m 777
Adenauer wil wel naar Moskou
doch niet zonder meer
$t$te (xpupss 777
©c,
„IN DE FRANSE SOCIALE WERKPLAATS
Prachtige pioniers
toch vervreemding
en
WESTERLING WIL NAAR
ZUID-MOLUKKEN
en sjouwen aan
de rand van de evenaar
Bonn blijkt ongerust over de
bedoelingen der Russen
moeilijkheden op intern,
arbeidsconferentie
E'
O
ss»™Si?,5'i,£sSnb™;s
ij ae meuwe
STftTE (XPRESS
Na de uitnodiging van het Kremlin
zic^£^ ssr-n8 «se
Broeder-architect
Witboek van Oostenrijks
Episcopaat
De diamantbewerkers-
staking
Nieuw vliegtuig voor de
luchtmacht
Geen voordelen van
K. S. G.
Zenuwpijn
Spierpijn
AKKERTJE
nieuwe méla
zo zacht
Met gepantserd jacht
Maar eerst „van de kettino"
Passiespelen Tegelen
nagenoeg uitverkocht
%e praeparaten
bedreigen visstand
DONDERDAG 9 JUNI 1955
PAGINA S
(Telefonisch van onze correspondent")
BONN, 8 Juni.
Bondskanselier Adenauer is bereid met de Russische leiders te spreken
maar hij wil deze stap naar het hoogste niveau der internationale
politiek eerst doen na overleg met de Westelijke bondgenoten en liefst
eerst nadat de Grote Vier volgende maand in Genève zullen zijn
bijeen geweest, om de temperatuur van de koude oorlog opnieuw op
te nemen.
Zo kan men het resultaat van de besprekingen, die vandaag de gehele
dag in Bonn gevoerd zijn, wel samenvatten.
Niet alleen is de Bondsregering met een bereidverklaring gekomen,
maar zij heeft terstond ook de ruggesteun van alle partijen gekregen.
De Russische uitnodiging heeft in Bonn zeldzame overeenstemming in
het oordeel van de partijen gebracht. Afgezien van het feit, dat men
in het kamp der regering de Russische geste nogal uitbundig viert als
een triomf voor dr Adenauer en een bevestiging van de juistheid van
zijn po i ie ïg et oordeel van regering en oppositie in dezelfde
qn. om eerst de overtuiging dat de uitnodiging niet kan worden
3 .en zij moet worden aangegrepen als een mogelijkheid
om het Duitse vraagstuk weer vlot te brengen.
Besprekingen zonder resultaat
Thunderflashstraaljager-
fotoverkenningstoestel
SOVJET-WERKGEVERS
BEHOREN TOT regerings
delegaties
met de
CARBOVIT-DRAGÉES
Wilde jacht
dMaaltlnwUaSnra"wDiik' 6Ch,ter n'®t in RoSen-
Nieuw missiecentrum
De juiste man
Naar Nederlandse trant
Acht iaar geleden werd het Franse
vicariaat aan de Nederlandse missie toe
gewezen. Voor broeder Modeslus beteken
de dat bergen (bouw)werk. f!jj beschikt
er nu over een steenoven met een capaci
teit van honderd kubieke meter steen in
drie dagen. Het hout wordt in de om
geving gekapt en het cement wordt van
de Westkust, zo'n slordige achthonderd
kilometer ver, aangevoerd.
N? beaft de zoete koek, die Moskou
A y9or de tot dusver zo veraf
schuwde „Adenauer-kliek" heeft gebak
ken echter een harde korst. Alle uiter-
ïilke voldoening in Bonn kan niet ver
bergen, dat men er in het hart zeer onge
rust is over de bedoelingen, die de Russen
met hun nu ook op Duitsland toegepaste
methoden tenslotte zullen blijken te heb
ben.
Wie de vele, in wat voorbarig optimisme
opgestelde commentaren der politieke wij
zen der Bondsrepubliek leest, geraakt ge
makkelijk onder de indruk, dat zich in
Bonn weer eens een jubelstmming baan-
breekt, die straks tot niets anders dan
bittere teleurstelling zou kunnen leiden.
