Amsterdam wordt verrijkt met modern
universiteitscomplex
Heroriëntering van het C.I.V.I.
n -frr ts
Vertraging op Vwerelds we
1 kost mil barden guldens
Wegenbouw voldoet niet aan
eisen van economie
America-Fund acht toestand niet
zonder gevaren
Wijedag
asrsjas «s d.» i,„>
Jubilerende V.U.heeft grootse plannen
het misbruik van
laxeermiddelen
Fikse straf voor dronken automobilist
Geen rechtvaardig stuk van nationale koek
PAGINA 5
DINSDAG 4 OCTOBER 1955
Volgend jaar reeds eerste paal voor tweede
academisch ziekenhuis?
5 doktoren
waarschuwen tegen
Directe lmlpverlening aan het bedrijfsleven
OPLEIDING KATHOLIEKE
PSYCHIATRISCH-SOCIALE
WERKSTERS
Sterk geconcentreerde
hoogbouw
Bouwvergunningen
voor volkswoningen
Preciese cijfers niet te geven
Twintig gevallen van
kinderverlamming
Ook in België
Politieke crisis in
Griekenland?
Papagos vroeg
(tijdelijk) ontslag
SMARTEGELD VOOR
DOOR JAPAN GEÏNTER
NEERDE NED. BURGERS9
Besprekingen beginnen op
10 October te Tokio
Naar WÜ vernemen zullen op 10 Octo
ber te Tokio tussen een Nederlandse en
een Japanse delegatie onderhandelingen
beginnen, die tot doel hebben het bedrag
vast te stellen, dat aan Nederlandse voor
malige burger-geïnterneerden zal worden
uitgekeerd wegens het ondergaan van
buitensporige ontberingen in de apanse
interneringskampen tijdens "e tweede
wereldoorlog.
Bier, cognac en een
gebroken klomp
ZILVEREN JUBILEUM VAN
PROF. DR A. MULDERS
DE LAGERE AKTE
GYMNASTIEK
Bonus in het vooruitzicht
jiesteld
Nieuwe premier in
Roemenië
NEDERLANDSE SCHOOL
JEUGD BOUWT KERKJE IN
kopenhagen
Verspilling op grote
schaal
Verbetering mogelijk
Toch is deze toestand wel te verbeteren:
als slechts de uitgewerkte plannen, die
reeds voor de ontwikkeling van de we
genbouw bestaan, ter hand werden geno
men, zou de invloed daardoor op de wel
vaart van de wereld, van de landen, van
de industrie en van de particulieren zich
ogenblikkelijk doen gevoelen en stimu
lerend zijn.
Snelheden als van een
voetganger
Eén procent
Ogenblik voor innemen van sterke defensieve
positie nog niet gekomen
Hoogtepunt: „RAI-en" welke soort druivennat
geproefd werd
SPAABC1JFERS
JANUARI t/m AUGUSTUS
REMBRANDT VOOR
35 DOLLARCENT
HOOFDWACHT-RUÏNE TE
GRONINGEN MAG
VERDWIJNEN
VEEMARKTEN EN MOND- FN
KLAUWZEER
(Van onze Amsterdamse redactie)
Amsterdam krijgt er een zeer modern universiteitscomplex bij. De Vrije
Universiteit, opgericht door de Vereniging voor Hoger Onderwijs op uereior-
meerde grondslag een universiteit, die op 20 October a.s. 75 jaar bestaat
heeft plannen in petto om op een terrein van 12 ha in Zuid in de nieuwe tuin
stad—Buitenveldert 300 meter ten Zuiden van de Ringdijk begrensd door het
verlengde van de Parnassusweg en de Amstelveenseweg (niet ver van het
Olympisch Stadion dus), een nieuwe universiteit te bouwen inclusief een 700
bedden tellend academisch ziekenhuis. De capaciteit van het gehele project is
gebaseerd op een verdubbeling van het aantal studenten van ruim 2000, dat
momenteel bij de V.U. ingeschreven is. De oude gebouwen van de universiteit
aan de Keizersgracht 160166 zullen na verwezenlijking van de plannen op
geheven worden, doch het bestaande en onlangs nog uitgebreide laboratorium
complex voor de betha-faculteiten aan de De Lairessestraat zullen gehandhaafd
worden. Van de zijde der vereniging heeft men nog geen idee hoe lang het zal
duren, vóór men zal kunnen verhuizen, doch men hoopt het ziekenhuis, waar
voor het volgende jaar waarschijnlijk het betonskelet aanbesteed zal worden,
in 1960 in gebruik te kunnen nemen. Het spreekt vanzelf, dat er vele tientallen
millioenen guldens mee heen zullen gaan voordat het nieuwe „universiteits
stadje" dat uit drie delen zal bestaan, volledig in gebruik zal zijn.
Dit voor Amsterdam en het protestantse
deel van ons volk zeer verheugend nieuws
kregen we gisteren te horen van prof.
dr J. Schouten, yoorzitter van de Vereni
ging, die in verband met het komende
jubileum eerst inging op de geschiedenis
van de V.U.. tot de stichting waarvan
wijlen dr Abraham Kuyper, die ook de
eerste rector-magnificus was onnoemelijk
veel heeft bijgedragen. Het begin was
sober; „tot schaamrood wordens toe"
placht dr Kuyper te zeggen. Er waren
slechts vijf hoogleraren, verdeeld over
drie faculteiten, t.w. de theologische, de
juridische en de litteraire, welke geza
menlijk zegge en schrijve acht studenten
telden. De ontwikkeling kwam geleidelijk.
