l
O.-Duitsers beginnen Moskou
besprekingen
Als
voorvechtster van de
der vluchtelingen
Koningin Juliana geëerd met
Nanserwnedaille
zaak
Hoop van vele Duitse gezinnen
zal vergeefs blijken
Emigratie ook in deze
verantwoord
tijd
Koninklijke liefde
gewaardeerd met
een onderscheiding
Heropening met gewijzigde rolbezetting
Sovjets spreken Duitse reserves tegen
rretentie
Ondanks Adenauers verklaringen
Mr ir Haveman hield pleidooi
Vrijdag 16 September 1955
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN
Kwestie Cyprus bedreigt
Balkanpact
BOELGANIN ZIEK
■Hfe
Ook mevr. Roosevelt
onderscheiden
Raclarapparaat ontdekt
vuurmonden en telt
voertuigen
„Het zal in ons land druk genoeg worden"
Verbond van Ned.
Werkgevers
Waarom zij terug
kwamen
Ulster niet te koop
Finse president
te Moskou
WEERBERICHT
1
J
Met gewijzigde rolbezetting is hedenmorgen de heropvoering begon
nen van de Russisch-Duitse conferentie in Moskou. De proloog
speelde zich ditmaal af op het vliegveld van Oost-Berlijn. De Oost-
duitse premier stapte in het eerste Oostduitse Lufthansa-vliegtuig, dat
de Oostduitse verbinding naar Moskou opende. Evenals Adenauer
nam hij een „sterke" delegatie mee naar de Sovjet-Unie, drie vice-
premiers (Ulbricht, Stoph en Nuschke), de Oostduitse Von Brentano
(dr Lothar Bolz), de Oostduitse Carlo Schmid (dr Florin) en de Oost
duitse Blankenhorn (dr Erich Correns).
In Moskou zal Grotewohl met evenveel ceremonieel worden ontvangen
als dr Adenauer. De besprekingen zullen waarschijnlijk in dezelfae
conferentiezaal gehouden worden; de recepties en de lunches zullen
voor die van de vorige week niet onderdoen, enz. enz.
De regie die deze getrouwe copie mogelijk zal maken is op alles be
dacht. Evenwel precies gelijk zal het resultaat niet zijn. Gisteravond
nog vreesde men in Moskou, dat de ziekte van Boelganin er de pijn
lijke oorzaak van zou zijn, dat aan Grotewohl's aankomst toch niet die
glans gegeven zou kunnen worden als aan die van de bondskanselier.
En het tweede (beslissende) verschil?Grotewohl mocht willen,
dat hij een Adenauer was.
de Oostduitsers zacht voor te bereiden
Uitgestelde tegenspraak
Een opvallende verklaring kwam gis
teren van het officiële. Russisch pers
bureau „Tass". Zoals bekend heeft dr
Adenauer aan het eind van zijn bezoek
in een brief aan de Russen gewezen op
een tweetal rechten, dat de bondsrege
ring zich in alle geval bleef voorbehou
den. primo, te spreken namens het ge
hele Duitse volk en secundo staande te
houden, dat de Oder-Neissegrenzen
voorlopig zijn en over deze zaak eerst
bij een vredesconferentie definitief
kan worden beslist.
Inspanningen van Moskou
conferentie te groot?
Wijziging Sovjet-bewind
verwacht?
2^
„Vorstin van edelmoedig
land
TEURLIMGS
MODIEUZE REGENMANTELS
IN DE REDE, die mr ir B. W. Have- rr|mmim RlPP tf CTfmt 1")Ü
man, regeringscommissaris voor de 1 UOlllcLÖ JAJVe IC U1J
Arbeidsmarkt
Kapitaalexporl
Bevolkingstoeneming
Goodwill
„Ouwe sukkel ga naar liuis"
Kans op Russische surprise?
De weerverwachtlng van het KNMI, ge'Idig van
heden- tot morgenavond, luidt:
Veranderlijke bewolking met enkels buien.
Matige tot vrij krachtige Westelijke wind. Wei
nig verandering in temperatuur.
