Duitse herbewapening onvermijdelijke
consequentie der Russische politiek
Regering legt Bandungse resolutie
over N.-Guinea naast zich neer
Besprekingen met Duitsland
over Rijnvaartkwestie mislukt
xr r.' six
Geen verdere verruiming van
de Zondagswet
Eerst juiste geest dan actie
Het hart van de K.A. kreeg een
nieuwe plaats
Tien jaar terug
D
A
/M
DACHAU WERD TIEN JAAR GELEDEN BEVRIJD
De witte vlag gehesen
Motie over mensonterende behandeling der
Ned. arrestanten in Indonesië ingediend
£TiSS"Sr%
Nederland heeft 700.000
telefoonaansluitingen
Conant Amerikaans
Ambassadeur in Bonn
Russen met de dag
vriendelijker!
Minister Beel acht nog meer „openbreken"
ongewenst
Mgr Alfrink: „Geen activiteit van liet
katholieke leven voor haar gesloten
Benoemingen Bisdom
Haarlem
Europèse integratie
Benelux
Ned.-Belg. water w>
wegen
Rijnvaartkwestie
k^irstrUd'i; «^ÏbSn-'
Nieuw-Guinea
Bezoek van Eerste-Kamer-
delegatie aan Rusland?
Peize maakte dit aantal vol
VERTRAGING IN
TREINENLOOP
Werkzaamheden aan
spoorbaan bij Gouda
(Van onze Utrechtse redacteur)
In tegenwoordigheid van minister Beel' de commissaris der Konin
gin in Utrecht mr C. Th. E Graaf van Lynden van Sandenburg; de
vicaris-generaal van het Aartsbisdom mgr Th. Huurdeman; de offici-
aal mgr dr J- A. Geerdinck; het Tweede-Kamerlid mej. dr Klompé;
burgemeester Molendijk; deken Smit en vertegenwoordigers van ver
schillende katholieke maatschappelijke organisaties, heeft gisteren de
aartsbisschop-coadjutor, mgr dr B. J. Alfrink het nieuwe Vormings
centrum van de Katholieke Actie, „De Horstink" in Amersfoort inge
zegend.
STUKJE VLIEGTUIG
IN SLAAPKAMER
Niet de „actie" maar het
„katholieke" primair
Betrekking op heel de mens
Geen verstarring
29 APRIL 1915.
Een onophoudelijke
stroom
VRIJDAG 29 APRIL 1955
PAGINA 3
E PARIJSE ACCOORDEN, die vanmiddag door de Eerste Kamer met
overweldigende meerderheid (322 communistische stemmen) ziin
goedgekeurd, hebben hiermede de parlementaire eindstreeD in alle be
trokken landen bereikt. Het ligt in de bedoeling om reeds on *5 Mei a rie
Protocollen te ratificeren. Het moeizame strelen om in verband mef het
Russisch-communistische gevaar tot een bundeling te kJl
krachten der afzonderlijke Westeuropese statenl a,, - a de mi,ltalre
beloond. Eindelijk heeft de verdedigTg van West F^rL<;m Clljkwet
grondslag gekregen. Dit is vooral ook te danken betrouwbare
West-Duitsland in 't Westerc» - «anken aan de inschakeling van
dezer accoorden een feit wordt D^fde"1Welk(e ,met de aanvaarding
canitulatie van hei t,e Westeuropese staten tien jaar na de
leed heeft gebracht vieE m !aln,sme> dat over Europa zo onnoemlijk veel
teren is een dien finof w"*0zien de Duitse herbewapening te accep-
hiï dé reniiei- tragisch feit, dat echter, zoals prof. Schermerhorn (P.v.d.A.)
denirie t"lekel1 tegenover de communistische heer Geugjes terecht bena-
xriemeéj e onv®rlJ113t'e',.ike consequentie is van de Russische politiek na 1945.
ïemana, zo betoogde minister Beyen in zijn antwoordrede, die voor de
yse accoorden is, jubelt over de herbewapening van West-Duitsland, die
er het gevolg van is. De bewindsman was geenszins blind voor de gevaren
ener Duitse herbewapening, maar in de permanente samenwerking tussen het
bewapende West-Duitsland en de andere Westerse landen in de West-Furnnese
Uiye en de N.A.V.O., welke door de Parijse accoorden in het leven gcroenen
wordt, zag hij een reële waarborg tegen deze gevaren,
De minister nam gaarne aan. dat Rus
land op het ogenblik geen agressieve
plannen koestert, maar dat dit zo is, ia
meer het gevolg van opportunistische
overwegingen dan van werkelijk vrede
lievende bedoelingen der Russen.
Bij de replieken gingen de beide com
munistische heren Geugjes en Branden
burg nog eens heftig tekeer tegen wat
de heer Brandenburg noemde: dat ver
vloekte verdrag Parijse accoorden). De
heer Brandenburg ging zover te ontken
nen, dat zfln mede-kamerleden de wil van
het Nederlandse volk vertegenwoordigden.
