PEPKA RQ5E
SÏPSIL
IA"
VODR30HG
AUGUSTUS
ELTON
%rtNOUO
MEI DE TV-CAMERA'S NAAR DIERGAARDE BLIJ-DORP
PUZZLE
E H
DAMMEN
SCHAKEN
ipi pi up
DE HEILIGE VAN DE WEEK
HET GRABBELTONNETJE
DRAADLOOS
CONTACT
Onze dagelijkse
Uit de Europese kampioenschappen
TUz^gL.
BRIDGER UB RIEK
W''
ZATERDAJG 30 JULI 1955
PAGINA 6
DUIZEND KILO KOFFIE IN
BESLAG GENOMEN
Smokkelaars ontsprongen
de dans
POSITIE NOODWACHTERS
GEREGELD
Oplossing van gisteren:
Plannen voor
uitbreiding Jaarbeurs
-
?7-32, lo-^rrM 17x28. 10 32x12
24-29 (niet 24-30. Dat verliest!) 11. 12-8,
29-33 12 8-3, 34-39 (33-39 verliest door
overmacht). 13. 44-40, 26-31!! (er dreig
de 27-21), maar nu kan wit niet meer
m 4 w i
wé, 4é A
W: m m
m m n
k n
O. w
D m m
0 m s
m <■-
0' 'O «f ¥8
0 0 0 8? f
0 O 'O,
-0 m
Examens!
2 Augustus: Sint Alfonsus
Historische puzzle
Oplossing
m m mam
Op het TV-scherm
SCHOOLMELKVOORZIENING
Gemeenten richtten zich tot
minister
Hondsdagen
Flora puzzle
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Douane-beambten zijn er Donderdag
in geslaagd te Slenaken een personen
auto met 1000 kilogram koffie te verove
ren. De inzittenden van de auto, die van
een Duitse nummerplaat was voorzien,
zijn gevlucht.
De wagen kwam uit de richting Teu-
ven (België) en was reeds eerder door
de douane gesignaleerd- Een der beamb
ten gooide een zgn. spijker-er op de weg.
De wagen reed er in volle vaart over
heen tengevolge waarvan een der ban
den sprong .Ondanks dat reden de smok
kelaars door. Hierna loste de douane en
kele schoten op de auto, waarbij de re
serveband werd getroffen. In de scherpe
bocht bij de kerk van Slenaken kwam de
wagen tot stilstand De twee inzittenden
sloegen op de vlucht en verdwenen in
het bos bij Heijenrath. Door de mare
chaussee en de douane van Hoogcruts is
een onderzoek ingesteld. Auto en smok
kelwaar werden overgebracht naar de in
spectie van de invoerrechten en accijn
zen te Maastricht.
In onderscheidene Staatsbladtn zijn be
sluiten verschenen betreffende de positie
van noodwachters, zoals het ambtenaren
reglement noodwachters, het arbeidsover-
eenkomstenbesluit noodwachters. het be
zoldigingsreglement noodwachtambtenaren
en een be,sluit tot verhoging van de
salarissen ingevolge het bezoldigingsbe
sluit noodwachtambtenaren (6 pet.)
Horizontaal: 1. sinds; 6. kleur; 11. anno
(afk.); 12. pl. in Canada; 14. bar; 16. zeer
krachtig uitademen; 19. grondtoon; 20.
wezen; 22. leed; 25. bloedvat; 26. pl.. in
Gelderland; 28. zoogdier; 29.. onze (Fr.);
31. .bijwoord; 32. per expresse (afk.); 33.
takje; 35. naam en woonplaats; 37. kwijnt;
40. indien; 41. rang in het leger; 42. af
gelegen; 43. vloeistof; 44. rivier in Neder
land; 46. pers. vnw.; 47. nieuwe wereld
taal; 46. persoonlijk voornaamwoord;
47. nieuwe wereldtaal; 49. edelstenen; 52.
persbureau; 54. aanslibbing; 56. maanstand
(afkorting); 57. en andere (afk.); 58.
ingedikt sap; 60. boom; 62. persbureau; 63.
dierenverblijf; 64. bijzonder; 67. meisjes
naam; 69. onmeetbaar getal; 70. molen
trechter; 72. plaats op Ameland; 74. kerke
lijk voorschrift; 77. verlaagde toon; 78.
een misdaad begaan; 79. heftige wind.
Verticaal: 1. zangooot; 2. aanwijzend
vnw.; 4. muziekterm; 5. geheel de uwe
(Lat. afk.); 6. octrooi; 7. bezittelijk vnw.;
8. mannelijk dier; 9. hetzelfde; 10. onder
het nodige voorbehoud (Lat. afk.); 11.
afwezig; 13. spantouw; 15. gerustgesteld;
17. groet; 18. uitbouw; 21. slak zonder
huisje; 23. herkauwer; 24. meisjesnaam;
27. moed hebben; 30. boeveelheid; 32. ge
strenge protestant; 34. volk; 36. ieder; 38.
water in Friesland; 39. Eng. telwoord; 40
vogel; 45. Fr. voegwoord', 46. balen; 48.
vallei; 50. getreiter; 51. pl. in Italië; 53
zelfzuchtig mens; 54. met kleine teugjes
drinken; 55. drank; 59. verlaagde toon;
61 inhoudsmaat- 62. bergweide; 63.. Duits
lidwoord; 66. tijdperk; 68. vis; 71. lidwoord;
73. verlaagde toon; 75. pers. vnw.; 76
zangnoot.
