remde grotere huurverhoging
Laagbouw en gebrek aan grond
„INDONESISCHE POLITIE
MISHANDELT NIET!
C0MMENTMR
OVERHEID TREFT GEEN
SCHULD
Rheumatische arthritis en haar
gevolgen
Commissie
Goudzoekers vlogen
de haren
nam
elkaar
revanche
m
Tien jaar terug
Factor arbeid in cle P.B.O.
Houding in commissies
Naar cle 20.000 leden
Overzicht
Eerste Kamer
kalmeer
de zenuwen
Nieuw bestand in
Saigon
g
Geen compensatie
mogelijk
Minister-president ontkent beschuldigingen
Henk van der Maze.
Kaïialennet in Zuide
lijke IJsselmeerpolders
Russisch antwoord op
verklaring over
Oostenrijk
De wateroverlast in Overijssel
Ruimere credietfaci li teilen aan
landbouwers niet nodig
Een tot twee procent der bevolking lijdt eraan
Rumoerige ledenvergaderin
„Renate Leonhardt"
van
Gramofoonplaten
verwissel voor
kartonnen schijven
Opschudding in koffie-
wereld
N.E.S.B. verboden
vereniging
WOENSDAG 6 AFlïfL 195'
FAG IN A 5
Tegenstelling in kabinet?
Teleurgestelde groepen
Hoogbouw in Rotterdam
Woningtekort
Noordelijke K.v.K.'s ivenden zich
tot minister
Geen gegevens over totale
schade
Niet te zwaar
IN
ATOOMEXPOSITIE NU
GRONINGEN
Beschuldigingen
Vredesengel
Twee H.B.S.'ers bleken de dieven
Commissie opgeheven
Braziliaanse minister van
financiën treedt af
ZUIDHOLLANDSE BANK
Hoge Raad:
6 APRIL 1945
Stabilisatie van lonen en prijzen
s-GRAVENHAGE, 5 April 1955.
Het belangrijke probleem, dat de minister van
Volkshuisvesting en Wederopbouw had te be
handelen in zijn antwoord op de algemene
beschouwingen betreffende zijn begroting was
de kwestie van het huurbeleid. Dit huurbeleid,
zo had Ir Kraayvanger (K.V.P.) verleden week
gezegd, is door déze regering te vondeling gelegd,
daarbij doelende op de huidige magere plannen
tot huurverhoging, welke blijkens bet Voorlopig
Verslag der 1 weede Kamer bij geen der partijen
in die Kamei instemming heeft gevonden.
Minister Witte zette nog eens uiteen, dat hij
herhaaldelijk had betoogd en dat dit ook zijn
grote zorg was, Sat de huren dei oude woningen moeten worden verhoogd.
Het optrekken van deze oude huren noemde hij noodzakelijk en hij
hoopte daarom, dat vei dere voorstellen der regering op de instemming
van beide Kamers zou kunnen rekenen. Het verschil van mening bestaat
volgens de minister alleen over het tempo en de mate. waarin het huur
beleid, zoals hij het heeft uiteengezet wordt gerealiseerd.
MINISTER WITTE
Huurbeleid niet te vonde-
linggelegd
Zoals men weet, was het oorspronke
lijke plan een huurverhoging van 25 pet
met afroming van een bepaald gedeelte
voor een huuregalisatiefonds. Dit is door
velerlei tegenstand gewijzigd in een huur
verhoging van 10 pet zonder huurbelas
ting en dan nóg alleen voor woningen
boven een bepaalde huur.
De minister verklaarde dit aldus, dat
dc regering streeft naar een stabilisatie
van lonen en prijzen, welke stabilisatie-
politiek in het begin van het jaar is inge
zet. In dat beleid paste de aanvankelijk
geraamde huurverhoging van 25 pet niet
meer, omdat men in dat beleid daarvoor
geen compensatie zou kunnen geven.
Zelfs een geringe loonsverhoging als
compensatie zou invloed hebben op het
prijspeil. De stabilisatie zou dan door de
tijdbom van de huurverhoging worden
verstoord. Maar dit betekent niet, aldus
minister Witte, dat het nu de bedoeling
zou zvjn de huurverhoging voor een verre
toekomst te laten liggen.
Hij bestreed dan ook, dat de regering
geen huurbeleid zou voeren. Er was een
huurverhoging gekomen op 1 Januari
1954. Samen met de aanvankelijk voor
genomen huurverhoging zou dit in ander
half jaar een huurverhoging hebben be
tekend van 115 tot 170 pet. Men kan dus
niet zeggen, dat de regering hier met
diligent is, aldus redeneerde minister
Witte. Nu de laatstbedoelde verhoging
thans niet doorgaat, is de enige vraag
deze: heeft de regering met haar stabi-
lisatiepolitiek van lonen en prijzen de
juiste beslissing genomen. De regering
heeft daarvoor steekhoudende argumen
ten en deze, aldus minister Witte, zijn niet
aangevallen. Men moet dan niet zeggen,
dat de regering niets doet inzake het
huurbeleid.
