in
Naar bouw
van
80000 woningen
Kardinaal Innitzer overleden j
De publieke opinie heeft ook in
de Kerk een functie
m
verwei-
Fanfares en klokgelui
komen W.-Duitsland's Heimkehrer
Katholieke politiek
is een
rechtvaardige
politiek
Mondige Christen moet leiding met
onderscheidingsvermogen volgen
Belofte aan Adenauer ingelost
Hitler's twee laatste getrouwen onder
de vrijgelatenen
Woningnood doet
alarmklok luiden
Strijder voor de rechten van de Kerk
«1II1SS1
Studiedagen te Drakenburgh
MAANDAG 10 OCTOBER 1955
Werkelijk nationale nood
MEER LEERLING-
VLIEGERS NAAR CANADA
PAGINA 3
Anschluss
zonder slaap te verwekken
Mr H. W. VAN DOORN,
voorzitter van de K. V. P.
Dr TH. LEFèVRE,
voorzitter van de Belgische
zusterorganisatie
Onvoldoende invloed in
TRANSPORTBAND
STORTTE IN
Tot het verstand en het ge
voel beide
Ir E. H. KRAAYVANGER
J. A. MIDDELHUIS
voorzitter van de K.A.B.
DUITSER DODELIJK GE
WOND BIJ STEEKPARTIJ
OP SCHIP
Meer dan 5000 KVP-ers bijeen
Utrechtse Jaarbeurshallen
noemde ir E. H. A. Kraaijvanger, lid
Willen wij de woningbouw op peil hou
den, dan zullen wij er voor moeten zor
gen, dat de critische geest weer haar in
vloed moet kunnen uitoefenen, en dat de
nood van de dag niet alles doet accepte
ren. Spreker dacht daarbij aan het
aesthetisch uiterlijk, maar noemde het
vooral kortzichtige politiek te blijven
vasthouden aan kleine woningen, zoals te
lang is gedaan door Minister In 't Veld.
Spr. wees op centrale voorzieningen aan
woningen, die gewenst zijn.
Het contingenteringssysteem voor de
woningbouw werk z.i. te ambtelijk.
Wij mogen, nu de alarmklok luidt, zo
besloot Ir Kraaijvanger, de regering vra
gen, te handelen als in tijden van nood;
(Van onze Utrechtse redacteur)
van de Eerste Kamer, dertien punten, die en aan heel ons Nederlandse volk mogen
nodig zijn, om zelfs tot de bouw van 80.000 wij offers en inspanning vragen.
woningen te komen. Het conSres a=nv>anirelTikVipid
Terugwinning van arbeiders, die het tuiging van ferb^d_en_;aanhankeli]kherd
bouwvak hebben verlaten, desnoods
met loontoeslag in tijd van her
scholing; een beroep op het jonge ge-
I„ de grote 1,allen van de Kon. Ned. J.arbenr. te Utrecht, de Bernhard "J-gWg
hal en de Margriethal, waar anders machines daveren, gonsden gisteren de en emigrerenden winnen voor een vader-
stpmmen van de meer dan 5000 deelnemers aan het demonstratief congres landse taak; vrijstelling van militaire
"icuiiucu vau u dienst, voorzover mogelijk, voor bouwvak
van de K.V.P. als inzet van de campagne voor de verkiezingen volgend jaar. arbeWers minstens in de zomer; een ge-
Uit alle hoeken van het land waren zij gekomen en ongeveer 1000 personen, heel andere aanpak van de montagebouw.