He zou niet verbazen, wanneer dr.
Adenauer spoedig andermaal zijn vol
gelingen zou moeten waarschuwen voor
eenheidsillusies, die in het huidige sta
dium nog weinig passend zijn. De gro
te vraag, waarvoor m enin Bonn thans
staat is immers, of de Russen hun di
plomatieke knaleffecten veroorzaken
met de werkelijke bedoeling het vraag
stuk der Duitse eenheid in een nieuwe
omlijsting te plaatsen, dan wel of zij
daarmee beogen, de tot nu toe gebruike
lijke lijst in feite de grenslijn dwars
door het land alleen maar te ver
gulden.
Door alle politieke vreugde heen mengt
zich dan ook een flinke dosis vrees, dat
de Russen er in feite op uit zouden zijn
voor het normaliseren van de betrekkin-
een de bestaande toestand voor een niet
afzienbare periode te verlengen. Naar het
schijnt speelt deze kwellende gedachte
menig Duits brein parten, niet echter dat
van de onbetwiste leider der Duitse po
litiek, wiens hele conceptie gebaseerd is
op de overtuiging, dat er vooreerst geen
reële kansen voor een eenheids-Duitsland
bestaan.
Van Adenauer kan dan ook worden ver
wacht, dat hij ook in een vliegtuig naar
of lrmiCt( Piekeren over de vraag,
slotte tnhh nfl+ i bondSenootschap ten-
gegeven moeten worden prijs-
branding die K door de politieke
stormwind der Russische
PTavnr, P°s^nrijkse Bondsregering, de
,rs yan het parlement, de lands-
i A, ln§en en de politieke partijen
ten v ^ezer da§en een door de Oos-
tnjkse bisschoppen uitgegeven wit-
ooek ontvangen, waarin de toestand
van de Kerk en haar verhouding tot de
Oostenrijkse staat wordt beschreven.
Het witboek handelt diepgaand over
het concordaat, dat onder president
Miklas en de regering-Dollfuss tot.
stand kwam, over de vraagstukken
betreffende het huwelijk, het onder
wijs en het kerkelijk vermogen.
In de inleiding tot het witboek wordt
gezegd, dat in de eerste jaren na de
herinrichting van de Oostenrijkse staat
onder vasthouden aan de zelfstandig
heid van de Kerk, er naar gestreefd
is, de eigen belangen van de Kerk in
de tweede plaats, na de primaire ta
ken van de staat, te laten komen.
Wat de huwelijkskwestie betreft,
wordt uitdrukking gegeven aan de be
reidheid van de Kerk, met de „plaats
gevonden grote veranderingen" reke
ning te houden en mede te werken aan
het vinden van aan de tijd aangepaste
oplossingen, aldus meldt de „Sonder-
dienst Oesterreich".
diplomatie doet opbruisen, staat Adenau
ers rotsvaste overtuiging dat Duitsland
zonder zijn Westelijke banden onvermij
delijk een prooi van de communistische
beer zal worden.
Dat kan men tussen de regels door ook
lezen in de officiële verklaring van Bonn.
Daarin wordt niet alleen voldoening uit
gesproken over het aanbod van diplo
matieke, economische en culturele betrek
kingen, doch er wordt ook in opgemerkt,
dat een groot aantal vraagstukken een
nadere opheldering behoeven, vooraleer
het tot de voorgestelde samenkomst kan
komen.
Het geldt daarbij voornamelijk de m.nlJ
ge banden waarmee de Bondsrepubliek
haar lot met dat van haar Westelijke Pal't"
ners heeft verbonden. De nadere opof*"
dering zal dan ook naar in Bonn wordt
verklaard, een nieuw overleg met de
partners insluiten.
De toevallig reeds aangekondigde reis
van dr Adenauer naar Washington en
Londen' biedt daartoe een ongezochte ge
legenheid. Vóór deze reis is dan ook wel
geen definitief oordeel van Bonn te ver
wachten.
