witte doek
j?SlL
V00R30HG
Keizer Karei V doet afstand
van de regering
Suikerfabrieken in volle actie
m m m I
GOED TEGENSPEL
SCHAKEN
25 October 1555
DE HEILIGE VAN DE WEEK
HET GRABBELTONNETJE
ft m m
m i m
m m
i WÈ 12
liliH
BRIDGERUBRIEK
In
'»VWv
24 October: Aartsengel Raphaël
mIÖlH
ZATERDAG 22 OCTOBER 1955
Uit het Boek Genesis der filmhistorie Ontdekking in de Congres-
bibliotheek te Washington. Papierrollen werden celluloidrollen
Journaal. Fragmenten uit het eind van de vorige eeuw. Eerste
superfilms' waren Italiaans. De loopbaan van „La Lollo".
Zingen op feestjes. Ontmoeting op straat. „Altri Tempt' met
de Sica eerste internationale succes. Contact met Howard Hughes
Franse filmpremière in Moskou „Die films over kolchozen
en tractors ben ik beu John Hodiak plotseling overleden.
PAGINA
VADER VAN TWEE CAPU-
GIJNEN WORDT 100 JAAR
i m m m*
m m m m m
mm mm
o. 0 m m
a o, 'O. t
s o o a o
n m r
(Slot)
3 'O. m m
a a m o
m a
CORHESI'ONÜËN'I IE-A DHESt
PUS1BUS 8, lllLFLliüUM
WERELDNIEUWS
(Van onze filmredacteur).
Door de „United States Information
Service" in Den Haag zijn dezer dagen
voor een aantal genodigden enige
filmpjes vertoond, die in filmhistorisch
opzicht thuis behoren in het Boek Ge
nesis.
Deze uit de jaren 1891 tot 1912 daterende
films zijn afkomstig uit de bibliotheek
van het Amerikaanse Congres in Wash
ington en geven een even leerzaam als
belangwekkend overzicht van de eerste
ontwikkelingsfase in de Amerikaanse
filmindustrie.
De wijze, waarop deze filmpjes be
waard zijn gebleven, is zeer merkwaar
dig. Celluloid heeft de eigenschap om in
de loop der jaren zo bros te worden, dat
het bij de minste aanraking uiteenvalt.
Voor 't nemen van afdrukken, laat staan
voor projectie, is het dan volkomen on
bruikbaar geworden. De films in de Ame
rikaanse Congres-bibliotheek waren ech
ter afgedrukt op rollen papier. Aan het
einde van de vorige eeuw kende de Ame
rikaanse wet uiteraard geen auteursrech
ten op films. De producenten uit die tijd,
die zich auteursrechten op hun films wil
den verzekeren, waren daarom verplicht
van hun producten een afdruk op papier
te maken en deze ter registratie aan de
Library of Congress" in te zenden. Daar
werden ze in houten kisten opgeslagen
envergeten, tot ze onlangs weer wer
den gevonden door iemand, die op de ge
dachte kwam, er nieuwe afdrukken op
celluloid van te laten maken.
Een moderne kleurenfilm die voorop
werd vertoond, laat eerst het veel tijd,
geduld en deskundigheid vergende pro
cédé zien door middel waarvan de oude,
vaak half vergane papierrollen in to
taal zijn er ruim 300 teruggevonden
weer geschikt worden gemaakt om op
nieuw te worden gefotografeerd en toont
vervolgens de ingenieuze technische
methode, die daarbij wordt gevolgd
De filmpjes zelf zijn natuurlijk uiterst
primitief. Eén der eerste, zo niet de eerste
Gina Lollobrigida: opvallend talent
voor tekenen
Amerikaanse film, is „The Sneeze" (De
Niesbui), die slechts enkele seconden
duurt en die men de tegenhanger van de
Franse „La Sortie des usines Lumière a
Lyon-Montplaisir" ztou kunnen noemen:
beide films hadden geen ander doel dan
het weergeven van een beweging. Overi
gens bestaan de films vrijwel hoofdzake
lijk uit journaalfragmenten: Paus Leo
XIII, gezeten op de Sedia gestatoria 'n
opname, die al eerder is vertoond, een
bezoek van president Theodore Roosevelt
aan de Amerikaanse vloot, een duikoefe-
ning met de eerste Amerikaanse onder
zeeër inl898, de eerste vliegproef in Ame
rika in 1901. de eerste autoparade in 1902
en verscheidene sportevenementen, hoe
wel er ook een uit 1897 daterende speel
film „The Ex-convict" bij is.
Verschillende van deze filmfragmenten
zijn opgenomen in een eveneens door de
United States Information Service ver
toonde film, die in opdracht van het Ame
rikaanse Navy Department is vervaardigd
ten behoeve van de opleiding van mari
ne-fotografen. In deze film wordt in kort
bestek een leerzaam overzicht gegeven
van de ontwikkeling der cinematografie,
te beginnen met praehistorische rotsteke
ningen en afbeeldingen in oud-Egyptische
graven, die reeds de illusie van beweging
poogden te geven.
Uiteraard wordt in deze Amerikaanse
film de nadruk gelegd op de bijdrage van
Edison tot de ontwikkeling van de cine
matografie. maar toch wordt de rol, die
vele geleerden van vele landen geduren
de vele jaren bij deze ontwikkeling heb
ben gespeeld, niet vergeten.