Zaterdag 17 September: Zon op 6,18 u., onder
18.55 uur; Maan op 7 53 uur, onder 18.48 uur.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Volgens Radio-Oost-Berlijn wijst de
afvaardiging van de Oostduitse rege
ring erop, dat de besprekingen te Mos
kou „buitengewoon en van veel belang
sullen zijn. De radio maakte voorts een
analoge reserve als die. welke de West-
duitsers maakten: „Wij treden op en
spreken namens geheel Duitsland
Westelijke waarnemers in Berlijn zijn
Van oordeel, dat de Oostduitse commu
nisten zullen trachten Adenauer het
auriool te ontnemen, waarmee hij, zo
zeer tegen Oostduitse zin, in feite toch
door de Russen is omgeven.
In Oost-Duitsland is overigens al of
ficieel medegedeeld, dat het president
Pieck is geweest, die op 31 Augustus om
vrijlating verzocht van alle Duitse
krijgsgevangenen. Pieck zou op die
datum aan de president van de Sovjet-
TJnie, Worosjilof, hebben geschreven:
„Ik ben van oordeel, dat thans de tijd
gekomen is voor een stap bij het presi
dium van de Opperste Sovjet, die de be
voegdheid heeft een definitief besluit te
nemen. Als antwoord op deze medede
ling, die werd gedaan door het Oost
duitse persbureau ADN, deelde prof.
Carlo Schmid, die Adenauer heeft ver
gezeld naar Moskou, gisteravond overi
gens aan Reuter mede, dat de West-
duitse delegatie in Moskou van presi
dent Pieck's brief op de hoogte was
geweest.
Zachtjes voorbereiden
Sommige Westelijke waarnemers in
Moskou zijn intussen van mening, dat
de Sovjet-regering de copie-conferen-
tie in werkelijkheid zal aangrijpen om
De afgelopen maand heeft de Engelse
Koninklijke Familie haar vacantie door
gebracht op het kasteel Balmoral. Op
de foto helpt de kleine Prinses Anne
haar moeder, Koningin Elizabeth om de
teugels vast te maken van de pony,
Waar zij mee gaat rijden op de terreinen
van Balmoral.
op de mogelijkheid, dat zij de Russisch-
steun zullen moeten missen als het t.z.t.
gaat blijken, dat een hereniging van
Duitsland kan worden bereikt in een
voor de Russen acceptabel Europees
veiligheidssysteem. Een kijk, die heel
wat optimistischer is dan de doorsnee
opinie over deze aangelegenheid in de
bondsrepubliek zelf. Gisteren hebben
wij reeds geschreven, hoezeer daar de
mening heerst, dat de diplomatieke er
kenning door de Sovjet-Unie aanzien-
lijke gevaren voor de Duitse eenheids-
politiek inhoudt. Voornamelijk in West-
Berlijn is sdherpe critiek geuit. En in
hun pessimistische kijk op deze zaak
verwachten Westberlijnse autoriteiten,
dat het getal van de in de komende
maanden te verwachten vluchtelingen
uit de Oostzöne de 1 millioen zal be
reiken. Deze Bcrlijnse autoriteiten zijn
er nl. van overtuigd, dat de bevolking
van Oost-Duitsland thans haar laatste
illusies over een mogelijk snelle bevrij
ding heeft verloren.
.Tass" is gisteren gemachtigd o.m. het
volgende in antwoord hierop te verkla
ren: „De Sovjetregering beschouwt de
Duitse bondsrepubliek als een deel van
Duitsland. Het andere deel van Duits
land is de Duitse Democratische Repu
bliek (Oost-Duitsland). In verband met
de vestiging van diplomatieke betrek
kingen tussen de Sovjet-Unie en de
bondsrepubliek acht de Sovjet-regering
het noodzakelijk op te merken, dat de
kwestie van de Duitse grenzen reeds is
opgelost bij de overeenkomst van Pots
dam en dat de Duitse bondsregering
jurisdictie heeft over het gebied dat
onder haar souvereiniteit staat.