In 1905 werden de door de V.U. verleende
graden buiten die van de theologische
officieel erkend; in 1930 werd de faculteit
der wis- en natuurkunde opgericht, die
enkele jaren later het bekende laborato
rium aan de De Lairessestraat betrok; in
1947 kreeg de V.U. subsidie, eerst 80%
en in 1950 85% met uitzondering voor de
theologische faculteit; in 1948 was reeds
begonnen met de faculteit der econo-
-che en sociale wetenschappen, terwijl
n jaar later die der geneeskunde werd
■richt en een biologische afdeling
v, jrd toegevoegd aan de faculteit der
wis- en natuurkunde, welke ook reeds
scheikunde omvatte enz. Zo bestaat de
V.U. momenteel uit zes faculteiten met
in totaal 105 docenten, onder wie 52 hoog
leraren, 13 buitengewoon hoogleraren en
14 lectoren.
De universiteit betrekt haar leerlingen
ook uit niet-direct aan haar geestver
wante kringen (zelfsbuitenkerkelyken)
en eveneens uit het buitenland (gemid
deld 90 tot 100). In de loop der jaren
ziin er 2043 candidaats- en 1901 doc
torale examens afgelegd en promoveer
den er 443 studenten. Het aantal
nieuwe inschrijvingen van eerste
jaarsstudenten bedraagt momenteel
even meer dan 300. Omdat de eigen
kosten nog zeer groot zijn jaar
lijks nog wel acht a negen ton pro
beert de vereniging het aantal van
80.000 leden en begunstigers op te voe
ren. Grote steun ondervindt men van
de „Vrouwen-V.U.-hulp". welke 94.000
spaarbusjes verspreid heeft.
Erepromotie
tweede in Amsterdam, dat doende is het
Wilhelmina Gasthuis tot een dergelijke
verpleeginrichting uit te bouwen), omdat
men dit voor de jonge medische faculteit
urgenter acht. Het kleine terrein maakt
een sterk geconcentreerde hoogbouw
noodzakelijk. Zo zal het eigenlijke zie
kenhuis, dat aan de kant van de Amstel
veenseweg komt te liggen, veertien la
gen krijgen.
Het project, dat zich beweegt in de lijn
der reeds voor de tweede wereldoorlog
in Amerika ingezette en daarna in West-
Europa overgenomen ontwikkeling, bevat
een duidelijke onderverdeling in een fors
verpleeghuis, een groot behandelhuis en
een verbindingscorridor daartussen. Zo
wordt een binnenhof omsloten, waarin een
centraal keukencomplex is onderge
bracht. Deze oplossing betekent een no
vum wat snelheid van voedselvervoer
naar de bedden betreft.
Aanleunend aan dit complex zijn ont
worpen een afzonderlijk polikhnielt-g
bouw, een onderwijsdeel met boven
elkaar gelegen collegezalen (het1ffhfnt
universiteitscomplex zal er een l™ 1
200 bevatten....), en een pathologiscn-
anatomisch instituut. Uiteraard komen
er verder een kerkzaal. directie- en ad
ministratieruimten, een EHBO-afdeling
een wasserij en werkplaatsen en maga
zijnen. Een huisvestingsgebouw Voor ver-
pieegsters en huishoudelijk personeel is
als afsluiting tussen tuin en Amstelveen
seweg geprojecteerd. Men speelt nog met
de gedachte in de tuin een hortus met de
nodige kassen in te richten. In het zie
kenhuis worden alle moderne opvattingen
omtrent meer self-help" en revalidatie
van de patiënt verwerkt. Alle poliklini
sche afdelingen worden van demonstra
tie- en conferentieruimten ten dienste van
het onderwijs voorzien. Er zullen 22a
bedden voor de chirurgische en 175 bed
den voor de interne afdeling komen m
dit ziekenhuis, dat niet alleen open zal
staan voor patiënten van geestverwante
richting.
Omtrent de uitwerking van de beide
andere delen van het gehele universi
teitscomplex hebben de beide architecten
ir A. Rothuizen en Joh. Groenewegen.
nog niet zulke duidelijk omlijnde plannen.
Aansluitend aan het ziekenhuis, doch
daarvan gescheiden door een weg, komen
de instituten, laboratoria en Betha-facul
teiten en geheel Oostelijk de hoofdgebou
wen en de Alpha-faculteiten. Hier is b.v.
rondom een vijver ook gesitueerd een
centrale bibliotheek en een huis voor 25U
tot 300 studenten. De V.U kent het
systeem van studentenhospitium al van
haar oprichtingsdatum af, terwijl in 1948
een tweede tehuis werd gesticht.
(Advertentie)
ai. laxeermiddelen flHW. is du
«en manier om er van af te komen. 83 van de 100
nersonen'ukte hetu kunt het ook. En wel zo:
Drink tn de loop van elke dag enkele glazen
water en bepaal een vast uur voor uw stoelgang
Neem de le week elke avond twee Carter s Le-
verpilletjes. 2e Week - elke avond één. 3e Week
om de andere avond één. Daarna niets meer.
want Carter's Leverpilletjes stellen uw Inge
wanden In staat weer op eigen kracht te
werken, zonder laxeermiddelen.
