MGR JENNESKENS: „Volk dat zijn heiligen
vergeel, vergeet de hemel!"
Onderwijzers vragen afdoening
van lopende zaken
ik
Reliekenstoet trok
door Maastricht
Stijlvolle symbolisering van
zestien eeuwen christendom
vier uur
BOELGANIN - belooft EDEN
te antwoorden
MAJESTIC
EINSTEIN waarschuwt
atoomoorlog
Oproep van Nobel-prijswinnaars
tegen
HEILIGDOMSVAART 1955 GEOPEND
GEEN LOTERIJBRIEFJE?
Burgemeesterlijke elfstedentocht per
helicopter
Allerlaatste „mootje" in
nieuwe Moerdijkbrug
gezet
Kardinaal Frings zegent de
Kruisreliek
menigte
met
Zeven Prinsen der Kerk
deden hun intocht
r"«~—
j Stad in feesttooi
Algehele salarisherziening noodzakelijk
1/4mi!lioenguldenaanprijzen
De unie met Nederland
RHEUMA-verrassingsacfie
Soekarno gelast
staatsbezoeken af
Trein ontspoord bij
Haarlem
Russische verklaring over Duitse kwestie
Nog voor Grote-Vier-conferentie begint
h/s1^'s
MAANDAG 11 JULI 1955
PAGINA 3
Op 1 October dubbelsporig
Blijde incomste
„Dagen van het heil'
Oppositie in Djakarta blijft
boycotten
Bolswards burgervader op uitnodigingstournée
Wiel scheurde
Vier rijtuigen naast de rails
Van Hoogmis lot
Lamhertusspel
VIRGINIA SHAG
Maastricht opende de Heiligdomsvaart met de ontvangst der ere-gasten. We fotografeerden bij aankomst aan het
station v.l.n.r. mgr Alfrink, gouverneur F. Houben, kardinaal Frings, burgemeester Michiels van Kessenich, mgr
Lemmens, mgr Hanssen en mgr Paulissen.
De nieuwe spoorbrug over het Hol-
landsch Diep is compleet. Het oude aan-
bruggetje, dat de brug met het Noorde
lijke landhoofd verbond, is Zondag ver
vangen door een plaatstalen aanbrug, die
op een stelling er naast was gemonteerd.
Zondagmorgen is het oude bruggetje
met behulp van lieren van zijn plaats ge
trokken en direct daarop is de nieuwe
aanbrug geplaatst. Het karwei verliep
vlot en nam niet zo veel tijd in beslag.
Langer was men bezig met het aanbren
gen van veranderingen op de spoorbaan
aan de Noordelijke oever van het Hol-
landsch diep. Tot dusver namelijk reden
de treinen op een noodspoor, dat tussen
het dubbel spoor was aangelegd. Door
een wissel om te leggen en een stuk van
de spoorbaan recht te trekken heeft men
nu bereikt, dat het treinverkeer over het
Oostelijke spoor van de brug kan worden
geleid. Het noodspoor zal nu worden af
gebroken. Op 1 October zal het Westelijke
spoor in gebruik genomen worden, zodat
dan de brug haar dubbelsporige functie
kan gaan vervullen. Het treinverkeer was
tot twee uur Zondagmiddag gestremd.
(Van onze correspondent)
Ih VEN VIEL ER een plotselinge stilte in de wijde, tot dc uiterste hoeken
met gelovigen gevulde St Servaeskerk te Maastricht, toen de laatste
accoorden van de kruishymne waren verklonken. Maar dan rinkelden de
altaarschellen. Jozef Kardinaal Frings, aartsbisschop van Keulen, besteeg
langzaam de trappen van het hoofdaltaar. Hij nam de kostbare reliekhouder
van het H. Kruis in zijn handen. Vijf eeuwen geleden vervaardigde de
Maastrichtse meester Ulrich deze houder in de vorm van een Lotharings
kruis. Vijf-en-dertig partikels van het H. Kruis zijn de unieke schat van deze
houder. De menigte in de kerk zonk op de knieën. En met een plechtig gebaar
zegende de kardinaal driemaal de gelovigen met de relieken van het H. Kruis.
