Onze dagelijkse puzzle
,vvvv
•v.v»
mPiL
mimm
mén»
m m
\OQR30t1G
Don Francesillo de Zuniga
^coors
Iets over de wedstrijdtelling
DAMMEN
SCHAKEN
i «L
i #H €m
Hofnar van Keizer Karei V
DE HEILIGE VAN DE WEEK
1 NovemberAllerheiligen
Bridge-Rubriek
HET GRABBELTONNETJE
i i pi m
Oorlogsschade aan
schepen
i S éi m
i fii 'm
Paskwil
Europa-puzzle
x
x
x
x
ZATERDAG 29 OCTOBER 1953
PAGINA 6
Oplossing van gisteren
Na E 55
Drie onderscheidingen
ST LOUIS OUDENBOSCH
KRIJGT H.B.S.
Overeenkomst tussen Nederland
en België uitgebreid
PANDA-STRIP VAN HET VERBOND VOOR VEILIG VERKEER
Mi j
W 4 M. WM. Ü1
0M tm.
%m IHf
t o m
*J*J
n «s 0, n
CORRESRONÜEN'l IE-AURES:
ROMBUS 8, HILVERSUM
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
X
X
X
X
Horizontaal: 1 waterhoogte (afk.), 3
regelmaat, 5 punt, 8 regiment infanterie
(afk.), 10 deel van een cosiuum, 13 rivier
in Duitsland, 15 stofmaat, 16 afstandsmaat,
17 briefaanhef (lat. afk.), 19 tandeloos
zoogdier, 20 onder het nodige voorbehoud
(lat. afk.), 21 de oudere (afk.), 22 deel
van het hoofd, 24 voorzetsel, 26 deel van
Nederland, 28 metaal, 29 muziekdrama,
31 voorgevel, 32 hevig, 33 egaal, 34 Xnd.
winkel, 36 afgemat, 37 dwaas, 39 vulkaan,
42 vogel, 45 nieuwe wereldtaal, 47 gazen
raam, 48 zoutoplossing. 50 plant, 52 jon
gensnaam, 54 pers.vnw., 55 nauw, 57 het
zelfde (afk.), 58. bekende motorraces
(afk.), 59. geheel de uwe (lat. afk.), 61
laatst leden (afk.), 63 pers. vnw., 64. pers.
vnw., 65 schrede, 67 kleine veertjes, 69
ambtshalve (lat. afk.), 70 plant, 71 zij
rivier van de Donau, 72 meisjesnaam.
Verticaal: 1 als volgt (afk), 2 vrucht,
3 deel van de bijbel, 4 onnozel, 6 speel
goed, 7 rivier in Italië, 8 nelder, 9 titel
(afk.), 11 te zijner plaatse (lat. afk.),
12 vadsig, 14 kindergroet, 16 negerdorp,
18 pl. in Friesland,20 vlinderlarwe, 21
heilige (afk.). 22 uurwerk, 23 vrucht, 25
slede, 27 deel van het lichaam, 28 zang-
noot, 30 gereed, 33 weidedieren, 35 ge
wicht, 38 deel van de hand, 40 hijswerk
tuig, 41 iedere, 42 wijze van voortbewe
gen, 43 volk, 44 bouwval, 46 voorzetsel,
47 inhoudsmaat, 49 titel (afk.), 51 jon
gensnaam, 53 jongensnaam, 56 gevange
nis, 58 linnen huisje, 60 zoals de akten
getuigen (lat. afk.), 62 jongensnaam, 63
vluchtige stof, 64 meisjesnaam, 65 de
oudere (afk.), 66 familielid, 67 titel (afk.),
68 dus (Eng.).
Horizontaal: 1 aap, 4 lijm, 7 krot, 9
polo, 10 oeral, 12 appel, 13 si, 14 ina,
16 en, 17 el. 19 or, 20 e.k., 21 on, 22 kg, 24 s.s.,
26 se, 27 lap, 29 et, 31 angel, 33 koren,
36 mees, 37 sire, 38 pel, 39 epe.
Verticaal: 1 ako, 2 ares, 3 porie, 4 loper,
5 ijlen, 6 mol, 8 t.a., 9 pp, 11 li, 12 aa,
15 nu, 18 leg, 19 ons, 22 kegel, 23 da,
25 serie, 26 snee, 27 1.1., 28 p.k., 30 terp,
31 amp, 32 es, 34 os, 35 nee.
Tijdens een maaltijd van het Rotter
damse gemeentebestuur en het bestuur
van de E 55 in de Burgerzaal van het
stadhuis van Rotterdam heeft Z, Exc mi
nister prof. dr J- Zijlstra die met zijn
echtgenote aanwezig was mededeling
gedaan van het feit, dat het H. M. de
Koningin heeft behaagd, drie bestuurs
leden van de E 55 te onderscheiden. Tot
ridder in de Orde van de Ned. Leeuw
was benoemd de heer ir. J. W. Ernste.
voorzitter van het bestuur, tot officier in
de Orde van Oranje Nassau de heer J.
Hasper, coördinator in het bestuur en de
heer C. F. Breedveld. secretaris van het
bestuur, tot ridder in de Orde van Oranje
Nassau.
