Onze dagelijkse puzzle ,vvvv •v.v» mPiL mimm mén» m m \OQR30t1G Don Francesillo de Zuniga ^coors Iets over de wedstrijdtelling DAMMEN SCHAKEN i «L i #H €m Hofnar van Keizer Karei V DE HEILIGE VAN DE WEEK 1 NovemberAllerheiligen Bridge-Rubriek HET GRABBELTONNETJE i i pi m Oorlogsschade aan schepen i S éi m i fii 'm Paskwil Europa-puzzle x x x x ZATERDAG 29 OCTOBER 1953 PAGINA 6 Oplossing van gisteren Na E 55 Drie onderscheidingen ST LOUIS OUDENBOSCH KRIJGT H.B.S. Overeenkomst tussen Nederland en België uitgebreid PANDA-STRIP VAN HET VERBOND VOOR VEILIG VERKEER Mi j W 4 M. WM. Ü1 0M tm. %m IHf t o m *J*J n «s 0, n CORRESRONÜEN'l IE-AURES: ROMBUS 8, HILVERSUM 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. X X X X Horizontaal: 1 waterhoogte (afk.), 3 regelmaat, 5 punt, 8 regiment infanterie (afk.), 10 deel van een cosiuum, 13 rivier in Duitsland, 15 stofmaat, 16 afstandsmaat, 17 briefaanhef (lat. afk.), 19 tandeloos zoogdier, 20 onder het nodige voorbehoud (lat. afk.), 21 de oudere (afk.), 22 deel van het hoofd, 24 voorzetsel, 26 deel van Nederland, 28 metaal, 29 muziekdrama, 31 voorgevel, 32 hevig, 33 egaal, 34 Xnd. winkel, 36 afgemat, 37 dwaas, 39 vulkaan, 42 vogel, 45 nieuwe wereldtaal, 47 gazen raam, 48 zoutoplossing. 50 plant, 52 jon gensnaam, 54 pers.vnw., 55 nauw, 57 het zelfde (afk.), 58. bekende motorraces (afk.), 59. geheel de uwe (lat. afk.), 61 laatst leden (afk.), 63 pers. vnw., 64. pers. vnw., 65 schrede, 67 kleine veertjes, 69 ambtshalve (lat. afk.), 70 plant, 71 zij rivier van de Donau, 72 meisjesnaam. Verticaal: 1 als volgt (afk), 2 vrucht, 3 deel van de bijbel, 4 onnozel, 6 speel goed, 7 rivier in Italië, 8 nelder, 9 titel (afk.), 11 te zijner plaatse (lat. afk.), 12 vadsig, 14 kindergroet, 16 negerdorp, 18 pl. in Friesland,20 vlinderlarwe, 21 heilige (afk.). 22 uurwerk, 23 vrucht, 25 slede, 27 deel van het lichaam, 28 zang- noot, 30 gereed, 33 weidedieren, 35 ge wicht, 38 deel van de hand, 40 hijswerk tuig, 41 iedere, 42 wijze van voortbewe gen, 43 volk, 44 bouwval, 46 voorzetsel, 47 inhoudsmaat, 49 titel (afk.), 51 jon gensnaam, 53 jongensnaam, 56 gevange nis, 58 linnen huisje, 60 zoals de akten getuigen (lat. afk.), 62 jongensnaam, 63 vluchtige stof, 64 meisjesnaam, 65 de oudere (afk.), 66 familielid, 67 titel (afk.), 68 dus (Eng.). Horizontaal: 1 aap, 4 lijm, 7 krot, 9 polo, 10 oeral, 12 appel, 13 si, 14 ina, 16 en, 17 el. 19 or, 20 e.k., 21 on, 22 kg, 24 s.s., 26 se, 27 lap, 29 et, 31 angel, 33 koren, 36 mees, 37 sire, 38 pel, 39 epe. Verticaal: 1 ako, 2 ares, 3 porie, 4 loper, 5 ijlen, 6 mol, 8 t.a., 9 pp, 11 li, 12 aa, 15 nu, 18 leg, 19 ons, 22 kegel, 23 da, 25 serie, 26 snee, 27 1.1., 28 p.k., 30 terp, 31 amp, 32 es, 34 os, 35 nee. Tijdens een maaltijd van het Rotter damse gemeentebestuur en het bestuur van de E 55 in de Burgerzaal van het stadhuis van Rotterdam heeft Z, Exc mi nister prof. dr J- Zijlstra die met zijn echtgenote aanwezig was mededeling gedaan van het feit, dat het H. M. de Koningin heeft behaagd, drie bestuurs leden van de E 55 te onderscheiden. Tot ridder in de Orde van de Ned. Leeuw was benoemd de heer ir. J. W. Ernste. voorzitter van het bestuur, tot officier in de Orde van Oranje Nassau de heer J. Hasper, coördinator in het bestuur en de heer C. F. Breedveld. secretaris van het bestuur, tot ridder in de Orde van Oranje Nassau. De heer ir. Ernste is directeur van de B. P. M.