over voorgespannen beton mm De zwaarste beslissing Verbannen Missiebisschop over Kerk der Stilte in China Het vergeten hoofdstuk van 1898 De lof der plichtsvervulling jfPgfl Dochter van Koningin Emma KINDJE DOOR REINIGINGS-' AUTO OVERREDEN Bij de foto's: Rechts boven TE AMSTERDAM GEOPEND Midden: De jonge Koningin met haar Moeder Onder: 1948: Een regeringsperiode wordt afgesloten Dinsdag 30 augustus 1955 PAGTNA S IN HET driemaandelijks tijdschrift van de Katholieke Universiteit van Ottawa (Canada) publiceert Mgr. Gustave Prévost, verbannen missie bisschop van Lintung (Mandsjoerije), een artikel, „De Kerk der Stilte". Het betreft de situatie waarin de kerk zich in Rood-China bevindt. De vraag in het licht waarvan men dit artikel moet lezen, luidt: Welk doel stelt zich de schrijver? Wanneer een bisschop tot een derge lijke publicatie overgaat, beoogt hij meer, kan men aannemen, dan het leveren van een boeiende beschrijving. Op de een of andere wijze zal hij de prediking van het woord Gods willen dienen, en de waarheid willen blootleg gen, die daartoe strekt. HET ANTWOORD op die vraag is niet moeilijk te geven. De bis schop beoogt duidelijk te maken, dat de Kerk zich met het Chinese com munisme in een strijd op leven en dood gewikkeld ziet. Dat dus dit com munisme, zoals het is, niet zal rus ten vooraleer het haar zal hebben vernietigd. Op verschillende plaatsen in het arti kel zoals ook uit andere gegevens blijkt, dat daaraan wel eens wordt getwijfeld. Men vraagt zich af, of de Kerk, in haar oordeel over het com munisme, niet overdrijft, of zij haar Tzending niet voortijdig bedreigd acht. De strekking van het artikel is, deze twijfel beslist te weerspreken. Het duidelijk doel van deze tegenspraak is tweevoudig. De overtuiging te voeden, dat met het communisme geen compro missen mogelijk zijn. Op te wekken tot hoopvol ontzag voor de bitter lij dende Kerk in China. WANNEER Mgr. Prévost de on verzoenlijke vijandschap der rode dictatuur wil duidelijk ma ken, stelt hij in het licht dat voor de Chinese communisten het Christendom, dat zij als missionerend Christendom kennen, een vorm van „Cultureel impe rialisme" is. Het „imperialisme" of de overheersingsneiging van het Wes ten, is voor hen het kort begrip van wat zij moeten bestrijden om hun doel, de vrijheid van „het volk", te berei ken. Dat imperialisme bestaat in po litieke (en militaire), en economische, en in ideologische (culturele) vorm. De laatste is de gevaarlijkste, want de moeilijkst zichtbare, vooral in de wijze waarop de Kerk haar ontwik kelt. „De landen van het Westen zen den eerst hun missionarissen, daarna hun handelslieden en eindelijk hun sol daten". Door deze denkbeelden geleid, keren zij zich niet alleen tegen de ge- loofsprediking zelf maar tegen alles wat de missionarissen doen; dus ook tegen het oprichten en onder houden van scholen, wees- en zieken huizen; en zelfs tegen iedere geldelijke ondersteuning uit het Westen van de ze Instituten. DIT standpunt is er uiteraard een, dat van plaatselijke condities af hangt. Een Westerse communist zou zo niet kunnen argumenteren. Daar om alleen reeds is het een standpunt, dat niet het wezen zelf van de tegen stelling raakt. Het is een zienswijze die niet uit het programma zelf van het Communisme, maar uit toevallige om standigheden voortvloeit. Wanneer Mgr. Prévost ons dus de ware of wezenstegenstelling wil duide lijk maken, die tegenstelling dus, die tot een even onvermijdelijk als onverzoen lijk conflict leidt, verwijst hij naar de merkwaardige woorden van Mao-Tse- Tung van 1 Juli 1949, toen deze. na be haalde overwinning, de „fundamentele beginselen" van zijn regime formuleer- 80 jaren toegewezen om de zin van hun leven te vol tooien. Prinses Wilhelmina bevindt zich midden in deze tien jaren der sterken. Toen zij in 1948 alg acht-en-zestigjarige