Hei leven een bizarre klucht
■PP' 1
Kunstmatig hart ten behoeve
van mens en dier
De ontwikkeling der universiteit
na de oorlog
Bisdom Roermond beraadt zich
over nieuw vijfjarenplan
Russische zangkunst van uitzonderlijk
gehalte!
Geen commerciële TV zonder een
opinie-
„Recrutering van academici uit alle
lagen der bevolking volstrekt nodig"
In het Concertgebouw
Meer concurrentie op koffiemarkt
verwacht
Adverteerders willen betrouwbare
cijfers zien
In de kleine wereld van Guareschi
DINSDAG 15 NOVEMBER 1955
PAGINA 3
Onbegrensde
fantasie
uit de hand
Krachtige Kost voor het Kind
Materialen-onderzoek met behulp van
Röntgenstralen
De Sica en „Peppone"
bij de H. Vader
In Utrecht slechts twee procent der studenten
uit arbeidersmilieu
Eigen bouwbureau
DIES KATHOLIEKE
ECONOM. HOGESCHOOL
Wetenschap en industrie
AANNEMER VAN DAK
GEVALLEN
Enquête i.v.m.eventuele
kerkelijke belasting
Noodmaatregelen bij ontstel
lend leraren-tekort
Beestenboel'
Er is een belangrijke wijziging in de
studierichting waar te nemen, waarby
Robert Sherwood
overleden
Schrijver van „Roosevelt and
Hopkins"
AANBOD STIJGT SNELLER
DAN DE VRAAG
gram renbaai
BBC werd saaier
De verwisselde Leidse
babies
Begrafenis mevr. Coty
Op het TV-scherm
Uit de luidspreker
bij notawisseling
Scheepswerf in
Hillegom afgebrand
/N de eerste zin van
gijn nieuwste boek
spreekt Giovanni
Guareschi van „de mist,
die de goede God gescha
pen heeft om de moder
ne architectuur aan de
ogen der stervelingen te
onttrekken"Bij dit soort
humor, die gewone zaken
plotseling op een absur
de manier omkeert, voelt
de schrijver van Bon Ca-
millo zich bijzonder wel.
Zij vormt een wezenlijk
deel van Guareschi's
Kleine Wereld" zoals
deze in 34 korte schetsen
is neergelegd. Autobio
grafisch is het boekje al
leen in zoverre dat hij
zelf en zijn gezin in elk
verhaaltje een rol speelt.
Be werkelijkheid houdt
met zijn rolverdeling
evenwel slechts vluchtig
verband.
Over zijn werk noch
over zijn gevangenistijd
wordt men iets wijzer. Dc
familie Guareschi ver
tolkt er slechts de hoofd
rol in de bizarre klucht,
die het leven in de fan
tasie van Giovanni zou
kunnen zijn, wanneer
iedere kleine ongerijmd
heid eens tot zijn laatste
consequentie sou worden
voortgezet, wanneer tra
ge gymnasiasten en ba
zige tantes, boosaardige
geldleners en veeleisende
Guareschi op weg naar de
gevangenis
beeldhouwers, knoeiende,
sociaal voelende en bru
tale kinderen of Mexi
caanse rebellen eens de
caricatuur souden wor
den van zichzelf. Guare
schi's verbeeldingskracht
kent in dit opzicht schier
geen grenzen. En juist
dat beperkt de macht
van zijn humor. Zelfspot
kan een charmant arti
kel zijn wanneer zij goed
gedoseerd is.
Al te groteske over
drijving brengt haar ech
ter gevaarlijk dicht bij
pedanterie of flauwiteit.
Nu is Guareschi zeker
niet pedant. Maar dat
deze veelschrijvende
grappenmaker nogal
eens de beheersing mist
die het waarmerk der
rake humor is, achten
wij in dit uitbundig kol
derieke boekje bewezen.
Hij zal zelf wel de laat
ste zijn om dit te ont
kennen. Als men ten
minste het voorwoord
mag geloven dat de be
scheidenheid even ab
surd overdrijft als zijn
boekje de menselijke
dwaasheden. Het beste
doet men echter met
niets te geloven en op
een regenachtige achter
middag eenvoudig plezier
te hebben met de on
zin van Guareschi. Want
geen lezer zal bij het
bladeren in dit boek
je zijn gezicht in een
sombere plooi hóuden-
En dat is toch wel heel
wat voor een boek dat
„noch de zeden beoogt te
verbeteren noch se te
verslechteren".
N.a.v. „De kleine we
reld van Giovanni Gua
reschi. TJitg. De Fon
tein Utrecht.