De objectiviteit, waarmee in de film
van de Amerikaanse marine aan niet-
Amerikanen de eer wordt gegeven, die
hun toekomt, doet des te prettiger aan,
omdat aan gene zijde van de Oceaan vaak
een mentaliteit heerst, welke misschien
wel het beste wordt gekarakteriseerd door
de anecdote van de Amerikaan, die tij
dens een reis met de „Nieuw Amsterdam"
tot een Nederlander zei: „Wanneer leren
jullie nu eindelijk ook eens dit soort sche
pen bouwen?" Op het gebied van de film
is het niet veel anders. De meeste Ame
rikanen geloven heilig, dat Edison de ci
nematografie op z'n eentje heeft uitgevon
den en dat de eerste speelfilm door David
W. Griffith werd gemaakt. Een prijzens
waardige uitzondering daarop maakt Ce
cil B. De Mille, die deze laatste eer
voor zichzelf schijnt te hebben opgeëist.
Een feit is het intussen, dat enkele ja
ren voordat De Mille's „The Squaw Man"
in 1914 Hollywood het aanzijn gaf en
voordat Griffith's „Birth of a Nation" in
1915 de Amerikaanse film nieuwe waar
digheid verleende, er al speelfilms waren
gemaakt in Engeland, Frankrijk, Italië,
Rusland, Duitsland en zelfs Australië.
Op het gebied van de „superfilm" wa
ren de Italianen het meest ondernemend.
Ze hadden de wereld al verbaasd doen
staan met films als „Odyssee". „De Val
van Troje", ,De Drie Musketiers" De
Plundering van Rome" en ,Quo vadis?",
toen Amerika's langste, zo niet indruk
wekkende bijdrage t°t de filmkunst „Buf
falo Bill" was
Het vorige jaar vertolkte ze de titelrol
in de verfilming van Alberto Moravia's
roman „La Romana" die onlangs hier te
lande in vertoning is gekomen.
In 1950 liet de toenmalige directeur van
de R.K.O.-filmmaatsch^ppij Howard Hu
ghes haar naar Hollywood komen, maar
tot een optreden in Amerikaanse films
kwam het niet. Wel schijnt zij een con
tract te hebben afgesloten, volgens het
welk zij zonder de toestemming van
Hughes niet in een Amerikaanse film mag
optreden.
Nu Gina Lollobrigida „La Lollo",
zoals ze in de wandeling wordt genoemd,
in hoogst eigen, welgebouwde persoon
een bezoek aan ons land heeft gebracht,
voelen we ons min of meer verplicht, iets
over haar en haar loopbaan te vertellen.
Gina zag op 4 Juli 1927 het levenslicht
in het stadje Subiaco, dat 80 kilometer
ten Oosten van Rome ligt. Op school wa
ren haar vorderingen middelmatig, maar
ze bleek een opvallend talent voor' teke
nen te bezitten, zodat het voor de hand
lag. dat ze later naar de academie voor
schone kunsten in Rome werd gestuurd.
Het leven daar beviel haar heel wat beter
dan in de provincie, hetgeen haar intus
sen. aldus meldden de geschiedschrij
vers, niet belette om hard te studeren,
hoewel ze zo nu en dan zong voor vrien
den op feestelijke bijeenkomsten. Op hun
advies ging ze zangles nemen en wel met
zoveel succes, dat Ze eens zelfs werd ge
ëngageerd voor een tournee met de be
kende zanger Tito Gobbi.
In 1947 werd zij „voor de film ontdekt",
zoals dat heet, door de regisseur Mario
Costa. Deze zag haar op straat lopen,
sprak haar aan en vroeg haar, of ze een
filmproef wilde afleggen. Gina. toen al,
niet van gisteren, deelde hem beleefd,
maar koel mede, dat dit „een heel oude
truc" was. Costa ligitimeerde zich echter
en Gina ging naar ze later bekende
„louter uit nieuwsgierigheid" op zijn
voorstel in. De test werd een succes en
Costa gaf haar een rolletje in zijn film
„Het leven van een clown". In de daarop
volgende twee jaar trad ze in vijf
films op.
In 1949 kreeg Gina haar eerste grote
filmrol in „Miss Italië", waarin ze als arm
naaistertje de Assepoes was van een rijke
Amerikaan a] prins. Hierna kwam haar
carrière pas goed op gang, Achtereenvol
gens kreeg ze Erno Crisa en Yvonne San
son tot medespelers in „Toevalskinderen"
Gino Cervi in „De Bruid kan niet wach
ten", Ermanni Randi in „De Jonge Caru
so" en Vittorio de Sica in Altri Tempi"
onder regie van Alessandro Blassetti, dit
was haar eerste internationale succes.