die al zeer vroeg van huis moesten, knielden eerst neer voor het geïmprov,. afremmmg ja^n aHe^ntet ^^noodzake-
seerde altaar in de Margriethal, waaraan pater mag. Stokman OFM een gebieden, waarin de woningbouw in de
H Mis celebreerde. Er heerste een sfeer van ingetogenheid, doch tegen knel zit; wat meer armslag voor kleinere
ims 1 5 j gemeenten, waar zonder verstoring van
11 uur, toen alle congres-gangers binnen stroomden, veranderde die in h€t gehee] enkele woningen meer zouden
een stemmin" van opgewektheid bij het zien van eikaars kennissen. Vro- kunnen worden gebouwd; vergroting van
lijklieid was er, toen de Maastrichtse Harmonie „Kunst door Oefening" ^Xteï^'Tofwmateriatet^^noTg
iri de kleurrijke, bijna carnavaleske uniformen onder pittige muziek naar met garantie voor rendabiliteit van in-
binnen marcheerde en daarbij voegde zich de spanning naar de redevoerin- ;fnte^Sesb7e0/do;™|rivnagn Jfgf
ren, die uitgesproken zouden worden. Daaronder leefde de ernst, rnnar dency en het tempo; maatregelen tot het
vooral onder de jongeren heerste gestimuleerd door het massale van doorwerken bij geringe vorst en aanpas-
"""Y c sing van de vorstverletregelmg; geen on-
deze bijeenkomst en de spandoeken, hoog in deze immense ruimte, die
aanspoorden tot geestdrift, offerbereidheid en dienstvaardigheid zo'n
opgewekte geest, dat sommigen zich sierden met mutsen van kranten
papier en hier en daar zelfs een schild geheven werd met portretten van
Scliaepman en Romme.
aan H. M. de Koningin en het Hoog
waardig Episcopaat.
derhoudswerk in de zomer; import van
houten huizen; een loonregeling, waarbij
bekwaamheid en prestatie beter worden
beloond.
Treffend en daarmee naar ons gevoelen
der K.V.P. over de katholieke eenheid de kern van bet kwaad rakend, was de
aansloot. vergelijking, die de heer Kraaijvanger
De Belgische katholieken ondervinden maakte van de woningnood met andere
immers door de schoolstrijd aan den nationale rampen, zoals met de waters-
üve wat eenheid betekent en de heer nood. toen ook alles moest wijken om te
Gezamenlijk eten wekt zeker vrolijk- !?"FLaniet te verklaren, dat helpen.
en hu de monstermaaltnd in de landen christelijke plicht is In tijden van nood mag het geld geen
tot eenheid te komen. Spr. ging na, hoe in beslissende rol spelen. De gevolgen van de
België de C.V.P. op een korte periode na watersnood en de uitvoering van werken
heid en bij de monstermaaltijd in de
Bernhardhal, welke betiteling zeker niet
slaat op de voortreffelijke boerenkool met
De Nederlandse regering zal uit finan
ciële overwegingen in de toekomst min
der militaire leerling-vliegers voor oplei
ding naar de Ver. Staten sturen en meer
naar Canada, zo vernemen wij uit lucht
machtkringen. Zo zullen in April 16 en in
Mei 20 leerling-vliegers voor opleiding
naar Canada vertrekken.
Minister Staf zal eind November een
formeel bezoek aan Canada brengen en
een kijkje gaan nemen bij de Nederlandse
vliegers die bij de R.C.A-F. worden op
geleid
Gistermorgen in alle vroegte is Theo dor Innitzer, kardinaal aart-
bisschop van Wenen aan een hartverlamming overleden.
De kardinaal, die bijna tachtig jaar oud was, werd, zoals geme op
24 September j.l. in een ziekenhuis te Wenen opgenomen voor het
ondergaan van een operatie. Korte tijd daarna reeds kon hij het zie "en
huis weer verlaten, en er werd toen meegedeeld, dat er geei; reden voor
ernstige bezorgdheid bestond. De dood van de Prins der Kerk is nu dan
ook volkomen onverwacht gekomen.
Met het bestuur van het aartsbisdom is thans zijn coadjutor, mgr dr Franz
Jachym belast, die tot vicaris van het kapittel werd gekozen.
Schober. Op 19 September 1932 volgde
zijn benoeming door Paus Pius XI tot
opvolger van de toenmalige aartsbis
schop van Wenen, kardinaal Piffl. Een
jaar later, op 13 Maart 1933, werd hij
tot kardinaal verheven.
Kardinaal Innitzer werd op 25 De
cember 1875 te Weipert in Noord-Bo-
hemen als zoon van eenvoudige
ouders geboren. Zijn vader was wever.
Na zijn priesterstudies in de Oosten
rijkse hoofdstad werd hij in 1902
priester gewijd. Als studieprefect van
het Weense seminarie studeerde hij
vervolgens theologie aan de Weense
universiteit, waar hij na zijn promotie
in 1912 benoemd werd tot hoogleraar
in de godgeleerdheid.