Zijn twee-hoofdige communistische frac
tie sprak alleen namens het Nederlandse
volk. Hij beriep zich hierbij OP de 200.090
handtekeningen van mensen, die zich
tegen de Parijse accoorden verzetten. Do
neer Algera (A.R.) rekende vlug voor,
uat met die 200.000 handtekeningen niet
eens alle communistische kiezers, 330.000
m getal, hun stem tegen de Parijse ac
yerheven hebben. Bovendien kan
men rustig aannemen, dat tot die 200.000
mensen een niet_ gering aantal niet-com-
mumstische politieke naïevelingen be-
horen, die louter uit sentiments-over-
wegingen tegen de Parijse accoorden zijn.
De A.R.-senator ontzegde de groot
sprakerige heer Brandenburg het recht te
pretenderen, dat hij en zijn communis-
tische fractie-genoot wel als volksver
tegenwoordigers optreden en de anderen
Jl!?11' Yer^iezinSscijfers wijzen andens
"it. Wij krijgen onze instructies voor
onze politieke gedragslijn ook niet uit het
buitenland, zoals de communistische
fractie, zo gaf hij de nijdig interrum-
kerende heer Brandenburg nog op zijn
politieke boterham.
Het plan van minister Beyen om het
Europese integratie-streven weer nieuw
leven in te blazen had de liberale fractie
leider prof. Molenaar op zich prachtig
gevonden maar beweegt de bewindsman
zich hiermede niet teveel in een droom
sfeer, zo had hij gesuggereerd Minister
Beyen antwoordde hierop er helemaal
niet afkerig van te zijn voor een dromer
te worden aangezien. De dromen van
gisteren zijn de werkelijkheid van mor
sen, zo citeerde hij met instemming van
Prof. Schermerhorn. Maar in dit geval
is er van dromerij geen sprake. Zijn
visie op het
probleem der
Europese inte
gratie, welke
hij nog eens
uiteenzette, is
geen product
van dromerij
maar is de
vrucht van
jarenlange er
varing van te
leurstellende
arbeid in in
ternationale
organisaties.
Bij het inte
gratie streven
zal men on
vermijdelijk tot de conclusie komen, dat
ccn algemene economische integratie
noodzakelijk is. Men behoeft niet eerst
alles te egaliseren, voordat we kunnen
overgaan tot een vrjje gemeenschappe
lijke markt, zo betoogde de minister, d
in verband hiermede de persberichten
tegensprak» dat de Belgische minister
opaak t.a.v. de Europese integratie een
andere mening had dan h\j.
Minister Luns gaf uiting aan een zeker
liin gekomen, minister Lunl. scht htf n„i
uitgesloten, dat de kans bestaat, dat het
find" w ras' ind'en de moeilijkheden
rond het Landbouwprotocol worden op
gelost, nog tijdens de maximale ambts-
?ev°^,.van deze regering dus voor
Juli 1956 zou kunnen worden onder
tekend. Een voorzichtiger formulering van
®en toekomstverwachting is moeilijk
MINISTER BEYEN
-- Geen dromerij
venter" rnerip1^' Z° dGelde Luns
een spoedige 'besl^si^ Stre^ende naar
der Ned u ng over de kwestie
ring heett f? waterwegen. De rege-
Eeen h».' ze tnoterie nog steeds
verhoudirm standpunt ingenomen. De
plan T*iin?Jmet België t.a.v. het Delta-
blemen dus dat men tracht dé pro-
te Practische wijze gezamenlijK
miotci -6 technische Schelde-com-
Hie,-6 18 een zuiv®re studie-commissie
':fXln worden ook de Delta-plannen be-
format^'f d°C'1 d*' gesprek is zuiver in-
De regering deed beter, zo interrum
peerde de Rotterdamse wethouder, de
heer Van Tilburg, eerst met de Neder
landse steden (m.n. Rotterdam) te spro
ken. Bij de replieken kwam de heer
Van Tilburg op de kwestie terug. Hij
noemde het verwonderlijk, dat de Ned.
regering, terwijl België de vragende
partij is, de Belgische regering uitno
digt om over de waterwegenkwestie
voor 1 Augustus a.s. besprekingen te
voeren. Dit is de zaken op zijn kop zet
ten, meende hij. Dat het Brabantse
waterstaatkundige belang gekoppeld
wordt aan de Kanalenkwestie. vond hij
onaanvaardbaar. Hij ontraadde de voor
genomen onderhandelingen over de wa
terwegen sterk. Maak geen haast met
het nemen van een beslissing over de
kanalenkwestie, zo gaf hij de regering
te verstaan.
