BEY VAN TUNIS OMHELSDE
BOURGUÏBA
Conflict bij de S.A.S. opgelost
Eerste stemmingen over het
ontwerpUoIlard
Vakbond-rivaliteit de oorzaak
van Brits spoorwegconflict
SAFARI LANGS DE EVENAAR (2)
CHLOOR VOOR DE DUITSERS
D'
E'
Geen winkel zonder Indiër, tussen Tabora,
Mwanza en Zanzibar
5
O
Gloeilampjes
Waarom al die
stakingen
Grootste ontvangst voor uit ballingschap
teruggekeerde nationalistische leider
Hengelen voor
dames wordt mode
Massale vissen-
vergiftiging
Compromis tussen Deense en Zweedse piloten
„Tegemoetkomingen" konden C.V.P. niet
imponeren
Vrouwen-expeditie op
Himalaya-top
Staking om een pakje sigaretten
Wethouders kregen
proces-verbaal
DONDERDAG 2 JUNI 1955
PAGINA 5
Mei.
Viff drukke minuten
SCHEDEN IN DE HAVEN VAN DAR-ES-SALAAM
Negentig procent.
Stroom van millioenen
Verleden jaar werd hier in
Dar-es-Salaam in opdracht van
de Aga Khan een nieuwe uit-. J
gave van de Koran gedrukt. f
Tienduizend exemplaren in de
lingua franca der Afrikanen,
het Swahih Het boek is nu
reeds uitverkocht en men be
reid een tweede editie voor met
een nog grotere oplaag. De Is
lam is in Oost-Afrika op ver
overing uit en zij die deze ver
overingstocht leiden, tot diep in
het binnenland, maken dank-
baar gebruik van het machtsap-
paraat waarover de Tndiër nu in
deze streken beschikt, en overal
stampt men nieuwe moskeeën
uit de harde aardb. Want Allah
is groot en zo Allah al niet groot
mocht zijn, zo is hij hier in Oost-
Afrika in ieder geval wel mach-
Aanslagen in N. Afrika
Chauffeurs loosden wei
in kanaal
OOK IN HET SOUVEREINE DRINKWATER
Geen incidenten
Louis Perrier
overtocht
sleepklaar voor
naar Egypte
Merkwaardig conflict in
Voorhout
STAKING BIJ FORD
UITGESTELD
ALLAH'S MACHT IN BRITS OOST-AFRIKA
dreef een
door MARTIN W. DUYZINGS
DAR-ES-SALAAM (Tang.
P HET VLIEGVELD van Zanzibar
Indiër zijn winkeltje. Wij kwamen daar na een
alles behalve saaie vliegtocht, waarin wij g< i gen len
te over gekregen hadden, de onverwoesibaie ege -
Dakota's en de verbluffende
East Airways volop
te bewonderen. Wij wilden rechtoe-rechtaan van
Mombasa naar Dar-es-Salaa.n, de Tanganyika.™,
door wijlen de Duitse
doch de East African
met een bezoek
te verrassen.
en een
heid van overjarige
vaardigheid van de piloten der
hoofdstad die destijds nog
kolonisten werd gebouwd,
schonken ons duizend overbodige mijlen
drie tussenlandingen voor hetzelfde geld.
onweer dat zelfs voor
Airways
Afrika en
Vrolijk slingerend op een
Oost-Afrikaanse begrippen met alledaags mocht
lieten, vloog gezagvoerder Davidson, een koele Brit
met een halve borst vol koninklijke onderscheidingen,
ons gewoon maar op de tast en menigmaal door met
vuilgrijze wolken volgestapelde bergkloven, eerst naar
Momba, diep in het binnenland. En dit uitsluitend
ten gerieve van een oude Engelse dame die haar
Er waren geen passagiers voor Zan
zibar. Er waren evenmin passagiers
voor Dar-es-Salaam. Gezagvoerder
Davidson had deze tussenlanding op
het eens zo beruchte eiland kunnen
overslaan zonder dat de verlies- en
winstrekening der East African Air
ways daar enige hinder van ondervon
den zou hebben. Wij bleven daar dan
ook slechts vijf minuten. Het waien fle
bedrijvigste minuten van heel deze
lange tocht. De roltrap stond nog niet
goed en wel tegen de Dakota aan
geschoven of de passagiers koppig
achtervolgd door gezagvoerder David
son en diens tweede piloot-en-factotum
(die Carefull heette), holden al wat zij
maar hollen konden in de r'chting van
het stationsgebouw. Daar bleek de
Indiër in zijn winkeltje op alles voor
bereid. Tot zijn best-sellers behoorden
sigaretten dn voor het overige deed hij,
onder meer, in die vijf minuten nog
een Winchester-buks en een foto-toe
stel van het duurdere genre van d«
hand.