Deze verklaring is des te belangrijker,
omdat nogal betekenis werd gehecht
aan het feit, dat de Russen aanvanke
lijk de uitdrukkelijke Duitse reserves
onweersproken hadden gelaten.
Een felle reactie op de Tass-verkla-
ring kwam uit Bonn. West-Duitsland
blijft bij zijn standpunt, dat da Pots-
damgrenzen allerminst definitief zijn.
Een gelijk geluid werd uit Washington
gehoord. Het Amerikaanse departement
van buitenlandse zaken deelde mee, dat
het niet juist is dat de kwestie te Pots
dam is geregeld. Men legde er daar de
nadruk op, dat de tekst van de Pots
dam-overeenkomst uitdrukkelijk stelt,
dat over de grenzen eerst bij het slui
ten van een vredesverdrag definitief zal
worden beslist.
Dr Adenauer heeft gisteren West
duitse partijen op de hoogte gesteld
van de resultaten van Moskou. Alle
partijen brachten hem dank voor zjjn
bemoeiingen tot terugkeer van de
krijgsgevangenen en bij zijn eigen
CDU-fractie kon er voor de bonds
kanselier een warm applaus af. Dr
Adenauer heeft bij deze gelegenheid
gezegd, dat binnen een week de eer
ste Duitse gevangenen hun kampen in
de Sovjet-Unie zullen hebben verla
ten. Het debat in de Westduitse
bondsdag over de Moskousc resulta
ten is vastgesteld op 22 September.
Maarschalk Tito heeft gisteren tijdens
een interview met Griekse journalisten
verklaard, dat de kwcstie-Cyprus moge
lijk een bedreiging vormt voor de samen
werking op de Balkan en een bron van
onrust en verwarring kan scheppen, al
dus meldt het officiële Joegoslavische
persbureau „Tanjoeg".
Sprekend over de toekomst van het
Balkanverdrag zeide Tito, dat de jongste
gebeurtenissen hebben aangetoond, dat
„voorrang diende te worden gegeven aan
het onderling begrip, de. versteviging van
onze betrekkingen en de verwijdering
van alles wat de verdragspartners zou
kunnen scheiden". De onlusten hadden
eens te meer bewezen, dit dit soort voor
vallen zuiver militaire pacten krachteloos
kan maken. Daarom ajdus illustreerde
Tito aan de hand van het Cyprus-voor-
beeld .zijn opvatting over de minder mili
taire koers die het Baikanpact moet
nemen dient de nadruk óók op de
economische en culturele aspecten van
een samenwerking te worden gelegd.
Intussen hebben Britse troepen gisteren
op Cyprus opnieuw razzia's gehouden.
Aan deze actie, de grootste sedert het
begin van de onlusten op het eiland,
namen ruim duizend militairen deel.
Maarschalk Boelganin, dc premier van
de Sovjet-Unie, is op het ogenblik ziek.
Dit is gisteren in een uitzending van ra
dio-Moskou meegedeeld. Uit het uitblijven
van een officieel communiqué leidt men
evenwel af, dat er geen reden voor on
gerustheid is. De premier is 60 jaar oud.
Gistermorgen werd reeds opgemerkt,
dat er iets met maarschalk Boelganin aan
dc hand was, aangezien hij niet was ver
schenen bij het buitengewoon hartelijk
welkom, dat op het vliegveld van Moskou
werd bereid aan dc Finse president, Paa-
sikivi.
Bijzonderheden over de aard van de
ziekte van de Russische regeringsleider
werden door „Tan" en radio-Moskou niet
gegeven. Overigens is zelfs deze korte me
dedeling een ongewone stap. De officiële
nieuwsbronnen van de Sovjet-Unie zijn
uiterst karig met het bekend maken van
persoonlijke aangelegenheden van de lei
ders in het Kremlin. Dat dit wel geschied
de is vermoedelijk omdat men de afwezig
heid moest verklaren van de premier bij
de begroeting op het vliegveld van Mos
kou. Een week geleden, bij de gankomst
van dr Adenauer, scheen Boelganin, die
zo juist teruggekeerd was van een vier-
weekse vacantie aan de kust van de
Zwarte Zee, in blakende welstand. Ook
bij het vertrek van de Duitse kanselier
was hij aanwezig, doch Woensdagavond
leek hij uiterst vermoeid na de inspan
ningen die de Russisch-Duitse conferentie
hem hadden bezorgd.
