Pillen tegen heimwee
RISICO IN BEELD OP DE E 55
Op reportage naar de evenaar
Pater F. A. J. van Nimwegen CssR f
Kentekenbewijzen voor motorrijtuigen
m mÊm
Slechts experimentele machine
Vierduizend mijlen en 'n wijde, donkere mysterieuze wereld
Initiatiefnemer van
Ecclesia Docens-reeks
ij
Tien schilders en het verzekeringspaviljoen
Bouwwerkzaamheden
Nationaal Monument
begonnen
Egypte aanvaardt
Y.N.-beginselen
Hoge zee speelde
ampliibievliegtuig
parten
Éft
Sociale Studieweek
te Rolduc
Vele mogelijkheden
voor de toekomst
PAGINA 3
mËSm
Zonder avontuur en
kamelen
„Any guns, sir?", vroeg de
man van de douane. Vier dagen
tevoren had een Mau-Mau-gang
dicht bij Nairobi nog twee
Europese schooljongens ver
moord. In de stad droeg sedert
dien iedereen weer een revol
ver onder zijn colbertje, en zo
gij U 's avonds ongewapend in
de buitenwijken waagt, geeft
men in Nairobi geen Shilling
voor Uw veiligheid en Uw le
ven Dat alles meldt men U in
de douaneloods van Nairobi's
Eastleigh-Airport. En van dat
ogenblik af hebt gij geen lucht-
wegwijzer nodig om te beseffen,
dat er niet alleen meer dan
vierduizend mijlen liggen tussen
Schiphol en Kenya, doch bo
vendien een héle, vreemde,
donkere, volop mysterieuze
wereld
mm
hun 7eehd™aa! hadd0n Zi3, ginds ir*
hannitu S:!® aan d® rand van J°"
8-' plannen gemaakt voor 'n
In Amsterdam:
Onthulling door Koningin
Bevrijdingsdag 1956
NOORDER GLASHANDEL
op
roteTcluttfnTT mrt6t de bb™ vab een
Onvolledigheid, personeelstekort
en ziekte vertragen afgifte
De spanning om Israel's grenzen
PROMOTIE TE UTRECHT
KWIX - iets speciaals
QUAKER KWIX MACARONI
x us
Stabiliteit zeer groot
Legio mogelijkheden
Schiphol-Mau Mau in veertig uren
door MARTIN W. DUyZINGS
NAIROBI, Mei.
JJEINRICH- MAYER kón niet slapen. Het lag niet
aan de Suid Afrikaanse Lugdiens. De Constel
lation die, vroeger in de nacht, voorbij Cairo, dartel
als een dweil door de remous was gegaan welke de
woestijn aldaar gewoontegetrouw omhoog zond,
maakte rustig en onbewogen nu zijn mijlen. Er hing
een onwaarschijnlijk scherp gesneden maansikkel in
een, met teer twinkelende sterren volgeladen hemel
hoven de duistere eindeloosheid van de jungle
bezuiden Karthoum. Het was, meldde de steward, een
overigens weinig spraakzame gentleman met "een
zorgvuldig aangelegde snor en een B.B.C.-accent, een
voortreffelijke vliegnacht en hij had mind you!
bezuiden Karthoum en ten gerieve van de hoog
geachte klandizie van de Suid Afrikaanse Lugdiens
wel beroerder nachten meegemaakt. Zijn record was'
Katrhoum—Nairobi met acht luchtzieken, één zend-'
met «nalaria en één planter met twee flessen
onversneden whisky en een kwade dronk Doch di"
maal, constateerde de steward niet zonder spijt was
het een beste vliegnacht, voortreffelijk, indééd' en
vervolgens draaide hij de lichten in'Ve cabTne'uh
der lèe-ehl Cn 7bek0mmerd wegzakken in een
het XI V°n Sl° n en begon liij geeuwerig naar
bet geluid der motoren en het zachte sissen der
rlp C-01'! )''°"inS te luisteren: soms is zelfs boven
U denkt ezu n Karthoum vliegen slaperiger dan
O! h op de plek waar, direct na de start in Karthoum,
een kle
me man met een hoekig gelaat zich veel-
^■ïr»>v-j
Vwr-en-tivintig uur later. De Connie van
de Suid-Afrikaanse Lugdiens staat op
Eastleigh Airport in Nairobi; het avon-
tuur kan beginnen.