Wederom rinkelden de bellen. Boven, hoog in de torens van de kerk, begon
nen de klokken te zingen. En binnen in de kerk zong de menigte krachtig en
welluidend het lied van Sint Servaas. De Heiligdomsvaart 1955 was geopend.
Dat was Zaterdagmiddag om kwart voor zes. Maar daarvoor hadden zich
ln een zonovergoten stad reeds gebeurtenissen voorgedaan, die door duizenden
toeschouwers werden gevolgd.
geleide. De drumband van de verkenners
roerde de trommen en de mannen van de
harmonie van Caberg deden de marsen
springen uit het blinkende koper.
Reeds om hall vier stonden langs de
route van het station naar de binnenstad
dichte rijen kijkers opeengepakt, nieuws
gierig naar de intocht van de prinsen
der kerk. Feestelijk wapperden de vlag
gen en wimpels van de gevels der oude
herenhuizen. Het geduld van de wach
tenden werd lang op de proef gesteld.
Maar eindelijk tegen half vijf had het
hoofdcomité van de Heiligdomsvaart
geleid door mgr P. J. M. Jenneskens. pas-
toor-dekën van Maastricht zijn hoge
gasten tezamen in de stationsrestauratie.
Bij de begroeting was natuurlijk ook het
hoogste wereldlijke gezag van stad en
gewest aanwezig. Mr dr F. Houben, Com-
missaris van de Koningin in Limburg en
mr W. Baron Michiels van Kessenich,
burgemeester van Maastricht, heetten
met de leden van het Heiligdomsvaart
comité zeven Prinsen der Kerk welkom.
En buiten wachtte de menigte. De open
landauers begonnen een voor een voor te
rijden. In de eerste nam plaats mgr J. B.
Theunissen, Apostolisch Vicaris van Blan-
tyre. In de tweede mgr Constant Kramer
O.F.M., bisschop van Luanfa, en zo ver
volgens mgr H. Paulissen, mgr dr A.
Hanssen. bisschop-coadjutor van Roer
mond, mgr dr B. J. Alfrink, aartsbisschop
coadjutor van Utrecht. En daarna was de
laatste open wagen aan de beurt.
De palfreniers in blauw lakense jas,
witte broek en hoge zwarte laarzen, de
hoge grijze hoed recht op het hoofd
openden de portieren. Jozef Kardinaal
Frings steeg in en hij werd gevolgd door
de grijze bisschop van Roermond, mgr dr
G. Lemmens, en tenslotte door de man,
op wiens schouders de gehele last van
deze Heiligdomsvaart rust: mgr J. P. M.
J enneskens.
De tocht kon beginnen. Voorop ronkte
een escorte van de motorpolitie en stap
ten de koolzwarte paarden van het ruiter-
Duizenden en nog eens dui-
ken ZaterdaStrichtenaren trok"
I t fw ^avond al het een-
trum der stad m om de prachtig 5
versierde straten en pleinen en
dWe? overvloed van licht
badende kerken en andere his-
torische monumenten te bewon-
j deren.
Tussen de beide Maasbruggen
spuit een op het water liggende
fontein 35 meter omhoog. De
met vele vrolijk wapperende
vlaggetjes schitterend opge-
smukte grijze Oude Brug spant
zich over de Maas en verbindt
j de beide met speelse bloembak- j
ken versierde Stationsstraten.
Maar ook de Rechtstraat in Wijk,
waar blauwe en rode engelen-
figuren tegen de gevels zweven,
j de Kleine Staat, vol gehangen
t met rijkelijk met zilveren ster-
ren bezaaide, kleurige „man-
den", de Grote Staat, de Bosch-
straat en al die andere, smalle,
winkelstraten der stad hebben
zich voor deze Heiligdomsvaart
in een statig, maar daarom niet J
minder fleurige feesttooi gesto-
t ken.
Overal in de stad, met de
oude gevels of het groen van
parken als decor, staan vele
heiligenbeelden opgesteld, het
werk van kunstenaar en am-
bachtsman samen. Men zou
vaak wensen, dat hun plaats
permanent ware! Heel de stad j
ademt een geest van vreugde j
door zijn blije versiering en van t
bezinning om al die beelden met
hun devotievolle gebaar.
