Britse expeditie naar het
Zuidpoolpiateau
De Stem der Kerk
Oeteldonk door tienduizenden
overstroomd
BKIgffSS
fMlM.........!
Nieuwe stichting voor
physisch onderzoek
kern-
Autorijscholen willen en krijgen
wettelijke regeling
D'
H
Carnavalsoptochten vol kolder
en geestig gehekel
VLIELAND EN TERSCHELLING
ONGERUST
„Staatsgreep"
kasteel Maurick te Vught
mm
W'
De dikte van de ijskap meten!
Ook politieke overwegingen
|p«$|rS
Zes-en-twintig pelotons
meten
gaan
Dit jaar 300.000 examens verwacht
Kou en sneeuw ten spijt
Natuurschoon en recreatieterreinen bedreigd
Premier Dick en
premier Dolf
telefoneerden
Van Riebeeck plantte
eerste wijnstok
PAGINA 5
pe.ikj.aüa
ei
Z.Amerika
''<0%.
pooxcirksl
Ta sman i
K. Zeeland
route v.d
%j>e4Tiie
I beir-edec geb.
Maïbctwtuéf
AüüiraliiJ
Heeft de Zuidpool
practische waarde?
Exercitiewedstrijden te Utrecht
LICHTEN OP BAGGERMOLEN
BRANDDEN NOG,...
Jl achtsman verdronken
ROTTERDAMSCHE
SCHEEPSHYPOTHEEK-
BANK
Omwisseling 41 4 in 3Y2 pet
pandbrieven
BEHEER OVER TE BOUWEN
KERNREACTOREN
THéATRE HéBERTOT IN
NEDERLAND
Aparte wet het beste
Helft wordt afgewezen
Rijles op school
De Verklaring van liet Belgisch Episcopaat inzake
het Onderwijs en de Taak van Katholiek Nederland.
Praal en pronk
i. „Geknetter1'
KASTEEL MAURICK
in „Dommelbaorzendurp"
Diplomatie
Hoenderstal van Vorst Jocu:
Ook in Olclenzaal
Zuid Afrikaners naar
Cuiemborg
UITBREIDING VISSERS
VLOOT
NIEUWE GROTE SILO TE
ASSEN
Plan van Centraal Bureau
NAZI-MUSICI IN
CARNEGIE HALL
Amerikaans protest
■y
;i 1 D
.vn.it
Amtttdsfji
ze»
Aan wie behoort de Zuidpool
(Van onze Londense
correspondent).
Vrijwel heel liet aardoppervlak
is in kaart gebracht, maar er rest
nog een enorm gebied van .12 mil-
lioen km2, waarvan cartografisch
en geologisch nog weinig meer he
kend is dan de omtrek en het
centrum: het Zuidpoolpiateau,
ook wel genoemd Antarctica, en
de Zuidpool zelve, die pas in 1911
voor het eerst bereikt werd
door de bekend Zuidpoolreiziger
Amundsen.
Natuurlijk is het oppervlak en de
algemene gesteldheid van het Zuid
poolpiateau in grote lijnen bekend,
want. het is talloze malen vanuit een
vliegtuig verkond en ook zijn er ex-
pedities naar de Zuidpool geheel of
gedeeltelijk volbracht door mannen
als Scott, Shackleton, Byrd, Watkins
e.a., doch nimmer is men 'er in ge
slaagd het plateau van .omtrek tot
omtrek over te trekken en deze over
tocht zal thans gewaagd worden door
een Britse expeditie, die waarschijn
lijk onder leiding zal staan van de
45-.iarige geoloog Dr Vivian Fuchs
Het is niet uitgesloten dat ook de Hi-
malaya-beklimmer Sir Edmund Hil
lary aan de expeditie zal deelnemen.
Gezien het feit, dat leden van het
Britse Gemenebest als Australië, Nw
Zeeland en mogelijk ook Zuid-Afri-
a door hun geologische positie di
rect belang hebben bij het Zuidpool
gebied, wil men aan de onderzoe
kingstocht de naam „Gemenebest-
Expeditie" geven, en alleen al uit
dit feit blijkt, dat behalve 's mensen
nieuwsgierigheid naar het onbekende
of, zo men een voor de gelegenheid
gepaster naam wil: wetenschappelij
ke onderzoekingslust, ook de poli
tiek heeft aangezet tot het onderne
men van deze grootste ontdekkings
reis der 20ste eeuw. Er zijn thans
uitgebreide onderhandelingen gaan
de, o.a. met de Britse Regering, om
de kapitalen bijeen te zamelen die
noodzakelijk zijn om de zware tocht
materieel mogelijk te maken. Als al
les goed gaat wil men begin 1956 een
aanvang maken met het inrichten
van bases aan de rand van het naar
de Atlantische Oceaan gekeerde
Zuidpoolgebied, die bekend staat als
de Vahsel Baai. Vandaar zal dan het
plateau via de Zuidpool worden over
gestoken tot men aan de kant van
de Stille Zuidzee uitkomt bij de Mc
Murdo-Straat, niet ver van de mag
netische Zuidpool, een totale afstand
van 3500 km.
