over voorgespannen
beton
mm De zwaarste beslissing
Verbannen Missiebisschop over Kerk der Stilte in China
Het vergeten hoofdstuk
van 1898
De lof der plichtsvervulling
jfPgfl
Dochter van Koningin
Emma
KINDJE DOOR REINIGINGS-'
AUTO OVERREDEN
Bij de foto's:
Rechts boven
TE AMSTERDAM
GEOPEND
Midden:
De jonge
Koningin met haar
Moeder
Onder:
1948: Een regeringsperiode
wordt afgesloten
Dinsdag 30 augustus 1955
PAGTNA S
IN HET driemaandelijks tijdschrift
van de Katholieke Universiteit van
Ottawa (Canada) publiceert Mgr.
Gustave Prévost, verbannen missie
bisschop van Lintung (Mandsjoerije),
een artikel, „De Kerk der Stilte". Het
betreft de situatie waarin de kerk zich
in Rood-China bevindt.
De vraag in het licht waarvan men
dit artikel moet lezen, luidt:
Welk doel stelt zich de schrijver?
Wanneer een bisschop tot een derge
lijke publicatie overgaat, beoogt hij
meer, kan men aannemen, dan het
leveren van een boeiende beschrijving.
Op de een of andere wijze zal hij de
prediking van het woord Gods willen
dienen, en de waarheid willen blootleg
gen, die daartoe strekt.
HET ANTWOORD op die vraag is
niet moeilijk te geven. De bis
schop beoogt duidelijk te maken,
dat de Kerk zich met het Chinese com
munisme in een strijd op leven en
dood gewikkeld ziet. Dat dus dit com
munisme, zoals het is, niet zal rus
ten vooraleer het haar zal hebben
vernietigd.
Op verschillende plaatsen in het arti
kel zoals ook uit andere gegevens
blijkt, dat daaraan wel eens wordt
getwijfeld. Men vraagt zich af, of de
Kerk, in haar oordeel over het com
munisme, niet overdrijft, of zij haar
Tzending niet voortijdig bedreigd acht.
De strekking van het artikel is, deze
twijfel beslist te weerspreken. Het
duidelijk doel van deze tegenspraak is
tweevoudig. De overtuiging te voeden,
dat met het communisme geen compro
missen mogelijk zijn. Op te wekken
tot hoopvol ontzag voor de bitter lij
dende Kerk in China.
WANNEER Mgr. Prévost de on
verzoenlijke vijandschap der
rode dictatuur wil duidelijk ma
ken, stelt hij in het licht dat voor de
Chinese communisten het Christendom,
dat zij als missionerend Christendom
kennen, een vorm van „Cultureel impe
rialisme" is. Het „imperialisme" of de
overheersingsneiging van het Wes
ten, is voor hen het kort begrip van
wat zij moeten bestrijden om hun doel,
de vrijheid van „het volk", te berei
ken. Dat imperialisme bestaat in po
litieke (en militaire), en economische,
en in ideologische (culturele) vorm.
De laatste is de gevaarlijkste, want
de moeilijkst zichtbare, vooral in de
wijze waarop de Kerk haar ontwik
kelt. „De landen van het Westen zen
den eerst hun missionarissen, daarna
hun handelslieden en eindelijk hun sol
daten". Door deze denkbeelden geleid,
keren zij zich niet alleen tegen de ge-
loofsprediking zelf maar tegen alles
wat de missionarissen doen; dus
ook tegen het oprichten en onder
houden van scholen, wees- en zieken
huizen; en zelfs tegen iedere geldelijke
ondersteuning uit het Westen van de
ze Instituten.
DIT standpunt is er uiteraard een,
dat van plaatselijke condities af
hangt. Een Westerse communist
zou zo niet kunnen argumenteren. Daar
om alleen reeds is het een standpunt,
dat niet het wezen zelf van de tegen
stelling raakt. Het is een zienswijze die
niet uit het programma zelf van het
Communisme, maar uit toevallige om
standigheden voortvloeit.
Wanneer Mgr. Prévost ons dus de
ware of wezenstegenstelling wil duide
lijk maken, die tegenstelling dus, die tot
een even onvermijdelijk als onverzoen
lijk conflict leidt, verwijst hij naar de
merkwaardige woorden van Mao-Tse-
Tung van 1 Juli 1949, toen deze. na be
haalde overwinning, de „fundamentele
beginselen" van zijn regime formuleer-
80 jaren toegewezen om de zin van hun leven te vol
tooien. Prinses Wilhelmina bevindt zich midden in
deze tien jaren der sterken. Toen zij in 1948 alg
acht-en-zestigjarige afstand deed van de Troon en
terzijde trad in de stilte, moet zij voor zichzelf dui
delijk geweten hebben, dat alle beslissingen in haar
leven gevallen waren en dat zij de jaren der sterken
gebruiken moest om innerlijk te voltooien wat het
leven en het lot haar bood.