Sf* <r, - yx
belovend in een deken gewikkeld had niet een air tje en de luchtvaartmaatschappijen s'er-
alsof hij al jaren lang gewoon was, dwars door alle d^landen'e,!'de^»dddelen *k \Tm'ï-
woestijnen en alle jungles ter wereld heen te sluime- nute en nauwkeurig volgens de dienst-
ren, gloeide laat die nacht nog altijd het rossige puntje «ggenf
van een sigaret. Heinrich Mayer uit Johannesburg tegenwoordig net zo opwirdei.d en pre-
kön niet slapen. In Cairo had hij, tijdens de tankstop, Jies. zo romantisch als een retourtje
n/l -li Appingedam-Laaetnrverveen met de
met nerveus graaiende vingers twee pillen genomen bUs van kwan voor zeven
uit een doos, op wier deksel de beeltenis van een 9„
beminnelijk grijnzende dokter in hoog Suid-Afrikaans "Y Sunss"
ïii i l Amsterdam-Na'rnhi in nauwelijks
meldde: „laat ek U iets omtrent senuweespanning veertig uren. bl
vertel en hoe om dit kwijt te raak". Doch de pillen Professor Zeegers 's verslaggevers
hadden niet geholpen. Heinrich Mayer kón niet ^e7e®X°nog^tintblSp?eklnger"'
slapen.
rich Mayer rillg ,laar ëeleden had Hein-
burg-Zuiri a reis Semaakt, Ham
kat twee m, ka; in die tijd duurde
Cairo. Da-Ó. unden- vertelde dat in
hadden wij, temidden van
rendIeZp!iC-llfp s°mber in hun soep sta-
restaurant 7ni,ueen bur lang in het
terwijl Jw 3? het vliegveld gezeten,
tanks „f bulten in de koele nacht de
branrict Constellation opnieuw vol
noa h7 rila-adden' Diezelfde morgen
Heinrich Mayer in Hamburg
een/a vlie8veld gestaan een kleine,
hnJ™e man met een breed gerande
eer, „i .rode, stevige werkhanden en
een p'as.i-lc zak vol sandwiches. Hij had
harts U'd-Afrikaans paspoort nu (ze
•ions, °°k Heinrich Mayer tijdens de
vHf wereldoorlog voor langer dan
on 'Iaar geïnterneerd en rhet het oog
ricun vagende wereldkrijg leek Hein
de Mayer 'n andere nationaliteit dan
hij .Duitse wat comfortabeler), doch
m'e ,n ook met een paspoort ten na-
hannrf? Henry Mayer, citizen of Jo-
en M urS South Africa, 't vaderland
niet bur'g, ZÜ« geboortestad maar
rich urge'en ..Heimweh" zegt Hein-
den T- yer ronduit. Al die jaren had-
Al dat heimwee met tedere zorr-
Vanmorgen was ik nog in Hamburg"
zegt Heinrich Mayer, „het gaat alle
maal zo snel tegenwoordig. Morgen zal
ik in Johannesburg zijn. Aan het an
dere eind van de wzreld. In een leeg
huis". Hij dacht, dat het beter was
om twéé slaappillen in te nemen. Hij
vreesde, dat hij anders vannacht niet
zou kunnen slapen
Het was tien uur pas, die avond in
Cairo. De Constellation van de Suid
Afrikaanse Lugdiens was, zoekend naar
't vliegveld aan de rand van de woes
tijn, laag over de Pyramiden gegaan
en dan dwars over de stad. In het
restaurant van Cairo Airport geurde
het penetrant naar olijven, DDT. en
muzelmannen. De foto van generaal
Naguib, die anderhalf jaar geleden 't
restaurant van Cairo Airport nog vol
op sierde, hing er niet meer (zijn
de de generalissimo intussen ietwat
hardhandig uit de lijst gevallen), doch
er hing wel een bord met de woorden
„Welcome tot Egypt and welcome to
alle vier-motorige Constellations ten
soijt.
