Prachtige Ballet-uitvoering in het
Bolsjoi-Theater
betogers te Marrakesj
tuètA*oë& ft>u>oLvcü
GOUDBOUILLON
Doen verkiezingen de schoolstrijd
in Frankrijk herleven?
EERSTE KINDERBOEKENWEEK
FEESTELIJK GEOPEND
ACHTER HET IJZEREN GORDIJN (V)
SOLDAAT IWAN BROVKIN
LAAT DE RUSSEN LACHEN
m
Na El Glaoui s volte-face
Troepen openden het vuur op
Laïcisten trekken ten aanval
i
Ook Oelama's eisen Ben Joessef's terugkeer
op
de troon
Rood en goud
Van Heuven Goedhart
over liet vluchtelingen
probleem
Vergelijk over
ontbinding „Georg"
Nat. Raad aanvaardt
Oostenrijks neutraliteit
bekroond
Nieuwe arrestatie
inzake de moord te Zeist
DONDERDAG 27 OCTOBER 1955
PAGINA 3
Propagandafilm
Applaus voor Grotwoh!
Zonder das
Parijs nog geen commentaar
IN RAAD VAN EUROPA:
Splitsing in drie organisaties
ECHTGENOTE AMERIK.
AMBASSADEUR OVERLEDEN
ADENAUER BLIJFT
VOORUITGAAN
af»!!?!®
De wet-Baranger
Aanvalskreten
„Lawines razen" van A. Rutgers v. d. Loeff-Basenau
Schrijfster in Amerika
Geen goed alibi
ARBEIDER OMGEKOMEN
TOEN KETEL ONTPLOFTE
Moskou, September 1955.
DU telefoon in mijn luxueuze apparte
ment in het oude Hotel National
belt op bescheiden wijze. Aan de
andere kant van de lijn is een van de
meisjes van het alles-vcrzorgende staats-
reisbureau Intourist. Ze wil weten of ik
er iets voor voel naar een speciale voor
stelling in het Bolsjoi theater te gaan
Wat wordt cr gegeven?
Lac des Cygncs.
Goed.
Natuurlijk, het is een gala-avond
voor Grotewohl.
Wat voor plaatsen zijn er?
Op de zevende rij.
En wat kosten die?
Drie-en-dertig gulden.
Het is een heleboel geld, maar ten
slotte gebeurt liet niet dagelijks dat ik
Tsjaikowky's onsterfelijke ballet ,,llet
Zwanenmeer" in gezelschap van Oost-
Huitsland's minister-president Otto Gro-
Plisetskaja houdt de volle zaal in adem
benemende bewondering. Kondratof vult
haar uitstekend aan. En het „corps de
ballet" weet de illusie van dansende
zwanen waar te nraken. Het is een on
vergetelijke ervaring. Het publiek is ech
ter wel in scherp contrast met het week
derige interieur van de schouwburg en
Het sprookjesachtige schouwspel op het
toneel. Men maakt geen toilet zoals in
het westen. Ook op deze gala-avond niet.
Dc eregasten zelf zijn niet eens in avond
toilet. Ze dragen de zwarte colbertcos-
tuums, die min of meer het officiële
uniform voor feestelijke gelegenheden
vormen. En de rest van het publiek
heeft zijn daagse kleren aan. De mees
ten zien eruit alsof ze zo uit de fabriek
komen. Er zijn tientallen mannen, die
niet e.ens een das dragen. Een slobberig
ongeperst cosluum, een overhemd met
een open boord en natuurlijk ongepoetste
schoenen. En de vrouwen een eenvoudise
japon van bedrukt katoen en schoenen
met platte hakken. Maar ze genieten
even goed. En als het doek zich na een
happy ending sluit bereiden ze de artisten
een ware ovatie. Keer op keer moeten
ze terugkomen. De eregasten (die na
de eerste acte naar de eerste loge naast
het toneel verhuisd zijn) belonen hen
eveneens met een welgemeend applaus.