Onverwacht krijgt het bezoek van
Adenauer aan Washington daarom ook
een bijzonder relief. Nog maar enkele
weken zijn de verdragen van kracht,
die de Bondsrepubliek haar nieutve At
lantische status hebben gegeven, of
reeds moet men met interpretaties ko
men van het gewichtige artikel, dat de
rechten ten opzichte van „een politiek,
die geheel Duitsland betreffen" in han
den der geallieerden heeft gelaten.
Het is natuurlijk onvermijdelijk, dat
Adenauer hij een eventueel bezoek in
net Kremlin inderdaad zulk een poli
tiek moet bedrijven. Kennelijk willen
ue Russen straks de herverdeling wij
zigen en met de Duitsers in plaats van
met de geallieerden praten.
De Bondskanselier aanvaardt slechts
aarzelend zulk een verandering. Hij heeft
tenminste laten zeggen, dat in geen ge
val de Geneefse conferentie van de voor
de Duitse verdeling verantwoordelijke
Grote Vier vertraagd zou moeten worden.
Hij voelt er zeker niet voor, reeds vóór de
conferentie een Rus te ontmoeten.
In elk geval is het nodig, dat Adenauer
zich bij zijn vrienden in het Westen verze
kert, hoeveel armslag hij zich zal kunnen
getroosten, wanneer hij straks als eenza
me Westerling in het Kremlin zal ver
schijnen en daar projecten zal krijgen
voortgezet, die niet met de banden tussen
West-Duitslgnd en de NATO stroken. Via
de persdienst van de eigen partij heeft
de Bondskanselier reeds vandaag doen
verklaren, dat hij van een opgeven van
deze banden in geen geval wil weten.
Het college van rijksbemiddelaars heett
gisteravond, in aanwezigheid van ver
tegenwoordigers van de Stichting van de
Arbeid, een informatieve oespreking ge
had met partijen betrokken bij het con
flict in de diamantindustrie. De bespre
kingen hebben niet tot resultaat geleid-
De eerste zending zeer snelle Republic
RF-84F „Thunderflash" is, naar wij van
„Avio-Diepen" vernemen, in Nederland
aangekomen. Dit nieuwe type vliegtuigen
vormt de jongste aanwinst voer de NATO-
luchtstrijdkrachten en maakt als zodanig
thans zijn entrée in Europa.
De „Thunderflash"-straalvliegtuigen
evenals de „Thunderstreak"-straaijagers
7" f,1'"? .bestemd voor de Nederlandse en
de Belgische Luchtmacht. De aanvoer van
deze snelle, met pijlvleugels uitgeruste,
jagers voor lange afstanden, zal verschil
lende maanden duren. De levering wordt
beschouwd als een belangrijke bijdrage
"1 NATO-defensieprogramma. De
„Thunderflash" is een éénpersoonsstraal
jager, bestemd voor verkenning en foto-
mln i mng" De snelkeid overschrijdt de
1050 zm per uuri terwjji de vliegradius
?-nlnr 15 1300 km en het oiafond ruim
lo.OOO meter. Alle modellen kunnen bij
tanken m de lucht.
De „Thunderflash" en „Thunderstreak"-
vliegtu gen zijn bestemd om als modern
van de W3Pen de P'aatS
bfar tn ïT^wïerjets". die gedurende vier
gedaan Eur°Pese landen dienst hebben
De Nederlandse katholieke bond van
Handelaren in brandstoffen „St Theobald"
hield gisteren zijn congres in Haarlem,
dat geopend werd door de algemeen voor
zitter, de heer H. J, M. A Appel. Deze
herinnerde er aan, hoe het afgelopen jaar
het eerste na de oorlog is geweest, dat
er in de kolenbranche vrije handel kon
zijn. Voor vele handelaren betekende dit
een aanpassen aan nieuwe omstandig
heden, d'e niet eenvoudig bleken te zijn
mede door de vele nieuwe kolensoorten.
welke in de handel kwamen. Hij deelde
mede. dat er om dit bezwaar tegemoet te
komen in September een vaktechnische
dag gehouden zal worden. De kolenhandel
heeft overigens nog problemen genoeg,
onder meer het kartelbesluit en het drei
gend tekort aan kolen door de te lange
winters.
