Adenauer koos heden de lucht
Geen krachtige houding zal hem
baten, maar geduld-politiek
w
Marokko-overleg dreigt vast
te lopen
Pessimisten voorspellen val van
het kabinet in October
s
Van de 2000 missionarissen
China nog 33 werkzaam
m
Britse vakcentrale erkent het
gevaar van „loon-oorlog"
Kwestie-Cyprus wordt met
vuisten uitgevochten
de
NAAR MOSKOU
Mgr Jan Sramek
Nu ministerieel gesprek is opgeschort
Staat van beleg in „heetgebakerde"
Turkse steden
overleed in rood
concentratiekamp
Onaangenaamheden
Liquidatie-balans van
een veelbelovende
missie
Giftige angel uit rode resolutie getrokken
Hoopvolle tekenen op T.U.C.-congres
te Southport
Mildere termen
MacMillan teleurgesteld
DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1955
PAGINA 7
Verdwijnend vertrouwen.
De diplomatieketoekomst.
N.S.-WEGWERKER DOOR
TREIN GEGREPEN
Dodelijk ongeluk te R'dam
Niet zo goed
„Traag, onverdraagzaam
en besluiteloos"
Zenuwachtigheid stijgt
Wapen V tegen die
hinderlijke maagznnr-brand.
Met Bennies!
Grieken geëvacueerd
(Van onze correspondent)
BONN, 8 September.
Vandaag is dr Adenauer op het Keulse vliegveld Wahn opgestegen voor de
tot dusver meest riskante reis in zijn diplomatieke carrière. Een groot
Sezelschap medewerkers heeft zich met hem ingescheept in een van de
Super-Constellations der nieuwe Duitse „Lufthansa" en een nog veel groter
Sezelschap is hem per trein vooruit gereisd. Men ware niet in Duitsland, wan
neer de pers niet onthuld zou hebben, dat dit de langste diplomatieke trein
was, die ter wereld ooit werd samengesteld en de grootste diplomatieke dele
gatie, die ooit haar opwachting in het Kremlin heeft gemaakt. Zelfs zijn kok
heeft Adenauer niet willen thuis laten en misschien steekt daar wel een stuk
wijze voorzichtigheid in. Want het is zeer wel mogelijk, dat het menu, dat
de Bondskanselier in de Russische hoofdstad zal krijgen voorgezet, weinig
naar Duitse smaak is.
Daarmee is wel de stemming gekarak
teriseerd, waarin de Duitsers deze onver
moede en wellicht ook weinig begeerde
*"eis aanvaard hebben. De wat opgeschroef-
triomfkreten, waarmee in Bonn drie
traanden geleden de vriendelijke uitnodi
glng der Russen als een succes der Duitse
Politiek van hereniging door krachtsver
toon werd onthaald, heeft intussen voor
?eer nuchter overleg plaats gemaakt. Wel
iswaar heeft dr Adenauer weinig moeite
gehad om het nationale thema nummer
oen der Duitsers op de agenda geplaatst
te krijgen maar zij, die durven hopen,
fat in Moskou een stap naar de oplossing
van dit probleem zal worden gedaan, wor-
twn allerwegen als illusionisten geken
merkt.
Adenauer zelf is daarbij voorgegaan,
"ij heeft in de laatste weken geen enkele
gelegenheid laten voorbij gaan zonder er
°P te wijzen, dat nuchterheid ten aan
zien van de in Moskou rijzende kansen
geboden was en dat de Duitsers in hun ver
langen naar nationale eenheid maar het
beste deden de deugd van het geduld
voor zover die hier aanwezig is te be
oefenen.
Voor de onder hoogconjunctuur levende
Westelijke Duitsers is dat gemakkelijker
dan voor de oostelijke, die het gelag van
de koude oorlog duur moeten betalen. Deze
geven dan ook in toenemende mate blijk
aan het einde van hun geduld te zijn. Te
gelijk met de eerste Bonnse vreugdekre
ten over de eer, door Moskou aan de
Voormalige oorlogsdrijver Adenauer
aangedaan begonnen zij met ver
sterkte gelederen naar het Westen
t* emigreren. Het niet zo gauw-
bedriegende primitieve gevoel van de
Dostduitsers heef hun de overtuiging ge
geven. dat men in werkelijkheid verder
dan ooit verwijderd is van reële kansen
P.P een beëindiging van het communis-
t'sche dwangregiem.