Wanneer zorgen, vermoeidheid ot te veel eten
bet tempo van uw Ingewanden tijdelijk vertra
gen, neem dan tijdelijk Carter's Leverpilletje»
om u weer op gang te helpen. Zo raakt u uw ver
stopping kwijt en vervalt u niet ln de laxeer
middelen-gewoonte. Haal direct Carter'» Le-
verpilletjes, f 1.20 per Bacon.
Nog steeds zijn
er ondernemingen hier te lande, die me
nen dat hun product in bepaalde 'anden
van de wereld toch geen kans maakt. Het
is opmerkelijk, op welke wijze b.v een
land als Duitsland in vrijwel elk land van
de wereld zijn producten met succes weet
in te voeren
■Wat nu het jubileum aangaat: dit zal
^woensdag 19 en Donderdag 20 October
0p^»n eevierd. Woensdagochtend vm-
^°r fn drie kerken wijdingssamen
komsten plaats, terwijl des mlddags7ni)o
het RAI-gebouw een door °nSeveer
personen bijgewoonde vergadering woidt
gehouden, waarop zullen spreken dr X
Schouten en de professoren Anema en
Ziilstra De gemeente Amsterdam biedt
haar gift van half millioen gulden
aan de spaarders hun bijdrage van één
millioen en ir P- Otten, president-direc
teur van de Raad van Beheer van Philips
komt met een geschenk namens de be
drijven. Eerst zou Prins Bernhard du
doen. doch Z.K.H. is dan in de West.
Donderdag vinden twee senaatszittingen
in het RAI-gebouw plaats en op de mid-
dag van die dag zal aan prot Emile
Leonard, leraar aan de Sorbonne m
Pariis het eredoctoraat theologie
worden verleend wegens zijn verdiensten
op het oebied van de geschiedenis van
het protestantisme. Verder zijn er korps-
vergaderingen, een receptie, diner, sport
wedstrijden e.d. en zal er een gedenk
boek verschijnen van de hand van dr J.
Roelink.
Het nijpende huisvestingsprobleem is
wel het grootste vraagstuk, waarmee de
Het jaar 1954 heeft zich aldus het kunnen worden besteed
jaarverslag 1954 van het Centraal Insti-
tuut voor Industrie Ontwikkeling (C.I.V.I)
gekenmerkt door een heroriëntering
van de werkzaamheden van het instituut.
Door de gunstige conjunctuur voor het
Nederlandse bedrijfsleven is het geduren
de de laatste jaren de overheid mogelijk
geweest de op vele punten bestaande
maatregelen aanzienlijk te beperken. Me
de hierdoor kwam de noodzakelijkheid
naar voren om de taak van het instituut
opnieuw te bezien.
Ook in 1954 kwam een aantal buiten
landse bedrijven zich in Nederland vesti
gen, waarbij het CIVI in toenemende ma
te zijn medewerking verleende, o.a. bij de
vestiging hier te lande van een dochter
maatschappij van een der grootste chemi
sche concerns in de Ver. Staten.
Voorts werden aan een dertigtal bui
tenlandse ondernemingen uit zeer uiteen
lopende bedrijfstakken, die een vestiging
in Nederland overwogen, inlichtingen ge
geven betreffende de mogelijkheden en
consequenties hiervan.
In de loop van het verslagjaar heeft het
bestuur zich diepgaand bezig gehouden
met de vraag op welke wijze het CIVI
naast de werkzaamheden voor de over
heid van meer directe hulp zou kunnen
ziin 'voor het Nederlandse bedrijfsleven,
mede gezien de schaarste, welke er aan
technisch-economisch geschoolde krachten
bii het Nederlandse bedrijfsleven bestaat.
De conclusie was, dat het nuttig zou
kunnen zijn om. naast het publiceren van
.Thirties over mogelijk interessante indus
trialisatie-objecten. nog meer dan in het
flirten het geval was, directe hulp te
gaan verlenen aan bepaalde bedrijfstak-
kHoeweiedari1i1eCwerkzaamheden, welke tot
Hoewel a r-jvi werden verricht ten
nu toe éoor jndustrie. kosteloos wa-
behoeve van d ^uur tot de conclusie,
ren kwam het bestuu.';.„
Volgens het Statistisch Bulletin van het
C.B.S. is gedurende het eerste halfjaar
van 1955 bouwvergunning verleend voor
32167 woningen, waarvan 13.779 woning
wetwoningen, ofwel 42 pet van het totaal.
Deze verhouding kwam het Tweede-Ka
merlid Andriessen, gezien de enorme be
hoefte aan volkswoningen, onjuist voor en
hij vroeg daarom aan minister Witte
in de eerste plaats of en, zo ja, hoe
veel volkswoningen zijn begrepen in de
gedurende de genoemde periode verstrek
te 13.900 bouwvergunningen voor wonin
gen met premieregelingen. En in de twee
de plaats of de minister- wanneer de
verhouding inderdaad zo slecht zou zijn,
als uit de cijfers lijkt, maatregelen tol
verbetering daarvan zou willen nemen.
Excellentie Witte antwoordt daarop
thans dat hij tot zijn leedwezen niet exact
kan opgeven hoeveel wolkswoningen be
grepen zijn in de genoemde 31267 wonin
gen, buiten de 13779 woningwetwoningen.