Hoewel: gij reist tegenwoordig in
een handomdraai de wereld rond en
de tyd dat men op een tocht van Am
sterdam naar, laat ons zeggen, de eve
naar avonturen beleefde, royaal genoeg
om er een standaardwerk in drie lijvige
delen mee te vullen is echt wej defi
nitief voorbij. Men vliegt u zonder
veel hokus-pokus tegenwoordig in een
comfortabele leunstoel en zo maar in
uw dagelijkse colbertje van Amster-1
dam naar Nairobi, gij behoeft u niet
meer te bekommeren om uw kamelen
of uw dragers, gij waadt niet meer
door stroomversnellingen, er worden
geen watervallen meer naar u znoemd
en als ze er in Nairobi toevalli- geen
National Park op na hielden, dan
zoudt gij heen en weer naar de eve
naar kunnen gaan zonder een leeuw of
een rhinoceros ontmoet te hebben. De
evenaar ligt, bij wijze van spreken, te
genwoordig naast uw eigen achtertuin-
Rome
ge
voerd en voor het overigens, als in een
vers vervaardigde technicolor, Europa
onder u doorgegieden het Roergebied
Stuttgart, de öodensee de Gotnaid,
hetLago Maggjore Florence, Rome,
Athene en de Acropolis. De verslag
gever herinnerde zich nog best dat hij
in Januari j.l. per automobiel over het
traject Rotterdam-Athene twaalf etma
len had gedaap en dat, aan het einde
van die tocht, zoovel de automobiel als
haar bemanning er uitzagen alsof zij
in de voorste linies aan de Tachtigjari
ge Oorlog hadden deelgenomen. Doch
per vliegtuig iigt he(. allem5al naast de
deur: Athene en Cairo Karthoum en
Nairobi en als ze 0D he't vliegveld van
Nairobi toevallig njet een luchtwijzer
hadden staan, waarop gij, desgewenst
kunt lezen, dat Amsterdam al 4143 K"1
van u verwijder, k nauweliiks veer
is ^Uorni?adat Sfl op Schiphol tegen
het trapje van Uw vliegtuig opgektom-
zlJj- dan zoudt gij u waarachtig
met in de buurt van de equator wanen.
ir,HiviiTnhi dï? morgen zwaar geregend
in Nairobi. De lUcbt was er koel. De
wolken hingen iaag over de heuvels
rond net vilegveid en de Immigration-
officer leek als twee druppels water
op de Immigration-officer van Har
wich en die éne man in het houten
gebouwtje van het vliegveld, Jie een
troi nhelm droeg stond daar dood --
woon voor schut Nairobi leek bh de
eerste kennismaking zo alledaags als
of men het al jaren lang kende.
Toen schoof men in die vliegveld-
loods met zijn koffers een eindje ver
derop tot voor de man van de douane
In het St. Elisabeth-ziekenhuis te Leiden
overleed Zaterdag 1.1. de Redemptorist,
pater Fr. van Nimwegen, een geleerde en
stille werker, die zich in het wetenschap
pelijke leven van Katholiek Nederland een
zeer bijzondere plaats heeft verworven,
als de initiatiefnemer van Ecclesia Docens.
de standaard-uitgave van encyclieken en
andere pauselijke documenten in het Ne
derlands.
Pater Van Nimwegen werd geboren te
Rotterdam op 14 Maart 1886. legde op 29
September 1905 zijn geloften af in de Con
gregatie der Redemptoristen en werd op
8 October 1910 te Wittem tot priester ge
wijd.
Om zijn uitzonderlijk grote studietalen
ten werd hij in 1911 benoemd tot leraar
aan het Klein Seminarie der Redempto
risten te Roermond om onderwijs te geven
in de klassieken, die heel zijn leven zijn
bijzondere voorliefde hadden. Ofschoon
pater Van Nimwegen geen academische
vorming had genoten, is deze autadidact
toch een echt vakgeleerde geworden, die
daarbij een uitstekend docent bleek te zijn
en zijn leerlingen vaak verbaasde door
zijn phenomenaal geheugen; hij wist hele
bladzijden van de klassieke schrijvers van
buiten te citeren.
Na zijn aftreden als leraar in 1919 nam
hij actief deel aan het Redemptoristisch
apostolaat door het geven van missies en
retraites, vooral aan zusters, priesters en
seminaristen. Pater Van Nimwegen was
een geboren conferencier. Zijn preken en
conferenties muntten uit door een sterk
schematische opzet en tegelijk door een
- :vV.a
vuldigheid bewaard pn i
Heinrich Mave- en a* gekoesterd,
tijds, twee en-dertig iaar'0^ dle des*
Hambure met v,P 5 geleden in
gaan m aan boord was ee-
T a nri W6g naar een nieuw leven aan
t andere eind van de wereld. Honderd
cWh i!ilTels naar het oude VBderland
Eerst Was er nooit van gekomen.
dwppr»^i5a er geen geld en toen ver
te echtPaar Mayer in een in-
ineringskamp, en vervolgens..
Heinrich Mayer zuchtte. Drie maan-
zi'n vrouw ziek ge-
ernstig ziek. Men g3f haar
«guit nog een half jaar. Nu had
enrich Mayer zÜn vrouw naar Duits
land gebracht, daar wilde z« sterven.