René Clair plaatste haar naast Martine
Carol in „Les Belles de Nuit" waarin
Gérard Philipe de mannelijke hoofdrol
speelde. Ook in de film „Fanfan-la-tuti-
pe" trad ze met Philipe op. Met Errol
Flynn als partner speelde ze in „Cros
sed Swords" en met Humphrey Bogart
onder regie van John Huston in de thril
ler-parodie „Beat the Devil". Haar inter
nationale bekendheid werd in de afgelo
pen jaren versterkt door films als „Le
Grand Jeu" over het Vreemdelingen
legioen en door de eerste twee films in de
„Brood, liefde en.."-serie, waarin zij
Vittoria de Sica als tegenspeler heeft.
Haar laatste film, waarmee ze onlangs
in Parijs gereed gekomen, heet „Trape
ze", waarin Burt Lancaster en Tony Cur
tis de mannelijke hoofdrollen spelen.
Daarvóór trad ze op in „De mooiste
vrouw ter wereld", waarvan gisteren in
Amsterdam de Nederlandse première
plaats vond.
De afgelopen paar jaar heeft Gina eni
ge reizen gemaakt naar Noord- en Zuid-
Amerika, waarbij ze o.a. officeel werd
ontvangen door president Eisenhower en
de Argentijnse ex-president Juan Peron.
Gérard Philipe
Bij gelegenheid van het Italiaanse Film
festival, dat het vorige jaar in Londen
werd gehouden, is ze voorgesteld aan
Koningin Elisabeth en andere leden van
de Engelse koninklijke familie.
XXX
Voor 't eerst sinds de Octoberrevolutie
van 1917 heeft van de week in Moskou de
wereldpre.
mière plaats
gehad van een
Westerse film:
„Les Grandes
Manoeuvres"
van de be
faamde Fran
se regisseur
René Clair
met Gérard
Philipe en Mi-
chèle Morgan
in de hoofd
rollen.
Met deze
galapremière,
die plaats
vond in het
gebouw van
Sovjet-Film
club en die
werd bijge
woond door
tal van voor
aanstaande
Franse film
sterren, onder
wie Dany Ro
bin en Daniel
le Darrieux en door vele Russische
acteurs, regisseurs en schrijvers, werd
een Frans Filmfestival geopend, dat twee
weken Zal duren.
Al'een week tevoren hadden de bewo
ners van Moskou n lane rijen voor het
theater gestaan om een kaartje voor deze
première te bemachtigen. Kaartjes van
vijf roebel gingen op de zwarte markt
grif voor veertig roebel van de hand.
De beste reactie van „de man in de
straat", die een correspondent van „Uni
ted Press" in Moskou hoorde, kwam van
een taxichauffeur, die hem na de pre
mière naar huis reed. ,Het werd hoog
tijd", alsdus deze chauffeur, „dat we ein
delijk eens echte amusementsfilms krij
gen. Die films over kolchozen en tracto
ren ben ik beu. Ik wil wat ontspanning
en plezier hebben. Ik ben dol op buiten
landse films. Sommige zie ik wel vijf
maal".
Wanneer deze taxichauffeur de mening
van de grote massa in Moskou vertelt,
dan beloven de zeven films, die de Fran
sen naar Moskou hebben gestuurd, er
een daverend succes te worden.
In de badkamer van zijn huis in Holly
wood. waar hij zich gereed maakte om
zich naar de studio's van 20th Century
Fox te begeven voor zijn rol in de film
"Threshold of Space" is de filmacteur
John ("A Bell for Adano") Hodiak van
de week plotseling onwel geworden en
overleden. Hodiak werd „ontdekt" in de
film "Lifeboat" van Alfred Hitchcock,
die pas enkele weken geleden onder de
titel „Ballast der Wanhoop" hier te lan
de in vertoning is gekomen. Er werden
nog pogingen gedaan om zijn levensgees
ten op te wekken, maar de onmiddellijk
ontboden geneesheer kon slechts de
dood tengevolge van een hartaanval con
stateren.
De heer Harry van de Meeren te Meer-
veldhoven hoopt Zondag zijn honderdste
verjaardag te vieren. De jubilaris geniet
nog een uitstekende gezondheid en maakt
bijna dagelijks een wandeling naar zijn
73-jarige zoon. een zijner acht kinderen,
van wie er twee Capucijn zijn geworden,
namelijk pater Paschasius en pater Borro-
meus.
Schaakredacteur: P- A. KOETSHEID,
Huize Sint Barnardus, Sassenheim.
(Zaterdag 22 October)
DE PROBLEMEN VAN DEZE WEEK
Van de week ontvingen we het jury
rapport van de B.c.f.. waarin de resul
taten vermeld werden van de drie wed
strijden. die door haar jaarlijks gehouden
worden. Van Nederlandse zijde bestaat
voor deze probleemtournooien steeds zeer
goede belangstelling en er is daar al me
nig succesje behaald. Ook dit jaar wer
den daar verschillende onderscheidingen
verworven (van de 56 bekroningen 11!),
waarmede onzq lezers in de komende
weken nader kennis kunnen maken. U:t
alle delen van de wereld werd weer be
langstelling voor de wedstrijden van de
B.c.f. getoond
Honderd deelnemers met 232 problemen
De eerste prijs van de afd. driezetten is
een meesterstuk, dat we onze lezers voor
een nauwkeurige bestudering aanbevelen-
De aankondiging van de nieuwe wed
strijden nemen we in deze rubriek op,
alsmede die van een paar andere tijd
schriften. Oplossingen over drie weken.