Horizontaal: 1. au; 3. grist; 7. ma; 9. vlo;
11. cel; 12. ven; 13. ontbreken; 17. toe;
18. dar; 20. nevel; 22. etter; 24. ido; 25.-
rio; 26. goede; 29, klant; 31. rot; 32. leg;
33. verstoken; 36. pan; 37. eem; 38. net;
40. at; 41. crêpe; 42. lt.
Verticaal: 1. a.v.; 2. ulo; 4. rebel; 5. Ier;
6. slede; 7. men; 8. an; 10. ontvoeren; 12.
vertragen; 14. toe; 15. kat; 16. enige; 19.
trots; 21. Edo; 23. ein; 27. dor; 28 etser;
29. klomp; 30. lek; 33. vat; 34. tee; 35.
Nel; 36. pa; 39. t.t.
(Advertentie)
io
Tandvleesversterkend
Tandbederfwerend
Deze tandpasta alleen in Apotheek e« Drogisterij
WAT MijnhaBPT EtAflKT 15 c ÜED
Naar wij vernemen zijn thans bespre
kingen begonnen tussen het gemeentebe
stuur van Utrecht, de Jaarbeurs en de
supervisor voor Jaarbeursbouwplannen,
de heer J, J. P. Oud te Wassenaar, over
de plannen voor bebouwing en harmo-
niëring van het Vredenburg.
Enkele jaren geleden heeft de heer Oud
een plan vervaardigd, waarin voorzienin
gen voor het terrein Vredenburg werden
getroffen. Op dit basisplan hoopt men nu
voort te bouwen.
Het architectenbureau Merkelbach en
Elling te Amsterdam werkt thans in
overleg met de heer Oud aan een nieuw
plan, waarin voorzieningen worden ge
troffen voor het „schoonmaken" van het
Vredenburg. Rekening houdend met het
dynamische karakter van de Jaarbeurs,
heeft men n%ast een nieuw secretariaats-
gehouw ook nog een ander gebouw als
uitbreidingsobject in de plannen opge
nomen.
Het Nederlandse heren bridge-team, dat
het er in de Europese kampioenschappen
zo goed heeft afgebracht, heeft merk
waardigerwijze tegen de zwakste landen
enkele slechte resultaten geboekt. Een
gelijk spel tegen Ierland en nederlagen
tegen Finland en Duitsland ontnamen onze
landgenoten 5 zéér kostbare wedstrijd-
punten vier daarvan waren al genoeg
geweest om de Europese titel in de wacht
te slepen
In de wedstrijd tegen Duitsland, welke
door Nederland met 12 matchpunten werd
verloren, veroorzaakte het laatste spel
van de wedstrijd de definitieve Neder
landse nederlaag. Dit voor onze landge
noten trieste gebeuren vermelden wij
hieronder;
West gever.
H,B,9,8,4,2
V.7
H.8,3,2
10
Niemand kwetsbaar
V.7,5
<Z> 4,3,2
V
A,9,8,6,5,3
A, 10,6,3
<3 A,B,10,8,6
O A ,3
4» B,2
V H.9,5
O B,10,9,7,5,4
4» H.V.7,4
Toen Cats—Kramer de OW-kaarten had
den, pasten West en Noord, waarna Oost
met 1 Schoppen opende; Zuid bood -pu
1 SA een conventioneel bod. dat kracht
in de lage kleuren aangaf West bood
4 Schoppen, waarop Noord de voor de
hand liggende „redding" deed van 5
Klaveren, gedoubleerd door Oost.
Oost speelde Schoppenaas voor, afge
troefd in Zuid; direct werd Ruiten 4 na-
gespeeld en Oost maakte de slag met
Ruitenaas. Oost trok nu Hartenaas en
Harten na, genomen in Zuid met Harten
heer Twee troefronden, eindigend in Zuid.
volgden en hierna werd Ruitenboer na
gespeeld; West dekte met Ruitenheer
als hij dat niet doet, gooit Noord een
verlieskaart weg afgetroefd door Noord.
Zuid kwam weer aan slag met een inge-
troefde Schoppen en daar de Ruitens vrij
waren verloren NZ geen enkele slag meer.
Duitsland noteerde 550 punten op dit Se"
wonnen, gedoubleerde 5 Klaverenspel.
In de open kamer speelden de Gebr.
Oudshoorn NZ. West en Noord pasten ook,
Oost opende 1 Harten. Zuid 2 Ruiten.
West 2 Schoppen. Noord -paste, Oost 4
Schoppen, waarop iedereen paste Dit
contract werd natuurlijk ook op een
voudige manier met een overslag gewon
nen en nogmaals gingen er 450 naar de
tegenpartij, zodat. Nederland in totaal 1000
punten op dit spel verloor. 8 matchpunten.
Een „fout" is in het bieden van de
Nederlanders moeilijk aan te wijzen. Dat
Cats, nadat zijn partner al in de voor
hand gepast bad, een bod van 5 Schoppen
uiterst twijfelachtig vond en met 'drie
azen in de hand 5 Klaveren vrij zeker
down achtte, kan weinig critiek ont
moeten. Misschien had een 1 Harten
openingsbod een beter resultaat gegeven
maar deze opmerking is slechts van
academische waarde.
Ook had W. Oudshoorn in open kamer
misschien het Noordspel wel met 3 Klave
ren kunnen openen een bod, dat althans
gemotiveerd is in het door de heren ge
speelde Acolsysteem. Het is echter wel
een zéér dunne 3-Klaveren en wij kun
nen het nalaten van dat bod zeker niet
slecht noemen en bovendien zouden wij
evengoed kunnen aanvoeren, dat Kramer
in de andere kamer het Westspel wel met
3 Schoppen had mogen openen.
Hoe het zij, de Duitsers trokken hier
aan het langste eind en wonnen daarmede
de 8 punten die hun overwinning veilig
stelde.