De heer ir. Ernste is directeur van de
B. P. M.-Pernis, de heer Hasper is ge
meente-secretaris van de gemeente Rot
terdam en de heer Breedveld is gedele
geerd lid van de Stichting tot Exploitatie
van het Ahoy' gebouw te Rotterdam.
Naar wij vernemen, zal met ingang van
September 1956 in het Instituut St Louis
te Oudenbosch een H.B.S. worden ge
opend Evenals de andere opleidingen
van het instituut is de school bestemd
voor interne en externe leerlingen.
Blijkens de Staatscourant van Vrijdag
zijn de Nederlandse en de Belgische rege
ring overeengekomen enkele wijzigingen
in de tussen beide landen bestaande re
geling inzake de vergoeding voor oorlogs
schade van hun onderdanen aan te bren
gen.
Voor in Nederland en België toege
brachte oorlogsschade aan schepen geldt
de regeling, dat de schade voor rekening
komt van het land. van waaruit het vaar
tuig ten tijde van de toebrenging der
schade werd geëxploiteerd. Deze regeling
is nu o.m. uitgebreid tot de inventarissen
van deze schepen en tot het huisraad en
de overige persoonlijke bezittingen van
de schippers en de bemanning, alles voor
zover destijds aan boord aanwezig.
Voor oorlogsschade, veroorzaakt door
of tijdens vordering van schepen, geldt
de regeling van het land van domicilie.
De overeenkomst wordt van Belgische
zijde uitgebreid tot ingezetenen van Bel
gië, die van oorsprong Nederlander zijn
maar buiten Nederland zijn geboren en
die verzuimd hebben de eenmaal in de
10 jaar vereiste verklaring af te leggen,
dat zij Nederlander wensen te blijven.
Voorzover als gevolg van deze veran
deringen nieuwe aanspraken op vergoe
ding ontstaan of bestaande aanspraken
worden gewijzigd doordat op het betrok
ken schadegeval thans de oorlogsschade-
regeling van het andere land van toepas
sing is verklaard, dienen belanghebbenden
voor 1 Januari 1956 een nieuwe aangifte
in te dienen. Voor Nederland moet da*
gebeuren bij de directeur van het bureau
Oorlogsschade in Den Haag.
„Dat kan nog net!" mompelt Joris Goedbloed.
„Deze ouderwetse auto's hebben toch maar een
slakkengang!" Maar de slakkengang blijkt mee
te vallen. Joris ontkomt op het nippertje, doch de
automobilist, die zich zijnentwille zelf in de bloe
metjes zet, schreeuwt hem woedend na: „Suf
ferd! Heb je nooit gehoord, dat je een ander alleen
mag inhalen en voorbijrijden, als daarvoor genoeg
ruimte is. ook als er tegenliggers naderen V'
W...
sasiiï w.
iWTOwiiiiiliWWll
r
DAMMEN.
No. 2081. 29 October 1955.
Redacteur: G. J. A. VAN DAM
Vossiusstraat 18b, Amsterdam-Z.
Alle correspondentie aan dit adres. Bij
vragen om inlichtingen s.v.p. postzegel
voor antwoord insluiten.
HET KROONSCHIJFMOTIEF.
Een vijftiental jaren geleden heb ik
eens in „De Damgids" de (tot dat moment
aan mij bekende) bewerkingen gepubli- I
ceerd op dit schijnbaar eenvoudige maar
niettemin moeilijk te realiseren motief.
Deze publicatie zal echter aan het me
rendeel der probleemliefhebbers onbe
kend zjjn. Ik meen goed te doen hierop
nog eens de aandacht te vestigen, temeer
daar het niet onmogelijk is, dat in de
loop der jaren daarna nog enige bewer
kingen zijn gevonden welke zodanige
constructieve waarde bezitten, dat ook
deze voor het nageslacht bewaard dienen
te blijven. Gaarne zal ik daarom ontbre
kende composities op dit motief ontvan
gen, met oplossingen, auteursnaam, blad
en 'datum van publicatie en eventuele
verdere gegevens. Het motief is immers
van dien aard, dat het van historisch be
lang is de collectie problemen, welke
daarop is gecomponeerd, zo volledig mo
gelijk te houden. De toegezonden aanvul
lingen zal ik dan binnenkort eveneens pu
bliceren.
In het nummer van 24 October 1935 van
het officieel orgaan van de Kon. Ned.
Dambond: „Het Damspel" (nu dus twintig
jaar geleden) werden de eerste 23 (Fran
se) bewerkingen gepubliceerd. Aangezien
deze reeks het Nederlandse problemisten-
hart niet er bevredigde is door verschil
lende Nederlanders getracht op dit mo
tief fraaiere composities te bouwen. Tot
ongeveer 1940 werden toen de volgende
22 constructies vervaardigd In verband
met de plaatsruimte volgen de standen
hieronder in cijfers.
No. 1. M. B. de Jong (t). Zw. 1-3, 8,
12 21, 24, 29, 35, dam 48. Wit 16, 22, 25,
27' 28, 32, 38, 41, 42, 44, 49, 50. (Haagsche
Ct'. 2-9-1936). Wit 44-39, 22-18, 28x30, 49x
40!!. 30-241, 25x14, 3-9 gedw., 14x12 (2-7),
12-8 (7-11), 16x7 (1x3). 48-43. Het is dui
delijk dat zwart hier vrijwillig de dood
door middel van het kroonschijfmotief
(oppositie) kiest, want na wit's 25x14 kan
hij ook op andere manieren ten onder
gaan. Hetzelfde zien we in de onder no.