Er waren dagen, zo vertelde men my
later, dat er slechts één vliegtuig op
de aerodrome van Zanzibar landde. De
Indiër had dan, zoals deze dag slechts
vijf minuten om zijn zaken te doen
Doch niettemin hield hii er ginds in
Zanzibar niet alleen een uitvoerige
familie, doch bovendien een gerieflijk
huis en een Amerikaanse automobiel
van het type 1951 op na. Zitn winkelt je
op het vliegveld was, zei men. zonder
meer een goudmijn.
aldaar wonende dochter
„pressure-coocké'r" wenste
Vervolgen» voerde men ons, laag vliegend in een
eindeloze reeks voor-oorlogse remous-tikken, opnieuw
naar het Oosten, naar Tanga, alwaar op een zon-
overladen vliegveld de Tanganyikaanse immigratie
autoriteiten een langdurig formulier vol gegevens
omtrent ons reisdoel en onze voornemens in ont
vangst wensten te nemen; en nadat dan, als pikante
attractie ten behoeve van lien die menen, dat vliegen
tegenwoordig saaier is dan U wel denkt, gezag
voerder Davidson midden in zijn aanloop op de start
baan van langa met heel zijn gewicht boven op zijn
remmen was gaan staan, zodat onze handbagage
huiselijk uit de rekken rinkelde, vlogen wij, alvorens
eindelijk naar Dares-es-Salaam te koersen, eerst nog
even over een stuk wild kokende Stille Oceaan: naar
Zanzibar. Het vliegveld was daar een vierkante,
roestrode vlek temidden van een donker palmenwoud.
Aan de rand van die rode vlek stond, wit glinsterend
in de zon, een stationsgebouw dat qua architectuur
liet midden hield tussen een moskee en een voor
malig lustslot van de voormalige Koning Faroek. Daar
dreef die Indiër zijn winkeltje....
nieuwe voorraden voor Indische handelaars
In Kenya en Tanganyika zijn, op
vriendelijk verzoek van hel departe
ment van financiën, tabakswaren pas
weer nog duurder geworden dan zij al
waren, doch de Sultan van Zanzibar
houdt zonder zich aan de raadgevingen
zijner Engelse vrienden te .-toren, zijn
invoerrechten op uit het buitenland
geïmporteerde artikelen angstaan
jagend laag en gij koopt op het vlieg
veld van Zanzibar een tinnetje met
vijftig uitstekende Engelse sigaretten
voor dezelfde prijs waarvoor gij in
Nairobi, Entebbe of Dar-es-Salaaro
slechts op twintig stuks kwalijk geu
rend bocht kunt rekenen
Daarom weegt elk vliegtuig dat van
Zanzibar naar het vasteland vliegt wel
wat zwaarder dan het woog toen het
op de roestrode airstrip van 's heren
Sultans eigen eiland landde; en daar
om stomen er nogal wat schepen met
contrabande van Zanzibar naar de
Oostafrikaanse kust.... En overal in
de sleutelposities van deze handel
waarin, naar men niet zonder reden
aanneemt, enorme winsten worden
gemaakt, vindt men bedrijvig, ge
dienstig en met een strak getrokken,
bleekbruin gelaat dat expressieloos is
als een uit gips vervaardigd masker,
stellig wel een Indiër
In Dar-es-Salaam kregen wii in dit
verband wat cilfers te zien. „Ook in
Tanganyika", zei men daar, ..bekleden
de Indiërs een machtspositie. Zfl be
heersen de handel. Zij dirigeren, min
of meer, 's lands economie Er woon
den in 1948, toen de laatste officiële
telling plaats vond, in Dar-es-Salaam
slechts veerticnduizend Indiërs,
tegenover meer dan vijftigduizend
Afrikanen en niet eens tweeduizend
Europeanen. Doch negentig procent
van het hulzeubczit in de stad de
paleizen zowel als de krotten was
toen al in handen van de Indiërs en
sedertdien is dat percentage, ongetwij
feld nog gestegen".
Uit de bevolkingscijfers blijkt, dat
het Indische contingent ender de be
volking van Oost-Afrika nog steeds
toeneemt in 1931 telde men in Uganda
13.026 Indiërs; in 1948 (het laatste, min
of meer nauwkeurige cijfer waarover
men beschikken kan) had du aantal zich
reeds meer dan verdubbeld: men tel
de toen 33.765 Indiërs en de samen
stelling der bevolking 'n een stad als
Kampala (Uganda) spreekt boekdelen:
1039 Europeanen (doorgaans gouverne
mentsdienaren). 11.905 Afr'kanen en
reeds 8483 Indiërs
In Kenya telde men in 1948 al meer
dan 97.000 Indiërs, waaronder zeven
duizend meestal katholieke Goanezen;
en in Tanganyika liggen de cijfers als
volgt: in 1921 telde men 10.200 Indiërs;
in 1931 verdubbelde zich de Indische
groep tot 25.144; in 1948 was zij druk
bezig, zich opnieuw te verdubbelen en
kwam men op een totaal van 46 491;
en in 1952 telde men alweer dertien
duizend Indiërs méér, het totaal be
liep toen 59.515 zielen.
Ook Dar-es-Salaam werd beheerst
door de Indiërs. De stad had in de
wilde dagen van het, zo jammerlijk
verongelukte Engelse „aardnotenplan"
een boom-periode beleefd er» de Indiërs
hadden er listig en met kennis van
zaken hun affaires gedaan temidden
van een eindeloos lijkende stroom van
millioenen Ponden Sterling, die in het
aardnotenplan verdwenen als de be
ruchte sneeuw voor de verzengende
zon.