Volkenrechtelijk is de vraag aan
wie het Zuidpoolgebied behoort nog
steeds niet opgelost, eenvoudig om
dat er zich nog geen ernstige gega
digden hebben voorgedaan Reeds
vóór de laatste wereldoorlog eiste
Engeland een tweetal sectoren als
Brits grondgebied op, t.w. de sector
aan de kant van de Atlantische Oce
aan, begrensd door de meridianen
20 gr. en 80 gr. W.L. (de zgn. „Wed-
dell Sector", zo genoemd naar de
Weddell Zee) en de zgn. „Ross Sec
tor", ten Zuiden van Nieuw-Zceland
gelegen, begrensd door de meridia
nen 160 gr W.L. en 160 gr. O.L. Het
zijn deze twee sectoren, die elkaar
bij de Zuidpool raken, die de expe
ditie zal doortrekken. Als eenmaal
het Zuidpoolgebied in het mijn en
dijn der internationale gezagstaal zal
worden opgedeeld, zal het Engeland
zijn, samen met zijn Gemcnebeste-
lijke deelgenoten, dat op deze twee
sectoren een moreel recht kan doen
gelden.
Maar in dit niemandsland is nog
een andere kaper op de kust: de Ver
enigde Staten. Sinds de dagen van
Byrd, een Amerikaan, is Amerika in
de Zuidpool geïnteresseerd geweest
en nu de wereld tot op de laatste
centimetc. wordt ingedeeld in macht
en invloedssferen, heeft ook Amerika
meer dan platonisch-wetenschappe-
lijke belangstelling voor de barre ijs
velden der Antarctica. Er is in feite
reeds een Amerikaanse expeditie on
derweg en de betekenis van deze ex
peditie werd zeer juist omschreven
door Wetter Sullivan, correspondent
van de New York Times, er aan
deelneemt, in een telegram, dat hij
verstuurde vanaf de ijsbreker „At-
ka": „Het binnenvaren van de Zuid-
poolwateren door onze ijsbreker be
tekent 't begin van een grootscheep
se Amerikaanse poging om Antarcti
ca te exploreren". Wees er van over
tuigd. dat le Amerikanen niet slechts
in pinguins g eïnteresseerd zijn.
Het laat zich aanzien, dat de Zuid
pool in bezit zal worden genomen
door het Britse Gemenebest, de Ver
enigde Staten, Noorwegen en Frank
rijk, tenzij de Russen plotseling tot
de ontdekking komen dat ook de om
streeks 2200 proletariërs, die het
Zuidpoolpiateau bewonen, onder het
symbool van hamer en sikkel ver
enigd moeten worden.
Vast te stellen dat het in de om
geving van de Zuidpool koud is. lijkt
haast een gemeenplaats. Doch het is
juist die barre kou, samen met de on
afgebroken over de ijsvlakte voort-
huilende storm, die misschien nog
eens industrieën op het plateau zal
doen ontstaan. Op sommige plaatsen
heeft de wind het hele jaar door een
snelheid van 80 km per uur en die
windkracht kan worden omgezet in
energie, die op haar beurt de kracht
bron voor industrieën oplevert. Bo
vendien is het bekend, dat er zich on
der de Zuidpoolkap enorme hoeveel
heden steenkool bevinden, al is het
nog niet duidelijk hoe deze geëxploi
teerd kunnen worden, want het vas
teland van de Zuidpool is bedekt met
een ijskap van duizenden meters dik
te, zoals op vorige expedities bewe
zen is. De dikte van deze ijskap te
meten is juist een der voornaamste
doeleinden van de expeditie, die door
de Britten ondernomen zal worden.
En ook zal zij natuurlijk ijverig speu
ren naar mineralen en andere delf
stoffen, die mogelijkerwijs in de toe
komst, met door de immer voort
schrijdende techniek te scheppen mo
gelijkheden, naar de oppervlakte ge
bracht kunnen worden.
Maar hoe het zij: van de Zuidpool
gaat een roep uit, die èn wetenschap
pelijk èn politiek niet misverstaan
mag worden. De wereldsituatie ge
doogt geen niemandsland meer en
vandaar dat de Britten thans doende
zijn de 250.000 bijeen te brengen,
die noodzakelijk zijn om de expedi
tie te bekostigen.
Evenals vorige jaren zullen ook dit
maal, onder auspiciën van de afdeling
opleidingen van de staf inspecteur-gene
raal der Kon. Landmacht, exercitiewed
strijden voor de Kon. Landmacht worden
georganiseerd. Zij zullen worden gehou
den van Dinsdag 1 Maart tot en met Vrij
dag 4 Maart in de Sypesteyn-kazerne ;c
Utrecht, telkens van 's morgens 11 tot
's middags omstreeks 14.30 uur.
In totaal zullen 26 pelotons, ter sterkte
van 40 man, afkomstig van parate een
heden, aan de wedstrijden deelnemen
Elke demonstratie, welke omvat verza
melen en melden, handgrepen geweer, oe-
wegingen op de plaats en tijdens de maïs
en besloten wordt met een défilé, duurt
ongeveer 15 minuten.
Vrijdagmiddag 4 Maart worden na af-
loop van de laatste demonstratie de prn-
zen uitgereikt. De eerste prijs is, zoals
gebruikelijk, een zilveren medaille en 4
dagen verlof voor alle militairen van nei
peloton; de tweede prijs een bronzen me
daille en 2 dagen verlof.
Toen de arbeiders van de firma Van
der G. uit Oegstgeest gistermorgen de
werkzaamheden op de baggermolen voor
het uitbaggeren van de Kromme Mij
drecht onder de gemeente Mijdrecht wil
den hervatten, kwam men tot de ontdek
king, dat de lichten op de molen nog niet
waren gedoofd en dat de wachtsman niet
aan boord was.