MIMIR.
MS"/T
No. 2068. 30 Juli 1955.
Redacteur G. J- A. Van Dam,
Vossiusstraat 18-B, Amsterdam-Z
Alle correspondentie aan dit adres. Bij
vragen om inlichtingen s.v.p- postzegel
voor antwoord insluiten.
OPLOSSINGEN
No 3148. (v. Dam). De vraag luidde;
„Kan wit winnen?" Het antwoord is:
Neen" In tegenstelling tot no. 3147 staan
de stukken hier één horizontale lijn
(van velden) lager, waardoor wit m net
eindspel steeds een tempo te kort komt
De meeste kans geeft de speigang, die
identiek is aan die in„n0-
1 30-25 20-24 gedw. 2. 25-20 13-19A, B.
3' 20x29! 19-23- Hier verkeert Wit weer in
„tempodwang". Stond bijv. 42 op 47 dan
zou wit nu een schijf kunnen winnen
door 47-42, 23x34 en 33-28 Thans moet
wit spelen de aardige zet. 4. 32-27, 23X34
(op 22x31, 36x27 en toch weer 33-28) 0.
33-28!, 22x31 gedw. 6. 36x27, 12-17 (gedw.
anders wint 28-22) en nu is het spel re
lde enige zet die wint, want nu is 39-34,
35x24 remise), zw. 13-18, 43-38, 18-23, de
beste (op 18-22, 38-32 w.), 38-33, 23-29 (op
25-30, 35x24 23-29, 33-28. 29x20, 39-33 w.).
33x24 25-30. Op werkelijk bijzonder mooie
wijze wordt hier het slotmotief te voor
schijn getoverd. Wit wint nu door de ver
rassende zet 39-34, zw. 50x15 gedw., 3ox
24 en 45x34 wint!
No. 3152. Wit 7-1, 34-39 (A,B,C), 2-16!
(45-50, de beste: op 39-43, 16x49, 45-50, en
49-21 wint; op 39-44, 16-49nu op 44-50,
40-21 w., op 45-50, 49x40, 50-28, 40-44,
28x50, 1-12 wint en op 45-7, 1x40 of 45
wint1-40waarna op 50-45 volgt 6-1 w.,
op 39-44, 40x49, 50-28, 49-44, 28x50. 16-11,
50-45, 6-1, 45-50, 11-6, 50-45, en 6-50 wint,
terwijl op 39-43 volgt 16x49, 50-28, niet
50-44 wegens 6-1 en 1-40; 49-44, 28x50, 40-
12 wint Op A. 34-40 volgt 2-11 wint. Op
B 45-40 wit 2-30, 34x25, 1x45 wint. Op C.
45-50, 1x40. 50-23. 40-44, 28x50, 2-11, 50-45,
6-1 w. Niet moeilijk, maar toch uitkijken.
Leerzaam.
No. 3153 Wit 7-16!! Op 39-43, 15-38,
43x32 cn 4éx35! Op 39-44, 15-38 w._ Op 30
rSRhvoorbeeld op 7 42-37, 15-20. 8. 34746-32, 16x49. 34-40, 49x35, 39-43, 15-38.
Bijvoorbeelct p ,n „„„ia .„..00 9* n,-. m.as wit 46-43 en 16x
winnen. Men onderzoeke dit zelf eens
Op zw. A. 24-29 volgt 33x24 13-19, 24x
13 18x9 wint 44-40. 15x24, 32-28 en 38x
20' Op zw. B. 24-30 wint niet 44-40 en
33-28 met 38x20, maar wel direct 32-zö
28x19, 33-28 enz-
Een goed voorbeeld hoe de tempo-ver
schillen het resultaat kunnen beïnvloeden
vinden we eveneens in deze stand. Plaat
sen we daartoe in de diagramstand (wit
30, 32 33, 36, 38, 42, 44; zwart 12 13, 15.
18' 20' 22, 25) de zwarte schijf op 26 twee
zetten terug naar 17 dan wint wel, zoals
we aanstonds zullen aangeven. Maar....
niet alleen het tempoverschil Is beslis
send Ook de plaats welke een bepaalde
schijf inneemt. Indien de zwarte schijf op
26 bijvoorbeeld wordt teruggeplaatst naar
16 dan is er in het eindspel weer geen
winst mogelijk en blijft het remise. Men
bestudere dit maar eens. Het is een zeer
leerzame studie voor het practisch spel.
Bij terugplaatsing van 26 naar 17 wint
Wit in de hiervoor aangegeven spelgang
na ziin zesde zet (36x27) als volgt: 15-20
(de beste) 7 38-32, 20-24. 8. 42-38!, 24-29
(de beste). En nu niet 38-32 want dit
geeft weer remise door bet volgende aar
dige offer van zwart: 17-21 27x16 12-17,
43-33 wit heeft niet anders) 18-22 remi-
se! Dus wit 9. 44-39, 34x43. 10. 33x49! (nu
gaat 17-21. 27x16. en 12-17 niet door 28-
23 met winst na 29-34, 23x21 34-40 16-11,
40-45 21-17 wint). Zwart is dus gedw- tot
29-34, en wit 49-44Een typische sym
metrische stelling.
Zwart kan op twee manieren offeren.
Op TI-23, 28x19, 12-18, 19-14. 17-22wint
wft door 14-10. 22x31, 32-27 31x22, en
10-4 Terwijl op 17-21, 27x16 12-17, wins
volgt door 32-27!, 17-21 (de beste). 16-11.