(Van onze Amsterdamse redactie)
Laatste voorbereidingen voor een
Inge tocht. Professor Zeegers in ge
sprek met de paters Volker (links)
en Wouters, op de trappen van het
klooster der Witte Paters aan de Via
Aurelia in Rome.
Africa" en wellicht was het déze wel
komstgroet, die niet alleen Heinrich
Mayer opeens beseffen deed., dat er
weliswaar tegenwoordig slechts enke
le schamele vlieg-uren liggen tussen
Schiphol en Cairo ot tussen H-.nbur-
en Afrika doch dat in tal van andere
opzichten Cairo nog altijd een heel
eind weg is en Johannesburg ondanks
alles het andere eind van de wereld,
Twee besturen van organisaties, die
met verzekering te maken hebben, de
Ned, Ver. ter bevordering van het Le
vensverzekeringswezen en de Ned Unie
van Schadeverzekeraars gaan gezamen
lijk een stand op de E 55 verzorgen.
Lang heeft men overwogen hoe deze
stand er in hoofdtrekken uit zou moeten
zien. Men dacht zelfs aan een gigantische
pyramide samengesteld uit splinter
nieuwe Nederlandse guldens, doch dit
plan vergde te veel (ruim 1 millioen)!
nieuw aangemunte florijnen om vatbaar
te zijn voor verwezenlijking.
Thans zal de stand gekenmerkt worden
door een tiental schilderijen. De ge
noemde besturen hebben namelijk beslo
ten een aantal vaderlandse schilders op
dracht te geven tot het maken van een
schilderij die „de risico-dragende functie
van het verzekeringswezen" in beeld
brengt. De tien kunstenaars zijn C. Bant-
zinger, E. Doeve, Th. Forrer. Th. Kur-
pershoek, K. Thoie, O. Dicke, C. Reisma,
J. Sluyters jr, P. Ouborg en J. G. Goe-
ting.
Gistermiddag had voor een klein aan
tal genodigden een voorbezichtiging van
de tien inmiddels gereed gekomen doe
ken plaats. Daarbij bleek dat de tien
J. VAN OOSTENDORP
Rotterdam - Tel. 84630 (3 lijnen)
...V "U t
FILIALEN:
DORDRECHT- EDE - SOMMELSDIJK- BRIELLE SNEEK
laPut v7n?Jerdaiï™ers hebben voor het
op d Da J?erIA°P1? NationaaI Monument
^aand?g7e^^Starda? gezieb- Men
beden aan het sloopwerkzaam-
het definitiee4v°orlopige en de bouw van
Het dpfi„ó,-ve monument ..omhuiw
Het definitiev® "™nument „omhullen
ke"d, van de t "onument is- zoala be-
John Radeeker w Van de beeldhouwer
groep en een l'anX on?,vat een beelden-
op BevrijdingsdagqJr11 ,°ver een jaar,
Juliana het Naü!naal "m*1 H"M'
ien- unaal Monument onthul-
Zoals wii ï'ppj.
bet Midde'ndamterreirf1" b®ri®h»en, wordt
\l?Lm.bnu,ment aarr,^,,?® opstelling
He beide kioske^7ra^nUjk\ë^„Terd.
worden verbreed en „In®'.de trottoirs
terwijl voor hotel Kra baCIa',s bePlant-
breed terras wordt naP°laky een
nieten trap zal leiden ,?a!rgrt' Een Sra"
evenals de urnengalerii zuiL die
wordt uitgevoerd in halfmaX, beelden
dengroep bestaat o.m. uit e<m -L?® beel-
hoog standbeeld van een vrn,,, „meter
overwinnig symboliseert en ÏX1 dl,e de
wen. De Rotterdamse architect J6 TGeiA'
Oud is de ontwerper van het whii D
Nationaal Mon.'mev.t zal op eln bLn®1
fvfIe T1311!61, worden verlicht Mp?"
thans druk doende proeven te némen? 'S
Op schriftelijke vragen van het lid der
Tweede Kamer Verkerk betreffende de
tijdsduur tussen aanvrage en afgifte van
kentekenbewijzen voor motorrijtuigen,
heeft minister Algera geantwoord, dat
men inderdaad, in weerwil van de vroeger
getroffen maatregelen, niet heeft kunnen
voorkomen, dat in bepaalde gevallen een
te lange tijdsduur verstrijkt tussen de
aanvrage en afgifte van kentekenbewijzen.
