Spoed achter Eindhovense T.H. Techn. Hoger Onderwijs onder de loüpe genomen EINDHOVEN is GEREED voor DE ONTVANGST De groenten» en fruitmarkten Voormalige ambtenaren uit Schoon hoven voor de rechter Commissie van Voorbereiding komt met gedetailleerde plannen WETTELIJKE REGELING STUDENTEN, STUDEREN EN STUDENTEN VORMING. 40 ha voor nieuwe T.H Voorlopig beginnen in Don Bosco-huis Acht en tien maanden geëist Stakingsleiders willen liet opgeven D. J. von Balluseck Textiel in het heden daagse leven De huur- en belasting- ontwerpen ZATERDAG 2 JULI 1955 N D C—S PAGINA 13 Gunstig studieklimaat. Veranderingen in het onderwijssysteem. De inrichting van hel onderwijs. De gewenste bouwwijze De studieduur Practijk-ervaring. Hoeveel studenten te Eindhoven? Collectieve voorzieningen voorstudenten. De Academische gemeenschap. GOEDE VOORUITZICHTEN VOOR DE KERK IN INDIA in Groot-Brittannië VERRUIMING DEVIEZEN- REGIME VOOR SCHEEPS- EXPLOITANTEN Critiek Geen bepaalde post Ambassadeur te Moskou Internationale tentoonstelling te Brussel MARINE PAVILJOEN VER WACHT 100.000ste GAST Kamer-debat begint Donderdag PRIJSVERLAGING VAN AUTO-ACCU'S MAINTZ'S PRODUCTEN- HANDEL Onveranderd dividend SPAARBANK TE ROTTERDAM Heden is het rapport van de „Commissie ter voor bereiding van een tweede instituut voor Technisch Ho ger Onderwijs" (de T. H. te Eindhoven) gepuhli- ceerd In dit rapport houdt de commissie zich, behalve met de vraagstukken welke rechtstreeks me' de Eindhovense T. H. verband houden, tevens bezig met de organisatie van het technisch onderwijs in het algemeen -met name de samenwerking tussen de* T. H.'s van Delft en Eindhoven alsmede over de plaats van de wettelijke regeling van technisch hoger onderwijs in het kader van de hoger onderwijs wet geving, welke, zoals bekend, thans op de helling staat. De opdracht van de commissie hield in, dat het tweede instituut voor tech nisch hoger onderwijs, dat te Eindhoven zal worden gevestigd een r"ksinstelling zal zijn, waarvan de opzet aanvankelijk bescheiden dient te zijn en waarvan het plan beperkt moest worden tot de afde lingen Werktuigbouwkunde, Electrotech- niek en Scheikunde. Vervolgens diende de opleiding er ge lijkwaardig te zijn aan die van Delft en aan het te Eindhoven behaalde ingeni eursdiploma zal het recht tot promo ie verbonden moeten zijn. Tenslotte zou ter waarborging van de eenheid en de onafhankelijkheid van be- leid terzake van het technisch hoger on derwijs met name terzake van de hoog- leraarsbenoemirigen en de inrichting van i-»t onderwijs en de inv Tingen een ge meenschappelijk orgaan voor Delft en Eindhoven moeten worden gecreëerd. Hoewel de commissie het niet tot haar taak rekende te beoordelen welke vorm van wetgeving on dit mc-ient, nu de behandeling van een nieuwe hoger onderwijswet aanhangig is, voor een in stelling van hoger onderwijs de meest wen: alijke is, heeft zii niettemin een keu ze gedaan uit de voorhanden mogelijk heden. Zij stelde een voor-ontwerp van wet op, waarbij de artikelen van de vige rende wet, die on de Technische Hoge school te Delft betrekking hebben, op nieuw worden vastgesteld en waarbij zo veel mogelijk aansluiting is gezocht met de overeenkomstige artikelen van he' aan hangige ontwerp hoger-onderwijswet, in de overtuiging dat daarmede een P|sse"d kader voor die vernieuwingen wordt ge schapen en mogelijk ook de snelste weg naar de verwerkelijking wordt ingeslagen. Als voornaamste voorstellen van het onderhavige wetsontwerp beschouwt de commissie: 1 de instelling van de Raad voor het Technisch Hoger Onderwijs; 2. de toekenning van rechtspersoonlijk heid aan de Technische Hogeschool te Delft en te Eindhoven; 3, een bestuursvorm voor de technische hogescholen, die aan deze nieuwe status is aangepast. Een goed functionnerend gemeenschap pelijk orgaan voor beide technische hoge scholen, zoals aan de commissie was op- gc 'ragen te ontwerpen, is alleen bestaan- baarl wanneer beide technische hogescho len dezelfde status en bestuursvorm be zitten. Dat de juridische status en het bestuur •/van de technische hogescholen daarmede zullen komen af te wijken van die van de Rijksuniversiteiten komt de commisie niet onaanvaardbaar voor. Het naast el- Sfoïï SSSKS hoger derwijs niet te belemmeren. Erkend wordt, dat de voorgestelde be palingen voor het technisch hogei on derwijs op de nieuwe regeling van he gehele hoger onderwijs prejudiciëren. De thans voorgestelde regeling van hei technisch hoger onderwijs zal derhalve bij nota van wijziging weer moeten wor den ooeenomen in het ontwerp hoger- onderwijswet. Voor zover men in deze procedure een bezwaar wenst te zien, weegt, naar de mening van de commisie, dit nadeel minder zwaar dan het binden van de nieuwe technische hogeschool aan een wet telijk stelsel, \yaatrvan de vervanging reeds bij de volksvertegenwoordiging aan hangig is. T.a.v. de Raad van het T.H.O. merkt de Commissie op: Een van de uitgangs punten voor de oprichting van een twee de technische hogeschool was, dat ter waarborging van de eenheid en onafhan kelijkheid van beleid, met name ter zake van de hoogleraarsbenoemingen, de in richting van het onderwijs en de inves teringen een gemeenschappelijk orgaan van de beide technische hogescholen zal worden gecreërd. Naar de mening van de commissie verdient het aanbeveling, dat het gemeenschappelijk oreaan tevens be vordert, dat de ontwikkeling der techni sche wetenschap mede aan het onderwijs en het onderzoek aan de technische hoge scholen wordt dienstbaar gemaakt. Steeds duidelijker blijkt, dat hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek niet van el- kaar te scheiden zijn. Bij een eventuele totstandkoming van de Hoge Academische Raad, als beoogd in de aanhangige H.O.