Tenslotte applaudiseert iedereen voor
idereen. Het publiek voor de dansers,
de dansers voor Grotewohl, Grotewohl
voor het publiek. En het publiek voor
de ereloge. Het is voor mij een geschikt
ogenblik om naar de vestiaire te gaan
koffer len afscheid aanbieden. En eer
leger met model-kazernes, waarin al
leen maar echte kameraden en vadcr-
lijkvoelcnde officieren dienen, geleid
door 'n ontrocrend-aardige kapitein die
op een kist gaan zitten, om samen met
hem een sentimenteel lied ten gehort
te brengen. En dat alles in een decor
waarin de beeltenissen van Lcnin en
Slalin .steeds weer verschijnen om het
publiek er vooral maar aan te herinne
ren aan wie ze al dat plezier uiteinde
lijk te danken hebben. Maar: in verge
lijking met vroeger is er ook op dit ter
rein vooruitgang te bespeuren. Toen
gold de liefde uitsluitend machines en
fabrieken. N.u heeft dat eeuwenoude in
stituut van de liefde van mens tot mens
zich ook weer een plaats op de commu
nistische bioscoopdoeken veroverd.
(Nadruk verboden).
Ecu van de nieuwste Russische films
is de klucht „Soldaat luian Brovkin
De grote soldatenkop maakt er
boven op een van de 56 Moskouse
bioscopen reclame voor.
Tussen bioscoop en ballet: onze
reporter Alfred van Sprang drinkt
op straat even een glaasje limonade.
tewohl en een hele ris Russische leiders
in het wereldvermaarde Bolsjoi theater
kan bijwonen. En dus bestel ik een
plaats.
Het begint om half acht. Politie en mi
litairen hebben een zwaar cordon om
de schouwburg getrokken vanwege het
bezoek van de Russische leiders en hun
gasten. Er is voor een gewoon mens geen
doorkomen aan. Ook voor een buiten
lander niet.
Biljetten, eist de politie.
Ik laat mijn kaart zien.
Gorosjo
Voor de schouwburg staan niettemin
verscheidene mensen zonder kaart. Ze
schieten op iedereen af in de hoop als
nog een kaart op de kop te kunnen tik
ken De geheel zaal met 2300 zitplaat
sen'is, zoals practisch elke avond weer
uitverkocht.
Het interieur van de schouwburg is
zeer conservatief. Het gebouw dateert
ook al van 1824 en er is sindsdien eigen
lijk weinig aan veranderd. Het is een
zeer hoge, ovale zaal met vijf rijen bal
kons, versierd met de gebruikelijk orna
menten en de kunst symboliserende
vrouwenfiguren. Het plafond is fraai be
schilderd. De verlichting bestaat uit
enorme luchters en als kaarsen uitge
voerde kleinere lampen. Het geheel is
in twee kleuren: diep-rood en glinste
rend-goud. Het is eigenlijk erg protserig,
maar toch gaat er sfeer van uit.
Deze zaal roept herinneringen op aan
de pracht en praal uit de tzarentijd. Het
communistische regiem heeft echter niet
nagelaten ook hier een krachig stem
pel op te drukken. Boven het toneel
prijkt een grote wandschildering, waar
op Lenin afgebeeld is geflankeerd door
rode vlaggen. In het goudkleurige doek
heeft men de letters CCCP (Russisch
voor USSR), de communistische ster en
het hamer-en-sikkel-emoleem in een
steeds-terugkomend motief verweven..
En de hamer en sikkel versieren ook
verscheidene loges.
HET licht gaat u*t- Tegelijk flitsen
vier grote schijnwerpers aan Ze
richten hun sterke
XggenervaToost-Duitsland en Sovjet
Rusland. Het publiek staat op
zich naar de lege loge. Dan 6 q
gordijnen vaneen en verschij
Grotewohl en zijn vrouw, wau®r
bricht, Voroshilof. Boelganin en Kroesj-
tsjef. Het publiek begroet hen met P
plaus. Het orkest zet het volkslied van
Oost-Duitsland in. Daarna speelt n®
„Internationale". Als de laatste ton
verstorvon zijn barst er opnieuw een ap
plaus los. Boelganin en Kroesjtsjef klap
pen ook. Grotewohl zwaait naar alle
kanten. En Ulbrlcht steekt zijn samen
gevouwen handen boven zijn hoofd als
een populair bokser, die de toejuichin
gen van zijn bewonderaars beantwoordt.
Het is de begroeting van geestverwan
ten onder elkaar. Boelganin en Kroesj
tsjef staan er met een vergenoegd ge
zicht naar te kijken Dan doven ineens
de schijnwerpers. Iedereen gaat zitten.