Wel kan hij zeggen, dat van de woningen
waarvoor op basis van de premierege
ling woningbouw 1953 in het eerste half
jaar van 1955 financiële steun werd toe
gezegd, ongeveer een derde gedeelte tot
de volkswoningen kan worden gerekend,
terwijl voorts van de woningen, waar
voor halve premie wordt toegekend, een
belangrijk aantal bij de volkswoningen
mag worden geteld, in aanmerking ne
mende. dat vele opdrachten van indus
triële ondernemingen zijn uitgegaan. Van
de herbouwwoningen en de woningen, in
de vrije sector gebouwd zullen er echter
waarschijnlijk slechts weinige tot de
volkswoningen behoren. Het percentage
is derhalve niet zo ongunstig als men op
het eerste gezicht zou menen.
De achteruitgang van het percentage I
woningwetwoningen ten opzichte van het 1
eerste halfjaar van 1954, toen het 53,5 be-
droeg wordt gedeeltelijk verklaard door I
het feit, dat in het eerste halfjaar van 1955
relatief veel premiebeschikkingen zijn af
gegeven. o.m. in verband met de grote
animo om te bouwen in de vrije sector
met halve premie, terwijl de bouw van wo
ningwetwoningen in een aantal gevallen,
stagneerde door exorbitant hoge aanbe-
stedingsprijzen. De gegevens over het
tweede halfjaar van 1955, voor zover deze
thans bekend zijn, zijn zodanig, dat aan
maatregelen als in de vraSej) bedoeld
/oorshands althans geen behoefte bestaat.
In de week van 18 tot en met 24 Sep
tember zijn in ons land twintig gevallen
van kinderverlamming geconstateerd nl.
1 in de NoordOostpolder. 2 in Groningen
(Delfzijl en Groningen) I I in Drente
(Coevorden)1 in Overijssel (Enschede);
5 in Gelderland (Arnhem, Borculo.
Doornspijk Huissen en Pannerden); 1 in
Utrecht (Utrecht); 2 in Noord-Holland
(Amsterdam); 3 in Zuid-Holland (Leer
dam, Ridderkerk en Rotterdam); 4 in
Noord-Brabant (Drunen (2), Helmond en
Oss).
In de Brusselse agglomeratie zijn de
overdekte zwembaden gesloten in ver
band met meer dan veertig gevallen van
kinderverlamming die hier zijn gecon
stateerd.
Ook elders in het land wordt, zij het in
mindere mate, melding gemaakt van ge
vallen van kinderverlamming.
De Griekse premier, veldmaarschalk Pa-
pagos, die reeds acht maanden ziek te bed
ligt, heeft koning Paul schriftelijk voor
gesteld een „tijdelijk waarnemend pre
mier" te benoemen aldus is gisteren in
betrouwbare kringen ,.e Athene vernomen.
Eerder op de dag was bekendgemaakt
dat koning Pau] aan de 72-jarige premier
per brief heeft gevraagd of hij wenst, da'
iemand anders zijn werkzaamheden over
neemt totdat hij weer geheel hersteld 'al
zijn- De inhoud van de beide brieven is
niet bekendgemaakt, doch men neemt aan
dat de premier een „tiideliike" opvolger
heeft benoemd en de koning heeft ver
zocht deze benoeming goed te keuren en
bij decreet bekend te maken.
Later werd bekendgemaakt, dat de
minister van staat. Emanuel Tsouderos
zijn ontslag heeft ingediend. Tsouderos
is tevens lid van het kernkabinet.
Politieke kringen vatten deze ontslag
aanvrage op als een eerste teken van
een nieuwe politieke crisis.
kwaliteit
anno
KONINKLIJKE TABAKFABRIEK J. A.C. VAN, KOSSEM
De onderhandelingen zün niet gericht
op schadevergoeding wegens geleden ma
teriële verliezen, doch op de uitkering
van 'n soort smartegeld wegens geleden
buitensporig leed.
h«
bedrijfstakken kzaamheden in het ver-
van nut zijnde werkzaam
volg te laten honoreren.
er over eens, dat op deze Nederlandse
een nuttiger taak v00r ervullen
bedrijfsleverc zou kunnen v
Wat de algemene gang 23
Nederlandse industrie betrc
in het verslag o.m. op d3t„^.
instituut zich niet aan de ,nd „.Redende
trekken, dat zowel door c.e i d(,
als door de toeleverende tgveel
werkzaamheden voor de™e" d. Men
als iets tijdelpks worden besc werk_
ziet vaak nog te weinig In, d»* ^zo-
methode is gebaseerd op speciahsa^
wel ten aanzien van vakken hjeraoor
machinepark en aPl"™ vervult
blijvend een economische fi» sten.
door verlaging der productie
In sommige bedrijven kan nog een
kere kortzichtigheid worden bespeurd ten
aanzien van service en voorlicn e
behoeve van afnemers, zulks ten _n
van de afzet van deze bedrijven en
hun concurrentiepositie ten opzichte vim
de buitenlandse producten. Bovend:ten
staat soms een tendentie om bij de
ge ruime afzetmogelijkheden minder a -
dacht te geven aan kwaliteit en levering
termijn van de bestelde producten.
Alhoewel het verheugend Is te kunnen
constateren, dat steeds meer bedrijven ei
kaar weten te vinden wanneer het Kaa^
om het gezamenlijk bewerken van bui
tenlandse markten, kan aan de andere
kant worden geconstateerd, aldus het ver
slag, dat hieraan nog meer aandacht zou
De opleiding voor katholiek psychia-
trisch-sociale werksters, die tot dusverre
werd verzorgd door het Paedologisch In
stituut te Nijmegen, is kortgeleden geheel
overgenomen door het Landelijk Centrum
voor Katholieke Medisch Opvoedkundige
Bureaux, dat in 1955 ook reeds het prac
tische gedeelte van deze opleiding ver
zorgde.