-wet, zal de hier ontworpen Raad voor het Technisch Ho ger Onderwiis daarin geïncorporeerd dle- nen te worden. De rechtspersoonlijkheid wordt gemo tiveerd met de volgende overwegingen: De instellingen van hoger onderwijs on derscheiden zich en wat hun bestemming èn wat hun structuur betreft duidelijk van het gangbare type van openbare dien sten en instellingen. Dit onmiskenbaar onderscheid maakt het verlangen het be stuur en beheer van de academische huishouding en de daarmede gepaard gaande verantwoordelijkheid zoveel moge lijk binnen de academische kring te trek ken begrijpelijk.' Door de verlening van rechtspersoonlijkheid, in het bijzonder wat het beheer betreft, wordt aan t verlan gen tegemoet gekomen en aan de eigen aard der hogescholen recht gedaan. Van de bestuursvorm zegt de commis sie, dat het ontwerp H.Ö.-wet uitgaat van een toedeling van de leiding van za ken aan twee colleges, n.l.: het cura torium en de Senaat. Het b(j het rapport gevoegde ontwerp laat aan de bepaling van deze gedeelde leiding voorafgaan, dat bet Curatorium met het toezicht is belast, waarmede blijkens de ras- morie van toelichting tot uitdrukking wordt gebracht, dat ondanks haar bp- zondere structuur een technische hoge- school behoort te voldoen aan de c-is, dat een algemene verantwoorde lijkheid voor het geheel in een or gaan gestalte vindt. De autonomie van de Senaat bij de leiding van onderwijs en wetenschap wordt hierdoor niet weg genomen. Dat de president-curator en de rector' magnificus de dagelijkse gang van zaken van de technische hogeschool in regelmatig overleg behartigen, zoals dat te Delft sinds de wetswijziging van 1943 gebruikelijk werd. is "aar et oordeel van de commir ie v;m z jd belang, dat het gewenst is eer. r - toe strekkend wetsvoorschrift op te nemen. Het Nederlandse systeem van academi sche vorming veronderstelt een grote mate van zelfstandigheid en vrijheid voor de studenti ,i bij hun studie. Alhoewel dit beginsel bij de stichting van een tweede technische hogeschool te Eindhoven gehandhaafd dient te worden, J^ag r(len de ogen toch niet sluiten voor het feit, dat in de na-oorlogse jaren een aantal omstandigheden de student meer beperkingen oplegt dan enkele decennia geleden (financiële positie van de studen ten en militaire dienst). Derhalve dient bijzondere aandacht geschonken te wor den aan 'n zodanige inrichting en uitrus ting van 't nieuw op te richten instituut, dat een zo gunstig mogelijk studierende ment wordt verkregen, met 't oog zowel op de behoefte aan ingenieurs, die aan de huidige maatschappelijke eisen voldoen, als op de wenselijkheid de studieduur zo veel mogelijk te beperken. Bjj de instelling van een nieuw insti tuut van hoger-onderwiis zal het zeker gewenst zijn binnen de academische ge meenschap zodanige verhoudingen te scheppen, dat gunstige voorwaarden ont staan voor het voltooien van een acade mische studie. Van de voorzieningen, wel ke hiertoe strekken, worden er in het rapport een tweetal genoemd. De eerste maatregel heeft betrekking op het geven van leiding bij de studie en het helpen oplossen van aanpassings moeilijkheden van de studenten. Hiertoe Is het nodig van het begin van het on derwijs in Eindhoven te zorgen voor de aanwezigheid van een studentendecaan, zoals die bij verschillende universiteiten e" hogescholen is aangesteld, en in iedere afdeling van een hoogleraar of lid van de wetenschappelijke staf, die in het bij zonder de studenten oij het inrichten van hun studie behulpzaam is. Als tweede maatregel wordt thans voor gesteld 't oprichten van een of meer stu dentenhospita, waarin bij voorkeur doch niet uitsluitend de jongere jaarstuden ten worden gehuisvest en waar h t moge lijk is een nauw contact te leggen tussen docenten en wetenschappelijke staf ener- zücD en de studenten anderzijds zowel als tussen de studenten onderling. Hoewel het invoeren van de in de Angelsaksische universiteiten bestaan de „tutorial and residential systems" in Nederland niet zonder meer moge lijk is, verdient het, naar het de com missie wil voorkomen aanbeveling bij de oprichting van een nieuw insti tuut voor hoger-onderwijs van den be ginne af de beginselen, waarop deze Angelsaksische systemen gebaseerd zün. bij wijze van proef in een aan de Nederlandse verhoudingen aangeoaste vorm. en met behoud van de Nederland se 'radities in te voeren. De in dit rapport vervatte aanbevelingen gaan ver gezeld van de adviezen der drie sub-commissies van de commissie, welke het rapport meer in detail uit werken. De minister van O., K. en W. vestigt er nadrukke lijk de aandacht op, dat de regering t.a.v. de in het rapport behandelde vraagstukken haar standpunt nog niet bepaald heeft. Wel is zij van de noodzaak van een spoedige oprichting der T. H. te Eindhoven over tuigd. Zij zal dan ook binnenkort een daartoe strek kend wetsontwerp bij de Staten-Generaal aanhangig maken. Op deze wijze zou de nieuwe instelling een eigen bijdrage kunnen leveren tot het tot oplossmg brengen van de vraagstuk ken, waarmede de commissie, ingesteld ter bestudering van voorzieningen ten be hoeve van studenten, zich voor wat de gehele Nederlandse academische wereld betreft, reeds langere tijd bezig houdt. Naast maatregelen, die een juist ge bruik van de academische vrijheid kun- nen^ bevorderen, zullen bepaalde veran deringen in het onderwijs-systeem tot het behalen van een gunstig studierendement niet achterwege kunnen blijven. In de eerste plaats zal grote waarde gehecht moeten worden aan het onder wijs in de algemeen \ormende vakken, zoals de sociologie of de wijsbegeerte. De opstelling van een verplicht pro gramma voor de studie in deze vakken is in het algemeen niet mogelijk. De com missie adviseert bij de tweede technische hogeschool voor iedere student de studie in een van deze wetenschapoen naar ove rigens vrije keuze verplicht te stellen. Voor hen, die zich voorbereiden op een werkkring in het bedrijf zal een gedegen inleiding gegeven dienen te worden in de voor het bedrijfsleven belangrijke tak ken van de juridische, economische en or ganisatorische vakken, die daartoe no dig zijn. In de tweede plaats vraagt de aan drang, waarmede van de zijde van het bedrijfsleven wordt gewezen op de edu catieve waarde van de opleiding in de practijk, bijzondere aandacht voor deze vorm van de opleiding. In de derde plaats zal het gewenst zijn, ook al behoort daarbij al het redelijke gedaan te worden teneinde de acade mische vrijheid te handhaven, de student reeds in het eerste studiejaar zo goed mo gelijk te observeren en zijn studieresulta ten aan het einde van dat jaar aan een beoordeling te onderwerpen. Tenslotte verdient het aanbeveling het in Delft voor de studie in het eerste jaar bestaande instructie-systeem, waarbij in het bijzonder de mogelijke vrijstellingen voor examenvakken een sterke stimulans is gebleken voor het volgen der oefenin gen, ook te Eindhoven in te voeren. Ten behoeve van de algemeen vor mende vakken naast de meer onmiddel lijk met de technische wetenschap in ver band staande leervakken zal bij de twee de technische hogeschool naast de drie technische afdelingen een ruim arbeids terrein voor een algemene afdeling aan wezig zijn. Deze afdeling moet niet wor den gezien als de afdeling voor de pro- paedeutische studie, zoals dat ,in het ver leden te Delft wel het geval was. maar moet alles omvatten, wat voor de gehele technische hogeschool, ook voor de eind- studie, van belang is aan algemene en hulpwetenschappen. Het is gewenst bij de opleiding aan dacht te schenken aan vier soorten van werkzaamheid na het beëindigen der stu- die, n.l. a) speurwerk, b) ontwerp, c) Voor de bouw van een nieuwe T.H. is een uitermate geschikt terrein met ruime uitbrcidingsmogelijkheid nabfl het centrum der stad Eindhoven ten Noorden ocl.ter het station ter beschikking. In overleg roet het dagelijks bestuur van de gemeen te Eindhoven en de ontwerpers van het stads en algemeen uitbreidingsplan werd over de keuze van dit terrein overeen stemming bereikt, aldus het rapport van de Commissie voor de T.H. te Eindhoven. Voor wat de grootte van het terrein be treft is rekening gehouden met een gro tere uitbreiding van de nodige gebouwen en terreinen dan in de eerste opzet toe reikend voor 1000 studenten door de bouwcommissie ontworpen, is vervat. Ge rekend is daarom met een terrein van ca, 40 ha. Op dit terrein bestaat ook de mo gelijkheid tot vestiging van andere weten schappelijke activiteiten. Het terrein van de genoemde grootte kan w rden ingepast in het gemeentelijke structuurplan en zelfs zou zo nodig een nog verdere uitbreiding in beginsel te verwezen"!ken zijn. Gebaseerd op de voorlopige gegevens der subcommissies is. rekening houdend met de wijzigingen, die op grond van plaatselijke omstandigheden verawcht kunnen worden, de ruimtebehoefte, die voor 'n volledig uitgebouwde studie aan een hogeschool met 1000 studenten zal bestaan, door de bouwcommissie onder voorzitterschap van ir Th. P. Tromp ge raamd. Daarbij is gedacht aan de volgende ge bouwen:' a) hoofdgebouw; b) aula; c) bi bliotheek met leeszalen en boekenmaga- zijnen; d) reproductiebedrijf e) hulpdien sten, onder andere de werkplaatsen; f) gebouwen voor onderwijs en wetenschap, te weten: 1 voor c-llegezalen, tekenzalen, kabinetten en verdere benodigde ruimten; 2 voor practicazalen. laboratoria en ove rige ruimten voor de afdelir.pen der werk tuigbouwkunde, der electrotechniek, der scheikunde en der algemene wetenschap pen. Daar het aanbeveling verdient het on derwijs uitsluitend met eerstejaarsstuden ten te beginnen en de volledige cursus eerst in het vijfde Jaar na de aanvang te voltooien, zullen de nodige ruimten slechts geleidelijk ter beschikking behoeven te komen. In verband daarmee heeft de bouwcommlsie het gedeelte, dat daarvan bil de aanvang van het onderwijs gereed moet zijn, voorlopig bij benadering vast gesteld. Uit de voorlichting, door deskundigen in zake de bouw en het beheer van labo ratoria en werkplaatsen verstrekt, heeft de cOzArnisie de indruk gekregen, dat het mogelijk zal zijn belangrijke gedeelten van de voor de hogeschool benodigde ruimten met toepasing van Gestandaardiseerde bouwsvstemen tot stand te brengen. de moderne techniek laat in vele geval len toe onderzoekingen en metingen te ver richten aan kleinere en "oedkonere appa ratuur. welke metingen tevens i >resen- tatief zijn voor de meetmethoden aan zeer grote apparatuur. Dit betekent, dat in vele gevallen een werkelijke beperking op de kosten mogelijk zal zijn zonder daar-1 mede de waarde van het onderzoek en het onderwijs te schaden. Mede om deze reden zal men als beotnsel moeten vaarden, in Eindhoven kostbare doublures van wat reeds in Delft in de vorm van zware machines of zware anparatuur aan wezig is, te vermijden of tot enkele spe ciale gevallen te beperken. Aannemende dat, zoals in het rapport van de bouwcommissie is berekend voor een bedrag van rond vijftien millioen gul den aan bouwvoorzienlngen zou moeten zijn verwerkt, alvorens met het geven van onderwijs voor de propaedeutische opleiding zou kunnen worden begonnen zou gerekend vanaf de datum van het uitbrengen van dit rapport, een periode van vier tot vijf jaar nodig zijn dwz dat de colleges eerst in September1959 of 1960 zouden kunnen aanvangen. De commissie heeft daarom gezocht naar een mogelijkheid deze termijn be langrijk te verkorten en heeft daartoe het oog gevestigd op een beschikbaar gebouw voor provisorische huisvesting voor de propaedeutische studie n.l. 