Navraag bleef vruchteloos, zodat ds
politie werd gewaarschuwd. Na enige
uren dreggen wist zij het lijk van d»
wachtsman, de 51-jarige ongehuwde F.
uit Leiden, op te halen. Waarschijnlijk is
de man door de gladheid als gevolg van
de ijsvorming aan de molen en de roei.
boot uitgegleden en verdronken.
De directie van de N.V. Rotterdamsche
Scheepshypotheekbank deelt mede, dat
alle nog in omloop zijnde 4ü pet pand
brieven op 1 April a.s.. aflosbaar worden
gesteld, voorzover zij nog niet reeds eer
der zijn uitgeloot en aflosbaar gesteld.
Houders van bovengenoemde aflosbaar
gestelde stukken worden tot nader bericht
in de gelegenheid gesteld, deze stukken
in te wisselen tegen 3Va pet pandbrieven
serie A tot een koers, welke als tegemoet
koming pet lager is dan de koers van
afgifte dier pandbrieven op de dag van
aanmelding. De koers van afgifte van de
3H pet pandbrieven ssrie A is thans
100 pet. Inwisseling vati de bovengenoem
de aflosbaar gestelde stukken tegen 3%
Pet pandbrieven serie A kan derhalve tot.
nader bericht geschieden tegen de koers
914 pet.
Het ligt in de bedoeling voor de organi
satie van de voor het kernphysisch onder
zoek in Nederland tot stand gebrachte
samenwerking tussen de regering, de
stichting Fundamenteel Onderzoek der
Materie (F.O.M.), het bedrijfsleven en dc
N.V. Kcma (het Arnhemse laboratorium
tot keuring van electrische materialen,
waarbij alle Nederlandse eleotriciteits-
bedrtjven zijn aangesloten) een geheel
nieuwe stichting in het leven te roepen,
waarin alle participanten in gelijke mate
medezeggenschap zullen hebben. De uit
voering der plannen voor de bouw van
een of meer kernreactoren, alsmede de
exploitatie daarvan, zal geschieden onder
het beheer van deze nieuwe stichting.
De raming der kosten van de volledige
uitvoering der plannen aanvankelijk
25 millioen moest, nadat de reactor
commissie van de F.O.M. op verzoek van
de regering een nadere berekening had
gemaakt, worden verhoogd tot ƒ28 mil
lioen, van welk bedrag de helft door het
Rijk beschikbaar zal worden gesteld
onder voorwaarde, dat het bedrijfsleven
en de electriciteitsbedrijven eenzelfde
som zullen bijeen brengen. Dit komt er op
neer. dat de Kema en het bedrijfsleven
leder 7 millioen zullen moeten four-
van
Onder auspiciën van de „Services Cul-
turels de T'Embassade de France" zal het
Théatre Hébertot een korte tournee door
Nederland maken.
Opvoeringen zullen worden gegeven van
de comédie „Le Menteur" van Pierre Cor-
neille.
De tournee zal de volgende plaatsen
omvatten:
3 Maart Heemstede (Minerva Theater),
4 Maart Rotterdam (De Grote Schouw
burg), 5 Maart Nijmegen (Aula Canisius
College), 6 Maart Utrecht (Gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen), 7 Maart Lei
den (Schouwburg), 8 Maart Bussum (Con
cordia) en 9 Maart Amsterdam (Doelen
zaal).
neren. Uit het bedrijfsleven zijn inmid
dels toezeggingen tot deelneming in de
op te richten stichting tot kernphysisch
i mniP *e£aan tQt een bedrag van
wL v! e Kema is °P het ogenblik
hedv1ivenai" aandeei b« de electriciteits
bedrijven in te zamelen.
De exploitatiekosten van de onder het
beheer van de nieuwe stichting te bouwen
kernreactor (en) worden begroot op Tl
millioen per jaar. waarvan de helft weer
door het Rijk zal worden gedraeen en a»
andere helft door de Kema en het be
drijfsleven samen. et De
TWEEDUIZEND RETRAITES
TE ZENDEREN
(Van onze correspondent)
Van 15 tot 18 April gaan de Kaj otters
van de parochie van St Ludgerus te Hen
gelo op retraite in het St Jozef-retraite-
huis te Zenderen, dat onder leiding staat
van de paters Redemptoristen. Dit zou
echter geen bijzondere gebeurtenis zijn,
indien het niet de 2000ste retraite in dit
huis betrof. Aan dit jubileum zal een
feestelijk tintje worden gegeven: Z.H.
Exc.'mgr dr B. J Alfrink, aartsbisschop
coadjutor, zal op de sluitingsdag van de
2000ste retraite een H. Mis opdragen.
De sectie auto- en motorrijscholen van
de Federatie van Nederlandse Organisa
ties voor het Personenvervoer heeft gis
teren in Utrecht een landelijk congres ge
houden voor autorijschoolhouders. De
voorzitter van de sectie, de heer J. Hippe
uit Amsterdam, betreurde het, dat geen
wettelijk geregelde opleiding bestaat.
Iedereen kan thans een zg. autorijschool
beginnen. In ons land wordt per jaar circa
twee millioen uren rijles gegeven. In min
stens de helft van deze uren wordt vol
gens de heer Hippe een verkeerde oplei
ding gegeven. Grote aantallen rijscholen
staan bij de Kamers van Koophandel als
zodanig ingeschreven, die deze naam niet
verdienen of zelfs in de practijk helemaal
niet bestaan. Met een vestigingswet, waar
bij dus „blijft zitten wat zit", wordt het
euvel niet verholpen, aldus de voorzitter.