In Bonn, waar men Adenauers politiek
•Ier sterkte altijd een hoge graad van
Populariteit in het verdrukte Oosten van
het land heeft toegeschreven, zit men met
deze kleine volksverhuizing wel een beetje
verlegen. Het heet nu officieel, dat zij
een teken is van de ongebroken wecr-
s'andskracht van het volk tegen net
dwangregiem, maar deze conclusie is
Geveinsd. In feite staat men voor een ge
broken wil tot volharding en voor een
verloren illusie.
„9jt alles neemt niet weg, dat in het offi-
Clele Bonn in de weken voor de vlucht
''aar Moskou weer de van ouds vertrouw
de argumenten van de politiek der sterkte
van stal zijn gehaald. Het zijn dezelfde
argumenten, waarmee op 10 Maart 1952
net eerste, al dan niet in ernst gemeende
Russische aanbod tot discussies over
Duitslands eenheid werd onthaald. Alleen
een samenballen van de militaire krach
ten van West Duitsland en de Atlantische
landen zou de geknechte helft van Duits
land kunnen bevrijden, zo heette het
toen. Drie en een half jaar later is het
biet veel anders, alhoewel er in de wereld
r°ndom Duitsland een en ander veranderd
is.
Men kan niet voorbij zien aan de tal-
'Qze commentaren der Duitse pers, die
'n de afgelopen weken hebben getoond,
at het geloof in deze officiële argumen
tering in Duitsland snel afneemt. Aller
wegen dringt de overtuiging naar de voor
bond, dat tenslotte voor de Duitsers de
^®Uze tussen nationale eenheid en Atlanti-
sche verbondenheid niet zal zijn te ont-
Sjaan, en dat men niet beide tegelijk kan
hebben. Overal blijft de vrees rondwa-
r®h, dat de internationale toestand ont
mannend zal blijven en dat als een logi
sche consequentie daarvan de Duitse aan-
helen in koers zullen blijven zinkej». De
beide groten der wereld zullen elkaar blij
ven toelachen, op kosten van Duitsland,
at als huilende derde verdeeld zal blij
ven, zo leest men hier ondanks alle plech
tige eenheidsgeloften van de drie weste-
'ike partners, die dr. Adenauer als rugge
steun heeft meegekregen.
In Duitsland versterken de socialisten
"an ook hun campagne voor een omdraai-
®b van de koers en een opgeven van de
""litaire banden met de Atlantische we-
fe'd. Ook in de liberale gelederen wordt
et aantal wankelmoedigen zienderogen
[groter. Wanneer het waar is, dat de Rus-
sen op het ogenblik niets anders beogen,
dan de Duitse kwestie op sterk water te
zetten, tot dr Adenauer van het politiek
toneel verdwenen zal zijn, dan ziet het
er naar uit, dat zij de ontwikkeling in
Duitsland op de juiste waarde taxeren.
Het blijft de bange vraag of er na dr.
Adenauer nog een Duitse kanselier te vin
den zal zijn, die de Atlantische eenheid
boven de Duitse eenheid zal verkiezen.
Voor Adenauer staan West-Duitslands
bindingen onwrikbaar vast. Hij heeft dat
in de afgelopen dagen nog eens ten over
vloede gezegd en voelt zich door de van
drie zijden gepresenteerde verzekeringen
der partners nog eens extra gesterkt.
In Bonn is men er dan ook van over
tuigd, dat in Moskou geen schrede na
der tot de eenheid kan worden gezet. Men
heeft er zich zelfs op toegelegd in dezen
alle hoop bij voorbaat de kop in te druk
ken. Het Moskouse gesprek over de Duit
se eenheid, zo heeft Adenauer persoonlijk
verklaard, is niet meer dan een tussenfa
se tussen de beide Geneefse conferenties
der Vier Groten, die voor Duitslands een
heid verantwoordelijk zijn. Onmiskenbaar
heeft men daarmee de hunkerende Duit
sers alweer een conferentie verder ver
wezen.