't z.g. Don Bos- cohuis, dat in het centrum van de stad is gelegen. Door het kiezen van deze oplossing wordt, wat de huisvesting betreft, de mo gelijkheid geschapen snel, d.w.z. 1 tot 1)1 jaar na het tijdstip, waarop tot de stich ting van de tweede techhkj.he hogeschool te Eindhoven wordt besloten, met het on derwijs te beginnen. Bij realisering van de definitieve gebouwen, kan in dat geval voorrang worden verleend aan die voor de eandidaats- en ingenieursopleiding in de technische afdelingen en aan een deel van het hoofdgebouw. De commissie is, gelet on de resultaten van het onderzoek van de bouwcommis sie van oordeel, dat mits de toekomstige hoogleraren de desiderata voor het bouw programma oo korte termijn formuleren het provisorium voor de huisvesting van de propaedeutische studie spoedig vrij komt, de nodige middelen en het bouw volume tijdig ter beschikking worden ge steld en het aantal ingeschreven studen ten de eerste jaren het honderdtal niet overschrijdt, de voortgang van het een maal begonnen onderwijs, verzekerd kan worden geacht. Rekening houdend met het aantal van duizend studenten en de aanwending van het Don Boscohuis als provisorium zal ter verzekering van een regelmatige voort gang van hel onderwijs volgens de be rekening der bouwcommissie voor de eer ste zes jaren, d.w.z. voor de eerste v"f jaren na de aanvang van het onderwijs, een bedrag nodig zjjn, ilAl geschat wordt on J14.5 mlljircn. Voor de daaropvolgende neriode van vijf jaar zal dan nog ter com pletering van deze investering verder een bedrag van 27 millioen nodig z(in. De mogelilkheid moet niet uitgesloten worden geacht, dat in een verder gelegen toekomst de uitbouw van de 'etenschnn- nellljte activitiet van de tweede technische hogeschool alsmede het voortschrijden der techniek nog een aantal verdere investe ringen noodzakelijk zullen maken waar van de omvang op dit moment redelijker wijze niet kan worden geschat. bedrijfsleiding, d) commerciële werkzaam heid. Het is echter naar het oordeel van de commissie niet gewenst vvor elk der toekomstige werkkringen een geheel daar op georiënteerd programma in te richten. In dit verband wordt het verkieslijker geacht, dat onder invloed van de voor keur van de studenten en van de vraag uit de maatschappij deze studiedifferen tiatie in goede banen wordt geleid. Hierbij dient gewaakt te worden tegen het maken van te vermijden doublures met Delft. Hier ligt een taak voor de Raad voor het Technisch Hoger Onder wijs. De indeling van de studie zal de over gang van Delft naar Eindhoven en om gekeerd niet in de weg staan, ook al zal de studie aan teide hogescholen niet iden tiek zijn. In ieder geval behoren de can- didaatsexamens van de beide hogescho len uitwisselbaar te zijn, zodat een can- didaat-ingenieur van de ene hogeschool .aan de andere kan afstuderen. Het is gewenst met betrekking tot de normale duur. nodig voor het behalen van een bepaald ingenieursdiploma, een rege ling te maken. Deze zal door de afdeling die een bepaalde opleiding verzorgen In overleg met a dere afdelingen dienen te worden vastgesteld. De Raad voor het Technisch Hoger On derwijs is het meest aangewezen college om coördinatie tussen de beide technische hogescholen te bevorderen. Zowel om de vast te stellen studieduur reeel te doen zijn als om de voortgang van het onderwiis niet te zeer te laten afrem men dient ernaar te worden gestreefd het aantal studenten, dat onvoldoende begaafd heid bezit voor het voltooien der studie, zo klein mogelijk te doen zijn. Te dien einde is een goede voorlichting voor het begin der studie, als ook een advies aan de individuele student gedurende de stu die. in het bijzonder bij het eerste exa men, noodzakelijk. Naast de in Delft gebruikelijke metho- van praktisch werken in de vacantie en het in sommige afdelingen veel voor komende afstuderen in de praktijk, is het gewenst voor bepaalde studenten, vooral die welke gevormd worden tot ingeneiur bestemd voor werkzaamheden in het be drijf. de mogelijkheid te openen de prak tische opleiding jn de industrie grotere uitbreiding te geven dan tot nu toe bij de on/iding in Delft gebruikelijk is. Het komt de commissie noodzakelijk voor bij het doorvoeren van deze nieuwe vorm van opleiding in de praktijk een organisa tie in het leven te roenen. waarin de hoge school met de industriële ondernemini _n, die bereid zijn aan een dergelijke oplei ding onder leiding en toezicht van de ho geschool mede te werken samenwerkt. De verwachting, dat de geleidelijke overgang van studenten van D/"t naar Eindhoven op de duur ongeveer 400 stu denten zal bedragen schijnt de commissie op grond van een berekening gerechtvaar digd. De verwachte verschuiving van Delft- se studenten naar Ei: Thoven, vermeer derd met de verwachte toeneming van 't aantal technische studenten in de nrovin- cién Noord-Brabant en Limburg tot bo ven het landsgemiddelde. zal 'n aantal van rond 1000 studenten voor de Eindhovense technische hogeschool opleveren. Voorzo ver deze verwachting dus bij benadering te schatten valt, is de commissie van oor deel, dat de verwachting, dat binnen een jaar of tien de Eindhovense hogeschool een toelooD van 1000 studenten zal heb ben. gerechtvaardigd is. Voor wat de inschrijving te Eindhoven voor de eerste