18 gepubliceerde bewerking van Kliphuis,
dan echter zonder dam in de beginstand.
No. 2. W. B. Monsma publiceerde op 29
Nov. 1936 in „Le Grognard" te Luik: Zw.
12 14. 17, 22 42, D 3. Wi'. 8, 28, 29, 41,
46' D. 6. Wit 41-371, '6x9, 46x48.
In de „Gelderse Dammer" heeft de heer
O G. v. Veen in Januari 1939 een wed
strijd op het kroonschijf-motief uitge
schreven. Hiervoor werden b composities
ingezonden waarvan er 3 door de beoor
delaar de heer W. B. Monsma geschikt
werden bevonden. Allereerst:
No 3. van de heer D. Douwes te Zwol
le Zw 5, 14, 24, 31, D. 40. Wit 15, 18, 21,
28. 32,'41, 47, 48. Wit 41-37, 32-271, 15-10,
47x9.
No. 4. D. Douwes. Zw. 13 14, 21, 32, D.
15. Wit 17, 25, 26. 29, 33, 35, 42, 48. Wit
25-20. (14x25) gedw., op 15x24, 29x18, 21x
23, 33-29, 42-38). 35-33, 42-37, 26x8. Het
eigenaardige bij deze compositie was, dat
ik zelf precies dezefde constructie reeds
in begin 1935 heb gezonden aan de heer
Lecocq ter publicatie in 't Franse maand
blad „Le jeu de dames", een feit, waar
van de heer Douwes natuurlijk geheel on
kundig was, evenals van de omstandig
heid, dat ik daarna nagenoeg dezelfde be
werking ontving in Nov 1935 van de heer
J J Wagenaar in de stand: Zw. 13, 21, 23,
34 D. 15. Wit 17, 26, 33, 38, 41, 43, 48.
Een verschijnsel, dat volkomen yerklaar-
baar is indien meerdere problemisten aan
eenzelfde motief hun krachten wijden en
de bord-mogelijkheden voor dat motief
beperkt zijn. In deze en overeenkomstige
gevallen is er geen sprake van plagiaat.
No. 5. J. Dienske (t) publiceerde in de
Gelderse Dammer" nog de stand: Zw. 5,
13 14, 17 18. 22, 23, 31, 36, D. 19. Wit 16,
32' 34 38. 39, 43, 44, 47, 48. D. 15. Wit
34-29, 39x30, 47-41, 32-27, 15x10, 16x9.
Vervolgens zijn mij nog de volgende
constructies van vóór 1940 Dekend Of de
ze reeds hier of daar zijn gepubliceerd
•weet ik niet, gaarne melding indien dit
wel het geval is.
No. 6. J. Dienske (t). Zw. 1, 9, 10, 12, 13,
20 24 D. 35. Wit 21, 22, 28, 29, 31, 33, 34,
48, D. 50. Wit 34-30, 30x8, 50x7.
No. 7. B. G. Stevens. Zw. 13, 23, 25, 31,
D. 3. Wit 20, 21, 38, 41, 42, 47, 48. Wit 42-
37, 41-37, 47x9.
No. 8. G. Zonneveld. Zw. 13, 22, 25, D.
23. Wit 16, 20, 31, 34, 38, 44, 48. Wit 31-27,
16x9.
No. 9. G. Zonneveld. Zw. 11, 12, 24, 25,
32, D. 7. Wit 9, 21-23, 42, 47, 48. Wit 23-18,
22-17, 42-37, 47x20.
No. 10. G. Zonneveld. Zw. 5, 14, 31, D.
19, D. 35. Wit 15, 23, 28, 30, 32, 43, 48, 49.
Wit 15-10, 32-37, 43-38, 49x9.
No. 11. L. Schut. Zw. 1, 3, 11, 21, 22, 44,
D. 45. Wit 12, 14. 19. 29, 31. 32, 42, 43, 47, 48,
Wit 12-8, 14-91, 43-39, 42-37. 47x7.
No. 12. D. Kleen. Zw. 5, 8, 13, 14, 18, 22-
26 D. 35. Wit 16, 27, 31, 33, 37-40, 44, 48,
D. 43. Wit 40-34, 34-29, 30x10. 37-32, 43x20,
16x9.
No. 13. J. Winter. Zw. 1, 3. 9, 10, 12, 13,
20, 21, 24, 37, D. 17, D. 22. Wit 26, 28, 33,
34, 40. 43 44, 47, 48, D. 50. Wit 47-41,
34-30, 30x8, 43x34 (45x23) gedw., op 45x18
of 29, wit 50x16 en wint), maar na zwart's
45x23 volgt wit 50x7 (via 9, 10, 20, 23, 12),
zw. 3x12 gedw., 26x8!
In de volgende rubriek volgen de an
dere constructies op dit kroonschijf-mo
tief of, zoals de Fransen het thema noe
men: „Les pions savants".