Klaterend applaus steeg uit de menigte
op, de paarden voor de landauwers trok
ken aan, de blijde incomste van de hoog
waardigheidsbekleders nam een aanvang.
Dwars door de stad voerde de rit hen.
Van de torens van de kerken van Maas
tricht bliezen muzikanten koraalmuziek
en in de pauzen tussen de muziek beier
den „Grameer" en alle klokken van de
stad. Op het Keizer Karelplein eindigde
de tocht. Tegenover het portaal aan de
zogenaamde Lange Gang van de St Ser
vaas stegen dc bisschoppen uit de wagens
en betraden de kerk, weelderig met toe
ven witte bloemen en helder groen ver
sierd. ,,Ecce Sacerdos", zong het koor en
de gelovigen in de kerk reikhalsden om
een glimp te kunnen opvangen van het
purper der bisschoppen en het kardinaals
rood van mgr Frings. Toen de stoet op
het priesterkoor was aangekomen, zette
het koor het „Sacerdos et Pontifex" in en
enkele minuten later besteeg mgr Jennes
kens de kansel en sprak de gedenkwaar
dige woorden, die de Heiligdomsvaart zijn
gelukkig begin zouden geven.
„Deze dagen", aldus de pastoor-deken
van Maastricht, zijn de dies visitationis.
de dies gratiae, dies salutis. De Heilig
domsvaart betekent voor ons dagen Van
de bezoeken aan de graven van de hei
ligen, dagen van de bezoeking der genade,
dagen van het heil. En wij zijn dankbaar
dat gij. Eminentie, en gij Excellenties, de
vreugde van onze dankbaarheid om de
rijkdom des geloofs wilt delen. En gij. ge
lovigen. steunt en volgt onze bisschoppen
in hun offeren en bidden, opdat wij de
vernieuwina van ons geloof mogen be
reiken. Een volk dat zijn heiligen ver
geet, vergeet de hemel. Laten wij de he
mel nimmer vergeten en laten wij de
kans waarnemen, die de Heiligdomsvaart
ons elke zeven jaar biedt, ons geloof te
vernieuwen en ervan te getuigen. Want
als wij het contact met de hemel herstel
len, dan kunnen wij beter werken aan de
persoonlijke vernieuwing van ons geloofs
leven".
En terwijl mgr jenneskens de openings
rede van de Heiligdomsvaart uitsprak,
rustten de ogen van de honderden op de
Noodkist van St Servaas, opgesteld op
de trappen boven zijn krocht, op de re
liekhouders van de 21 heilige bisschoppen
van Maastricht en op de ernstige gezich
ten van bisschoppen en kardinaal.
Maastricht had zijn Heiligdomsvaart
geopend en de bevestiging van de goede
geest kon men aanschouwen in de mas
sale bidweg ter ere van de Sterre der Zee,
die tegen acht uur langs een eeuwenoude
route door de binnenstad trok. Duizenden
namen er aan deel en duizenden keerden
die avond huiswaarts met het gelukkige
gevoel dat de rijkdom van de Heiligdoms
vaart niet beperkt zou blijven tot deze
eerste dag, maar dat twee weken lang
Maastricht de stad zal zijn van de vaart
naar de heiligdommen en wellicht zo
als mgr Jenneskens zo vurig hoopte
van de vaart naar de heiligheid.
De kardinaal, de bisschoppen en ver
dere gewestelijke en stedelijke autoritei
ten woonden na de bidweg in het Staar-
gebouw het tweede deel bij van een gala
concert, gegeven door het M.S.O Na een
nieuw geschreven werk van Marius Mon
nikendam „Symphonische Variaties" op
het „Merck toch hoe sterk" voerde het
M.S.O. met solisten en uitgebreide koren
van bijna 300 vocalisten, het Te Deum
van Diepenbrock uit.