afstand deed van de Troon en terzijde trad in de stilte, moet zij voor zichzelf dui delijk geweten hebben, dat alle beslissingen in haar leven gevallen waren en dat zij de jaren der sterken gebruiken moest om innerlijk te voltooien wat het leven en het lot haar bood. Haar leven was geheel gebonden aan het leven van haar volk. Volk en Vorstin kunnen zichzelf en elkander, hun lot en geschiedenis begrijpen juist omdat zij bijeen horen. N DE 89ste PSALM geeft de Psalmist aan de L mens een ruimte van 70 jaren om van zijn leven een zinvol geheel te maken en drager te worden van een herkenbaar lot. Eerst een zeventigjarige kan het leven verstaan en vooral zijn eigen leven. Naar een zeventigjarige luisteren en nadenken over zijn levenslot maakt de mens wijs. Die door het leven vergrijsd zijn leven onder ons als een geschenk van Gods wijsheid. Het geslacht der sterken men kan ook ver talen: der machtigen krijgen van de Psalmist „Zoals iedere mens", aldus Mao, „die geboren wordt, groeit, veroudert en sterft, zo is ook onze glorievolle Partij geboren zij is gegroeid, zij zal verouderen en sterven. Juist zoals overigens de regering van China, juist zoals ook het leger en de politie van China, juist zoals eindelijk de insti tuten die een natie haar wezen geven. „Waarom zullen die instituten ophou den te bestaan?., omdat zij bun be staansreden zullen verliezen.. Wanneer in de natie geen klassen meer zullen bestaan, zal er geen strijd meer be staan; en zonder strijd zal er geen instrument meer nodig zijn om deze te voeren". De roeping der Partij is, zegt Mao, deze toestand in het leven te roepen; en aldus én zichzelf én de staat, én alle (binnen- en buitenlandse) zelfver dedigingsmaatregelen overbodig te ma ken. Dit, inderdaad, is de communistische orthodoxie (rechtgelovigheid) in ge heel haar radikalisme, geformu leerd, overigens, in een stijl, welke aan die van Stalin herinnert. De consequentie is, dat slecht één macht in China bestaansrecht heeft: die van het „volk" (typisch Chine se vertaling van het proletariaatsbe- grip van Marx). Wie niet als het „volk" denkt, en van harte met het „volk" medewerkt, is een imperialist. Hem staat geen ander lot te wachten dan te worden uitgeschakeld. Men zal trach ten hem geestelijk te dwingen tot het aanvaarden van de nieuwe inzichten. En, als dat niet kan, zal men hem zijn vrijheid ontnemen, en, zo nodig, doden. Dit lot wacht ook alle gelovi gen die hun geestelijke beginselen ho ger stellen dan die der communisten. soonlijke levenshouding van des te groter betekenis. Dat Koningin Emma haar moederlijke taak in deze hoge en ook bewust-christelijke zin vervuld heeft, is ook van grote staat kundige betekenis gebleken. Konin gin Wilhelmina, die door haar aan leg moeilijk soepel en spontaan kan zijn, heeft toch door haar grote ernst en eerlijkheid in geheel haar hou ding en optreden het Huis van Oranje nieuw aanzien gegeven, toen men in een kritieke tijd de dynastie als overbodig ornament uit de Ne derlandse staatsstructuur verwijde ren wilde en zij won voor zich en haar Huis in de beslissende jaren van oorlog en bezetting ongetelde blijken van persoonlijke trouw. OP 30 AUGUSTUS 1898 ver scheen de proclamatie van de Koningin-Regentes, waar in deze haar waardigheid en titel neerlegde. In dit staatsstuk kwam de wens voor, dat het Nederlandse volk groot zou mogen zijn in alles waarin een klein volk groot kan zijn. Een dag later, op haar acht tiende verjaardag, maakte Koningin Wilhelmina haar troonsbestijging bekend en op 6 September werd zij plechtig ingehuldigd in de Nieuwe Kerk te Amsterdam. In een regering van 50 jaar zou zij voorzoveel dat in haar vermogen lag haar aandeel bij brengen om de nationale en staat kundige problemen, die het volk op het eind van de eeuw beklemden, tot oplossing te brengen. Bij gelegenheid van haar