Haar leven was geheel gebonden aan het leven
van haar volk. Volk en Vorstin kunnen zichzelf en
elkander, hun lot en geschiedenis begrijpen juist
omdat zij bijeen horen.
N DE 89ste PSALM geeft de Psalmist aan de
L mens een ruimte van 70 jaren om van zijn leven
een zinvol geheel te maken en drager te worden van
een herkenbaar lot. Eerst een zeventigjarige kan
het leven verstaan en vooral zijn eigen leven. Naar
een zeventigjarige luisteren en nadenken over zijn
levenslot maakt de mens wijs. Die door het leven
vergrijsd zijn leven onder ons als een geschenk van
Gods wijsheid.
Het geslacht der sterken men kan ook ver
talen: der machtigen krijgen van de Psalmist
„Zoals iedere mens", aldus Mao,
„die geboren wordt, groeit, veroudert
en sterft, zo is ook onze glorievolle
Partij geboren zij is gegroeid, zij zal
verouderen en sterven. Juist zoals
overigens de regering van China, juist
zoals ook het leger en de politie van
China, juist zoals eindelijk de insti
tuten die een natie haar wezen geven.
„Waarom zullen die instituten ophou
den te bestaan?., omdat zij bun be
staansreden zullen verliezen.. Wanneer
in de natie geen klassen meer zullen
bestaan, zal er geen strijd meer be
staan; en zonder strijd zal er geen
instrument meer nodig zijn om deze
te voeren".
De roeping der Partij is, zegt Mao,
deze toestand in het leven te roepen;
en aldus én zichzelf én de staat, én
alle (binnen- en buitenlandse) zelfver
dedigingsmaatregelen overbodig te ma
ken.
Dit, inderdaad, is de communistische
orthodoxie (rechtgelovigheid) in ge
heel haar radikalisme, geformu
leerd, overigens, in een stijl, welke
aan die van Stalin herinnert.
De consequentie is, dat slecht één
macht in China bestaansrecht heeft:
die van het „volk" (typisch Chine
se vertaling van het proletariaatsbe-
grip van Marx). Wie niet als het „volk"
denkt, en van harte met het „volk"
medewerkt, is een imperialist. Hem
staat geen ander lot te wachten dan
te worden uitgeschakeld. Men zal trach
ten hem geestelijk te dwingen tot het
aanvaarden van de nieuwe inzichten.
En, als dat niet kan, zal men hem
zijn vrijheid ontnemen, en, zo nodig,
doden. Dit lot wacht ook alle gelovi
gen die hun geestelijke beginselen ho
ger stellen dan die der communisten.
soonlijke levenshouding van des te
groter betekenis. Dat Koningin
Emma haar moederlijke taak in deze
hoge en ook bewust-christelijke zin
vervuld heeft, is ook van grote staat
kundige betekenis gebleken. Konin
gin Wilhelmina, die door haar aan
leg moeilijk soepel en spontaan kan
zijn, heeft toch door haar grote ernst
en eerlijkheid in geheel haar hou
ding en optreden het Huis van
Oranje nieuw aanzien gegeven, toen
men in een kritieke tijd de dynastie
als overbodig ornament uit de Ne
derlandse staatsstructuur verwijde
ren wilde en zij won voor zich en
haar Huis in de beslissende jaren
van oorlog en bezetting ongetelde
blijken van persoonlijke trouw.
OP 30 AUGUSTUS 1898 ver
scheen de proclamatie van
de Koningin-Regentes, waar
in deze haar waardigheid en titel
neerlegde. In dit staatsstuk kwam
de wens voor, dat het Nederlandse
volk groot zou mogen zijn in alles
waarin een klein volk groot kan
zijn. Een dag later, op haar acht
tiende verjaardag, maakte Koningin
Wilhelmina haar troonsbestijging
bekend en op 6 September werd zij
plechtig ingehuldigd in de Nieuwe
Kerk te Amsterdam. In een regering
van 50 jaar zou zij voorzoveel dat in
haar vermogen lag haar aandeel bij
brengen om de nationale en staat
kundige problemen, die het volk op
het eind van de eeuw beklemden, tot
oplossing te brengen.