In zijn zomerresidentie Castel Gandol-
fo heeft de H. Vader gisteren een groep
Italiaanse artisten in audiëntie ontvan
gen, onder wie Maria Caniglia, de inter
nationaal bekende operazangeres, die en
kele liederen zong, de neorealistische
filmregisseur Vittorio („De Schoenpoet-
sertjes", „Fietsendieven", „Wonder in Mi
laan") de Sica en Gino Cervi, bekend door
zijn rol als de communistische burge
meester Peppone in de Don Camillo-
films, waarin de Franse komiek Fernan-
del de strijdlustige pastoor speelt.
(Van onze Utrechtse redacteur)
Zoals veel in het maatschappelijk leven
maakt thans ook de universiteit een in
grijpende ontwikkeling door. Zij is niet
meer de ivoren toren van weleer, doch
heeft haar poorten naar het volle, van
energie gistende leven opengesteld en on
dergaat daarvan de invloed Zoals de
vroeger vrij afgesloten wetenschappelqke
wereld op haar beurt een rol is gaan spe
len bij het opstellen van de regels voor
de samenleving. Evenmin is het nog
slechts aan een bepaalde groep van de
bevolking voorbehouden de vruchten van
een academische opleiding te genieten,
maar is door allerlei faciliteiten deze mo
gelijkheid ook opengesteld voor hen, die
minder met aardse goederen zijn begif
tigd. De president-curator van de rijks
universiteit in Utrecht, jhr dr M. L. van
Holthe tot Echten acht het in Nederland
volstrekt nodig, dat academici uit alle
lagen van de bevolking worden gerecru-
teerd.
Toch is de animo hiervoor uit krin
gen van werknemers nog te gering en
van de 5000 studenten in Utrecht komt
slechts ongeveer 2 procent uit een ar
beidersmilieu. Dit zou niet alleen om
financiële redenen zo zijn, doch veel
eer meent men, dat de oorzaak op een
psychologisch vlak ligt. Moeilijkheden
met de aanpassing en onvoldoende
steun bij de studie. Het zou goed zijn,
dat dit vraagstuk eens systematisch
werd onderzocht.
Zakgeld of studiekosten
In Utrecht word! reeds veel
rie student oolc in sociaal opzicht te r
pen en hier kwam het eerste Bureau voor
Studentenbelangen tot stand. Waar nod g
worden eveneens ook de middelen aange
geven om een student financieel bij ,e
'Tegenwoordig kent men ook ^et type
werkstudent, die zijn eigen c0Bege-gel<>en
en kosten van onderhoud verdient, doch
naar het oordeel van de Utrechtse rector-
magnificus, pTof. dr Chr. P. Raven sstr -
men meer de kant van de exacte we
tenschappen uitgaat. In Utrecht wordt
daardoor het gebrek aan ruimte voor
instituten steeds nijpender. Vooral
geldt dit voor de Diergeneeskundige
faculteit, die over een zo primitieve
behuizing beschikt, dat men met recht
over een „beestenboel" kan spreken.
Volledige nieuwbouw is hier noodzake
lijk. Nu de gemeente Utrecht haar gebied
belangrijk uitgebreid zag, is op haar ter
ritoir een terrein van 150 tof. 160 ha. ge
reserveerd voor de bouw van wetenschap
pelijke instituten ten behoeve van de
universiteit
Sinds 1 October is bij de Utrechtse uni
versiteit ir Alting in dienst, die tot taak
heeft de plannen met betrekking tot de
uitbreiding te coördineren, terwijl aan
een andere deskundige, ir Mertens, op
dracht is gegeven na te gaan in hoeverre
voor de geesteswetenschappen geconcen
treerde behuizing in een van de bestaan
de gebouwen mogelijk is.
Op 21 November zal de acht en twin
tigste dies natalis van de Rooms Katho
lieke Economische Hogeschool te Tilburg
worden gehouden. Om 4 uur 's middags
zal de rector magnificus prof. H. A.
Kaag in het auditorium van de hogeschoo!
een rede uitspreken.