Erkend wordt, dat deze vertraging finan
ciële lasten voor de auto- en motorhandel
met zich brengt en het publiek daardoor
ongerief ondervindt
Hierbij dient te worden opgemerkt, dat
deze vertraging mede wordt veroorzaakt
door nog veelvuldig voorkomende onjuiste
en onvolledige invulling van de aanvraag
formulieren, zowel door handelaren als
door het publiek. Daardoor wordt ook het
tempo van de afgifte van kentekenbewij
zen, waardoor veel volledige gegevens
worden verstrekt, ongunstig beïnvloed.
Reeds geruime tijd geleden zijn maat
regelen genomen, teneinde de personeels
bezetting van de rijksdienst voor het weg
verkeer op een zodanig peil te brengen,
dat stagnatie in de afgifte van kenteken
bewijzen wordt voorkomen. Het is even
wel uiterst moeilijk gebleken, zowel bij
deze dienst als bij de betrokken dienst
van het departement van Financiën op
korte termijn in voldoende mate geschikt
Personeel aan te trekken en op te leiden.
Bovendien is de thans ontstane achter
stand mede te wijten aan een abnormaal
hoog ziektepercentage in de laatste maan-
Er wordt bij voortduring ernstig naar
gestreefd door verdere aanvulling van de
personeelsformatie de bestaande achter
stand in te halen en verdere achterstand
te voorkomen.
Generaal-majoor Burns, het Cana
dese hoofd van de wapenstilstands
commissie der V.N. in Palestina, is gis
teren in Cairo aangekomen voor be
sprekingen over maatregelen ter ver
lichting van de spanning langs de
EgyptischIsraëlische bestandsgren-
zen. De generaal maakte gisteravond
bekend, dat Egypte in grote lijnen
heeft ingestemd met de door de Veilig
heidsraad gegeven beginselen om de
spanning rond de Israëlische grens te
verminderen.
schilders op wel zeer uiteenlopende wijze
aan hun opdracht hebben voldaan. Anec-
dotisch of symboliscbi abstract of
„literair", met humor 0f met dodelijke
ernst hebben zij het onderwerp trachten
uit te beelden- Dat de totaalindruk er
een is van verbluffende artistieke kwali- to -pn„mrrlprrt
teit zouden WU niet willen beweren. zlJn ongesigneerd en slechts genummerd.
Daarvoor zijn de schilders te weinig in Het kunstwerk dat als winnaar wordt
het uit te beelden idee doorgedrongen aangewezen zal 2000 opleveren; num-
en daarvoor missen hUn werkstukken mer twee 1000. Onder het publiek wor-
tezeer 't pakkende, affiche-achtige effectden twintig prijzen verloot.
dat men van schilderijen van dit genre
mag verwachten.
Niettemin is het initiatief van de
beide besturen de moeite van het ver
melden waard. Temeer omdat aan de
„Verzekeringsstand" op de E 55 een wed
strijd verbonden zal zijn. Alle bezoe
kers van het verzekeringspaviljoen kun
nen stemmen welk der tien schilderijen
de risico-gedachte in het verzekeringsbe
drijf het best weergeeft. De schilderijen
Een Catalina-amphibievliegtuig van
de opsporings- en reddingsdienst van de
Marine Luchtvaartdienst heeft gister
avond vergeefs getracht ter hoogte van
de 55-ste breedtegraad en 3 gr O.L. op
de Noordzee de schipper van een Ne
derlandse logger, die 's middags ernstig
ziek geworden was. van boord te halen
De poging mislukte door de hoge zee.
Gistermiddag werd schipper C. den
Heyer van de Scheveningse logger „Arie
van de Zwan" getroffen door een maag
bloeding. De andere opvarenden vroegen
via Scheveningen Radio advies aan het
Rode Kruis ziekenhuis te Den Haag en
daar was men van mening dat de schip
per zo spoedig mogelijk in een zieken
huis diende te worden opgenomen. Daar
de logger eerst hedenmiddag in Sche
veningen zou binnenlopen, werd de hulp
van de M.L.D. ingeroepen en gekregen.
Hoge zeeën maakten het overnemen
van de schipper echter onmogelijk en
het vliegtuig keerde onverriehterzake
terug naar Valkenburg. De schipper
moest de nacht dus doorbrengen aan
boord van zijn logger, doch gisteravond
was zijn toestand redelijk wel.