Hij achtte het de hoogste tijd. dat er wette
lijke ordeningsmaatregelen worden geno
men.
De door de voorzitter bedoelde wette
lijke regeling werd aangekondigd door de
directeur van het centraal bureau voor de
afgifte van rijvaardigheidsbewijzen, de
heer H. Westerlaken. Deze zeide, dat de
wettelijke regeling er zal komen. Dit kan
z-I. beter nog een half jaar langer duren,
wanneer de regeling dan maar een werke
lijke inhoud heeft. Een aparte wet, zoals
in Duitsland, Zweden en Zwitserland,
achtte hij de beste oplossing. Hij vond de
opleiding voor het rijvaardigheidsexamen
belangrijk genoeg voor een speciale wet.
Naar zijn mening dient iedere rijschool
ondernemer opnieuw te worden getest,.
waartegen geen enkele bonafide onderne
mer bezwaar zal hebben.
De heer Westerlaken deelde nog cijfers
mede over de geweldige toeneming van het
aantal rijbewijzen. In 1950 zijn 160.000 rij
examens afgenomen. In 1953 waren het er
reeds 200.000 en in 1954 zelfs 253.000. Voor
1955 worden er 300.000 verwacht en voor
de eerstkomende jaren 400.000 per jaar.
Door elkaar wordt 50 procent candidaten
teruggewezen. In Duitsland, Zweden en
Zwitserland, waar de opleiding bij een
aparte wet is geregeld, bedraagt het per
centage afgewezenen resp. 15- 20 en 20. In
Frankrijk en Engeland, waar de opleiding
niet wettelijk is geregeld, moet evenals in
Nederland gemiddeld de helft van de can
didaten worden afgewezen.
De hoofdinspecteur van politie te Rot
terdam, de heer K. Müller gaf een uiteen
zetting van de vele soorten van opleidin
gen, die er in Amerika bestaan- Deze zijn
niet te vergelijken met die in ons land,
evenmin als het verkeer en de verkeers
techniek te vergelijken zijn. In Nederland
heeft één op de 35 inwoners een auto; in
Amerika één op de drie- Van jongsaf is
men daar vertrouwd met autorijden. De
opleiding is daar een deel van het school
onderwijs. In de Ver. Staten zijn 150 mil
lioen rijbewijzen in omloop en elk jaar ko
men er 3 millioen bij van 11-, 15- en 16-
jarigen, die op de rijscholen van de onder
wijsinrichtingen al les hebben gehad.
kE MAASBODE-pers heeft op 11 Fe
bruari een samenvatting gepu
bliceerd van de Verklaring van
het Belgisch episcopaat van 9 Fe
bruari inzake de regeringsmaatrege
len betreffende het onderwijs.
In dit stuk wordt het streven der
Belgische regering betiteld als „an
ti-katholiek fanatisme". Het stuk be
vat uitdrukkingen die deze in kracht
nog overtreffen. Het spreekt van
„moedwillige onwetenheid" ten over
staan van de inrichting van het bij
zonder onderwijs. Het spreekt bij her
haling van een „aanslag op de vrijheid
van geweten". Het noemt het inge
diende wetsontwerp „niets anders dan
een middel om het vrij onderwijs te
bestrijden" en bestempelt het als ..een
bedekte, maar weloverwogen manoeu
vre om langs de school om, de invloed
van de katholieke godsdienst op onze
bevolking tegen te werken".
Welke consequenties het episcopaat
aan dit oordeel verbindt, heeft De
Maasbode eveneens reeds vermeld:
„Indien die wetsontwerpen ongelukki
gerwijze door de wetgever zouden wor
den bekrachtigd, dan zullen wij die
Wetten aanzien als dwangmaatrege
len zonder meer, niet als rechtvaar
dige wetten". Dan zal in België strijd
heersen, waarin niet alleen meer
argumenten tegenover argumenten,
maar daden tegenover daden zullen
staan. Dan za] er conflict bestaan
tussen de Kerk en de Staat van Bel
gië. waarbij de Kerk zal strijden voor
rechten, die zij „nooit zal prijsgeven"
en een zending waaraan zij „nooit zal
verzaken", zoals de Belgische bis
schoppen de regering hebben doen we
ten in een brief, die zij haar op 14
Augustus 1954 hebben toegezonden.
ET IS niet zonder belang, dat
wij van deze feiten kennis ne
men, dat wij ons een oordeel
vormen, en dat wij van onze gevoe
lens blijk geven Ook regeringen, die
in eigen land onbeschaamd optreden,
plegen gevoelig te zijn voor wat het
buitenland over hun doen en laten zeat.
Zou Katholiek Nederland met onge
veinsde verontwaardiging reageren,
dan kan dat een effectieve stem zijn
voor de Kerk van België. Wij ziin hier
op eigen terrein. Want de Kerk is in
haar eenheid niet aan nationale gren
zen gebonden. Ook hebben wij het
recht duidelijk te zeggen, wat wij over
het fanatisme der linkse Belgische
regering denken. Ook op ons rust ver
antwoordelijkheid. Wij hebben de
schoolstrijd niet voor onszelf alleen ge
voerd Het is een vraag, of wij de re
sultaten zullen behouden, wanneer wij
onverschillig blijven voor hetgeen zich
over de grenzen afspeelt.