De heer Sassen merkte hiertegenover
ÏS- 4 de k°PPe]ing van het Brabantse
belang aan de kanalenkwestie, waartegen
hij zelf bij de behandeling van de be
groting van Verkeer en Waterstaat met
Kracht doch zonder succes was opgeko
men een feit is, waar we thans van uit
moeten gaan. De regering houdt vast aan
deze koppeling. Waar dit zo is, heeft niet
alleen België, maar ook de Nederlandse
regering er belang bij, dat er zo spoedig
mogelijk een beslissing inzake de water
wegenkwestie wordt genomen.
Zonder volledige opoffering van het
Nederlandse standpunt kan het Moerdpk-
k a na al pas met Sint Juttemis tot stand
komen, had prof. Gerretson gisteren ge
constateerd. Als het inderdaad naar de
profetie van prof. Gerretson Sint Juttemis
wordt, zou dit betekenen, aldus de heer
Sassen, een volledige opoffering van de
Brabantse (waterstaatkundige) belangen,
Kanaiénev™mif d"°r de reSerin8 aan de
vnnr hJI» a- Z,Jn gekoPPeId Dat dit
voor deze paiadqn van het Brabantse be
te verTtaamaardbaar is' saf hij duidel«!<
In aansluiting aan het betoog van prof.
Schermerhorn keerde de heer Van Til
burg zich eveneens tegen de Belgische
sleeppremies, die door de P.v.d.A.-fractie
onvoorwaardelijk worden afgewezen.
Over de technische verbetering der tus
senwateren valt, aldus de Rotterdamse
wethouder, te praten. Minister Luns
merkte naar aanleiding hiervan bij de
replieken nog op, dat het al of niet hand
haven van de Belgische sleeppremies een
integraal deel uitmaken van de te dezer
zake te voeren onderhandelingen.
Met W.-Duitsland zijn vorig jaar be
sprekingen gevoerd om met handhaving
van het wederzijdse rechtsstandpunt in
zake de deelne
ming aan het
binnen-Duitse
verkeer over de
Rijn, op basis
van een nieuw
concept tot een
practische op
lossing te ko
men. Van Duitse
zijde, zo deelde
minister Luns
vandaag ten
deze mede stond
men echter van
meetaf afwij
zend tegenover
bilaterale on
derhandelingen
Bij de replie
ken diende de
heer Ruys de
Beerenbrouck
(KVP) te dezer
zake een motie
in. waarin de
Kamer haar
diepe veront
waardiging uit.
spreekt over
de mensonte
rende behan
deling der Ned.
arrestanten in
JUT xvw -TTPV
MINISTER LUNS
Dupe van goede wil
over het binnen-Duitse Rijnverkeer. Ook
op de opheffing der cabotage-restricties
wilde men van Duitse zijde niet ingaan.
De besprekingen moeten dan ook als
mislukt worden beschouwd en de rege
ring voelt zich min of meer de dupe van
haar goede wil om in deze slepende
kwestie langs de weg van een minnelijke
schikking tot een oplossing te geraken.
De regering stelt zich thans weer op haar
oude standpunt en blijft streven naar een
vrjje Rijnvaart overeenkomstig de Acte
van Mannheim met alle haar ten dienste
staande middelen.
De vrees, dat er op de A.A.-conferentie
te Bandung alleen een anti-Westerse in
stelling tot uiting zou komen, is onge
grond gebleken, zo merkte minister Luns
verheugd op. Dat een aantal landen op die
conferentie het communisme uitdrukke
lijk hebben verworpen, noemde hij een
opmerkelijk feit.
Wat de resolutie der Bandungconferen-
tie betreft, waarin wordt aangedrongen op
hervatting der besprekingen tussen Ne
derland en Indonesië over N.-Guinea, de
Ned. regering legt deze resolutie zonder
meer naast zich neer, zo gaf minister Luns
duidelijk te verstaan. De Indonesische
zaakgelastigde was tijdens zijn rede aan
wezig op de gereserveerde tribune.
met de rech- ""bROUCK
ten van de
mens en de meest elementaire beginselen
van het volkerenrecht en er bij de rege
ring op aandringt met alle denkbare en
passende middelen een het rechtsgevoelbe-
vredigende oplossing te vinden. Deze motie
is ondertekend door de heren Algra (AR),
Molenaar (VVD) Kolff (CH) en In 't Veld
(PvdA). Zij komt volgende week Dinsdag
in stemming tegelijk met de begroting van
Buitenlandse Zaken. Dat zij met grote
meerderheid wordt aangenomen, staat nu
redes bij voorbaat vast daar leden van
alle fracties, behalve de communisten,
haar mede ondertekend hebben.
De heer Geugjes (CPN) diende ook een
motie in, waarin de Kamer de voorzitter
verzoekt een delegatie waarin alle frac
ties vertegenwoordigd 'zijn, aan te wijzen
voor een bezoek aan de opperste Sovjet
der USSR en het Russische verzoek in
zake een bezoek van een delegatie der
opperste Sovjet aan de Eerste Kamer te
aanvaarden. Op advies van de heer Sas
sen stelde voorzitter Jonkman voor deze
motie op een nader te bepalen datum in
behandeling te nemen en aldus werd be
sloten.