Daar kwam de heer Kraayvanger bij
de replieken natuurlijk op terug. Hij aan
vaardde de uiteenzetting van de minister
waaruit diens zorg sprak voor het op
trekken der
oude huren.
Hij begreep
's ministers te
leurstelling,
dat zijn voor
nemen, in de
Troonrede ge
uit, geen wer
kelijkheid kon
worden. Hij
aanvaardde
zelfs het argu
ment van de
stabilisatie van
lonen en
prijzen, maar
vroeg toch of de regering om tegenstellin-
IR KRAAYVANGER
Geef ons een schema...
gen in het kabinet te vermijden deze
stabilisatie niet al te snel had aanvaard.
Is het binnen het kabinet, zo vroeg hij,
niet mogelijk geweest, dit vraagstuk zó
aan de orde te stellen, dat wij een schema,
een duidelijk beeld, zouden hebben ge
kregen van het verdere beleid? Hij vroeg
daarom een schema afgestemd op een
rendabele huur, zodat men een financieel-
economische berekening zou kunnen
maken.
De minister antwoordde hierop, dat hij
geen afgewerkt plan kon geven. Hij kon
niet meer geven dan een globaal plan
voor een huurverhoging om de twee a
drie jaar van 25 tot 30 pet, totdat een
vrije woningmarkt zou zijn bereikt.
Hij begreep natuurlijk, dat er teleur-
gestelden waren en wel vier categorieën.
Ten eerste de huiseigenaren, ten tweede
de voorstanders van de huurbelasting,
ten derde de tegenstanders van de huur
belasting, die zich namelijk nu ook de
huurverhoging grotendeels zien ontgaan,
en ten vierde zij, wie de volkshuisvesting
ter harte gaat. De minister zeide ten
slotte. dat hij graag een veel verder gaan
de huurverhoging zou verdedigen. Stemt
men echter in met de stabilisatiepolitiek
van de regering, dan komt daarna de
vraag of men óók instemt met de par
tiële huurverhoging, die wél in het sta
bilisatieprogram past. Met een verwijzing
naar de grote mate van overeenstemming,
die er bleek te bestaan tussen de heren
Kraayvanger en lp, t Veld (P. v. d. A.),
had de minister het tenslotte over ver
zoenende woorden, die, naar hij hoopte,
weerklank zouden vinden in het land.
Een ander probleem was dat van de
hoog- of laagbouw, waarover men in Rot
terdam een enquête had gehouden. Twee
rapporten waren hiervan het resultaat
geweest. De enquête was gehouden in
Rotterdam-Zuid. De minister was diep
onder de indruk gekomen van deze rap
porten, speciaal van de klachten van de
bewoners van hoogbouw. Hij las citaten
uit deze rapporten voor: ouders, die niet
op bezoek konden komen door de vele
trappen, die zij zouden moeten beklim
men, de voortdurende waarschuwing aan
de kinderen om aan de buren te denken;
het weinige geestelijk contact met andere
bewoners.
Het rapport over de ééngezinswoning
was prettiger, daar waren de mensen vol
lof over hun woning, de kinderen waren
vee) rustiger, zij konden hun eigen gang
gaan en werden niet gedegradeerd tot
massamens, zoals de mens uit de flat
woning.
Het economisch voordeel van de hoog
bouw is dan alleen het minder gebruik
van de cultuurgrond. De minister maak'te
nu twee supposities en wel als eerste een
berekening van 30 tot 40 pet ééngezins
woningen in de grote steden en in de
andere gemeenten uitsluitend ééngezins
woningen en als tweede in de grote
steden 100 pet hoogbouw en in de middel
grote steden 60 pet. Dit zou een verschil
maken van niet meer dan 200 h.a. per
jaar dat is een honderste procent van de
totale cultuurgrond in Nederland,
®v*:r het woningtekort sprekende be
streed de minister de cijfers van de heer
ljaima (A.R.). Het is wel waar, zo zeide
rLmi,mfer- dat sin<is Mei '47 het woning-
e slechts met 22.000 was verminderd.
erf^iQILeeiTlt men de cijfers van 1 Jan. '48
han krijgt men getallen te zien van
44.000 en 60.000.
He communistische heer Brandenburg,
f'jSProken had over de 250 bouwvak-
e|hers, die men wil laten komen uit de
t"113611 in Griekenland en Oostenrijk,
twoordde minister Witte, dat het er
ier primair niet om ging het aantai
oouwvakarbeiders te vergroten, maar om
chfoffers te helpen van de terreur
de vervolging in landen, die de heer
De minister-president van Indonesië, mr
Ali Sastroamid.io.io, heeft gisteren de be
schuldigingen ontkend, die van „buiten
landse zijde" tegen het optreden van leden
van de staatspolitie zijn uitgesproken. Hjj
zeide dit in een rede ter gelegenheid van
de dies natalis van de politie-acadcmie te
Djakarta. De laatste tijd, aldus spr., is de
naam van de staatspolitie „verscheidene
malen besmeurd en is de staatspolitie be
schuldigd van mishandelingen".