twee studiejaren betreft, is de commiessie van oordeel, dat deze zal komen te liggen tusen 70 en 100 stu denten per jaar. Naast de renteloze voorschotten of beur zen en de persoonlijke adviezen, aan de studenten in verband met hun studie of hun verblijf aan de hon school te geven, zijn er nog een vijftal collectieve voorzie ningen voor studenten gewenst. Hoewel voor deze voorzieningen te Eind- noven geen andere richtlijnen behoren te gelden dan elders in het Nederlandse aca demische leven, heeft een subcommissie van de commissie uitvoerig en concreet uitgewerkt hoe deze het beste kunnen wor den getroffen. Zij betreffen vooreerst de gezondheidszorg, de voeding en de sport beoefening. De ontwikkeling der voor zieningen in Eindhoven zal gelijke tred moeten houden met die in de andere aca demiesteden. Voorts de huisvesting en het bureau van de studentendecaan. Hierbij is de commissie van mening, dat deze on middellijk bij de oprichting van een twee de technische hogeschool te Eindhoven dienen te worden uitgevoerd. De hiervoor aapgeduide voorzieningen ten behoeve van studenten zijn derhalve bedoeld als een wezenlijke bijdrage tot de academische gemeenschap en de verant woordelijkheid daarvoor behoort uiteinde lijk te berusten bij het competente orgaan van de hogeschool. Dit betekent niet, dat dit orgaan zelf deze voorzieningen moet treffen; voldoende is, dat het zorgt, dat de behartiging van deze belangen in goede handen komt en blijft. Degenen die zich in de eerste plaats met het voorbereiden, treffen en uitvoe ren van deze voorzieningen moeten belas ten. zijn daarom de meer direct betrokke nen, te weten de docenten, studerenden en wellicht ook afgestudeerden. Nochtans wordt het treffen van deze voorzieningen zo belangrijk geacht, dat, mocht onver hoopt het vorenstaande niet worden be reikt, het competente orgaan van de hoge school de zorg hiervoor op zich zal beho ren te nemen. Voorgaande suggesties zouden het bes te kunnen worden verwerkelijkt door het oprichten van een stichting, die repre sentatief behoort te zijn voor de acade mische gemeenschap. De stichting zal ten minste alle voorzieningen, die een min of meer collectief karakter dragen, tot haar werkterrein moeten hebben. Hieronder vallen de gezondheidszorg, de mensa, de sport en de hulsvestiging, echter niet het bureau yan de studentendecaan. Ook is het gewenst, dat zowel de stich ting. belast met de collectieve voorzienin gen voor de studenten, als de studentende caan ten nauwste samenwerken met de geestelijke verzorgers van de studenten, die bij de hogeschool werkzaam zullen zijn. Te verwachten is het ten slotte, dat er binnen de bogeschoolgemeenschap organi saties voor het gezelligheidsleven en voor bezinning zullen ontstaan. Met het oog daaron is het nodig, dat er waarborgen worden geschapen, dat dit aspect van de studentensamenleving zich in vrijheid zal gunnen ontwikkelen. Naar de mening van com„lssIe zou dp verwerkelijking van not denkboplrl van ©en hoceschonlgernepn- schap te Eindhoven er wel mede gediend znn. dat het pezelligheidsleven zich. zeker bil een beperkt aantal studenten, in één organisatie ontplooit. Je Commissie ter Voorbereiding van een Tweede Instituut voor Technisch Hoger Onder was is samengesteld uit.: mr H. L. s'.Tacob. te Voorburg voorzitter!prof. dr G. Holst ge wezen president-curator te Delft thans curator; prof dr. .T E. de Qunv Commis saris der Koningin in de provincie N.- Rrabant. te 's-Hertogenboseh; prof. dr F. L. R. Sassen, voorzitter van de Eerste Afdeling van de Onderwijsraad, te 's-Oravenhage. (Beide laatstgenoemde leden werden benoemd in de vacature, ontstaan door het overlfiden van prof dr M. J. H Oobben ha gen)nrof. dr O Bottemn. rector-mngniHcus van de T. H te Delft; mr H. A. M. T Kolfschoten burgemeester van Eindhoven; prof dr ir C. .T. van Nieuwenburg. hoogleraar in de chemische micm-analvse aan de T H. te Delft: prof dr ir W. L. H. Srhmid. v.or><tiprqpr ?n werktuigbouwkunde aan dn T. H. te Dedff* dr ir .T. G Weeldenburg. diren- *ur Lf'r A K.U te Arnhem; secretaris; A. IT. M. Wiiffels, hoofdambtenaar bij de afdeling H. O.W. van het ministerie van O., K. en W. Het missiehuis St Franciscus Xaverius te Teteringen geniet op'het ogenblik be zoek van Mar Gregorios Benedict Var- ghese. aartsbisschop van Trivandrum in Zuid-India Het bezoek geldt vooral mgr Lucas S.V.D., die apostolisch inter nuntius van India is doch thans in pns land vertoeft. Mar Gregorios is sedert 1953 de opvol ger van de bekende Mar Ivanios, die in 1930 overging tot de Katholieke Kerk, waarbij hij de Syro-malankarese ritus mocht behouden. De huidige aartsbisschop is in 1916 in Zuid-China geboren Hij be hoorde tot de secte van Syrische Mono- physieten, die zich in vroeger eeuwen van de Kerk hebben afgescheiden. Op zeer jeugdige leeftijd leerde hij Mar Invantos kennen en kort na diens bekering tot de Katholieke Kerk zette ook de huidige aartsbisschop die stap. In 1953 werd hij door Mar Ivanios tot bisschop gewijd. In een kort onderhoud met de pers ver telde mgr Gregorios over de verheugende groei van het herenlgingswerk in India. Sinde de overgang van Mar- Ivanios heb ben 19.000 Jacobieten, zoals de secte wordt genoemd, zich bü de Kerk aangesloten Er zijn in die tijd 100 Jacobitische priesters naar de Moederkerk teruggekeerd, terwijl ook ongeveer 100 jongens tot priester wer den opgeleid. Tal van jongelui uit Zuid- India gaan als priester of zuster in Noord- India werken, waar in tegenstelling met het Zuiden het tekort aan priesters nog groot is. Verleden jaar zijn alleen in het aartsbisdom Trivandrum 4000 afgeschei denen in de