Een verdere verhoging van de Ned. bij
drage inzake de technische hulpverlening
aan onontwikkelde gebieden wordt ern
stig overwogen,antwoordde minister Luns
aan prof. Schermerhorn, die hierop had
aangedrongen. De regering zal ook alle
pogingen om de SUNFED leven in te bla
zen, krachtig steunen Het beroep van de
heren Kapteijn RjD e'n Vixeboxse om aan
Griekenland, een van de achtergebleven
gebieden in Europa, hulp te verlenen,
hf" 'ndi-iik gemaakt op de regering, maar
zij heeft ten deze nog geen standpunt be
paald. 6
AD INT.
De 700.000ste telefoonaansluiting in Ne
derland is gisteren in werking gesteld.
Het was nummer K 5908110 in de
Drentse gemeente Peize. Dit nummer
geeft aansluiting met de kleuterschool,
staande midden in de landerijen van Pei-
zerveen. De officiële handeling werd ver
richt door ir W. Engelenburg, directeur
van het telefoondistrict Groningen, die, in
de school een lintje doorknipte, dat aan
een handle-tje was bevestigd. Toen deze
handeling verricht was kon de leidster
van het kleuterschooltje het eerste ge
sprek uit haar school voeren.
Tevoren was in het gemeentehuis van
Peize een bijeenkomst gehouden, waar
burgemeester P. D. Edel het woord voer
de. Ir H. J Uges, plv. hoofddirecteur van
de telefonie en telegrafie gaf een uitvoe
rig overzicht van de aansluitingen in ons
land. De laatste negen jaren is het aantal
abonné's verdubbeld en in de vijf afge
lopen jaren kwamen er 48.000 nieuwe
aansluitingen tot stand. In 1946 was het
district Groningen met slechts drie an
dere districten verbonden, thans met 15.
In het jaar 1960 hoopt men de automati
sering van het gehele land voltooid te
hebben. Ir Huges liet zijn woorden ver
gezeld gaan van een oorkonde, onderte
kend door de directeur-generaal van de
P.T.T.
Piesident Eisenhower heeft James
Conant tot ambassadeur bij de West-
Zonder enige aandacht te besteden aan I Qonant di^vn^ republiek
dc menselijke of volkenrechtelijke aspec- dlf Vetter van <?e Hazard-
ten heeftmen in Bandung het Indonesi- "RL 4 ls geweest, is sinds 7 ebr.
schc standpunt inzake N.-Guinea gesteund. lyuo noge commissaris van de V.o. m
Daarmede kwam men, aldus de bewinds
man, in strijd met de andere resoluties
(m.n. die over het zelfbeschikkingsrecht
der volken) en met de volkenrechtelijke
regel, dat over geschillen tussen twee lan
den niet wordt geoordeeld, indien niet
beide partijen gelegenheid hebben gehad
hun standpunt toe te lichten. Blijkbaar
heeft men te Bandung zich laten verlei
den tot riemen snijden van andermans
leer om het gastland een vriendelijkheid
te bewijzen. De regering ziet in deze con
ferentie geen aanleiding om haar beleid
t.a.v. N.-Guinea te wijzigen. Uit deze uit
spraak van regeringszijde valt tevens af
R„e„ dat de regering ook niet met
Indonesië wil gaan praten over het creë
ren van een of andere vorm van gemengd
bestuur, zoals Indonesië thans wil
tiJie-T' persberiehten over subersie've ac
tiviteiten van een Indonesische vijfde cn
lonne m N.-Guinea, deelde minister T .mé
mede, dat een onderzoek naar de juistheid
hiervan gaande is. juisineid
Behandeling Ned. arrestanten
in Indonesië
De zorg der Ned. regering over rt» h»
handeling van Ned. arrestanten [n Indo"
nesie is tengevolge van de HphmJ ui
over van de laatfte weken normeer toT
genomen. De duidelijke toeleg"
nesië om de verdediging der gearrestelrdé
Nederlanders onmogelijk te maken MUM
uit tal van feiten. De schending der' open
bare rechtspraak, zoals daar geschiedt;*
een hoogst ernstig feit. Niemand bekeurt
meer dan ik dat de regering in deze
kwestie zo weinig kan doen aldus mr
Luns. Zij doet echter, wat zij kan Zii is
thans doende om op korte termijn op an-
deze wijze in de verdediging der arres
tanten te voorzien. Tevens wordt aan
dacht besteed om de nodige nublieitoii
de bondsrepubliek
De Sovjet-Unie heeft Oostenrijk in
een nota laten weten, dat zij bepaalde
lasten der bezetting zal verminderen
in afwachting van de ondertekening
van het staatsverdrag, zo heeft een
woordvoerder der Oostenrijkse rege
ring bekend gemaakt.
De vermindering gaat onmiddellijk
in „ten einde de ontwikkeling van
vreedzame betrekkingen tussen de
twee landen te bevorderen", aldus de
nota, welke door de Sovjet-hoge com
missaris aan kanselier Raab is over
handigd.
