met melk meer mans ™rN
Nieuwe uitgaven
Ybel A. Sikkes:
--
Menselijke verhoudingen in
de huidige samenleving
Begrip rijpt, dat men een ander
moet pogen te begrijpen
Het argeloze hart
Kg
ter veredeling van onze kookkunst
ontwerpster
coupeuse
mannequin
M. DOMMERING
ZATERDAG 26 NOVEMBER r*?5
PAGINA 4
(Aavertenmj
kdAj
f.
Opmerkelijk verschil met het kookhoek van vroeger
ÏÈi uMmM,
Separates" en „Basic Dresses'
t4 v
1<*. -
Hoe maken wij van onze
keuken 'n paradijsje?
Tenslotte valt onze blik op
ACHTER STUUR ONWEL
GEWORDEN
Directeur Haatfs Bouw- en
Woningtoezicht overleden
Terreinverkenning
door
Y
«ÏJ}
Publlcoti* Nederlond» Zuivalbureou, Grovenhage 4 1
NU SINT NICOLAAS weer in zicht is,
kloppen veler harten extra snel en
even zovelen zingen hun liedje van
verlangen. Het is echter niet altijd een
voudig om voor ieder het juiste cadeau
te vinden, maar gelukkig helpen de uitge
vers ons hierbij een handje door de zeer
gevarieerde stroom van boeken, welke zij
in deze maanden in de handel brengen.
Het culinaire terrein hebben zij bij al hun
activiteit zeker niet vergeten. Integen
deel! Een ruime collectie kookboekjes
ff
Op de foto's ziet U sepa
rates. Het zwarte boven-
stukje vormt met de ge
ruite rok een geslaagd
strandensemble, gecom
bineerd met een zwarte
rok een meer gekleed ja
ponnetje, en met een
kort jakje er overheen
een middagtoiletje.
ijpi
f vS
L
A
Ybel Sikkes. een Friese naam
voor een vrouw., die zo op liet oog
even weinig Fries is als een ras
echte Parisienne. Zo op liet oog,
want ergens in haar innerlijk
bergt Ybel de bekende stoere
Friese koppigheid en het door
zettingsvermogen, waaraan zij
haar succes als ontwerpster
coupeuse te danken heeft.
Ybel naaide al toen ze er als klein
meisje nog een stoet poppekinderen
op na hield: Ze zette van tijd tot tijd
een nieuwe garderobe voor hen in
elkaar. Na de poppenperiode begon
ze uit allerlei lappen stof kleding
stukken voor zichzelf te maken en
later naaide ze ook voor vriendin
nen en kennissen. „Dat was eigen
lijk het begin", zegt Ybel.
Na de oorlog werd ze definitief
coupeuse en had haar eigen atelier -
tje in Den Haag. Hier werd de „ba
sic dress" geboren: een eenvoudige
japon, die er, gecombineerd met ver
schillende accessoires, telken anders
uitziet. Wat later volgde Ybel haar
man naar Arnhem, organiseerde in
haar flat kleine showtjes, waarbij
zij als haar eigen mannequin de
basic dress en zijn vele mogelijk
heden demonstreerde. Zij had succes
en was in staat bij haar tweede show
een meer uitgebreide collectie te
tonen. Later, maar nog vóór ze in
Nederland waren, maakte Ybel al
separates, de practische kleding die
uit rok en blouse en liefst uit twee
rokken en twee of meer blouses
bestaat en daardoor op verschillen
de manieren gecombineerd kan
worden, met de meest verrassende
effecten. Deze separates zijn, met de
basic dress, Ybel's fort. Zij maakt ze
in mooie, sprekende kleuren en
gloedvolle stoffen, in elegante mo
dellen, die de mode op bescheiden
wijze volgen en daardoor meer
seizoenen te dragen zijn.
Ook andere japonnen maakt Ybel
Sikkes, en hierbij houdt zij zoveel
mogelijk rekening met de wensen,
het figuur en de persoonlijkheid
van haar klanten. Maar er zijn ook
dames, die alles aan haar overlaten:
stof, kleur, coupe, garnering, En dat
kunnen zij met een gerust hart doen.
want Ybel Sikkes gaat van het stand
punt uit dat elke vrouw,een eigen
persoonlijkheid bezit, waaraan haar
kleding dient te worden aangepast.