De bouwwerkzaamheden behoren tot de
taak van de Rijksgebouwendienst, die
echter al overbelast is. Het curatorium
van de universiteit heeft nu het plan een
eigen bureau voor bouwwerkzaamheden
te stichten, dat vermoedelijk wordt onder
gebracht in het vrijkomende pand van de
Raiffeisenibank aan de Kromme Nieuwe
Gracht, waarnaar de gehele administratie
van de universiteit verhuist. Het ligt in
de bedoeling, dat evenals met de Techni
sche Hogeschool in Delft het geval is ge
weest, aan de Utrechtse universiteit
rechtspersoonlijkheid verleend zal wor
den. Hiervoor is een omschakeling nodig,
o.a. voor de beheersvorm, waarmee men
reeds bezig is. Er zal ook een ander begro
tingsbeleid gevoerd moeten worden. De
college-gelden, die ongeveer anderhalf
millioen belopen, zijnde 10 procent van
het budget, zullen dan rechtstreeks aan
de universiteit toevloeien, die overigens
toch nog steun van het rijk behoeft. Op
verzoek van het rijk zijn curatoren in
nauwe samenwerking met een commissie
uit de faculteiten een plan voor de jaren
195760 aan het opstellen.
(Van onze Utrechtse redacteur)
In het physiologisch laboratorium van
de rijksuniversiteit te Utrecht, waaraan
wij dezer dagen een bezoek mochten
brengen, hebben, wij het kunstmatig hart
aanschouwd, dat daar enkele jaren gele
den door de hoogleraar-directeur prof. dr
J. Jongbloed is ontwikkeld. Het is een
vrij ingewikkeld en groot apparaat, dat
wanneer bij een operatie aan het hart van
mens of dier het echte hart buiten wer
king wordt gesteld, de functie daarvan
moet overnemen Er bestaan slechts ze
ven van deze toestellen in heel de we
reld maar het is niet bekend, of met be
hulp hiervan reeds een operatie bij een
mens heeft plaats gehad Wel heeft het
reeds meermalen zijn nut bewezen bij
een operatie aan liet hart van een hond.
In de kelder van het gebouw hebben
wij voorts de werking van verschillende
andere ingenieuze apparaten gezien, die
voor medische doeleinden dienen Zo de
electro-encephalograaf ,de hersenstroom-
schrijver waarmee electrische stromen,
die uit de menselijke hersens komen,
nauwkeurig worden geregistreerd. De
hersendiagnostiek is daardoor belangrijk
vooruitgegaan. Verder de Ballistro-car-
diograaf om de hartslag te meten, waarbij
schokjes 8000 maal versterkt geregis
treerd worden. Belangrijke experimenten
worden ook verricht met het zichtbaar
maken van geluid. Bestuderend wordt
eveneens de invloed van ultra-sonore to
nen op het weefsel.
De „camera silentissima", (voorzien van
zeven wanden!) is zq geluidloos, dat men,
er alleen zijn eigen hartklop hoort.
Er is een afzonderlijke kelder voor on
derzoekingen ten behoeve van de lucht
vaart en de mijnen, waarvan de leiding
bij prof. Jongbloed als oud-vliegerofficier
zeker in goede handen is.
Een sprekend voorbeeld van de nauwe
band, die tegenwoordig tussen weten
schap en industrie bestaat, levert onge
twijfeld het laboratorium voor kristal-
chemie van prof dr J. M. Bijvoet, dat we
tijdens deze „universitaire" excursie
eveneens bezochten.
De atomaire bouw der materie (kris
tallen) heeft men sinds 1912 leren „zien"
met Röntgenstralen. Dit heeft dadelijk
een geweldige evolutie in de chemie ten
gevolge gehad. Vooral in het laatste de
cennium maakt men van deze methode in
de industrie een steeds toenemend ge
bruik. Men ziet hier practische toepassin
gen direct voortgekomen uit abstract we
tenschappelijk ondergoek.
De practische toepassingen liggen o.a.
op het gebied der identificatie van stof
fen, onzuiverheden in verhouding van 1
op 10 millioen kunnen worden aange
toond. In de metallurgie is de Röntgen-
analyse een onmisbaar hulpmiddel voor
bepaling legering phasen, corrosie, mate-
riaalfouten. Voorts is zij van toepassing in
de fabricage van glas. zeep, kunstmest
stoffen. voor onderzoek van katalysato
ren, geologisch onderzoek, bestudering
van geneesmiddelen, onderzoek naar de
oorzaak van silicose, tandbederf e.d.
Het wetenschappelijk onderzoek, zoals
in dit laboratorium geschiedt, bepaalt de
preciese ruimtelijke configuratie der
atomen in anorganische en organische
verbindingen en met behulp daarvan
worden de wetten van hun opbouw be
studeerd. Het vele rekenwerk, dat bij de
steeds ingewikkelde! problemen hierbij
te pas komt wordt in de laatste tijd door
rekenmachines aanmerkelijk vergemak
kelijkt.
De 40-jarige aannemer C. Heeffer
uit
Halsteren is Maandagmiddag te Bergen
op Zoom dodelijk verongelukt toen hij bij
het inzetten van een raam het evenwicht
verloor en van een ongeveer 10 m. hoog
dak viel.
De Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen bij de V.N.,:mr VanHeuien*goed
hart, wiens bureau de Nobelprijs voor de Vrede ontving, heeft het plan opgevat
deze prijs ..persoonlijk aan te snijden" en symbolisch te verdelen op een reesie-
lijke bijeenkomst met zijn staf. Voor deze symbolische handeling werd eetn
reuzenkoek bij de Koninklijke Verkade Fabrieken N.V. te Zaandam besteld. Door
Verkade werd dit plan op bijzondere wijze verwezenlijkt door een uit 80 aeien
bestaande koek van formidabele afmetingen te bakken, geglaceerd en °PSemaaki
met vredesduif jes in suiker en als pièce de milieu een grote duif met palmtak
de tekst Nobelprijs 1954" in marsepein. De ISO kg wegende koek, voorwaar
een prestatie, verpakt in een speciaal ontworpen „schatkist werd dezer ag i
door bemiddeling van het V.C.Kper Swissair-vrachtvliegtuig naart Geneve i
zonden.
(Van onze correspondent)
In tal van parochies in het bisdom Roer
mond wordt momenteel een enquête in
gesteld naar de. houding van de gelovigen
ten opzichte van de in de laatste tijd in
verscheidene plaatsen geopperde idee, het
plaatsengeld, de collectes en de verschil
lende tarieven voor huwelijken en begra
fenissen af te schaffen en een vrijwillige
kerkelijke belasting in te voeren, geba
seerd op het inkomen van de gezinnen.
De uitkomsten van deze enquête zullen
besproken worden op een vergadering
van tïe dekens uit liet Limburgse diocees,
die over enkele weken wordt gehouden.
De enquêtes zijn gevolgd op het verzoek
dat door het bisdom aan de pastoors is
gericht, om voorstellen te doen over de
wijze waarop men de kerk in de komende
jaren aan de gelden kan helpen die nood
zakelijk zijn voor de kerkenbouw.
Het bisdom Roermond telde na de be
vrijding talloze verwoeste of zwaar ge
troffen kerken, voor welker herstel gro
te sommen moesten worden bijeenge-
ven de meeste studenten, die er een baan
tje bij hebben, alleen maar naar verrui
ming van zakgeld.
Zulks belemmert een behoorlijke studie
en een efficiënt gebruik van de instituten,
aan welke mistoestand zo snel mogelijk
een einde gemaakt moet worden. Een on
mogelijke toestand acht hij het ook, dat
sommige studenten reeds in hun eerste
jaar „leraarlje spelen".
Od dit laatste is ongetwijfeld van in
vloed het ontstellende tekort aan leraren
b« het middelbaar onderwqs (in sommige
vakken 30 pet), waarin volgens prof. Ra
ven door het nemen van krachtige maat
regelen moet worden voorzien, omdat an
ders een ramp ons gehele studiesysteem
bedreigt. Als noodmaatregelen noemde
hü: kortere studieduur, vermindering van
de toelatingseisen (b.v. voor on°"wjl-
zers, financiële steun en para-opicimn-
gcn).
Prof. Raven besprak met ons nog
vraag of het wel de taak van de univer
siteit is, voor bepaalde beroepen op te lei
den In sommig opzicht kan dit z-i- nodig
zijn, maar er moet tegen gewaakt worden,
dat de universiteit een groep van vak
scholen wordt. Belangrijker is, dat de
academicus geleerd heeft bepaalde pro
blemen wetenschappelijk te doordenken.
Speciale vakkennis moet men in het
beroep zelf opdoen, wat ook voor leraren
geldt. Daarom acht prof. Raven het ge
wenst, dat er voor leraren na de univer
sitaire opleiding een stage komt, waarvan
de kosten door het rijk gedragen moeten
worden.
Het studie-systeem in Nederland, waar
bij aan de student een grote mate van
vrijheid en zelfstandigheid gelaten wordt,
is vrijwel uniek in de wereld. Prof. Raven
noemde dit een groot goed, ook al zijn er
nadelen aan verbonden door een verkwis
ting van man-power.
Gerekend over de gehele universitaire
wereld van ons land behaalt 40 pet van
de studenten niet de eindstreep. In
Utrecht is men thans bezig naar de eigen
studie-resultaten een enquête in te stel
len.