Bij gelegenheid van haar troons
bestijging verscheen een gedenk
boek „Eene Halve Eeuw", waarin
twee dikke delen lang verleden en
heden werden voorgeleid om te be
wijzen, dat ook de toekomst gelukkig
zou zijn. Dit geschiedde zo nadruk
kelijk, dat men tussen de regels door
de bezorgdheid leest om de komende
dingen, die men graag als door be-
Y/SM.ZvjVS;
geringsjubileum Koningin Wilhel
mina afstand deed van de Troon ten
behoeve van haar Dochter, viel de
laatste beslissing, voordat zij zich in
de stilte terugtrok. Staat en volk
hadden zich weer opgericht. Het
oude, waarmee zij geleefd had en
vertrouwd was geraakt was afgeslo
ten. Weer was het als bij het begin
van haar regering: een nieuwe reeks
problemen.
Een kring had zich gesloten,
een mensenleven was vol. Alles
wat gedaan en gedragen moest
worden was vervuld. In de jaren,
die de Schrift geeft aan de sterke
harten, geve God aan deze Vrouw
de lichtheid van haar moeiten en
de vreugde om haar beslissingen.
N. DE ROOY, pr.
zwering in de gewenste vorm zou
willen brengen. Als een losse bro
chure verscheen anonym van de
hand van Domela Nieuwenhuis een
aanvulling op het logge en degelijke
gedenkboek: „Een vergeten hoofd
stuk". Hierin tekende Nieuwenhuis
met de robuuste taal van een pro-
paganda-pamflet de sociale ellende
van een deel der Nederlandse be
volking bij het einde van de eeuw.
MEN WAS NAUWELIJKS aan
het formuleren van het ar
beidersvraagstuk toe en in
een halve eeuw moest de sociale
wetgeving evoluëren tot een her
ziening van de gehele sociale orde.
Het schoolvraagstuk moest geregeld
worden en de vorming van een jong
geslacht stelde steeds nieuwe eisen
om geheel het volk een volwaardige
plaats te geven in een snelle moder
ne ontwikkeling. Steeds meer kwam
Nederland open te staan voor inter
nationale ontwikkelingen en sociale
verschuivingen. Gevaren van on
gekende afmetingen doemden op:
een economische crisis met een
werkloosheid, waardoor
het volksleven ontwricht
werd, een oorlogsdrei-
ging, die eindigde in een
t catastrophe.
In de'halve eeuw van
haar regering heeft Ko-
1 ningin Wilhelmina dit
niet langs zich heen
vj maar door zich heen la-
1 ten gaan. Zij heeft in
Troonrede na Troonrede
het parlementaire leven
I leiding gegeven; zij
f i heeft de ministeries ge-
4 l vormd, die de proble-
04# men hadden aan te vat-
|F|f ten; talloze wetten en
pPl 1 Koninklijke Besluiten
4. I heeft zij met haar hand-
ij tekening bekrachtigd.
1 De mannen, die het
1 werk moesten doen,
v heeft zij alle persoonlijk
4 gekend en hun carrière
I 1 heeft ze gevolgd tot zij
I I ze dikwijls in de Raad
van State als adviseurs
terugvond. Maar zij
zorgde ook, dat een wet
1 voor haar meer was dan
J een beschreven stuk
'I papier.
Zij wilde de mensen
j kennen voor wie de wet-
.:.v.ai.««v.iv:v.,:„,,„>.. 3 ,(m gestemd waren; zij
mmm wilde op de hoogte zijn
met hun behoeften, hun
H denkwijze begrijpen; zij wilde ze
bezig zijn in hun werk en in hun
gezin, ook in zieken- en rusthuizen.
Om een wet te kennen moet men
immers het volk kennen.
In oude geïllustreerde tijdschnf-
ten treft men de Koningin aan in
alle delen van het land en in allerlei
situaties. Wanneer men deze histo
rie in foto's volgt dan is het méér
dan pittoresk cn charmant. Men
leert ook iets voelen van de zwaarte,
die een goed hart moet meedragen,
als het zich moeilijk openbaren kan
en niet spontaan kan zijn; men leert
ook wat er aan geschoolde discipline
en diepe plichtsbetrachting nodig is
om dit nooit op te geven.