Het is erg aardig Ybel bij zo'n ge
legenheid aan het werk te zien: eerst
kijkt zij haar klant peinzend aan om
haar persoonlijkheid in zich op te
nemen. Dan sluit zij even de ogen.
spert ze ineens open en roept enthou
siast: „Ik heb het! Zó moet het. We
nemen die en die stof, het model
wordt zó. 't Wordt beeldig, dat zult
U zien!" En modellen, op deze wijze
geïnspireerd, worden altijd goed.
DIET VAN DUIN.
Deze verschillen opmerkelijk van de vroe
gere nogal saaie kookboeken, die veelal
niet meer gaven dan een schoolse opsom
ming van allerlei machtige en vaak zeer
prijzige en bewerkelijke recepten .De voe
ding in onze tijd is echter veel sober
der geworden en minder uitgebreid, om-
dat de overdadige voeding van vroeger
niet bepaald een gunstige invloed heeft
gehad op onze gezondheid. (Denk maar
aan de vele stofwisselingsziekten).
Ook zouden wij het niet meer klaarspe
len om de uitgebreide menu's, welke on
ze voorouders op tafel plachten te bren
gen, te bereiden eenvoudig omdat ons de
tijd ontbreekt. Vroeger had men in vele
gezinnen de goede getrouwe Betje of An
na, die zich volledig aan de bereiding van
de maaltijden kon wijden. Wij weten nu
maar al te goed. dat die tijden niet meer
zullen terugkeren. Wij moeten nu alles zo
veel mogelijk zelf doen en wij zijn dus ook
wel genoodzaakt minder en eenvoudiger
te koken. Deze nieuwe situatie vindt zijn
weerspiegeling in de nieuwe uitgaven op
culinair gebied, die zich aan de gewij
zigde omstandigheden uitstekend hebben
aangepast.
WIJ WILLEN NU SAMEN met U
eens rondkijken in de étalages van
de boekhandel en speciaal Uw an-
dacht vestigen op enige aardige kookboek
jes, die zo pas in de handel zijn geko-
Onze blik valt dan in de eerste
plaats op de serie receptenboekjes van
Mevrouw C. H. A.. Scholte-Hoek, versche
nen onder de gezamenlijke titel „Gastro
nomische geneugten". (Uitg. Nijgh en van
Ditmar, 's Gravenhage). Het is een se
rie van vier boekjes of beter gezegd spi
raalcahiers, handelende over cocktails en
feestelijke gelegenheden, het menu en
verschillende voorgerechten, de hoofd
schotel en het nagerecht. Mevrouw Schol
te-Hoek is geen onbekende op dit gebied.
Zij was het, die ons jaren geleden
verraste met haar serie „Huiselijke di
neetjes", die goede diensten hebben be
wezen. Dat de schrijfster tot een geheel
nieuwe druk moest overgaan, is het ge
volg van de reeds genoemde omstandig
heden (gebrek aan werkruimte, geld en
nersoneeh die tot aannassinf noppten.
De schrijfster heeft er bepaald slag van
ons gezellig aan het werk te zetten om
onze gasten zo goed mogelijk te ontvan
gen en ze eens op bijzondere, maar heus
niet zo kostbare gerechten te onthalen.
Wij willen deze serie dan ook graag bij
onze lezeressen aanbevelen.
Zeer aantrekkelijk is ook een drietal los
van elkaar staande receptenboekjes, die
zijn verschenen bij C. A, J. van Dishoeck
te Bussum. In de eerste plaats de „Tra
ditionele recepten voor de feestdagen'',
van Heieen A. M. Halverhout. De schrijf
ster vergast ons hierin op een aantal
tractaties, die ons. doen watertanden. Wat
echter voornamer is: zij stimuleert ons
om zelf deze heerlijkhedcr te bereiden
voor de hoogtijdagen. Dit zal ons veel
meer voldoening geven dan wanneer we
ze gaan kopen in de winkel en wat ook
wel belangrijk is: het is veel voordeliger
Het boekje is' uitstekend verzorgd. Het
ziet er evenals de beide volgende wérk-,
jes fleurig uit in zijn plastic jasje.