Vanmorgen om vier uur zou het am-
phibievliegtuig weer opstijgen om een
nieuwe poging te wagen, maar deze
vlucht is niet doorgegaan, enerzijds
omdat de zee nog steeds te ruw was en
anderzijds omdat de toestand van de
patiënt zodanig was. dat hij veilig kon
wachten tot men vanmiddag de haven
zou bereiken.
originele en nieuwe visie op het onder
werp, zodat het een genot was hem te
horen.
Van 1923 tot 1928 was hij directeur van
het Retraitehuis te Amersfoort, waar hij
niet alleen de raadsman werd van de re-
traitanten. maar ook van vele priesters
uit de omgeving. Hij had hier het voor
recht de biechtvader en zielbestuurder te
zijn van mgr dr A. Ariëns, die hij ook in
zijn laatste ziekte mocht bijstaan.
Van 1930 tot 1939 en van 1942 tot 1946
was hij achtereenvolgens overste van de
Redemptoristenkloosters te Zenderen (O.),
Nijmegen en Amsterdam, terwijl hij bo
vendien in de jaren 1939—1946 zijn pro
vinciale overste als consultor ter zijde
stond in het bestuur van de Nederlandse
Provincie. Ondanks zijn voortdurend
zwakke gezondheid wist hij in deze func
ties nog tijd te vinden voor het geven van
retraites aan priesters en kloosterlingen
en voor de beoefening van het apostolaat
van de pen.
Maar de heel bijzondere verdienste van
dit rijke leven is toch gelegen in de Ec
clesia Docensreeks waartoe hij in 1938 te
Nijmegen het initiatief nam. Reeds in het
stille Zenderen was hij begonnen met het
lezen en bemeditcren van de grote en
cyclieken van zijn lievelingspaus Leo XIII;
en het enthousiasme, dat zich hierbij van
hem meester maakte, wist hij ook aan zijn
omgeving mee te delen. Zo kwam zijn
vriend dr A. J. M. Cornelissen te Nijmegen
er toe hem aan te sporen een wetenschap
pelijke vertaling uit te geven van de pau
selijke documenten.
Ofschoon pater Van Nimwegen een ge
leerde was. die niet gemakkelijk tot acti
viteiten overging en slechts na ampel
overleg en nadenken een initiatief aan
durfde, werd hij, eenmaal zo'n initiatief
genomen, volledig er door gecaptiveerd en
was hij er zó vol van, dat hij wel eens
vergat, dat dit voor zijn omgeving niet
altijd op de eerste plaats kwam. Zo ging
het ook met de Ecclesia Docens. Sinds hij
deze reeks had opgezet leefde hij er voor
met verhoogde intensiteit van zijn krach
ten en met al zijn uitgespaarde tijd. Van
1938 tot 1951 voerde hij de redactie er van.
Door zijn grote kennis, vooral van het
Latijn, en door zijn geduldige en nauwge
zette ontledingen heeft pater Van Nimwe
gen. in samenwerking met de N.V. Gooi
en Sticht te Hilversum, de Ecclesia Do-
cens-reeks weten te maken tot een on
misbare standaard vertaling van pause
lijke documenten, die reeds een geves
tigde naam heeft gekregen in ons land en
waarin vanaf Paus Leo XIII tot Pius XII
ongeveer 90 deeltjes zijn verschenen.
In 1951 moest hij wegens verval van
lichaamskrachten de redactie overdragen
aan zijn confraters dr Cbr. Oomen, dr M.
Mulders en dr J. Kahmann te Wittem.
Maar ook vanuit het stille retraitehuis
van Noordwijkerhout, waaraan hij de
laatste jaren verbonden was, bleef hij nog
voorzover zijn krachten het toelieten, bij
dragen leveren voor de Ecclesia Docens
reeks, waarop hij zo kinderlijk trots kon
zijn en die hij zo gaarne „mijn levens
werk" noemde.
Mogen de grote en heilige pausen, wier
woord hij met zo'n piëteit nader gebracht
heeft tot de geestelijkheid en de intellec
tuelen van Nederland hem ontvangen ,,in
Paradiso''.
Dr M. H. MULDERS C.ss.R.
Aan de rijksuniversiteit te Utrecht is
de heer C. G. Lekkerkerker gepromoveerd
tot doctor in de wis- en natuurkunde op
een proefschrift, getiteld: On the zeros
of a class of dirichlet series.
Een bijzonder smakelijke ma
caroni - soort, welke ALLEEN
door Quaker wordt geleverd.