Een jaar heeft kardinaal Innitzer
een regeringsfunctie bekleed. Van
1929 tot 1930 was hij minister van
sociale zaken in het derde ministerie-
Ms i xt X Pt
geserveerd, was er beslist gezelligheid. De
ruime pauze bood gelegenheid om hier en
daar een hand te drukken ministers,
Kamerleden en andere autoriteiten waren
broederlijk met de gewone kiezers bijeen
en eens rustig om zich heen te zien.
Een indrukwekkende stilte viel in de
Margriethal, toen de partij-voorzitter, Mr
worst, door meer dan 300 kellners vlot steeds aan bet bewind heeft deelgenomen, tot voorkoming van een nieuwe waters-
i i i!_. tot de liberalen en de socialisten kans nood hebben wij ook niet met zuinige mid-
kregen het politieke leven te beheer- delen opgelost en toen de vrees bestond,
sen. Men weet, hoe de christelijke groep dat wij door een onvoldoende defensie
op de eerste wet van Collard heeft ge- wellicht weer eens een keer onze vrijheid
reageerd, maar niettemin werd aange- zouden kwijt raken, zijn wij ook niet zui-
kondigd. dat andere schoolwetten zouden nig geweest. Wordt nu wei voldoende
volgen. Men is beschaamd in de ver- beseft, dat als wij het woord woning-
wachting, dat de regering zich verder mak nood uitspreken, dat wij dan van ean
zou houden, en de heer Lefèvre is de lei- werkelijk nationale nood spreken? Zijn
H. W. van Doorn, na de opening van het der van de SOCialisten, Buisset, tenmin- wij allen er wel voldoende van doordron-
congres met de aloude christelijke groet. st€ dankbaar, dat hij een illusie heeft ont- gen, dat dit werkelijk een nationale nood
eerbiedige woorden wijdde aan de nage- nomen Het natuurrecht leert dat er bij is geworden, nu wij veel langer, dan men
dachtenis van Kardinaal De Jong, hetgeen onrechtvaardige wetten een bepaald recht op grond van oude prognoses heeft ge-
staande werd aanhoord op revolutie is, maar zover willen de ka- dacht, met hef tekort aan woningen bhj-
Mr van Doorn herdacht Kardinaal De t£olieken niet gaan De socialisten kwa- ven zitten, dat destructief werkt op rf»
Jong zeer bijzonder als Nederlands staats- 1950 wel in opstand. De christe- ---
burger bij uitnemendheid en werker voor gerneenSchap in België wordt naar
een katholieke eenheidspartij,' om zijn de keelTegreoen en de heer Lefèvre hoop-
vurig appèl tot de katholieken om hun de K V P zich zou versterken, niet
eenheid niet het minst op staatkundig ter- alleen doorfusies, maar ook door udt-
rein te bewaren. Deze^ wekroep, aldus de bouw v£m het programma. waarin
mentaliteit van ons
de
goede
geest en de
volk?
Er zal volgens spreker naar moeten
worden gestreefd, de woningbouw te halen
uit de subsidiëring door de staat, en
de situatie te
I
rein te oewicu. bouw van het programma, waarin „etracht moeten worden, de situatie te
heer Van Doorn, blijft voor ons zijn ge- creet gesta]te WOrdt gegeven aan de so- benaderen di bi- normale omstandig-
wichtige betekenis behouden. Denken wij j e staatkundige leer van de Kerk. h H mnoiuiv Maar ziin mening kan
aan hem als aan iemand, die beter dan wie Succes b« «je aanstaande verkiezingen
ook in het gewicht en de betekenis van ons zou niet aneen een zegen voor de K.V.P.
werk heeft geloofd. zijn, maar voor heel de christelijke poli-
tiek' in Europa. 1 v
Autoriteiten Qp da rede van de heer Lefèvre, die
mede namens zijn Luxemburgse collega
Mr Van Doorn begroette ve^Mgens de sp.,ak_ volgde een langdurig applaus waar- Tweg beeMen van het te Utrecht gehou-
aanwezige autonteiten onder wie de leden muziek het Belgische volkslied in- r^ntbnlipTcp Vrilhn-
van de Raad van State. Mr J. R. van na ae muzle 1 8 den congres van de Katholieke VolKS-
Schaik en Baron van Voorst tot Voorst; zeDe heer j Middeihuls, lid van de Eerste partij: links de bestuurstafel en rechts
heden mogelijk was. Naar zijn mening
ook pas van welvaart gesproken worden,
wanneer de primaire levensbehoeften
van voeden, kleden en wonen, kunnen
worden bevredigd.
de ministers Mr Fr. van Thiel, IrKWitte, V0ötóttVr*Tan de'^AB., hield prof. mr C. P. M. Romme, fractie-voor-
A. C. de Bruijn minister
in de namiddag de Staatssecretarissen
mej. dr A. de Waal, dr G. Veldkamp en H.