Nu wemelde het er van de Aga Khan-
icholen.en de Indische Moskeeën en
er was geen winkel in beol de stad of
een Indiër zwaaide er de scepter.
Nadrukkelijker nog dan ginds in
Nairobi of Mombasa kon men hier in
Dar-es-Salaam ervaren, dat de Indiërs
zich niet alleen van de tussenhandel
jn Oost-Afrika hebben meester ge
maakt, doch dat zij jn niet onbelang
rijke mate ook de groothandel reeds
beheersen. Indische zakenlieden bou
wen nu Paleizen-van-zakenpanden in
Oost-Afrika en zij rijden rond in
sleeën-van-kostbare-automobielen. En
ais mr Williamson, de zonderlinge
Canadees, die ruim tien jear geleden
hier in Tanganyika de rijkste diamant
mijn van hee] de aardboi ontdekte, een
rechtskundig adviseur nodig heeft in
een bedrijf waarin men niet meer met
millioenen doch met miliiarden rekent,
dan kiest hij gemakshalve maar een
Indische rechtsgeleerde; erl er 00k
langs de Klindin Road in Mombasa
geen huis, dat niet aan een Indiër toe
behoort, en er wonen bezorgde
Europeanen in Oost-Afrika die in het
feit, dat de Indische Mohammedanen,
grotendeels behorende tot de secte der
Ismaelieten en staande onder leiding
van de Aga Khan, langzamerhand alle
economische sleutelposities hebben be
zet en da, zi.i daarvan, zo men wil „par
force gbruik kunnen maken om hun
ideologie ook onder de Afrikanen te
verspreiden even grote gevaren zien
1 T i zhTrh ?Senblik nog vrij ge-
,f„n,,steHig wei aanwezige
dreiging van het communisme.
De Tunesische nationalistische leider Habib Bourguïba is Woensdag na drie
jaar in ballingschap te hebben doorgebracht, in Tunesië teruggekeerd en op
grootse wijze door zijn landgenoten ingehaald. Velen waren in Tunis samen
gestroomd om hem te begroeten. Uit het binnenland van Tunesië hadden hon
derden geestdriftigen moeilijke wegen op kameel of paard afgelegd. Naar
schatting waren er 250.000 personen aan de kade, toen daar de „Ville d'Alger"
aanlegde. De 53-jarige Bourguiba had tranen in de ogen, toen hij de bodem
van zijn geboorteland weer betrad. In Januari 1952 was hij onder gewapend
escorte in een politieboot uit dezelfde haven vertrokken naar het eiland Djerba
f in de Golf van Gabes, de eerste der vele plaatsen waar hij op last van de
f Franse regering in ballingschap moest verblijven.
i Gisteren hingen in Tunis overal Tu- I tionalisten en de Franse kolonisten die
k n f a a art TalfVloctnnr rriin r\ on d n nlln
nesische en Franse vlaggen uit. Er
waren erebogen opgericht langs de
gehele route, die de leider in de stad
zou volgen. De menigte op de kade
doorbrak het cordon van padvinders en
jonge vrijwilligers en droeg Bourguiba
naar een overdekte ruimte waar hij
zijn eerste toespraak kon houden. Er
was een officiële commissie van ont
vangst, waarvan o.a. prins Tsjadly, de
zoon van de Bey, leden van de Tune
sische regering en leiders van de Neo-
Destour deel uitmaakten. De Arabi
sche wijk van de stad was geheel leeg
gelopen. In de Europese wijk gingen de
Fransen normaal aan hun werk.
Later op de dag werd Bourguiba
tegen alle protocolaire regels in har
telijk omhelsd door de Bey van
Tunis, Side Lamine, die de terugge
keerde in Carthago ontving.
In Tunis sprak Bourguiba een grote
menigte toe. Hij deed een beroep op
eenieder om de nationale eenheid te
handhaven. Deze eenheid, zo zeide hij
met een toespeling op de extreme na-
tegen zelfbestuur zijn, diende „alle
leden van de Tunesische familie en
allen die in het land wonen" te om
vatten. In een andere speech zeide
Bourguiba, dat concessies waren ge
daan opdat een moderne staat ge
bouwd zou worden in samenwerking
met Frankrijk.
Bourguiba wordt in Tunesië be
schouwd als de voornaamste architect
van de overeenkomsten met Frankrijk,
die het protectoraat zelfbestuur gaven
op binnenlands gebied.
Te Marakesj in Frans-Marokka is
een Marokkaanse wethouder doodge
schoten, kort nadat de pasja van dit
gebied, zich er op had beroemd, dat er
dank zij zijn strenge maatregelen een
einde was gekomen aan de reeks ge
welddaden. In totaal werden in Ma
rokko in de afgelopen 24 uur vijf per
sonen vermoord.
In Algerije vonden in dezelfde pe
riode zeven mensen de dood, terwijl
er tien bij aanslagen werden gewond.