De heer J- van de Pol, algemeen secre
taris. bracht een zeer uitvoerig jaar
verslag uit. Hij besprak daarin de zeer
vele technische kwesties, waaruit wel
bleek, dat er voor de kolenhandel meer
dan genoeg werk te doen is.
Ten aanzien van de Kolen en Staal Ge
meenschap merkte hij op. dat deze voor
de handel nog steeds geen voordelen heeft
opgeleverd, wel legio moeilijkheden. Hjj
had de indruk, dat te veel de belangen
van de handel over het hoofd worden ge
zien, ofschoon hij anderzijds wilde aan
nemen, dat de K.S.G. nog moet uitgroeien
In de middag hield prof. dr A. A. Ariens
een rede over „Economische samen
werking".
Advertentie
Neem 'n
■■dal helpt direct!
se eezantnandp Garcia Oldini, de Chileen-
voorzitter «n Zwits€rland. gekozen tot
beidsconfo de 38ste internationale ar-
nen is. Deze begon-
door vertegen jP WOrdt blJ§ewoond
vakveren pfn W00rdlgers, van reSeringen,
tachtigtal1a ®ienn werkgevers 1 an een
nater NfdeiIandse regeringsafgevaardigde
werp-resolni- Stokman' heeft twee ont-
i-ing der n! uf ingediend voor bestude-
werkstellin n van gedeeltei«ke te-
oudere vrouu 3n vrouwen en arbeid door
kinderen. en vrouwen met jonge
he?0werkfe/1ntie is Donderdag niet aan
weer aan Sovjet-blok
gedelegeprri alSemeen zijn de Westelijke
seversdeW 5 van mening, dat le werk-
een onderdeed Uit Soviet-blok slecbts
legaties en vormen van de regeungsde-
stemd tegen toewijzing van zetels aan de
delegaties uit het Sovjet-blok in tech
nische commissies. Zonder deze toewij
zing kunnen de commissies niet op de
juiste wijze aan het werk beginnen.
De voorzitter van de conferentie, Fer
nando Garcia Oldini, zegt in een brief,
dat het niet de bedoeling is de geldig
heid der geloofsbrieven van de commu
nistische gedelegeerden in twijfel te trek
ken. Er zou echter alles in het werk
worden gesteld om te voorkomen, dat
zij als werkgeversgedelegeerden zouden
worden beschouwd.
isIieanrri7nflngSverschil, dat een herhaling
'n 1954 trad aan het licht in
rip awnriD. isos "aa aan nel ncni in
agendac°mmissie. Donderdag werd ge-
mi
(Van onze Parijse correspondent)
Wat de Franse katholieken gedurende
anderhalve eeuw op het gebied der sociale
actie niet alleen als pioniers, maar ook
als practische werkers hebben gedaan, is
niet alleen opzettelijk door anderen ge
kleineerd, maar ook voor de katholieken
zelf te veel verborgen gehouden. Wat het
laatste betreft: de verdeeldheid onder de
katholieken draagt daarvan de schuld In
het algemeen echter vloeit de onderwaar
dering voort uit het feit. dat de katholie
ken zich minder om stelsels hebben be
kommerd. dan wel om practische hulp
aan-de noodlijdenden. En daarbij timmer
den zij met hun naastenliefde niet aan
de weg, noch hebben zij politieke verove
ringen beoogd. Toch hebben zij reeds bij
de aanvang van de georganiseerde sociale
actie hun werk en inzichten tot een ware
„doctrine" weten te verheffen. Zelfs zo
danig, dat bij de katholieken in het bui
tenland de mening lang verbreid is geble
ven, dat in Frankrijk de katholieken wel
prachtig wisten te praten, doch zeer ach
terlijk bleven in hun activiteit. Maar hoe
onjuist die opvattingen, in het algemeen
gesproken, ook zjjn, toch moet helaas
worden vastgesteld, dat de Katholieke
sociale actie de vervreemding van de ar
beiderswereld van de Kerk niet heeft
kunnen voorkomen. En dit is zeer zeker
in de hand gewerkt door de onbekend
heid van de grote massa met wat de
katholieke voormannen deden.