Kwix is gemakkelijk
te bereiden en zeer
voedzaam. Ja.^
Alleen
verpakt
verkrijgbaar
Koop vandaag nog een pak.
an onze luchtvaartmedewerker
TT! EN vliegmachine, die geen vliegmachine; een
helicopter? die geen helicopter is, ziedaar een
korte omsC^rlJvtng van het nieuwste vlieggeval, dat
door Hiller Helicopters in opdracht van het Office of
Naval Research is uitgedokterd.
Het meest lijkt het nog op een vliegende preekstoel,
maar voor het gemak en om een beetje aan de
eerbiedige kant te blijven, zullen we het toch maar
vliegtuig blijven noemen. En misschien is dit tocli
nog wel de beste aanduiding ook, want dit wonder-
machien i® oigenlijk wel in de meest letterlijke
betekenis een vlieg-„tuig". Het is een ringvormig
geval met een soort kraaiennest er boven op, waarin
de vlieger staat en waarmede hij naar believen in
de lucht stil kan staan, voorwaarts, achterwaarts of
zijwaarts vliegen. Het is ongetwijfeld het meest
simpele vliegtuig, dat ooit geconstrueerd is. Het. is
zelfs zo eenvoudig, dat we het haast logischer
gevonden zouden hebben, wanneer 52 jaar geleden
de gebroeders Wright op deze manier geprobeerd
zouden hebben te vliegen in plaats van vleugels te
gebruiken.
►I
De invlieger van Hiller helicopters, Phil T. Johnston,
tijdens een der eerste vrije vluchten met de nieuwe
vliegende schijf. De letters zijn een afkorting van
United States Navy en Office of Naval Research.
Om u niet lanSfr In het onwetende te
laten, zullen we de constructie even uit
leggen Het is in enkele woorden verteld
Het hele apParaat bestaat uit een ring
vormige vleugel, waarin horizontaal twee
tegengesteld lopende propellers draaien
Dat is alles 1
Het toestel, dat momenteel vliegt is
slechts een eMPerimentele machine en zal
nimmer in deze vorm in serie worden
gebouwd; tenminste wat uitvoering be-
treft.
De beide propellers worden bij dit
Het secretariaat van de Limburgse So
ciale Studieweken deelt ons mede, dat de
24ste Sociale Week op Zonda;, 21 Juli
Maandag 1 en Dinsdrg 2 Augustus in Rol
duc gehouden wordt. Als onder» p is dit
maal gekozen: „Het gezin in ontwikke
ling van de huidige samenlevin:
prototype nog aangedreven door twee
kleine benzinemotoren, waarvan elk één
propeller aandrijft door middel van rub
ber snaren. Alles is zo simpel mogelijk
gehouden. De motoren worden gestart
door middel van een touw. op gelijke
wijze als een buitenboordmotor Deze
hoogst eenvoudige constructie van het ge
heel is dan ook de oorzaak, dat de
machine niet volkomen bedrijfszeker is.
Reden waarom men tijdens de proef
vluchten uitermate voorzichtig te werk
gaat. De vluchten vinden plaats op een
maximale hoogte van 2M meter en duren
niet langer dan 3 tot 4 minuten Doch,
zoals gezegd, men heeft met dit toestel
dan ook geen verdere plannen en het
dient alleen om te zten of het gaat.
De besturing van het geheel is zo
mogelijk nog eenvoudiger dan de con
structie. De vlieger staat op een houten
vloertje boven de draaiende propellers en
al zijn besturingsorganen bestaan uit
zegge en schrijve één handeltje, nl. de
gashandle. waarmede hij de motortoeren
tallen regelt. De bediening doet dus sterk
denken aan die van een doodgewone
bromfiets.
Om van de grond los te komen, geeft
hij meer gas. zodat de opwaartse druk
voldoende wordt. Blijft hij dit toerental
volhouden, dan stijgt de machine steeds
verder. Door gas te verminderen en dus
het toerental te verlagen, wordt op een
gegeven moment een evenwichtstoestand
bereikt, waardoor de machine tussen
hemel en aarde blijft hangen. Wil de
vlieger nu voorwaarts gaan. dan heeft hij
niets anders fe doen dan ziin lichaam tets
voorover te laten hellen HierdooT wordt
het zwaarfenunt verplaatst en begint de
voorwaartse vlucht Op dezelfde manier
kan achterwaarts en zijwaarts gevlogen
worden. Het gehele principe berust op
menselijke reacties, die hem van nature
zijn Ingeboren Wanneer men kan fiet
sen, kan men deze vliegende schijf vlie
gen Het is zo eenvoudig, dat iedere leek
bet In 15 minuten onder de knie heeft.