Katholieke Kerk opgenomen. De hereniging met Rome wordt gunstig beïnvloed door de onenigheid, die onder de Jacobieten heerst. In het begin van dit jaar nog is een poging van de verschil lende groeperingen om tot eenheid te ge raken mislukt. Mgr Gregorios ziet de toe komst van de Kerk in zijn aartsbisdom hoopvol tegemoet. Respectievelijk tien maanden met af trek en acht maanden met aftrek, waar van drie voorwaardelijk, luidde de eis van de officier van justitie van de Rotter damse rechtbank tegen twee ambtenaren, 6 *n dienst geweest zijn van de gemeen te Schoonhoven en die gisteren terecht stonden. De eerste zaak betrof de 56-jarige ar chitect en toenmalige directeur van ge meentewerken D. V., wie ten laste was gelegd, dat hij in de jaren 1951, '52 en 53 steekpenningen van een aannemer had aangenomen. Verder, dat hij rekenin gen van deze aannemer, waarvan hij wist dat er te hoge posten in voor kwamen, met „gezien" en-of „goedgekeurd" gete kend had. Hij bekende. Zoals de officier van justitie zei, is er in Schoonhoven een tijd geweest, dat geen enkele rekening juist het gemeentesecre tariaat bereikte. Er was sprake van wan beheer bij gemeentewerken in deze plaats en de off. achtte verd. daarvoor in de eerste plaats aansprakelijk. De off. moest wel toegeven, dat bij beter toezicht van de toenmalige wethouder het wellicht niet tot dergelijke excessen had behoeven te komen. Verder vond hij, dat verd. de tering niet naar de nering heeft weten te zetten. Deze „tering" bestond dan z.i. in de eerste plaats uit „verteringen". In het dossier werd, volgens de president, gesproken van talrijke etentjes en „drink gelagen", waaraan de ambtenaren mee deden. Het Centraal Bureau van de Tuin bouwveilingen in Nederland deelt over het verloop van de groenten- en fruit markt in de periode van 23 t.e.m. 2S Juni 1955 het volgende mee: Reeds bij een oppervlakkige beoordeling van het marktbeeld van de afgelopen week, treedt als kenmerkend clement de te ruggang van de prijzen van een aan tal belangrijke producten op de voor grond. Dat kenmerk kan wel algemeen worden genoemd, want het deed zich gelden bij de meeste producten. Niette min zette de prijsdaling niet voor al die producten gelijktijdig in en ook bleven er graduele verschillen. Boven dien vormden sommige producten een uitzondering op deze gedragslijn van de markt. Tot de producten, die in prijs daalden, worden gerekend bloemkool, bospeen, komkommers, tomaten, andij vie, kroten en aardbeien. Veranderin gen in de prijs deden zich niet voor in betekenende mate bij sla, en enig prijs herstel kon worden waargenomen bij de vroege aardappelen- De aanvoer van tomaten was iets rui mer aan het einde van de week, door dat enige toeneming van de aanvoer van licht-gestookte tomaten een compensa tie vormde voor de in mindere mate af genomen aanvoer van stooktomaten. Waren de veranderingen in het aanvoer- beeld niet zeer opvallend, des te duidelij ker was dit bij het prijsverloop. De te ruggang bij de prijzen was n.l. vrij sterk. Daardoor werd in het laatste van de week verhandeld tegen 0.80—9.91 voor sortering a, f 0.82-f 0.89 voor sorterino b. 0.78—0.89 voor sortering c en 0.68 0.77 voor sortering c, Bij een gelijkblijvend aanbod wisten ook de noteringen van kaskomkommers zich niet tehandhaven. De export bleef ge De leiders van de stakende Britse havenarbeiders hebben gisteren be sloten hun leden te verzoeken Maan dag het werk te hervatten. Verwacht wordt nu, dat de arbeiders uit het gebied van Londen aan het werk zul len gaan, doch dat velen in de vijf andere havens de staking zullen voort zetten. Zij staken voor de erkenning van de vakvereniging, de NASDU, bij de onderhandelingen over lonen en arbeidsvoorwaarden. Slechts in Lon den is de NASDU als zodanig erkend, in de andere havens nog niet. Het conflict in de Antwerpse haven is nog steeds niet opgelost. De stakings leiding heeft de stakers opgeroepen vol te houden „totdat de overwinning is behaald". De vakbonden weigeren nog steeds de staking te erkennen. In tegenstelling tot eerdere berichten, zijn nog geen soldaten ingezet om schepen met aan bederf onderhevige goederen te lossen. Zij worden wel daarvoor in reserve gehouden. Staat van beleg in Chili Met het oog op een hijna algemene spoorwegstaking in Chili, heeft de Chileense regering in vier provincies en zeven departementen de staat van ibeleg afgekondigd. De staking heeft bijna het gehele spoorwegverkeer, de diensten der posterijen en het open bare vervoer in de steden Santiago en Valparaiso lamgelegd. In deze laatste stad zijn ook nog 3000 havenarbeiders een sympathie-staking begonnen. Ook in Ecuador is een nationale spoorwegstaking uitgebroken. Volgens een bericht uit Guayaquil is de presi dentiële trein nabij deze stad blijven steken. Toen de machinist en de stoker na veel praten met president José Velasco Ibarra bereid waren gevonden de trein toch nog naar de stad te rijden, bleek, dat de rails een klein stukje verder, op een plaats 25 kilometer van de stad, was versperd door spoor wegwerkers, zodat' de trein opnieuw moest stoppen. Gisteravond is in Ecuador de noodtoe stand afgekondigd. Dit geschiedde na een besluit van de staatsraad, om president Velasco Ibarra de verlangde buitengewo ne bevoegdheden te verlenen teneinde het hoofd te kunnen bieden aan de spoor wegstaking. De Ned. Bank heeft aan scheepsexploi- tanten een algemene vergunning ver leend, krachtens welke voor hen de ver plichting zich bij de bank te melden, wordt opgeheven. De voorschriften om trent het aanhouden van tegoeden bij buitenlandse relaties en de beschikkings mogelijkheid over de tegoeden in