Zaterdag vergaderde te Utrecht het
verbondsbestuur van het Katholiek On-
derwijzersverbond. In zjjn openingsrede
wees voorzitter Joh. H. M. Derksen er
op, dat nog verscheidene dringende pun
ten op afdoening wachten. Hij vond de
trage gang van zaken bij het departe
ment van O.K. en W. uitermate teleur
stellend. Als voorbeeld noemde spreker
o.a. de leerschoolmarge, waar voor
alleen nog maar een voorschotregcling is
getroffen. Verder is er nog geen enkele
regeling ten aanzien van wachtgeld, werk
loosheid en de vacantie voor tijdelijke
leerkrachten. De reeds lang toegezegde
regeling voor studiekostenvergoeding voor
leerkrachten, laat ook nog steeds op zich
wachten, terwijl dit eveneens geldt voor
de vergoeding voor docenten der kweek
schoolcursussen, die reeds een jaar
aan de gang zijn en opleiden voor bepaal
de akten.
Spreker verklaarde nadrukkelijk, dat
naar zijn mening de minister van Onder-
wiis hi'er geen schuld treft. Ook kan men
moeilijk de schuld van de trage gang van
zaken schuiven op de ambtenaren van
het departement. Het is de regering, d e
hier een oplossing kan brengen door een
ruimere bezetting van de hogere functies
ten departemente.
Het verbondsbestuur besprak uitvoerig
de personeelssituatie. Het is uiterma e
dringend, dat zeer spoedig een verbetering
van de salarissen van het gehele on
derwijzerskorps tot stand komt. Door de
verhoging van de salarissen der leraren
is een wanverhouding ontstaan tussen de
salarissen der onderwijsgevenden onder
ling. Een bewijs hiervoor vormt de mas
sale overgang van ULO-krachten, die in
het bezit zijn van een
middelbare be
voegdheid, naar het middelbaar- en het
kweekschoolonderwijs. Er bestaat geen be
zwaar tegen een normale doorstroming,
maar deze abnormaal grote overgang is
een ramp voor het ULO, dat toch reeds
te kampen had met een tekort aan be
voegde leerkrachten. Door een verbete
ring van de ULO-salarissen alleen zou een
breuk ontstaan in de verhoudingen tus
sen deze salarissen en die van het overi
ge lager onderwijs. Daarom moet er een
algehele herziening van alle onderwii-
zerssalarissen tot stand komen en wel ten
spoedigste. Ieder uitstel verergert de
toestand.
In deze vergadering werd de heer Derk
sen herkozen als voorzitter van het ver
bond onder grote dank van het enorm ve
le, dat hij in zijn afgelopen zittingsperiode
heeft gedaan voor het onderwijs en de
onderwijzers.
(Advertentie)
Koop BHEUMA-verr. couvertjes
Cgk. Min. v. JustiUe"22-ll-'54 L.O. 520/052
In Djakarta zou het Indonesische par
lement vandaag weer een poging doen om
de goedkeuring af te handelen van het
Haagse protocol tot opheffing van de Ne
derlands-Indonesische unie. Vanmorgen
meldde PIA echter, dat voor de vierde
maal de oppositie een stemming heeft on
mogelijk gemaakt, door uit de vergade
ring weg te blijven, zodat het quorum
niet aanwezig was.
(Advertentie)
(Advertentie)
Aangeboden: Reis
AUSTRALIË, CANADA. AMERIKA OF
NIEUW ZEELAND
vliegtuig Of boot. Trijs f 0.50
Vraagt Uw winkelier.
Goedgek. Min. v.' Just. 22-ll-'54-LO 520/052
Officieel is te Djakarta meegedeeld,
dat president Soekarno zijn bezoeken
aan Thailand, Burma, India, Pakistan
en Irak heeft afgelast, wegens „diverse
moeilijke problemen, waarvan de op
lossing de volle persoonlijke belang
stelling van de president eist". De
president zal nu op 18 Juli (zes dagen
later dan voorgenomen dus), naar
Mekka vertrekken en alleen een offi
cieel bezoek aan Egypte brengen.
(Van onze correspondent).
Nadat burgemeester J.
G. S. Bruinsma van Bols
ward Zaterdagmorgen
Plein 1455 in zijn gemeen
te had geopend het eer
ste plein van Bolsward
buiten de oude stadswal,
len dat de herinnering
levendig moet houden aan
het jaar 1455. toen Bols
ward zon stadsrechten
verkreeg, heeft de burge-
vader in een driezits Hil-
ler-helicoptcr zijn uit
nodigingstournée langs de
Friese elf steden vol
bracht De vlucht was be
doeld als een inzet van de
festiviteiten voor de
eeuwfeesten, die deze
week in Bolsward worden
gehouden.