In de nota wordt gezegd, dat Rusland
Oostenrijk het recht geeft om Franse
en Westduitse schepen op het Oosten
rijkse stuk van de Donau toe te laten;
dat de Sovjet-autoriteiten geen hinder
palen in de weg zullen stellen voor het
zonder visum betreden van de Russi
sche bezettingszone, door burgers van
landen, waarmee Oostenrijk visum
overeenkomsten heeft gesloten en dat
de Sovjet-autoriteiten voortaan de
goederen, die de zónegrens passeren,
niet meer zullen onderzoeken.
\N U.S
m
Geïmporteerd door: N.V. CIGARETTES IMPORT CY - A.J. BLOK SCHEVEN1NGEN
Tengevolge van werkzaamheden aan de
spoorbaan bij Gouda in de nacht van 30
April op 1 Mei zal Zaterdag a.s. van 21.30
uur af vertraging optreden in de treinen
loop op de baanvakken Rotterdam—Den
HaagGoudaUtrecht en Rotterdam
Gouda—Amsterdam.
Bij de opstelling van liet wetsontwerp
tot aanvulling van de Zondagswet is er
naar gestreefd aan de tegemoetkoming
aan de in de practijk gebleken bezwaren
en de handhaving van de grondslag van
de Zondagswet, zoveel mogelijk recht te
doen wedervaren. Dit uitgangspunt heeft
er toe geleid, de thans voorgestelde aan
vulling van deze wet te beperken tot het
toelaten van bestaande tradities en ge
bruiken, welke in het volksleven zijn ge
worteld. Een verder gaande verruiming
acht minister Beel, zo blijkt uit zijn
Memorie van Antwoord op het voorlopig
verslag van de Tweede Kamer inzake het
wetsontwerp tot aanvulling van de Zon
dagswet, niet gewenst, omdat dan het
wetsontwerp niet beperkt zou blijven
nodige publiciteit
aeze rechteloosheid te bevorderen
Na de liturgische Plechtigheid heeft de
landelijk voorzitter P1"0!- dr ir Fr. Telle-
gen allereerst dank gebracht aan de
aartsbisschop-coadjutor voor de aankoop
van het huis. Spr- herinnnerde eraan, dat
8 jaar geleden bü "e opening van „De
Horstink" in Laag Soeren de hoop werd
uitgesproken, dat "aar het hart van de
K.A. zou kloppen. Zeer geestig merkte
wijk a"an d»'a?ilie Dekker te Kat-
streeks kwart gistermiddag om-
hoorde men nw°r,.een zat te eten,
glasgerinkel il ng een k'aP en
hteek, dat e'en vi een onderzoek
oen ruit in de yoorwerp door
slaapkamer tereehf °ven gelegen
Men meende alt l V?s Sekomen.
derdeel betréf van hier een °n-
daar men gelijk a" een vliegtuig,
van het glas een vlféJ gerinkel
ren overkomen. De g had ho"
°P deze kamer en het")3 Stond Pa]
verklaarbaar hoe dit ,r zod°ende
derdeel in de slaapkamer ^gttUigon"
gekomen. Men neerm jL krocht-
voorwerp een dop van dat he'
fly vleugeitank. Het o!êr??n Fire"
toestel was afkomstig v!n wgende
nnevliegkamp Valkenburg Ma"
Zondag 29 April '45
Het is om ongeveer 9 uur in de morgen, dat we adem
loos luisteren naar de woorden van onze Blockalteste:
„Hedennacht heeft de SS-Kampleiding haar bevoegd
heden overgedragen aan 't gevangenenlager- en Block-
personeel. Ieder houde zich rustig en voege zich naar
de te geven aanwijzingen. Met uitzondering van het
bewakingspersoneel op de wachttorens is de SS van
hier vertrokken!" Een opgelucht gevoel, als we in jaren
niet hebben gehad, bezielt ons, als we naar buiten
trekken. Inderdaad voorzover we vanachter het prik
keldraad in het SS-lager kunnen zien, is dit geheel
verlaten en boven het hoofdgebouw ontdekken we....
een witte vlag, die langzaam golft in de frisse en vrij
zonnige Aprilmorgen.
Langzaam maar zeker valt het onbestemde gevoel
der laatste dagen van ons af. We weten nu dat de vrij
heid niet lang meer op zich zal laten wachten. Toch zijn
we nog in spanning hoe alles in zijn werk zal gaan
en in ons onderbewustzijn blijft toch nog een bepaalde
onzekerheid.... immers we zijn nog altijd in Dachau,
waar je nooit van iets zeker bent en nog staan de lopen
der mitrailleurs op ons gericht!!
Als' we de Nudelnsuppe tze was best vandaag!) veror
berd hebben om ongeveer 12 uur, horen we in de verte
het alarmsignaal van het stadje Dachau. Wij krijgen
order om zoveel mogelijk binnen de barakken te blijven.