-Pernis, de heer Hasper is ge meente-secretaris van de gemeente Rot terdam en de heer Breedveld is gedele geerd lid van de Stichting tot Exploitatie van het Ahoy' gebouw te Rotterdam. Naar wij vernemen, zal met ingang van September 1956 in het Instituut St Louis te Oudenbosch een H.B.S. worden ge opend Evenals de andere opleidingen van het instituut is de school bestemd voor interne en externe leerlingen. Blijkens de Staatscourant van Vrijdag zijn de Nederlandse en de Belgische rege ring overeengekomen enkele wijzigingen in de tussen beide landen bestaande re geling inzake de vergoeding voor oorlogs schade van hun onderdanen aan te bren gen. Voor in Nederland en België toege brachte oorlogsschade aan schepen geldt de regeling, dat de schade voor rekening komt van het land. van waaruit het vaar tuig ten tijde van de toebrenging der schade werd geëxploiteerd. Deze regeling is nu o.m. uitgebreid tot de inventarissen van deze schepen en tot het huisraad en de overige persoonlijke bezittingen van de schippers en de bemanning, alles voor zover destijds aan boord aanwezig. Voor oorlogsschade, veroorzaakt door of tijdens vordering van schepen, geldt de regeling van het land van domicilie. De overeenkomst wordt van Belgische zijde uitgebreid tot ingezetenen van Bel gië, die van oorsprong Nederlander zijn maar buiten Nederland zijn geboren en die verzuimd hebben de eenmaal in de 10 jaar vereiste verklaring af te leggen, dat zij Nederlander wensen te blijven. Voorzover als gevolg van deze veran deringen nieuwe aanspraken op vergoe ding ontstaan of bestaande aanspraken worden gewijzigd doordat op het betrok ken schadegeval thans de oorlogsschade- regeling van het andere land van toepas sing is verklaard, dienen belanghebbenden voor 1 Januari 1956 een nieuwe aangifte in te dienen. Voor Nederland moet da* gebeuren bij de directeur van het bureau Oorlogsschade in Den Haag. „Dat kan nog net!" mompelt Joris Goedbloed. „Deze ouderwetse auto's hebben toch maar een slakkengang!" Maar de slakkengang blijkt mee te vallen. Joris ontkomt op het nippertje, doch de automobilist, die zich zijnentwille zelf in de bloe metjes zet, schreeuwt hem woedend na: „Suf ferd! Heb je nooit gehoord, dat je een ander alleen mag inhalen en voorbijrijden, als daarvoor genoeg ruimte is. ook als er tegenliggers naderen V' W... sasiiï w. iWTOwiiiiiliWWll r DAMMEN. No. 2081. 29 October 1955. Redacteur: G. J. A. VAN DAM Vossiusstraat 18b, Amsterdam-Z. Alle correspondentie aan dit adres. Bij vragen om inlichtingen s.v.p. postzegel voor antwoord insluiten. HET KROONSCHIJFMOTIEF. Een vijftiental jaren geleden heb ik eens in „De Damgids" de (tot dat moment aan mij bekende) bewerkingen gepubli- I ceerd op dit schijnbaar eenvoudige maar niettemin moeilijk te realiseren motief. Deze publicatie zal echter aan het me rendeel der probleemliefhebbers onbe kend zjjn. Ik meen goed te doen hierop nog eens de aandacht te vestigen, temeer daar het niet onmogelijk is, dat in de loop der jaren daarna nog enige bewer kingen zijn gevonden welke zodanige constructieve waarde bezitten, dat ook deze voor het nageslacht bewaard dienen te blijven. Gaarne zal ik daarom ontbre kende composities op dit motief ontvan gen, met oplossingen, auteursnaam, blad en 'datum van publicatie en eventuele verdere gegevens. Het motief is immers van dien aard, dat het van historisch be lang is de collectie problemen, welke daarop is gecomponeerd, zo volledig mo gelijk te houden. De toegezonden aanvul lingen zal ik dan binnenkort eveneens pu bliceren. In het nummer van 24 October 1935 van het officieel orgaan van de Kon. Ned. Dambond: „Het Damspel" (nu dus twintig jaar geleden) werden de eerste 23 (Fran se) bewerkingen gepubliceerd. Aangezien deze reeks het Nederlandse problemisten- hart niet er bevredigde is door verschil lende Nederlanders getracht op dit mo tief fraaiere composities te bouwen. Tot ongeveer 1940 werden toen de volgende 22 constructies vervaardigd In verband met de plaatsruimte volgen de standen hieronder in cijfers. No. 1. M. B. de Jong (t). Zw. 1-3, 8, 12 21, 24, 29, 35, dam 48. Wit 16, 22, 25, 27' 28, 32, 38, 41, 42, 44, 49, 50. (Haagsche Ct'. 2-9-1936). Wit 44-39, 22-18, 28x30, 49x 40!!. 30-241, 25x14, 3-9 gedw., 14x12 (2-7), 12-8 (7-11), 16x7 (1x3). 