Op één foto ziet men hier bij elkaar de
vier vliegtuigen van de Amerikaanse
luchtmacht, die het belangrijkste aan
deel hebben in het bewaken van het
Amerikaanse contingent tegen een lucht
aanval bij verrassing. In het midden is
de enorme Tockheed RC-121Dhet radar
toestel (zie koepels onder en boven aan
de rompdat voor de kusten van de At
lantische en Stille Oceaan patrouilleert
en door zijn grotere hoogte vijandelijke
toestellen veel eerder speurt dan de kust-
radar. De machine kan Amerikaanse ja
gers naar hun doelen leiden. Beneden
rechts ziet men de tweepersoons North
rop F-89D, bewapend met 104 raket
ten in de vleugels. Linksonder vliegt de
eenpersoons North American F-86D met
24 raketten bewapend en linksboven ziet
men de Lockheed F-98, welke 48 raket
ten schietklaar vervoert.
Het regelmatig terugkerende Interna
tionale „concours Koningin Elisabeth", te
Brussel, heeft ons de laatste jaren in con
tact gebracht met eminente Russische
violisten en pianisten, welke door hun
uitgelezen kwaliteiten, herhaaldelijk de
erepalm behaalden en furore maakten op
de podia van West-Europa.
De drie zangers uit de Sovjet-Unie, die
Maandagavond, in de grote zaal van het
Concertgebouw, een concert zouden geven
zijn reeds in deze kolommen gesignaleerd
door hun buitengewone prestaties in de
Nederlandse Opera met Tjaikowsky's
„Eugène Onegin".
Voor de pauze trad de sopraan Lilia
Lobanowa op, van de Stadsschouwburg te
Kiew. De tenor Iwan Boegajew was door
ziekte verhinderd medewerking te ver
lenen. De titel op het aanplakbiljet
„Operaconcert", klopte niet en het pleit
voor deze kunstenaars dat zij niet de weg
van de minste weerstand kozen, doch
eveneens het lied op hun programma
plaatsten.
Het bel-canto van deze sopraan is van
een ondefinieerbare puurheid. Zonder de
minste pose, bereikt zij de toppunten der
zangkunst. Sterk introvert is haar fas
cinerende, diepbeleefde reproductie. Lied
of aria worden als het ware bovenaards
vertolkt. Haar mezzo voce straalt een
etherisch fluïdum uit dat zich transpo
neert in celeste sferen. Met „Romances"
van Arondsky en van Rachmaninow, een
lied van Tjaikowski, een aria uit „L'En-
fant Prodigue" van Debussy en het „Ge
bed" uit „La Tosca" van Puccini deed zij
wonderen. Lilia Lobanowa is een kunste
nares die de luisteraar verstilt en een
superbe representante van het Slavische
volk. Voor „Pelleas en Mélisande van
Debüssy lijkt zij de ideaje vertolkster.
De bariton Pawell Lisitsian, van de
opera te Moskou, is de antipode van de
sopraan. Een natuurstem, warmgetim-
brerd als een Stradicariuscello, doch
aards. Ook bij hem valt een grote een
voud op bij een geladen muzikaliteit. Men
bewondert de prachtige stem, doch alles
blijft aan de gesublimeerde opper
vlakte. Een aria uit „Don Giovanni" van
Mozart was stylistisch een mislukking.
Het tragische, melancholische beeldde hij
grandioos uit in ,,De Demon" van Rubin
stein ,,Ich grolle nicht" van Schumann.
In „Der Doppeltganger" van Fr. Schu
bert, hetwelk hij blijkbaar in trance zong,
overtrof hij zichzelf. Ook in een aria uit
„Hernani" van Verdi werden we gecon
fronteerd met een fameus operazanger.
Het succes van deze Russische zang
kunst van uitzonderlijk gehalte was
ovationeel. Beide kunstenaars gaven nog
herhalingen ten beste. Wij hopen dat het
ijzeren gordijn eens meer opengaat voor
zulke manifestaties. O. v. H.
De Amerikaanse schrijver Robert Em
met Sherwood, winnaar van vier Pulitzer
prijzen, is Maandag op 59-jarige leeftijd
te New York overleden. Hij had Zaterdag
een hartaanval gehad.
Sherwood, die aanvankelijk journalist
was, werd een van de vooraanstaande
toneelschrijvers van zijn tijd. Van 1925 tot
1928 was hij hoofdredacteur van „Life".
Zijn eerste bekende toneelstuk was
„The road to Rome", geschreven toen hij
nog onder de invloed van de Britse
schrijver George Bernard Shaw stond.
Tot zijn successen behoren verder:
„Idiot's delight", waarmede hij twee
millioen gulden zou hebben verdiend, en
.There shall be no night". Hij werd be
schouwd als een meester van het blijspel.