21x23 11-7 en hoewel wit. nu zelfs een
schijf minder heeft wint hij dit eindspel-
letje gemakkelijk, bijvoorbeeld op 23-29
door 7-1 (tempodwang voor zwart); op
18-23, 1-6 en op 13-22, 44-39 met 1x43.
Onze oplossers begrijpen thans wel
waarom wij de stand gaven met de schijf
op 26, en met de vraag „Kan wit win
nen", want met de schijf op 17 zou men
niet in de val zijn gelopen Een leerzame
spelstudie.
No. 3150. Wit 44-40, 16x18. 39-34!, x3,
x50 32-28! (x23 gedw., waarmede de ori
ginele en zeer moeilijk in probleem-
vorm te belichamen motiefstand is ont
staan) Wit nu 50-45 en wint op 23-1 door
30-24 en op 23-46 door 25-20, 50x5! Zeer
geestig.
No. 3151. Wit 23, 26!, x8, x39, x45Een
winstgang die zelfs op dit moment nog
moeilijk is te zien, xl9(9-13 gedw er
dreigde 19-14 en 39-34, 35x15 w.)« x3, 43
(Zaterdag, 30 Juli.)
No- 7291.
Ir W. HOEK, Bilthoven.
Eerste plaatsing.
Mat in twee zetten.
wwi'' t—3
43x32, 35-24 w. Op 30-35 wit 46-43 en 16x
34 w. En het geestige; op 49-44 of 40, 15-
38 w. vooral op 49-35, 15-38, 46x19wint,
want op 30-34, 16-2 en op 35-49, 19x35 w.
Een serie composities van Leo Springer,
die verkwikkend werkt!
No. 3154. Wit 35-30, 48-42, 40-35, 39-34, I
met deze zet wordt het m.i. nieuwej
systeem, met behulp van achteruit-slaan
en meerslag via een stopschijf van de vij-
andelijke kleur ingeleid. Wit nu verras-
send 35x44, daairna 34x34 waardoor deze
schijf juist op tijd terugkomt om nog
maals dienst te doen voor de naslag door
43-39 enz.
No. 3155. Hierin is hetzelfde systeem
verwerkt maar dieper verborgen, het
geen verschillende oplossers een puntje
heeft gekost, evenals dat bij no. 3157 het
geval was Hoewel bij de publicatie was
vermeld dat deze vier composities van
de heer Stuurman alle op hetzelfde
systeem berusten heeft men het toch niet
in alle vier kunnen terugvinden. Dit be
wijst wel, dat de slagmethode, die hierin
wordt gedemonstreerd, niet alleen onbe
kend maar ook moeilijk te ontdekken is.
Wit wint hier door 25-20, 50-44, 21-16!, 16x
27 17x28 37-31 (26x37 gedw.), 42x37
x5 x40, 48x8 Helaas bijoplossing door
16,' 45, 17, 7, 21, 20, 31, 5, x!2 (39 gedw.), 40,
43' (7'gedw xl (11 gedw.), x6 (40), 1-6
(45). 50 (18), 7-1 (221. xl7 w. Deze bij-
oplossing vervalt door plaatsing van
schijf 50 op 49, waarmede deze mooie
compositie gered is!
No 3156. Wit 50-44, 30-25, 29-24!, 25x34!,
24x33 33-29. x8, 44-40, 43-39, 49x7 w.
No. 3157. Wit 49-43een moeilijk te
vinden tempozet, 35-30, 37-31 (28x37 A),
38-32 31x42, 32x43 16-11, 30-24. 25x21,
43-38, 48x8 met naspel H. Meyer, dat
vroeger al eens uitvoerig is besproken. In
deze afwikkeling heeft de heer Stuurman
zijn systeem nog weer met een nieuwe
finesse verrijkt. Niet winnend is: 35-30
(x21), x35 wegens 13-18 A. Op 30-24 dan
(x20l, xl2 (x7), xl8 (4-9). x23 (x41). Op
27-22 (x271). En op 16-11 (xl7), xl6 (31),
x26 (x 37), x31 (x42) x37 (33!), waarna
winst moeilijk is te analyseren. Te vaag
om als positionele bij-opl. aanvaardbaar
te zijn. Ook A. zw. 9-14 geeft nog vol
doende verdedigingOok is remise 1.
27-22, 16x27, 35-30 door zw. 40-45 en dan
op 30-24 25x21, direct 23-28 (of 33-39, 44x
33, 45-50, 21-16. 50x31, 37x26, 36-41 remise)
45-50 en 50x46 met remise.
Een serie welke voor de probleemcom
ponisten interessant en voor de oplossers
No. 7292.
C. WILLEMSENS. Utrecht.
Eerste plaatsing.
Mat in twee zetten.
VOOR ONZE
No 3168
LADDER-WEDSTRIJD
No 3169
a d m
3 DO»
0 'O
0
'88 18 O 88 P
'i 'O. 0O
0 n r 0
Stand: Zw. 4, 7
10, 12 14. 16, 23, 24
28, 29 Wit 13, 18
21, 27, 31, 32, 38
39, 44- (v. D.). Wit
speelt en wint.
No. 3170
Stand; Zw. 7, 9,
17, 21, 27, 30, 39. 45
Wit 18, 23, 28, 29,
33, 38, 40, 44. 48.
Wit sp. en w. (v.
D.).
No. 3171
DE PROBLEMEN VAN DEZE WEEK.
Van de beide tweezetten zal de lezer
met no. 7291 wel de minste moeite hebben.