troons bestijging verscheen een gedenk boek „Eene Halve Eeuw", waarin twee dikke delen lang verleden en heden werden voorgeleid om te be wijzen, dat ook de toekomst gelukkig zou zijn. Dit geschiedde zo nadruk kelijk, dat men tussen de regels door de bezorgdheid leest om de komende dingen, die men graag als door be- Y/SM.ZvjVS; geringsjubileum Koningin Wilhel mina afstand deed van de Troon ten behoeve van haar Dochter, viel de laatste beslissing, voordat zij zich in de stilte terugtrok. Staat en volk hadden zich weer opgericht. Het oude, waarmee zij geleefd had en vertrouwd was geraakt was afgeslo ten. Weer was het als bij het begin van haar regering: een nieuwe reeks problemen. Een kring had zich gesloten, een mensenleven was vol. Alles wat gedaan en gedragen moest worden was vervuld. In de jaren, die de Schrift geeft aan de sterke harten, geve God aan deze Vrouw de lichtheid van haar moeiten en de vreugde om haar beslissingen. N. DE ROOY, pr. zwering in de gewenste vorm zou willen brengen. Als een losse bro chure verscheen anonym van de hand van Domela Nieuwenhuis een aanvulling op het logge en degelijke gedenkboek: „Een vergeten hoofd stuk". Hierin tekende Nieuwenhuis met de robuuste taal van een pro- paganda-pamflet de sociale ellende van een deel der Nederlandse be volking bij het einde van de eeuw. MEN WAS NAUWELIJKS aan het formuleren van het ar beidersvraagstuk toe en in een halve eeuw moest de sociale wetgeving evoluëren tot een her ziening van de gehele sociale orde. Het schoolvraagstuk moest geregeld worden en de vorming van een jong geslacht stelde steeds nieuwe eisen om geheel het volk een volwaardige plaats te geven in een snelle moder ne ontwikkeling. Steeds meer kwam Nederland open te staan voor inter nationale ontwikkelingen en sociale verschuivingen. Gevaren van on gekende afmetingen doemden op: een economische crisis met een werkloosheid, waardoor het volksleven ontwricht werd, een oorlogsdrei- ging, die eindigde in een t catastrophe. In de'halve eeuw van haar regering heeft Ko- 1 ningin Wilhelmina dit niet langs zich heen vj maar door zich heen la- 1 ten gaan. Zij heeft in Troonrede na Troonrede het parlementaire leven I leiding gegeven; zij f i heeft de ministeries ge- 4 l vormd, die de proble- 04# men hadden aan te vat- |F|f ten; talloze wetten en pPl 1 Koninklijke Besluiten 4. I heeft zij met haar hand- ij tekening bekrachtigd. 1 De mannen, die het 1 werk moesten doen, v heeft zij alle persoonlijk 4 gekend en hun carrière I 1 heeft ze gevolgd tot zij I I ze dikwijls in de Raad van State als adviseurs terugvond. Maar zij zorgde ook, dat een wet 1 voor haar meer was dan J een beschreven stuk 'I papier. Zij wilde de mensen j kennen voor wie de wet- .:.v.ai.««v.iv:v.,:„,,„>.. 3 ,(m gestemd waren; zij mmm wilde op de hoogte zijn met hun behoeften, hun H denkwijze begrijpen; zij wilde ze bezig zijn in hun werk en in hun gezin, ook in zieken- en rusthuizen. Om een wet te kennen moet men immers het volk kennen. In oude geïllustreerde tijdschnf- ten treft men de Koningin aan in alle delen van het land en in allerlei situaties. Wanneer men deze histo rie in foto's volgt dan is het méér dan pittoresk cn charmant. Men leert ook iets voelen van de zwaarte, die een goed hart moet meedragen, als het zich moeilijk openbaren kan en niet spontaan kan zijn; men leert ook wat er aan geschoolde discipline en diepe plichtsbetrachting nodig is om dit nooit op te geven. Deze foto-reportage tot een film verwerkt zou uitermate vermoeiend zijn en enigszins een idee kunnen BMj geven hoe vermoeiend de werkelijk heid wel geweest moet zijn. Het leven van een Koningin verloopt HH van een simpel bezoek in een uit hoek van het land naar de krul van ||||P de handtekening onder de wet. In HBif delen uiteengelegd heeft het weinig ppi kleur en klank, zo vergaat het een Fiji ieder. Maar samengevoegd vormt .