De „Chicago Tribune'' meldt, dat func
tionarissen in Washington rekening hou
den met, de mogelijkheid, dat de ziekte
van de Russische premier Boelganin ver
band houdt met een regeringswijziging in
de Sovjet-Unie.
Een helicopter, die in dienst wordt ge
steld voor de bescherming van de bur
gerbevolking in Engeland, stijgt op voor
een vlucht naar South Bank in Londen,
gadegeslagen door een menigte Eende
naars. De machine zal gebruikt worden
om te experimenteren of zij doelmatig is
voor de bescherming van de burgerbe
volking, bij het maken van verkennings
vluchten en het leggen van verbindingen
wanneer de radio is uitgevallen.
In het Europese bureau van de Verenig
de Naties te Genève zijn gisteren de eerste
twee Nansen-medailles voor verdienste
lijk werk ten behoeve van vluchtelingen
uitgereikt Die voor 1955 is toegekend aan
koningin Juliana en die voor 1954 aan
mevrouw Eleanor Roosevelt. Voor de ko
ningin nam de Nederlandse gezant in
Zwitserland, mr A. W. C. baron Bentinck,
de medaille in ontvangst.
De medaille is genoemd naar de Noorse
onderzoeker dr Fridtjof Nansen, die van
1921 tot 1930 de eerste hoge commissaris
voor vluchtelingen van dc volkenbond
was. Aanwezig waren o.m. Nansens zoon
Odo, Het corps diplomatique in Zwitser
land en afgevaardigden van de 20 landen
die lid zijn van de V. N.-stichting voor
vluchtelingenhulp.
Mr. G. J. van Heuvcn Goedhart, hoge
commissaris van de V. N. voor vluchtelin
gen, zei dat het vluchtelingenprobleem
nog lang niet is opgelost. In de officiële
kampen bevinden zich nog 70.000 mensen.
Bij de uitreiking van de medaille voor
1955. schetste mr Van Heuvcn Goedhart
de bemoeiingen van koningin Juliana ten
behoeve van de vluchtelingen. Hoe zij
er eerst bij president Truman en later bij
president Eisenhower op heeft aangedron
gen, nieuwe stappen te doen om aan het
vluchtelingenleed een einde te maken. Ir>
tussen bracht een nationale campagne ir
Nederland, op haar initiatief tot stand ge
komen, meer dan 4.200.000 gulden voor dr
vluchtelingen op. Nederland, als dichtbc
volkst land v»n West Europa, opende zik
grenzen voor 250 vluchtelingengezinnen
en bood hun w oningen en werk.
Het comité dat belast is met de toeken
ning van de Nansen-medailie wil in ko
ningin Juliana de voorvechtster van de
zaak der vluchtelingen eren, alsmede de
Dichter en dichter nadert dc waterwolf
de bedreigde vuurtoren van Texel, die nu
nog maar een kleine vijftig meter van de
duinrand verwijderd is. Er is ook al be
weging gekomen in dé observatie-posten
van de 'luchtwachtdienstwelk gebouw
tje daar vorig jaar November op be
hoorlijke afstand van de duinrand werd
gebouwd. Een klein stormpje, dat een
hoge vloed tot gevolg heeft en... ook
dit bouwsel zal de weg gaan van zovele
andere gebouwen, die dc laatste jaren
aan dc Texelse Noordoostpunt door de zee
werden verzwolgen.