Moorman; hoogleraren van Nijmegen en
Tilburg; de hoofdlegeraalmoezenier. Mgr.
Kol. H. J. M. van Straelen. de hoofdvloot-
aalmoezenier Mgr J. F. M. de Sain, de
bijna voltallige katholieke fracties van
Eerste en Tweede Kamer; de heer Th. Le
fèvre, voorzitter van de C.V.P. in België,
die met een grote delegatie naar Utrecht
was gereisd, de heer Jean Winkin van de
Katholieke Nationale Partij uit Luxemburg
en vertegenwoordigers van stands- en
vakorganisaties.
Spreker bracht hulde aan de moedige
strijders in België voor de rechten van
het katholiek onderwijs om dan uiteen te
zetten, dat de K.V.P. een rechtvaardige
politiek wil voeren, warbij zij haar eigen
weg gaat. Daarvoor is dit congres be
doeld De K.V.P- zal zich niet laten leiden
door vrees voor etiketten, die tegen-
haar willen opleggen. De partii
beleeft met haar ledental van 465.000 een
md van bijzondere bloei, maar van nog
hptekenis is wellicht, op welke wijze
m v,=r verworvenheden weet te consoli-
z'j baar goeds <joor haar bereikt
deren, j goodwill weten te verwer
en zij h verbreed vertrouwen in
ven' „utlek hetgeen een opgaande lijn
haar politiek, n vereteviging van het
va^--C nnaraat ten gevolge heeft. Dit laat-
partu-appara t danken aan de financiële
ste is mede t kathoii6ke volksdeel in al
steun van Waarvoor de partij-lei-
een meerdere malen door toejuichingen zmer van de K.V.P. in de Tweede Ka-
onderbroken rede over ..Katholieke poli
tiek; rechtvaardige politiek
mer tijdens zijn rede.
(Van onze redacteur)
Als Christen is de katholiek verplicht
persoonlijk mede te werken aan de vorin-
geving van staat en maatschappij- Hij
moet dat binnen het kader van de alge
meen christelijke beginselen, zoals die
door de Kerk worden geleerd, doen als
mens met eigen verantwoordelijkheid; dat
wil zeggen als mondig Christen» die met
onderscheidingsvermogen de directieven
van de kerkelijke overheid volgt. Die di
rectieven moeten voortvloeien uit de ge
dachten wisseling tussen het kerkelijk ge
zag en de gelovigen, die tezamen de Kerk
vormen. In Nederland mogen de grenzen
van de publieke opinie In de Kerk wel
wat ruimer gesteld worden dan tot nog
toe het geval is.
Dit zijn enkele gedachten, die werden
uitgesproken door pater dr B. van Bil-
sen O.F.M. en pater Steph. Kreijkamp
O.P., tijdens de studiedagen over geeste
lijk leven, welke Zaterdag en Zondag ge
houden zijn te „Drakenburgh". In het bij
zonder wees pater Kreijkamp er op, dat
ook in de Kerk de publieke opinie een rol
speelt, zij het dat haar functie afwijkt
van die in de democratische staat. Dat
heeft men te aanvaarden omdat de struc
tuur van de democratische van onder op
gebouwde staat verschilt van de struc
tuur van de van bovenaf geordende Kerk
[n Nederland is die publieke opinie nog
te weinig ontwikkeld. In dit verband be
treurde pater Kreijkamp het ,dat het idee
van parochiepariementen nog steeds
slechts een idee is gebleven.
ste is mede t tholi6ke volksdeel in al
steun van n waarv00r de partij-lei-
zijn geledinge kbaar js. Daardoor kan
ding bijzonder kerker dan ooit te
de verkiezing® rden> maar dit is ook
voren gevoerd zjch baar volle ver_
nodig, omdat «e p 1 is> waarvoor nog
antwoordelijkheio moeten worden,
grotere offers gevraag"
Door de reformatie, die de Kerk in de
richting van een strijdorganisatie met
sterke gezagsbindingen dwong, is de rune-
tie van de publieke opinie op de achter
grond geraakt. Deze tendens werd nog
versterkt door de gevaren-pastorale
welke in de wereld niets dan gevaren zag
waartegen de gelovigen moesten worden
beschermd. Thans is men bezig de functie
van de publieke opinie te herontdekken
Deze functie is inhaerent aan de kerkelijke
organisatie, die geheel ook in haar
liturgie gebaseerd is op de dialoog tus
sen priesters en gelovigen De gelovigen
vervullen hun taak pas naar behoren
wanneer zij aan deze dialoog deelnemen
Dan pas zijn zij mondig Christen.