Dit sluit echter de waardering voor de
constructie niet uit. Met de auteur van
no. 7292 maakt onze rubriek voor het
eerst kennis. Met een zeer goede eerste
publicatie is de inleiding begonnen, die.
naar we hopen door andere gevolgd zullen
worden-
No. 7293 is een zelfmat, die voor ver
schillende van onze lezers niet te machtig
zal zijn.
No. 7293.
F. ZILCOVIC.
Zelfmat in drie zetten.
Eerste prijs Problema 1954.
Wit; Kei. De7, Ta3, Pf4: d2.
Zwart: Kgl, Da6. Tb5—hl; c6, d5, h2.
PROBLEEMOPLOSSINGEN.
No. 7284. A. Volkmann. Opl. 1. Kc2d3
dreigt 2. Pb5d4tt. Op 1- Tf4t volgt Ke5
met schaak door Rg6.
No. 7285. Dr. A. Kraemer. Opl. 1. Dc5—
c3 dreigt. 2. Dc3h3tt.
1Pac6f. Pbc6t. Pc4t, Pd3t; 2- Kd6,
Kf4. Ke6, Kf5 enz.
Na 1. De3 pareert zwart door Pc4!
GOEDE OPLOSSINGEN.
Nos. 7284 en 7285 werden goed opgelost
door: P. Baas, Lutjebroek; J. Dickhaut,
Nijmegen; L. M. Hageman. Den Haag; F.
Pijls, Maasbracht; Paul Raschdorf, Han
nover; C. van der Weide, Rotterdam.
No. 7284 door: Dr. R. Bromberg. Roer
mond en W. H. Haring, Schipluiden en L.
M. v. D-, Maassluis.
No. 7^85 door; J. K. Blom. Rotterdam.
Augustus (27 v. Chr.14 n. Chr.)
staat bekend in de geschiedenis als een
vredelievend heerser. En waar vrede
heerst, bloeit in de regel de welvaart
op. Krijgsrumoer laat zich met wel
vaart nu eenmaal moeilijk verenigen.
Geen wonder, dat we op een antieke
steen nopens deze Caesar Augustus
het volgende lezen: „De eeuwige na
tuur heeft als buitengewone weldaad
Augustus gebracht in ons leven, va-
Dc maand Augustus lreette vroeger „sextilis", de zesde maand, want
men begon toen liet jaar met de lentemaand, Maart.
De maand werd omgedoopt ter ere van de Romeinse keizer
Augustus, die we allen kennen uit liet H. Evangelie naar Sint Lueas,
dat ons wordt voorgelezen in de Kerstnacht: „In die tijd ging er een
gebod uit van Caesar Augustus, dat de hele wereld moest worden
opgeschreven''. „De hele wereld" is maar hij manier van spreken
natuurlijk. Doch er blijkt duidelijk uit, dat het Romeinse Rijk, met
Augustus aan liet hoofd, zéér veel te betekenen had.
der des vaderlands, heiland van het
ganse menselijke geslacht, wiens voor
zienigheid de gebeden van allen niet
alleen vervulde, maar overtrof! Want
in vrede verkeren aarde en zee; de
steden bloeien door goede wetten en
eensgezindheid. Hoopvol zijn de men
sen gestemd voor de toekomst en met
goede moed voor het tegenwoordige."
Tijdens de regering van deze aardse
vredevorst stelt prof. Sizoo
wordt de Vredevorst geboren: Men
zou in de ganse Oudheid geen schoner
tijdstip hebben kunnen aanwijzen. De
gehele wereld vormt een politieke
eenheid: het Romeinse Rijk en dit
waarborgt rust en vrede
Augustus! Titel aan deze eerste kei
zer geschonken. Wat betekent het
woord eigenlijk? Dat is moeilijk te
zeggen. Pas eeuwen later kwam het
woord; „Majesteit" in gebruik. Augus
tus heette het liefste: princeps, zoveel
als: eerste; van koninklijke of dicta
toriale bevoegdheden hoorde hij liever
niet. Maar de erenaam: „Vader des
vaderlands", kon hem tot schreiens
toe ontroeren.
Over de honderd millioen inwoners,
of daaromtrent., omvatte Augustus'
Rijk, dat zich uitstrekte van de Atlan
tische Oceaan tot de Eufraat, van de
Sahara tot Donau en Rijn! De Ro
meinse beschaving droeg een Grieks
stempel; de beter ontwikkelden spra
ken Grieks, gelijk vroeger door de
hogere standen meer uitsluitend
Frans werd gesproken in West-Euro
pa.
In het Chr. dagblad „Trouw" van
Zaterdag j.l. houdt de bekende Am
sterdamse hoogleraar aan de Vrije
Universiteit, prof. dr A. Sizoo, een be
spiegeling over examens, die in de
maanden Juni en Juli hoogtij vieren.
Dan schrijft hü zitten de candi-
daten bij honderdtallen gebogen over
hun werk; examinatoren trekken bij
honderdtallen door het land; dan is er
in vele gezinnen na de spanning bod
schapof teleurstelling.
Prof. Sizoo acht examens zeker niet
uit den boze; hij is zelf vaak bijzitter.
Méér stelt hij zij dienen behulp-
sels te blijven in het maatschappelijke
en culturele leven en mogen nooit
dienstig zijn tot het zich ontwikkelen
van een soort diplomatocratie; „On
eindig veel belangrijker dan het diplo
ma is de mens, die het al of niet be
zit."
Tegen deze achtergrond wjjst de
hoogleraar op het uitgestorven volk
der Inca's in Peru (Z. Am.). Deze
mensen kenden een zeer ontwikkelde
cultuur. Hun systeem van akker-be-
vloeiing was zó doeltreffend, dat het
voor een deel thans nog gebruikt
wordt Wegen en bruggen, bewerking
van edele metalen, organisatie van
het leger enz. wekken thans nog ieders
verbazing. Maar het merkwaardige is,
dat deze hoge cultuur zelfs het schrift
niet gekend heeft".