In Moskou blijft dus in feite alleen te
bespreken hoe de geprolongeerde West-
duitse staat in de toekomst diplomatiek
met de Russen verkeren zal. Over he'
feit, dat relaties in vele opzichten wense
lijk zouden zijn, bestaat in West-Duits-
land hoegenaamd geen verschil van me
ning. Evenmin gaan de inzichten uiteen
over de reikwijdte, die deze relaties zul
len mogen aannemen. Niemand in West-
Duitsland, afgezien van de weinige echte
Moskou-horigen, wil de diplomatieke be
trekkingen zo nauw geknoopt zien, dat
zij in feite als een officiële bezegeling van
het bestaan van twee aparte Duitse sta
ten kunnen worden beschouwd. Ieder
vreest echter, dat zulk een bezegeling on
vermijdelijk zal zijn, hoe laag men het
niveau der betrekkingen ook wil kiezen
In elk geval zal een Wcstduitse verte
genwoordiger in Moskou straks gecon-
De vroegere premier der Tsjecho-
"QWaakse regering-in-ballingschap,
m.gr Jan Sramek, is op 85-jarige leef-
'J d in een communistisch concentra-
lekamp overleden. Mgr Sramek was
eh van de twee priesters, die bijna
®eh halve eeuw lang een belangrijke
,°1 hebben vervuld in het politieke
Jeven van hun land. De andere was
Pater Frantisek Hala, die drie jaar ge-
eden ten gevolge van zware mishan
dling in de gevangenis om het leven
s gekomen.
In 1930 weken beide priesters uit
,°°r het Hitlerbewind. Zij brachten
e oorlogstijd door in Londen, waar
Pgr Sramek de functie van minister-
President en pater Hala die van vice-
oorzjtter van de Raad van State ver-
rpUIde. In 1945 keerden zij terug naar
slechoslowakije, waar zij zitting na-
j1en jn de voorlopige regering van wij-
President Benès; mgr Sramek wërd
i lce-premier, welke post hij eveneens
1 de volgende regeringen bezette, ook
llder premier Gottwald, tot de staats-
LleeP der communisten. Bij een poging
ft land te ontvluchten in April 1948,
"U'd hij door de communisten gear
ceerd.
Reeds als jong priester ontplooide
gr Sramek een grote activiteit op het
fffied van de katholieke sociale en
Pbtieke beweging.
tpj'-l was de grondlegger van de Chris -
'tjke Democratische Partij.
fronteerd worden met ccn Oostduitse col
lega. Daar ook de satellietstaten hun voel
horens al naar Bonn hebben uitgestoken,
zou zich daar hetzelfde voor kunnen doen.
Het gevaar voor een onofficiële erkenning
van de Oostduitse staat wordt in elk ge
val niet onderschat. Vandaar dat dr Aden
auer dan ook vertrokken is met plannen
om met de diplomatieke relaties niet aan
stonds in de derde versnelling te gaan.
Hij wil liever beginnen met een diplo
matieke post van lagere rang of met een
handelsmissie teneinde de abnormaliteit
van de door de Russen gewenste „norma
le betrekkingen" te accentueren. Men re
kent er in Bonn echter op, dat de Russen
terstond op hoog niveau in Bonn zullen
willen gaan zetelen. Zij zouden het liefst
hun beste Duitse specialist Semjonov het
bergslot „Ernich" van de Franse ambas
sadeur Francois-Poncet laten overnemen,
om daar met grote zwier de in Bonn
gaarne gecolporteerde mening te demen
teren, dat de Sovjetstaat spoedig aan
het einde van zijn latijn zou zijn.
Blijven het vraagstuk der handelsbe
trekkingen en dat der nog gevangen
gehouden Duitsers. De economische per
spectieven, die in het Oosten dagen,
worden in Bonn niet zeer hoog geschat,
in het Roergebied echter allesbehalve
verwaarloosd. Op langer zich ziet men
hier wel mogelijkheden rijzen voor een
handelsomvang van tegen de 300 mil-
lioen mark, wat toch altijd bijna het
tienvoudige is van <3b huidige. Ook hier
willen de Duitsers met grote voorzich
tigheid te werk gaan. Zij stellen zich
voor alleen nog 'maar een soort voor
besprekingen te voeren en niet direct
tot opstelling van een handelsverdrag
over te gaan.