Op deze trip heeft bur
gemeester Bruinsma zijn
Friese collegae opgezocht,
om hen door het voor
lezen van een op naam
gestelde oorkonde beleefd
maar met aandrang uit
te nodigen de feestelijk
heden in Bolsward bij te
wonen. Een verzoek waar
aan Frieslands vroede
vaderen zonder uitzonde
ring en met graagte heb
ben voldaan.
De helicopter, bestuurd
door de piloot Schuller,
vertrok 's morgens met
een half uur vertraging
uit Bolsward en arriveer
de omstreeks het middag
uur te Sneek, waar burge.
meester H. Rasterhoff zijn
collega uitnodigde de
lunch te gebruiken. De
stad vereerde burgemees
ter Bruinsma met de Sne-
ker stadspenning.
Aardig was ook de ont
moeting in het kleinste
van de Friese stadjes. Slo
ten. Burgemeester Bruin
sma had namelijk eerst
zijn medestadsbestuurders
van Friesland gevraagd,
of hij per helicopter in
hun gemeente mocht lan
den. De burgemeester
van Sloten antwoordde
hierop, dat er hiertegen
niet het minste bezwaar
bestaat, omdat er nog een
oud verdrag bestaat tus
sen Bolsward en Sloten,
daterende uit het jaar
1482, waarin deze steden
wederzijdse vriendschap
sloten en de poorten voor
elkanders burgers zouden
openstellen. Dit vriend
schapsverdrag is nimmer
herroepen. Reden waarop
burgemeester Bruinsma
vrije toegang tot het ste
deke Sloten had.
In Leeuwarden werd
Bolswards eerste burger
verwelkomd door een de
putatie van Friese jour
nalisten, die hem een ere-
rit in hun journalisten
koets aanboden en hem op
zijn tocht naar het siad-
en provinciehuis bege
leidden. Te Witmarsum
vond de begroeting plaats
door burgemeester A.
Oosterhoff van Wonsera.
deel. die zijn gast verwel
komde door een vlaggen-
parade van de plaatse
lijke gymnastiekvereni
gingen. Burgemeester
Bruinsma verklaarde na
afloop, dat zijn goodwill-
vlucht hem uitstekend
had voldaan en dat zij er
ongetwijfeld toe heeft bij
gedragen de belangstel
ling voor Bolswards
eeuwfeest ook in Fries
land levendig te houden.
In vrijwel alle Friese ge
meenten bleek voor de
aankomst van de helicop
ter een grote belangstel
ling te bestaan.
Omgeveer een kilometer voor het sta
tion te Haarlem scheurde van het derde
rijtuig van de eiectrischc trein Amster
dam-Uitgeest het voorste wiel aan de
linkerzijde. Tengevolge daarvan raakte
het binnenwiel van de velg los. De kop
peling tussen de tweede en de derde wa
gen van de trein brak- hetgeen weer tot
gevolg had, dat de achterste vier wagens
uit de rails raakten. Op ongeveer hon-
ders meter vóór het station van Haarlem
kwam de trein pas tot stilstand. Het der
de rijtuig zakte daarbij tot bijna een hal
ve meter met de wielen in de grond.
Door deze ontsporing was een der bei
de sporen van de baan Amsterdam-Haar
lem versperd. Tussen beide steden ont
stond dan ook enige vertraging in de
dienst. Driemaal per uur reed er een
trein, terwijl autobussen het reizigersver-
voer verder voor hun rekening namen.
Om de verbinding enigszins te ontlasten
had men de reizigers van Rotterdam naar
Amsterdam of in omgekeerde richting
aangeraden zoveel mogelijk over Utrecht
te reizen.
Zondagavond om 6 uur functionneerde
het treinverkeer tussen de hoofdstad en
Haarlem echter weer normaal.
(Van onze correspondent).