De zaak is van te groter belang,
omdat hetgeen zich in België vol-
EEN paar uur voordat gisteren de Car
navalsoptocht door Oeteldonk (zéér
dicht bii Den Bosch) zou gaan trek
ken, z(jn enkele tienduizenden uit alle
streken van het land het Carnavalsdorp
langs de boorden van het watervrije moe
ras binnengetrokken. Spoorwegen en bus
diensten hebben de enorme toeloop nau
welijks kunnen verwerken, ondanks de
extra voorziening®11- In straten en singels,
die niet in de route van de optocht waren
opgenomen, stonden de auto's bumper
aan bumper gepa'kccrd. Oeteldonk kon
de drukte niet verwerken en de „herber
gen" waren te klein in aantal en ruimte
om al de duizenden, die een paar uur kou
hadden getrotseerd, een hartversterkertje
te verschaffen.
Men heeft niettemin zijn genoegen be
leefd aan de bonte stoet van gecostumeer-
de en muziekmakende Oeteldonkers, die
zich ook deze keer veel moeite hadden
gegeven om dit grote evenement tot een
gezellig kolderiek feest te maken. Naast
dwaze fantasie-uitbeeldingen kwam uiter
aard ook de persiflage aan bod. Bewo
ners van Mars, gekleed in super-exclu
sieve costuums. Soed gedresseerde muzi
kale apen uit het Circus Oeteldonk ge
zamenlijk in eén en dezelfde stoet met
het Zoete Lieve Gerritje, het damesvoet
balelftal en een stukje stadssanering. Een
afwisselend kleurig geheel, waar Ama-
deiro de 17de ver bovenuit troonde op zijn
hoge zegekar, door de duizenden langs de
route hartelijk toegejuicht.
Valkensburgs Carnavalsoptocht, die ook
gistermiddag door het Valkenstadje trok.
U kunt Uw maag nu eenmaal
niet volledig rost geven. Dam
Z zijn ma9agklaf en zoj«d
nekklg Begint U mo g
MAAG-CACHETS
1 smaakloos. I
Op de Waddeneilanden hebben de be
richten over de bestemming van belang
rijke delen van Vlieland en Terschelling
tot militair oefenterrein grote ongerust
heid verwekt, terwijl men op Ameland
niet precies weet, waar men aan toe is,
aangezien eerst is gemeld, dat ook een
deel van het natuurreservaat het Oerdt
militair oefenterrein zou worden, terwijl
dit later werd tegengsproken. Wanneer de
Plannen, zoals die bekend zijn geworden,
doorgang zullen vinden, vreest men cata
strofale gevolgen voor bet vreemdelingen
verkeer vooral omdat het natuurschoon
en de rust, die de eilanden tot belangrijke
recreatiecentra maken getuige het feit,
dat er verleden jaar een kwart millioen
t'acantiegangers zijn geweest ij1 be*
Jangrijke mate zullen worden geschaad.
„Vooral op Vlieland is men ongerust.
Volgens de berichten zou de enorme
zandplaat Vliehors aan de Westpunt van
*}et eiland oefenterrein worden. Er zou
Qaar ee» '-uiVh""" worden aangelegd
dicht bij een broedkolonie voor vogels.
Reeds nu wordt de Vliehors gebruikt voor
schietoefeningen met straaljagers Btj deze
berichten, die voor Vlieland echter niet
helemaal nieuw meer zijn. omdat het
plan voor een tankbaan reeds lang in de
pen is, is men niet gaan neerzitten. Er is
onmiddellijk contact opgenomen met ver
enigingen en organisaties voor natuur- en
vogelbescherming.
Voor wat betreft Terschelling zou, zo
als gemeld, op een belangrijk deel van de
Bosplaat, een gebied met een unieke flora
en fauna, dat een belangrijk studieterrein
is voor geleerden en zijns gelijke in West-
Europa niet heeft, vooral om de bijzon
dere plantengroei en voorts op de Noord-
vaarder aan de Westkant van het eiland
militaire oefeningen gehouden gaan wor
den. Ook voor dit eiland zou zulks zeer
schadelijk zijn. Een ander facet aan deze
kwestie is. dat men deze plannen het be
langrijkste recreatiegebied voor het Noor
den van ons land zou worden aangetast.
De telefoonlijn tussen twee minister-pre
sidenten heeft dezer dagen roodgloeiend
gestaan in verband met de toorn, die aan
beide zijden van de lijn tot het kookpunt
steeg. Maar tegen feiten viel niet te pra
ten; Oeteldonk is een deel van het oude
machtsgebied kwijtgeraakt Dommelbaor-
durp.