PROBLEEMOPLOSSINGEN
No. 7317. A. Casa. Opl. 1. Df8—g7:.
waarna op zes verschillende velden mat
dreigt, nl. Dc7:. De5, Dg3 Dg5, Dh6 en
Re5. Het vernuftige in deze oplossing .s
dat, wat zwart ook speelt, slechts één van
deze zes matdreigingen opgaat. Deze uit
voering is bekend onder de naam van
het Fleckthema.
De oplossing 1. De7 faalt door 1
Td4'
No. 7318. C. Mansfield. Opl. Ka3—b4
dreigt 2. Da5tf.
GOEDE OPLOSSINGEN
Deze beide problemen werden goed op
gelost door: P. Baas. Lutjebroek; J. K.
Blom, Rotterdam; dr R. Bromberg. Roer
mond; L. M- v. D„ Maassluis: P. M
Dekker Rotterdam; J. Dickhaut Nijme
gen; H Th. van Goor, Voorburg; L. M
Hageman. Den Haag: H. A. Jansen. Breda;
B Kouwenhoven. Rotterdam; F. Pijls,
Maasbracht: Paul Raschdorf. Hannover;
C. v. d- Weide. Rotterdam; F. U. J. H.
Witte Rotterdam.
No- 7317 door W. H. Haring, Schip
luiden.
No. 7318 door W. Starman9. Utrecht.
Van een Griekse inzender, Paul Moute-
cides ontvingen we nog goede oplossin
gen van de nos 7306, 7307, 7309, 7311> 7312,
7314 en 7315.
CORRESPONDENTIE
H. L. te S- Uw beide oplossingen zijn
goed. Een hele omschrijving van de oplos
sing is onnodig. Zoals wij het in de
rubriek gewend zijn is voldoende. Deze
raad geven we ook aan enkele andere
inzenders, die het zich nodeloos moeilijk
maken.
De British Chess Federations kondigt de
volgende probleemtournooien aan:
No. 80. Orthodoxe directe twee-zetten
(hoogstens 2 per inzender), jury J. Bun-
''"no 81. Orthodoxe directe drie-zetten.
Jury J. Scheel (tournooi, in memoriam A.
W, Daniel).
No 82. Orthodoxe directe vier- of meer-
zetten. Jury E. Boswell.
In iedere afdeling prijzen van 40/-, 30/-.
20/-, 10/-.
Inzenders moeten van ieder probleem
twee diagrammen insturen voorzien van
naam, adres en volledige oplossing (en
niets anders aan G. W. Chandler, 46
Worcester Road, Sutton, Surrey. Enge
land voor 28 Februari 1956. Correcties
worden aanvaard tot aan de sluitings
datum.
Ter gelegenheid van zijn 70-jarig jubi
leum schrijft de „Helsingin Shakkiklubi"
een tournooi uit voor 2 en 3 zetten.
Prijzen van 2500, 1500. 1000 Fmk. in iedere
afdeling.
Inzendingen tot 1 April 1956 aan M.
Mvllyniemi, Otaniemi A 23, Finland.
Het tijdschrift „Zeit im Bilde" schrijft
een tournooi uit voor directe drie-zetten
met 3 prijzen van 50 30 en 20 DM. Hoog
stens 3 inzendingen per deelnemer, op
diagram en voorzien van oplossing en
motto tot 30 November 1955 te zenden
aan M. Grabolly. Dresden 28. Rudolf
Renner Platz 5.
No. 7324
I. NEUMANN
le prijs 77e B.c.f.-tournooi 1955
afd- tweezetten
No. 7325
V. L. EATON en G. F. ANDERSON
le prijs 78e tourn. B.c.f. afd. driezetten
No. 2080, 22 October 1955.
Redacteur: G. J. A. VAN DAM.
Vossiusstraat 18 B, Amsterdam-Z.
Alle correspondentie aan dit adres.
Bij vragen om inlichtingen s.v.p. post-
•zegel voor antwoord Insluiten.
Modern dammen is aanvallen.
Het moderne damspel wordt scherp
op aanval gespeeld. Ging het er vroeger
hoofdzakelijk om. zoveel mogelijk steeds
enige tempi in ontwikkeling achter te
zijn, om als de stelling, zoals dat heet.
uitgespeeld was, de tegenstander te ver
plichten zich het eerst te verklaren, te
genwoordig brengt men zijn schijven zo
snel mogelijk in een gunstige aanvalsstel-
ling en is terreinwinst het voornaam
ste doel van de speler.
De volgende stelling uit een onlangs te
Lyon gespeeld tournooi, illustreert op ge
lukkige wijze hetgeen wij bedoelen. Mar
cel Bonnard had wit en A. Mélinon
zwart. Bonnard. die alle stromingen in
het damspel heeft meegemaakt, heeft
zich gedurende bijna een halve eeuw in
de internationale topklasse gehandhaafd,
en kan zich thans terecht noemen de
grootmeester van drie generaties, name
lijk van vóór 1914 van vóór 1939 en
van heden.
- n a
Vroeger zou Bonnard hier ongetwij
feld 37-31 hebben gespeeld en op zwart
21-26. door 27-22 enz. hebben voortgezet.