VOOR ONZE LADDERWEDSTRIJD
De heer P. W. Kliphuis, die enige jaren
probleemredacteur was van „Het Dam
spel", heeft na zijn aftreden als zodanig
in 1935, vrijwel niets meer van zijn werk
gepubliceerd. In 1939 mocht ik van hem
voor „De Damgids" een serie nieuwe
composities ontvangen, waarvan ik er
hieronder een viertal laat volgen. Klip
huis is één van die problemisten, die de
problematiek beoefenen om het persoon
lijk genot dat zij daarvan ondervinden en
niet om hun naam eens gedrukt te zien.
Zijn composities staan echter meestal op
zo'n hoog peil, dat er veel voor de dam-
wereld verloren zou gaan als zij onbe
kend bleven. Daarom verheugde het mij
bijzonder, dat de heer Kliphuis bereid
was zijn werk ter publicatie aan mii af
te staan. De oplossingen van de onder
staande vraagstukken worden gaarne tot
12 November a.s tegemoet gezien aan het
hoven deze rubriek vermeide adres. Bij
de publicatie der oplossingen kom ik op
de waarde van deze constructies uitvoe
rig. terug. Droevige persoonlijke omstan
digheden verhinderden mij de oplossin
gen der eerder geplaatste problemen te
bespreken, terwijl daardoor ook de pu
blicatie van de puntenliist van de deel
nemers aan de ladderwedsttijd moet wor
den uitgesteld. Zo spoedig mogelijk zal
een en ander echter worden afgewerkt.
No. 3238
Siag-dwang
Schaakredacteur P. A. Koetsheld
Huize St. Bernardus, Sassenheim
(Zaterdag 29 October)
No. 7327
C. Groeneveld, Aalten.
3e prijs 77e tournooi B.C.F.
afdeling tweezetten
"o 'n 'O
No. 7328
A. F. C. v. d. Linden, Zeist
4e prijs 77e tournooi B.C.F.
afdeling tweezetten
W/A - «W Of YÜf
Probleemoplossingen.
No. 7319. Jac. Haring. Opl. 1. Pf5-e3
dreiging 2...Rf4tt enz.
No. 7320. O. Stocchi. Opl. 1. Pd6-b7 drei
ging 2. Td8-d4:tt. Deze prijs heeft als
nevenoplossing 1. Pd6-c4 met dubbele
dreiging 2. Pe5tt en 2. Td4:tt. Mogelijk is
er een fout in het diagram. We vonden
het in Springaren.
No. 7321. H. Grasemann. Opl. 1. Tg3-g8
dreiging 2, Te2-f2:t enz. Indien 1. Rf2:
dan 1.... Th7: 2. Tf3, Kg2 enz.
Goede oplossingen.
Deze drie problemen we-den goed op
gelost door P. Baas, Lutjebroek; P. M.
Dekker, R'dam; J. Dickhaut, Nijmegen;
L. M. Hageman, Den Hf.ag; F. Pijis,
Maasbracht; Paul Raschdorf, Hannover;
C. v. d. Weide, R'dam; F. U. J. H. Witte,
Rotterdam.
No. 7319 en no. 7320 door L. M. v. D.
te Maassluis; H. Th. v. Goor, Voorburg; B.
Kouwenhoven, R'dam.
No. 7319 door J. K. Blom, R'dam.
Weenink Herdenkings opioswedstrtjd
De Ned. Bond van Probleemvrienden
organiseert een oploswedstrijd ter herden
king van zijn op 2 December 1931 overle
den voorganger H. G. M. Weenink. Aan
deze wedstrijd, waarvoor zes 2-zetten ter:
oplossing worden aangeboden, kan een
ieder deelnemen. Men behoeft slechts een
met 2 cent geadresseerde enveloppe vóór
25 November a.s. te zenden aan C. Gold-
schmeding. Pretoriusstraat 9 II te Am
sterdam-O. en men ontvangt de circulaire
met de problemen en de nadere gegevens.
Wilt U iets meer weten omtrent het op
lossen van Schaakproblemen, dan wordt
U na opzending van 0.25 in postzegels
aan bovenstaand adres een beknopte
handleiding toegezonden.
No. 7329
P. A, Koetsheld, Sassenheim
5e eerv. verm. 79e tournooi B.C.F.
afd. zelfmat tweezetten
Stand: Zw. 7, 8, 10,
11, 19. 23, 28, 29, 33.
Wit 21, 25, 32, 36,
38, 42-44, 48. Wit
sp. en wint. Eind
spel uitwerken.
No. 3240
Direct afspelmotief
(zonder var.).
No. 3239
Zet-dwang
Stand. Zw. 8. 10. 12.
15 M, 18. 20. Wit
17! 21. 27, 29. 34. 37,
48. Wit sp. en wint.
Eindspel uitwerken
No. 3241
Indirect afspelmo
tief (met var.).
H E»
M O. 1 O
<3
Stand: Zw. 11-14,
19, 24. 25, 26, 35.
Wit 22, 23, 28, 30,
31, 34 42, 43, 49, 50.
Wit sp. en wint.
Stand: Zw. 8, 9, 13,
16, 20. 22, 23, 28, 30,
34. Wit 21. 31, 32,
37, 38, 41, 43-45,
48. Wit sp. en w.
Varianten uitwer
ken.