Vroeger en dat is nog niet
eens zo heel lang geleden was
het een uitgemaakte zaak dat hen
gelen een puur-mannelijke aange
legenheid was. Dat de dames ook
hierin geëmancipeerd zijn, bewijst
de bloeiende hengelclub voor da
mes ,Jtia" in Amsterdam. Het
werd op Tweede Pinksterdag even
eens bewezen door de dames der
leden van de Philips' Hengelsport
Vereniging langs de oevers van de
waarlijk unieke visvijver, welke
deze vereniging met gerechtvaar
digde trots haar eigendom noemt.
Niet minder dan 240 dames bon
den daar een sportieve strijd met
elkaar aan en in dit Lilliputcon-
cours van slechts anderhalf uur
wisten niet minder dan 210 der
deelneemsters vis te vangen. Na
tuurlijk werden zij trouw terzijde
gestaan door haar wederhelften,
die zulke griezelige karweitjes
verrichten als het onthaken van
de gevangen vis, het aanslaan van
een worm of o griezeleen
made, doch de vis moest door de
dames zelf gevangen worden en
heer - gemaal mocht slechts
coachen, hoezeer hem de vinger
toppen ook tintelden.
De opmerkelijkste vangst deed
mevr. v. d. Heuvel, die het bestond
een karper van 53 cm te vangen
aan de vaste hengel met een lijntje
van slechts 18100 mm nylon. De
eerste prijs werd gewonnen door
mevr. Vlemminx met niet minder
dan SO vissen2 mevr. WiUemsen
(21); 3 mevr. Peek (18); 4 mevr.
van Heuchten haar man had
's morgens zijn kunnen reeds be
wezen tijdens het concours van de
journalisten in hetzelfde water)
(16), 5 mevr. Rovers (16); 6 mevr.
van Deur zen (16).
In het Westfriese kanaal nabij Noord- I
Scharwoude is tengevolge van vergifti- I
ging een grote sterfte ontstaan onder de
vissen, doordat enige chauffeurs van een
zuivelonderneming uit Breda gedurende j
de afgelopen dagen ongeveer 30.000 wei in
het water hebben geloosd.
De chauffeurs vervoeren dagelijks melk
in een tankauto naar een melkfabriek in
Opmeer- waar deze melk wordt verwerk'
De na de verwerking overgebleven wei
maar op hun
Het conflict bij de Scandinavische j ten betreft, „aan hun trekken komen"
luchtvaartmaatschappij S.A.S., tenge
volge waarvan van de 73 Zweedse
tweede piloten dezer maatschappij er
38 hun ontslag hadden genomen, is
thans bijgelegd. De onderhandelingen
zijn langdurig geweest en vorige week
heeft de maatschappij al verschillende
diensten vooral in het Scandinavische
verkeer, moeten inkrimpen of tijdelijk
opheffen.
Zij wensten nu echter voorrang bij de
bevordering tot gezagvoerder, opdat
ook bij deze functionarissen de juiste
I verhouding tussen de verschillende na
tionaliteiten spoedig tot stand zou ko
men. De Zweedse tweede piloten had
den daar echter bezwaren tepen, om
dat hierdoor hun promotie vertraagd
zou worden.
moeten zij weer meenemen
terugleg hebben zij deze vloeistof in het de indertijd gemaakte bepaling dat de
tnt schade van functies bij de S.A.S. zo mogelijk vol
Er is nu een compromis bereikt,
waarbij de promotie gedurende de
eerstvolgende vijf jaren alleen zal ge-
Het conflict vond zijn oorsprong in sncnhjfie" dienstjaren'
indertiid spmaalita hennl ine dat do ongeacht de nationaliteit.
kanaal laten lopen, zeer tot schade van
de daarin aanwezige bot, aal, brasem en
blei Beroepsvissers schatten de aange
brachte schade op enige duizenden gul
dens, De rijkspolitie heeft proces-verbaal
opgemaakt. Bovendien is de Visserij-in
spectie van de vergiftiging in kennis ge
steld.
gens de verhouding 3—3—2 tussen
Zweden, Denen en Noren verdeeld I 1 WCCde SI111 KOU-ZUlger
dienden te worden. Kort na de oorlog J 1
hadden de Denen echter een piloten- y00r gUezkaiiaal beSteld
tekort en pas de laatste tijd konden
zij, althans wat het aantal tweede pilo.
Moekoendoe Afrika
Wanhopig was de strijd, die een in
heemse vrouw leverde met een gorilla,
die haar kind van een jaar wilde stelen.
Ze kon tenslotte niet verhinderen, dat
het dier met het kind in het oerwoud
verdween. Later vond men het stoffe
lijk overschot van de kleine terug.
Lunteren
Nog vóór het vacantieseizoen in volle
ernst losbarst, zal Lunteren de stenen
kalender, die het vroeger bezat, terug
hebben. Deze kalender heeft zich, vol
gens de overlevering, in oude tijden
bevonden op de top van de Linde-
boomsberg, het hoogste punt van de
West-Veluwe. Twee van de oude zon
newendestenen, die in de loop der tij
den respectievelijk naar Barneveld en
naar een kolonie van het Leger des
Heils tussen Lunteren en Amersfoort
verdwenen waren, zijn inmiddels naar
de oude plaats terug gebracht. Waar
de derde steen gebleven was, kon niet
worden nagegaan, maar ter complete
ring heeft men een stenen kolos uit het
Buurtbos naar de Lindeboomsberg ge
transporteerd. Men is nu met de recon
structie begonnen op de westelijke
heuvelhelling. De stenen worden niet
gericht op de opgaande zon, doch op de
punten, waar de zon op de langste c.q
de kortste dag ondergaat. Het K.N.M.I.
was behulpzaam met de wetenschappe
lijke aanwijzingen.