Nimmer heeft Maastricht een zevenjaar-
lijkse Heiligdomsvaart gehad, die zulk een
stralend begin heeft gekend als die van
dit jaar. Een gouden zon stond strak bo
ven de stad van St. Servaas, toen reeds
omstreeks het middaguur de tienduizen
den belangstellenden de schaduwzijden
van de een en twintig straten bezetten,
waarlangs de grote reliekenstoet enkele
uren later zou voorbijtrekken. De be-
vlagde stad koesterde zich in een sfeer van
vreugdevolle verwachting. En geen van
deze blijde vooruitzichten stelde bij nader
toezien teleur, al heeft de duur van deze
stoet, de kilometerslange lengte menigeen
dodelijk vermoeid. Maar dat behoort bij
een pelgrimstocht, zo redeneerden kenne
lijk de duizenden, die geduldig bleven
wachten. En de luister van de stoet, de
tegenwoordigheid van tien prelaten, de
stijlvolle symbolisering van zestien eeu
wen christendom in de kunstzinnige groe
pen van de tocht der relieken, de feeste
lijke muziek van de Maastrichtse korpsen
en zangverenigingen tot en met de mar
tiale suisses van alle kerken der stad
Maastricht en de eregarde te paard: zij
vormden een flonkerend décor, tegen de
achtergrond waarvan het geestelijke ge
tuigenis van de Heiligdomsvaart manifest
is geworden.
Honderden koorknapen, honderden kleine
zangertjes, honderden bruidjes en engel
tjes en honderden geestelijken van orden
en congregaties gaven de groepen en wa
gens relief. Kleurrijk was deze stoet
vooral, het gamma van de regenboog leek
te gering van omvang om de tinten te
vangen,, die flonkerden in de uniformen
van muzikanten, bielemannen, schutters,
schildknapen, engelenkoren, figuren uit
verleden en heden. En het sluitstuk van
deze stoet, een moderne montage van de
grote figuren uit de sociale beweging van
onze tijd, waarop de groep volgde, die de
verworvenheden van ons katholicisme
fraai en krachtig uitbeeldde, was indruk
wekkend en groots.
Een bijzonderheid was, dat de stoet
werd geopend door het Lothar-kruis uit
de Dom van Aken. Dit kruis heeft in zijn
1500-jarig bestaan nog nimmer de lands
grenzen verlaten. Voor deze Heiligdoms
vaart is het kruis voor de eerste maal
„uitgeleend".
En zo waren er in deze stoet voortreffe
lijke momenten, niet alleen van kinder
lijke onbevangenheid, maar ook van
echte devotie, van volharding, van uit
houdingsvermogen. In deze laatste deugd
excelleerden vooral de kloosterlingen en
de mannen en vrouwen van alle Neder
landse congregaties en orden, die de zware
taak op zich hadden genomen de kijkers
een beeld te geven van de kracht van
Nederlands religieuze instellingen.
Er was bij deze hele fleurige stoet eigen
lijk maar een bezwaar: de vaart liet to
wensen over en de tractors voor de stijl
volle praalwagens bromden hun tech
nisch anachronisme keer op keer in de
oren der toeschouwers, zodat bijvoorbeeld
noch I-Ieinric van Veldeke, noch Joost van
den Vondel waren te verstaan ofschoon
de acteurs van deze rollen hun best de
den de teksten voor te dragen uit de Sint
Servaaslegende en uit de Altaargeheime
nissen. Maar goed, men mag niet alle»
willen hebben.
Voorafgaande aan deze eerste relieken
stoet, die op Zondag 24 Juli zal worden
herhaald en tot besluit waarvan alle 3.000
deelnemers en deelneemsters op het Vrijt
hof gezamenlijk het Credo zongen, was in
de morgenuren een plechtigheid in de Sint
Servaaskerk gepasseerd, die het echte be
gin van deze dag genoemd mocht worden.
Kardinaal Frings droeg een pontificale H.
Mis op, waarbij vele van de in Maastricht
aanwezige prelaten aanwezig waren.
Met de uitvoering van het St. Lamber-
tusspel, geschreven door Loe Maas en
uitgevoerd door de leerlingen van de to
neelacademie onder regie van Antoinette
de Visser, werd deze glanzende dag be
sloten. In de stille pandhof van de St.