Enkele ogenblikken later zet het orkest
de inleidende muziek tot Tsjaikowsky's
ballet Lac des Cygnes" in. En nie
mand denkt meer aan die loge vol
communistische leiders achterin de zaal.
De voorstelling duurt drie uur. Het
is een feest voor en °?.r' or-^es!
speelt perfect. De decors zijn monumen
taal van bouw en de costuums kleuren
cr prachtig in. En het dansen is van een
ongewone volmaaktheid. De ballerina
OP het plein voor het Bolsjoi theater
is het nog druk. Er bevinden zich
hier nog twee andere theaters. En
verscheidene bioscopen. In één ervan
vertoont men een nieuw soort driedi
mensionale film. Het is een systeem,
waarvoor men geen groen-rode bril no
dig heeft. In plaats daarvan moet men
de blik concentreren op een bepaald
punt op het waaiervormige doek. Als
men dat punt vasthoudt, ziet men alles
zuiver drie-dimensionaal, maar zodra
men het hoofd even beweegt dekken de
beelden elkaar maar half en wordt al
les wazig. Het geheel is meer interes
sant dan practisch, maar het publiek
heeft er graag zes gulden voor over.
Maar nog meer belangstelling bestaal
er voor de nieuwe Russische film „Sol
daat Iwan Brovkin". Deze film draait
in niet minder dan negentien van de
zes-en-vijftig bioscopen van Moskou. En
wat meer zegt: voor volle zalen. Het is
voor ons westerlingen een communisti
sche propagandafilm van het zuiverste
water, maar de Russen zelf zijn blijk
baar zo doordrenkt van die propaganda,
dat ze het «niet eens meer zien. En alleen
maar schateren om de erg flauwe en
naïeve avonturen van een domme boe
renjongen, die in militaire dienst gaat.
De film is eigenlijk een verheerlijking
van twee dingen: het collectieve land
bouwbedrijf en het leger. En de makers
van de film zijn erin geslaagd daarvoor
goede propaganda te maken, zonder dat
het publiek het in de gaten heeft. Maar
het is voor ertische ogen allemaal wel
wat erg mooi. Een voorbeeldige collec
tieve boerderij met metershoog het
graan, mét altijd-lachende meisjes, met
zingende en dansende boeren, die er zo
trots op zijn dat- hun Iwan uitverkoren
is voor de dienst in het Russische leger,
dat ze hem een feestavond en een fiber
Senegalese troepen hebben gisteren in
Marrakesj het vuur geopend op een grote
menigte Marokkanen, die daar een beto
ging hielden voor dc terugkeer van ex-
sultan Ben Joesscf, die .zoals bekend, Vrij
dag vanuit zijn verbanningsoord op Ma
dagascar naar Parijs zal vertrekken.
Dc wanordelijkheden begonnen, toen de
troepen poogden dc opdringende Marok
kanen, die waren samengestroomd om El
Glaoui bij zijn terugkeer uit Rabat te ver
welkomen, te verspreiden. Hierop trok
een driehonderdtal betogers naar het
Franse hoofdkwartier, om daar tegen het
gebruik van geweld door de troepen te
protesteren. Daar kwam het toen tot een
botsing tussen soldaten en betogers, on
der welke laatsten vier doden en acht ge
wonden vielen.
Intussen hebben de Oelama's, een or
ganisatie van 350 Islamietische godgeleer
den die volgens de traditie de keus van
nieuwe Marokkaanse sultans moeten goed
keuren, zich gisteren, na El Glaoui's eis
tot terugkeer op de troon van ex-sultan
Ben Joessef, eveneens voor diens terug
keer uitgesproken. Voorts heeft de leider
van de Istiqlal, Mehdi en ben Barka, giste
ren medegedeeld, dat hij van mening is
dat El Glaoui's verklaring „een einde
heeft gemaakt aan de legende, dat er Ma
rokkanen zijn die een terugkeer van Ben
Joessef liever niet zouden zien". Hij voeg
de hieraan toe, dat de oplossing van het
Marokkaanse vraagstuk „eenvoudigweg
bestaat uit het herstel in zijn functie van
de ex-sultan".