Met deze overgang werd een wijziging
gebracht in het theoretische gedeelte der
opleiding. Niet meer zoals tot heden
zal de theoretische vorming gegeven
worden op één dag in de week geduren
de een geheel jaar. maar aan één stuk en
wel direct voorafgaand aan het practische
opleidingsjaar. De nieuwe cursus vangt nu
aan op 1 September 1956.
Door het Landelijk Centrum voor Me
disch Opvoedkundige Bureaux is een op
leidingscommissie ingesteld, die alle aan
gelegenheden betreffende de P. S. W op
leiding regelt. Overeengekomen is, dat de
theoretische vorming plaats vindt in Nij
megen.
Tot de opleiding kunnen worden toe
gelaten personen die in het bezit zijn van
het diploma van een erkende R. K. School
van Maatschappelijk Werk. Bij uitzonde
ring kunnen echter eveneens personen
met een andere vooropleiding worden toe
gelaten.
Aanmelding voor het volgen van de op
leiding kan geschieden bij het Landelijk
Centrum voor Kath. Medisch Opvoed
kundige Bureaux, Wilhelminapark 26,
Utrecht.
De Haarlemse politierechter heeft gis~
teren een Haarlemmer veroordeeld tot
een maand gevangenisstraf en de intrek
king van ^bewijs voor de tijd van
drie jaar, omdat hij met een kennis op
de avond van 3 September dronken in een
door hem bestuurde auto heeft gereden.
Uit eigen verklaringen en die van getui-
T'fin werd duidelijk, dat het tweetal was
weggereden na in e®n café in de Haar
lemse binnenstad talrijke glazen bier en
cognac te hebben gedronken. Op de Turf
markt stond een fietser op het van rechts
komende verkeer te wachten en hoewel
de automobilist gemakkelijk had kunnen
«toppen, reed hij tegen de fiets op „m'n
k'omp brak", verklaarde hij voor de po
litierechter, „daarom kon ik niet bij de
rem komen".
De officier van Justitie mr G. van der
Valk Bouman. herinnerde aan het cata
strofale ongeluk, dat een dronken chauf
feur in Den Haag veroorzaakte en eiste
daarom een voorbeeldige straf: twee
maanden gevangenisstraf en vijf jaar in
trekking van het rijbewijs.
Tegen <Je niet-verschenen passagier
werd een maand gevangenisstraf ge
vraagd. Bovendien werd de chauffeur nog
veroordeeld tot twintig gulden boete, om
dat hij de fietser had aangereden.
Gisteren heeft mgr prof. dr. Alph, J. M,
Mulders professor in de fundamentele
theologie, missiologie en Oosterse theolO'
gie zijn zilveren jubileum als hoogleraar
aan de R- K. universiteit te Nijmegen ge>
vierd. De jubilaris, oprichter van het mis
siologisch instituut te Nijmegen en voor
zitter van het tweejaarlijkse missiologi-
sche congres, stelde geen prijs op offi
ciële huldiging. Toch kwamen nog velen
hem gelukwensen.
Rij de opening van het tweede wereldcongres van de Internationale Vi eg-
federatie, dat tc Rome wordt gehouden, heeft de vice-president van deze
organisatie, de heer F. A. C. Guépin, directeur van de N.V. De Bataafse.ie
Petroleum Maatschappij, gisteren een rede gehouden, waarin hij verklaarde
dat het congres wordt gehouden wegens de bezorgdheid der leden over de
ontwikkeling van de wegenbouw. Het meest frappante economische feit
betreffende de ontwikkeling in de wegenbouw in de laatste 20 jaar is,
aldus spreker, dat deze er niet in geslaagd is te voldoen aan de eisen van
een zich steeds uitbreidende wereldeconomie.
Het ligt in de bedoeling, aan bezit
ters van de lagere akte gymnastiek de
zgn. akte S. een bonus toe te kennen.
Voorts zal een regeling verschijnen voor
vergoeding van boeken en reiskosten aan
hen, die voor deze akte studeren.
De heer A. A. Lamberts, inspecteur
voor de lichamelijke opvoeding in alge
mene dienst, heeft dit Zaterdag meege
deeld, toen hij te Eindhoven een cursus
voor deze akte opende in de kweekschool
voor onderwijzeressen aan de Edenstraat.
De Roemeense Nationale Vergadering
heeft gisteren haar goedkeuring gehecht
aan het besluit, om Gheorghiu Dej te ont
heffen van zijn functie van eerste minis
ter en hem te benoemen tot eerste secre
taris van de communistische partij, een
functie die hij reeds voordien heeft be
kleed. Als zijn opvolger is aangewezen
Chivu Stoica, aldus bericht het officiële
Roemeense persbureau Agerpress.
Voorts is tot minister van buitenlandse
zaken benoemd Grigore Preotesa en tot
minister voor de strijdkrachten Leonton
Salajan terwijl Oisef Chrisinefsji onthe
ven werd van zijn functie van eerste vice-
premier en benoemd tot secretaris van het
centrale comité van de communistische
partij.