het bui tenland worden verruimd. Thans zijn ook overboekingen tussen rekeningen in de zelfde geldsoort toegestaan. De nieuwe algemene vergunning voor ziet voorts in het betalen van kosten in het buitenland en het alimenteren van in he buitenland aangehouden re keningen door bemiddeling van een de- viezenbank, voor zover het geen betalin gen of alimenteringen in dollars betreft. De beperking, dat slechts een gedeelte van de gages in vreemde valuta mag worden betaald, is vervallen. richt op Zweden en in mindere mate op Engeland en daarbij werden prijzen ge maakt aan het einde van deze week van 0.28-0.36 voor sortering 1, 0.25-0.29 voor sortering 2 en 0.20-0.24 voor sortering 3 per stuk. Nog belangrijker was de prijs daling bij de rijenlcomkommers. Voor -*en deel vormde de uitbreiding van het aan bod daartoe de oorzaak, terwijl boven dien de vraag van West-Duitsland, dat het belangrijkste afzet gebied vormt, een teruggang vertoonde. Onder deze omstan digheden kwamen de volgende prijzen tot stand: sortering 1 0.25-0.37, sortering 2 0.22—ƒ0.31 en sortering 3 ƒ0.17—0.27 p. stuk. De kromme komkommers volgden dezelfde gedragslijn en brachten bij een toenemend aanbod 0.25-0.37 per kg op. Door verdere toeneming van de aan voer van bloemkool werd deze aanvoer ruim. Bij een geringere vraag voor ex port kon een vrij sterke prijsdaling niet uitblijven. Tenslotte daalden zelfs de prij zen tot 0.15-0.25 coor sortering a, 0.13- 0.18 voor sortering b en 0.09-0.14 voor sortering c per stuk. Hoewel de aanvoer van andijvie zich slechts in geringe mate ontwikkelde bleek de binnenlandse markt, die het afzetge bied vormt, niet voldoende geanimeerd te zijn om het bestaande prijspeil te kun nen handhaven. De prijsdaling die ont stond was zelfs betekenend toen verhan deld werd tegen 0.15-0.27 per kg. Hoewel de aanvoer van bospeen zeker niet overvloedig genoemd kan worden, behoorde ook bospeen tot de producten die een duidelijke prijsdaling vertoonden. Enige verflauwing van de vraag voor ex port was een der oorzaken. Bij 0.25-0.45 per bos bleven de noteringen evenwel redelijk. De aanvoer van asperges is nog niet geheel teneinde, maar zij is inmiddels van ondergeschikt belang, hoewel de note ringen daalden, bleven deze tot het laatst over het algemeen vrij gunstig en duur de de export onverminderd voort, afhan kelijk van de grootte van de aanvoer. De vraag naar kroten per bos liep be langrijk terug bij een gelijkblijvend aan bod, waardoor de prijzen scherp daal den. Aanvankelijk kwam de. vraag van Engeland, maar deze vraag ging zich la ter richten op de losse kroten, waar door deze bij een levendige exporthandel gunstige prijzen maakten. Zeer geleidelijk trad enig prijsherstel in bij vroege aard appelen door een gunstige ontwikkeling van de vraag met name van de binnen landse markt, terwijl regelmatig. Daardoor kno voor de eerstelingen 17,50-18.50 per 100 kg. worden genoteerd, terwijl voor de rassen barima en dore tot 22.30 werd besteed. De aanvoer van aardbeien, te weten de rassen Climax, Deutsch Evern en Lax- ton, ontwikkelde zich in de loop van de week ruim. De binnenlandse markt was de bestemming, waarbij de verwerken de industrie een steeds grotere plaats in nam. Bij deze ontwikkeling kwam het prijspeil voor aardbeien met dop en zon der dop op 1.05 tot 1.16 per kg. Zoals mr S. J. Polak, de verdediger, later zei, nadat de officier tien maanden gevangenisstraf met aftrek had geëist, had verd. geen „nee" kunnen zeggen 'e- gen boven hem gestelde machten. Als men hem zei „zoek maar eengaatje'' voor de kosten van de eten- en drinke- rijtjes. durfde hij, ais lagere, zich niet te verzetten. Als het hem niet lukte een „gaatje" te vinden, betaalde hij het zelf, volgens de raadsman. Deze achtte het ook niet aan de schuld van zijn cliënt, maar aan die van de gemeente te wijten, dat er zo'n chaos bij de boekhouding was. Om de zuinigheid had men geen admini strateur aangesteld die er nu wel is terwijl V. geen verstand van en geen tijd voor boekhouding had. De raadsman oefende verder critiek uit op het feit, dat deze zaak pas na een jaar en acht maanden voorkomt, hij noemde het een schande en achtte dit on verantwoord in verband met psycho-neu- rotische storingen van zijn cliënt, zoals het psychiatrisch rapport het noemde. ..Maakt u de grove fout. die de justitie hier gemaakt heeft, door een mild vonnis goed", bepleitte hij. „leg hem een voor waardelijke straf op". Evenals de raadsman, had als getuige a décharge de burgemeester van Ridder kerk A. M. Nieuwenhuisen. de persoon van V. belicht Als nud-burgemeester van Schoonhoven had |-,i achttien iaar met hem samengewerkt. Hij beschreef V. als een eenvoudig sober mens een bekwaam architect met een bijna nerveuze energie. Iemand die hart had voor zijn werk en gezin. De burgemeester zei niet te begrij pen hoe V. tot deze dingen gekomen was. Mr. Polak kwam hier in zijn pleidooi nog op terug. „26 jaar lang heeft hij de gemeente op volkomen onkreukbare wij ze gediend en dat ls men vergeten". De raadsman zei nog, dat men wel sterke benen moet hebben om de vaak verlokkelijke aanbiedingen van aanne mers te weerstaan. De volgende zaak ging tegen de 39- jarige uitvoerder J. B. die in dienst van de gemeentewerken te Schoonhoven vol gens de tenlastelegging aannemers had bewogen tot afgifte van ongeveer lO.OOil Hij gaf toe, dat hij hun dan een ten laste van de gemeente gestelde rekening toon de en daarbij zei, dat er voor die re kening geen bepaalde post op de begro ting was uitgetrokken. De rekening moest toeh worden betaald en geld was er niet. Indien men hem dan het geld gaf zou hij zorgen, dat de