Intussen heeft geen der Franse voor
aanstaande politici zich nog over de jong
ste „politieke Bominslag" in Marokko wil
len uitlaten. Politieke waarnemers zijn
echter van mening, dat de onzekerheid in
het Franse protectoraat is toegenomen,
dit in tegenstelling tot hetgeen de Marok
kaanse nationalisten schijnen te denken.
Het tussen de Franse regering en vooraan
staande Marokkanen gesloten compromis
voor het inslaan van een „nieuwe politie
ke koers" in Marokko, was onder meer
gebaseerd op de veronderstelling, dat de
door de Glaoui geleide Fransgezinde „tra
ditionalisten" nimmer zouden instemmen
met terugkeer van Ben Joessef op de Ma
rokkaanse troon. Ben Joessef heeft echter
nimmer troonsafstand gedaan en zijn aan
vaarding van het compromis als voorwaar,
de voor zijn vertrek uit Madagascar naar
Frankrijk hield niet in een prijs geven
van zijn aanspraken op de Marokkaanse
troon.
In politieke kringen te Parijs wordt in
dit verband nog opgemerkt dat zich thans
de paradoxale situatie voordoet, dat El
Glaoui en de Istiqlal beide Ben Joessef
als de enige sultan erkennen en de troon-
raad als onwettig beschouwen, terwijl de
ex-sultan zelf nadrukkelijk zijn goedkeu
ring heeft gehecht aan deze raad in zijn
huidige samenstelling
De hoge commissaris van de Verenigde
Naties voor de vluchtelingen, Mr Van Heu
ven Goedhart, heeft gisteren het parle
ment van de Raad van Europa ingelicht
omtrent de tegenwoordige stand van za
ken met betrekking tot het vluchtelingen
probleem. Hij verklaarde, dat er van de
2,3 millioen vluchtelingen, die onder het
mandaat van zijn bureau vallen er een
millioen buiten Europa zijn en nog slechts
juridische bescherming nodig hebben. De
anderen zijn in Europa en 300.000 van hen
hebben nog steeds geen plaats van ves
tiging gevonden. Tien jaar na het einde
van de oorlog wonen 70.000 hunner nog
altijd in vluchtelingenkampen en er moet
voor gezorgd worden, dat op deze onge-
lukkigen althans de meest elementaire
rechten van de mens worden toegepast,
aldus Mr Van Heuven Goedhart.
Hij sprak, voorts de hoop uit, dat na
de beëindiging van zijn vier jarenplan de
vluchtelingenkampen zoüden zijn verdwe
nen, waardoor de taak van zijn bureau
zou zijn volbracht. Hij besloot met een
beroep op de afgevaardigden der Europe
se landen om hun 300 000 wachtende me
demensen niet langer het gevoel te laten
behouden, dat zij zijn vergeten.
De Hoge Autoriteit der Europese Ge
meenschap voor Kolen en Staal is met
vertegenwoordigers van de Westduitse ko-
lenindnstrie tot een vergelijk gekomen in
dc kwestie van ontbinding der centrale
verkooporganisatie voor kolen in West-
Duitsland, dc „Georg" zo wordt in inge
lichte kringen te Luxemburg vernomen.
Na het standpunt van de Westduitse
minister van economische zaken, prof.
Dr L. Erhard, te hebben gehoord, ver
klaarde de Hoge Autoriteit zich bereid ge
noegen te nemen met een splitsing van
de „Georg", die monopoliepositie inneemt,
in drie organisaties.
Zij had oorpsronkelijk de wens te ken
nen gegeven, dat de „Georg'' door zes
organisaties zou worden vervangen. De
drie organisaties, die nu in het leven zul
len worden geroepen, zullen een centraal
coördinerend bureau hebben, dat tot taak
heeft in te grijpen, indien er moeilijkhe
den in de kolenvoorziening ontstaan.
Naar verwachting zullen de kolenmaat
schappijen uit het Roergebied binnenkort
uitgewerkte voorstellen, die op hef be
reikte vergelijk zijn gebaseerd, bij de Ho
ge Autoriteit indienen.