r Advert enl Ie)
In Bonn hebben de drie nieuwe
nisters van de Westduitse Bondsrepu
bliek, Theodor Blank, Dr Hans
Joachim von Merkate en Heinrich von
Brentano, welke laatste Dr Konrad
Adenauer opvolgt in zijn functie van
Minister v. Buitenlandse Zaken, de eed
afgelegd. De foto laat zien hoe Hein
rich von Brentano de eed aflegt in
handen van de voorzitter van de
Westduitse Bondsdag, dr Gerstenmaier
(rechts). Links staat Theodor Blank
de nieuwe Westduitse minister van
Defensie.
Tegen maag- enlngewandsfoormssen.
Vooral op reis onmisbaar! Flac.f 1,05
Wat Mijn hardt maakt is goed
(Van onze correspondent).
In het Ecmskanaai te Groningen ligt het
jacht „Evipan" aan dc ketting, aan
gekocht door de een dezer dagen, naar
de heer P. J- Galliard mededeelde, in
Rotterdam opgerichte Nederlandse Con
servatieve Partü, in het bestuur waarvan
de heren R. P. Westerling, S. van Wgk uit
Rotterdam en P. J. Galliard uit Groningen
zitting hebben- Met dit schip zou Wester
ling naar Indonesië vertrekken om zich te
voegen bij de Zuidmolukse troepen, aldus
de heer Galliard.
Naast elkaar staan de partij en de
stichting „Hulpactie voor de Zuid'Moluk-
ken". In deze stichting heeft mr J. A.
Wolthuis zitting, die voor 12.000 in het
jacht ..Evipan" is geïnteresseerd. ,.Mr
Wolthuis, die lid is van de N.E-S.B., wilde
een rol spelen in onze partij", aldus nog
steeds de heer Galliard, „maar fascistische
elementen willen wij weren". „Politiek
gezien hebben we niets met mr Wolthuis
te maken", vervolgde hij. Dat is ook de oor
zaak van het vastleggen van 't schip. Dins
dagmiddag vertrok de „Evipan" n.l. van
Groningen naar Delfzijl om zee te kiezen
met bestemming Oostende. Daar zou de
heer Galliard zich aan boord begeven.
Mr Wolthuis hoorde van het plotselinge
vertrek en liet beslag leggen op het schip.
Het jacht bevond zich reeds in de haven
van Delfzijl, maar kreeg te kampen met
motorpech. Tevergeefs trachtte men naar
Embden op te stomen.
Het schip keerde terug naar de Winnen-
wateren en daar ontstond een wilde ach
tervolging tussen een politieboot en de
Evipan Het schip werd aangehouden en
naar Groningen teruggebracht- De heer
Galliard. zegt. alle eigendomspapieren te
hebben en hij neemt aan binnen enkele
dagen het beslag te kunnen laten ophef
fen. De heer Galliard meent, dat de snel
heid van het schip (40 km. per uur) groot
genoeg is om eventuele Indonesische cor-
velten te ontlopen. De stuurhut heeft een
bepantsering gekregen. De Conservatieve
I artii a dus de heer Galliard - heeft
als doelstelling het behoud van 'Nieuw-
Guinea en herstel van de souvereiniteit
van de republiek der Zuid-Molukken.
VEN voordat broeder
Modestus van de Paters
van de II. Geest dezer
dagen in de D-trcin naar
Parijs stapte, om aldaar in de
Franse hoofdstad per vlieg
tuig door te reizen naar dc
missie van Doume in Frans
Cameroen, hadden we nog 'n
kort onderhoud met hem. Na
5 jaar onafgebroken missie-
arbeid aan de rand van de
evenaar, waar hij één bouw
werk per jaar ..afleverde", is
hij intussen weer op „z'n
basis teruggekeerd" om er in
een nieuw vijfjarenplan (pre
cies vijf bouwwerken) fot
stand te brengen te weten:
een woning voor mgr Jac.
