controle op Worden verzwe-
narigheid, wanneer deze
gen, onverminderd bestaan.
HET komt ons voor, dat het voor allen
die bij de studie van hef ontwerp
betrokken zijn, zijn nut kan hebben
van dit artikel kennis te nemen, terwijl
hierin tevens wel een aanwijzing ligt, dat
de zaak niet zo eenvoudig i« als somtijds
wordt gesuggereerd. Bij deze studie kan
het tevens wellicht nuttig zijn ook dege
nen te betrekken, die met de zorg voor de
weduwen en wezen feitelijk bemoeienis
hebben. Het is immers niet in de eerste
plaats een zaak van de financiën en de
bron, waaruit de gelden moeten komen,
maar veeleer het zoeken naar wegen om
de beste vprm van hulpverlening te vin
den, ongeacht de wet waarop deze hulp
verlening steunt.
Op de onbewaakte overweg bij het z.g.
Wijde Gat in de gemeente Staphorst is
Dinsdagmiddag een inwoonster door een
trein gegrepen en gedood
De vrouw, de 57-jarige J. P. B., zou de
overweg per rijwiel oversteken. Daar een
trein uit de richting Zwolle naderde liet
zii deze eerst passeren. Klaarblijkelijk
heeft zij daarna niet de trein gezien, die
uit de tegenovergestelde richting, uit
Meppel, naderde. De vrouw werd door
deze trein gegrepen en meegesleurd. Zij
werd vrijwel op slag gedood.
Een jaaroverzicht van de kunsten
is in zoverre weinig opwindend, dat
men van te voren weet: er zullen
ongetwijfeld belangrijke tentoon
stellingen, goede boeken, aangrij
pende toneelvoorstellingen te mel
den zijn, zoals ieder jaar liet geval
is. De verrassing van zo'n overzicht
ligt dan ook niet in de opsomming
der feiten, maar in de conclusies
die men mogelijk uit de feiten kan
trekken. Welnu, de conclusies
liggen in de sectoren letteren,
-
toneel en beeldende kunst voor het
grijpen.
In Chicago hebben 17 bedrijven naar
rii zeggen met behulp van een zog -
naamde „afblaascel" (steam room) goede
resultaten geboek wat betreft de perso-
neelsverhoudingen.
Omtrent de werking van dit instrument
lezen we in de December-aflevering van
Productiviteitsnieuws" het volgende:
In de betrokken bedrijven heeft men
een soort telefooncel geïnstalleerd, waar-
In een telefoon is gemonteerd, welke is
doorverbonden met een bandrecorder
Wanneer nu een van de personeelsleden
iets heeft wat hem niet bevalt of waar hij
boos over is, stapt hij resoluut naar de
afblaascel" Pakt de hoorn van de haak
ë'n blaast af", om daarna opgelucht en
wel weer verder te gaan met zijn werk.
De bandrecorder heeft intussen het ge
sprek geregistreerd en het gehele ver
haal kan dan op een bepaald moment
rustig door de personeelchef worden aan-
gehoord.
Naar wordt beweerd, is door die ,,ai~
blaascel" de stemming in de genoemde
bedrijven aanzienlijk verbeterd. Boven
dien zouden in vele gevallen ook aperte
onrechtvaardigheden aan het licht zijn
gekomen, terwijl een en ander eveneens
heeft geleid tot verbetering van werk
methoden e.d."
Te Brussel stierf gisteravond, in de leef
tijd van 77 jaar, de heer Paul Jourdain,
directeur van het katholieke dagblad „La
libre Belgique".
Zijn vader had de ..Libre Belgique ti.j-
dens de eerste wereldoorlog als 'n onder
gronds blad gesticht.
In de letteren heerste armoe. Terwijl
de populariteit der pocketbooks zich ook
in ons land in verheugende mate uit
breidt en -de kwaliteit dezer goedkope
herdrukken een stijgende lijn vertoont,
moet gezegd dat door Nederlandse
auteurs in 1954 zeer weinig scheppend
werk van betekenis is geleverd. De dit
jaar voltooide autobiografie van Ray
mond Brulez „Mijn woningen" behoort,
wat het proza betreft, tot de lichtpunten.
Verblijdend is dat kort voor het einde
van het jaar enkele katholieke schrij
vers van zich deden spreken. Henri Bru-
ning publiceerde een meesterlijk boek
over Gezelle (we komen hieron nader
terug), Jos. Panhuysen schreef een ro
man „Leven alleen ts niet genoeg" en
een jeugdige auteur Noud v. d. Eeren-
beemt debuteerde gelukkig met de ro
man ..September".
In de dichtkunst zijn enkele bundels
van belang te melden. De herdruk van
de gedichten van Herman v. d. Bergh
bilvoorbeeld en het eerste deel van M.