Voor het zover is zal waarschijnlijk pro
fessor Erhard zelf nog wel eens naar Mos
kou reizen.
De grootste eensgezindheid en ook de
grootste hoop bestaat in het Duitse kamp
inzake het vraagstuk der gevangenen. Men
hoopt, dat de Russen hier een geste zul
len maken, die dr. Adenauer toegevend
zou kunnen stemmen, ook al is hij niet
bereid het tot een koehandel met de gevan
genen te laten komen.
In de Trèveszaal op het Binnenhof in
Den Haag heeft HM. Koningin Juliana
Woensdagochtend ontvangende minis
ters van buitenlandse zaken van de sta-
ten-leden van de Europese Kolen- en
Staalgemeenschap, die, zoals bekend,
Dinsdag in Noordwijk zijn bijeengeko
men ter bespreking van een interim
rapport over economische integratie.
De foto toont tijdens de ontvangst v.l.n.r.
de Nederlandse minister J. W. Beyen, de
Nederlandse heer Verrijn Stuart, de
Luxemburgse minister J. Bech, HM.
Koningin Juliana, de Italiaanse minister
G. Martino, de Franse minister Pinay
en de Belgische minister Paul Henri
Spaak.
Gistermiddag om negen minuten over
drie is de 28-jarige hulpwegwerker van
de Ned. Spoorwegen, A. Sch., uit de
Stoutstraat te Rotterdam, toen hij met
enige anderen werkzaamheden verricht
te op de spoorbaan tussen station Rot
terdam-Blaak en station Rotterdam-Zuid
door een uit Dordrecht komende electri-
sche trein gegrepen en weggeslingerd. De
man moet op slag dood geweest zijn.
Sir Anthony Eden is waarschijnlijk de
eerste premier ter wereld geworden, die
een vlucht maakte met een atoombom
menwerper. De Britse eerste-minister
maakte deze vlucht vanaf Farnhnrouch,
waarheen hij in een helicopter van de
R.A.F. van Chequers ivas gevlogen, in
een z.g. „Vulcan", welke werd bestuurd
door „wing-commander" Roland Falk.
De foto toont de Engelse minister-presi
dent, gekleed in een vliegerspak, terwijl
hij langs een luik in de onderzijde, de
„Vulcan" binnenklautert. Achter de be
langrijke passagier staat Falk op zijn
beurt te wachten,
PARIJS, hedenmorgen.
Met de 12e September de datum van het beloofde land voor
Marokko reeds in het verschiet, zijn er nog altijd geen tekenen, die
er op wijzen, dat er inderdaad schot zit in de onderhandelingen over de
toekomst van het protectoraat. Terwijl er nog steeds niets is gekomen uit
de bus van het geheim overleg met de verbannen sultan op Madagascar en
terwijl Marokkaanse nationalistische politici de Franse regering h:tn felle
critiek niet sparen, gaat thans ook de Parijse politieke hemel betrekken.
De tegenstand in de Franse Nationale Vergadering tegen het Marokko-
beleid van premier Faure groeit met de dag.
Het is nog niet geheel duidelijk, hoe de juiste stand van zaken is.
Optimisten zien in de verschillende moeilijk verlopende besprekingen het
uitoefenen van druk, zoals dat gewoonlijk gebeurt voor onderhandelingen
een hoogtepunt bereiken. Pessimisten echter bezien vooral het parlemen
taire verzet met schrik. Zij voorspellen zelfs, dat dit verzet dusdanig zal
groeien, dat het kabinet-Faure begin October ten val zal worden gebracht
als onderdeel van de campagne om te voorkomen, dat Marokko zelf-
bestuur zal krijgen.
Gisteren hebben een aantal leden van
de Nationale Vergadering, die 135 conser
vatieve afgevaardigden vertegenwoordi
gen, in een vergadering ernstige critiek
op Faure geoefend Vergeefs trachtte mi
nister Duchet op die bijeenkomst olie op
de golven te gooien. De afgevaardigden
besloten evenwel morgen opnieuw bij
een te komen om een motie op te stellen,
welke „min of meer" gericht zal zijn te
gen de Marokko-politiek.