«S het een mensenleven en een lot. tt N MEI 1940 nam Koningin Wil- iyg helmina de moeilijkste beslissing WÊfj Jr van haar leven, te zwaarder om- Ja dat zij moet hebben gevoeld hoe ge- makkelijk haar volk zou denken aan desertie in oorlogstijd. Toch had zij IttK weinig woorden nodig om zich te BK verklaren.a In ballingschap werd zij meer dan ooit verzamelpunt van de natie en meermalen was zij al- 1P" f leen de natie. En als zij terugkeert i||Ö in 1945, zijn ook wij plotseling weer thuisgekomen uit een ver en bar ||f|P land. Nooit zag ik grootser rij tour Fl§i| dan die eerste keer na de oorlog in jgill Den Haag, toen het stil werd bij Ëffji haar nadering, omdat er geen keel HR was, die open wilde voor een kreet. En dan 1948, toen op 4 September «#■11 na de viering van het 50-jarig re- MEN krijgt inderdaad, en niet alleen uit deze publicatie, de indruk, dat de Chinese communisten in deze onverzoenlijk geestelijke strijd radikaler zijn dan de russische Zij zien persoonlijker. Zij eisen van ieder ongeveinsde medewerking. Mgr. Pré vost geeft voorbeelden van de afschu welijke maatregelen die men daarbij "toepast. Men eist van mensen die men van afwijkende inzichten verdenkt, re gelmatig rapporten voor de rode poli tie te maken. Zijn die rapporten niet verraderlijk genoeg (men kan ze met andere rapporten vergelijken), dan drijft men de verdachte zo ver, tot hij of kapituleert of in openlyk ver zet komt. En dan is over zijn lot be slist. De aan hun geloof trouwe Chinese katholieken staan aldus aan groot in- en uitwendig lijden bloot. De stem der lerende kerk is in China, zeg* de bis schop, tot zwijgen gebracht. Maar het heroïsme dat zich in stilte ontwik kelt, wekt grote verwachtingen voor de geestelijke toekomst van het reus achtige land. J. H. C. Creyghton S.J. Fruin gekend als Groen's tegen stander en de katholieke Nuyens, die nauwelijks buiten katholieke kring kon doordringen, zal wel niet onder haar aandacht gebracht zijn. Haar eigenlijke, beslissende vor ming ontving de jonge Kroonprinses van haar moeder Emma, die fijne om haar eenvoud nog steeds bij het volk bekende en beminde figuur, al was zij geen Nederlandse van ge boorte. Zij kreeg van het volk een eigen titel, die nauwelijks juridi sche betekenis heeft, rriaar om zijn ongedwongenheid juist zo veel-zeg- gend is: Koningin Moeder. Deze wijze vrouw, in staatszaken zo uiterst bescheiden, heeft haar doch ter als blijvende gave een koninklijk karakter meegegeven, dat berust op bereidheid - tot dienstbaarheid en breed besef. En juist bij een constitutioneel koningschap, dat aan het persoonlijk staatkundig initiatief van de Vorst betrekkelijk weinig ruimte laat, is het persoonlijk karakter en de per- IN DE JAREN, dat Prinses Wil helmina geboren werd. dreven de gebeurtenissen de natie naar een crisis. Overal groeiden de tegenstellingen; de toekomst was onzeker. Oude en nieuwe tegen stellingen spleten het volk vaneen en maakten zelfs de grondslagen van de Staat gevaarlijk zwak. Zo was er sinds de Reformatie en de nationale opstand tegen Spanje het godsdienstig conflict, dat het katholieke deel van de be volking feitelijk buiten de nationale cultuur had gesloten. Juist rond 1880 kwam de kerkelijke, culturele en nationale herleving der katho lieken op gang en scheen de zin der nationale historie, die immers de historie was van een protes tantse natie, bedreigd. Het liberalisme met alles wat men aan ideeën en strevingen onder deze naam kan samenvatten tastte het christelijk besef van het volk aan; het bracht de moderne wetenschap, die met al haar toe passingen het gehele volk zonder voldoende voorbereiding wegrukte uit een oude maar ook verdorde en versleten levenswijze. Het bracht ook het moderne kapitalisme en al betekende dit nieuwe bronnen van welvaart, vooreerst