Nijhoff's verzameld werk. Interessant
voor een inzicht in de moderne Neder
landse dichtkunst was de bundel in
zakformaat „Nieuwe griffels schone
leien".
Vermelding verdienen tenslotte het
Pen-concres waarbij o.a. Victor van
Vriesland eredoctor van Leiden werd.
de Wolff en Dekenherdenking het over
lijden van prof. P. N. van Evck. en de
toekenning van de P. C. Hooftprijs aan
mr F Bordewijk.
rtchte Madonna-tentoonstelling drie
hoogtepunten betekenden.
Voorts in Vlissingen waar de kostelij
ke penseelschetsen van Constantin Guys
te zien waren, in Arnhem dat in het ge
meentemuseum een aanzienlijke collec
tie nieuw werk van Zadkme heeft on
dergebracht en in Eindhoven waar thans
het werk van drie Vlaamse expressio
nisten is te zien.
Van de grote steden kwam Rotterdam
het best voor de dag met de Mostra 54,
wellicht de mooiste tentoonstelling van
het hele jaar en verder nog met een fijn
geselecteerde BreitneT expositie.
Delft handhaafde de traditie middels
de Antiekbeurs en de tentoonstelling
„Contour". Nieuwe bevrijdingsmonu-
menten in Eindhoven en Nijmegen van
resp. Paul Gregoire en Marius van Beek
vroegen de aandacht. De beeldhouwer
Charles Vos en de edelsmid Jan Eloy
Brom ontvielen ons dit iaar. In Frank
rijk stierf met Henri Matisse 4 Nov.)
een der toonaangevende kunstenaars
van de moderne tijd. die, zelf niet ka
tholiek, ook voor de religieuze kunst
betekenis had door zijn werk in de Do-
minicanessenkapel te Vence.
Tenslotte het toneel. Hier doet zich het
tegengestelde verschijnsel voor van wat
we zojuist in de beeldende kunsten heb
ben opgemerkt. Veeleer kan In de to
neelsector van toenemende centralisatie
Gerard Philippe in „Le Cid" van Cor-
neille dat het Thédtre National Populaire
tijdens het Holland-Festival in de Ko
ninklijke Schouwburg ten tonele bracht.
zelfs niet in Ostrowsky's „On-
Theater waagde het met „Peer
In de beeldende kunsten, zoals ge
woonlijk zich vooral manifesterend in
tentoonstellingen, komt een duidelijke
tendens tot decentralisatie aan de dag.
De grote tentoonstellingen vond men
dit jaar niet in Amsterdam of Den Haag,
maar in Utrecht, waar Sao Paulo, de
Peruaanse kunst en de thans daar inge-
worden gesproken in zoverre dat de
grote voorstellingen in 1954 alle door het
Amsterdamse of Haagse gesubsidieerde
gezelschap werden ten tonele gebracht.
De Ned. Comedie plaatste zich aan da
spits der vaderlandse toneelgezelschap
pen met „Saint Joan'' van Shaw, met
„Muiterij op de Caine" met Eliot's
„Particuliere secretaris" maar vooral
met de beklemmende „Electra"-voor-
stelling, uitgevoerd tijdens het Holland
Festival, en met de hernieuwde verto
ning van Tsjechow's „De drie zusters"
waarin regisseur Scharoff jubileerde.
Een goede tweede was de Haagsche Co
medie die Anoulh's „De leeuwerik",
Shaw's „Caesar en Cleopatra" (tijdens
het Holland-Festival), Shakespeare's
„Midzomernachtsdroom" en twee stuk
ken van Cristopher Fry op de planken
bracht. Rotterdams Toneel, geheel gere
organiseerd onder leiding van Anton
Ruys, startte in September maar heeft
tot dusver nog geen grote dingen laten
zien,
weer'
Gynt'
Onvergetelijke voorstellingen gaf het
Theatre National Populaire van Jean
Vilar tijdens het Holland Festival. De
Don Juan van Vilar en de Cid van Ge
rard Philippe waren evenzuveel hoogte
punten in het toneeljaar. Zij stelden
het Wiener Burgtheater, uok op Festi-
valbezoek, en het Shakespeare Memorial
Theatre dat in Januari Anthony and
Cleopatra" kwam spelen, In de schaduw.
Else Mauhs kwam weer (even) op het
toneel bij de viering van het 60-jarig
bestaan van de A'damse Stadsschouw
burg. Jacques Reule, die enkele weken
geleden is overleden, stond in April
weer op de planken van de Koninklijke
in Den Haag, die het 150-jarig bestaan
vierde met een spectacle-coupé van oud
gedienden en een expositie ..Theater" tn
het Haags Gemeentemuseum. Een an
dere „come-back" was die van Nel
Stants. optredend in Eliot's „Particuliere
secretaris".