Ook de gaullistische fractie is bijeen
geweest. Zij nam eveneens een motie aan,
waarin critiek op de regering werd ge
oefend.
Behalve de moeilijkheden, die door zijn
coalitie-genoten worden gemaakt, heeft
premier Faure gisteren ook nog onaan
genaamheden moeten slikken van de lei
ders van de „partij voor democratische
onafhankelijkheid voor Marokko" (de be
langrijkste nationalistische groepering na
de Istiqlal). De premier ontving hen gis
teravond. Men wilde aanvankelijk geen
commentaar leveren, maar er heerste
reeds een sterke indruk, dat de zaken niet
zo goed gingen. Voor de besprekingen be
gonnen, had een der delegatieleden zelfs
opgemerkt: „De onderhandelingen zijn al
vastgelopen". Later op de avond ver
scheen er van Marokkaanse zijde een com
muniqué. Men gaf hierin uitdrukking aan
zijn verbazing, dat „bepaalde punten,
waarop met Franse onderhandelaars over-'
eenstemming was bereikt, bij de verdere
besprekingen steeds weer ter sprake wer
den gebracht".
Vandaag zouden deze politici opnieuw
met Faure gaan spreken. Het vertrek
naar Madagaskar, waar men ex-sultan
Ben Joessef zou ontmoeten, is daarvoor
zelfs uitgesteld.
Wel naar dit eiland zijn gisteren uit Ro
me twee Istiqlal-leiders vertrokken. Het
Istiqlal-bestuur heeft zich in de afgelo
pen dagen in een vergadering te Rome
(waaraan overigens zoals gemeld de
secretaris-generaal van de partij niet heeft
willen deelnemen!) accoord verklaard met
de voorlopige regeling, die o.m. instelling
van een kroonraad inhoudt. Men eist ech
ter, dat de tegewoordige sultan definitief
uit Marokko zal vertrekken, dat de ver
bannen sultan met de regering zal in
stemmen en dat juist deze na zijn terug
keer in Frankrijk de kroonraad plechtig
zal installeren. Bovendien eist de Istiqlal
dat al de personen, die aan de afzetting
van Ben Joessef hebben meegewerkt, van
het politieke toneel zullen verdwijnen.
Tenslotte eist de partij van Frankrijk een
officiële verklaring, waarin het van zijn
wil getuigt Marokko tot een onafhanke
lijke staat te maken, in het raam van een
vrijelijk aangegane band tussen Frankrijk
en Marokko.
In het gisteravond uitgegeven commu
niqué, waarin de Istiqlal-eisen zijn om
schreven, wordt overvloede nog eens
duidelijk gemaakt, dat de Fransen by hun
overleg over Marokko „traag, onver
draagzaam en besluiteloos" zijn.
In Marokko zelf stijgt de zenuwachtig
heid, nu de 12e nadert en er nog geen te
kenen zijn, dat voor die datum de Franse
beloften zijn ingelost. De versterkingen
blijven binnenstromen. Men tracht een
tweede 20ste Augustus te voorkomen. In
Casablanca is zelfs een regiment cavale
rie, volledig met paarden, gekazerneerd.
De Fransen menen, dat soldaten vanaf
het paard in de nauwe straatjes van de
inheemsen wijken beter zullen kunnen
vechten dan vanuit jeeps en pantserwa
gens.
Gisteren is de bekende pasja van Mara-
kesj, El Glawi, twee maal op audiëntie
geweest bij de sultan. Na het eerste be
zoek aan de man, die hij indertijd op de
troon heeft helpen brengen ging E] Gla
wi naar de resident-generaal Boyer de
Latour. Volkomen onverwacht keerde hij
daarna terug naar het paleis van de sul
tan. Over hetgeen besproken werd, is
niets bekend.
Volgens berichten uit communis
tisch China, die te Hongkong zijn bin
nengekomen, kan spoedig de vrijlating
worden verwacht van 17 Amerikaanse
missionarissen, de laatsten van de 500
missionarissen uit de V.S., die in China
hebben gewerkt. Er bevinden zich
twee bisschoppen onder, namelijk mgr
A. Pinger O.F.M. bisschop van Tsjow-
Tsoen en mgr J. E. Walsh, bisschop
van Kongmoon en secretaris van het
Katholiek Centraal Bureau van China.