Zoals bekend is, heeft de Hoge Autori
teit besloten, dat de „Georg" moet wor
den ontbonden, omdat deze organisatie
in strijd was met de antikartelbepalingen
van het verdrag der gemeenschap. Zo
wel de Duitse ondernemers als de vak
bond der mijnwerkers wensten echter in
de een of andere vorm de gecentraliseer
de afzet van de Roerkolen in stand te
houden. Hun standpunt is, dat er zoveel
verschillende soorten kolen in het Roer
gebied worden gedolven, dat een centrale
leiding van de verkopen en verdeling van
de bestellingen onder de mijnen noodza
kelijk moet worden geacht om storingen
in de kolenvoorziening té voorkomen.
De Amerikaanse ambassade te Den
Haag heeft gisteravond meegedeeld van
de ambassadeur, de heer H. Freeman
Matthews, bericht te hebben ontvangen
dat zijn echtgenote gisteren te Hot
Springs in Virginia is overleden.
Ter gelegenheid van dc opening van de
Kinderboekenweek te Amsterdam, werd
de prijs voor •.Het kinderboek van het
jaar" uitgereikt in het nieuwe Dc ia
Martheater. De uitreiking geschiedde
door de voorzitter, de lieer Chr. Leef-
lang, aan Romee en Luuk, dochters van
de prijstoinnares mevr. A. Rutgers y. d.
Loeff-Baschenau, die op het ogenblik in
het buitenland vertoeft.
De Oostenrijkse Nationale Raad heeft
gisteren de wef op de blijvende nautrali-
teit van het land aanvaard. Alleen de af
gevaardigden van de Unie van onafhanke-
lijken stemden tegen
Deze wet houdt in, dat Oostenrijk in de
toekomst zich niet bij militaire bondge
nootschappen zal aansluiten en de vesti
ging van militaire bases door andere lan
den op zijn gebied niet zal toestaan.
De toestand van bondskanselier
Adenauer, die aan de beterende hand is,
blijft „bevredigend aldus een Westduitse
regeringswoordvoerder, die het bericht in
een socialistisch dagblad, dat de bonds
kanselier veel erger ziek is geweest dan
gemeld werd, tegensprak.
MAGGI
prijs per doosje a 2 tabletten voor 8 koppen: 28 ct
ZUIVER ALS GOUD
(Van een medewerker).
HIEROP wjjst een artikel in de AL?En_
tus-Scptcmber-aflevering de
fance dans le Monde t.v„„tai
aandacht wordt gevestigd op der
ondrrwliscongressen van voorstande
openbare school. Als de voortekenen met
bedriegen zullen de komende "ra _triid
kiezingen opnieuw door dc schooled
worden beheerst. Die schoolstrijd nee»
historisch in geen enkel land ter w
zo fel karakter vertoond als in Fra
Dc situatie van dit ogenblik 15 dal (1
alleen begrijpbaar tegen de achterg
van het verleden.
Het karakter van de schoolstrijd
daar zijn meest typerende vormen, w
de Kerk als voedster van de nationa.
cultuurkrachten zich in het verleden een
leidende invloed verwierf op alle uitingen
van de samenleving. In al die landen
kreeg de schoolstrijd van den beginne a
een vinnig agressief karakter, voort
vloeiend vooral uit verkeerde inzichten
over de rechtsverhoudingen tussen Kerk
en staat inzake opvoeding en onderwijs.
Waar de staat het met de kerkelijke
richtlijnen en de consequenties ervan eens
was, bleef de schoolstrüd achterwege. (Ne
derland). Waar de staat die richtlijnen
niet erkende en dus de consequenties niet
aanvaardde, daar ontstond de schoolstrijd.
(Frankrijk). Deze bleef evenmin uit in die
landen waar de staat het principieel wel
met de richtlijnen eens was, doch om re
denen buiten het principiële vlak liggen
de, de consequenties afwees. (België).
Wie de schoolstrijd in zijn diepste we
zen tracht te doorschouwen zoals hij zich
in de 19e en 20e eeuw ontwikkelde, moet
daarbij als achtergrond nemen de geeste
lijke evolutie van belangrijke delen der
bevolking in de betrokken landen, welke
zich kristalliseerde in een drang om het
godsbegrip bij de mensen te amputeren.
En naarmate men hierin slaagde gelukte
het ook om de Kerk als het ware los te
weken van haar rechtsgeldige positie in
zake het vraagstuk van opvoeding en on
derwijs.
Men kwam er toe die rechten te ont
kennen, en daardoor kon de neutrale
schoolwet buiten de Kerk om, niet zelden
tegen de Kerk jn, tot stand komen.