We horen ver van ons af gerommel, klaarblijkelijk af
komstig van geschut. Nu en dan komt er betrekkelijk
laag een verkenningsvliegtuig over. Tegen drie uur komt
het krijgsrumoer naderbij. Soms hoort men duidelijk het
fluiten der granaten. Het is niet veilig meer zich buiten
de barakken te begeven. Bovendien is van de Lager-
alteste de raad gekomen de barakken aan de binnen
zijde te beschermen tegen verdwaalde kogels. Kasten,
tafels op z'n kant, matrassen worden tegen de wanden
geschoven. Binnen wachten we met kloppend hart, ter
wijl we van tijd tot tijd de rozenkrans bidden. Er wordt
gevochten. De uren kruipen voorbij: het ratelen van
mitrailleurs op betrekkelijk korte afstand is hoorbaar,
en steeds veelvuldiger trillen de ruiten der barakken
door ontploffende granaten. Waarschijnlijk wordt er
nu gevochten in het SS-lager. Als het een betrekkelijk
lange tijd stil blijft het zal nu tegen 5 uur lopen
wagen enkelen zich buiten de barak en sluipen in de
richting van het SS kamp. En dan.... plotseling geratel
vallen m a. negeweer: wij laten ons plat op de grond
rikaan mot »We Weer opkijken zien Weeen Ame-
om Ho v, 1 sïen£un onder de arm, en een fototoestel
meter votri behoedzaam loopt hij vooruit.... een 10
riorrio een tweede soldaat, even verder een
richtiné' mTj tikken de kogels uit de stengun in de
riraari hot e Wachttoren, vlak voor ons buiten de
opn witfo i s erv"an rinkelt omlaag: langzaam komt
JaP naar buiten. Wij juichen en schreeuwen
naar cie sergeant, die in onze richting wuift cn beduidt
?fLoo T!g moeten.ik hol naar onze barak om te
zeggen dat ze er zijn!!! „Wil zijn vrij". Nu is er geen
houden meer aan: het perst de deuren uit, het gejuich
is niet meer van de lucht. Soms stormen de massa's
weer terug naar Blockstrasze, wanneer er weer geschoten
wordt. Binnen een minimum van tijd duiken langs alle
kanten de Amerikanen op: niemand weet meer waar ie
heen moet lopen. Plotseling horen we vanaf één der
wachttorens luid glasgerinkel! Met zijn stengun stoot een
Amerikaan de ruiten stuk om van daaruit naar alle
kanten vrij de omgeving te kunnen beheersen. Met de
handen omhoog geven de SS-bewakers zich over. Som
migen worden ter plaatse neergeschoten. Onverstoord
gaan de Amerikanen hun gang- Om Precies 5.20 uur
trekt een geweldig geloei van kampbewoners (nu geen
gevangenen meer!!) ons in de richting van de smeed
ijzeren lagerpoort. We raken vast tussen de aanrennende
massa's tot opeens vlak voor ons de rijen openscheuren
en een motor langzaam vooruitronkt, bestuurd door....
een jongedame in Amerikaans uniform! Vier, vijf ge
vangenen klitten om haar heen, hangend aan de motor.
Even verder rijdt een jeep met Amerikanen bemand,
geduwd en getrokken door tientallen kampgenoten. Ja!
wij zijn vrij!!! we omhelzen elkaar, dansen rond onze
bevrijders, en trachten als een relikwie, iets van hen
aan te raken.
Het enthousiasme is onbeschrijfelijk! Het zal ongeveer
een half uur later zijn wanneer onze medegevangene
Jozef B ér an, een Tsjechisch priester, in onze Barak een
H. Mis gaat opdragen, waaronder vier of vijf soldaten
van Generaal Adams legercorps, bezweet en bestoven
door de strijd om onze bevrijding, communiceren. Indien
ooit dan is dit een offer van dankbaarheid. En al heb
ik de Poolse wijze van het Te Deum nimmer gehoord,
we zingen en jubelen mee, want we moeten God laten
horen hoe gelukkig we zijn dat we de vrijheid hebben
herkregen! „In Te, Domine, speravi: non confundar in
aeternum! Op U, o Heer, heb ik gehoopt: in eeuwigheid
zal ik niet beschaamd worden!"
Drof Teilegen nu op, dat de aderen groei
end 'gemaakt zün, maar dat het wenselijk
is gebleken het hart een andere plaats te
geven.
Voor de kapel is voorlopig een nood
oplossing gevonden, maar het is de bedoe-
lin® dat deze in de tuin achter het fraaie
huis' aan de Koningin Wilhelminalaan ge
bouwd zal worden. Door personen en in
stellingen was hiervoor reeds f 3000.— bij
een gebracht zoals prof. Tellegen mee
deelde. een bedrag, dat een uur later met
f 500.- vermeerderd bleek.