Verder veertien priester-missionaris
sen van verschillende orden en con
gregaties en één religieuze. Al deze
missionarissen bevinden zich thans nog
in de gevangenis of hebben huisarrest.
Mgr Pinger is in de gevangenis, mgr
Walsh heeft huisarrest.
Zoals bekend wordt over de vrijla
ting van in China vastgehouden Ame
rikanen te Genève onderhandelde
Van de ruim 2000 missionarissen,
die voor en tijdens de oorlog in China
werkzaam waren, bevindt zich nog één
buitenlandse bisschop in zijn missie
gebied, de Italiaan mgr A. Ferroni
O.F.M., bisschop van Laohokow, als
mede 32 missionarissen van diverse
orden en congregaties uit België,
Frankrijk, Duitsland, Italië, Korea,
Spanje, Polen, Hongarije, Canada, Ier
land, Zwitserland, Engeland en Grie
kenland. Alle Nederlandse missionaris
sen zijn reeds uitgewezen en hebben
een nieuwe taak in andere missiege
bieden of in ons land.
(Advertentie)
Duizenden mèl U nebben last van overtollig
maagzuur en pijnlijke zuurbrand. Daarom
dragen zij steeds Kennies bij zich. Rennies
helpen altijd dadelijk. Bij de eerste aanwij
zing dat er in Uw maag iets „mis" gaat,
laat U rustig één of twee Rennies op de
tong smelten. Onopvallend zonder water
of wat ook. Direct verdwijnt de pijn. Zo
kunt U weer onbevreesd alles eten wat U
lust. Vraag Rennies bij Uw apotheker of
drogist.
De resultaten, die gisteren in de vorm van amendementen en resoluties
zijn geboekt op het 87ste jaarlijkse congres van de Britse vakcentrale, de
T. U. C., te Southport, zijn hoopgevend voor de Britse economie. Het
gezonde verstand, waarvan de meerderheid der vertegenwoordigers van
de 184 bij de T. U. C. aangesloten vakbonden, blijk heeft gegeven, heeft
voorkomen, dai op kortzichtige wijze publiekelijk de voel werd dwars
gezet aan de pogingen van de Britse regering om de .nflatie, die op liet
ogenblik de Britse economie bedreigt, te stuiten. De beslissingen van de
T. U. C. te Southport hebben hoop gegeven, dat de onbeperkte „loon-
oorlog" in Groot-Brittannië zal afnemen.
Door met ruim 5 millioen tegen on
geveer 2,5 millioen stemmen een door de
algemene raad van de TUC ingediend
amendement aan te nemen, trok men de
giftige angel uit een coinmunistisch-gein-
spireerde resolutie, die een vrijbrief zou
hebben gegeven voor een dergelijke on
beperkte loonactie.
De oorspronkelijke resolutie die afkom
stig was van de communistische secreta
ris van de machtige electrieicnsbond,1 ninering aan „het recht der afzonderlijke
Frank Haxell, stelde, dat het congres
„resoluut gekant was tegen elke vorm
van beperking van loonsverhoging" en
onvoorwaardelijk de „pogingen van alle
aangesloten bonden zou steunen om de
arbeidsvoorwaarden en lonen te verbete
ren". Tegenover een dergelijk ongenuan
ceerd geschreeuw, stelde het van de lei
ding afkomstige amendement :n heel wat
mildere termen „verwerping van iedere
willekeurige beperking van collectieve
mderbandelingen" en uitdrukkelijke het
vakverenigingen om het loonpeil naar
eigen behoefte te verbeteren".
Deze mitigering der vakbondsopinie
kwam echter niet dan na een stormachtig
en heftig debat. Linkse afgevaardigden
argumenteerden, dat de winsten nog al
tijd ver voor liggen op de lonen en dat
de Britse economische crisis niet kan
worden opgelost door het laaghouden van
de lonen, maar door het opvoeren van
de koopkracht derarbeiders. Deze redene
ringen werden echter gevolgd door een
ernstige waarschuwing van de zijde van
de algemene TUC-raad, die er bij de vak
bonden op aandrong het effect van onbe
perkte looneisen, op de nationale econo
mie het oog te houden. Men moet naar
een loonbeleid, dat rekening houdt mei
de mogelijkheden van de nationale eco
nomie. En hiermee werd gezinspeeld op
de in brede kring verbreide mening,
dat Duitsland en Japan op het ogenblik
Groot-Brittannië, het land van de ge
vaarlijke loonspiraal op de wereldmarkt
aan het verdringen zijn.