(Advertentie)
Westcrsingel 5 b/d. W. Kruiskade. R'dam
Poplin Loden Gabardine
Zijde
P4RAPLIJIES
Tweed Nylon
JERSEY COSTUUMS
Sinds enige t(jd is bij elke Neder
landse artillerie-afdeling een radarpelo-
vorstin „van een edelmoedig en goedwil- ton dat primair tot taak heeft,
lend land, dat ondanks zijn kleinheid en
de onmogelijkheid, alleen zo'n geweldige de stellingen van de vqandelqke art
probleem op te lossen, handelde in de
overtuiging dat het niet nodig is te hopen
om aan te pakken, noch te slagen om vol
te houden.
Baron Bentinck, die de medaille voor
koningin Juliana in ontvangst nam, las
een boodschap van de vorstin voor, waar
in zij zegt, dat de eer die haar te beurt is
gevallen, het gehele Nederlandse volk toe
komt. Zij noemt de hulp aan de vluchte
lingen een ereplicht en spreekt haar grote
waardering uit voor het werk dat tot nu
toe door het hoge commissariaat is ver
richt.
In duizenden Duitse gezinnen vraagt wie men weet in welke kampen zij zich
hien zich in deze dagen van spanning af, bevinden
ol een weerzien met in Rusland achter
gebleven verwanten zal plaats hebben. Bij
het gros der Westduitse bevolking heeft
de door Adenauer in Moskou verkregen
belofte van de terugkeer van 9626 ver
oordeelde Duitsers meer indruk gemaakt
dan de politieke resultaten van de confe
rentie in Moskou. Het aantal gezinnen, dat
dog altijd hoop koestert op een weerzien,
bedraagt zeker een veelvoud van dit
Setal.
Bondskanselier Adenauer heeft ver
klaard, dat de Russen hun toezegging ook
hebben uitgebreid tot de niet in het ge
noemde aantal begrepen Duitsers, doch
vooraleer deze zijn opgespoord, zullen nog
langdurige onderhandelingen met Moskou
■boeten worden gevoerd. De Duitsers zul
len daarbij de gegevens moeten leveren,
zij in de loop der jaren hebben ver
gaard over nog in Rusland gesignaleerde
Personen. Het Duitse Rode Kruis heeft
bet leeuwenaandeel van het onderzoek
daartoe verricht. Dank zij dit werk be
schikt men in West-Duitsland over een
overzicht van de nog in Rusland achter
gebleven oud-strijders en civiele geïnter
neerden. Daarbij onderscheidt men drie
categorieënde krijgsgevangenen, de
spoorlozen en de vermisten. De eerste
?''oep komt overeen met het door de Sov-
T't-regering opgegeven aantal van 9 626.
Het zijn wegens oorlogsmisdaden veroor
deelde Duitsers, die in regelmatig brief
verkeer met het vaderland staan en van
De groep der spoorlozen is reeds veel
groter. Zij omvat tenminste 90.000 oud
soldaten, van wie te eniger tijd bericht is
ontvangen, doch wier spoor men in de
meeste gevallen reeds jarenlang is zoek
geraakt.
De grootste categorie, die de Duitse do
cumenten omvatten, is die der vermisten.
Als zodanig gelden 1,1 millioen militairen
en naar schatting 750.000 Duitse burgers,
die naar Rusland zijn gevoerd. Van deze
militairen heeft men sedert de dagen, dat
zij door de vroegere Duitse weermacht als
vermist werden gemeld, niets meer ge
hoord. Nog altijd willen vele gezinnen niet
de hoop opgeven, dat zij nog eens zullen
terugkeren, doch de kans daarop wordt
algemeen vrijwel nihil geacht In de laat
ste jaren zijn niet meer dan zeventig als
vermist gemelden in het vaderland terug
gekeerd en dit getal rechtvaardigt som
bere conclusies. Van de civiele vermisten
zouden naar Duitse schatting nog meer
dan 100.000 in het leven kunnen zijn, doch
slechts zesduizend hunner staan in brief
verkeer met de Bondsrepubliek. Dit zijn
over het algemeen die burgers, die onder
beschuldiging van oorlogsmisdaden zijn
veroordeeld en in kampen vertoeven. Een
groot aantal Duitsers moet echter na het
ontslag uit de gevangenschap in Rusland
zijn gebleven, waar zij arbeidscontracten
hebben aangegaan, die hen tot dusver
geen mogelijkheid hebben gegeven het
land te verlaten.