„Deze aantijgingen en beschuldigingen
komen uit het buitenland en het is duide
lijk, dat zij bedoelen de goede naam van
De Nederlandse Katholieke Bond van administratief, verkopend en verzekerings-
personeel „St. Franciscus van Assisië" heeft onlangs een knap propaganda-nummer
uitgegeven. Onder de talrijke gedegen artikelen bevond zich ook een der laatste
pennevruchten van onze strijdbare Veraart. Geharnast als altijd is de professor van
leer getrokken tegen de nog altijd bestaande misverstanden. Na zijn verontwaar
diging te hebben geuit over de z.i. onwaardige koehandel bij loonbesprekingen,
merkt hij op
„Terwijl dus economisch voor de arbeiders de hoofdzaak is dat het bestuur
van het bedrijfschap, beschikkende over alle economische gegevens het aantal
ondernemingen, het aantal arbeiders, de stand van zaken met de prijs van het
product, de ontwikkeling van een aantal jaren, de economische vooruitzichten en
verwachtingen, en zoveel meer, in staat is het optimale (allerhoogste) loon van
de arbeiders te bepalen en wel met een nauwkeurigheid, dat ernstige strijd
hierover uitgesloten mag worden geacht ontgaat dit allerbelangrijkste aan
kopstukken aan beide kanten".
Om dan te verzuchten, dat nog altijd bezinning over de beginselen der P.B.O.
dringend noodzakelijk is. Doch niet alleen in economisch opzicht, ook in sociaal
opzicht Want nog steeds gaat men voort de werknemers te zien als een grote,
ongedifferentieerde massa. Prof. Veraart zegt dan op zijn manier aldus:
„Het valt eenvoudig niet te ontkennen, dat, bewust en onbewust, restanten
van de verfoeilijke klassenstrijd-doctrine zich nog laten gelden. Men geeft zich
niet geheel gewonnen aan de solidariteitsgedachte, waardoor het bestuur van
het bedrijfschap zo harmonisch mogelijk, voor wat de factor arbeid betreft, en
met zelfstandige vertegenwoordiging van de verschillende sociale groepen van de
arbeid, wordt samengesteld. Er is nog wantrouwen, of de „andere" groepen dan
die van de arbeid-der-massa wel altijd de „kant van óe arbeiders" zullen kiezen
een gedachte, die vloekt met het beginsel van de P.B.O. Want dat beginsel
kent geen twee-heid van belangen, maar slechts een éénheid, waarbij aan allen,
die bij de bedrijfstak zijn betrokken, hun optimale plaats en blijvend! wordt
toegekend.
Oplossing van dit ernstige sociale misverstand mag alleen worden verwacht,
zodra verbonden van de arbeid, bevattende de drie groepen van de arbeid; de
hogere, de mediale en de lagere, de plaats van de tegenwoordige centrales zullen
hebben ingenomen. Uiteraard mag zulk een hervorming het eerst in katholieke
kring worden tegemoetgezien". Aldus prof. Veraart.
Er mag dus geen machtspositie in verband met het getal domineren. Anderzijds
moet ons toch van het hart, dat invloed mede met het getal is verbonden. Als
een vakorganisatie op verbeteringen aandringt, hetzij bij een individuele werk
gever, hetzij bij een groep ondernemers en die organisatie practisch niemand of
maar een zeer klein percentage van de werknemers vertegenwoordigt, is de ge
neigdheid tot correctie vaak al heel gering. Organisatiebesef-tekort komt in alle
kringen voor, doch in het bijzonder onder de hogere en mediale groepen. Tot
haar eigen schade en zeker niet alleen financieel.
De hogere en mediale groepen dienen derhalve ook in getal omhoog te gaan.
j Dranciscus" zit er nu achter heen om zijn aandeel te leveren voor het
volmaken van 400.000, door binnen een enkele maand te streven naar het
vol krijgen van 20.000 wat zijn eigen organisatie betreft. Dat kan gemakkelijk,
deze vakbond zou 50.000 leden kunnen tellen, wanneer er voldoende inzicht
en mmder egoïsme was. Mogen we nog even wat argumentatie uit het eigen
orgaan van genoemde bond voorleggen:
Het eerste doel spreekt voor zichzelf. Een enorm werkterrein ligt
voor onze bond nog braak. Duizenden katholieke beroepsgenoten zijn
i °I3|'ec?rSaniseerd en zij verzwakken, bewust of veelal onbewust, de
j'e wi.i, óók ten behoeve van hen, moeten uitoefenen. Wanneer
n ri e^en voorts eens een enkele conferentie met de werkgevers
,"Ae"r unnen bijwonen, dan zouden zij, evenals wij, hartgrondig over-
„Xwuio Van het feit- dat het ledental dat wij per bedrijfstak vertegen-
wooi a en, vaak zo beslissend is voor het resultaat, dat wij in het over
leg met de werkgevers hopen te bereiken.
Kosten gaan nu eenmaal voor de baat uit. Er zijn er echter nog tienduizen
den die de baat kunnen appreciëren maar het opbrengen van de kosten aan
collega's overlaten. Men moest zich eigenlijk schamen. Doch dat is er niet bij!
dc staatspolitie van Indonesië omlaag te
halen en in verband te brengen met de
verdediging van Nederlanders, die worden
beschuldigd van misdrijven tegen de
staatsveiligheid".