48-43. Het is dui delijk dat zwart hier vrijwillig de dood door middel van het kroonschijfmotief (oppositie) kiest, want na wit's 25x14 kan hij ook op andere manieren ten onder gaan. Hetzelfde zien we in de onder no. 18 gepubliceerde bewerking van Kliphuis, dan echter zonder dam in de beginstand. No. 2. W. B. Monsma publiceerde op 29 Nov. 1936 in „Le Grognard" te Luik: Zw. 12 14. 17, 22 42, D 3. Wi'. 8, 28, 29, 41, 46' D. 6. Wit 41-371, '6x9, 46x48. In de „Gelderse Dammer" heeft de heer O G. v. Veen in Januari 1939 een wed strijd op het kroonschijf-motief uitge schreven. Hiervoor werden b composities ingezonden waarvan er 3 door de beoor delaar de heer W. B. Monsma geschikt werden bevonden. Allereerst: No 3. van de heer D. Douwes te Zwol le Zw 5, 14, 24, 31, D. 40. Wit 15, 18, 21, 28. 32,'41, 47, 48. Wit 41-37, 32-271, 15-10, 47x9. No. 4. D. Douwes. Zw. 13 14, 21, 32, D. 15. Wit 17, 25, 26. 29, 33, 35, 42, 48. Wit 25-20. (14x25) gedw., op 15x24, 29x18, 21x 23, 33-29, 42-38). 35-33, 42-37, 26x8. Het eigenaardige bij deze compositie was, dat ik zelf precies dezefde constructie reeds in begin 1935 heb gezonden aan de heer Lecocq ter publicatie in 't Franse maand blad „Le jeu de dames", een feit, waar van de heer Douwes natuurlijk geheel on kundig was, evenals van de omstandig heid, dat ik daarna nagenoeg dezelfde be werking ontving in Nov 1935 van de heer J J Wagenaar in de stand: Zw. 13, 21, 23, 34 D. 15. Wit 17, 26, 33, 38, 41, 43, 48. Een verschijnsel, dat volkomen yerklaar- baar is indien meerdere problemisten aan eenzelfde motief hun krachten wijden en de bord-mogelijkheden voor dat motief beperkt zijn. In deze en overeenkomstige gevallen is er geen sprake van plagiaat. No. 5. J. Dienske (t) publiceerde in de Gelderse Dammer" nog de stand: Zw. 5, 13 14, 17 18. 22, 23, 31, 36, D. 19. Wit 16, 32' 34 38. 39, 43, 44, 47, 48. D. 15. Wit 34-29, 39x30, 47-41, 32-27, 15x10, 16x9. Vervolgens zijn mij nog de volgende constructies van vóór 1940 Dekend Of de ze reeds hier of daar zijn gepubliceerd •weet ik niet, gaarne melding indien dit wel het geval is. No. 6. J. Dienske (t). Zw. 1, 9, 10, 12, 13, 20 24 D. 35. Wit 21, 22, 28, 29, 31, 33, 34, 48, D. 50. Wit 34-30, 30x8, 50x7. No. 7. B. G. Stevens. Zw. 13, 23, 25, 31, D. 3. Wit 20, 21, 38, 41, 42, 47, 48. Wit 42- 37, 41-37, 47x9. No. 8. G. Zonneveld. Zw. 13, 22, 25, D. 23. Wit 16, 20, 31, 34, 38, 44, 48. Wit 31-27, 16x9. No. 9. G. Zonneveld. Zw. 11, 12, 24, 25, 32, D. 7. Wit 9, 21-23, 42, 47, 48. Wit 23-18, 22-17, 42-37, 47x20. No. 10. G. Zonneveld. Zw. 5, 14, 31, D. 19, D. 35. Wit 15, 23, 28, 30, 32, 43, 48, 49. Wit 15-10, 32-37, 43-38, 49x9. No. 11. L. Schut. Zw. 1, 3, 11, 21, 22, 44, D. 45. Wit 12, 14. 19. 29, 31. 32, 42, 43, 47, 48, Wit 12-8, 14-91, 43-39, 42-37. 47x7. No. 12. D. Kleen. Zw. 5, 8, 13, 14, 18, 22- 26 D. 35. Wit 16, 27, 31, 33, 37-40, 44, 48, D. 43. Wit 40-34, 34-29, 30x10. 37-32, 43x20, 16x9. No. 13. J. Winter. Zw. 1, 3. 9, 10, 12, 13, 20, 21, 24, 37, D. 17, D. 22. Wit 26, 28, 33, 34, 40. 43 44, 47, 48, D. 50. Wit 47-41, 34-30, 30x8, 43x34 (45x23) gedw., op 45x18 of 29, wit 50x16 en wint), maar na zwart's 45x23 volgt wit 50x7 (via 9, 10, 20, 23, 12), zw. 3x12 gedw., 26x8! In de volgende rubriek volgen de an dere constructies op dit kroonschijf-mo tief of, zoals de Fransen het thema noe men: „Les pions savants". VOOR ONZE LADDERWEDSTRIJD De heer P. W. Kliphuis, die enige jaren probleemredacteur was van „Het Dam spel", heeft na zijn aftreden als zodanig in 1935, vrijwel niets meer van zijn werk gepubliceerd. In 1939 mocht ik van hem voor „De Damgids" een serie nieuwe composities ontvangen, waarvan ik er hieronder een viertal laat volgen. Klip huis is één van die problemisten, die de problematiek beoefenen om het persoon lijk genot dat zij daarvan ondervinden en niet om hun naam eens gedrukt te zien. Zijn composities staan echter meestal op zo'n hoog peil, dat er veel voor de dam- wereld verloren zou gaan als zij onbe kend bleven. Daarom verheugde het mij bijzonder, dat de heer Kliphuis bereid