Het fel anti-clericale karakter van de
schoolstrijd in Frankrijk te constateren is
minder moeilijk dan het te verklaren.
Daarbij deden zich tal van factoren, sa
mengebundeld in een complex van mo
tieven, gelden. In ieder geval is het evi
dent aanwijsbaar dat in Frankrijk allen die,
om welke redenen ook, meenden zich van
de katholieke Kerk te moeten distan-
ciëren,, eensgezind de strijd aanbonden
veór de neutrale staatsschool, tegen de
vrije confessionele school. Maar even dui
delijk vertelt de geschiedenis, dat tegen
over de eensgezinde aanval geen vastbe
raden afweer zich stelde.
Dit bleek uit het politieke succes door
een minderheid van logemensen, libera
len en socialisten behaald, bij hun sprong
naar de alleenheerschappij der staats
school. Door de opeenvolgende wetten
(1881183218861904) werd de confessio
nele school in Frankrijk van haar eerst
geboorterecht beroofd en tot nationaal
stiefkind gedegradeerd.
DE rampzalige gevolgen van het anti-
clericale element in de schoolstrüd
van Frankrijk zijn bekend. Toch werd
er tegen de golfslag van de staatsschool
opgeroeid. Steeds krachtiger. Waar de
katholieken zich verenigen,, gebeurt het
om te komen tot een eigen school Onmen
selijk zwaar is de taak. Als zelfs in Ne
derland de bloeiendste parochie niet in
staat zou zijn een behoorlijke school te fi
nancieren, wat moet men dan van Frank
rijk verwachten, dat zo arm is aan bloeien
de parochies.
De geweldige offers gebracht door de
katholieken voor de confessionele opvoe
ding der kinderen, stemde intussen ook
enige leidende tegenstanders tot nadenken.
Zo kwam de commissie-Boncour tot stand,
uit welks voorstellen in 1951 dc z.g. wet
Baranger groeide. Deze wet stond een
eerste subsidie toe van 3000 francs aan de
ouders, die daardoor meer vrijheid kregen
in dc schoolkeuze voor hun kinderen.
Maar het verzet Is "iet gering gebleken,
vooral het buiten-parlementaire verzet.
De onderwüskrachten grepen zelfs naar
het stakingsargument om de subsidie-re
geling tegen te houden. Men organiseert
volkspetionnementen. Men houdt demon
straties. Men beseft, dat financiële gelijk
stelling bij het onderwijs Frankrijk in 50
jaren weer zou kunnen maken tot het ka
tholieke land bij uitstek, dat, geleerd door
de ervaring, de jeugd niet alleen zal leren
lezen, schrüven en rekenen, doch ook bid
den Het was de Belgische minister van
staat, Hendrik Heyman, die onlangs
schreef: „Men weet welke grote invloed
de onderwijzers in Frankrijk op het poli
tieke leven uitoefenen. Duizenden oefenen
een politiek mandaat uit in de gemeente
raden, de kantonale raden, en blijven te
gelijkertijd hun onderwijzersfunctie ver
vullen".
ALS VOORBEREIDING tot de verkie
zingen hebben de voorstanders van
de staatsschool opnieuw verzamelen
geblazen, om het vrije onderwijs, middels
nieuwe wetten, de verdere opleving te
beletten.
Het is aan geen twijfel onderhevig, dat
bij de Franse verkiezingen in 1956 de po
sitie van de staatsschool een van de voor
naamste wapens in de politieke strijd zal
vormen. Slagën de voorstanders van de
Franse staatsschool, door middel van het
resultaat dezer verkiezingen in hun op
zet. dan staan de Franse katholieken
zware dagen te wachten, omdat dan ook
het beetje steun voor het onderwijs, tot
heden genoten, weer verloren gaat.
Men make zich geen illusies over de
bereidheid der aanhangers van het laïcis-
me om met de billijke verlangens der ka
tholieke ouders rekening te houden. Heel
duidelük kwam dit onlangs tot uiting op
een tweetal Franse onderwijsr-ongressen.
gahouden te Macon en te Bordeaux.