Teerenstra C.S Sp.. aposto
lisch vicaris van Doume. een
patershuis, een huishoud
school met internaat en een
werkplaats, alsook een am
bachtsschool.
De Tegelse Passiespelen hebben met 8
uitvoeringen, bezocht door 40.000 Neder
landers. Duitsers Belgen. Fransen, Engel
sen Denen en Amerikanen, een vierde
deel van de opvoeringsreeks achter d»
rug Er resten nu nog 25 uitvoeringen;
de laatste is op Zondag 28 Augustus. Van
de 150.000 plaatsen voor de gehele op
voeringsreeks zijn in totaal 130.000 plaat
sen verkocht. De 20.000 resterende plaat
sen zijn practisch alleen nog maar be
schikbaar voor de Zaterdag-uitvoeringen
en die van Maandag 15 Augustus.
NTWERP, tekening en
bestek, maakt broeder
Modestus allemaal zelf
en hij voert het werk zelf
ook uit. Dit rnet behulp van
door hem gescnoolde negers,
nl. zes metselaars en acht
timmerlieden. Onder de be
zielende leiding van de broe
der-architect werken ze als
paarden, met een aanhanke
lijkheid, die weldadig aan
doet. Tijdens zijn jongste
vacantie te Roosendaal broeder Mo
destus werd hier geboren en is thans 42
ten kUnne°ngeernkoud^ynla' W£mt dt' naCh"
Veel was broeder Modestus, :n de wereld
:?aJjant °ok ..aan het thuisfront" was
voor de =thalr n°g weI een karwe!tje
vooi de vakbekwame broeder Deze eins
"aar dp ™^ie. toen hij z>n vA al ver-
stond en zijn militaire dienstplicht tevens
BaarJe M had' V'3 het n0^iciaat te
Baarle Nassau vertrok hij in 1949 voor
het eerst naar Afrika.
meisjesschool, alsmede een compleet zus
terhuis en niet te vergeten een kerk.
Aan de kerk, geconsacreerd op het feest
van Christus Koning van verleden jaar,
en ook naar Christus Koning genoemd, is
koortsachtig gewerkt onder temperaturen
van om en nabij de dertig gradenin
de schaduw. Thans geeft het kerkgebouw
ook schaduw aan grote groepen inlanders,
die er regelmatig verkwikking zoeken,
z^wel in als buiten de kerk, die plaats
biedt aan ruim duizend gelovigen.
De toren is 17 meter hoog en de op
staande muur 6,5. Het middenschip is 12
meter breed en het daknok 13 meter hoog.
Het geheel staat stevig op zijn grondves
ten: de „onderbouw" heeft de broeder
missionaris namelijk terdege geleerd bij
de aannemersfirma gebroeders Van Beers
te Roosendaal, waar hij ook dl* avond
school volgde en o.a. aan tekenleraar Joh.
J. Werz de beste herinneringen bewaart.
Bertoua (vijfduizend inlanders en vijftig
blanken) wordt het nieuwe centrum in
dit grote missiegebied van de Paters van
de H. Geest, dat driemaal zo groot is als
Nederland. Het huidige vicariaat Doume
is namelijk niet centraal genoeg gelegen.
En een centrum betekent voor broeder
Modestus bouwen. Mgr Teerenstra, een
van de drie missie-bisschoppen uit Bols-
ward, is er de geestelijke vader en die het
uitstekend met de Brabantse broeder kan
vinden. Zo ook de negers, van wie Richard
Kelli al naar Roosendaal schreef, dat met
smart op dé broeder werd gewacht, en
ook wel een beetje op de wollen dekens
en pullovers, die hij zou meebrengen
Eerst een kwart eeuw geleden heeft
men met de organisatie van de Katholieke
Actie een betere en doeltreffender weg
ingeslagen, die thans langzamerhand
vruchten gaat afwerpen.