was zijn werk ter publicatie aan mii af te staan. De oplossingen van de onder staande vraagstukken worden gaarne tot 12 November a.s tegemoet gezien aan het hoven deze rubriek vermeide adres. Bij de publicatie der oplossingen kom ik op de waarde van deze constructies uitvoe rig. terug. Droevige persoonlijke omstan digheden verhinderden mij de oplossin gen der eerder geplaatste problemen te bespreken, terwijl daardoor ook de pu blicatie van de puntenliist van de deel nemers aan de ladderwedsttijd moet wor den uitgesteld. Zo spoedig mogelijk zal een en ander echter worden afgewerkt. No. 3238 Siag-dwang Schaakredacteur P. A. Koetsheld Huize St. Bernardus, Sassenheim (Zaterdag 29 October) No. 7327 C. Groeneveld, Aalten. 3e prijs 77e tournooi B.C.F. afdeling tweezetten "o 'n 'O No. 7328 A. F. C. v. d. Linden, Zeist 4e prijs 77e tournooi B.C.F. afdeling tweezetten W/A - «W Of YÜf Probleemoplossingen. No. 7319. Jac. Haring. Opl. 1. Pf5-e3 dreiging 2...Rf4tt enz. No. 7320. O. Stocchi. Opl. 1. Pd6-b7 drei ging 2. Td8-d4:tt. Deze prijs heeft als nevenoplossing 1. Pd6-c4 met dubbele dreiging 2. Pe5tt en 2. Td4:tt. Mogelijk is er een fout in het diagram. We vonden het in Springaren. No. 7321. H. Grasemann. Opl. 1. Tg3-g8 dreiging 2, Te2-f2:t enz. Indien 1. Rf2: dan 1.... Th7: 2. Tf3, Kg2 enz. Goede oplossingen. Deze drie problemen we-den goed op gelost door P. Baas, Lutjebroek; P. M. Dekker, R'dam; J. Dickhaut, Nijmegen; L. M. Hageman, Den Hf.ag; F. Pijis, Maasbracht; Paul Raschdorf, Hannover; C. v. d. Weide, R'dam; F. U. J. H. Witte, Rotterdam. No. 7319 en no. 7320 door L. M. v. D. te Maassluis; H. Th. v. Goor, Voorburg; B. Kouwenhoven, R'dam. No. 7319 door J. K. Blom, R'dam. Weenink Herdenkings opioswedstrtjd De Ned. Bond van Probleemvrienden organiseert een oploswedstrijd ter herden king van zijn op 2 December 1931 overle den voorganger H. G. M. Weenink. Aan deze wedstrijd, waarvoor zes 2-zetten ter: oplossing worden aangeboden, kan een ieder deelnemen. Men behoeft slechts een met 2 cent geadresseerde enveloppe vóór 25 November a.s. te zenden aan C. Gold- schmeding. Pretoriusstraat 9 II te Am sterdam-O. en men ontvangt de circulaire met de problemen en de nadere gegevens. Wilt U iets meer weten omtrent het op lossen van Schaakproblemen, dan wordt U na opzending van 0.25 in postzegels aan bovenstaand adres een beknopte handleiding toegezonden. No. 7329 P. A, Koetsheld, Sassenheim 5e eerv. verm. 79e tournooi B.C.F. afd. zelfmat tweezetten Stand: Zw. 7, 8, 10, 11, 19. 23, 28, 29, 33. Wit 21, 25, 32, 36, 38, 42-44, 48. Wit sp. en wint. Eind spel uitwerken. No. 3240 Direct afspelmotief (zonder var.). No. 3239 Zet-dwang Stand. Zw. 8. 10. 12. 15 M, 18. 20. Wit 17! 21. 27, 29. 34. 37, 48. Wit sp. en wint. Eindspel uitwerken No. 3241 Indirect afspelmo tief (met var.). H E» M O. 1 O <3 Stand: Zw. 11-14, 19, 24. 25, 26, 35. Wit 22, 23, 28, 30, 31, 34 42, 43, 49, 50. Wit sp. en wint. Stand: Zw. 8, 9, 13, 16, 20. 22, 23, 28, 30, 34. Wit 21. 31, 32, 37, 38, 41, 43-45, 48. Wit sp. en w. Varianten uitwer ken. De problemen van deze week. Met de vervulling van onze belofte, in de vorige rubriek gedaan, maken we nu een begin. We zetten er een stevige hap in liefst vijf stuks, anders duurt het te lang eer we er door zijn. Daar het alle twee zetten zijn behoeft de oplosser er niet te lang mee bezig te zijn, misschien dat de zelfmatten voor enkele lezers nog wat on wennig zijn. No. 7330. G. H. Drese, 7e eerv. verm. 79,e tournooi van de B.C.F. Zelfmat in twee zetten. Wit: Kcl, De2, Tdl Rd6, Pal-c2; pi. b4, b5. Zwart: Kc3, Tc5. Ra5, a2, a3, b6, e4. No. 7331. P. A. Koetsheid. 