Nieuwe schouwburgen kwamen tot
stand in Deventer, waar een unieke ver-
licbtingsinstallatie werd aangebracht en
In Rotterdam-Zuid waar de naam van
de Groote Schouwburg herleefde zij het
voorlopig zonder de aan die naam ver
bonden glorie.
In de balletwereld was de centralisa
tie volkomen. Het Nederlands Ballet on
der Sonja Gaskell's leiding kreeg einde
lijk zijn beslag en debuteerde niet on
verdienstelijk in het Gebouw voor K en
W. te Den Haag. Bezoeken van Sadler's
Wells Vicente Escudero en, opnieuw, de
Joegoslavische dansers behoorden tot de
evenementen van het jaar.
Wanneer de geschiedenisleraren aan
christelijke scholen voor V.H.M.O., die
dezer dagen deelnamen aan een con
ferentie van het christelijk paedagO'
gisch studiecentrum, hun wensen ver
vuld krijgen, dan zullen de eisen, wel-
ke op het ogenblik met betrekking tot
de geschiedenis worden gesteld bij de
eindexamens aanzienlijk worden vermin-
derd- j
Nadat de leraren in verschillende sec
ties uitvoerig hadden gediscussieerd over
deze eindexameneisen werd in een ple
naire zitting een algemene conclusie
getrokken.
Hierbij kwam de wens tot uitdruk
king dat de volgende eindexameneisen
voor het vak geschiedenis worden ge
steld: j j
Voor het gymnasium A de vaderlandse
geschiedenis van 1813 tot heden; voor
de algemene geschiedenis wordt ge
vraagd enig begrip van de denkbeelden
van de achttiende en begin negentiende
eeuw en de politieke geschiedenis van
1848 af.
Voor de H.B.S. B omvat het examen
de kennis van de vaderlandse en van
de algemene geschiedenis van 1848
tot heden.
Voor de H.B.S. A wordt als examen
stof gevraagd de kennis van enige bij
zondere onderwerpen uit de economi
sche en culturele geschiedenis alsmede
de vaderlandse en de algemene geschie
denis van 1848 af.
Voor de M.M.S. omvat he* examen
enige kennis van de hoofdtrekken der
beschavingsgeschiedenis van de tweede
helft der zeventiende eeuw af alsmede
de politieke geschiedenis, wat de vader-
landsche geschiedenis betreft vanaf
1848, wat de algemene geschiedenis aan
gaat vanaf 1871.
Tenslotte wenst men voor wat het
gymnasium A betreft het examen in
2 x 20 minuten af te nemen.
Deze wensen zullen de staatssecretaris
van O. K. en W. worden voorgelegd.
De voorzitter van de Commissie Onder
nemingsraden, prof. dr F. J. H. M. van der
Ven, wenste als laatste spreker de staats
secretaris geluk met de installatie van de
A.B.C. en bracht dank aan de voorzitters
en leden der commissie, namens de Com
missie Ondernemingsraden van de S.E.R.
Spreker stelde er prijs op te onderstrepen,
dat het werk van verschillende bedrijfs
commissies veel verdienstelijker is dan uit
op dit moment reeds in getallen uitgedruk
te resultaten zou kunnen blijken. Er zijn
er bij, die moeizaam zijn tot stand geko
men, maar eenmaal ingesteld hun arbeid
met zoveel ijver en toewijding zijn begon
nen, dat men er nauwelijks genoeg waar
dering voor kan uitspreken. Zij scheppen
de voorwaarden voor een solide bevesti
ging van de ondernemingsraden in ons
maatschappelijk leven.
Door het gesprokene in deze bijeen
komst, aldus prof. v. d. Ven, is weer eens
een helder licht gevallen op het feit, dat
de grote gedachten van samenwerking tus
sen ondernemer en werknemers en per
soonlijke medeverantwoordelijkheid van
sde werkers in de onderneming ten grond"
slag liggen aan het institTiut der onderne
mingsraden.
Indien straks, naar spreker hoopte, in
een groot getal deze ondernemingsraden
zullen functionneren, dan mogen zij een
kweekplaats zijn van samenwerking en ver
antwoordelijkheid. Maar de bereidheid tot
die samenwerking en tot het dragen van
die verantwoordelijkheid moet van de aan
vang af reeds aanwezig zijn. Het wil hem
voorkomen, dat die bereidheid niet uitslui
tend bij de afzonderlijke werkgevers en
werknemers behoort te worden aangetrof
fen, maar evenzeer bij hun organisaties,
zeker nu deze een plaats hebben toebe
deeld gekregen In het stelsel der wet.