Sherwood kreeg onder meer een Pulitzer-
prijs voor zijn boek „Roosevelt and Hop
kins", dat hij samenstelde naar gegevens
van Harry Hopkins, president Roosevelts
rechterhand Hopkins had deze gegevens
voor zijn memoires gereed, maar kon het
werk niet afmaken, doordat hij in 1945
overieed.
bracht. Men kwam toen tot een vijfjaren
plan, waarbij een 1%-actie werd gevoerct,
die in vijf jaar tijd ongeveer zes en een
half millioen gulden opbracht. Hieraan
aansluitend kwam er een nieuw vijfja
renplan, dat van de kwartjesactie: ieder
gezin dat er aan meedeed gaf 25 cent per
week. Deze actie loopt 1 Januari af; ze
heeft thans ongeveer zes millioen opge
bracht.
De oorlogsschade aan de Limburgse
kerken is thans weliswaar hersteld, maar
daarmee is de nood nog lang niet het
bisdom uit: de toegenomen.industrialisa
tie en de daardoor ontstane nieuwe pa
rochies hebben de bouw van tal van ker
ken noodzakelijk gemaakt, en wil men
het bouwprogramma verder kunnen uit
voeren, dan zal men ook in de komende
jaren een groot bedrag moeten inzame
len. Daarom beraadt men zich thans op
een nieuw vijfjarenplan, waarbij men
verschillende wegen kan volgen en even
tueel rekening kan houden met de ge
dachten die er op het ogenblik leven ten
aanzien van de wijze waarop de gelovi
gen dienen bij te dragen in het in stand
houden van de kerk.
Het Amerikaanse ministerie van land
bouw is van mening, dat de wereld
koffie-producenten in de naaste toekomst
mogelijk met een grotere concurrentie
rekening zullen moeten houden. Wat de
huidige situatie op de koffiemarkt be
treft, merkt het ministerie op, dat de
loco- en termijnnoteringen voor Santos
en Columbia koffie de afgelopen maand
gNNO
(Van onze Londense correspondent)
In Engeland, althans in Londen en di
recte omgeving, functionncert de commer
ciële televisie, die op 22 September j!
startte, lang genoeg om eens te gaan den
ken aan de beantwoording van de vraag,
of dit experiment is geslaagd. Want ecu
experiment was het, na dertig jaar BBC-
monopolie, èn een kostbaar experiment.
Welnu, de tekenen wÜzen er op, dat de
I.T.A. (Independent Television Authority)
de toekomst met vertrouwen kan tege
moet zien, want het Britse volk blijkt,
als men het Londcns-e deel als maatge
vend beschouwt, van de reclame-televisie
geenszins afkerig te zjjn. Een zorgvuldig
opinie-onderzoek heeft aan het licht ge
bracht. dat de programma's van de beide
commerciële maatschappijen- Associated
Tediffusion (weekprogramma's) en Asso-
ciater Television (weekeindprogramma's)
de voorkeur hebben boven die van de
B.B.C.
Verschillende firma's houden zich met
dit onderzoek bezig. Zonder hen zou de
I.T.A. niet kunnen bestaan, want zij moet
haar adverteerders betrouwbare cijfers
kunnen laten zien. Een advertentie im
mers kost gedurende de avonduren, als
er een maximumaantal kijkers kan wor
den verwacht, niet minder dan 10.000
per minuut en dit tarief zal nog belang
rijk stijgen als in het komende jaar de
uitzendingen tot Birmingham en Man
chester kunnen worden uitgebreid.
Bij dit onderzoek gaat men vernuftig
te werk. Er wordt een vrij groot aanta!
families uitgezocht, die beschouwd kun
nen worden als representatief voor het
Britse volk. Met toestemming van de
eigenaars wordt op hun toestellen een ap.
paraatje aangebracht, dat regisseert op
welk kanaal (van BBC of ITA) wordt af
gestemd. Na verloop van tijd worden de
registraties van dit apparaatje opgenomen
en met behulp van electronische reken
machines kan men precies nagaan, hoe
vaak en op welke tijdstippen er op één
van de beide rivalen werd afgestemd.
Daarbij is aan het licht gekomen, dat
van de tien door BBC en ITA in één week
uitgezonden populaire programma's er
acht voor rekening van de ITA kwamen.
De ITA weet, hoe ze de massa's aan het
lachen moet maken en hoe ze de spanning
in de huiskamers tot het haast ondraag
lijke kan opvoeren. Wie taalt er nog naar
BBC-programma's, hoe aardig ze ook zijn,
als men op het televisiescherm de inwen
dige tweestrijd kan gadeslaan van een
man. die na de juiste beantwoording van
een serie vragen voor de keus wordt ge
steld, vijfduizend gulden mee naar huis
te nemen, óf nog een laatste vraag te be
antwoorden met de kans zijn prijs ver
dubbeld te zien dan wel alles te verlie
zen, ais hij het antwoord moet schuldig
blijven? Na zo'n programma, onder de
titel ..Double your money", staan de och
tendbladen vol verslagen en beschouwin
gen en de ITA kan zich geen betere gratis
reclame wensen.