8,e bijz. verm. tournooi als voren. Zelfmat in twee zetten. Wit: Kbl, Dc8, Rb5-f6. Pd6-g8; b4, c5. Zwart; Kd5, Ral; b2, b3, c3, el. wmm Vroeger jaren hielden aanzienlijke personen, koningen, keizers, ja I ausen zelfs, er dikwijls een hofnar op na 0111 hun met zijn (makerijen, dwaasheden en geestige kwinkslagen de zorgen wat uit .lret hoofd te jagen. Zo was Don 1' rancesillo de Zuniga hofnar aan het Hof van Keizer Kaïel. Hij volgde de Vorst op tal van reizen, maar aan de Spaanse grens markeerde hij zijn dwaze pasjes. Al te ver van huis waagde hij zich blijkbaar toch niet. Toen de keizer in de maand Maart dier minstens, vier kloven in zijn be- van het jaar 1526 te Sevilla (se-biel- ja) Isabella van Portugal huwde, liep Don Francesillo mee in de stoet. Maar Bcjogna, waar de keizer de Paus ont moette, was hem te geleerd. Hij zei- de, dat hij naar lichaam en geest ziek was en voorts, dat de hofarts Villalo bos hem verboden had Spanje te ver laten. want. in geval van onlusten, moest hij, met de dokter samen, de Grootinquisiteur, de Aartsbisschop van Sevilla, beschermen en het Ka tholiek Geloof. Tot 1529 heeft hij het ambt van hofnar bekleed. Hij dreef de stoutmoedigheid zo ver, dat hij de keizer bespotte wegens zijn enorme, Habsburgse onderkaak en steeds open mond Toen de Vorst een dorpje bezocht in Aragon. waarschuw de hij zijn meester de lippen op el kaar te houden. „De vliegen zijn hier erg ondeugend, als ik U was zou ik m'n mond dus maar toe houden!" De keizer vond deze raad zo op z'n plaats, dat hij zijn nar een som gelds cadeau gaf. Eens bezocht een afgezant van de Paus de oude, Spaanse Bisschopsstad Toledo (klemtoon op de e). De keizer ging hem tegemoet, vergezeld van zijn Rijksgroten. De legaat had een hand druk verwacht, maar de Vorst gaf hem de vredekus. Sommige adellijke heren stond dat niet. aan. „Seigneur, wij zijn er helemaal niet tevreden over, dat U de Pauselijke legaat de vredekus hebt gegeven" verklaarde iemand uit hun midden Was het toen niet Don Francesillo, die de keizer deze woorden in de mond gaf: „Judas was nog lelijker dan ik en die heeft Onze Lieve Heer nog wel gekust!" Een Spaanse infant, d.i. een Prins van het koninklijk huis, don Fernan do. had een gouverneur, die blijkbaar aan de gierige kant was. Van hem weet 's keizers hofnar 1» berichten, dat hij rijst liet opdissen zonder bo ter, ouë, taaie kippen, onrijpe vruch ten en een pap, die veel van stijfsel weg had. Wanneer hij iets cadeau deed, was 't een ouë. versleten jas, 'n tot op de draad uitgerafeld hoofddek sel, en, was het 'n paard, dan had het nen zo groot als een huis! Toen de keizer dit ter ere kwam, was hij echt 'n beetje kwaad. Een der grootste staatslieden van Spanje was ongetwijfeld kardinaal Francisco Ximenéz (uitspr.; ksi-mee- nés), Grootinquisiteur en Aartsbis schop van Toledo, die door zeer veel Spanjaarden als een heilige werd, en wordt beschouwd. Om de een of an dere reden stookte zekere minister, seigneur de Chièvres, de nog zeer jeugdige Vorst tegen de prelaat op. Het gevolg was, dat Karei de kardi naal, die toen hoogbejaard wós. niet wilde ontvangen. Men zeide. dat de geestelijke van verdriet stierf. Ande ren beweerden, dat men hem vergif tigd had. Don Francesillo, naar zijn mening gevraagd, gaf ten antwoord: ,Ik voor mij geloof, dat de kardinaal van vreugde stierf toen hij hoorde, dat de seigneur de Chièvres voor hem aan 't werk was". Toen de Turk Europa bedreigde, greep de Paus niet snel genoeg naar de wapens, volgens het oordeel van Don Francesillo. Hij richtte prompt een schrijven tot de H, Vader van de volgende inhoud: „Allerheiligste Vader, in het belang van de Christenheid heb ik U al meer dere malen een brief gezonden, maar Uwe Heiligheid keurt mij blijkbaar geen antwoord waardig Vandaag de dag moeten de Christen-vorsten de handen ineenslaan om de Turk te straffen, Uwe Heiligheid eveneens. Ik voor mij zal mijn vingers in het wijwatervat dopen en Zijne Majesteit de keizer zal het vaandel ontplooien. Als een Christen-vorst niet meedoet, zal ik hem vervloeken en ik zal hem met heel mijn huis tuchtigen, waarin zich nog méér mensen bevinden dan in het Bijbelboek der Getallen. De goede herder bewaakt