Wit's spel is dan uitstekend ontwikkeld,
maar.... dat van Zwart ook. Bonnard
1955 is echter agressiever dan Bonnard
1912. Als volgt wist hij zich fraai aan-
valsspel te verschaffen:
I. 34-29! 23:34; 2 40:29, 1-7? Het is niet
gemakkelijk te zien. dat die zet in alle
varianten verliest, Zwart's sterkste spel
is 2. 20-25 3. 29:20. 25:14; maar ook
dan verdient de witte stelling de voor
keur.
3. 27-22! 18:27; 4. 36-31, 27-36; 5. 28-22,
17:28; 6. 32:25! Ogenschijnlijk is er niets
aan de hand- Maar wat moet Zwart spe
len? Indien 6. 15-20; 7. 25:14. 9:20;
8. 29-23. (Dreigt 23-19 met schijfwinst)
8. 13-18; 9. 49-44, 18:29; 10. 35-30,
24:35; 11. 33:15 enz. wint. Zwart koos de
voortzetting, die de langste verdediging
bood.
6. 12-18; 7. 29:20, 15:24; 8. 39-34!
Dreigt nu 34-29, met onmiddellijke winst.
8. 18-23; 9. 49-44. 13-19; 10. 44-40,
8-13. Zwart komt steeds een zet te laat
en wordt nu totaal vernietigd.
II. 34-29, 23:34; 12. 40:20! enz. Wit wint.
Een indrukwekkende charge!
Voor onze ladderwedstrijd.
Ter oplossing voor deze maal vier zeer
fraaie problemen; voor alle vier geldt:
Wit speelt en wint. De oplossingen wor
den gaarne tot 2 November a.s. tegemoet
gezien aan het boven de rubriek ge
noemde adres.
No. 3234
ifflBm
Eigenlijk was de allerpleclitigste vergadering voor de 14e October
bedoeld. Maar wegens het slechte najaarsweer werd het bijna twee
weken later, rij dag, de 25ste October. Heel Brussel had vrij genomen.
Aller belangstelling richtte zich op het paleis der hertogen van
Brabant (tijdens de nacht van 3 op 4 Februari 1731 afgebrand) Daarin
toch bevond zich de Grote Zaal. Naast die zaal een kapel, die als
wachtvertrek kon dienen voor de hoofdpersonen dezer hoogaanzienlijke
en ernstige bijeenkomst.
Uit een deftig burgerhuis aan de
andere zijde van het Park, dat zich
achter het Slot uitstrekte, schreden
om twee uur Vliesridders in hun
schitterendste gewaden. Hun met w't
satijn gevoerde mantels sleepten over
de straat. Goud borduursel glinsterde
langs de zomen. Mutsen van purper
fluweel waren met een lange lamfer
versierd. De halsketen der doorluch
tige Orde figureerde de hoofdletter B,
van Bourgondië; Philips van Bour-
gondië had de Orde immers gesticht!
De duizenden nieuwsgierigen wezen
elkaar de voornaamste edelen aan:
de Hertog van Savoye; de Graaf van
Bossu; Aremberg; de.graven van Eg-
mond en Hoorne. Wie toen gefluisterd
zou hebben, dat ruim tien jaar later
de hoofden der twee laatstgenoemden
in ditzelfde Brussel over het schavot
zouden rollen, had weinig geloof ge
vonden.
Achter de Vliesridders de Vorst, in
wiens gebied de zon niet onderging:
Keizer Karei de Vijfde. Om de tra
gische dood van Joanna de Waanzin
nige, zijn arme moeder (12 April
1555), is hij in de rouw. Hij kan nau
welijks gaan. Handen, knieën, enkels
zijn geteisterd door jicht, verhevigd
door zijn onverzaadbare eetlust. Is dit
de man. die uitblonk bij het Spaanse
dierengevecht? Dio zijn voornaamste
tegenstander, de Franse Koning, tot
tweemaal toe uitdaagde voor een
tweekamp? Teneinde hun geschillen
van aangezicht tot aangezicht te
slechten? Wie zou in de gebogen fi
guur, leunend op een stokje, een man
in de kracht van ziin leven vermoe
den, vijf en vijftig jaar? De linker
arm zoekt steun bij de jonge Willem
van Oranje, toen ruim twintig jaar.
Bij vorstelijke personen kwam het in
die dagen veelvuldig voor. dat zij zich
onder de jeugd een gunsteling kozen,
een vriend, op wie zij steunden bij
plechtige ontvangsten. Willem van
Oranje genoot deze hoge eer tijdens
de troonsafstand; de Keizer hield zich
aan hem overeind. Dit instituut heeft
zich gedurende de gehele zestiende en
een deel der volgende eeuw weten te
handhaven.
Paleisdienaren hielpen de gebrek
kige Keizer op een zwart ezeltje; op
'n paard ging niet meer. Zijn zoon,
Don Felipe II, Koning Philips, die
reed te paard, gevolgd door hoogaan
zienlijke dames en Rijksgroten. Geen
gejuich steeg op, toen Keizer Karei
langs kwam. De toeschouwers had
den blijkbaar met hem te doen. Zij
ontblootten het hoofd; menigeen
wreef met zijn hand langs ziin ogen.