Deze foto-reportage tot een film
verwerkt zou uitermate vermoeiend
zijn en enigszins een idee kunnen
BMj geven hoe vermoeiend de werkelijk
heid wel geweest moet zijn. Het
leven van een Koningin verloopt
HH van een simpel bezoek in een uit
hoek van het land naar de krul van
||||P de handtekening onder de wet. In
HBif delen uiteengelegd heeft het weinig
ppi kleur en klank, zo vergaat het een
Fiji ieder. Maar samengevoegd vormt
.«S het een mensenleven en een lot.
tt N MEI 1940 nam Koningin Wil-
iyg helmina de moeilijkste beslissing
WÊfj Jr van haar leven, te zwaarder om-
Ja dat zij moet hebben gevoeld hoe ge-
makkelijk haar volk zou denken aan
desertie in oorlogstijd. Toch had zij
IttK weinig woorden nodig om zich te
BK verklaren.a In ballingschap werd zij
meer dan ooit verzamelpunt van de
natie en meermalen was zij al-
1P" f leen de natie. En als zij terugkeert
i||Ö in 1945, zijn ook wij plotseling weer
thuisgekomen uit een ver en bar
||f|P land. Nooit zag ik grootser rij tour
Fl§i| dan die eerste keer na de oorlog in
jgill Den Haag, toen het stil werd bij
Ëffji haar nadering, omdat er geen keel
HR was, die open wilde voor een kreet.
En dan 1948, toen op 4 September
«#■11 na de viering van het 50-jarig re-
MEN krijgt inderdaad, en niet alleen
uit deze publicatie, de indruk,
dat de Chinese communisten in
deze onverzoenlijk geestelijke strijd
radikaler zijn dan de russische Zij
zien persoonlijker. Zij eisen van ieder
ongeveinsde medewerking. Mgr. Pré
vost geeft voorbeelden van de afschu
welijke maatregelen die men daarbij
"toepast. Men eist van mensen die men
van afwijkende inzichten verdenkt, re
gelmatig rapporten voor de rode poli
tie te maken. Zijn die rapporten niet
verraderlijk genoeg (men kan ze met
andere rapporten vergelijken), dan
drijft men de verdachte zo ver, tot
hij of kapituleert of in openlyk ver
zet komt. En dan is over zijn lot be
slist.
De aan hun geloof trouwe Chinese
katholieken staan aldus aan groot in-
en uitwendig lijden bloot. De stem der
lerende kerk is in China, zeg* de bis
schop, tot zwijgen gebracht. Maar
het heroïsme dat zich in stilte ontwik
kelt, wekt grote verwachtingen voor
de geestelijke toekomst van het reus
achtige land.
J. H. C. Creyghton S.J.
Fruin gekend als Groen's tegen
stander en de katholieke Nuyens,
die nauwelijks buiten katholieke
kring kon doordringen, zal wel niet
onder haar aandacht gebracht zijn.
Haar eigenlijke, beslissende vor
ming ontving de jonge Kroonprinses
van haar moeder Emma, die fijne
om haar eenvoud nog steeds bij het
volk bekende en beminde figuur, al
was zij geen Nederlandse van ge
boorte. Zij kreeg van het volk een
eigen titel, die nauwelijks juridi
sche betekenis heeft, rriaar om zijn
ongedwongenheid juist zo veel-zeg-
gend is: Koningin Moeder. Deze
wijze vrouw, in staatszaken zo
uiterst bescheiden, heeft haar doch
ter als blijvende gave een koninklijk
karakter meegegeven, dat berust op
bereidheid - tot dienstbaarheid en
breed besef.
En juist bij een constitutioneel
koningschap, dat aan het persoonlijk
staatkundig initiatief van de Vorst
betrekkelijk weinig ruimte laat, is
het persoonlijk karakter en de per-
IN DE JAREN, dat Prinses Wil
helmina geboren werd. dreven
de gebeurtenissen de natie naar
een crisis. Overal groeiden de
tegenstellingen; de toekomst was
onzeker. Oude en nieuwe tegen
stellingen spleten het volk vaneen
en maakten zelfs de grondslagen
van de Staat gevaarlijk zwak.
Zo was er sinds de Reformatie
en de nationale opstand tegen
Spanje het godsdienstig conflict,
dat het katholieke deel van de be
volking feitelijk buiten de nationale
cultuur had gesloten. Juist rond
1880 kwam de kerkelijke, culturele
en nationale herleving der katho
lieken op gang en scheen de zin
der nationale historie, die immers
de historie was van een protes
tantse natie, bedreigd.
Het liberalisme met alles wat
men aan ideeën en strevingen
onder deze naam kan samenvatten
tastte het christelijk besef van het
volk aan; het bracht de moderne
wetenschap, die met al haar toe
passingen het gehele volk zonder
voldoende voorbereiding wegrukte
uit een oude maar ook verdorde en
versleten levenswijze. Het bracht
ook het moderne kapitalisme en al
betekende dit nieuwe bronnen van
welvaart, vooreerst zag men met
veel anders dan een groeiende
sociale ellende.