De problemen van deze week.
Met de vervulling van onze belofte, in de
vorige rubriek gedaan, maken we nu een
begin. We zetten er een stevige hap in
liefst vijf stuks, anders duurt het te lang
eer we er door zijn. Daar het alle twee
zetten zijn behoeft de oplosser er niet te
lang mee bezig te zijn, misschien dat de
zelfmatten voor enkele lezers nog wat on
wennig zijn.
No. 7330. G. H. Drese, 7e eerv. verm.
79,e tournooi van de B.C.F. Zelfmat in
twee zetten.
Wit: Kcl, De2, Tdl Rd6, Pal-c2; pi. b4,
b5.
Zwart: Kc3, Tc5. Ra5, a2, a3, b6, e4.
No. 7331. P. A. Koetsheid. 8,e bijz. verm.
tournooi als voren.
Zelfmat in twee zetten.
Wit: Kbl, Dc8, Rb5-f6. Pd6-g8; b4, c5.
Zwart; Kd5, Ral; b2, b3, c3, el.
wmm
Vroeger jaren hielden aanzienlijke personen, koningen, keizers, ja
I ausen zelfs, er dikwijls een hofnar op na 0111 hun met zijn (makerijen,
dwaasheden en geestige kwinkslagen de zorgen wat uit .lret hoofd te
jagen. Zo was Don 1' rancesillo de Zuniga hofnar aan het Hof van
Keizer Kaïel. Hij volgde de Vorst op tal van reizen, maar aan de
Spaanse grens markeerde hij zijn dwaze pasjes. Al te ver van huis
waagde hij zich blijkbaar toch niet.
Toen de keizer in de maand Maart dier minstens, vier kloven in zijn be-
van het jaar 1526 te Sevilla (se-biel-
ja) Isabella van Portugal huwde, liep
Don Francesillo mee in de stoet. Maar
Bcjogna, waar de keizer de Paus ont
moette, was hem te geleerd. Hij zei-
de, dat hij naar lichaam en geest ziek
was en voorts, dat de hofarts Villalo
bos hem verboden had Spanje te ver
laten. want. in geval van onlusten,
moest hij, met de dokter samen, de
Grootinquisiteur, de Aartsbisschop
van Sevilla, beschermen en het Ka
tholiek Geloof. Tot 1529 heeft hij het
ambt van hofnar bekleed.
Hij dreef de stoutmoedigheid zo ver,
dat hij de keizer bespotte wegens zijn
enorme, Habsburgse onderkaak en
steeds open mond Toen de Vorst een
dorpje bezocht in Aragon. waarschuw
de hij zijn meester de lippen op el
kaar te houden. „De vliegen zijn hier
erg ondeugend, als ik U was zou ik
m'n mond dus maar toe houden!" De
keizer vond deze raad zo op z'n plaats,
dat hij zijn nar een som gelds cadeau
gaf.
Eens bezocht een afgezant van de
Paus de oude, Spaanse Bisschopsstad
Toledo (klemtoon op de e). De keizer
ging hem tegemoet, vergezeld van zijn
Rijksgroten. De legaat had een hand
druk verwacht, maar de Vorst gaf
hem de vredekus. Sommige adellijke
heren stond dat niet. aan. „Seigneur,
wij zijn er helemaal niet tevreden
over, dat U de Pauselijke legaat de
vredekus hebt gegeven" verklaarde
iemand uit hun midden Was het toen
niet Don Francesillo, die de keizer
deze woorden in de mond gaf: „Judas
was nog lelijker dan ik en die heeft
Onze Lieve Heer nog wel gekust!"
Een Spaanse infant, d.i. een Prins
van het koninklijk huis, don Fernan
do. had een gouverneur, die blijkbaar
aan de gierige kant was. Van hem
weet 's keizers hofnar 1» berichten,
dat hij rijst liet opdissen zonder bo
ter, ouë, taaie kippen, onrijpe vruch
ten en een pap, die veel van stijfsel
weg had. Wanneer hij iets cadeau
deed, was 't een ouë. versleten jas, 'n
tot op de draad uitgerafeld hoofddek
sel, en, was het 'n paard, dan had het
nen zo groot als een huis! Toen de
keizer dit ter ere kwam, was hij echt
'n beetje kwaad.
Een der grootste staatslieden van
Spanje was ongetwijfeld kardinaal
Francisco Ximenéz (uitspr.; ksi-mee-
nés), Grootinquisiteur en Aartsbis
schop van Toledo, die door zeer veel
Spanjaarden als een heilige werd, en
wordt beschouwd. Om de een of an
dere reden stookte zekere minister,
seigneur de Chièvres, de nog zeer
jeugdige Vorst tegen de prelaat op.
Het gevolg was, dat Karei de kardi
naal, die toen hoogbejaard wós. niet
wilde ontvangen. Men zeide. dat de
geestelijke van verdriet stierf. Ande
ren beweerden, dat men hem vergif
tigd had. Don Francesillo, naar zijn
mening gevraagd, gaf ten antwoord:
,Ik voor mij geloof, dat de kardinaal
van vreugde stierf toen hij hoorde, dat
de seigneur de Chièvres voor hem aan
't werk was".