De moede man op het ezeltje was niet
bijster opgetogen over al die kijklus-
tigen. Hij sloeg een zijpad in als om
hen te ontwijken. Niet naar de kapel,
maar naar een hoektoren van het
Slot richtte zich nu de luisterrijke
stoet.
In de Grote Zaal brandde een hout
vuur; de Keizer hield van warmte,
die zijn lichamelijke gesteldheid ten
goede kwam. Vóór een verhoog rijde
zich bank aan bank, zeventien onbe
klede banken voor de leden der Al
gemene Staten die toentertijd dus
nog niet ,,op het kussen" zaten!
afgevaardigden der geestelijkheid, der
burgerij en van de adel. Een golf van
welwillendheid voer door de zaal,
toen de Keizer binnentrad en behoed
zaam. steunend op 's Prinsen arm, de
estrade besteeg. Hier toch gold het af
scheid te nemen van een trouw voor
vechter van het H. Geloof, een schran.
der en ervaren Staatsman, wakker en
onversaagd in de krijg. Iemand in wie
men een landgenoot mocht zien, die
Vlaams sprak, zijn gewesten begreep
en met die gewesten meeleefde ook,
De Heer der XVII Nederlandse Ge
westen had geen Spanjaard uitgeno
digd bij dit afscheid; het zuiver Ne
derlands karakter moest, op verzoek
zijner zuster de Landvoogdes Maria
van Hongarije, gehandhaafd blijven.
„Het was een prachtig gezicht, die
met smaakvolle gobelins behangen
zaal, vol deftig geklede afgevaardig
den en het schitterend gezelschap
rondom de zeven gekroonde hoofden,
beschenen door de herfstzon, haar
stralen werpend door de gebrandschil
derde ramen in de zijmuren".
De Brabantse edelman, Philibert
van Brussel, lid van de Geheime Raad,
sprak in de Franse taal de vergader
den toe. Hy kondigde de wil van zijn
vorstelijke gebieder af de Regering
over de XVII Gewesten aan zijn zoon,
Philips, over te dragen. Wat velen
niet verwacht hadden, gebeurde: uit
de plooien van zijn gewaad haalde de
Keizer een boekje met aantekeningen
te voorschijn en gaf met bewogen stem
een overzicht van zijn regeringsdaden;
o.m., dat hij elf maal de zee had moe
ten oversteken. Nu zijn gezondheid
verwoest was en hij zich doodmoe ge
voelde. hoopte hij in Spanje een gun
stiger klimaat te vinden. Ontroering
huiverde door heel de vergadering,
toen de Vorst zijn zoon Philips be
zwoer het H. Geloof te handhaven en
vrede en recht vóór te staan. Er weer
klonk van alle zijden luid gesnik, toen,
tegen het eind dezer scène van wereld,
historische betekenis, de afgeleefde
vader ziin zoon teder omarmde. Ook
Keizer Karei was zichtbaar bewogen.
Philips bracht met moeite enkele
volzinnen in de Spaanse taal naar vo
ren zich verontschuldigend, dat hij
noch Frans, noch Vlaams machtig
was. Als zijn woordvoerder trad op de
latere Kardinaal (in 1561 geworden)
Granvelle die ééns van de H. Pius V
te horen zou krijgen, dat hij méér
Spanjaard dan Kardinaal was! In het
Frans verklaarde deze nrelaat, bis-
schop van Atrecht. dat Philips in de
voetstappen van ziin vader wenste te
treden. Eerst om zes uur waren alle
plechtigheden beëindigd. De volgende
Zondag verenigden vele afgevaardig
den zich aan een omvangrijke af
scheidsmaaltijd.
Karei V overleed godvruchtig niet
in, maar nabii een Spaans klooster,
de 21e Sept, 1558. Hij werd (later) be
graven in het monumentaalste Ko
ningsgraf ter wereld het Panthéon-
der-Koningen van het Koninklijke
Klooster: „Sint Laurentius van het
Escoriaal"
Meestal ziet men de H. Raphaël
afgebeeld als pelgrim, voorzien van
staf en kalebas-fles. Immers het
was deze dienende Geest, die op
Gods bevel de jonge Tobias verge
zelde op zijn reis. Ooit draagt Sint
Raphaël een vis in de hand, of een
artsenijbus met de gal van een vis,
waarmede hij de oude Tobias het
licht zijner ogen terugschonk: „Ik
loof U, Heer God van Israël, want
wel hebt Gij mij gekastijd, maar
mij ook genezen: want zie, nu aan
schouw ik weer miin zoon Tobias"
riep de genezene vol vreugde
uit. Het woord Raphaël betekent:
God heelt; de Engel behoort tot
de hoogste rangen der hemelse
geesten. Sommigen menen, dat hü
één der Troon-engelen is, welke
voor Gods aanschijn staan. Immers
zegt hij van zichzelf: ik ben de En
gel Raphaël, één van de zeven, die
voor 's Heren aanschijn staan.
De H. Maria Francisca der Vijf
Wonden (t 1791), had voor deze
Engel een zeer bijzondere verering.