N DE REDE, die mr ir B, W. Have
man, regeringscommissaris voor de
emigratie gisteravond hield op dc
Canada-avond van het Verbond van Ne
derlandse Werkgevers, heeft h(j een warm
pleidooi gehouden voor de emigratie, ook
in deze t(jd, nu er stemmen opgaan „dat
onder de huidige omstandigheden de emi
gratie ons land meer nadeel dan voordeel
bezorgt". Indien het waar is, aldus mr.
Haveman, dat de welvaart en het welzijn
van ons volk voor een belangrijk deel af
hankelijk zullen blijven van zijn internatio
nale positie en dc faam, welke het inter
nationaal ceniet. dan acht ik de naoorlog
se emigratie, ondanks haar bepeikte om
vang, een van de meest waardevolle bij
dragen tot het bereiken van de plaats
welke wij kunnen bezetten.
Uiteraard verscherpt de emigratie het
probleem van de huidige spanning op de
arbeidsmarkt enigermate, zo zei mr. Have-
man, het wordt echter we] wat overdre
ven voorgesteld als men aanneemt dal
emigratie de enige oorzaak is. Stelt men
hel hausse-tekort aan arbeidskrachten
op 100.000, dan beïnvloedt de emigratie
dit probleem op zijn hoogst voor tien pro
cent. Bovendien betekent het netto emi
gratie-saldo van 20.000 personen per jaar
een relatieve verlichting van de arbeids
markt, omdat voor hen niet meer ge
produceerd behoeft te worden. Om alleen
de woningbouw te noemen. 20.000 perso
nen zijn ca 5000 gezinnen. Er zouden dus
per iaar 5000 woningen meer gebouwd
moeten worden, hetgeen per jaar 5
6.000 bouwvakarbeiders ia enge zin zou
eisen. Dit is, afgezien van het nog gro
tere aantal bouwvakarbeiders in ruime
zin, zoals schilders en anderen reeds
bijna het dubbele van de vertrekkende
„harde kern" de mannelijke emi
granten die als geschoold kunnen wor
den beschouwd bij het netto emigratie
saldo van 20.000 personen.
Wat betreft de situatie op de arbeids
markt. zei mr. Haveman verder: Beziet
men de arbeidsmarktsituatie en tevens,
maar ten onrechte, de emigratie op korte
termiin. dan krijst men het verwrongen
beeld, waarinbevordering der emigratie
naast komst van buitenlandse mijnwer-
(Van onze Haagse redactie)
Op uitnodiging van het Verbond
van Nederlandse Werkgevers
brengt de heer Thomas A. Rice
President van de Canadian Ma
nufacture,; Association en vice-pre
sident van ..The Internationa] Har
vester Company of Canada" op het
ogenblik een bezoek aan ons land
Deze uitnodiging, mede gedaan in
het ücht van de tienjarige her
denking van de bevrijding van ons
land, omvatte excursies naarde
Kon. Ned. Jaarbeurs en verschei
dene grote Nederlandse industrieën
terwij] gisteravond in het Kurhaus
te Scheveningen een speciale Ca
nada-avond werd georganiseerd
tijdens welke zowel door de heer
Rice als door de ambassadeur van
Canada, mr Thorns A Stone en
mr ir B. W. Haveman, regerings
commissaris voor de emigratie hel
woord werd gevoerd.