Dit houdt ten aanzien van het maat
schappelijk leven in. dat zij weliswaar
gebonden zijn aan eventuele kerkelijke
bevelen, maar dat zij overigens bij de op
bouw van de maatschappij, welke in "e
eerste plaats de taak der leken is hun
eigen weg moeten zoeken. De richtlijnen
welke de kerkelijke overheid le dien aan-
zien volgens haar goede recht uitvaardig
moeten zij met onderscheidingsgevoel voor-
het essentiële en het minder belangrijke
volgen. Zij moeten een epen oog bobben
voor de marge van vrijheid, die hierbij
aan hen wordt gelaten.
Pater van Bilsen kwam tot de conclu
sie, dat de thomistische staatsidee voor
al voorzover deze door latere volgelin
gen van de H. Thomas is geïnterpreteerd,
voor correctie vatbaar is. Bouwstenen
voor deze correctie zijn aangevoerd in
de inaugurale rede van prof. Loeff. De
open opvatting van de staatsidee, welke
prof Loeff stelt tegenover de traditionele
katholieke opvatting, is echter nog niet
volledig uitgediept tot een afgerond sy
steem. Men gaat echter te ver, zo be
toogde pater Van Bilsen, indien men
zoals dr Brongersma, de opvatting van
Loeff uitlegt als een pleidooi voor de
doorbraak. Tenslotte concludeerde hij. dat
ook de open opvatting van de staatsidee
voert tot de plicht van iedere katholiek
persoonlijk om mede te werken aan de
vormgeving van staat en maatschappij.
Als aartsbisschop van Wenen had
karniaal Innitzer een zeer moeilijke
en verantwoordelijke post als gevolg
van het feit, dat Kerk en partij dikwijls
werden geïdentificeerd, waarbij de
Kerk dan veelal verantwoordelijk
werd gesteld voor werkelijke of ver
meende fouten, die de partij op het
politieke vlak maakte. Onder het be
wind van Dollfuss en Schuschnigg,
speelde de kardinaal een grote rol in
de anti-nationaal-socialistische politiek
van de regering Zo liet hij op Kerst
mis 1933 in alle parochiekerken een
herderlijk schrijven bekend maken,
waarin de nationaal-socialistische leer
krachtig werd veroordeeld.
In 1938, toen de Duitse troepen
Oostenrijk bezetten, brak een zeer
moeilijke periode aan. Kardinaal In
nitzer toas van mening, dat het zijn
plicht was een compromis met de
naüonaal-socialisten te zoeken, doch
al spoedig bleek hem. dat Hitler's uit
drukkelijke beloften van godsdienst
vrijheid beloften waarop de kar
dinaal zijn hoop gevestigd had niet
werden nagekomen. In 1938 reeds
werd de Katholieke Actie, die de kar
dinaal in 1934 in het leven had geroe
pen ten einde de Kerk van binnenuit
sterker te maken, door de nazi's ver
boden. De kardinaal zelf werd door de
nationaal-socialisten voortdurend zeer
nauwlettend in het oog gehouden.
Dit heeft evenwel niet verhinderd,
dat de grijze kardinaal aan de meest
grove verdachtmakingen en laster
campagnes van de zijde van de com
munisten heeft blootgestaan.
Na het einde van de oorlog, in 1945,
heeft de kardinaal zijn krachten ge
wijd aan de reorganisatie van zijn
diocees en de wederopbouw van de
verwoeste St Stephanuskathedraal,
die met Kerstmis 1948 weer in gebruik
is gesteld. Grote activiteit ontplooide
kardinaal Innitzer ook op het gebied
van de caritas, zowel tijdens als na de
oorlog. In het bijzonder het probleem
der ontheemden had zijn volle aan
dacht.