Toen zij aan een wond bij de heup
leed, verscheen Sint Raphaël haar
in een droom Hii zeide, dat God
hem gezonden had om de wonde
te genezen Des morgens was van
het euvel zelfs geen litteken meer
te hespeuren
Het Evangelie op 24 Oct. maakt
gewag van het bad Bethsaïda
(„Huis van Barmhartigheid"?),
waarvan hel water door een Engel
in beroering werd gebracht Wie
dan het eerste in het water kwam.
werd genezen. Dit voorval duidt op
de bescherming, die de mensen
vanwege de Engelen ondervinden.
In onze jongensjaren waren we al
tijd blij, wanneer, zo in de maand Oc
tober, de suikerbieten-campagne be
gon. Dan mochten we de boeren een
handje helpen bij het lossen van de
bieten, die op een hoop gesmeten wer-
Koningin Victoria heeft langer dan
zestig jaar over Engeland geregeerd.
Zij hield veel van haar familie-leden.
Zij stierf in 1901.
Op zekere dag ontving zij een brief
je van haar kleinzoon, Prins George.
Er stond dit in:
Lieve grootmoeder!
Gisteren heb ik in een speelgoed
winkel een prachtig paard zien staan.
Ik had het graag willen kopen, maar
ik heb geen geld. Zou U me niet wat
geld kunnen sturen, lieve Oma? Uw
liefhebbende kleinzoon: George.
Deze George zou later als Koning
George V. op de Engelse troon plaats
nemen. Hij hoefde niet lang op ant
woord te wachten] Hy ontving reeds
enkele dagen hierna het volgende
briefje van de Koningin-Keizerin
(over India):
Beste kind.
Het heeft mjj erg veel verdriet ga-
daan te vernemen, dat je geen geld
kunt bewaren. Want .ie vader (haar
oudste zoon, Eduard VII) vertelde me,
dat je je zakgeld dadelijk uitgeeft,
wanneer je het hebt ontvangen. Je
geeft, veel te veel geld aan speelgoed
uit. Je behoort te leren, wat de din
gen waard zijn. Je moet beter oppas
sen. Je liefhebbende grootmoeder:
Victoria.
Hoe verbaasd keek de Vorstin op,
toen zy reeds daags daarna het vol
gende antwoordje van haar veelbelo
vende kleinzoon mocht ontvangen:
Lieve grootmoeder!
Ik was erg blü met de brief, die U
my onlangs hebt gestuurd, en ik ben
U er zeer dankbaar voor. Ik verkocht
de brief voor vpf „sovereigns" aan een
boekhandelaar, ('n Sovereign is een
gouden munt van een Pond). Hieruit
kunt zien, wat de dingen waard
zün. Uw liefhebbende kleinzoon:
George.
Wp tekenen hierbij nog even aan,
dat een „sovereign", letterlijk: sou-
verein, zo genoemd wordt, omdat d©
beeltenis van de Vorst, Vorstin, door
de „Royal Mint" („Munt") op het
geldstuk wordt gestempeld. „Half-a-
sovereign" is 't tweede gouden munt
stuk in Engeland.
N 3233
H. M ROOS
A BIZOT
No. 7326
V. BARTOLOVIC
le prijs 79e B.c.f.-tourn. afd. zelfmat in 1
zetten
Zwart: 17, 19, 21
22 27/29 33, 35.
Wit: 16. 25. 30. 3'
39, 42/44. 48.
No. 3235
I A SCHMID7
fwart: 13, 16. 17,
'2 39
Vit: 33, 36. 37, 41,
1. 44.
No. 3236
A. MTEDEMA
m m
Zwart: 6. 7. 9, 17
Wit: 19, 26, 27. 32.
Zwart: 7. 13 15. 17,
23 31. 35. 36.
Wit: 16 24 25 27,
32, 34, 38. 47.
Het volgende spel geeft een figuur le
zien. welke vaker ;n de praktijk voorkomt
dan men zou denken.
Het gaaf erom. dat men op een zeker
ogenblik een flink risico durft te nemen
om het contract van de tegenpartij down
te spelen.
4» H 2
C H B 7 3
O A H 10 8 5 4
6
B 7 5 3
C? V 4
<0 V 3
A H B 10 3
Zuid opende het bieden met 1 Klaveren.
West bood niet kwetsbaar 1 Schop
pen, Noord 2 Klaveren Oost 3 Klaveren
(mancheforcing), Zuid paste, West 3
Schoppen, Noord paste en Oost 4 Schop
pen. waarop iedereen paste.
Noord speelde Ruitenboer voor »n Zuid
kon direct zien. dat dit een singleton of
een doubleton moest zijn In Oost werd
Ruitenheer genomen, waarna S'hoppen
heer. toen Schoppenaas en Schoppen
vrouw werden gespeeld. Zuid bekende
drie malen klein, doch Noord bek-nde de
derde Schoppen niet meer en gooide daar
op een kleine Klaveren weg. West trok
nu voor de vierde maal Schoppen waar
door Zuid met Schoppenboer aan de dag
kwam Noord had nog een Klavertje
weggegooid.
Wat moet Zuid nu naspelen?