Mr Ali Sastroamidjojo zei van de ge
legenheid gebruik te willen maken te ver
klaren, dat de staatspolitie een staatsappa
raat is, „welker taak 't Is deze affaire op
te rollen en te onderzoeken" en dat zij
indien de veiligheid van de staat wordt
bedreigd, niet behoeft te aarzelen in de
uitoefening van haar taak. „De aantijgin
gen en beschuldigingen zijn van alle grond
ontbloot en vormen een list om het aan
de gang zijnde proces te beïnvloeden",
(Het moge erg plezierig zijn voor de
staatspolitie, dat niemand minder dan de
minister-president haar zo de hand boven
j het hoofd houdt, de beweringen van de
premier zijn er niet minder onjuist om.
Het is al te onomstotelijk bewezen en
in Indonesië zelfs toegegeven dat de
politie haar arrestanten, als haar dat te
pas komt, allerverschrikkelijkst mishan
delt. Dat kan het water van de zee en
evenmin de woorden van een minister
president niej afwassen. Red.)
Brandenburg niet onbekend zijn. De be-
nom'uf W0rd tenslotte z. h. st. aange-
Daarna werd nog vastgesteld de begro
ting van het Algemeen Burgerlijk Pen-
nadat de heren Molenaar
Hellema (A.R.) daarover het
woord hadden gevoerd en daarbij hadden
mvieZeni,0p het enorme tekort in dit fonds
milltoen gulden). Zoals bekend heef!
minister Bee] nog kort geleden in de
tweede Kamer verklaard, dat ten deze
net rapport van de commissie-Van Poelje
worden afgewacht, dat hij tegen het
- van dit jaar verwacht. Nu deelde
minister Beel mede, dat de
Van Poelje vóór 1 Juli
fe." mterimrappori
Kliitho» 0 ^eren 'vioienaar en ne
n'et wachten. Die spraken over
tina a en dergelijke. De begro-
werd tenslotte z. h. st. aangenomen.
F. S.
De Kamers van Koophandel en Fabrie
ken te Groningen, Veendam en Leeuwar
den hebben een adres verzonden aan de
minister van Verkeer en Waterstaat
met afschriften aan de ministers van Bin
nenlandse Zaken, Economische Zaken en
Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie
ning over het kanaiennet in de Zuide
lijke IJsselmeerpolders.
In dit adres wordt aangehaakt op een
rapport inzake het ontworpen kanalen-
en wegennet in deze polders van de
Kamers van Koophandel en Fabrieken in
Noord-Holland. Bepleit wordt, dat de af
metingen van 't middenkanaal, het Oost-
vaardersdiep, zodanig moeten zullen
worden, dat het op zijn minst is geschikt
voor de doorvaart met binnenschepen tot
2000 ton. Het Oostvaardersdiep wordt de
belangrijkste scheepvaartverbinding ge
noemd tussen de zeehavens Rotterdam en
Amsterdam enerzijds en de Noordelijke
provincie anderzijds. Er wordt op ge
wezen, dat de kunstwerken in de vaar
weg GroningenLemmer, welke thans
schepen tot slechts ongeveer 1000 ton
doorlaten, terstond bij de bouw zodanig
zijn geconstrueerd, dat zij geschikt zijn
te maken voor schepen tot 2000 ton.
Voorts wordt het noodzakelijk geacht,
dat het van Kern B III naar Enkhuizen
geprojecteerde kanaal zodanige afmetin
gen krijgt, dat het als alternatieve route
naast die door het Oostvaardersdiep
dienst kan doen. Tenslotte wordt er in
het schrijven op aangedrongen, dat het
voor Oostelijk Flevoland ingenomen
standpunt wordt herzien en dat voor de
gezamenlijke Zuidelijke polders 'n hoofd-
kanalennet wordt ontworpen, dat bevaar,
baar is voor schepen tot minstens 600 ton.
commissie-
zou komen met
Maar zelfs zo lang
Molenaar en Hellema
Het zenuwstiilend, geen slaap
verwekkend, BAYER prvparaa»
De leiders vstti het „verenigd op
positiefront" in Saigon hebben inge
stemd met een nieuw bestand voor de
duur van twee weken, nadat zij gister,
avond een telegram van Bao Dai, het
staatshoofd, hadden ontvangen.
Naar uit goede bron verluidt, zullen
de secteieiders aan Bao Dai telegra
fisch mededelen, onder welke politieke
en militaire voorwaarden zij willen
instemmen met een definitief accoord.
De staf-chef van het Vietnamese
leger en verscheidene hooggeplaatste
officieren zouden in een vroeger tele
gram aan Bao Dai hebben verklaard,
dat zij weigeren deel te nemen aan een
„broederoorlog"-
Volgens latere berichten was tevoren
reeds overeenstemming bereikt over
verlenging van het bestand, dat giste
ren afliep, tot volgende week Dinsdag.
De Franse commissaris-generaal in
Indo-China, generaal Ely, en de ver
tegenwoordiger van president Eisen
hower in het land, generaal Collins,
hadden hiervoor geijverd.