Dar-es-Salaam NAfrika)
Men beweert dat een kip op een fok-
bedrijf in deze plaats het wereldrecord
eieren-leggen heeft gebroken. Het ging
hier niet om de hoeveelheid eieren in
een bepaalde tijd, maar om de zwaarte
van het ei. Het woog namelijk 160 gram
(hetgeen driemaal zoveel is als een
normaal ei weegt) en was bijna negen
centimeter lang. De houdster van het
vorige wereldrecord was een Nieuw-
Zeelands hennetje, dat het echter niet
verder had gebracht dan 139 grammen.
(Telefonisch van onze correspondent).
BRUSSEL, Woensdagavond,
In de Belgische Kamer is men heden-
namiddag overgegaan tot de stemming
over het eerste artikel van het bekende
door de katholieken onaanvaardbaar ge
achte wetsvoorstel-Collard inzake het
onderwijs. Tevoren waren verschillende
door de C.V.P. ingediende amendementen
verworpen.
Om de schijn van een concessie aan de
katholieken hoog te houden, matigde de
regering zelf bij amendement enkele der
artikelen van haar oorspronkelijke voor
stel. In de eerste lezing luidde dat artikel
1 o.m.: „De staat richt kleuter-onderwijs
lager onderwijs, normaal onderwijs, se
cundair onderwijs en normaal en tech
nisch onderwijs van hogere graad in". De
regering heeft daar thans aan toegevoegd:
„daar waar de behoefte daaraan zich doet
gevoelen". Artikel 2 luidde aanvankelijk:
„het totstandbrengen der inrichtingen ge
schiedt bij K. B." Dit werd veranderd in:
„geschiedt bij een in de ministerraad
goedgekeurd K.B." Hierdoor wordt voor
komen, dat de minister eigenmachtig op
treedt. De C.V.P. had zich tevoren tegen
beide artikelen verzet, ondanks de z.g.
tegemoetkomingen van de regering. De
CVP zou namelijk nader omschreven
willen zien, wat men met het woord „be
hoefte" bedoelt, dat men zo rekbaar kan
maken als men wil. En wat het artikel 2
betreft, had zij het totstandkomen der
onderwijs-inrichingen bij wet willen zien
geschieden. In dat geval zou namelijk een
beroep gedaan kunnen worden op de
Raad van State. In deze geest waren dan
ook CVP-amendementen ingediend, die
echter alle zoals gezegd en zoals te
verwachten was onmiddellijk door de
linkse meerderheid werden verworpen.
Hierna keurden de linkse partijen het
door de CVP gewraakte artikel 1 goed
met 103 tegen 92 stemmen. Bij de stem
ming over het eerste en belangrijkste
artikel van het ontwerp-Collard, deed
zich even een komisch incidend voor.
De gewezen CVP-minister van open
baar onderwijs, dr Harmei, wiens
schoolwetgeving door het wetsvoorstel-
Collard tn feite wordt afgebroken, ant
woordde In een bui van verstrooidheid
„Ja", daar waar hü met een klinkend
„Neen!" had willen antwoorden.
Bij het door de voorzitter bekend ma
ken van de goedkeuring door links van
artikel 1 heerste een opvallende stilte.
Incidenten deden zich evenwel niet voor.
Hierbij dient opgemerkt, dat de voorzit
ter der socialistische partij de heer Bu-
set, die dit wetsvoorstel tegen het katho
lieke onderwijs tegen elke prijs heeft wil
len doordrijven, niet bü deze stemming
aanwezig was.
Op een desbetreffende vraag van een
CVP-lid antwoordde minister Coliard,
dat in zijn gedachtengang voorzien wordt
dat cursussen van godsdienst en leeke-
moraal in alle sectoren van onderwijs
zullen gegeven worden, indien dat in het
programma voorkomt. De CVP had die
bepaling ook voor de onderwijs-instel-
ling en van gemeenten en provincies ver.
plichtend gesteld willen zien. Volgens de
minister heeft de regering echter geen
recht in dat onderwijs tussenbeide te ko
men. De CVP was het daarmee niet eens.
Het is opvallend, zo zeide de CVP-er Har-
mei, dat de regering plotseling beweert
niets te zeggen te hebben in het gemeen
telijke en provinciale onderwijs, terwijl
z'ij er anderzijds wel allerlei maatregelen
voor treft, die het neutraal onderwijs in
provincie en gemeente bevoordelen.