In Macon kwam (17 Juli) een congres
bijeen van de twee millioen leden tellen
de „Ligue de l'Enseignement". Hier heb
ben onderdak gezocht alle soorten organi
saties die direct of zijdelings rr*t de „école
laïque" bemoeienis hebben. Zo o.a. de on
telbare „Associations des Parents d'Elè-
ves". Voor ons Nederlanders is het zonder
meer een tragisch feit, dat van de leden
van deze ouderverenigingen ter beharti
ging van de belangen der anti-katholieke
staatsschool een groot aantal katholiek
zijn.
Terecht merkt „La France catholique"
van 29 Juli dan ook op dat deze geloofs
genoten in den blinde een actie steunen
direct tegen hun geloof gericht. De twee
de büeenkomst werd gehouden te Bor
deaux, door het „Syndieat des Institu-
teurs", waarbij practisch alle leerkrachten
der staatsschool, waaronder weer een
groot aantal katholieken, zijn aangesloten
Op deze twee congressen is nu niet
minder of meer besloten dan tot een soort
totale schoolstrijd. Een schoolstrijd die,
zoals de heer Forestier, secretaris-gene
raal van het Syndicaat, letterlijk zeide,
zich kan transformeren tot een godsdienst
oorlog".
Een godsdienstoorlog is zowat het erg
ste wat Frankrijk kan overkomen, omdat
juist Frankrijk in de laatste eeuw van ge
lijksoortige conflicten de catastrofaalste
gevolgen heeft ondervonden.
De schoolstrijd in Frankrijk is inder
daad een godsdienstoorlog. Natuurlijk
hebben de Franse socialisten en voorstan
ders van de staatsschool geen belang bij
een godsdienstoorlog! En als men hun dan
vraagt wie er wel belang bij heeft, dan
wijzen zij op de Kerk. Deze Kerk, aldus
deze heren, moet goed vinden, dat wat er
nog aan vrüheid bestaat, wordt geliqui
deerd, want andersprovoceert de Kerk
een godsdienstoorlog 1
We willen de voorstanders van het
staatsonderwüs? „L'Enfance dans ie mon
de" somt hun aspiraties als volgt op: Af
schaffing van de wet-Baranger; nationa
lisering van aile schoolgebouwen; volledige
afschaffing van alle subsidies door de
staats- en departements- of de gemeente
besturen aan de confessionele school; in
voering van de staatsschool ook in Elzas-
Lotharingen (dat een eigen schoolregeling
bezit); afschaffing van alle andere wetten
Falloux, Astier die iets bevatten ten
gerieve van het vrije confessionele onder
wijs.
Zullen de katholieken deze aanval kun
nen doorstaan? Of zal hun verdeeldheid
opnieuw het kind en de kerk onbereken
bare schade berokkenen?
De verkiezingen zullen hierop het ant
woord geven.
(Van onze Amsterdamse redactie)
Voor de eerste mahl in ons land hebben
nu ook de kinderen hun eigen boeken
week. Met een door de commissie voor de
collectieve propaganda van het Ned. boek
georganiseerde en speciaal voor de jeugd
bestemde feestelijke middag in het Am
sterdamse Nieuwe de La Martheater, is
deze kinderboekenweek geopend. Tevens
is de door bovengenoemde commissie in
gestelde prijs een bedrag van 1000
voor het Kinderboek van het jaar, voor
het eerst uitgereikt. De bekroning viel
ten deel aan mevr. A. Rutgers van der
LoeffBasenau voor haar in 1954 gepu
bliceerd kinderboek „Lawines razen",
uitgegeven bij Ploegsma te Amsterdam.
De jury, bestaande uit D. L. Daalder,
Margreet Bruijn, pater H Helmer CssR,
Han G. Hoekstra en Anne de Vries, heeft
zich bij haar beslissing laten leiden o.m,
door de overweging dat „Lawines razen"
een oorspronkelijk thema behandelt en
dat de schijfster zich met grote ernst ver
diept heeft in de toestanden en gebeurte
nissen van het land waar het verhaal zich
afspeelt. Dat is Zwitserland. Het boek
heeft namelijk tot onderwerp het kinder-
vluchtelingendorp Pestalozzi en de ram
pen die lawines kunnen veroorzaken. De
jury meent dat de schrijfster ten voor
beeld gesteld kan worden aan vele an
dere auteurs van deze tijd, die blijkbaar
uitgaan van de mening dat een kinder
boek vluchtig en oppervlakkig mag zijn
en zonder voorstudie en vakmanschap
kan worden geschreven. Waarmee de be-
kroners dus te kennen willen ge'ven dat
ook een kinderboek op een bepaaldliterair
peil hoort te staan. De jury roemt het
boek verder nog als instructief artistiek
en paedagogisch verantwoord, als boei
end en bekorend.