Laatste tocht
Morgen zal het stoffelijk overschot
van kardinaal Innitzer in de Consis
toriezaal van het aartsbisschoppelijk
paleis van Wenen worden opgebaard.
De begrafenis is vastgesteld op Vrij
dag. t)e plechtigheden vangen aan met
een rouwstoet door de Weense binnen
stad. Na de pontificale H. Mis van
Requiem in de Sankt Stephansdom
zal het stoffelijk overschot worden bij
gezet in de grafkelder van de Weense
aartsbisschoppen onder het hoofd
altaar van de kathedraal Alle Oosten
rijkse bisschoppen, alsmede vertegen
woordigers van de regering en van
openbare lichamen zullen bij de begra
fenisplechtigheden aanwezig zijn.
Door de dood van kardinaal Innitzer
is het H. College van kardinalen te
ruggebracht tot 62 leden in plaats van
70.
Door het instorten van eer jacobsladder
in de kunstmestloods van de Aankoop-
Centrale te Marum zijn iwee arbeiders
ernstig gewond geraakt. Een hunner, de
37-jarïge T. van Houten uit Nuis vader
van drie kinderen wera zodanig ge
wond dat hij in het academisch zieken
huis is overleden. De andere A. Veenstra
uit Marum, is ernstig gewond (schedel-
basisfractuur) in het ziekenhuis opge
nomen. De arbeiders raakten onder de
transportband toen bij het verplaatsen en
instellen het gevaarte kantelde.
De heer Middelhuis begon met te ver
klaren, dat de politiek van de partij, die
om tot het hart van het katholieke volk
te spreken zelf een hart moet hebben, zal
moeten spreken tot het hart en het gevoel
overhe PP Mr yan Doorn beide. Hij merkte op, dat de mensen nog
Bij al dit optimisme helemaal gerust altijd snakken naar gerechtigheid, die een
op één punt toch m bet katho- y.a,n de grondpijlers is van de christe-
en wel inzake de 1')y.xor~arheidsapparaat. Jke sociale leer. Al leven wij in een
lieke volksdeel in het0 waar bet Periode van hoogconjunctuur of hoge
Hebben we in het ov -rhwordtV0vc>orbereid, )v.eIvaart' ,toch is ,n°g "iet aan recht
vaardige eisen voldaan. Er is een sociaal
regeringsbeleid vaak .0]doende kans
gericht en Uitgevoerd, wel v Fecht' waarvoor de K.V.P. immer op de
om onze stem te laten hore bres heeft gestaan, en er moet een goed
aijn, de partij-voorzit- evenwicht gevonden worden tussen per-
Het wordt tfla> „laatkundige for- soonlijke en gemeenschapsverantwoorde-
ter, dat wc ook van de staatkuna.g l.jkheid,
matie uit en anders dan incide Het is niet alleen goed, maar ook recht-
ink eaan bezig houden. De vaardig, dat de sociale verzekeringen
met dit vraagstuk gaan niet> dat waar nodig uitgebreid worden mede tot
heer Van Doorn ontvem ,,ptreft, die j zelfstandigen. Ook in deze groep zijn
het hier een delicate kwestie d ouden-van-dagen en kinderrijke gezinnen
bezinning vereist maar hij acht het goed in nood. Door zich bij haar politiek te
„u,ar te stellen, dat richten naar de sociale encyclieken en
door haar hier openbaar katholie- oe Vastenbrief der bisschoppen van 1949,
men weet, dat de K.V.P. v0° waaruit de heer Middelhuis telkens ci-
ke volksdeel een redelijke mvl ^.er<*e> ls de K.V.P. uitgesproken een par-
1 y maatschappelijke, dus sociale
tendeert. hgt rechtvaardigheid.