Het CVP-voorstel volgens hetwelk het
gezinshoofd bij de keuze voor zijn kinde
ren van godsdienst of leekemoraal wordt
vrijgelaten en volgens welk het verboden WC1CIU OJI,
nen _dW8ft! uU te t?efe' Evans maakte ook deel uit
De eerste Hims'aya-expeditie, welke
uitsluitend uit vrouwen bestaat is er
in geslaagd in de Djoegal Himal-keten
een top zonder naam van ongeveer
7000 meter hoogte te beklimmen. Het
zijn de Schotse dames Monica Jackson,
moeder van twee kinderen, R e. Stark'
spraaklerares en dr Evelyn Camrose'.
De laatste kon de tocht wegens „berg-
ziekte" niet naar de top volgen. De top
werd 21 Mei overwonnen. Inmiddels
zijn de dames teruggekeerd
naar Kat
mandu, de hoofdstad van Nepal. Deze
vrouwenexpeditie wordt gesteund door
de Britse „Everest foundation" en de
„Himalaya Club" (India).
De Britse expeditie onder dr Charles
Evans, is er in geslaagd de Kangchen-
junga, de op twee na hoogste berg ter
wereld 8579 meter te beklimmen.
2fn' d, aangenomen. De bespreking
der artikelen wordt morgen voortgezet.
peditie, die
overwonnen.
van de ex-
de Mount Everest heeft
Dr Gerhart Schroeder,
de Westduitsg minister
van binnenlandse zaken,
heeft tijdens het vragen
uurtje in de Bondsdag een
eind gemaakt aan de illu
sie der liefhebbers van
een goed glas water, dat
de Duitse souvereiniteit
nu voortaan ook bij het
openen der waterkraan
merkbaar zou zijn Niet
weinigen in Duitsland
hebben namelijk vooral
dèèrom op de bezetting
gemopperd, omdat deze
op de dag der onvoor
waardelijke capitulatie
verordende, dat het lei
dingwater met een portie
chloor diende te worden
ontsmet.
Zó huiverig waren de
militaire leiders voor be
smettingsgevaren, dat in
de Amerikaanse zóne nog
lang na de capitulatie de
waterkranen „off limits"
waren en alle bezetters
slechts water uit water
zakken mochten drinken.
Het „chloorbevel" is on
danks de herhaaldelijk in
de felste woorden geuite
Duitse protesten een der
taaiste bevelen der bezet
ting geweest. Het heeft
alle verplichtingen van
het bezettingsregiem
overleefd en heeft zelfs
de hoge horde der Duitse
souvereiniteit zonder fout
genomen. Plaatselijke au
toriteiten hebben vaak
een chloorstaking onder
nomen, doch zij hebben
daarbij steeds moeten on
dervinden, dat de Ameri
kanen op dit punt van
geen toegeven wilden we
ten. De oorzaak van die
vasthoudendheid is nu ook
voor de meest verstokte
Duitse betweters duide
lijk geworden: minister
Schroeder heeft verklaard
dat ook het souvereine
Duitse leidingwater met
chloor behandeld zal wor
den, omdat het anders
niet mogelijk is onschade
lijk water te serveren.
Het verbruik van wa
ter bedraagt tn de Bonds
republiek per jaar vijf
milliard kubieke meter,
waarvan twee derden uit
open en meestal vuil wa
ter moet worden geput.
Schroeder heeft er de
Duitsers aan moeten her
inneren, dat het chloren
van drinkwater tenslotte
geen buitenlandse vin
ding is, doch dat het tn
vele delen van Duitsland
reeds sedert 1909 wordt
toegepast. Overigens heeft
ook de thans naar het
schijnt overwonnen ty-
phus-epidemie in het
Oostelijk deel van het
Ruhrgebied weer eens
getoond, dat men moeilijk
nauwlettend genoeg op de
watervoorziening kan zijn.
Het regent in de Duitse
pers tenminste critische
opmerkingen aan het
adres van dcontrole der
volksgezondheid, die niet
heeft kunnen voorkomen
dat in de stad Hagen een
zuivelfabriek haar water
uit een besmette bron
pompte en het dan nog
ongekookt verwerkte. De
epidemie, die meer dan
zeshonderd mensen aan
tastte, is hierdoor veroor
zaakt.
(Van onze Londense correspondent)
ZOU ER één land zijn waar zo vaak, zo langdurig en met zoveel kwaadaardig
heid gestaakt wordt als Engeland f Havenstakingta^nwerkersstaking
krantenstaking, staking der electriciëns, autobusstakingUnterground-sta
king, bootwerkersstaking, en nu, na maandenlang als een zwaard van Damocles
boven Engelands hoofd gehangen te hebben, de 'spoorwegstaking. De lonen zijn
hoog, de arbeidsverhoudingen zijn uitstekend geregeld (al is er reden te over voor
criiiek), er is volop werkgelegenheid, de welvaart is groter Jan ooit. En toch:
staking op staking, slag op slag voor de Britse economie. Waarom toch? Waarom
deze voortdurende arbeidsonrust
E REDENEN zijn vele: prijsstij
ging, waarmee het loonpeil, on
danks voortdurende verhogingen,
vaak geen gelijke tred houdt; onlust na
de zware beproevingen van de oorlog;
het stoken van communistische agita
tors, die in de staking een welkom mid
del zien om de kapitalistische maat
schappij te ontwrichten; ontkerstening,
die brede kringen vervreemd heeft van
de allereerste beginselen van het Chris
tendom (,,I couldn't care less" en „Ben
ik milns broeders hoeder?"); verweking,
veroorzaakt door de vérgaande sociale
zorg; een te grote welvaart die het be
grip „werkloosheid" tot niét meer dan
een woord uit het woordenboek heeft
gemaakt.