Gematigdheid
Andere hoopvolle tekenen te South
port waren de afwijzingen van resoluties,
die de eis Inhielden van een drastische
beperking van het overwerk en een
krachtige campagne ter verkrijging van
de 40-urige werkweek. Wel accepteerde
men een resolutie, waarin verlaging van
de kosten van levensonderhoud wordt ge
vraagd en de regering wordt voorgesteld
onmiddellijk de methoden te wijzigen voor
het vaststellen van de tijdelijke index
cijfers van de kleinhandelsprijzen.
Men verwacht, dat de meerderheid van
het congres vandaag de voorstellen die
gedaan zijn om tot nauwere samenwei
king te komen met de communistische
vakbeweging in de Sovjet-Unie, van de
hand zal wijzen.
In Londen is het Cyprus-over leg gisteren vastgelopen. Het ministerieel
gesprek tussen Groot-Brittannië, Griekenland en Turkije over de toekomst
van het eiland is „opgeschort"', nadat zoals minister MacMillan hei
uitdrukte - slechts „overeenstemming was bereikt over het feit, dat geen
overeenstemming was bereikt". Men is blijven steken in de behandeling
van de Britse voorstellen. Griekenland en Turkije hebben hierop nog niet
geantwoord. Het verdere overleg zal langs de normale diplomatieke kanalen
geschieden. In teder geval zal de Britse regering geen verdere stappen doen,
alvorens de Griekse regeling zal hebben gereageerd. Voor het midden van
deze maand verwacht men dit Giekse antwoord niet.
In 1 urkije is de staat van beleg afgekondigd in drie steden: Istanbul,
Ankara en Izmir. In deze plaatsen liepen Dinsdagavond en gisteren anti-
Griekse relletjes uit op ernstige onlusten. De Turkse regering meent, dat
dit grotendeels liet werk is van communistische agitators. Zij zal streug
optreden. Aan Griekenland zijn verontschuldigingen aangeboden.
Op Cyprus zelf heerst over bet algemeen rust. De bevolking had geen
andere uitkomst verwacht van de besprekingen te Londen. De Britse
regering is op ongeregeldheden voorbereid. Versterkingen zijn naar dit
eiland onderweg uit Malta en Chattam.
In Parijs is de NATO-raad bijeengeroepen door de secretaris-generaal
Lord Isntay, om dc Griekse en Turkse permanente gedelegeerden bij de
NATO in staat te stellen liun collega's op de hoogte te stellen van dc om
wikkeling van de kwestie-Cyprus.
inzake Cyprus pas doen als de reactie
van de andere betrokken landen bekend
Is. Turkije is van mening, dat het onmo
gelijk is het Britse plan tot zelfbestuur
uit te voeren, zonder dat de Grieken ge
garandeerd zullen hebben hun denk
beelden en hun campagne voor zelfbe
schikking van de Cyprioten op te geven
Het Griekse antwoord is nog niet be
kend. De zaak wordt eerst in het Griekse
kabinet besproken. Veel zal afhangen,
met het vraagstuk-Cyprus, althans over- hoe de Caprioten en vooral de aanhan-
eenkomen te verklaren, dat wij het niet "ers van ,.Enosis" onder de Cyprioten
cens konden worden", zo zeidc hy.
Zijn Griekse en Turkse collega's wil
den hem hierin wej volgen en zo ver
scheen gistermiddag het communiqué
waarin werd aangekondigd, dat de be
sprekingen waren opgeschort. Later were
het Britse voorstel vrijgegeven. Het om
vat vier punten: een gekozen voiksverti
genwoordiging voor Cyprus, alle ministi
ries behalve defensie en buitenland:
zaken onder leiding van Cyprioten, waa
bij ook de Turkse minderheid zal wordt
vertegenwoordigd, de twee uitgezondera
departementen onder Britse leiding, ei
tenslotte een permanente Brits
Grieks-Turkse commissie te Londen, die
moet werken aan de opstelling van een
grondwet.