Rusland heeft de Westelijke Grote
Drie er gisteren van beschuldigd, dat
zij door hun verklaring de Oostenrijkse
kanselier aan de vooravond van zijn
reis naar Moskou onder druk hebben
gezet.
In een bericht van Tass werd ge
zegd, dat de verklaring van de Weste
lijke Grote Drie erop was gericht
„constructieve resultaten" in de ko
mende Russisch-Oostenrijkse onder
handelingen te voorkomen.
„In plaats van het Russische voor
stel voor een viermogendheden-confe-
rentie over de Oostenrijkse kwestie te
steunen, stellen de opstellers van de
verklaring alleen voor de problemen,
die met 't Oostenrijkse vredesverdrag
in verband staan, te bespreken op een
conferentie van de ambassadeurs van
de vier mogendheden in Wenen, na de
terugkeer van de delegatie van de
Oostenrijkse regering uit Moskou",
aldus Tass.
Naar aanleiding van hetgeen verschil
lende leden betoogden ten aanzien van de
bij het R(jk in uitvoering ziinde verbete-
ringswerken van de Overijsselse Vecht,
zij de aandacht gevestigd op de medede
ling van de minister van Verkeer en Wa
terstaat, dat deze rivier een weliswaar
voor het zomerseizoen zeer grole hoeveel
heid water heeft moeten verwerken, doch
dat dit geen aanleiding hepft gpgoven tot
wateroverlast: slechts zijn enige lage
gronden in het winterbed van de rivier
onder water geraakt. Overigens zij geen
bij het Rijk in behppr en onderhoud zijn
de wprken betrokken geweest hij de op
getreden moeilijkheden Verder is van
wateroverlast vanuit Duitsland niets ge
bleken. De moeilijkheden met de afwate
ring liggen geheel op het gebied der wa
terschappen. waarvan verscheidene met
de uitvoering van verbeteringsplannen
bezig zijn. Dat de overheid hier zou zijn
te kort geschoten en deswege hetzij juri
dische dan wel morele verantwoordelijk
heid zou dragen, moei ten stelligste wor
den ontkend. De plannen ter verbetering
van de afwatering worden door de water
schappen zelf dan wel in samenwerking
met of door de provinciale waterschap-
dienst pn voor zover zij gepaard gaan
me! of voortvloeien uit ruilverkavelings
plannen door de Cultuurtechnische
Dienst opgemaakt.
Aldus merkt de minister van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening op in'zijn
nota naar aanleiding van he-t verslag van
de commissie van rapporteurs uit de
Tweede Kamer inzake de wijziging van
de Rijksbegroting van zijn departement
voor 1954 met betrekking tot de financie
ring van door wateroverlast getroffen
boerenbedrijven in de provincie Over
ijssel.
Gezien het bovenstaande acht de mi
nister geen rechtsgrond aanwezig voor
een meer directe hulpverlening. Voor de
voorgestelde credietfaciliteiten zullen
slechts die landbouwers in aanmerking
komen, die aanzienlijke bedrijfsschade
hebben geleden en de benodigde finan
cieringsmiddelen niet meer op de gebrui
kelijke wijze kunnen aantrekken.
Over de omvang van de totale schade
van de wateroverlast kan de minister
geen gegevens verstrekken, aangezien de
van overheidswege te treffen maatregelen
niet de strekking hebben gehad schade-
taxaties te verrichten op alle bedrijven,
die op enigerlei wijze overlast van de
overvloedige regens hebben gehad.
De regeling tot hulpverlening is niet be
perkt tot Overijssel. Ook uit Drente, Fries
land, Gelderland en Noord-Holland zijn
aanvragen om credietverlening binnenge
komen. Aangezien de centrale overheid
heeft gemeend de hulpverlening te moeten
beperken tot de meest getroffen bedrijven,
heeft zij als criterium voor het al of niet
•n aanmerking komen voor credietfacili
teiten aangenomen het verlies van een
derde van de normale productie, c.q. daar
mede overeenkomende verliezen.
De voorwaarde, dat twee procent van de
rente ten laste komt van de credietnemer.
alsmede die betreffende de aflossingster
mijn van tien jaar, acht de minister niet
te zwaar. In dit verband zij vermeld, dat
het te verstrekken crediet volgens voorlo
pige beschikbare gegevens gemiddeld la
ger dan vijf duizend gulden zal zijn, terwijl
de gemiddelde bedrijfsgrootte ongeveer
vijftien ha is. De minister kan dan ook In
de gegeven omstandigheden geen aanlei
ding vinden credietfaciliteiten ruimer te
stellen.