Wanneer men in Vught het prachtige,
oude Kasteel Maurick met torentjes en
trapgevels ziet oprijzen uit de stille slot
gracht, dan zou men niet zeggen dat in
deze vredige, bosrijke plaats eind vorige
week een staatsgreep heeft plaats gevon
den, die 't brave Oeteldonk op zijn grond
vesten deed schudden en het zou ons niet
verwonderen als kasteelheer Dick Schoor
er over gedacht heeft in de nachtelijke
uren de witbrug op te halen om eventuele
overvallen te voorkomen. Is trouwens
kasteel Maurick al niet meermalen hoofd
kwartier geweest bij belegeringen? Zowel
Prins Maurits als Prins Frederik Hendrik
ontwikkelden hier hun krijgsplannen en
dat ging met veel gerucht, want op een
Zaterdagmiddag, toen Maurits aan tafel
wilde gaan, joeg een goedgerichte Spaanse
kanonskogel 't hele prinselijk diner, be
staande uit pannekoeken van tafel, ter ere
van welk feit de kasteelheer thans nog el
ke Zaterdag zijn gasten pannekoeken
V1rr^,ut. -n ^en Prinsheerlijke sfeer
„/"f1 ls als gemeenschap ouder dan Den
fnoii maar Bosch ontwikkelde zich
sneller en voorspoediger dan Vught en zo
groeide de situatie, dat Vught stilzwijgend
werd gerekend tot de „watervrije moeras
sen en zandwoestijnen" van het Oetel-
donkse gebied. Maar steeds vertoonde de
vorst van Oeteldonk zich slechts even om
op grond van een oude traditie de Moeder
van Oeteldonk, gepersonifieerd in me
vrouw van de Mortel, een bezoek te bren
gen. Verder niets en als die traditie er niet
was, zou Amadeiro er helemaal niet ko
men,
Dit verdroot de Vughter carnavalver
eniging en de heer Dick Schoor, die sedert
enkele maanden als professioneel gastheer
m |Hi
mm
op kasteel Maurick troont, belegde krijgs
raad. Men besloot tot onafhankelijkheid
onder een eigen vorst en Dick Schoor werd
tot minister-president benoemd. Premier
Dick greep de telefoon en draaide onver
vaard de minister-president van Oetel
donk, premier Dolf Vorstenbosch, om hem
van de onafhankelijkheid van het Dom
melbaorzendurp op de hoogte te stellen.
Er ontwikkelde zich toen een gesprek
tussen beide staatslieden, maar de toon
daarvan was noch collegiaal noch vriend
schappelijk, omdat premier Dolf zich maar
niet languit bij het feit wilde neerleggen,
dat premier Dick gezag uitoefende over
een deel van wat hij als zijn gebied be
schouwde. Het heeft er geknetterd, heet
dat-
In Den Haag had zich inmiddels een an
dere gebeurtenis afgespeeld. Daar was
plotseling de heer W. A. Boom. een bin
nenhuis-architect, een hofkleermaker aan
het zoeken om ten snelste een vorstelijk
gewaad ineen te zetten. Deze heer had na
melijk vanuit Vught van zijn verheffing in
de vorstenstand vernomen. Binnen één dag
was de uitrusting, inclusief steek en cape,
klaar en werd de reis naar het Zuiden
aanvaard.
Om eventuele schaking op Oeteldonks
gebied te voorkomen, werd Prins Alfredo
I in Zaltbommel verwelkomd door de re
geringsdeputatie uit het Bommelbaorzen-
durp tot grote verrassing van de mede
reizigers van de Prins, die van de prins
geen kwaad wisten.
Bij aankomst in Vught was de bevolking
te hoop gelopen en was er een glorieuze
intocht met de Vughtse harmonie en
zowaar! de „Spanjolen" uit Den Bosch!
Op het binnenplein van kasteel Maurick
sprak Alfredo I zijn onderdanen toe en de
voorzitter van de Vughter Carnavalsver
eniging pinkte vele tranen weg omdat nu
de hartewens van alle Vughtenaren in de
gestalte van een eigen Prins was vervuld.
En het feesten nam geen eind. Terwijl
daarginds in Oeteldonk nog niets aan de
hand was, hieven de vijfhonderd leden
van de handboogschuttersvereniging Wil
lem Teil een groot gejuich aan toen le
Prins in hun midden verscheen en zij
richtten zó goed hun pijlen, dat Alfredo i
niet in het minst aangeschoten op Maurick
wederkeerde, waar een groots avondfes
tijn hem wachtte.
Zondag kwam er een hele stoet kleine
Dommerbaorzendurpers hem een aubade
brengen, die door de gullen vorst hartelijk
op limonade werden onthaald en wederom
was het 's avonds groot feest.
Maar nu wacht de Dommelbaorzcndur-
pers nog een diplomatieke moeilijkheid.
Natuurlijk zal Amadeiro weer dc Moedei
van Oeteldonk willen bezoeken. Hjj moet
daarvoor op het grondgebied van Dommel
baorzendurp. Een „corridor" is er niet.
„Ik zal mün vorstelijke collega aan de
gemeentegrens opwachten en hem naar de
Moeder leiden", aldus zeide ons Prins Al
fredo en daarmee meent hij een oplossing
te hebben gevonden.
Het komende jaar zal gewerkt moeten
worden aan de vestiging van een goede
verstandhouding tussen beide regeringen.
Ongetwijfeld zullen wij het beleven, dat
er wederzijds ambassades zullen worden
gevestigd, want zowel Oeteldonkers als
Domroelbaorzendurpers zijn lieden met
een goed hart en vrienden van de leut.
was sierlijk en veelzijdig. Een stoet van
vele pronkende wagens vergezelde „Prins
Lou den Derde" op 'zijn urenlange
triomphtocht. Het was een parade van
praal en pronk en natuurlijk werden
plaatselijke toestanden geestig gehekeld.
De dames-prof-voetbalclub schoot er lus
tig op los, terwijl ook de kleuterklas, de
globewagen, de rattenvangers en de val
kenjacht hoogtepunten waren in deze
stoet. De Raad van Elf, hoog gezeten op
een fraaie wagen, ging aan de prachtige
gouden koets vooraf, waarin de Prins met
zijn minister en hofdames had plaats ge
nomen.
Vandaag worden de Carnavalsfeesten
besloten met een fakkeloptocht door de
gangen van de gemeentegrot.