Servaas ontwikkelde zich dit spel volgens
de lijnen, die de auteur had uitgestippeld
met zorg en eerbied voor de historie van
de laatste bisschop van Maastricht. Deze
uitvoering leverde in vele opzichten per
spectieven op voor het religieuze open
luchtspel in Limburg.
Men verwacht, dat dc Sovjet-Unie deze week een officiële verklaring
zal afleggen over de Duitse kwestie een der voornaamste punten van
bespreking op de komende top-conferentie te Genève. Op een receptie,
gegeven ter gelegenheid van de Argentijnse nationale feestdag op He
Argentijnse ambassade te Moskou, zeide premier Boelganin Zaterdag in
antwoord op vragen van journalisten, dat Rusland „binnen enkele dagen"
zou antwoorden op Sir Anthony Eden's jongste voorstel inzake het
Duitse vraagstuk.
Op de Argentijnse ambassade zeide
Boelganin, dat de Sovjet-leiders on
langs op de receptie van de Ameri
kaanse ambassade „openhartig heel
De 83-jarige Britse filosoof Earl
Bertrand Russell heeft Zaterdag op
een persconferentie een oproep van
wijlen prof. Albert Einstein en nog
zeven geleerden uitgegeven, waarin
gewaarschuwd wordt voor de gevaren
die de wereld bedreigen als gevolu
van dc ontwikkeling van de atoom
wapens en de mening wordt uitge
sproken, dat dc atoom-geleerden
dienen samen te komen ter bespre
king van deze gevaren.
In aansluiting hierop heeft de we-
reldvcreniging van parlementariërs
voor wereldregering bekend gemaakt,
dat op 3 Augustus in Londen een con
ferentie van drie dagen zal beginnen,
waarop geleerden uit de gehele wereld
het atoomvraagstuk bespreken zullen.
De organisatoren van de conferentie
deelden Zaterdagavond desgevraagd
mede, dat nog geen geleerden uit com
munistische landen hebben toegezegd
aan de conferentie te zullen deelne
men. Het congres zal staan onder voor
zitterschap van de Britse conservatieve
oud-minister Sir Walter Elliott.
Russell verklaarde, dat afschriften
van de verklaring Zaterdag zijn toege
zonden aan de staatshoofden van de
Sovjet-Unie, de V. S., Groot-Brittan-
nië, Frankrijk, China en Canada.
De verklaring, die er op wijst dat er
vrees bestaat dat bij het gebruik van
veel waterstofbommen in een even
tuele nieuwe wereldoorlog de mens
heid zal worden uitgeroeid de min
derheid plotseling, doch de meerder
heid in een langzame marteling van
ziekte en ontbinding gaat o.a. uit
van Einstein. Russell, die aan Einstein
had voorgesteld dat de geleerden een
waarschuwing moesten uitgeven, had
op 18 April, de sterfdag van Einstein,
diens instemming met de verklaring
ontvangen. „Het was mogelijk Ein
stein's. allerlaatste openbare hande
ling", zo zei Russell Zaterdag op zijn
persconferentie.
Onder de ondertekenaars bevinden
zich zes Nobel-prijswinnaars. Behalve
Einstein en Russell tekenden prof.
Percy Bridgman van de Havard-uni-
versiteit in de V. S., prof. Leopold In-
feld, een vroegere medewerker van
Einstein en thans hoogleraar te War
schau, prof. Cecil Powell van de uni
versiteit te Bristol, prof. Joseph Rot-
blatt van de univeristeit te Londen,
prof. H. I. Muller van de universiteit
te Indiana in de V. S., prof. ITideki
Youkawa van de universiteit te Tokio.
Vrijdagavond heeft ook de bekende
Franse communist prof. Joliot-Curie
zijn handtekening onder het document
geplaatst, onder voorbehoud op twee
punten. Eén daarvan was, dat hij geen
voorstander was van een geleerden-
congres, doch van een verklaring, die
niet zou uitgaan van politieke vooroor
delen.
Russell verklaarde, dat hij vele ge
leerden over de gehele wereld had aan
geschreven. Van sommigen had hij nog
geen antwoord ontvangen en anderen
hadden om zekere redenen afgezegd.