Van de bedrijven, die aanvragen om cre
dietverlening hebben ingediend komen in
totaal ongeveer 475 voor toepasing van de
regeling in aanmerking, waarvan vijf en
zeventig in Drente, vier in Friesland, twee
in Gelderland, twee in Noord-Holland en
omstreeks 390 in Overijssel-
Als laatste plaats in Nederland is gis
termorgen in Groningen de rijdende
atoomenergietentoonstelling officieel ge
opend. Aanvankelijk zou deze expositie
over de mogelijkheden van vreedzame
toepassing der atoomenergie eerder in het
Noorden worden gehouden, maar in Gro
ningen was hiervoor geen geschikt terrein
te vinden. Met medewerking van de mili
taire autoriteiten is toen het kazerneter-
rein aan de Hereweg beschikbaar ge
steld. De tentoonstelling werd geopend
door de burgemeester van Groningen, de
heer J Tuin, die de vele autoriteiten uit
het Noorden verwelkomde. Dank werd ge
bracht aan prof. dr H. Brinkman, hoog
leraar-directeur van het Natuurkundig
Laboratorium van de Groningse Univer
siteit, die veel heeft bijgedragen tot de
voorbereiding van deze tentoonstelling.
Prof. Brinkman vertelde ons o.m., dat
over twee jaar de eerste proefreactor in
Nederland in gebruik zal zijn, een reactor
met een capaciteit van 10.000 kw (kosten
28 millioen), bedoeld als hulpmiddel
voor verdere onderzoekingen. Hij ver
wachtte, dat 5 jaar later, dus over 7 jaren
de eerste reactor in een eiectrische cen
trale in Nederland zal zijn opgesteld.
De volgende week zal de rijdende ex
positie naar Engeland worden gebracht
voor een tournée aldaar.
Aan de rijksuniversiteit te Utrecht pro
moveerde gistermiddag de heer B. J. ter
Bals tot doctor in d« geneeskunde op
proefschrift: „De maatschappelijke bete
kenis van rheumatische arthritis voor de
patiënt zelf".
Het is bekend, dat rheumatische ziekten
de gemeenschap zeer veel geld kosten in
de vorm van loonuitkering bij ziekte, in
validiteitspensioen enz.
De kennis van deze bedragen vormt een
prikkel voor een zo intensief mogelijke
bestrijding. Maar behalve dat rheuma geld
kost aan de gemeenschap brengt het leed
in *t leven van de lijder en diens gezin. Het
stoort het leven van de mens in alle ver
banden, waarin hij leeft, (gezin, huwelijk,
arbeidsleven, ontspanningsleven). peze
gevolgen van rheuma zijn moeilijker
kwantitatief te benaderen dan berekening
van kosten van ziekengeld. Zij zijn van
andere orde, maar niet minder beiangrijk.
De heer Ter Bals heeft geprobeerd deze
gevolgen voor de lijder aan een bepaalde
ziekte van het complex rheuma, nl. de
Als door dc goudkoorts bevangen spron
gen gistermiddag tüdens de eerste helft
van de vijf uur lang durende vergadering
leden van de coöperatieve bergingsvereni
ging „Renate Leonhardt" schreeuwend
van hun stoelen om hun verontwaardiging
te luchten, hetzij over het bestuur en dan
met name over diens voorzitter, dc heer
P. Visser uit Wijde Wormer, dan wel over
diens strijdlustige tegenstanders, de uit
drie leden bestaande, op de laatste leden
vergadering van September 1954 benoem
de commissie.
Deze scherpe scheidingslijn tussen be
stuur en commissie kon men ook duidelijk
waarnemen in de zaal zelf, waar naar
schatting ruim 250 van de 2000 leden der
vereniging aanwezig waren. Naar bekend,
poogt de heer Visser, die een eigen firma
„Renate Leonhardt" heeft, het wrak van
dit schip op de Noordzee te gaan lichten,
althans de kostbare lading aan goud. Ten
einde voldoende geldmiddelen voor deze
goudvisserij bijeen te krijgen richtte hij
enkele laren geleden de coöperatieve ber
gingsvereniging van dezelfde naam op.
wierf 2000 leden en ontving van hen in
ruil voor winstaandelen in het nog te ber
gen goud ruim 400.000 gulden. Gehoopt
wordt, dat met de berging deze zomer een
aanvang gemaakt zal worden.
Maar gistermiddag kregen de jagers ai
hooglopende ruzie over het verdelen van
de huid van de beer. die ze nog niet ge
schoten en zelfs nog niet gezien hebben
Enige tijd geleden heeft het bestuur een
kort geding gewonnen, dat door de heer
Visser was ingesteld tegen een lid van
de commissie. Gistermiddag nam deze
commissie revanche door in de leden
vergadering alle grieven over het admi-
nistratief-organisatorische en financiële
beleid van voorzitter Visser bekend te
maken. Met nadruk werd overigens ge
steld. dat iedereen in de technische or
ganisatie van de heer Visser volledig
vertrouwen heeft.
Het bestuur werd er van beschuldigd
„een absurd hoge declaratie, nl. 18.000
voor oprichtingskosten" van mr dr P.
Lucas te hebben geaccepteerd. De heer
Visser verweet men, dat hij als voorzit
ter van de vereniging, maar tevens behe
rend vennoot van zijn eigen firma, con
tracten met zich zelf had gesloten.
„Ik ben ziek geweest", zei de heer Vis-
®er, „ik heb longontsteking gehad. Ik lag
gisteren nog te bed. Ik kan deze vergade
ring niet verder leiden. Laat mr Borst
het van mij overnemen" (Mr A. Borst is
de advocaat van het bestuur).