Ook de zeereerw. heer mr A. Diepen-
broek, landelijk secretaris van de K.A.
uitte zijn diepgevoelde erkentelijkheid
tegenover mgr Alfrink voor de steun aan
„De Horstink''. Aan kardinaal De Jong
werd deze dank telegrafisch overgebracht.
Mgr Alfrink heeft de bijeenkomst be
sloten met een toespraak, waarin Z. H.
Exc. releveerde, dat de practische uitwer
king van de K.A., in de verschillende lan
den ook verschillende aspecten heeft laten
zien, naargelang omstandigheden, moge
lijkheden, behoeften en noden van het
katholieke volk verschillen. Hoezeer in het
begrip Katholieke Actie het woord „actie"
ook van betekenis mag zijn, allereerst
gaat het om een geestesgesteldheid, een
mentaliteit, een persoonlijke levenshou-
Z. H. Exc. de bisschop van Haarlem
heeft eervol ontslag verleend aan de
zeereerw. heer A. A. N. Heijdeman als
pastoor van Nootdorp; tot pastoor aldaar
is benoemd de zeereerw. heer Th. van
Baar; tot pastoor te Oud-Vossemeer, de
zeereerw. heer J. L. W. Witteman, die
kapelaan was te Haarlem (H. Joan, de
Doper). Vervolgens heeft Z. H. Excellen
tie eervol ontslag verleend aan de zeer
eerw. heer P. Kemper, die pastoor was
te 's-Gravenhage (H. Theresia v/h Kindje
Jezus) en benoemd tot rector van het
R.K. Joseph Ziekenhuis te Vlissingen.
Benoemd tot pastoor te 's-Gravenhage
(H. Theresia v/h Kindje Jezus), de zeer
eerw. heer A. M. v. Nobelen; tot pastoor
te Brielle en waarn. pastoor van Helle-
voetsluis de zeereerw. heer P. M. J. van
Vliet, die kapelaan was te Rotterdam (H.
Elisabeth) Tenslotte is benoemd tot
leraar aan het Seminarie „Hageveld" te
Heemstede, de weleerw. heer Chr. de
Waard, die kapelaan was te Bloémendaal
(H, Drievuldigheid).
ding, die daarna in steeds wisselende ac
tiviteiten kan doorbreken en werkdadig
kan zijn naar buiten. De werkzaamheid
naar binnen zal vooraf moeten gaan aan
en voorwaarde zijn voor de werkzaam
heid naar buiten. „Maar er is dan verder
ook geen activiteit van het katholieke le
ven. die voor de K.A. afgesloten kan wor
den geacht, zoals er anderzijds ook geen
activiteit van de katholieke gemeenschao
is, die specifiek en exclusief het werk
terrein van de K.A. genoemd zou wor
den. Niet zo zeer de „actie" is primair,
maar het „katholieke", d.w.z. de op het
geloof berustende en uit het geloof voort
komende levensovertuiging.
Zo kan K.A. betrekking hebben op heel
de mens en alle uitingen van het com
plexe menselijke leven. Zonder bestaande
organisaties, die bepaalde terreinen van
dat menselijke leven verzorgen als eigen
taak, in haar zelfstandigheid te willen
aantasten, zal de K.A. zich als doel moeten
blijven stellen alle activiteiten van het
katholieke leven te doordringen van de
geest van Cristus. De geest van de K.A. is
de geest van de Kerk zelf. Tenslotte wees
mgr erop, waarom de K.A. als een spe-
sifieke lekenbeweging geboren werd,
waarin echter niet zonder de priester ge
werkt wordt. De K.A. wil immers bewuste
en militante leken kweken, die samen met
de hiërarchie het innerlijke leven van de
Kerk activeren.
tot de wegneming van bepaalde onbe
doelde en ongewilde consequenties van
de Zondagswet, maar mede tot gevolg
zou hebben, dat hetgeen bewust als com
promis is aanvaard, zou worden aange
tast.
De mening, dat aan het onderhavige
wetsontwerp in wezen het rrtflWef ten
grondslag ligt, dat de Zondagswet in een
deel van ons land niet in de volks-
conscientie zou rusten, kan de minister
in haar algemeenheid niet onderschrij
ven. De omstandigheid, dat de Zondags
wet in bepaalde delen van het land ver
der en in andere delen van het land
minder ver gaat dan velen daar zouden
wensen, is immers een gevolg van het
compromiskarakter van deze wet.
Dat de beperking tot bestaande tradities
en gebruiken zou leiden tot een onge
wenste verstarring van het culturele le
ven. kan de minister niet inzien. Voor
nieuwe uitingen van volkscultuur laat
de Zondagswet op de Zondag en daarmee
gelijkgestelde dagen ruimte voor de tijd
na 13 uur. Voor de tijd vóór 13 uur zijn
bepaalde uitingen van volkscultuur reeds
mogelijk gemaakt door zekere bepalingen
in de wet. Een verder „openbreken" van
de Zondagswet, moet, nog daargelaten in
hoeverre zulks tot verheffing van het
culturele leven zou bijdragen, ongewenst
worden geoordeeld.