Na een openingswoord door de
voorzitter van het Verbond van
Nederlandse Werkgevers, de heer
T. J. Twijnstra, schetste mr Ston?
de banden die Canada met Neder
land verbinden. Mr Rice wierp
daarop een licht op de industriële
verhouding tussen Canada en Ne
derland en stelde vast dat Canada
veel kan leren van de Nederlandse
industrie.
de problematiek, U wel gemakkelijk, maar
daarom niet juist. Er staan andere waar
den op het spel en op langere termijn
Emigratiepoiitiek vergt beleid op lang
zicht. Een beleid, dat rekent met de ups
en downs, die wij als groeiend volk za'.len
doormaken.
kers en scheepsbouwers een dwaze para
dox lijkt. Deze buitenlandse arbeiders ko
men op een vergunning van max. twee
iaar en zonder gezin- hen als tegenbmk!
te kiezen voor emigratie zonder acht te
slaan op de werkelijke verhoudingen in
Voor de verderê ontwikkeling van ons
land, zo betoogde mr. Haveman voorts,
moet kapitaalexuort essentieel heten. Wel
nu, de mogelijkheden tot kapitaalexport
staan in direct verband met de mate
waarin emigratie plaats vindt. De bevol
kingsgroei beïnvloedt het niveau der in
hét binnenland vereiste investeringen,
welke weer de mogelijkheid en de omvang
van kapitaalexport bepalen. Overschrij
ding van deze omvang zou ten koste gaan
van de binnenlandse investeringen en een
beperking van de productiemogelijkhe
den en dus ook van het nationale inko
men betekenen. Kapitaalexport van enige
betekenis zou daarom ten nadele strekken
van de ontwikkeling van het nationale
inkomen, tenzij een jaarlijkse emigratie
op redelijk hoog niveau een verlichting
brengt ten opzichte van de in het binnen
land vereiste investeringen.
Ons land telt thans weer 1.8 millioen
bewoners meer dan in 1940 en de meest
betrouwbare prognose stelt in het vooruit
zicht dat dit aantal in de komende 25
jaar met een derde van het huidige
bevolkingscijfer zal toenemen. In 1981
zal ons land dus, zonder emigratie, ca
14.3 millioen inwoners hebben. Stel nu
het geval, aldus mr Haveman, dat het
huidig emigratieniveau van ongeveer
20 000 zich gedurende 25 jaar zou handha
ven dan zou deze bevolkingstoeneming af
geremd worden met 661 000. Dat wil zeg
gen dat in 1981 een bevolking an onge
veer 13.5 millioen bereikt wordt dus bij
na drie millioen meer dan op het ogen
blik Het zal dus in ons land druk genoeg
worden om zich ieder stads bewoner te
doen gevoelen, met of zonder emigratie.
Komend tot de goodwill merkte mr.
Haveman nog op: Op het ogenblik stude
ren in Melbourne 75 Australiërs Neder
landse taal. Ook is het Nederlands als
moderne taal in de staat Victoria als
eindexamenvak op de middelbare scho
len ingevoerd; er bestaat grotere belang
stelling voor dan b-v. de Duitse taal. Ook
in de Staat N.S. Wales zal het Nederlands
binnenkort als moderne taal als keuzevak
op de middelbare scholen waarschijnlijk
toegelaten worden.
De dagelijkse confrontatie bij werk,
sport, kerkgang, verenigingsleven, kortom
op alle denkbare levensgebieden met Ne
derlandse emigranten, heeft in Canada en
alle andere immigratielanden aankno
pingspunten en een groot reservoir van
goodwill gegeven waarvan het thans tijd
wordt dat wij er een beter gebruik van
gaan maken.
Door onze emigranten tonen wij ons
geestesmerk, ons kennen en doorzettings
vermogen dagelijks over de gehele wereld.
Bij deze situatie passen nieuwe initiatie
ven en kunnen tal van betrekkingen (cul
turele. geestelijke, maar ook economische)
nieuw gelegd of versterkt worden.
Geloof mij, zo besloot hij. onze emigran
ten met hun opgestroopte hemdsmouwen
zijn onze beste ambassadeurs.
en speciaal die van de zware mortieren
op te sporen.