Onder de Iaatsten bevinden de Russi
sche hoogleraar Skoboltzyn, de heken-
de Westduitse atoomdeskundige Otto
Hahn en de natuurkundigen Niels Bihr
(Denemarken), Wolfgang Pauli (Zwit
serland) en Mox Born (Groot-Brittan-
nië).
Russell zei Zaterdag voorts, dat hij
aanvankelijk had gehoopt, dat India de
staatshoofden der grote mogendheden
zou willlen benaderen met de verkla
ring, doch dat premier Nehroe had be
sloten, dat het beter was hiervan af te
zien.
In Britse regeringskringen in Londen
is de oproep met warme sympathie
ontvangen. In officiële kringen acht
men echter de hierin uitgesproken op
vatting, dat de wereldleiders niet vol
doende besef hebben voor de ver
schrikkelijke gevolgen van een even
tuele atoomoorlog, niet van toepassing
op de Britse regering.
In sommige kringen meende men,
dat de geleerden met hun conferen
tie wellicht beter konden wachten
op de resultaten van het onderzoek
dat het Britse en het Amerikaanse
medische genootschap bezig zijn in
te stellen naar de eventuele gevolgen
van een atoomoorlog.
Officiële woordvoerders in Washing
ton hebben nog geen commentaar wil
len leveren.
wat gezegd hebben". Hij geloofde, dat
dit de manier was om op de komende
Geneefse conferentie te spreken. Tot
de Amerikaanse zaakgelastigde,
Walmsley, die ook de Argentijnse re
ceptie bezocht, zeide de Russische pre
mier „Ik hoop, dat ons bezoek (aan
de Amerikaanse ambassade vorige
week) geen beroering heeft verwekt.
Wij hebben heel wat gesproken, mis
schien te openhartig, maar ik geloof,
dat dit de manier is, waarop we in Ge
nève moeten spreken. U hebt daar
reeds een begin van de Geneefse con
ferentie gehad".
Boelganin doelde op de verklaring
van partij-secretaris Kroesjtsjef, dat de
Sovjet-Unie naar Genève gaat om „als
gelijke" met anderen te praten en dat
zij niet door omstandigheden tot een
vergelijk over de wereldvraagstukken
wordt gedwongen.
Op de receptie van de Argentijnen
sprak Molotof de geruchten over zijn
aftreden tegen. Die geruchten waren
volgens hem ontstaan door een „grap
je" op de conferentie over het Oosten
rijks verdrag in Wenen, toen Molotof
had opgemerkt, dat „wij allemaal een
dagje ouder worden". De Russische mi
nister noemde de vooruitzichten voor
Genève goed. „Het klimaat is goed
en het jaargetijde ook".
Hij vertelde Walmsley, dat hij on
langs in San Francisco een cowboy
hoed heeft gekregen en dat hij van
plan is die te laten zien aan de inwo
ners van Moskou. Op een vraag van
de Amerikaanse zaakgelastigde, of hij
ook cowboy-schoenen had gekregen,
zei Molotof„Neen, alleen een hoed,
maar een hoed valt ook meer op"!
Oproep Kardinaal Feltin
Ter gelegenheid van de conferentie
te Genève heeft kardinaal Feltin, inter
nationaal voorzitter van de „Pax
Christi", de volgende oproep gedaan
„Op 18 Juli a.s. zullen te Genève
zeer belangrijke onderhandelingen
beginnen tijdens welke de grote mo
gendheden over alle essentiële
vraagstukken hun resp. standpunten
ten overvloede zullen voorbrengen
en toetsen. „Pax Christi", kerkelijke
beweging voor de vrede, heeft geen
bevoegdheid om een of andere
methode van onderhandelen voor te
stellen. Maar het woord van Chris
tus indachtig „zonder Mij kunt gij
niets doen", vragen wij aan alle le
den van de beweging, en aan allen
die over de hele wereld met haar
sympathiseren, vurige gebeden tot
God te richten opdat de conferentie
van Genève een echte stap vooruit
zou zijn naar de vrede in rechtvaar-
digheid en wederzijds begrijpen".