Mr Van Doorn herinnerde dan aan^^ In de maatschappij, die ons voor ogen
accoord tussen K.N.P. en K.vdg staat, moet de vorming van groot-kapi-
hij vertrouwt, dat de PartW reu„. taal als eigendom van enkelen worden
K.N.P. dit goedkeurt. Hij mtte ij omgebogen naar de vorming van kleine
de, dat men zich in die kring ,""(,an vermogens. De opeenhoping van produc-
laten leiden door het vermaan, bemiddelen in de handen van enkelen
socialistische zijde, om het maar moet plaats maken voor de deelneming
de bisschoppen te diskwalibc - door velen. Nodig is verder een systeem
door het grote goed van deHeat van vrijere loonvorming, waarbij de
heid. Reeds thans zijn b.e' kpg volksdeel VETantwoordelijkheid van de be-
wijzingen, dat het katholieke voiksaeei dmjfsgencten beter tot zijn recht komt.
straks bij de verkiezingen m De heer Middelhuis verheugde zich er-
reikte resultaat zijn instelT'in'"f dat "l over, dat de katholieke levensbeschouwing
tuigen, en Mr Van Doorn hoopia*i vu* ons in vele gevallen over aJle belangen-
de heren Ruygers en Willems met nun verschillen heenbrengt tot eendrachtige
aanhang tot een dusdanig naaeime samenwerking, en getuigde namens de
bracht worden, dat ook zp kl.ap, katholieke arbeiders, maar ook namens
ter de partij, die alle katb°n<£ hn,. anderen van zijn voldoening over de
ten wil
samenbundelen terugkeer van de K.N.P.
zijn voldoening
a de K.N.P. in het eenheids-
verband van de K.V.P.
Ook de heer Weiter en de zijnen, aldus
de heer Middelhuis, hebben daadwerke
lijk getoond als katholieken een offer
voor de katholieke eenheid te willen
brengen. Ook al zullen de heer Weiter en
7 ik nog wel menig verschil van mening
Belgisch' onder WIJS-dram a krijgen, voor zjjn moedige daad betuig
leerzaam voorbeeld ik gaarne' ecrbied en rcspect"
Dertien punten voor woning-
bouw-program
In zijn rede over >,De Woningbouw"
aan een maatschappij naar werkelijk
christelijke normen. Wellicht wordt straks
onder de voormannen van deze groep nog
gelogenstraft het woord van H°ratius, dat
het eens gesproken woord van geen te
rugkeer weet.
Fen hoogtepunt van het congres is onge-
twiifeld geweest dc toespraak van de heer
Lefèvre voorzitter van de C.V.P., die zo
mooi bij deze woorden van de voorzitter
(Van onze correspondent)
BONN, Zondagavond.
Bijna duizend ontslagen Duitse gevangenen zijn tijdens dit weekeinde
uit de Sovjet-Unie in de Bondsrepubliek teruggekeerd Enkele honderden
in in de Oos.dui.se republiek op vrije voeten gesteld. Daarmee lossen
de Russen hun belofte in die voor weinig weken bij dr Adenauers bezoek
aaLMoveHverdderërnimn9000 veroordeelden, die naar Duitsland worden
teruggestuurd, worden ,n de eerstvolgende twee weken verwacht. Daarna
wil de Bondsregering nog onderhandelen over de mogehjke terugkeer vtn
niet-veroordeelde Duitsers, die in de Sovjet-Un.e min of meer zijn „zoek
neraakt" Hun aantal is niet bekend en de Bondsregering heeft nog met
medegedeeld, over hoeveel van deze personen zij aanwijzingen beeft.
de gehele bevolking van de stadjes
aan de zönegrens, waardoorheen de
karavaan der gevangenen passeerde,
was reeds in de prilste ochtenduren
uitgelopen. Beierende klokken, lof
zangen, gemeenschappelijk gebed, of
ficiële redevoeringen en het „Deutsch-
land, Deutschland über alles" bege
leidden de soms ontroerende taferelen
van het weerzien. Vele officiële rede
voeringen huldigden de terugkerenden
als „martelaren" voor het vaderland,
tegenover wie dit een heilige plicht
had te vervullen. Slechts op verre af
stand van het bloemrijke toneel in
Friedland, in het Westfaalse stadje
Lemgoe, sprak een eenzame stem van
de „laatste oorzaak van het lijden der
terugkerenden", namelijk „de oorlog
die Hitier lichtvaardig ontketend
heeft".
Zoals te verwachten was, heeft men
in de Bondsrepubliek van de terug
keer der gevangenen zo iets als een
nationale gebeurtenis gemaakt. Het
heeft bij deze gelegenheid ook met
ontbroken aan aanmaningen aan de
Westelijke mogendheden om ook de
nog in'Westelijke gevangenissen ver
blijvende oorlogsmisdadigers huistoe
te'sturen. Men kan er zeker van zijn,
dat de actie in deze richting m de
komende weken nog zal worden ver
sterkt.