zag men met veel anders dan een groeiende sociale ellende. Dit bracht het socialisme voort, dat juist tussen 1880 en 1890 zijn eerste virulente periode van op standigheid kent onder de leiding van Domela Nieuwenhuis: massa demonstraties, gevechten met de politie en een reeks geruchtma kende, ongelukkig-gevoerde pro cessen. Zelfs het Koningshuis kwam in geding en tradities van eeuwen, die sterk genoeg waren geweest om alle wisselingen van het histo rische lot te overleven, schenen niet sterk genoeg meer om de band tussen Nederland en Oranje te be waren. Door de regeringsmethoden en de levenswijze van de Koning was de dynastie een voorwerp van verbitterde critiek en het Konings huis een burcht van sociale reactie. N atuurlijk heeft men de jonge Kroonprinses de di recte aanraking met deze werkelijkheden bespaard, want haar ontwikkeling verliep in een beschermd en afgesloten milieu. Haar geloofsovertuiging, die in haar tot een vast persoonlijk bezit on een bron van kracht is gewor den, had dat sterke orthodox- Protestants karakter, dat zo dikwijls verbondcn is met een levendig his torisch besef naar de geest van Groen van Prinsterers geschiedbe schouwing. In diens „Handboek voor de ge schiedenis des Vaderlands", dat voor eon groot gedeelte berustte op de familie-archieven van het Huis Oranje-Nassau, begint de Neder- landse historie in de 16de eeuw cn is Nederland een protestantse natie. De jonge Prinses heeft de liberale (Van onze correspondent) De twee-jarige D. Huyer, wonende aan de Flamingoweg te Apeldoorn, is Maan dagmiddag, dicht bij de ouderlijke wo ning, onder een auto van de gemeentelijke reinigingsdienst geraakt. Het kleintje werd zwaar gewond naar het St Lidwina- ziekenhuis vervoerd, waar het kort na aankomst is overleden. Een van de 12.000 Nederlandersdie de laatste zes jaar naar Nieuw-Zeeland zijn geëmigreerd, Jacob Johannes Bryce, ont vangt uit handen van de burgemeester zijn complete naturalisatiepapieren. Van af dit moment is hij officieel Nieuw- Zeelander. Zijn naam heeft hij reeds la ten veranderen en hij heeft een Nieuw- Zeelandse vrouw, een Nieuw-Zeelands huis en een Nieuw-Zeelandse baby. in zijn opzet het. bestuderen van nieuwe bouwmethoden in verband met en de economische voordelen verbonden aan het gebruiken van voorgespannen beton volledig mag slagen De 74-jarige ir Freyssinet hield vervol gens causerieën over zijn vinding. De heer E. Torroja herdacht de onlangs verscheiden Belgische specialist op het gebied van voorgespannen beton, prof. G. Magnel. De voorzitter van het con gres, dr ir G. F. Janssonius, hoofd van de afdeling bruggen van de dienst der pQblieke werken in Amsterdam gaf ten slotte een beeld van het Nederlandse landschap. De. openingszitting werd bijgewoond door de commissaris van de Koningin in Noord-Holland dr M. J. Prinsen en mr R. van den Bergh. wethouder voor volks huisvesting in Amsterdam, die burge meester d'Ailly vertegenwoordigde. Ruim 600 ingenieurs uit 31 landen ne men aan de vergaderingen deej. (Van onze Amsterdamse redactie). Gisteren heeft ir A. G. Maris, directeur- generaal van de Rijkswaterstaat, namens de minister voor Verkeer en Waterstaat in het Kon. Instituut voor de Tropen te Am sterdam het Tweede Internationaal Con gres voor Voorgespannen beton geopend, dat van 29 Augustus tot 2 September ge houden wordt onder auspiciën van de Nederlandse Studievereniging voor voor gespannen beton. Ir Maris heette in het bijzonder wel kom de Franse ingenieur E. Freyssinet, die in 1929 het voorgespannen beton heeft uitgevonden. Hij wees er op. dat de toe passing van het voorgespannen beton bij de bouw van bruggen en andere projecten vele economische voordelen biedt. Mede namens de minister van O., K. en W sprak hij de hoop uit, dat het congres

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1955 | | pagina 3