De zeereerw. heer P. v. d. Stok, een
Nederlandse priester, die in Denemarken
werkt, heeft van zijn bisschop, mgr Th,
Suhr. opdracht gekregen, middelen te be
ramen, waardoor men in een van de
nieuwe wijken van Kopenhagen een
nieuw kerkje zou kunnen stichten. Is het
een wonder, dat deze Nederlandse mis
sionaris direct aan zijn landgenoten dacht
en speciaal aan de jeugd? Hij stelde zich
in verbinding met het R.K. Centraal bu
reau voor onderwijs en opvoeding en het
Kath. Onderwijzersverbond en verkreeg
van deze instanties medewerking voor
het organiseren van een inzamelingsactie
onder de schooljeugd. De kinderen zullen
dan uit hun eigen spaarpot een spaar
bankzegel beschikbaar stellen voor het
aan St Nicolaas toe te wijden kerkje, dat
dan te boek zal komen te staan als ..ge
bouwd door de Nederlandse kinderen".
In verband met deze actie, die op 24
October begint, is mgr Suhr Zaterdag in
Amsterdam aangekomen.
In bijna elk land ter wereld heeft de
wegenbouw in meer of mindere mate ge
faald en de economische en sociale ver
wikkelingen tengevolge van dit falen zijn
opvallend.
In de meer ontwikkelde landen heeft
dit geleid tot verspilling op grote
schaal van nationale en industriële
hulpbronnen en overbodig ongemak voor
de mens. Overal wordt daardoor de eco
nomische groei belemmerd, de door hard
werken bereikte opvoering van produc
tiviteit tenietgedaan en de verhoging van
de levensstandaard, die toch uiteindelijk
doel is van alle industriële en economi
sche verbeteringen, vertraagd.
Dit falen schept een zienderogen kri-
tieker wordende situatie. Het is een onef.
fectief maken van nationaal vermogen,
dat zelfs het rijkste volk zich niet kan
veroorloven. De totale bedragen die daar-
bij betrokken zijn. zijn astronomisch
groot.
Als voorbeeld noemde spr het geval
van een weg, waarover dagelijks 6000
voertuigen passeren. Dat betekent 250 per
uur of 4 voertuigen per minuut het is
dus geen weg met druk verkeer. Men
heeft nu berekend, dat een minuut ver
traging per dag op een weg met dit aan
tal voertuigen per jaar ruim 75.000 gul
den kost. Een vertraging van een mi
nuut! Maar wij weten, dat de vertraging
op 's werelds wegen geen minuten maar
duizenden uren beloopt en dat de totale
kosten van deze verspilling zowel voor
particulieren als voor de nationale econo
mie moet worden berekend in milliar-
den of misschien wel tientallen milliar-
den guldens.
Het is aan geen twijfel onderhevig
dat de wegen ontoereikend ais ze zijn,
niet die aandacht en verbetering krij
gen welke de economie verei=t Erger
nog, ze worden in sommige landen in-
Sedert het begin van deze eeuw heeft
zich een geweldige vooruitgang voltrok
ken in de wereldproductie en de wereld
handel. Daarnaast is het grote aantal
motorvoertuigen sinds 1938 meer dan ver
dubbeld, Van ongeveer 42 miliioen tot
meer dan 84 miliioen op het ogenblik.
Het aantal vrachtwagens alleen is geste
gen van ongeveer 7% millioen in 1938
tot ongeveer 18 millioen in 1954. Dit pro
ces gaat in snelle mate voort en deze toe
vloed moet worden verwerkt door we
gen, waarvan er vele reeds 20 jaar gele
den niet bepaald toereikend werden ge
acht.
Goede wegen kunnen ongetwijfeld
grote winsten opleveren door verminde
ring van de vervoerkosten. Maar zonder
goede wegverbinding kunnen wij geen
gebruik maken van zelfs maar de helft
van de snelheid en de energie, die de
vindiogmkheid van de auto-industrie te
onzer beschikking heeft gesteld. Deze
maakt vrachtwagens, die in staat zijn
met een gemiddelde bereikte snelheid
van 25 a 30 km per uur! De industrie
maakt Amerikaanse wagens met een ge
middeld effectief vermogen van 195 pk„
maar als gemiddelde verkeerssnelheid
in de gemiddelde Amerikaanse stad
wordt genoemd 7.2 km per uur in de
spitsuren. In Londen heeft de bus meer
tijd nodig dan de vroegere paa.nenbus.
Met andere woorden; de tnen«. hoewel
hij er in geslaagd is met een snelheid
van bijna 2000 km per uur te vliegen, is
genoodzaakt zich naar zijn werk te be
geven met een weinig meer dan loop
snelheid.
Bovendien zullen wij, als wij doorgaan
de ontwikkeling van secundaire wegen te
veronachtzamen, ons zelf de voorrechten
ontzeggen van de landbouw- en minerale
hulpbronnen die de moderne transport
middelen ons kunnen verschaffen.
Als de wegenbouw steeds achter de toe
neming van het aantal voertuigen aan
loopt, Zal de opstopping toenemen tot er
volkomen stagnatie ontstaat zullen de
kosten van het wegvervoer buitensporig
worden en zal onze fraaie technische en
gecompliceerde moderne economie ver
stikken.
In het algemeen hebben de wegen niet
een rechtvaardig stuk van de nationale
koek gekregen. In de laatste jaren toont
de verhouding tussen nationaat inkomen
en nationale uitgaven aan wegen duide
lijk aan, dat de uitgaven veel te laag zijn
geweest. De landen, die gezamenlijk
90 procent van het totaal aantal voertui
gen ter wereld bezitten en 75 procent van
het wegennet gaven in 1948. kort na de
oorlog dus slechts 1 procent van hun
nationaal inkomen aan wegen uit en on
danks de- enorme toeneming van het
verkeer sedertdien, was het percentage
in 1953 slechts 1.3, welk onvoldoend be
drag misschien juist toereikend was om
de lopende herstellingen te verrichten,
maar niet meer. Dit is lapwerk Du zijn
uitgaven, en geen belegging. Hel brengt
geen verbetering in de toestand.