Over met bloemen bestrooide we
gen zijn de ontslagenen Zondag in de
bondsrepubliek binnengeleid. Met dui
zenden waren de familieleden der
terugkerenden naar het barakken
kamp Friedland bij Göttingen geko
men, in de hoop op een weerzien en
Nergens iverd echter gesproken over
de mïllioenen mensen, voor wie de in
naam van deze oorlog gepleegde mis
daden geen terugweg naar het aardse
tehuis meer hebben opengelaten. De
herinnering daaraan wordt in deze
dagen in honderden Duitse plaatsen
overspeeld door de marsen van mu
ziekkorpsen, die allerwegen de terug
kerenden in hun 'woonplaatsen staan
op te wachten om hen een grootse
rentree in het Duitse leven te bezor
gen. Met alle respect voor de mense
lijke beroering van een weerzien na
een wachten van tien jaar, moet men
zich als waarnemer toch afvragen, of
het niet raadzamer geweest ware deze
liquidatie van de oorlog tegen de ach
tergrond van de gruwelen te plaatsen,
waarvoor deze mensen terecht of ten
onrechte werden veroordeeld.
De terugkerenden omvatten tot
dusver alleen zulke veroordeelden,
aan wie door de Sovjet-regering am
nestie werd verleend. In de komende
weken worden ook ruim 700 veroor
deelden verwacht, wier misdaden naar
het oordeel der Russen zo zwaar we
gen, dat een amnestie niet gerecht
vaardigd zou zijn. Zij zullen aan de
Duitse justitie worden overgegeven,
doch het is hier nog niet bekend, wat
met deze groep zal gebeuren. Een
woordvoerder van het ministerie van
Justitie had reeds voor jL Vrijdag een
bekendmaking daarover aangekondigd,
doch deze is tot dusver uitgebleven.
Een deel der gevangenen, dat in
Oost-Duitsland zou worden vrijge
laten, ongeveer 200, heeft de weg
naar het Westen gekozen. Zij pro
testeerden zo heftig tegen hun toe
wijzing aan de Duitse democratische
republiek, dat de Volkspolitie be
sloot hen door te sturen. Andere
naar Oost-Duitsland gezonden ver
oordeelden namen op eigen gelegen
heid de benen naar West-Berlijn.
Alle terugkerenden waren overigens
verbolgen over het feit, dat de
Volkspolitie van Oost-Duitsland hen
alle contact met de bevolking had
onmogelijk gemaakt. In Rusland en
Polen waren zij op hun negendaagse
terugweg veel beter behandeld.
Onder de terugkerenden zijn twee
van Hitler's allernaaste getrouwen:
zijn kamerdienaar Linge, die de lijken
van Hitier en zijn geliefde zelf had
verbrand en zijn piloot Baur, die in
de hel van het brandende Berlijn nog
op des Führer's bevel een poging ge
daan heeft om de beruchte heer Bor-
mann te redden en die nu de dood van
deze sinistere figuur bevestigd heeft.
Dan was onder de vijftig Hitier-
generaals, die de stoet uit Rusland
openden, de heer Seydlitz. Hij had in
1944 zijn diensten verleend aan de
Russische propaganda voor een stop
zetten van de verloren strijd aan het
Oostfront en verkeerde op die grond
niet „on speaking terms" met zijn
collega's. Seydlitz begon van de weer
omstuit met bittere aanvallen op de
Westduitse politieke koers, die hij
echter na een etmaal weer plechtig
herroepen heeft.
Zondagmiddag om circa vier uur is aan
boord van het Duitse schip „Ilmenau" tus
sen twee opvarenden ruzie ontstaan, waar
bij een hunner een mes heeft getrokken
en daarmee de ander dodelijk heeft ver
wond. Het slachtoffer, de 23-jarige Duitse
Steward W.R., werd in de linker boven
helft van de borst getroffen en overleed
kort daarna. Het lijk is in beslag geno
men en door de G.G. en G.D. naar het
Wilhelminagasthuis vervoerd. De dader,
de 36-jarige Duitse matroos, is aangehou
den. De recherche van de rijkspolitie te
water stelt een onderzoek in.
De „Ilmenau" was Zondagochtend om
half zeven in Amsterdam aangekomen en
had ligplaats gekozen in de Minervaha-
ven. Het schip heeft een lading hout aan
boord.