Dit bracht het socialisme voort,
dat juist tussen 1880 en 1890 zijn
eerste virulente periode van op
standigheid kent onder de leiding
van Domela Nieuwenhuis: massa
demonstraties, gevechten met de
politie en een reeks geruchtma
kende, ongelukkig-gevoerde pro
cessen. Zelfs het Koningshuis kwam
in geding en tradities van eeuwen,
die sterk genoeg waren geweest
om alle wisselingen van het histo
rische lot te overleven, schenen
niet sterk genoeg meer om de band
tussen Nederland en Oranje te be
waren. Door de regeringsmethoden
en de levenswijze van de Koning
was de dynastie een voorwerp van
verbitterde critiek en het Konings
huis een burcht van sociale reactie.
N atuurlijk heeft men de
jonge Kroonprinses de di
recte aanraking met deze
werkelijkheden bespaard, want
haar ontwikkeling verliep in een
beschermd en afgesloten milieu.
Haar geloofsovertuiging, die in
haar tot een vast persoonlijk bezit
on een bron van kracht is gewor
den, had dat sterke orthodox-
Protestants karakter, dat zo dikwijls
verbondcn is met een levendig his
torisch besef naar de geest van
Groen van Prinsterers geschiedbe
schouwing.
In diens „Handboek voor de ge
schiedenis des Vaderlands", dat voor
eon groot gedeelte berustte op de
familie-archieven van het Huis
Oranje-Nassau, begint de Neder-
landse historie in de 16de eeuw cn
is Nederland een protestantse natie.
De jonge Prinses heeft de liberale
(Van onze correspondent)
De twee-jarige D. Huyer, wonende aan
de Flamingoweg te Apeldoorn, is Maan
dagmiddag, dicht bij de ouderlijke wo
ning, onder een auto van de gemeentelijke
reinigingsdienst geraakt. Het kleintje
werd zwaar gewond naar het St Lidwina-
ziekenhuis vervoerd, waar het kort na
aankomst is overleden.
Een van de 12.000 Nederlandersdie de
laatste zes jaar naar Nieuw-Zeeland zijn
geëmigreerd, Jacob Johannes Bryce, ont
vangt uit handen van de burgemeester
zijn complete naturalisatiepapieren. Van
af dit moment is hij officieel Nieuw-
Zeelander. Zijn naam heeft hij reeds la
ten veranderen en hij heeft een Nieuw-
Zeelandse vrouw, een Nieuw-Zeelands
huis en een Nieuw-Zeelandse baby.
in zijn opzet het. bestuderen van nieuwe
bouwmethoden in verband met en de
economische voordelen verbonden aan
het gebruiken van voorgespannen beton
volledig mag slagen
De 74-jarige ir Freyssinet hield vervol
gens causerieën over zijn vinding.
De heer E. Torroja herdacht de onlangs
verscheiden Belgische specialist op het
gebied van voorgespannen beton, prof.
G. Magnel. De voorzitter van het con
gres, dr ir G. F. Janssonius, hoofd van
de afdeling bruggen van de dienst der
pQblieke werken in Amsterdam gaf ten
slotte een beeld van het Nederlandse
landschap.
De. openingszitting werd bijgewoond
door de commissaris van de Koningin in
Noord-Holland dr M. J. Prinsen en mr
R. van den Bergh. wethouder voor volks
huisvesting in Amsterdam, die burge
meester d'Ailly vertegenwoordigde.
Ruim 600 ingenieurs uit 31 landen ne
men aan de vergaderingen deej.
(Van onze Amsterdamse redactie).
Gisteren heeft ir A. G. Maris, directeur-
generaal van de Rijkswaterstaat, namens
de minister voor Verkeer en Waterstaat in
het Kon. Instituut voor de Tropen te Am
sterdam het Tweede Internationaal Con
gres voor Voorgespannen beton geopend,
dat van 29 Augustus tot 2 September ge
houden wordt onder auspiciën van de
Nederlandse Studievereniging voor voor
gespannen beton.
Ir Maris heette in het bijzonder wel
kom de Franse ingenieur E. Freyssinet,
die in 1929 het voorgespannen beton heeft
uitgevonden. Hij wees er op. dat de toe
passing van het voorgespannen beton bij
de bouw van bruggen en andere projecten
vele economische voordelen biedt. Mede
namens de minister van O., K. en W
sprak hij de hoop uit, dat het congres