De gehele „hoenderstal" van Vorst Jo-
cus was gistermiddag weer op de been om
als deelnemer of als toeschouwer deel te
hebben aan de grote optocht, die door de
straten van Venlo trok. In de binnenstad,
waar de gevels der zakenpanden waren
voorzien van Carnavalspoppen of reus
achtige Carnavalsdecoraties, verdrongen
zich voor alle open ramen der huizen de
„hoenders", die op de optocht en de dui
zendkoppige menigte een regen van con
fetti en serpentines lieten neerdalen. En
zoals altijd was het een bonte verzame
ling van allerlei actualiteiten, die men in
carnavaleske vorm te zien kreeg. Daar
waren er bij van algemene aard, zoals de
„vliegende waskuip" bemand met maan-
gangers, de liftverbod-overtreders die
door hevig fluitende MP-ers achterna ge
zeten en in een „petoet" opgesloten wer
den, het damesvoetbalelftal en een mode
show, waarbij de „modellen" een hoge
rijdende stellage beklommen en zich op
een glijbaan al glijdende aan den volke
vertoonden.
Maar natuurlijk waren ook allerlei voor
stellingen op Venlose toestanden geba
seerd: het overwegprobleem bij Blerick,
de Duitsers, die in groten getale te Venlo op
„Kaffeefahrt" komen en de meer dan 50
meter lange houtworm, die zich in de op
tocht kronkelde. De houtworm heeft n.l
een reputatie gekregen sinds plotseling
werd ontdekt, dat het stadhuis (de trots
van de stad) op instorten stond vanwege
de activiteit van dit diertje. Men trotseer
de bereidwillig de kou en de lichte
sneeuw tot de laatste wagens van de Jo-
cusgarde en van Prins Eugene I gepas
seerd waren.
Oldenzaal heeft dit jaar voor het eerst
carnaval gevierd. Zaterdagmiddag begon
de pret, toen Zijne Hoogheid Prins Tu-
bantianus I door de leden van de Raad
van Elf en het bestuur van de Carnavals
vereniging „De Kadolstermennekes" zich
naar zijn residentie Hotel Muller begaf,
waar hem de sleutels van de stad werden
overhandigd. Prins Sjen I met zijn gevolg
van de Limburgse Carnavalsvereniging
„De Bokkerijders", maakte zijn opwach
ting bij zijn Twentse collega en onder
scheidde hem hogelijk. Het hoogtepunt van
de carnavalsviering was een optocht met
vele kostelijke groepen en prachtig ver
sierde wagens, die Zondag door duizenden
werd gade geslagen.
Ook Maandagavond heerste er in het
geestig versierde stadje een feestelijke
drukte. Oldenzaal heeft de Duitse grens
plaatsen met dit feest grote concurrentie
aangedaan. Duizenden Twentenaren, die
vroeger over de grens carnaval pleegden
te vieren, togen dit jaar naar de Ple-
chelmusstad.
trekt, een fase is uit een strijd, die wij
allen, overal te voeren hebben. De
strijd tegen de totalitaire strevingen
van de hedendaagse Staat.
IJ DENKEN, als wij dit schrij
ven, aan de buitengewoon inte
ressante inaugurale rede, op
10 Februari te Tilburg gehouden door
mr dr J. J. Loeff. priester van het
Bossche diocees, bij zijn aanvaarding
van het buitengewoon hoogleraarschap
aan de Katholieke Economische Ho
geschool aldaar.
Loeff heeft er in een even solied
als gedurfd betoog op gewezen, dat on
ze gangbare definitie van de Staat
als voikofnen gemeenschap (societas
perfecta) gemakkelijk tot misvatting
leidt in onze tijd. De samenlevings
condities, waaronder die definitie is
ontstaan, zijn verdwenen. De eenheid
tussen het Staats- en het geestelijk
leven der gemeenschap is verbroken.
Het is tijd ons te herinneren dat niet
de Staat de bron van het recht is,
maar de gemeenschap zelf. En dat
de Staat geen andere taak heeft dan
de rechtscheppende gemeenschap te
dienen. Te zorgen voor haar vrijheid
in die aangelegenheden die alleen door
hem - de Staat - verzorgd kunnen wor
den. Openbare orde. defensie, bescher
ming van de zwakken tegen willekeur
van de sterken.
Er moet een voortdurende wissel
werking zijn tussen het recht, dat door
de gemeenschap wordt voortgebracht
en de openbare orde, die door de
Staat wordt in stand gehouden.
The King's order, zoals de Engelsen
het zeggen. De gemeenschap is de
meerdere in deze verhouding, de Staat
de mindere. Want de Staat moet de ge
meenschap dienen en niet omgekeerd.
Een bijzonderheid, waar mr Loeff
herhaaldelijk op wijst en waarop hij
als bij instinct vooridurend terugkomt
is, dat het recht, om zich tegenover
de (sterke) Staat te handhaven, over
eigen instituten moet beschikken. De
Staat is zelf een instituut. Hij kan
alleen met minstens even goed be
bouwde instituten in bedwang worden
gehouden Men vindt deze gedachte
onder meer op bladzijde 7. 10. 16
en 19 van de rede. zoals zij bij H E.
Stenfert Kroese N.V., Leiden, in druk
is uitgegeven.