De laatste vergadering van de Cyprus-
conferentie in Londen heeft gisteren
slechts kort geduurd. Minister MacMillan
verklaarde, dat het hem speet dat geen
overeenstemming was bereikt. „Laten
wij, rekening houdende met de zeer grote
strategische belangen, die samenhangen
op de Londense plannen zullen reage
ren. Men verwacht het Griekse antwoord
liet voor half September. Eerst dan zal
tien ook kunnen zeggen, of de Grieken
'Un actie in de Algemene Vergadering
an de V. N. zullen voortzetten.
MacMillan heeft gisteren op de confe-
ntie nog verklaard, dat wanneer een-
aal een nieuwe grondwet, die Cyprus
Ifbestuur zou geven, was afgekondigd,
Britse regering bereid zou zyn op-
euw besprekingen te openen ter beraad,
aging van allerlei problemen van het
nstelijk gedeelte van het Middellandse
ee-gebied, waaronder de kwestie-
'yprus.
Hierbij dient te worden opgemerkt, dat
MacMillan gedurende de gehele confe-
De Britten zullen hun volgende stap rentie niets heeft gezegd, dat zou kunnen
worden uitgelegd als een hinderpaal voor
toekomstige besprekingen over het toe
kennen van het recht van zelfbeschik
king. Dit in tegenstelling tot verklarin
gen van de Britse minister van koloniën,
Hopkinson, die in Juli 1954 heeft gezegd,
dat de Cyprioten in genendele op dit
recht behoefden te rekenen. Een derge
lijke mededeling is thans niet herhaald.
De Turkse regering heeft gisteren
strenge maatregelen genomen na de on
verwacht heftige anti-Griekse onlusten
die uitbraken nadat in Turkije de berich
ten bekend waren geworden van een
aanslag die Maandagnacht gepleegd was
op het Turkse consulaat te Saloniki. On
der de leuze „Cyprus is Turks' werden
vooral te Istanbul, l2"mir en Ankara ware
veldslagen geleverd. In deze steden is
thans door president Celal Bayar de staat
van beleg afgekondigd. Het leger heeft er
de controle overgenomen. In Instanbul
zijn 45 personen gearresteerd. Tweedui
zend personen zijn ondervraagd.
In totaal zyn bij de onlusten 54 gebou
wen in brand gestoken, waaronder 19
Grieks-orthodoxe kerken. Honderden en
honderden winkels van Griekse eigenaars
zijn verwoest.
In Izmir werden bij de relletjes 57 per
sonen gewond. Gistermiddag kwam het
daar opnieuw tot betogingen. In deze stad
is de onrust het grootst. Hier ook werden
de Griekse officieren en hun gezinnen
aangevallen, die bij het hier gevestigde
NATO-hoofdkwartier zijn gedetacheerd.
Verschillende van hun huizen zyn in
brand gestoken. De gezinnen zijn giste
ren met Griekse vliegtuigen geëvacueerd
naar Athene. Speciaal over deze aangele
genheid heeft de regering te Athene ge
protesteerd bij generaal Grunther en bij
Lord Ismay.
De Turkse regering heeft gisteren een
communiqué uitgegeven, waarin zij haar
leedwezen uitspreekt over de aanvallen
op „onze Griekse landgenoten", schade
vergoeding aanbiedt en de Turken op
roept kalmte te bewaren.
De Griekse regering heeft echter laten
weten, dat zij het communiqué onvol
doende vindt. Er zijn nieuwe protesten
ingediend. Ook de Britse regering heeft
via de consul-generaal te Instanbul een
protest laten indienen.
In Griekenland zijn alle theaters,
bioscopen en renbanen gesloten om anti-
Turkse demonstraties te verhinderen. Le
gereenheden zijn gezonden naar Thracië
in Noord-Griekenland, waar veel Turken
wonen.
In Athene is bekend gemaakt, dat geen
Griekse afgevaardigden zullen deelne
men aan de conventie van het Internatio
nale Monetaire Fonds en de Wereldbank
die op 12 September a.s. begint.