Dat bij de voorbereiding van het wets
ontwerp met de kerken geen overleg
werd gezocht, was een gevolg van het
streven van de minister om met het oog
op de acute moeilijkheden de indiening
van het wetsontwerp op zeer korte ter
mij mogelijk te maken. Nu de indiening
van 't wetsontwerp door omstandigheden
werd vertraagd, zou. achteraf bezien, het
horen van de kerken zonder bezwaar mo
gelijk zijn geweest.
De minister zegt voorts een afwijzend
standpunt te moeten innemen ten aan
zien van de suggestie in het voorlopig
verslag de ontheffingsbevoegdheid van de
burgemeester afhankelijk te stellen van
een besluit van de gemeenteraad. Hij zou
het n.l. ongewenst achten indien het al
dan niet toekennen van ontheffingsbe
voegdheid aan de burgemeester een punt
van discussie zou worden in de gemeen
teraden. Hij meent daarom, dat de ont
heffingsbevoegdheid van de burgemeester
als beginsel voorop dient te blijven ge
steld.
HET ZAT IN DE
LUCHTEN HET
VIEL ER UIT
Omdat het Zondag
was, die gedenk
waardige 29ste April
van 1945. zaten we
met het beste nieuws
van het. jaar min of
meer in onze maag.
En het wonderlijke
en vervelende was.
dat het nieuws juist
de magen van de verhongerende Ne
derlanders aanging.
Maar intussen had de B.B.C.-omroeper
in zijn keurige Engels toch maar dood
leuk aangekondigd, dat niet minder
dan 250 zware bommenwerpers op weg
waren naar Nederland, zo maar voor
de microfoon en alle Duitsers zaten
vermoedelijk met hun oren te klap
peren. Op weg naar Nederland voor
een uniek „bombardement": voedsel
zou van de hemel vallen. Zeshonderd
ton zou binnen enkele uren op Neder
landse bodem zijn.
Die dag waren de „fooddroppings" be
gonnen, die een wereldvermaardheid
zouden krijgen. En nog zien we de
Engelse piloot, die er aan deelnam, de
tranen in de ogen krijgen toen hij
ons enkele maanden later dit gebeuren
verhaalde: „O, boy, that was wonder
ful". Hij behoefde zich voor zijn tra
nen helemaal niet te schamen. Want
heeft u. die dit wonder heeft mee
gemaakt, het met droge ogen kunnen
aankijken?
De eerste stroom ging naar Den
Haag. Leiden en Rotterdam. De vol
gende dagen volgden andere delen van
Westelijk Nederland. Langs vooraf be
paalde koers vloog de luchtarmada,
haar komst hankondigend door een
zwaar gebrom. Als een flits de ge
dachte: als de Duitsers nu maar niet
gaan schieten en dan opeens: vlak
boven ons hoofd, die machtige stroom.
De eerste stroom ging, zoals gezegd,
Die „bombardementen" duurden en
kele dagen en de ingesloten honger-
provincies begonnen bekend te raken
met de beroemde biscuitblikken met
Iegercakes en al die andere blik-heer-
Iijkheden, die we later, maanden later,
misschien met een iets minder gretig
oog bekeken, maar toen.... tóen....
We hoorden die vliegtuigen komen,
een zwaar brommen in de verte en
heel vaag zagen we de Wellingtons, de
Vliegende Forten en hoe ai die oor
logsmachine wel mochten heten, in
een bocht glijden en toen koersen in
een richting, die de hele, onophoude
lijke stroom vlak boven ons hoofd zou
voeren
Nog even in ,een moment de flits:
als de Duitsers nu maar niet gaan
schieten.... en dan: daverend, ver
scheurend van geweld, zongen de mo
toren het zwaarste en mooiste lied,
dat we ooit hoorden, zagen we plotse
ling die duidelijke R.A.F.-c'rkels en
wisten we: het is zo ver, voedsel komt.
en méér nog: het einde van al de oor
logsellende is nabij. Het uitwerpen van
al die pakketten, die in vormloze hopen
op een veld neerkwamen, gedeukte er.
beschadigde blikken, auto's met witte
vlaggen, drukdoende, zenuwachtige
mensen; Duitsers die niet goed wisten
of ze nu bars of vriendelijk moesten
kijken.
Er viel voedsel in die dagen, maar
veel méér bracht deze geallieerde wel
daad dan leniging van een hongers
nood: zij was de inleiding tot onze be
vrijding.
Denk er eens aan vanavond, denk
er eens aan, lezeressen en lezers toen
u tien jaar terug dat daverende,
loeiende, zegevierende motorgeweid
hoorde en vertel het eens aan de kin
deren. Het is het beste oorlogsverhaal
dat U ooit zult kunnen vertellen- hoe
het voedsel wérkelijk van de hemel