Menigeen kijkt vreemd op. als hij ver-
da' 9°2 vóór De Lamennais (in
1822) een priester zich temidden van de
arbeiders begaf om, als werk van de Con
gregatie van de H. Jozef, eenvSt Jozefs
vereniging op te richten, teneinde de ar
beiders te organiseren en werkgever en
arbeider tot elkander te brengen. Abbé
Lowenbruck verdient als een van de eer
ste pioniers in de herinnering te blijven
voortleven. Nog vóór de Revolutie van
1848, op wier barricaden hij gedood werd
toen hij bloedvergieten wilde voorkomen,
kon aan mgr Affre reeds de eretitel:
archeveque-prêtre-ouvrier worden gege
ven. Van een beweging met effectieve or-
forTn011,™011 ecbter eerst na de oorlog van
1870—71 worden gesproken en de tijd die
daaraan vooraf is gegaan was er vooral
een van onbegrip der katholieke bour
geoisie geweest, waarvan de gevolgen
zich tot in deze eeuw hebben doen ge
voelen. Maar nog steeds moeten de Fran
se katholieken in het algemeen nog het
besef winnen wat zij op het terrein der
sociale actie hebben betekend en over
weike krachten zij beschikken voor de
arbeid van heden.
De nieuwe voorzitter van de nationale
federatie voor Katholieke Actie, dc heer
Henri Rollet, heeft het als de eerste nood
zakelijke taak voor het wakker roepen
van het sociaal bewustzijn beschouwd, de
Franse katholieken bekend te maken met
wat zij en die „zij" vormen helaas maar
een betrekkelijk klein deel der Franse
Berk reeds hebben gedaan. Deze week
verscheen van de hand van de heer Rol
let het standaardwerk „Sur le chantier
social". In dit belangrijke, bij de uitgeverij
der Franse Katholieke Sociale Werken
(„Chronique Sociale", Rue du Plat, Lyon)
zo juist verschenen werk heeft de heer
Rollet de geschiedenis weergegeven van
de katholieke sociale actie van 1870 tot
1940.
De geschiedenis van de katholieke so
ciale ai-beid in dat tijdvak ligt in een
ontzaglijke bibliotheek verspreid Een
zeer belangrijke bibliografie door de heer
Rollet aan zijn werk toegevoegd, laat dat
zien. Maar in het boek zelf bezit men nu
eindelijk een grote historische samenvat
ting, die zowel een rechtvaardiging is als
een geweldige aansporing. De verschij
ning van het werk is dan ook op zich zelf
reeds een belangrijke datum in de sociale
beweging.
De zeer energieke president van de
Katholieke Actie was voor het tot stand
brengen van zulk een omvangrijk werk
wel de meest aangewezen man. Van deze
persoonlijkheid, die in de sociale actie
is opgegroeid wij herinnerden er nog
twee maanden geleden aan hoe de heer
Rollet de leider was van het Parijs' bu
reau der sociale actie maar die ook nog
historicus en socioloog- is, kon men een
werk verwachten dat in een klemmende
practische behoefte zou voorzien.
Zijn gehele vorming heeft hem voor
deze taak toegerust. Van het door het
„Institut de France" bekroonde proef
schrift voor zijn doctoraat ?al binnenkort
het vervolg verschijnen, dat eveneens het
sociale vraagstuk betreft. Daarin levert
hij aan de wetenschappelijke behandeling
van de vraagstukken der katholiek-socia
le actie in Frankrijk, waartoe mgr Chap-
ta] hem had aangezet, een nieuwe bijdra
ge. De thans verschenen „geschiedenis"
betreft echter vooral het practische werk.