Toen de Turk Europa bedreigde,
greep de Paus niet snel genoeg naar
de wapens, volgens het oordeel van
Don Francesillo. Hij richtte prompt
een schrijven tot de H, Vader van de
volgende inhoud:
„Allerheiligste Vader, in het belang
van de Christenheid heb ik U al meer
dere malen een brief gezonden, maar
Uwe Heiligheid keurt mij blijkbaar
geen antwoord waardig Vandaag de
dag moeten de Christen-vorsten de
handen ineenslaan om de Turk te
straffen, Uwe Heiligheid eveneens.
Ik voor mij zal mijn vingers in het
wijwatervat dopen en Zijne Majesteit
de keizer zal het vaandel ontplooien.
Als een Christen-vorst niet meedoet,
zal ik hem vervloeken en ik zal hem
met heel mijn huis tuchtigen, waarin
zich nog méér mensen bevinden dan
in het Bijbelboek der Getallen. De
goede herder bewaakt zijn kudde niet
alleen, maar hij doodt de rondsluipen
de wolven. Wanneer U het niet doet.
moge God zich over ons erbarmen en
moet U zich hoeden voor de Spaanse
soldaten". Enkele maanden later vond,
inderdaad, de weerzinwekkende ,Sac-
co di Roma" plaats (1527), de plunde
ring van Rome door de keizerlijke
Vandaag gaan onze gedachten uit
niet naar deze of gene Heilige, maar
naar alle Heiligen, die een nimbus
vormen rond de H. Drievuldigheid Tij
dens hun aardse leven waren velen
arm, gelijk de H Benedictus Labre,
een bedelaar; anderen rijk, gelijk een
keizer Henricus. De H. Clara was
kloosterzuster; de Zalige Anna Taigi
huismoeder. Sint Gabriël Possenti een
jongeling: Sint Philippus Neri een
grijsaard, San Carlo Borromeo Bis
schop en Kardinaal: de H. Joannes
Vianney pastoor. S. Felix van Canta-
licië. Sint Konrad van Parzham leke-
broeder. Geen enkel „beroep" of het
heeft zijn Heilige, die het als een lich
tend voorbeeld kan vereren en aan
roepen.
Aanvankelijk vierde men alleen de
gedachtenis van alle Martelaren. On
der Paus Gregorius III kwamen daar
ook de Belijders bij 740). Weer la
ter werd de datum (Mei) naar de
maand November verschoven; Lode-
wijk de Vrome stelde het feest voor
het gehele Frankische Rijk verplich
tend (835). Het betreft dus wel een
plechtigheid met een belangrijke, his
torische achtergrond.
Een Protestants godgeleerde, een
Zwitser, Walter Nigg. heeft geschre
ven. dat wij aan de Heiligen een voor.
beeld mogen nemen, en dat wij God
daarom behoren te danken. Hij
schrijft; „De Heiligen kunnen we ver
gelijken met vlammende symbolen, die
de mensen, verzonken in alledaagse
modder, opschrikken en naar boven'
wijzen Zij vormen het levende Evan
gelie en oefenen een ontvlammende
kracht uit Zij sporen de mens aan met
de strijd om zijn eigen leven te vor
men te beeinnen"
(Walter Nigg: „Grosse Heilige". Ver
lag Artemis, Zürich).
mrnoa
vtouo
troepen, onder welke talrijke, Luther-
se landsknechten een verbitterde haat
tegen Paus en Kerk koesterden. On
der de ogen van Clemens VII, die naar
de Engelenburcht uitweek, schonden
zij in Rome, tegen 's keizers bedoeling,
alles wat helkg was. „Het was het
einde van de Renaissance-glorie te
Rome".
Maar keren we naar 's keizers hof
nar terug. Toen deze de dodelijke
wonden had opgelopen, waaraan hij
zou bezwijken, bracht men hem naar
zijn woning. Er was zeer veel volk op
de been. Zijn vrouw stak het hoofd
buiten het raam om te vragen wal er
aan de hand was? ..Helemaal niks,
mevrouw", antwoordde Don France
sillo. „ze hebben slechts Uw man ver
moord"
Korte tijd later kwam de hofnar van
de markies de Villena zijn stervende
collega een bezoek brengen. Hij sprak
tot hem: „Waarde broer Francesillo,
wij zijn altijd beste maatjes met
mekaar geweest. Je zult, gezien je
goeie gedrag, zeker in de Hemel ko
men. Vergeet dan niet tot God te
bidden, dat Hij zich ontfermen moge
over de ziel van Perico de Ayala, hof
nar van de markies de Villena"
Don Francesillo reageerde niet aan
stonds. Had hij zjln collega niet goed
begrepen? Of moest hij, misschien
voor het eerst van z'n leven, over een
gepast antwoord nadenken? Eerst na
enige tijd wenkte hij Perico de Ayala
aan het sterfbed te komen Hij gaf hem
de pink: „Bind daar maar een draadje
om. dan vergeet ik het vast niet"
Men zegt, dat dit zijn laatste woor
den waren.
'n Bespottelijke mens noemt men
wel 'ns: 'n paskwil van 'n vent. Erg
vleiend klinkt dat niet. Wanneer men
ergens een paskwil van maakt, maakt
men iemand, of iets belachelijk En
als man en vrouw minder teder met
mekaar omspringen, vindt menigeen,
dat hun huwelijk wel 'n paskwil lijkt.