In alle landen moet de overheid er toe
gebracht worden het wegennet ,e bezien
en na te gaan in hoeverre de beschikbare
wegen aan de behoeften van het land
voldoen. Zij moet deze wegen en alle
uitgaven in het verleden en in de toe
komst beschouwen niet slechts tn ver-
band met de uitbreiding van de atmnale
economie maar ook in verhouding tot
sparing op de tegenwoordige verspilling.
In het verslag over de vierde halfJaaI*'
periode, zich uitstrekkende van 15 fe
bruari tot 15 Augustus 1955 zeggen de be
heerders van het America-Fund, La-
bouchère en De Twentsche Bank dat
de eerste helft van 1955 werd gekenmerkt
door een krachtige stijging van de bedr«-
vigheid in de automobiel- en bouwnijver
heid De wijzigingen in de automodellen
bleken zeer in de smaak van het Ameri
kaanse publiek te vallen waardoor zich
direct aangewend als middelen tot het een ware koperseolf manifesteer e
verkrijgen van aanzienlijke bedragen eerste zes ma?nde.n..AaI>../. iaaL
voor de schatkist door het heffen van
belastingen van de weggebruiker.
De situatie zal niet uit zichzelf beter
worden. Een vooruitziende blik en han
delend optreden moeten in de plaats
komen van onverschilligheid en tot het
tijdstip, dat de volkeren en regeringen
van de wereld tot handelen komen, zul
len ze zich blijven beroven van de vruch
ten van hun werk, waarbij zij dus de ge
rechtvaardigde beloning voor hun vin
dingrijkheid en energie wegwerpen.
(Van onze Amsterdamse redactie).
Een tafel bedekt met wit linnen, daar
op drie glazen, waarin rode wijn fonkelt
en een zelfde aantal gevuld met wit
druivensap en bovendien nog enige mand
jes, waarin brokstukken van een Frans
stokbrood liggen. Het zou een tafereeltje
kunnen zijn uit een Parjjse bistro. De
parelende godendrank wachtte echter
niet OP vrolijk gestemde vacantiegangcrs
of een haastige Parjjzenaar, die ternau
wernood tijd kan vinden iets tot zich te
nemen, maar op 27 Nederlandse fijnproe
vers, die uit moesten maken met welke
wijnsoort zij te doen hadden en in
welk jaar en gebied het druivennat ge
botteld was.
Deze geestrijke wedstrijd werd gisteren
onder auspiciën van de Stichting Vakon
derwijs Horecabedrijven gehouden in het
R, A. I.-gebouw te Amsterdam in het
kader van de grote internationale Hore-
caf-tentoonstelling.
De 27 deelnemers waren verdeeld
over 9 ploegen afkomstig uit Amsterdam.
Den Haag. Utrecht 't Gooi, Arnhem en
Limburg. In de ochtenduren hadden de
juryleden de heren J. F. Verlinden,
voorzitter van de Centrale Vereniging van
Nederlandse Wijnhandelaren, F. A. L
I Bienen, oud-directeur van het hotel du
Vieux Doelen, H. M. J. Boelen en A.
Tordoir Bzn, beiden lid van een wijnfir
ma, de equipes getest op hun theoretische
wijnkennis. Arnhem behaalde bij deze
proef 61 van de 100 punten, Amsterdam B
75 en het Gooi 76. In de namiddag dan
werden de groepen de een na de ander
genoodzaakt zes glaasjes wijn te savoure
ren en de jury vervolgens in het diepste
geheim toe te vertrouwen wat voor wijn
soort geschonken was.
Omstreeks vijf uur werd de uitslag be
kend gemaakt. De smaakzintulffm van de
Arnhemse ploeg bestaande uit de heren
F. H Hakkenberg, M. Pines en B. I. H.
Rieken bleken het best ontwikkeld te
zijn. Haar prestaties werden beloond met
59 punten, waarmee zij met een totaal
van 120 punten de derde plaats verover
den. De drie fijnproevers kregen ieder een
assortiment van 12 flessen wijn toegewe
zen Ook de drie Amsterdammers en het
Gooische drietal waren de omstandighe
den in aanmerking genomen niet ver van
de waarheid af geweest. Hun antwoorden
werden gewaardeerd met resp. 55 en 58
punten. Zij zouden elkaar echter des
avonds om acht "Ur nog een kruisverhoor
moeten afnemen in de vorm van een
soort hersengvmnastiek om definiti-f vast
te stellen welke groep per man een r-
timent van 24 flessen wijn de tweede
prijs zou bemachtigen en welk drietal
per persoon 48 zorgvuldige geselecteerde
bottels druivennat in de wacht zou sle
pen. Alle overige deelnemers werd een
troosprijs toebedeeld bestaande uit een
fles sherry.
Het eerste wijntje, waaraan de heren
met gesloten ogen genipt en geroken
hadden heette „Algiers", waarmee deze
landstreek, zoals de heer Tordoir in zijn
slotwoord opmerkte, opnieuw „over de
tong was gegaan". Vervolgens had men
een „Chateau La Tour de Mons, Soussans
Médoc", een Bourgeois superieur" ge
serveerd, oogstjaar 1950 en het laatste
rode wijntje was een Bourgogne geweest,
genaamd Chassagne, C6te de Beaune,
eveneens uit 1950, De namen van de drie
witte wijnsoorten luidden resp. „Dhroner
Hofberg", een lichte .Moezel", „Graves
Sec (Bordeaux) en een Bourgogne, „Cha
blis". Volgens insiders is het een buiten
gemeen moeilijke opgaaf geweest deze
zes wijnen te onderkennen.