zijn kudde niet alleen, maar hij doodt de rondsluipen de wolven. Wanneer U het niet doet. moge God zich over ons erbarmen en moet U zich hoeden voor de Spaanse soldaten". Enkele maanden later vond, inderdaad, de weerzinwekkende ,Sac- co di Roma" plaats (1527), de plunde ring van Rome door de keizerlijke Vandaag gaan onze gedachten uit niet naar deze of gene Heilige, maar naar alle Heiligen, die een nimbus vormen rond de H. Drievuldigheid Tij dens hun aardse leven waren velen arm, gelijk de H Benedictus Labre, een bedelaar; anderen rijk, gelijk een keizer Henricus. De H. Clara was kloosterzuster; de Zalige Anna Taigi huismoeder. Sint Gabriël Possenti een jongeling: Sint Philippus Neri een grijsaard, San Carlo Borromeo Bis schop en Kardinaal: de H. Joannes Vianney pastoor. S. Felix van Canta- licië. Sint Konrad van Parzham leke- broeder. Geen enkel „beroep" of het heeft zijn Heilige, die het als een lich tend voorbeeld kan vereren en aan roepen. Aanvankelijk vierde men alleen de gedachtenis van alle Martelaren. On der Paus Gregorius III kwamen daar ook de Belijders bij 740). Weer la ter werd de datum (Mei) naar de maand November verschoven; Lode- wijk de Vrome stelde het feest voor het gehele Frankische Rijk verplich tend (835). Het betreft dus wel een plechtigheid met een belangrijke, his torische achtergrond. Een Protestants godgeleerde, een Zwitser, Walter Nigg. heeft geschre ven. dat wij aan de Heiligen een voor. beeld mogen nemen, en dat wij God daarom behoren te danken. Hij schrijft; „De Heiligen kunnen we ver gelijken met vlammende symbolen, die de mensen, verzonken in alledaagse modder, opschrikken en naar boven' wijzen Zij vormen het levende Evan gelie en oefenen een ontvlammende kracht uit Zij sporen de mens aan met de strijd om zijn eigen leven te vor men te beeinnen" (Walter Nigg: „Grosse Heilige". Ver lag Artemis, Zürich). mrnoa vtouo troepen, onder welke talrijke, Luther- se landsknechten een verbitterde haat tegen Paus en Kerk koesterden. On der de ogen van Clemens VII, die naar de Engelenburcht uitweek, schonden zij in Rome, tegen 's keizers bedoeling, alles wat helkg was. „Het was het einde van de Renaissance-glorie te Rome". Maar keren we naar 's keizers hof nar terug. Toen deze de dodelijke wonden had opgelopen, waaraan hij zou bezwijken, bracht men hem naar zijn woning. Er was zeer veel volk op de been. Zijn vrouw stak het hoofd buiten het raam om te vragen wal er aan de hand was? ..Helemaal niks, mevrouw", antwoordde Don France sillo. „ze hebben slechts Uw man ver moord" Korte tijd later kwam de hofnar van de markies de Villena zijn stervende collega een bezoek brengen. Hij sprak tot hem: „Waarde broer Francesillo, wij zijn altijd beste maatjes met mekaar geweest. Je zult, gezien je goeie gedrag, zeker in de Hemel ko men. Vergeet dan niet tot God te bidden, dat Hij zich ontfermen moge over de ziel van Perico de Ayala, hof nar van de markies de Villena" Don Francesillo reageerde niet aan stonds. Had hij zjln collega niet goed begrepen? Of moest hij, misschien voor het eerst van z'n leven, over een gepast antwoord nadenken? Eerst na enige tijd wenkte hij Perico de Ayala aan het sterfbed te komen Hij gaf hem de pink: „Bind daar maar een draadje om. dan vergeet ik het vast niet" Men zegt, dat dit zijn laatste woor den waren. 'n Bespottelijke mens noemt men wel 'ns: 'n paskwil van 'n vent. Erg vleiend klinkt dat niet. Wanneer men ergens een paskwil van maakt, maakt men iemand, of iets belachelijk En als man en vrouw minder teder met mekaar omspringen, vindt menigeen, dat hun huwelijk wel 'n paskwil lijkt. Hoe zijn we eigenlijk aan deze vreemde snoeshaan gekomen? Daar zit een hee] verhaal aan vast. Omstreeks 1500 werd nabij het paleis van Kardi. naai Caraffa te Rome een beschadigd, antiek beeld gevonden. Door of op last van ?