Spreker zeide tenslotte, dat hjj geen be
wonderaar is van een systeem, waarin ver
antwoordelijkheden zoveel mogelijk cen
traal worden gedragen. Er is dan ook geen
reden tot enige bezorgheid, aldus prof.
v. d. Ven, dat door de Algemene Bedrijfs
commissie een weg wordt gewezen, die
leidt tot het onthouden van verantwoorde
lijkheid aan onderdelen van het georgani
seerde groepsleven.
De economische strafkamer van de
rechtbank te 's-Gravenhage heeft de
twee firmanten van 'n Haagse aannemings
firma voor electro-technische installaties
vrijgesproken van het hun ten lastegeleg-
de, dat inhield dat zij bij het berekenen
van een opzetsom ver boven het bedrag
van gecalculeerde kosten waren gegaan.
Samen met dertien andere bureaux had
den deze firmanten ingeschreven op de
onderhandse inschrijving voor de aanleg
van de electrische installatie in het
nieuwe stadhuis te 's-Gravenhage. In een
vergadering had men besloten ieder
60.000 hoger in te schrijven. Dit bedrag
diende als vergoeding voor de veertien
door de firma's gemaakte project-calcu
laties en ter compensatie van het feit, dat
de gemeente Den Haag zelf voor een deel
van het materiaal zou zorgen, waarvan de
aannemer 5 procent van de kostende prijs
zou krijgen.
De officier van Justitie had tegen de
firmanten ieder 3.000 boete, subsidiair
30 dagen hechtenis gerequireerd.
Zeepost Met de volgende schepen kan zee
post worden verzonden. De data, waarop de cor
respondentie uiterlijk ter post moet zijn bezorgd,
staan, tussen haakjes, achter de naam van het
schip vermeld.
Indonesië: m.s. „Oranje". (4 Jan.); m.s. „Ta-
binta", (6 Jan.); Ned. Nw. Guinea; m.s. „Oran
je", (4 Jan.j; s.s. „Peleus", (11 Jan.). Ned An
tillen; s.s. „Waterman", (31 Dec.); m.s. „Norin-
da", (II Jan.). Suriname; m.s. „Schie" (3 Jan.);
m.s. ..Bonaire". 112 Jan.). Unie van Z Afrika
en Z.W. Afrika: m.s. ..Arundel Castle", (31
Dec.); m.s. „Jagersfontein", (11 Jan.). Canada:
m.s. „Westerdam", (6 Jan.); s.s. „Rijndam", (12
Jan.). Argentinië: s.s Cordoba" (31 Dec.l; m.s.
..Paraguay" (3 Jan.); s.s. „Presidente Peron",
(8 Jan.). Brazilië: m.s. „Paraguay Star", (3
Jan.): s.s. „Presidente Peron", (3 Jan.); m.s.
..Aldabi", (12 Jan). Australië: s.s. „Waterman",
(31 Dec.); via Engeland. (8 Jan.) Nieuw Zee
land: s.s. „Waterman", (31 Dec.); 'via Engeland,
(8 Jan.).
(Van onze correspondent).
De treinreiziger, die Maandag j.I. tussen
Oss en Den Bosch uit de trein viel, is aan
zijn verwondingen bezweken. Het slacht
offer bleek niet afkomstig te zijn uit Den
Bosch zoals gisteren werd gemeld, maar
uit Nieuw Ginneken.
Over de toedracht van de zaak verne
men wij het volgende
De heer H. was met zijn verloofde van
Arnhem op weg naar huis. Zij waren in
Oss per abuis uitgestapt, daar zij in de
mening verkeerden in Den Bosch te zijn.
Nog juist op tijd konden zij In de al rij
dende trein verder reizen. Toen bleken
zij in een tweede klascoupé terecht ge
komen te zijn, maar omdat zij derde klas
moesten reizen, hebben ze later de lege
bestuurderscabine achter het tweede klas
treinstel opgezocht. Hierin bevindt zich
geen noodrem. Toen de Dieseltrein het
stadion „De Vliert'' naderde, meende v.
H.. misleid door de vele lichten en het
stadion, dat de trein spoedig op het sta
tion zou binnenlopen en opende reeds het
portier. Door de sterke zuiging viel hij
naar buiten en een poging om zich nog
vast te grijpen, mislukte.
Omdat de donkere bestuurscabine
aan de binnenkant niet voorzien is van
een gewone deurknop, meende het ont
hutste meisje, dat zij opgesloten was en
het duurde tot de aankomst in Den
Bosch, voordat zij alarm kon maken.
Achteraf is de politie gebleken, dat zij
z'onder moeite de cabine wel had kun
nen verlaten.