rekening vereffend werd en de milde gevers zouden later het bedrag terug krijgen. Verd. had het geld echter gehouden. De off. eiste tegen hem acht maanden gevangenisstraf met aftrek waarvan drie maanden voorwaardelijk met drie jaar proeftijd. Verd. had vijf maanden in voor arrest gezeten. Mr C. J. N. N. van Dongen meende al» verdediger, dat de aannemers wel begre pen moeten hebben dat hier „gerommeld'' en geknoeid werd. Uitspraak in beide zaken over veertien dagen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken dAlt mede, dat binnenkort de benoeming te verwachten is van de heer D. J. von Balluseck, laatstelijk permanent verte genwoordiger van Nederland bü de Ver enigde Naties te New-York, tot Harer Majesteits buitengewoon en gevolmach tigd ambassadeur te Moskou. (Van onze Brusselse correspondent) Tot en met 10 Juli a.s. wordt te Brussel op de Heijselvlakte, in de magnifieke Eeuwfeestpaleizen, de Tweede Internatio nale Textieltentoonstelling gehouden. De eerste had vier jaar geleden te Rijssel plaats. Deze wordt, volgens de algemene opinie, op, grote schaal door de huidige expositie overtroffen, die met veel plech tigheid door koning Boudewijn werd ge opend. Onmiddelllijk na Rijssel, had België zijn candidatuur gesteld voor het inrichten van de tweede grote textielshow. Haar promotors gingen hierbij uit van de over weging, dat de textielnijverheid hier se dert de middeleeuwen wordt beoefend. Oude schilderijen geven het schouwspel der kleurenweelde van de kostbare weef sels waarmede de adel en de hoge bur gerij toen gekleed waren. Men kent ook het bestaan van Lakenhallen in verschil lende steden. Die industrie leeft hier nog zeer actief voort, zij het in verschillende takken ge splitst. Er werden voor de Brusselse expositie grote inspanningen gedaan en op geld werd niet gezien. Men ging uit van het standpunt, dat in deze tijd van snelle eco nomische ontwikkeling in heel de wereld, het van belang is dat de voortbrengers der industriële landen de resultaten van hun studie en werk onderling vergelijken op internationale trefpunten als deze. Te gelijkertijd kan men laten zien, hoe ver de hedendaagse techniek het al heeft ge bracht, en hoe enorm groot de mogelijk heden van die techniek zijn. Men tracht een zo volledig mogelijk en duidelijk beeld te geven van de ontelbare mogelijkheden van de textielnijver heid, niet alleen van de natuurlijke, maar ook van de kunstmatige of synthetische vezels. Deze expositie wil alles laten zien wat betrekking heeft op het moderne begrip textiel en dit in drie sectoren: textiel kle ding en textielmaehines, alles in zeer ruime zin Dit omvat dus ook de grond stoffen, de accessoires en alles wat ge bruikt wordt in de confectie- en de meu- blleringsbedrijven. Er worden meer dan één millioen be zoekers verwacht en men zegt, dat al het tentoongestelde een waarde van meer dan één milliard Belgische francs vertegen woordigt! A.s. Maandag wordt in het Marine paviljoen aan de Parkkade de 100.000ste bezoeker(ster) verwacht. Als men weet, dat dit paviljoen hele maal aan het eind van de route ligt. zegt dit getal toch wel wat. Men ts van plan om de gelukkige een cadeautje aan te bieden. Waarschijnlijk een miniatuur Rijkswapen. Misschien kan een en ander samenvallen met het bezoek van de Tweede-Kamerleden aan de tentoonstel ling. De Tweede Kamer heeft gistermiddag besloten op Donderdag 7 Juli een aan vang te maken met de beraadslagingen over de huur- en belastingontwerpen. Donderdag wordt ook 's avonds verga derd. Een aantal fabrikanten en importeurs van automobielstarteraccumulaforen heeft besloten de gebruikersprijzen van accu's met ingang van 1 Juli 1955 met ongeveer 15 pet te verlagen. De N.V. Maintz's Productenhandel heeft oveT 1954 een winst op goederen geboekt en voorts aan verdere baten, na aftrek van reserven en belastingen ontvangen 3.636.073 (v.j 2.272.145, terwijl voorts, toen 629.412 ten laste van het conjunc tuurfonds ten gunste van de verlies- en winstrekening werd gebracht). Na aftrek van onkosten en interest ad 2.565 530 (2.363.653), afschrijving ad 91.142 (121.884), personeelsvoorziening ad f 140.000 (onv.) en overboeking van f 569.399 (v.j. nihil) naar de surplusrekening. resteert een winstsaldo van 270.000 (onv.), waaruit een onveranderd dividend van 9 pet wordt voorgesteld. De financiële resultaten worden be vredigend genoemd Door het deelnemen aan de handel in producten, die vooTheen niet tot het werkterrein van Maintz be hoorden, werden aan de kaspositiè op bepaalde momenten hoge eisen gesteld. Sommige van de producten waren aan grote prijsschommelingen onderhevig, o.a. rubber, koffie en thee. Het kan niet wor den ontkend, dat het bedrijf in Indonesië op velerlei gebied moeilijkheden onder vond. al tracht de directie zich steeds aan de gewijzigde omstandigheden aan te passen, aldus het verslag. Inleg eerste half jaar meer gestegen dan terugbetaling In Juni 1955 werd bij de Spaarbank te Rotterdam (op 1 000 afgerond) ingelegd f 7.484.000 en terugbetaald 6.241.000 Er was dus een overschot van 1-243.008 tegen 1.484.000 in Juni 1954. In het eerste halfjaar 1955 werd in totaal ingelegd 46.829.000 en terugbetaald 32.752.000 gevende een overschot van 14.077.000. Indien men deze cijfers vergelijkt met het eerste halfjaar 1954, toen de inleg 39.561.000, de terugbetaling 27.207000 en het overschot 12.354.000 bedroegen, dan blijkt, dat in het afgelopen halfjaar de inleg sterker is toegenomen dan de terug betaling. Aan het einde van Juni 1955 was aan 387.827 inleggers 154-579.000 verschuldigd.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1955 | | pagina 13