Zuid moet beginnen met te „tellen". Hij
weet. dat West van zijn 5 Schoppens er
4 zal maken en verder kan Zu'd zien
dat OW over 6 Ruitenslagen beschikken
Dit betekent dat zodra West jan slag
komt, hij tien slagen op tafel kan leggen. van de tegenstanders biedt
Verder moet Zuid berekenen, dat het
zeer onaannemelijk is, dat West twee Kla
vertjes in handen heeft vermoedelijk
heeft West gehad 5 Schoppens, 4 Ruitens
3 Hartens en 1 Klavertje.
Teneinde nu de kansen op downspelen
zo groot mogelijk te doen zijn, moet Zuid
met Klaveren 3 vervolgen. Heeft Noord
de vrouw hetgeen gezien het oiedver-
ioop toch wel waarschijnlijk l.s (jan
komt Noord aan slag en als Noord nu
Hartenaas heeft met kleine Har'ens en
een kleine Harten terugspeelt moet
west maar raden of hij de boer dan wel
de heer in de blinde moet inzetten. Doet
West dat verkeerd, dat gaat hü 1 down,
want dan maken NZ 1 Klaverenslag, 1
Schoppenslag en 2 Hartenslagen.
Het is voor West nauwelijks uit te
rekenen, welke Harten Noord in handen
heeft en welke Zuid heeft De Zuidspeler
kan evenzo goed 1 Klaveren geopend
hebben op:
m B 7 5 3 C? A 4. O V 3. A B 10 9 3
en als de Westspeler Zuid op déze kaart
taxeert en in Harten met de boer sniidi
als door Noord een kleine Harten wordt
gespeeld, gaat het spel down.
In de praktijk speelde Zuid slordig
Klaverenheer en Klaverenaas na. West
troefde af en had geen moeite meer het
contract te winnen, daar hü zijn ver
liezende Hartens kon weggooien op Oosts
goede Ruitens
Wij zijn ervan overtuigd, dat vele brid
gers dit probleem aan de tafe] niet goed
zouden oplossen omdat zij het eenvoudig
al niet aandurven zo maar ónder aas-heer
van een kleur uit t/ spelen.
Wanneer men er echter goed over na
denkt. zal men tot de conclusie komen,
dat het spelen van een kleine Klaveren
de enige redelijke kans op het dewnspeien
MIMIR.
den. Wanneer we ons goed van onze
taak gekweten hadden, kregen we een
uitzonderlijke biet cadeau, een rooie!
Thuis ging de punt eraf het lof
hadden de boeren zelf al verwijderd
het geheel werd uitgehold, van
ooggaten, neus, mond en twee gaatjes
voorzien, en klaar was onze lantaren,
van binnen uit te verlichten door een
kaars. Door de gaatjes kwam 'n ijzer
draadje om de „lampion" te kunnen
dragen, Dit was voor óns de bestem
ming van de suikerbiet.
Pas veel later hoorden we. dat al
die duizenden en duizenden bieten
naar de suikerfabriek gingen om daar
o.m. tot suiker verwerkt te worden,
een proces, uitgevonden door een
Duitse apotheker, ene heer Marggraf.
Zeeland, Zuid-Holland en Friesland
zpn belangrüke leveranciers, maar in
Zeeland komen bijna geen fabrieken
voor, hoewel daar nu juist de meeste
bieten groeien. By de suiker-fabricage
speelt zoet water een grote rol, niet
alleen om de vette klei van de bieten
af te spoelen, maar ook om de suiker
®r aan te onttrekken. Het Zeeuwse
water is hiervoor minder geschikt.
De beetwortel „wil" alleen maar op
de zware kleigrond, en bevat voor on
geveer 16% suiker. Vorig jaar besloeg
het „areaal" bijna 80.000 bunder (ha);
de opbrengst beliep ruim 3100 mil-
lioen kilo bieten, welke een hoeveel-
beid suiker leverden van ongeveer
380.000 ton. Onze „surrogaat"-suiker
verschilt scheikundig niet van de riet
suiker, een tropisch product, dat voor.
Namelijk in Engeland als het enige
Europese land aftrek geniet. Hoewel
380 000 ton een aanzienlijke hoeveel
heid voor een klein land is, wordt
toch nog ruwe suiker ingevoerd ook;
deze wordt door onze (twaalf) suiker
fabrieken geraffineerd Wteriyk: ver
fijnd, gezuiverd, veredeld!
Hoe gaat een en ander in zün werk?
De „onthoofde" bieten worden fatsoen
lijk gewassen, in stukjes gesneden (3
mm dik) en naar diffusieketels ge
leid. Het warme water maakt de cel-
wanden doorlaatbaar voor suiker (dif
fusie!); wat ontstaat heet: ruwsap.
Door dit met kalk te mengen, gaan
veel onreinheden er uit. Daardoor
wordt het ruwsap; suikersap. Na ver
dere reiniging heet dit: dunsap. Door
verdamping van water wordt dunsap
diksap! Dit wordt óók weer gezuiverd
en dan gaan, tijdens een laatste ver-
hitting, de suikerkristallen zich afzet-
tan; de aanhangende stroop wordt
verwyderd. Tenslotte om het maar
eenvoudig te houden worden de
kristallen drooggecentrifugeerd. Wat
van de bieten overbiyft, de pulp. vrü-
wel ontdaan van de suikerstof. vormt
een waardevol voer voor het vee.