Prof. Sizoo zou geen hoogleraar in
de Oude Talen zijn, indien hij terzake
de Grieken en Romeinen niet even
ten voorbeeld stelde.
Mensen wier cultuur hij het merg
van onze cultuur noemt, één van we
zen stelt hjj met de beschaving
van de gekerstende wereld der eerste
eeuwen. Zjj hadden deskundigen op
bjjna alle terreinen der techniek, we-
genaanleggers, bruggenbouwers, ar
chitecten. Hun geleerden bleven in
de komende eeuwen de bekendste ju
risten. Hun welsprekendheid in rechts-
en gehoorzaal evenaren wjj niet. Een
geweldig, Romeins apparaat van
bureaux, ambtenaren, officieren, des
kundigen regeerde de gehele toen
maals bekende wereld. „En geheel dit
samengestelde cultuurapparaat heeft
eeuwenlang onfeilbaar gewerkt zon
der dat het van examens en diplo
ma's gebruik maakte."
Tijdens Augustus' bestuur bloeiden
binnen zijn Rijk kunsten en weten
schappen. We behoeven, om dit te be
wijzen. slechts twee namen te noe
men: Horatius en Vergilius! De eer
ste bekend om zijn oden. brieven en
satiren: de tweede om zijn Aeneïde,
een heldendicht, waarir de lotgeval
len van de Trojaanse held Aeneas
worden bezongen, stamvader van Ro
me's dichters! Beiden waren vrienden
van Maecénas, 's Keizers raadgever
en gunsteling, beschermer der kunst,
die zich onsterfelijk maakte door stof
felijke 6teun aan geleerden enartisten;
de naam; Maecénas is, voor een kunst
beschermer, nog steeds gebruikelijk.
Augustus, een der grootste staats
lieden die de wereld ooit heeft gezien,
was een der eersten, die „kinderbij
slag" toekende aan gehuwden, welke
drie en meer kinderen de hunne moch
ten noemen. Gehuwden zonder kinde
ren kregen geldelijke straffen! In zijn
eigen, persoonlijk leven was de keizer
verre van gelukkig. Zjjn dochter Julia
blonk niet bepaald uit door een fat
soenlijke levenswandel; haar vader
moest haar verbannen. Zijn klein
zonen. Caius en Lucius, stierven jong.
Een andere knaap, die de dynastie
had kunnen steunen, Drusus, viel van
zijn paard. Zo bleef alleen Tiberius
als opvolger over; mannelijke nako
melingen had Augustus niet.
Toen de beroemde Keizer in 14 n.
Chr. zijn einde voelde naderen, nodig
de hij de omstanders tot applaus uit
nu de rol, die hij met zoveel succes
gespeeld had. was afgelopen. Tot zijn
gemalin Livia, zou hij gezegd heb
ben; „Denk aan ons huwelijk, dat al
tijd gelukkig is geweest, en moge het
je soed gaan."
De geschiedschrijver en Romein,
Suetonius, zinspeelt op de mogelijk
heid van vergiftiging; een andere ge
schiedschrijver. Cassius Djo, spreekt
ronduit van: moord.
Gelijk de maand Augustus, zijn ruim
20 steden naar de Keizer genoemd:
Augsburg, Aosta. Saragossa. enz. Ti
berius Nero Caesar volgde hem op.
Van hém /ei Christus: „Geef de Kei
zer wat des Keizers en God wat Go-
des is.''
'n Gebogen, oude man. In de han
den rozenkrans en missiekruis. Soms
in bisschopskleed, met staf en mijter.
Zo wordt hij meestal afgebeeld, de
doctor zelantissimus, de allerijverig-
ste leraar der Kerk. De paters, die
C. ss. R. achter hun naam plaatsen,
Congregatio Sanctissimi Redemptoris
(De congregatie van de Allerh. Ver
losser; Redemptoristen), vereren deze
grote heilige en onversaagde apostel
als hun stichter.
Sint Alfonsug heeft het, vooral op
hogere leeftijd, zeker niet gemakke
lijk gehad. Met gezondheid ging
het bergafwaarts. Er waren moeilijk
heden in zijn Congregatie. Maar voor
al plaagden hem gewetensangsten.
Naar de mens gesproken, heeft zijn
leven te lang geduurd (90 jaar).
Als Bisschop leidde Sint Alfonsus
een verstorven leven. Iemand uit het
Bisschopshuis zeide eens: „Hier slaapt
men niet; hier eet men niet; hier komt
men uitsluitend voor te werken en
zich af te sloven!" Toen de Kerkvorst
zijn ambt om gezondheidsredenen
neerlegde, was één paard voldoende
om zijn hele bezit te helpen verhui
zen; het bestond uit wat boeken, een
platte matras, een koperen lamp. 'n
kacheltje en 'n blikken ban! Mogelijk
waren de versleten deken en de ver
schoten jas er óók bii. waarmede hij
zich probeerde te weren tegen de kou.
Sint Alfonsus wees altijd op God, bij
Wie overvloedige verlossing is. Hij
gaf als het grote middel om aan de
verlossing deelachtig te worden het
gebed aan;
Wie bidt wordt zeker zalig; wie
niet bidt, gaat zeker verloren."
Hü overleed de le Augustus 1787.
Alice haar ouders waren zeer een
voudige mensen. Zü ging steeds als
kind de deur uit om wat te verdie
nen. In het voorjaar van 1885 was ze
dienstmeisje bü een familie, die olie
verkocht. Op zekere nacht werd Alice
gewekt door geknetter van vlammen.