De hersengymnastiek, welke onder lei
ding stond van de heer J. van Herve en
waarvan de AVRO gisteravond om 11.15
uur een uitzending heeft gegeven, wees
uit, dat het Gooi en Eemland inderdaad
de sterkste ploeg heeft opgeleverd. De
gelukkige prijswinnaars waren de heren
J. van Geldern, N. Heuer en H. L. J. van
de Linden. Zij hadden met tien punten
(248 tegen 238) hun Amsterdamse colle
ga's P. J. A. Hoogland, R Bosman en
M. de Boer weten te verslaan.
niet minder dan 4.258.000 Personenauto s
geproduceerd, vergeleken met 2.958.000 tn
het eerste halfjaar 1954, een stijging van
ca 40 pet.
De uitgaven voor particuliere woning-
bouw bedroegen dc eerste zes maanden
van dit jaar 7.485.000 vergeleken met
5.717 millioen in de eerste helft van
1954 een stijging dus van 30 pet.
koppeld aan de speculatie "P verdere
prijsstijgingen hebben in de laatste eken
de koersen van de meeste aandelen op
nieuw naar boven gedreven, aldus nc
verslag Hoewel dit zeker niet zonder ge
vaar is, achten de beheerders van het
America-Fund het ogenblik voor het in
nemen van een sterke defensieve positie
vooralsnog niet gekomen.
Bij de bondsspaarbanken en de niet-
aangesloten spaarbanken werd in de
maanden Januari t'm Augustus ingelegd
f 697.9 millioen en terugbettald 1 5Z0-i
millioen. Het spaartegoed steeg dus met
177.8 millioen.
In de eerste acht maanden van het ^vo
rige jaar
bedroegen de inlagen 591.3
Tot de hoge bedrijvigheid in deze j millioen en de terugbetalingen 435.3
millioen, zodat het spaartegoed toen met
ƒ156.0 millioen toenam.
drijfstakken heeft de uitzetting van het
afbetalingscrediet in ruime mate bijge
dragen, hetgeen bij een mogelijke con
junctuuromslag niet geringe gevaren in
zich bergt.
Uiteraard hebben andere sectoren van
het Amerikaanse bedrijfsleven eveneens
de weerslag van de gunstige conjunctuur
ondervonden. Volgens de statistiek van
de First National City Bank of New
York waren de netto-winsten over het
eerste halfjaar in de automobielindustrie
58 pet hoger dan vorig jaar, in de rubber
industrie 41 pet, in de cement-, glas- en
baksteenindustrie 43 pet en in de staalin
dustrie zelfs 89 pet.
De gemiddelde winststijging voor 506
industrie-ondernemingen in de V.S.
kwam voor het eerste halfjaar neer op 33
pet.
Opmerkelijk is, dat het Dow Jones ge
middelde voor industriële aandelen sinds
een jaar eveneens met 35 pet is gestegen.
De dividenduitkeringen namen in veel ge
ringere mate toe, nl. ongeveer met 10 pet.
Een daling van het „dividendrendement"
op Amerikaanse aandelen was hiervan
het gevolg en dit geldit zeker niet minder
voor Canadese aandelen.
De uitermate gunstige winstcijfers, ge-
Een ets die een jaar geleden voor 35
dollarcent werd gekocht, blijkt een zeld
zaam werk van Rembrandt te zijn, waar
van de waarde, volgens de eigenaar John
Gallacci, op 2.500 dollar wordt geschat.
Het is een zeldzame tweede afdruk van
,.De graflegging". John Gallacci, die ze
ventig jaar geleden werd geboren ver
zamelt reeds veertig jaar kunstvoorwer
pen.
Het gemeentebestuur van Groningen
heeft thans van O. K. en W. toestemming
gekregen de hoofdwacht-mine aan de w>et
wan de Martinitoren op te mogen mimen
Over de al of niet verdwijning van deze
ruïne, welke een ernstig verkeersobstakel
is is iarenlang op hoog niveau "edtsctts-
sieerd. De hoofdwacht zal herbouwd mor
den aan de andere zijde van de Martini
toren. De Territoriaal bevelhebber on-d.
kolonel P G. C. A. van der Spek Gb-eeu.
heeft reeds een schetsplan omtrent
nieuwe hoofdwacht als milit»'" "entrum
bij het gemeentebestuur ingediend.
Met het oog op de komende n ai aars
veemarkten heeft de minister van Land
bouw wiiziging gebracht in de maatree -
len met betrekking tot het vervoer van
runderen en de mond- en U'
strijding Deze wijziging houdt m
(met handhaving van de zen wa"Mu:d
van 14 dagen en de eis. dat hei rttnda
komstig moet zijn uit een geent r tn -
beslag) jong vee. da. na 1; anuariJ9M IS
creboren. pn klauw7f» r m
worden overgeënt indien-de la^ts£
tine van het tp vervoeren mnd 'an ur
dan vier maanden voor het tijdstip van
vervoer soschied.
De desbetreffende beschikking is geou-
hliceerd in de Staatscourant van Maan
dag.