Mevr. Rutgers van der Loeff-Basenau
was zelf niet in staat de prijs in ontvangst
te nemen omdat zij op uitnodiging van
de Amerikaanse ambassade een studie
reis door de V.S. maakt. Als haar verte
genwoordigers verschenen haar echtge
noot en twee dochtertjes op het toneel.
Zij kregen een bouquet bloemen. De heer
Rutgers van der Loeff, die de enveloppe
met inhoud in ontvangst nam, hield een
toespraakje, waarin hij zijn toehoorders
vertelde hoe zijn vrouw boeken schrijft.
Het jonge volkje, dat verrast werd met
de kleurige plaat van Piet Worm die
wordt uitgereikt aan ieder die voor een
bepaald bedrag besteedt bij de aankoop
van een kinderboek, genoot de rest van
de middag van het optreden van de Am
sterdamse Jeugdtonëelgroep die op be
koorlijke wijze enkele sprookjes van An
dersen tot leven wekte en van het Scapi.
noballet dat „De list van Li Foe" opvoer
de. Do heer W. J. Schouten, voorzitter
Sectie propaganda van het Kinderboek
der C.P.N.B.. vertelde nog iets over de
schoolwedstrijd; „Wij maken een herfst-
boek".
In het kader van de kinderboekenweek
zijn er ook enkele tentoonstellingen in
Amsterdam en wel in het Instituut voor
Nijverheid en Techniek (het vroegere
Museum van de Arbeid) op de Rozen
gracht, hoek Marnixstraat, en in de
Openbare Leeszaal en Bibliotheek op de
Keizersgracht, waar goede kinderboeken
geëxposeerd worden De eerste expositie
wordt Zaterdag geopend, de tweede, geti
teld „Aspecten van het kinderboek in
binnen, en buitenland" is reeds toegan
kelijk Dat de jeugd nog de weg naar de
leeszaal moet vinden blijkt wel uit het
feit dat nog geen acht procent van de
kinderen tussen 6 en 14 jaar de openbare
leerzalen in Amsterdam bezoeken In Bel-
levue worden Maandagavond lezingen
gehouden door mevr. C. E. Potharst
Gimberg en door de heer E. Majorick,
terwijl Dinsdagmiddag 1 November de
Amsterdamse Jeugdtoneelgroep in het
Nieuwe de La Martheater nog twee voor.
stellingen van de Andersensprookjes zul
len geven.
(Van onze Utrechtse redacteur).
De politie te Zeist heeft Woensdag in
verband met de moord op de 21-jarige
leerling-verpleegster W. van S. een
29-jarige ongehuwde fabrieksarbeider uit
Zeist aangehouden, die door drie getui
gen is herkend als de man, die zich bij
de halte van de Gerofabriek ophield,
toen het meisje daar op die noodlottige
den hem ook op vorige avonden in die
buurt gezien en enige getuigen houden
zelfs vol, dat deze man achter de ver
pleegster aanliep de Oude Woudcnbergse
Zandweg op. Zeer verdacht is dat de aan
gehoudene niet over een goed alibi be
schikt. H(j vertelt leugens en zijn verkla
ringen kloppen niet met elkaar. De man
blijft niettemin ontkennen iets met het
misdrijf te maken te hebben.
Vandaag zou hij voor de officier van
Justitie te Utrecht worden voorgeleid.
Hij is in verband met deze affaire de der.
de arestant. Een zit nog in voorarrest we
gens een ander gepleegd zedenmisdrijf,
de tweede is evenwel al weer vrijgelaten.
In de kelder van de stoelenfabriek van
de firma A. J. Groot Landeweer te Eiber
gen is gistermiddag door tot nog toe on
bekende oorzaak een stoomketel ge-
explodèerd. De 54-jarige arbeider H.
Kleine uit Neede, die zich tijdens de ont
ploffing in de kelder bevond, liep zo
danige verwondingen op, dat hij tijdens
het vervoer naar het ziekenhuis te Groenlo
overleed.