Zulk een instituut ls de Kerk, De
Kerk bestaat voor een hoger doel dan
aan het rechtsgevoel der in haar ver
zamelde gemeenschap uitdrukking te
geven. Maar zij doet ook dit. En zij
doet het in een eminente vorm waar
in. als het ware, het onveranderlijk
voorbeeld ligt van ieder rechtsverzet
tegen Staatswillekeur In die zin is de
Kerk, als verschijnsel het Immer spre
kende geweten van de Staat.
WANNEER dus bisschoppen tegen
de Staat hun stem verheffen, zo
als wij thans in België zien ge
beuren, dan doen wij meer dan het
beschermen van godsdienstige belan
gen. Dan geve» zij uitdrukking aan
de waarheid, dat het recht hoger is
dan de Staat. Dan geven zij vorm
aan de enige kracht, die ons voor po'i-
tieke slavernij, of. wat hetzelfde ts.
staatstotaiitarisme kan behoeden Dan
nemen zij een initiatief, dat niet alleen
voor hun eigen land, maar voor de
gehele wereld van belang is. En wel
in bijzondere mate voor de aangren
zende en vèrwante volken. Want men
vergete niet dat wie zich tegen katho
liek Bilgië richt, speciaal het Vlaamse
volk in zijn rechten beiaagt. Dat volk
dat verreweg het grootste katholieke
contingent van België vertegenwoor
digt; en dat. met een andere naam
genoemd, het Zuid-Nederlandse volk
is.
De Belgische regering moge besef
fen, dat zij bezig is, zich ook tegen
ons te keren. Katholiek Noord-Neder
land. En de gehele katholieke wereld.
J. H C. CREYGHTON S.J.
(Von onze correspondent)
Het feit, lat Jan van Riebeeck drie
eeuwen geleden aan de Kaap de Goede
Hoop de eerste wijnstokken plantte en
daarmee de grondslag legde voor wat
thans als een van de belangrijkste land-
bouwonderdelen in Zuid-Afrika geldt,
heeft de Kooperatieve Wijnbouwers
vereniging in Zuid-Afrika met hun ver
tegenwoordigers in België en Nederland
doen besluiten, dit feit medio April van
dit jaar in Cuiemborg als de „Van Rie-
beekse Stad" feestelijk te herdenken.
Reeds is over de juiste data in onderhan
deling getreden met Burgemeester H.
A. J. M. v. Koningsüruggen van Cuiem
borg.
De Zuid-Afrikaanse Uitsaai Corporasiê
is voornemens om op 6 April, de jaarlijkse
herdenkingsdag van de landing van Jan
van Riebeeck aan Kaap de Goede Hoop,
een specifiek Culemborgs programma uit
te zenden. Aan de reportage, die uiter
aard in Cuiemborg wordt opgenomen, zal
de schooljeugd ook een belangrijk aan
deel hebben. Het gemeentebestuur van
Cuiemborg verleent hieraan aller ge
wenste medewerking.
De Nederlandse vissersvloot wordt ge
stadig uitgebreid. In vele gevallen dient
de nieuwbouw ter vervanging van ver
ouderde schepen, doch desondanks neemt
het aantal vissersvaartuigen nog steeds
toe. Op enkele werven komt men han
den tekort om de gegeven bouworders
naar bevrediging van de opdrachtgevers
te kunnen uitvoeren. Volgens „De Visse
rijwereld" kan op grond van de thans be
staande bouwplannen en nog te ver
wachten opdrachten worden verwacht
dat de Nederlandse vissersvloot tegen het
einde van 1956 zal zijn uitgebreid met
circa zestig nieuwe eenheden. De bouw
activiteit strekt zich voornamelijk uit
over de kottervloot, doch daarnaast wor
den ook nieuwe loggers gebouwd. J
(Van onze correspondent)
Het „Centraal Bureau" G.A. te Rotter
dam heeft plannen voor de stichting van
een groot silo-bedrijf te Assen, dat een
inhoud zal krijgen van 1500 ton Behalve
een graansilo zal dit, bedrijf, dat zal ver
rijzen op het nieuwe industrieterrein een
graandrogerij en een granen-puntinrieh-
tmg bevatten.
De bouw van deze silo is een gevolg van
het feit, dat verscheidene zuivelfabrieken
uit de omgeving van de Drentse hoofdstad
te kampen hadden met gebrek aan opslag
ruimte. In overleg met het Centraal
Bureau hebben zij toen een coöperatief
silobedrijf gesticht en een werkcommissie
benoemd om de plannen voor de bouw
van een silo verder uit te werken.
Ongeveer 750 Amerikaanse musici zullen
een verzoekschrift bij de plaatselijke voor
zitter van het Amerikaanse verbond van
musici indienen tegen een concert in
Carnegie Hail door het Berlijnse Philh.
Orkest, dat de volgende maand gegeven
zal worden. De musici verklaren, dat de
dirigent en de directeur, Von Karajan en
Von Westermann, voor de oorlog reeds lid
van de nazi-partij zijn geweest.
Dr Gerhart von Westermann gaf te
Berlijn toe, dat hij, evenals Herbert von
Karajan, lid van de nazi-partij is geweest.
Hij noemde dit feit echter louter een „for
maliteit". Anders hadden zij hun werk
niet kunnen voortzetten. Over de actie in
New York zeide hij ernstig bezorgd te zijn.
Dr von Westermann was in 1933 lid van
de partij geworden, toen hij plaatsvervan
gend directeur van radio-München wsi.
Von Karajan was in 1935 toegetreden,
toen hij directeur van de opera te Aken
w&s.