Docli, afgezien van geestelijke oorza
ken, die in wezen beslissend zijn, ligt
de kern van al deze onrust in de struc
tuur der Brfise vakbeweging. Er zijn in
Engeland niet minder dan 690 afzonder
lijke vakbonden, hoewel deze figuur iets
vereenvoudigd wordt doordat 67% van
alle werkers is aangesloten bij 17 grote
vakbonden. Het totale lidmaatschap be
loopt de 10 millioen. Van de 690 vakbon
den zijn er 330 overkoepeld door het
Trades Union Congress (T.U.C.), dat de
belangen van de 8 millioen leden coör
dineert. Do T.U.C. vormt daardoor een
voorname stabiliserende factor in de in
gewikkelde Britse arbeidsverhoudingen.
Desondanks is er gelegenheid tot wrij
ving te over, omdat er een enorme ri
valiteit bestaat tussen verschillende
vakbonden die eenzelfde industriële sec
tor bestrijken Soms zijn de arbeiders in
een bepaalde industrie vrij zich aan te
sluiten bij de vakbond van hun keuze,
soms moeten zij zich aansluiten bij een
bepaalde vakbond, die geacht wordt een
bepaalde industrie of zelfs fabriek te
vertegenwoordigen Elke vakbond heeft
zijn eigen traditie en zijn eigen „kli
maat", en helaas ook zün eigen leiders,
die afgunstig zijn op de invloed van lei
ders van een andere vakbond.
bond slaagde erin in de andere havens
10.000 leden van de Transportarbeiders
bond „weg te kapen", en toen het een
maal zo ver was eisten de leiders er
kenning van hun bond op nationaal
i.p.v. slechts plaatselijk niveau. De
Transportarbeidersbond protesteerde te
gen deze „Vrijbuitersactiviteiten" van
zijn rivaal, waarop de laatste besloot
zijn macht te tonen _>n zijn leden tot
staking opriep, zodat het werk in de ha.
EN VOORBEELD daarvan zien wij
in de vakbeweging der havenarbei
ders. De meesten van hen zijn ge
organiseerd in de 800.000 man sterke
Transportarbeidersbond, maar anderen
zweren bij de kleinere vakbonden, waar
van de 17.000 man sterke Stuwadoors-
bond een der actiefste is. Een jaar ge
leden nog beperkte deze Stuwadoors-
bond die onder sterke communisti
sche invloeden staat zijn activiteiten
slechts tot Londen. Maar toen ging hij
ook leden werven in de andere havens,
onder het motto: „Wij zorgen beter
voor jullie belangen dan de Transport-
arbeHprsbond. en onze leiders staan
dichter bi) de leden dan de „bonzen''
van de andere bond". De Stuwadoors-
vens wel niet totaal kwam stil te liggen,
maar toch gedesorganiseerd werd.
Iets soortgelijks zien wij gebeuren in
de spoorwegstaking. Van de 84.000 ma
chinisten en stokers, werkzaan bü de
britse Spoorwegen, zün er 67.000 aan
gesloten bü de ASLEF, de Bond van
Machinisten en Stokers, en 17.000 bü
de N.U.R. de Nationale Bond van
Spoorwegarbeiders, die in totaal 380.000
'eden telt. De ASLEF „voelt zich", om
dat zü een „specialistenbnnd" is, die
slechts machinisten en stokers als ieden
telt, terwül de N.U.R. nog andere cate
gorieën spoorwegarbeiders omvat. Zü is
er altijd in geslaagd voor haar leden net
een paar kwartjes meer loon te verze
keren dan de N.U.R. voor haar leden,
doch bij de laatste loonsverhoging werd
dit onderscheid ongedaan gemaakt. Dit
was de eer van de ASLEF te na, en zü
stond er op dat haar leden-specialisten
1,25 tot 2,50 méér loon zouden ont
vangen dan de andere werkers bü de
spoorwegen. De Transportcommissie,
die in overleg met Regering en vakbon
den het loonjeil bü de spoorwegen re
gelt, kon hier niet aan toegeven, daar
dan de beruchte en gevreesde „loonspi-
raal" in werking zou treden, omdat on-
verwüld de N.U.R. om loonsverhoging
zou vragen, als zij zag dat haar rivale
met haar eisen succes had. Toen de
ASLEF haar zin niet kreeg riep zü de
staking uit, die door de N.U.R. honend
„de staking om een pakje cigaretten"
genoemd werd, daar de prijs van een
pakje cigaretten in Engeland (inclusief
de hoge belasting) 1,90 bedraagt.