ï*)e Eminentie werd het in de buurt van diens paleis geplaatst. Vaardi««- '"">nden kleedden het op Sint Marcus*-' nan en geleerde bollen be groetten 'f in Latijnse verzen; het stelde dan dezp of gene voor Naar een schoolmeester, barbier, kleermaker of schoenmaker, niet van slagvaardig, heid ontbloot, kreeg het, beeld al gouw de naam: Pasquino, dan wel; Pas- quillo. het verkleinwoord. De aan het „monument" gewijde verzen, werden op de beeltenis geplakt. Laler werden ze satyrisch van aard en begeleidden de politieke geschiedenis der Romei nen. en dat niet alleen op Sint-Mar- cusdag (25 April). Ooit bleken het geestige schimpscheuten; sommige hebben de eeuwen getrotseerd! Zo doende werd Pasquino allengs de tolk der Romeinen In ruimere zin kreeg de „Pasquinata". de „paskwil", de be. tekenis van: spotternij, grapje. Tijdens de Spaanse overheersing, bleken de bezetters niet erg op pas kwillen gesteld. Een plakkaat van 1566 gaf althans te kennen, „dat alle fa meuze Libellen (schotschriften), Pas- quillen en de injurieuze schrifturen seer schemelicken verboden zijn". Het is duidelijk, dat men hier de venijnige op het oog heeft! Maar ook na het vertrek der Spanjaarden, bleek de Overheid niet bepaald te dwepen met de „Romeinse" geestigheden, want in 1650 verbiedt zij „ergerlijcke Pasquillen en andere aanstooteiijeke Tractaten en Geschriften, door de welcke gantsch onbehoorlijck en schandaleuslijk de Hoocheyt, reputatie en goeden naem van Princen en Po tentaten werden gelasterd". Elders ge waagde men van „schandaleuse ende fieltaehtige pasquillen". 'n Paskwil vormt tevens.... 'n on derdeel van bepaalde sluitingen, of sloten Ter verduidelijking diene, dat net Nederlands „rondselschuif' luidt! I anvertenue) moderne winkelinterieurs en -exterieurs VOORHAVEN 101 TEL 34971 ROTTERDAM Bridgespelers die niet regelmatig in wedstrijden uitkomen, liggen nog wel eens overhoop met de telling wanneer zij te gen wel-wedstrijdspelende tegenstanders aan de tafel komen. Mede naar aanleiding van een vraag die ons daaromtrent heeft bereikt, vertellen wij hieronder enkele van de belangrijkste punten. In wedstrfldbridge worden honneurs niet geteld zulks in tegenstelling met het robberbridge, waarin 4 of 5 honneurs in één hand geteld worden voor resp. 100 en 150 punten by een troefcontract, en 4 azen in één hand bij een Sansatoutspei voor 150. In wedstrijdbridge is de kwetsbaarheid enz. der spellen op de wedstrijdborden aangegeven hetgeen er °P neer komt, dat het ene spel niets te maken heeft met het andere. Op zo'n wedstrljdbord staat b.v.: Noord gever, NZ kwetsbaar; of. Oost gever, niemand kwetsbaar. Een partij die een nlet-kwetsbare man che biedt, krijgt daarvoor een extra-pre mie van 300 punten. B.v. 4 Harten gebo den 5 gemaakt niet kwetsbaar schrijft. 120 voor 4 Harten, 30 voor een overslag en 300 voor een manche 450 punten. Een partij die een kwetsbare manche maakt schrijft daarvoor 500 extra. Dus 3 SA, kwetsbaar geboden en gemaakt schrijft 100 500 600 ounten. De premies voor slam zijn dezelfde als bij robberbridge. Voorbeeld: NZ bieden kwetsbaar 6 harten en maken 12 slagen Zij mogen noteren: 180 voor 6 Harten, 500 voor de manchepremie en 750 voor de slampremie 1430 punten. OW schrijven natuurlijk 1430. Vaak vergeten wordt ook de 50 punten die men krijgt, als rpen oen gedoubleerd of een geredoubleerd spel maakt. Die 50 punten krijgt men geheel onafhankelijk van de overige premies die op het winnen van het contract staan. Voorbeeld. NZ bieden 2 Ruiten worden gedoubleerd en maken het sPel precies. Zij schrijven: 2 x 40 voor 2 gedoubleerde Rui ten, plus 50 punten voor de normale deel- scorepremie, plus 50 punten omdat zij een gedoubleerd spel gewonnen hebben, totaal 180 punten. Uit dit laatste voorbeeld volgt dus, dat men voor het bieden van een deelscore in wedstrijdbridge. een premie van 50 punten krijgt als men het spel maakt. Spelen NZ b.v. 3 Schoppen en maken zij 10 slagen, dan schrijven zij 90 voor 3 Schoppen, 30 voor een overslag en 50 voor het maken van het spel, totaal 170 pun ten. Om de lezers in staat te stellen óók eens te oefenen op een moeilijk tellings probleem, geven wij nog het volgende ge val: NZ, kwetsbaar, bieden 4 Harten, worden gedoubleerd en redoubleren. Het spel wordt met één overslag gemaakt. Hoeveel moeten NZ hiervoor nu wel op schrijven? 