Dat de commerciële televisie altijd d-
beste programma's biedt, zou teveel zijn
gezegd. Er zit een hoop rubbish" of wel
rommel onder, maar datzelfde kan wor
den gezegd van de BBC. Het is vreemd,
maar wSar, da t de BBC-programma's
sinds de komst van ITA saaier zijn ge
worden, terwijl juist het tegendeel mocht
worden verwacht Wellicht dat de oor
zaak hiervan moet worden gezocht in de
verlenging van haar zendtijd van 36 tot
49 uur zonder een drastische verhoging
van het budget.
Uit de thans ter beschikking staande
cijfers kan worden opgemaakt, dat de
beide commerciële maatschappijen een
omzet zullen bereiken van 70.000.000 per
jaar. terwijl de BBC. die moet bestaan
van de luisterbijdragen, het moet stellen
met slechts" 50.000.000 per jaar.
Het is voor de commerciële televisie nog
te vroeg om te juichen. Maar zij weet er
toch steeds meer mensen toe te brengen,
hun TV-toestel te laten verbouwen voor
de ontvangst van commerciële program
ma's of een nieuw, veelkanalig toestel
aan te schaffen. Toen zij met haar uit
zendingen begon., waren er in haar ont
vast zijn geweest, en dat Brazilië thans
bijna de enige verkoper is.
Dit land zal waarschijnlijk deze posit,s
behouden totdat de Afrikaanse en mil
dere koffies in grote hoeveelheden aan
de markt komen. In Columbia en de
Centraal-Amerikaanse staten zijn de
slechte weersomstandigheden er oorzaak
van geweest dat de oogst en het aan
de markt komen van de koffie uit deze
gebieden zijn vertraagd.
In de Ver. Staten werkten de bran
derijen op volle toeren. De Braziliaanse
koffie-export beliep in September als
gevolg van de door seizoenoorzaken ge
stegen vraag 1.961.512 balen van 132.276
lbs, hetgeen het hoogste niveau is dat
in één méTand in de afgelopen vijf jaren
werd bereikt.
Nu door de bevredigende prijzen en de
gestegen consumptie welke het record
niveau van 1953 benadert de atmos
feer tijdelijk wat gunstiger is geworden,
hoort men veel minder dan voorheen
over de instelling van een internationale
koffie-overeenkomst spreken. Dit vindt
ook zijn oorzaak in het feit. dat de
Afrikaanse producenten weinig belang
stelling hebben getoond om aan een der
gelijke overeenkomst deel te nemen. Bij
een gemiddeld lager prijspeil wordt de
Afrikaanse koffieproductie van steeds
meer belang op de wereldmarkt.
De Mexicaanse en centraal-Ameri
kaanse koffieproductie bedroeg in '54/'55
7.031.000 balen, aldus blijkt uit voorlo
pige ramingen, terwijl voor '55/56 de
productie op 7.230.000 balen wordt ge
steld. Ook van deze zijde is voor Bra
zilië dus een grotere concurrentie te
duchten.
Indien de tot op heden geregistreerde
conjunctuurbewegingen ook in de toe
komst zullen optreden, dan is in de ko
mende vijf jaren een sterke stijging van
de productie te verwachten, terwijl het
verbruik in een langzamer tempo op
hoger niveau zal komen, zelfs indien de
prijzen aanzienlijk lager dan in 1954/33
zouden komen te liggen.
Het Amerikaanse ministerie van land
bouw trekt hieruit de conclusie, dat het
zeer wel mogelijk is. dat de mededinging
op de wereldkoffiemarkt in de naaste
toekomst groter zal worden.
vangstgebied 1.400.090 TV-tOestellen
waarvan er naar schatting 370.000 de com
merciële uitzendingen konden ontvangen.
Thans blijken er 410.000 toestellen te zijn
verbouwd en elke dag komen er 2000 bij
Hetgeen betekent, dat er tegen Kerstm.s Rechtbankbehandeling geschiedt
ppn Irloinp Luipp millinpn IHilrprc in .ct.aa'
een kleine twee millioen kijkers in staal
zullen zijn, de ITA-uitzendingen te ont
vangen. En de mogelijkheden zijn nog
lang niet uitgeput, want momenteel wordt
alleen nog maar Londen bestreken.