Hoe zijn we eigenlijk aan deze
vreemde snoeshaan gekomen? Daar zit
een hee] verhaal aan vast. Omstreeks
1500 werd nabij het paleis van Kardi.
naai Caraffa te Rome een beschadigd,
antiek beeld gevonden. Door of op
last van ?ï*)e Eminentie werd het in
de buurt van diens paleis geplaatst.
Vaardi««- '"">nden kleedden het op Sint
Marcus*-' nan en geleerde bollen be
groetten 'f in Latijnse verzen; het
stelde dan dezp of gene voor Naar een
schoolmeester, barbier, kleermaker of
schoenmaker, niet van slagvaardig,
heid ontbloot, kreeg het, beeld al gouw
de naam: Pasquino, dan wel; Pas-
quillo. het verkleinwoord. De aan het
„monument" gewijde verzen, werden
op de beeltenis geplakt. Laler werden
ze satyrisch van aard en begeleidden
de politieke geschiedenis der Romei
nen. en dat niet alleen op Sint-Mar-
cusdag (25 April). Ooit bleken het
geestige schimpscheuten; sommige
hebben de eeuwen getrotseerd! Zo
doende werd Pasquino allengs de tolk
der Romeinen In ruimere zin kreeg
de „Pasquinata". de „paskwil", de be.
tekenis van: spotternij, grapje.
Tijdens de Spaanse overheersing,
bleken de bezetters niet erg op pas
kwillen gesteld. Een plakkaat van 1566
gaf althans te kennen, „dat alle fa
meuze Libellen (schotschriften), Pas-
quillen en de injurieuze schrifturen
seer schemelicken verboden zijn".
Het is duidelijk, dat men hier de
venijnige op het oog heeft! Maar ook
na het vertrek der Spanjaarden, bleek
de Overheid niet bepaald te dwepen
met de „Romeinse" geestigheden,
want in 1650 verbiedt zij „ergerlijcke
Pasquillen en andere aanstooteiijeke
Tractaten en Geschriften, door de
welcke gantsch onbehoorlijck en
schandaleuslijk de Hoocheyt, reputatie
en goeden naem van Princen en Po
tentaten werden gelasterd". Elders ge
waagde men van „schandaleuse ende
fieltaehtige pasquillen".
'n Paskwil vormt tevens.... 'n on
derdeel van bepaalde sluitingen, of
sloten Ter verduidelijking diene, dat
net Nederlands „rondselschuif' luidt!
I anvertenue)
moderne winkelinterieurs
en -exterieurs
VOORHAVEN 101 TEL 34971 ROTTERDAM
Bridgespelers die niet regelmatig in
wedstrijden uitkomen, liggen nog wel eens
overhoop met de telling wanneer zij te
gen wel-wedstrijdspelende tegenstanders
aan de tafel komen.
Mede naar aanleiding van een vraag die
ons daaromtrent heeft bereikt, vertellen
wij hieronder enkele van de belangrijkste
punten.
In wedstrfldbridge worden honneurs
niet geteld zulks in tegenstelling met
het robberbridge, waarin 4 of 5 honneurs
in één hand geteld worden voor resp. 100
en 150 punten by een troefcontract, en
4 azen in één hand bij een Sansatoutspei
voor 150.
In wedstrijdbridge is de kwetsbaarheid
enz. der spellen op de wedstrijdborden
aangegeven hetgeen er °P neer komt,
dat het ene spel niets te maken heeft
met het andere. Op zo'n wedstrljdbord
staat b.v.: Noord gever, NZ kwetsbaar; of.
Oost gever, niemand kwetsbaar.
Een partij die een nlet-kwetsbare man
che biedt, krijgt daarvoor een extra-pre
mie van 300 punten. B.v. 4 Harten gebo
den 5 gemaakt niet kwetsbaar
schrijft. 120 voor 4 Harten, 30 voor een
overslag en 300 voor een manche 450
punten.
Een partij die een kwetsbare manche
maakt schrijft daarvoor 500 extra. Dus 3
SA, kwetsbaar geboden en gemaakt
schrijft 100 500 600 ounten.
De premies voor slam zijn dezelfde als
bij robberbridge. Voorbeeld: NZ bieden
kwetsbaar 6 harten en maken 12 slagen
Zij mogen noteren: 180 voor 6 Harten, 500
voor de manchepremie en 750 voor de
slampremie 1430 punten. OW schrijven
natuurlijk 1430.
Vaak vergeten wordt ook de 50 punten
die men krijgt, als rpen oen gedoubleerd
of een geredoubleerd spel maakt. Die 50
punten krijgt men geheel onafhankelijk
van de overige premies die op het winnen
van het contract staan.
Voorbeeld. NZ bieden 2 Ruiten worden
gedoubleerd en maken het sPel precies. Zij
schrijven: 2 x 40 voor 2 gedoubleerde Rui
ten, plus 50 punten voor de normale deel-
scorepremie, plus 50 punten omdat zij een
gedoubleerd spel gewonnen hebben, totaal
180 punten.