•ET TEN HEMEL schreiende ar
beidstoestanden en onduldbaar
lage lonen heeft dit alles totaal
niets te maken. Het is louter de rivali
teit tussen de vakhonden, een prestige
kwestie, die de ellende van een haven
staking of een spoorwegstaking over
Engeland uitstort. Dat de vakbonden
zich in eigen vlees snijden, dat het Brit
se publiek groot ongerief wordt toege
bracht dat de concurrentie-capaciteit
van Groot-Brittannië op de wereld
markt wordt ondergraven, daar trekken
de arbeiders zich niets van aan. Het
gaat orn de belangen van hun eigen
groepje en „to blazes with the others".
Het zijn daarom de leiders der vakbe
weging die in wezen verantwoordelijk
zijn voor deze in-droevtge mentaliteit,
want zü hebben wel jaar in, jaar uit de
strijdlust en de haat onder de arbeiders
aangewakkerd, maar moedwillig
vergeten de verantwoordelijkheidszin
onder hun volgelingen aan ta kweken.
Hier ligt een zware, verantwoorde-
lüke taak voor de nieuwe regering Zü
zal het gouden midden moeten vinden
lussen onverantwoordelüke vakbonds
dictatuur en van verantwoordelükszin
getuigende vakbonds-macht. Dit pro
bleem zal „op z'n Engels" worden opge
lost, d.w.z. langzaam, zonder al te diep-
ingrüpende overheidsinmenging. De Brit
gelooft erin de maatschappü zichzelf te
laten genezen al kan de overheid wei
een handje helpen. „Somehow", op de
een of andere manier, zal het in orde
komen
De Suezkanaal Maatschappij heeft bij
de I. H. C, Holland een tweede snijkop-
zuiger. als zusterschip van de „Louis
Perrier". besteld. De „Louis Perrier"
heeft reeds proef gevaren, is overgeno
men en wordt thans sleepklaar gemaakt
voor de tocht naar Suez. De nieuwe
zuiger krijgt de afmetingen van 60 x 13.5
x 4 meter en zal. evenals de „Louis Per
rier". worden gebruikt om het kanaal op
een diepte van 14 meter te houden.
De „Louis Perrier" en haar zusterschip
behoren tot de grootste en zwaarste
snijkop-zuigers ter wereld. Zij lijken op
drijvende hotels voor de 65 koppen tel
lende bemanningen, die dag en nacht aan
het werk zullen zijn. De schepen hebben
twee doorlopende bovendekken en zijn,
in verband met het Egyptische klimaat,
voorzien van een speciaal ventilatie
systeem, doch eveneens van een ver
warmingssysteem.
Zoals men weet. passeren twee keer
per 24 uur twee convooien zeeschepen
het Suezkanaal. Daarom is het noodzake
lijk, dat de snijkop-zuigers snel uit de
vaargeulen kunnen komen, waartoe de
drijvende afvoerpijpen eenvoudig en doel
matig moeten kunnen worden verwij
derd. De technische oplossing hiervan
werd door Nederlandse ingenieurs ge
vonden.
Het zusterschip van de „Louis Perrier"
wordt aan het einde van dit jaar op
stapel gezet op de Werf Gusto te Schie
dam. waar thans het eerste schip reis-
klaar ligt. Men hoopt einde 1956 deze
tweede snükop-zuiger gereed te hebben.
(Van onze correspondent)
Een wethouder en een plaatsvervan
gend wethouder van Voorhout, de heren
W. Borst en mr J. Weve, gingen gister
middag een kijkje nemen op het nieuwe
sportveld, dat de Ned. Heide Mij mo
menteel in de gemeente aanlegt. Zij wer
den daar echter ontvangen door een
wachtmeester van de rijkspolitie, die de
heren op het bordje Verboden Toegang
wees en hen vervolgens in opdracht van
de burgemeester, drs De Graaff, verbali
seerde.
Behalve wethouder zijn de beide heren
ook voorzitter resp. secretaris van de
door de raad benoemde Sportveldencom
missie. De burgemeester stelde zich ech
ter op het standpunt, dat dit een commis
sie van advies was, die automatisch werd
opgeheven, toen het sportveidenplan
door de raad werd aanvaard. Voorts is
de burgemeester van mening, dat ieder
een dus ook de wethouders inge
volge artikel 461 van het wetboek van
Strafrecht onbevoegd is de terreinen te
betreden, behalve wanneer men in het
bezit is van een schriftelijke toestem
ming van de burgemeester. De wethou
ders, die zich wilden oriënteren in ver
band met een bespreking met de direc
tie van de Ned. Heide Mij., kregen der
halve „een bonnetje". Zij namen ech
ter geen genoegen met deze behande
ling en stelden het ministerie van Bin
nenlandse Zaken op de hoogte van de
tegen hen getroffen maatregel.
De Amerikaanse bond van arbeiders
in de auto-industrie heeft zijn contract
met de Ford-fabrieken, dat gisteren te
middernacht afliep, tot Maandag as.
verlengd teneinde een nieuw voorstel
van de maatschappij ter voorkoming
van een staking, te bestuderen. Het
belangrijkste geschil betreft de eis van
de bond voor een gegarandeerd jaar
inkomen, waarover wij dezer dagen
uitvoerig berichtten.