De oliewinkel stond in brand. Dade
lijk maakte ze haar baas en diens
vrouw wakker en ging toen de kamer
binnen, waar drie kinderen sliepen.
Gooide een veren bed naar beneden,
op straat. Maakte een reddingsliin van
aan-elkaar-geknoopte lakens. En liet
het jongste kindje zakken. Mensen
vingen het op. Toen kwam nummer
twee aan de beurt, een ouder zusje.
Het arme kind begon te gillen, want
ze dacht, dat Alice haar uit het raam
wou werpen. Met de grootste moeite
gelukte het 't dienstmeisje haar op
het veren bed te krijgen, waarna toe
schouwers verder zorgden. Nu volgde
spoedig het derde bind. Intussen werd
de brand hoe langer hoe erger. En de
brandweer liet op zich wachten; het
was in 1885, zeiden we al. „Red nu je
eigen leven!" schreeuwden de mensen.
„Spring naar beneden!" Half ver
suft door de smook en de olie-walm,
kroop Alice door het raam, maar ze
kwam verkeerd terecht. Niet op het
veren bed, maar op de stoep van het
brandende huis. Inmiddels was de
brandweer ter plaatse aangekomen.
De mannen droegen het edelmoedige
dienstmeisje naar het hospitaal; zü
konden een vierde kind en de ouders
helaas! niet redden. Twee dagen later
stierf Allee. Op haar grafsteen kwam
te staan; „Alice Ayres, die door haar
moedig gedrag drie kinderen uit een
brandend huis redde ten koste van
haar eigen, jonge leven."
Sardanapalus. Aldus zou de laatste
koning van Assyrië geheten hebben,
wiens (legendarische?) verkwistingen
en uitspattingen spreekwoordelijk zijn
geworden. 1. S(int); 2. nar; 3. Nero's
(wreedheden); 4. De Spanjaard Ver-
dugo ontruimde in 1594 Groningen. 5.
Juliaanse kalender; vervangen door
de Gregoriaanse in 1582. Verschil: 'n
twaalftal dagen; 6. dispensatie; 7, Ga-
ribaldist; Garibaldi streed „voor de
eenheid van Italië": 8. Schout en sche
penen vormden tüdens de Middel
eeuwen het stedelijk bestuur; 9.
schacht; 10. villa; 11. Caudium, stad
der Samnieten. Onder het Cau'dünse
juk, het schandjuk van 3 speren ge
maakt moesten de Romeinen 321 v.
Chr. doorgaan; 12. S(int).
0
0 V, 0 0
*J0UB 9
V, J8
aQ0'0
m A* "*- 0
0
c 0
0 0
0, "8
a 8!
a 'o. 0
a a o 0
o, m 0 o
S 8 8 o
m 'o
Stand: Zw. 7-9.
11, 14, 17 19, 20, 21.
39, 45. Wit 18, 22,
ponisien mieressam en vuui uc uiuuaoti^i,, 9q
ieerzaam is. Keiler heeft reeds indertijd, I 4f)' gg
bij de publicatie van de eenvoudigste
vorm (no. 3154), in de „Humorist" er op
gewezen, dat dit slagsysteem vermoede
lijk oorspronkelijk is.
No. 3144 (Miss Smid). Deze oplossing
faalt. Vraagstuk vervalt.
38, 40, 44. Wit sp.
en w. (v. D.).
Stand; Zw. 6, 8-
11 16 17, 20. 26. 30,
36, 39 45. Wit 18,
23, 27-29. 31-33, 37,
40, 44, 46, 48. (v.
D.). Wit sp en w.
De oplossingen van deze vier „licht-kah-
ber" vraagstukjes worden gaarne tot 10
Augustus tegemoet gezien aan het boven
deze rubriek vermelde adres.
Op Zaterdagavond 13 Augustus a.s. gaat
de TV-afdeling van de VARA met haar
camera's cn reportagewagen naar de dier
gaarde Bljj-dorp in Rotterdam om recht
streekse indrukken uit te zenden.
Ruim een jaar geleden is dat ook al eens
gebeurd, maar nu zal men een andere
route volgen en andere dieren met de ca
mera's opserveren.
Ir K. Appelman, adjunct-directeur van
Bljj-dorp en de heer C. van Doorn, inspec
teur van de levende have, zullen de getoon
de dieren bjj de kjjkers introduceren en
er de voornaamste bijzonderheden over
vertellen. Tijdens deze reportage is de
diergaarde ook voor het publiek toegan
kelijk.
In hetzelfde programma wordt voorts
een „floorshow" in het restaurant van
Blij-Dorp opgenomen. Daaraan zullen ver
scheidene bekende artisten deelnemen, on
der wie de Britse vocalist John Paris en
de Nederlandse mime-kunstenaar Rob van
Reijn. Muzikale medewerking verleent het
Zwitserse showorkest van Hazy Osterwald.
In het K.R.O.-„Kompas", de uitzending
voor jongeren, die in het programma van
Dinsdag 2 Augustus a.s. is opgenomen,
brengen de samenstellers, Tom Bouws en
pater J. B. van Croonenburg C.S.Sp., een
probleem onder de aandacht van de luis
teraars, dat van belang is voor alle Ne
derlandse katholieken: het missiebeeld,
dat zich langzamerhand volkomen wijzigt
tengevolge van de zich voortdurend ver
anderende wereldsituatie.