Na een duidelijke herinnering aan de
pioniers geeft de heer Rollet de historie
van de practische arbeid, zoals die zich
sinds 1870 ging voltrekken in de verschil
lende bewegingen van de Cercles van La
Tour-du-Pin. de Mun en Harmei af tot
het tot stand komen van het katholieke
syndicalisme, dp mito-ns- en de jeugd
organisaties die -hans tot machtige licha
men' zijn geworden en een aanzienlijk
deel der aan het economische leven deel
nemende katholieken omvatten.
Ruime plaats is daarbij toegemeten aan
de „Sillon" en de Equipes Sociales de
Action Populaire, de Sociale Werken en
daarbij is vooral nadruk gelegd op de in
vloeden die van de Hiërarchie zijn uitge
gaan. De bescherming der vrouw, de ge
zinszorg, het gezinsloon. de werklieden-
tuinen, de huisvesting de vacantiekolo-
nies. de gezinshulp en de talrijke vormen
van gezondheidszorg passeren de revue
evenals de paedagogische en culturele
bewegingen en niet minder de economi
sche en beroepsorganisaties.
Het geschiedwerk, dat aldus een ant
woord geeft op wat de katholieken in
f rankrijk hebben gedaan voor de oplos
sing der sociale vraagstukken van hun
tijd is echter niet bedoeld als een balans
die werd opgemaakt om victorie te
kraaien. Het werk wil eerder een gevoel
van onvoldaanheid en bezorgdheid wek
ken, wat overeenkomstig de taak is van
de algemene leider der federaties van
Katholieke Actie, die zijn krachtige
geest en werklust in dienst van hun uit
bouw heeft gesteld.
Per slot van rekening zijn de katholie
ken van de sociale en katholieke actie
nog steeds een. minderheid onder de
franse katholieken, waarvan de meer
derheid nog steeds voortdommelt alsof ze
niet door Pauselijke encyclieken en har
de lessen worden opgeroepen. Het is ook
geschreven met de bedoeling datgene wat
Qie gelukkig zeer sctiev© minderhpid
verricht heeft en voortgaat te verrfchten
de plaats te geven die haar toekomt voor-
al om ook m de ogen der arbeiders dp
Franse katholiciteit te verlossen van de
zo schadelijke vooroordelen en ongegron
de verwijten van sociale achterlijkheid,
welke nog steeds een ontzaglijke grote
schare van de Kerk vervreemd houden
Waaraan die onverdiende plaats in de
Franse gemeenschap is te wijten is door
Joseph Folliet uiteengezet in de prach-
tige inleiding die hij voor het werk van
Rollet heeft geschreven en waarop nader
dient te worden teruggekomen.
Broeder Modestus, de bouwheer
Broeder Modestus bouwt kloek en solied,
naar Nederlandse trant, doch aangepast
aan de behoeften langs de Meridiaan Zo
verrezen in luttele jaren: een procuur
voor het vicariaat, een Jongens- en
hi de schaduw van de Christus Koning-kerk vinden de negers enige
verkwikking
Ter bestrijding van ziekten in gewas
sen en vruchtbomen alsmede van onkrui
den in weilanden en landerijen wordt veel
vuldig gebruik gemaakt van meestal gif
tige praeparaten. Wanneer bij de toepas
sing dier praeparaten niet de nodige voor
zichtigheid wordt betracht ontstaat ge
vaar voor vergiftiging van de aan lande
rijen en boomgaarden grenzende wateren
Zo deelt de algemene hengelaarsbond
mee.
Ook bij het schoonmaken van bakken en
het uitspoelen van zakken welke voor be
reiding en vervoer der praeparaten wor
den gebruikt, worden vaak resten van de
vergiftigde stoffen mede uitgestort Door
het vergiftigen ,van het water wordt aan
de visstand grote schade toegebracht ter
wijl het onbruikbaar wordt als drinkwa
ter voor het vee.
De algemene hengelaarsbond heeft der
halve een dringend verzoek gericht tot
allen die van dergelijke praeparaten ge
bruik maken, de grootst mogelijke voor
zichtigheid in acht te nemen om de aan
landerijen en boomgaarden urenzende wa—
teren voor vergiftiging te vrijwaren.