Hevige protesten van de commissie,
deels gesteund door de leden. Tenslotte
werd bij wijze van uitzondering met
unanieme goedkeuring een lid uit de
vergadering, die ai enkele malen wijze
interrupties had geplaatst, tot voorzitter
van de vergadering benoemd: mr J. Bax
uif Den Haag. Vier uur lang poogde hij
met veel tolerantie voor iedereen, die het
woord vroeg, als scheidsrechter en vredes
engel de onoverbrugbare tegenstellingen
uit de weg te ruimen.
De voorzitter van de commissie, de heer
C. Rupke uit Reeuwijk, kreeg het woord
om verslag uit te brengen over het door
de commissie ingestelde onderzoek naar de
eventuele wenselijkheid om de coöperatie
ve vereniging^ om te zetten in een N V
teneinde op die wijze de dreigende aan
spraken van de fiscus op het goud zo klein
mogelijk te maken. Dit rapport was echter
voor de leek niet te volgen.
de commissie gingen er daarna mee ac
coord, dat de commissie zou ophouden te
bestaan, maar dat daarvoor in de plaats
een aantal commissarissen met speciale
taakomschrijving zouden worden aange
steld. Zonder enige stemming ging men er
toe over het bestuur met twee leden uit
te breiden, zodat het thans uit 5 personen
bestaat met de heer Visser als voorzitter-
Maar over de commissarissen ontstond
opnieuw ruzie.
Tenslotte werden drie commissarissen,
onder wie ook mr Bax en die tot taak
krijgen uit te zoeken in hoeverre de com
missie fouten heeft gemaakt en of zij
recht heeft op volledige rehabilitatie, zon
der verdere stemming benoemd.
Daarna sloot mr Bax de vergadering. In
Mei a.s. volgt de jaarlijkse algemene le
denvergadering.
rheumaloide arthritis, te schatten. Hij
heeft deze bestudeerd aan de hand van
ruim 600 lijders, die behandeld zijn in het
rheumacentrum Nijmegen. Deze ziekte
treft bij voorkeur vrouwen op middelbare
leeftijd, maar ook veel mannen lijden er
aan, want zij komt veel voor (15 2 procent
der bevolking). Een derde van de patiën
ten bleek geheel blijvend invalide en
slechts een zesde gedeelte was zo weinig
gestoord, dat er volledige arbeidsgeschikt
heid was. Bij twee van de vijf waren de
alledaagse bewegingen gestoord (zich aan
kleden, wassen enz.)
Van de huisvrouwen kon 75 procent
haar taak niet normaal verrichten. Bij
twee van de vijf patiënten was de wel
stand lager geworden en bij een van de
acht zelfs zoveel, dat er sprake was van
daling op de maatschappelijke ladder en
bil een van de vijf waren de ontwikke
lingskansen voor de kinderen minder ge
worden.
In het- proefschrift wordt ook ingegaan
op de gevolgen wat de deelneming aan het
culturele leven betreft, terwijl blijkt, dat
de sexuele relaties niet onberoerd
blijken te blijven door de ziekte. Het enig
opwekkende is, dat meer dan 90 procent
van de lijders zich niet ziek voelde en dat
hij de onderzochte patiënten de materiële
verzorging niet tegenviel. In dat opzicht
hestonden er slechts belangrijke tekorten
hij 8 van de 97 alleenstaande invaliden.
(Van onze correspondent)
Bij een radiohandelaar in de O. Ebbin-
gestraat te Groningen verdwenen regel
matig gramofoonplaten. De diefstallen
werden uiterst geraffineerd gepleegd, zo
dat ze pas veel later werden ontdekt. In
de hoezen vond men nl. in plaats van
gramofoonplaten zwarte kartonnen schij
ven terug. De beide daders bleken te zijn
twee 19-jarige H.B.S.-ers. Eén hunner
werd op heterdaad betrapt door het win
kelpersoneel, toen hij in een box gra
mofoonplaten verwisselde voor karton
nen schijven. Hij nam de vlucht, toen
hij zich ontdekt zag, achterna gezeten
door het winkelpersoneel. Een juist pas
serende politie-inspeeteur zette de achter
volging ook in en wist de jongeman in de
kraag te grijpen. Het bleek toen, dat hij
de diefstallen pleegde tezamen met een
medescholier. Beiden zijn ter beschikking
van de officier van Justitie gesteld
intussen hielden voorzitter Visser en zijn
juridische raadsman mr Borst zich kal
mer dan de commissie, die op de agenda
het bestuursvoorstel had zien staan om
deze commissie van haar taak te onthef
fen. De commissie wenste echter niet aan
de kant te worden gezet en dreigde een
aparte belangenvereniging onder de leden
te zuilen oprichten. Tenslotte werd de ver
gadering een kwartier geschorst en pro-
beerde mr Bax tn klein comité de beide
partijen tot elkaar te brengen.