Met een radarmeetapparatuur, waarbij
vijandelijke projectielen op een radar
scherm verschijnen, dat gekoppeld is aan
een schrijfstift, die de baan van de projec
tielen op papier brengt, kan men de plaats
vaststellen, waar de vijandelijke vuur
mond zich bevindt, en ook, waar de pro
jectielen vielen. Een tweede toepassing
van deze apparatuur is die ten behoeve
van eigen vuur. Was het met de oude ap
paratuur veelal zo, dat men enige scho
ten nodig had om in te schieten, thans
kan men reeds na één schot vrij nauw
keurig het tweede schot plaatsen. Voorts
kan men de apparatuur onder meer ge
bruiken voor het geleiden van vliegtuigen
naar een bepaald doel, en een vierde toe
passing is het tellen van voertuigen in
een vijandelijke sector. Richt men het
toestel namelijk op een bepaald punt, dan
geeft elk voertuig dat daar passeert een
echo op het radarscherm.
De radarmeetapparatuur is bij de oefe
ning „Stormvuur" volop in actie geweest,
en deskundigen zijn over de werking er
van zeer tevreden.
Mislukken als emigrant, zo stelde
mr Haveman gisteravond in zijn
toespraak tot de werkgevers vast.
doet ten hoogste drie procent. Dit
wil niet zeggen dat zij economisch
mislukt zijn want de overgrote
meerderheid van hen keert geheel
op eigen kracht terug. Slechts een
fractie van een percent, ongeveer
50 emigranten per jaar keren te
rug, met-hulp van de Nederlandse
regering, en ongeveer een gelijk
aantal wordt gedeporteerd op an
dermans kosten. De aantallen zijn
maar klein. Het is daarom moeilijk
percentages te geven. Globaal kan
ik zeggen, dat bij ongeveer de helft
der 3% mislukkingen de oorzaak bij
de vrouw (heimwee) ligt; bij een
kwart is ziekte of spoedige dood
van de kostwinner oorzaak; bij
een kwart absolute ongeschiktheid
van de man. Het in het laatste
geval geldende excuus is meestal
zoals ik het eens letterlijk
hoorde „Hun (d.w.z. de immi
gratielanden) hebben geen cul
tuur". 10 a 20% hebben het zelfs
na drie jaar nog zeer moeilijk; 50
a 60% zijn na drie jaar tevreden,
de emigratie verloopt goed. 20%
slaagt nog veel beter, b.v. na uiter
lijk drie jaar eigen bedrijf. 57%
vormen de uitlopers, die uitstekend
slagen, zoals de 7 HA-boer uit Put
ten die ik in 1953 op een 600 HA-
bedrijf in Manitoba aantrof, nadat
hij in 1948 geëmigreerd was.
De in Ierland geboren Amerikaan, John
Hanlcy, kwam gisteren Noord-Ieriand
binnenrijden, zwaaiend met een cheque
van 24.000.000 dollar, roepend „ik wil dit
hier kopen". De 63-jarige Hanley, die zich
zelf graag de „baron van Broadway"
noemt, reed in een grote Amerikaanse
auto, die in de. kleuren groen, wit en goud
j geschilderd was met daarbij passende
gordijntjes.
In 1950 bood hü 6.000.000 dollar minder,
i „De baron" wil namelijk het Britse
j Noord-Ieriand kopen en aan het onafhan
kelijke Eire overdragen. Hij kreeg echter
echter ten antwoord, dat Ulster niet te
koop is.
Om de auto verzamelde zich een boze
menigte en er werd geroepen: „Ouwe suk-
I kei, ga naar huis en wordt eens verstan
dig".
Fres. Paasikïvi van Finland is gister
morgen met een Russisch vliegtuig uit
Helsinki te Moskou aangekomen. In zijn
i gezelschap bevonden zich o.m de Finse
premier, Kekkonen, de minister van de
fensie, Skog en de oud-minister van bui
tenlandse zaken, Svento, alsook de Rus
sische ambassadeur in Finland, Lebedef.
De Finse delegatie werd bij aankomst
verwelkomd door maarschalk Worosjilof,
president van de Sovjet-Unie, en voor
aanstaande Russische regerings- en mili
taire autoriteiten.
Westelijke waarnemers vragen zich af,
of de Sovjet-Unie bij de besprekingen met
de Finse delegatie wellicht zal aanbieden,
de militanre basis Porkkala, bij Helsinki,
aan Finland terug te geven.