Ja, volgens deskundigen zal het zelfs
mogelijk zijn om een gedresseerde beer als
vlieger te laten ontreden, omdat ook het
dier volgens de natuur zal reageren.
Het grote geheim van deze machine
is gelegen in het feit, dat de constructie
zodanig is, dat het niet in de lucht kan
omslaan. Zelfs niet wanneer de vlieger
zo ver mogelijk voorover of zijwaarts
gaat hangen. Een bekend verschijnsel
by helicopters is overigens, dat hoe
verder het zwaartepunt onder de rotor
ligt, des te onstabieler is de machine.
Aangezien bij dit Hiller product het
zwaartepunt hoven de propellers is ge
legen is de stabiliteit alleen hierdoor
al zeer groot.
Alhoevvel deze constructieve bij
zonderheid, zoals gezegd, tot de ge
heimen van het machien behoren, heb
ben wij er zo'n vermoeden van, dat
de prnpellerhladen aan de tips ver
zwaard zijn, zodat zij als een grote
gyroscoop gaan werken. En. zoals we
allen weten, wil een gyroscoop steeds
in de ingenomen stand blijven volhar
den, zodat hierdoor een grote mate
van stabiliteit wordt verkregen.
De geestelijke vader van het project is
niet de helicopterbouwer Hiller doch een
constructeur van het National Advisory
Committee for Aeronautics kortweg
NACA Charles H. Zimmerman, die in
de jaren, dat hij nog aan de Chance
Vought vliegtuigfabrieken verbonden was,
reeds van zich deed spreken door de
constructie van een zeer merkwaardig
vliegtuig, dat ook reeds veel weg had van
een vliegende schijf.
De ideeën van Zimmerman werden door
hem, in samenwerking met Hiller en het
Office of Naval Research uitgewerkt via
enige andere proefapparaten in de jaren
1946 tot 1948. Hierna lagen de onderzoekin
gen stil tot 1951 en In 1954 wa6 het pas zo
ver. dat het idee verwezenlijkt was en
begonnen de eerste proefvluchten met de
Hillermachine. Voorlopig hing het geval
nog in takels; Inclusief de vlieger. Welis
waar gaf de wijze van ophangen een grote
mate van bewegingsvrijheid, zodat de
machine werkelijk kon worden getest,
doch mocht er tets mis gaan dan kon alles
tijdig opgevangen worden.
Pas op 27 Januari 1955 werd de eerste
vrije vlucht gemaakt, die uitstekend ver
liep.
Welke betekenis de machine voor de
toekomst heeft, valt nog moeilijk te
voorspellen. Allerhande mogelijkheden
heeft zij in zich. Zelfs in haar huidige
vorm, zy het dan bedrijfszekerder van
constructie, zijn de gebruiksmogelijkhe
den legio. We denken hier maar aan het
oppikken van drenkelingenuitkijkpost
voor artilleriewaarneming; verkenning
boven de fronten en als simpele beman
de radar-antenne, waardoor b.v. de reik
wijdte van de boordradar van oorlogs
schepen aanzienlijk kan worden ver
groot. Om als verkeersagent, uitgerust
met radio voor het doorgeven van be
richten en aanwijzingen aan de man
schappen, die op de grond het verkeer in
goede banen moeten leiden, zou het zijn
nut kunnen bewijzen.
Wat de verre toekomst betreft, zijn de
mogelijkheden eveneens talrijk. Ver
schillende van dergelijke apparaten in
èèn frame verenigd, zouden grote lasten,
b.v. tanks of andere zware voertuigen
over hindernissen rivierovergangen
e.d. kunnen zetten. Complete ambu
lances, waarin de gewonden reeds hun
verzorging ontvangen zouden naar vei
liger oorden kunnen worden overge
bracht.
Het prote voordeel is, dat de constructie
oneindig veel eenvoudiger er) dus minder
kostbaar is dan die van een helicopter.
Zelfs is het zo. dat met behulp van dit
principe, snelle vliegtuigen te verwezen
lijken zijn, die zich in start en landing ge
dragen als een helicopter en ttidens de
vlucht als een normaal snel vliegtuig.
Hierdoor zullen kostbare vliegvelden met
kilometers lange startbanen overbodig
worden. Allerwegen is er een streven naar
een dergelijke vorm van luchtvaart.
Het zou dan ook wel eens zo kunnen
gaan. dat de helicopter thans nauwelijks
uit de kinderschoenen gegroeid al weer
op de achtergrond zal geraken om ten
slotte evenals de autogiro van voor de
oorlog, van het toneel te verdwijnen.