Zowel de vergadering ais het bestuur en
De Braziliaanse minister van financiën,
Gudin, heeft, naar officieel uit Rio de
Janeiro wordt gemeld, zjjn functie neer
gelegd. Uit betrouwbare bron wordt ver
nomen, dat ook de president van de Bra
ziliaanse Bank is afgetreden.
Een en ander wordt in verband gebracht
met bepaalde politieke manoeuvres van
de president van Brazilië, die op zich ge
nomen zou hebben deze posten aan een
ander te geven in ruil voor bepaalde dien
sten.
De onzekerheid in verband met het af
treden van de minister van financiën was
gisteren duidelijk merkbaar op de koffie-
rnarkt, waar de kopers wegbleven. Toch
twijfelt men, of benoeming van een nieu
we minister wijziging zai brengen in de
koffiepolitiek gedurende het lopende
oogstjaar, dat 30 Juni a.s. eindigt.
Men vreest echter, dat de nieuwe
functionaris, die uit Sao Paolo zou moeten
komen, een verdere devaluatie van de
koffie-dollar zou willen bevorderen, het
geen de wens is van bepaalde koffiebelan-
gen in Sao Paulo, die een grotere bonus
wensen op de verdiende buitenlandse de-
vlezen.
De New Yorkse koffiemarkt reageerde
gisteren onmiddellijk op het bericht van
het aftreden van de Braziliaanse minister
van financiën. Alle termijnen gingen met
vrijwel de volledige dagmarge van 2 cent
omlaag.
Op een desbetreffende vrsfag van een
der aandeelhouders werd in de jaarlijkse
algemene vergadering van aandeelhouders
van de Zuidhollandse Bank N. V. te Rot
terdam medegedeeld, dat de gang van
zaken in het eerste kwartaal van 1955 zich
verder gunstig heeft ontwikkeld
De Hoge Raad heeft gisteren verwor
pen de beroepen van de N.E.S.B.-leiders
P. van Tienen en mr J. Wolthuis, die door
óet gerechtshof te 's-Gravenhage, dat de
N.E.S.B. als een verboden vereniging be
schouwde, waren veroordeeld tot 2
maanden gevangenisstraf met aftrek van
de tijd. eveneens 2 maanden, welke zij in
voorarrest hebben doorgebracht.
De Hoge Raad heeft verder In de be
kende zaak betreffende de grensover
schrijding van mr J. A. Wolthuis, het be
roep van de officier van justitie te Alme
lo tegen het vrijsprekend vonis der recht
bank aldaar met ontvankelijk verklaard
Een illegaal pamflet
bracht dit nieuws:
NEDERLAND
Een hele rij Neder
landse steden komt
vandaag in het bevrij-
dingsnieuws: Almelo,
Hengelo, Ruurlo en
Doetinchem zagen de
Duitsers verdwijnen en
de geallieerden bin
nentrekken. De Duit
sers doen hardnekkige pogingen om
te voorkomen, dat de Engelsen en
Canadezen de Zuiderzee bereiken.
Om Doesburg en Zutphen, zo wordt
nader gemeld, wordt nog steeds ge
streden. Montgomery heeft een
onderhoud gehad met de Canadese
generaal Crerar om over de verdere
krijgsverrichtingen in Noord-Ne
derland te spreken.
DUITSLAND
,D®. Bntse troepen staan jiog
slechts 45 kilometer zowel van Bre
men als Hannover. Minden, dat
reeds eerder tn de legerberichten
voorkwam, is nu door de geallieer
den ingenomen.
..?at'on'!; troepen veroverden
Muhlhausen in Zuid-Duitsland en
aan de Neckar hebben Franse en
Amerikaanse troepen contact ge
maakt. Men wist hier zelfs een ge
neraal van de Volkssturm gevangen
te nemen.
In veertien dagen tijd zijn er
ongeveer 300.000 Duitse soldaten
krijgsgevangen gemaakt. Overal in
Duitsland komen ook de buiten
landse arbeiders te voorschijn, ze
mogen echter nog niet zelfstandig
naar huis terugkeren.
OOSTELIJK FRONT
De Russen hebben weer enige
van Wenen ingeno-
buiten wijken
men.
VERRE OOSTEN
Op Okinawa maken de Ameri
kaanse mariniers goede vorderin
gen. Negenduizend Japanners wer
den hier gevangen genomen. Vlie
gende forten deden aanvallen op
het door de Japanners bezette
Hongkong.
LAATSTE NIEUWS OVER ZUTPHEN
In en nabij Zutphen wordt nog
steeds hevig gevochten, meldde men
hedenmiddag. Het blijkt, dat 1500
fanatieke jonge Duitsers zich heb
ben verschant en tot het laatst
toe stand willen houden. De Cana
dezen moeten hen stuk voor stuk
uit hun eenmansgaten met vlam
menwerpers verjagen. Ook heeft
men hier veel last van verscholen
Duitse scherpschutters.
In Enschedé werd een daverend
bevrijdingsfeest gevierd, hoewel de
dag vóór de bevrijding helaas nog
tien Nederlanders door de S D
werden doodgeschoten. De geal
lieerde troepen kregen zelfs Paas
eieren aangeboden bij het binnen
trekken in de stad.