Onder de tegenwoordige omstandighe
den valt bij het missiewerk niet langer de
klemtoon op de prediking, maar moeten
sovinal-charitatieve werken de weg ope
nen naar de leer van Chri9tus. Opnamen,
gemaakt in het Broederhuis der Paters
van de H Geest te Baarle Nassau en in het
Missiphni» te Gemert tonen, hoe missiona
rissen en broeders zich op deze zware taak
voorbereiden.
Een kort geleden herontdekte opera van
Giovanni Paisiello „De Twee Gravinnen"
zal morgen in het K.R.O.-programma wor
den uitgezonden. Deze opera moet voor
het eerst in Nederland zijn opgevoerd !n
de tUd ,van Lodewijk Napoleon. Sindsdien
is zij onder het stof van de archieven ver
dwenen.
In het begin van dit jaar heeft de K.R.O.
televisie de opera opnieuw uitgezonden.
De film heeft Donderdagavond bij de
Nederlandse Televisie Stichting uitkomst
moeten brengen. Doordat het circus Alt-
hoff onverwacht zijn voorstellingen in Ne
derland staakte, moest de aangekondigde
uitzending vervallen. In plaats daarvan
werden een filmdocumentaire vertoond
over de Hongaarse dansgroep, die onlange
hier te lande een tournee maakte en de
film „vijf minuten over twaalf" (Bis fünf
nach zwölf) een combinatie van journaal-
fragmenten en amateurfilmpjes, bijeen
gebracht door Helmut Mattner, die daar
mee de ontwikkeling in Duitsland tus
sen 1900 en 1945 poogde te schetsen.
Het is een fragmentarische, vrij onsa
menhangende en bovenal trieste schets
geworden, hoewel dit laatste zeker n et
aan Mattner mag worden verweten.
Vriiwei alle opnamen, uit internationale
officiële en particuliere archieven, verto
nen de gebreken, die het onvermijdelijke
gevolg zijn van de tijd en de omstandig
heden, waarin ze werden gemaakt.
Wellicht, dat deze historische opnamen,
waarvan er verscheidene nimmer eerder
in het openbaar zijn vertoond, een einde
helpen maken aan de mythe rond Hit-
Ier, die ongetwijfeld nog bij vele Duit
sers leeft, maar voor buitenlanders, die
de gevolgen van zijn theorieën en van z.jn
aanhang onder het Duitse volk aan den
lijve hebben ondervonden, werpen zij be
slist geen nieuw licht op deze noodlottige
figuur. Het Duitse commentaar is boven
dien gezwollen en rhetorisch.
Er hoeft dan ook niet aan te worden
getwijfeld, of de Nederlandse kijkers zou
den verre de voorkeur hebben gegeven
aan het circus Althoff boven dit door Hit-
Ier en zijn trawanten geleide circus van
bloed en ellende.
l)e Vereniging van Nederlandse Ge
meenten heeft er in een adres aan de mi
nister van Sociale Zaken en Volksgezond
heid de aandacht op gevestigd, dat. in ge
meentelijke kring grote onzekerheid
heerst over de financiering van de school-
•nelkvoorziening van het nieuwe school
jaar, nu de extra subsidies, welke na de
melkpriisverhoging werden gegeven, op
gehouden zijn. De suggestie Van het
Centraal Schoolmelkcomité om de onder-
bijdrage te verhogen tot 29 of 30 cent
wordt in het onderhavige adres onaan
vaardbaar genoemd, omdat zij de school-
melkvoorziening in gevaar zou brengen.
In gemeentelijke kring is men van oor
deel dat de onderbijdrage in het alge
meen op ten hoogste 25 cent moet worden
gehandhaafd. Gevraagd wordt in hei
adres, wat het rijk zal bijdragen ir de
kosten van de schoolmelkvoorziening.
Hondsdagen hebben even weinig
met hond te maken als boerenjongens
met jongens, of Arnhemse meisjes met
meisjes! Feitelük zün het de dagen,
dat de Hondsster tegelijk met de zon
opgaat, zo tussen 19 Juli en 18 Augus
tus, soms zeer warme dagen.
De officiële naam dier Hondsster is:
Sirius. De helderste ster aan de avond,
hemel en tevens, op vüf na, de dichtst-
bijstaande. Eigenlük is het een dubbel
ster, een ster dus, die om een andere
ster heenwentelt. Deze is evenwel zeer
beseheiden met haar licht; de zon
seeft honderden malen méér. „Sirius
B" is voor de geleerden heel interes
sant; zü weten het hemellichaam in
verband te brengen met het vergrui
zelen van atomen en met de theorie
van Einstein.
Op de 12 kruisjes komt, van boven
naar beneden, de naam ener planten-
familie, waartoe ereprüs, ratelaar,
hondsdraf enz. behoren Ook alle an
dere woorden staan in betrekking tot
het leven der planten.
Omschrijving:
1. Deze afkorting komt achter tal
van bloemennamen voor.
2. De gele... bloeit In Mei, Juni al
gemeen langs sloot en plas.
3. Eetbare, knolvormig verdikte
wortels.
4. Andere naam voor de witboom,
of witte abeel.
5. Half-parasieten, met kleine, gele
bloemkroon, algemeen tussen het gras
bloeiend Mei, Juni.
6. Valse vruchten van de roos, veel
door vogels gegeten.
7. „Tand van een verscheurend
dier", algemeen bloeiend op grazige
plaatsen.
8. Blad ener bloem.
9. Thee van deze plant wordt veel
als huismiddel gebruikt bü 'n dikka
wang, enz.
10. Bloeit, gekweekt als graan 0t
verwilderd, in Mei, Juni.
11. Ander woord voor: bezie.
12. De windrichting, door deze le*
ter aangeduid is vaak schadelijk voot
de planten.
Oplossing volgende keer.