4 Harten geredoubleerd telt 120 x 2 x 2 480 punten, 1 geredoubleerde overslag telt 400 punten, premie voor het winnen van geredoubleerd spel 50 punten, premie voor het bieden van kwetsbare manche 500 punten. In totaal 1430 punten. Zonder het doublet, zouden NZ voor dit spel slechts 650 punten geschreven heb ben (150 500). zodat het doubleren de tegenpartij liefst 780 punten extra heeft gekost. Waaruit men kan leren, hoe voorzich tig men moet zijn met doubleren. Slaagt het doublet, dan schrijft men in plaats van 100 punten slechts 200 punten. Mis lukt het doublet en redoubleert de tegen partij. dan kan het een zéér kostbare ge schiedenis worden. MIMIR Van de week hoorden we weer een paar mopjes ever die zuinige Schotten 'n Schot bezocht de beroemde „Zoo logical Gardens" in Londen afgekort; de Zoo; wij zouden zeggen: de dieren tuin Hij belandde bij de olifanten- hokken en vroeg aan de oppasser; „Heeft Uw olifant ook kunstjes ge leerd?" „Inderdaad!" „En wat zijn dat dan voor tricks?" „Wel. hij kan een geldstuk in de bus doen die daaj aan de muur hangt. U kunt het gerust proberen". De Schot nam zuchtend 'n shilling (50 cent) uit z'n portemonnaie en legde het geldstuk op het puntje van de oli fant z'n snuit. En, jawel hoor het snuggere dier wierp de shilling in de aangewezen bus. „Nou, dat hebt U hem prachtig ge leerd, oppasser. Ik veronderstel dat hij me nu de shilling weer terug zal geven?" „Het spijt me wel, meneer, maar dat hebben we hem nog steeds niet aan z'n verstand kunnen brengen!" luidde het antwoord van de oppasser. Een andere Schot moest voor de po litierechter verschijnen. Hij had al dus luidde de beschuldiging geld weggenomen en dat kan natuurlijk niet door de beugel. Zijn advocaat zei tegen hem: „Je moet maar net doen of je gek bent, want anders draai je vast en zeker de gevangenis in. Als de rech- Je ief.s vraagt, moet je net gaan blaffen als 'n hond". De volgende dag kwam de zaak voor de rechter. ie schuld, of beken je geen schuld?' vroeg de rechter. „Woef woef, woef!" luidde het zon derlinge antwoord. "Det vraag jk je niet. Ik vraag: heb schuld, of heb je geen schuld?" "tv woef. woef!" Nu achtte de advocaat zijn tijd ge komen. Hij maakte de rechter duide lijk, dat de Schot in een minder benij denswaardige geestestoestand verkeer ds: ontoerekenbaar! „Versta je. wat je advocaat mij dui delijk heeft gemaakt?" vroeg de rech. ter. „Woef, woef, woef!" Hij werd on middellijk in vrijheid gesteld. Buiten het gerechtsgebouw, vroeg de advocaat aan de Schot: Mag ik nu even met U afreke nen?" „Woef, woef,, woef!" luidde het ant- woord de tien kruisjes komt 'n aard rijkskundige naam in Midden-Enge- land, n plaats aan de Trent.. Alle nummers gaan over plaatsen, afkor tingen, enz. buiten Nederland, maar binnen Europa. 9. 10. titiXiiii 1. Stelt het punt voor lijnrecht ge legen tegenover het middagpunt. 2. Russische rivier, mondt uit in de Zee van Azov. 3. Bekend Zwitsers stadje in het Kanton Solothum aan de Aare gele gen. 4. HetMeer ligt in Honga rije. en we] ten Zuiden van het Ba- kony-woud. 3- Aan dit Italiaanse meer, het La- go(Italiaans!) behaalde Hanni bal in 217 v Chr, een grote overwin ning. 6. is een Kaap ook als Kaap aangeduid! benoorden Peter head in Schotland. 7. Aldus heet tegenwoordig het vroegere Belgrado („Witte Stad"). 8. Op de Berghet Oosten der drie Maqedonische „vingers", staan 20 beroemde, „Russische" kloos ters. 9. Ook wel genoemd: de rivier de Save. 0 10. Duidt op: mijl. Oplossing volgende keer.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1955 | | pagina 6