De Nederlandse Televisie Stichting za'
morgenochtend van 9.30 tot 11 uur de be
grafenis van mevrouw Coty in de Made
leine te Parijs uitzenden.
De Blokband-taxi van de NCRV. di?
de vier weken met een gevarieerd pro
gramma over het TV-scherm rijdt, had
Zaterdagavond o.a. tot passagiers het
meisjeskoor „Sweet Sixteen" o.l.v. Lex
Karsemeyer en het Kwartet van Jo Bos
met leuke liedjes en vlotte muziek ie
eerlijke zakkenroller Gentleman Jack en
Dave Parker, een komische en zeer knap
pe jongleur.
TV-cabaret in de beste zin van het
woord kregen de luisteraars te zien en
te horen bij „Een speels spel met de spel
ling", met geestige teksten en goede mu
ziek.
In opzet niet oninteressant, maar in uit
werking minder geslaagd was het gebrui
kelijke spel „Ziet u er iets in?", een
wedstrijd in kijken en peinzen..
Op het gebied van goed en gevarieerd
TV-amusement op Zaterdagavond slaat de
NCRV lang geen slecht figuur.
Origineel en vol van de speelse fantasie
die erin wordt aangeprezen, was het op
timistische hoorspelletje, dat Zondag
avond in het KRO-programma onder re
gie van Leon en in vertaling en micro
foonbewerking van Louis Povel werd uit
gezonden. Hans Homberg schreef deze
„Zotte Inval" van een chauffeur, die no
veertig jaren trouwe dienst en één glas
sherry op zijn jubileumdag met zijn ge
meentebus plotseling rechtdoor rijdt in
plaats van rechtsaf te slaan.
De reacties van zijn in dit geval on
vrijwillige passagiers, wier aanvanke
lijke schrik en woede al spoedig groten
deels omslaan in lijdzaamheid en zelfs
vreugde over dit onverwachte ritje door
Gods vrije na.tuur, waren raak gezien en
de luisteraars hebben zich kostelijk kun
nen amuseren met de simpele dialogen
gesproken door bekende stemmen uit de
hoorspelkern van de NRU. die tot een
voor ieder vredigend slot leidden. Op
vallend goed was de begeleidende muziek
(Van onze Haagse redactie).
Tot nu toe is bij de Haagse arrondisse
mentsrechtbank nog geen dagvaarding
binnengekomen waarmee een proces in
zake de naamsverwisseling van de Leidse
babies aanhangig moet worden gemaakt.
Volgens een ochtendblad van gisteren
zou de Leidse advocaat, mr dr W. Hugen-
holtz, deze week een dagvaarding uit
brengen, waarin zou worden gesteld,
dat op 7 December 1931 aan Agnes
Catharina Barbara van Vegten ten on
rechte deze naam is gegeven en dat zij
in fèite een Van Duyn is. Gevraagd zal
worden, dat de Leidse Burgerlijke Stand
deze naamswijziging in zijn registers zou
doen opnemen Naar onlangs zou zijn uit
gekomen, zouden in het Academisch
Ziekenhuis te Leiden op 7 December 1931
de pasgeboren meisjes van de dames Van
Vegten en Van Duyn met elkaar zijn ver
wisseld.
De mogelijkheid is niet uitgesloten, dat
vandaag bij het vaststellen van de rol als
nog de dagvaarding aan de president van
de rechtbank zal worden aangeboden.
Geschiedt dit niet. dan kan het proces op
zijn vroegst pas volgende week Dinsdag
beginnen Het proces zal gevoerd wor
den door middel van een nota-wisseling,
welke niet openbaar is- Slechts de uit
slag en de daaraan ten grondslag liggen
de overwegingen zullen publiek worden
gemaakt. Verwacht wordt dat het proces
minstens 1 a 1% jaar zal duren.
Omstreeks kwart voor vier vanmorgen
is een ernstige brand uitgebroken op de
scheepswerf „Neerlandia" te Hillegom.
Hoewel de brandweer spoedig ter plaatse
was. kon niet worden verhinderd, dat de
werf een prooi der vlammen is geworden.
Alleen het woonhuis werd gespaard.
De eigenaar was gedeeltelijk verzekerd.
Machinerieën en een jacht zijn eveneens
in vlammen opgegaan. Uit een loods, die
gedeeltelijk als woonruimte werd benut,
kon zich een gezin met kind ternauwer
nood redden. Hun inboedel ging geheel
verloren en was niet verzekerd. Met
negen stralen heeft de brandweer het
blussingswerk verricht.