Uit dit laatste voorbeeld volgt dus, dat
men voor het bieden van een deelscore in
wedstrijdbridge. een premie van 50 punten
krijgt als men het spel maakt.
Spelen NZ b.v. 3 Schoppen en maken
zij 10 slagen, dan schrijven zij 90 voor 3
Schoppen, 30 voor een overslag en 50 voor
het maken van het spel, totaal 170 pun
ten.
Om de lezers in staat te stellen óók
eens te oefenen op een moeilijk tellings
probleem, geven wij nog het volgende ge
val: NZ, kwetsbaar, bieden 4 Harten,
worden gedoubleerd en redoubleren. Het
spel wordt met één overslag gemaakt.
Hoeveel moeten NZ hiervoor nu wel op
schrijven?
4 Harten geredoubleerd telt 120 x 2 x 2
480 punten, 1 geredoubleerde overslag
telt 400 punten, premie voor het winnen
van geredoubleerd spel 50 punten, premie
voor het bieden van kwetsbare manche
500 punten. In totaal 1430 punten.
Zonder het doublet, zouden NZ voor dit
spel slechts 650 punten geschreven heb
ben (150 500). zodat het doubleren de
tegenpartij liefst 780 punten extra heeft
gekost.
Waaruit men kan leren, hoe voorzich
tig men moet zijn met doubleren. Slaagt
het doublet, dan schrijft men in plaats
van 100 punten slechts 200 punten. Mis
lukt het doublet en redoubleert de tegen
partij. dan kan het een zéér kostbare ge
schiedenis worden.
MIMIR
Van de week hoorden we weer een
paar mopjes ever die zuinige Schotten
'n Schot bezocht de beroemde „Zoo
logical Gardens" in Londen afgekort;
de Zoo; wij zouden zeggen: de dieren
tuin Hij belandde bij de olifanten-
hokken en vroeg aan de oppasser;
„Heeft Uw olifant ook kunstjes ge
leerd?"
„Inderdaad!"
„En wat zijn dat dan voor tricks?"
„Wel. hij kan een geldstuk in de bus
doen die daaj aan de muur hangt. U
kunt het gerust proberen".
De Schot nam zuchtend 'n shilling
(50 cent) uit z'n portemonnaie en legde
het geldstuk op het puntje van de oli
fant z'n snuit. En, jawel hoor het
snuggere dier wierp de shilling in de
aangewezen bus.
„Nou, dat hebt U hem prachtig ge
leerd, oppasser. Ik veronderstel dat
hij me nu de shilling weer terug zal
geven?"
„Het spijt me wel, meneer, maar dat
hebben we hem nog steeds niet aan
z'n verstand kunnen brengen!" luidde
het antwoord van de oppasser.
Een andere Schot moest voor de po
litierechter verschijnen. Hij had al
dus luidde de beschuldiging geld
weggenomen en dat kan natuurlijk
niet door de beugel. Zijn advocaat zei
tegen hem:
„Je moet maar net doen of je gek
bent, want anders draai je vast en
zeker de gevangenis in. Als de rech-
Je ief.s vraagt, moet je net gaan
blaffen als 'n hond".
De volgende dag kwam de zaak voor
de rechter.
ie schuld, of beken je geen
schuld?' vroeg de rechter.
„Woef woef, woef!" luidde het zon
derlinge antwoord.
"Det vraag jk je niet. Ik vraag: heb
schuld, of heb je geen schuld?"
"tv woef. woef!"
Nu achtte de advocaat zijn tijd ge
komen. Hij maakte de rechter duide
lijk, dat de Schot in een minder benij
denswaardige geestestoestand verkeer
ds: ontoerekenbaar!
„Versta je. wat je advocaat mij dui
delijk heeft gemaakt?" vroeg de rech.
ter.
„Woef, woef, woef!" Hij werd on
middellijk in vrijheid gesteld.
Buiten het gerechtsgebouw, vroeg
de advocaat aan de Schot:
Mag ik nu even met U afreke
nen?"
„Woef, woef,, woef!" luidde het ant-
woord
de tien kruisjes komt 'n aard
rijkskundige naam in Midden-Enge-
land, n plaats aan de Trent.. Alle
nummers gaan over plaatsen, afkor
tingen, enz. buiten Nederland, maar
binnen Europa.
9.
10.
titiXiiii
1. Stelt het punt voor lijnrecht ge
legen tegenover het middagpunt.
2. Russische rivier, mondt uit in de
Zee van Azov.
3. Bekend Zwitsers stadje in het
Kanton Solothum aan de Aare gele
gen.
4. HetMeer ligt in Honga
rije. en we] ten Zuiden van het Ba-
kony-woud.
3- Aan dit Italiaanse meer, het La-
go(Italiaans!) behaalde Hanni
bal in 217 v Chr, een grote overwin
ning.
6. is een Kaap ook als
Kaap aangeduid! benoorden Peter
head in Schotland.
7. Aldus heet tegenwoordig het
vroegere Belgrado („Witte Stad").
8. Op de Berghet Oosten
der drie Maqedonische „vingers",
staan 20 beroemde, „Russische" kloos
ters.
9. Ook wel genoemd: de rivier de
Save. 0
10. Duidt op: mijl.
Oplossing volgende keer.