HET TWEEDE BOEKJE is van de
bekende schrijver Edm. Nicolas
en gaat over visrecepten. Het
wijkt opvallend af van het traditionele
kookboek. Het is veel meer een gezel
lig praatje van een amateur-kok. De
schrijver geeft ons tussen veel aardig
heden dodr (waarop we hier en daar wel,
een beetje teveel worden vergast) een'
serie nuttige wenken om „onze" vissen
en die uit het buitenland eens anders
en smakelijker op tafel te brengen dan
b.v. als gekookte (dikwijls uitgekookte-)
schelvis met boter of mosterdsaus of
gebakken schol met sla. Het boekje is
voor visliefhebbers een prettige aan
winst, doch vooral degene, die van vis
weinig kaas hebben gegeten, kan het
zper goede diensten bewijzen.
Nu we het toch over kaas hebben, zou
den we uw aandacht: willen vestigen op
het derde werkje „Kaas en wijn'' van de
hand van Jaques Gans en J- A. Versteeg.
Eerstgenoemde schreef de inleiding van
dit „sappige" boekje, waarin hij ons
verhaalt over zijn belevenissen in de tijd,
toen hij als kaasdrager werkte in de hal
len van Parijs.
Ons land produceert veel kaas, maar
de doorsnee Nederlander laat zijn kaasre
pertoire in de regel slechts bestaan uit
de traditionele plak kaas tussen zijn dage
lijks broodje of desnoods geraspt over
een macaronischotel. Tijdens het lézen
van dit boekje groeit echter onze „lief
de" voor d't gezonde en tevens zo smaken
lijke voedingsmiddel. Het brengt ons in
de Franse sfeer, waar de kaas tot de da
gelijkse lekkernijen wordt gerekend, na
tuurlijk altijd in gezelschap van de onvol
prezen en veel bezongen Franse wijnen.
Welk een feest weet een Fransman te
maken van zijn stokbrood met één of
ander kaasgerecht (van een machtige
uiensoep met kaas tot soufflees, crèmes
en fondues) en zijn flesje wijn! In „kaas
en wijn" vinden wij zeer veel gerechten
zowel vloeibare als vaste, koude als
warme waarin de één of andere kaas
soort (er zijn er liefst 365) de hoofdrol
speelt. Bij het ltzen ervan geniet men er
reeds volop van.
Een woord van lof verdient ook de il
lustrator Rein ,/an Looy voor zijn pittige
en hier daar ondeugende illustraties.
een kookboek „Palcsik veredelt
7 keuken (Uitg. J. M. Meulenhoff,
Amsterdam). Deze Hongaarse meesterkok
heeft de gasten aan verschillende hoven
en exclusieve restaurants verrukkelijke
gerechten bereid. Het is de bedoeling van
de schrijver om met dit boek de Neder
landse vrouwen te laten weten, hoe zij
met weinig moeite en met enige fantasie
hun keuken tot een paradijsje kunnen
maken. Palcsik houdt meditaties over al
lerlei gerechten, kruidenmengsels, mari
nades, knoflooksoepen en wat dies meer
zij. Hij weet er zelf van te genieten, dat
proeven wij maar al te goed uit zijn pen-
nevrucht. Een inspirerend kookboek, dat
zowel voor de eenvoudige als voor de
luxueuze keuken uitgelezen en vaak gloed
nieuwe recepten geeft.
Wij zijn ervan overtuigd, dat onze leze
ressen in de étalage van kook- en recep
tenboekjes, waarin we samen even heb
ben rondgekeken, zeker iets van hun ga
ding zullen vinden.
M. C. B.
Donderdag tegen zes uur is- de direc
teur van Bouw- en Woningtoezicht te
's Gravenhage, ir K. Dees, achter het
stuur van zijn auto op de Waalsdorper-
weg onwej geworden. Hij raakte de
macht over het stuur kwijt en kwam in
botsing met twee geparkeerde auto's,
tengevolge waarvan uitsluitend materiële
schade ontstond De heer Dees met een
ziekenauto naar het ziekenhuis „Brono-
vo" gebracht waar hij 's nachts is overle
den.
DE MENSELIJKE verhoudingen zijn
de laatste jaren in het centrum van
de belangstelling komen te staan.
Meer en meer is men tot het inzicht ge
komen, dat een breed opgezet wetenschap
pelijk onderzoek op dit gebied dringend
nodig Is. In ons land neemt de weten
schappelijke belangstelling voor de pro
blematiek der menselijke verhoudingen
ook steeds meer toe. In Katholieke kring
is in December van het vorige .jaar de
Nationale Stichting „Mens en Samenle
ving" opgericht, die zich als representa
tief orgaan van een aantal katholieke we
tenschappelijke insPtuten speciaal ten
doel stelt de bestudering van de proble
matiek der menselijke verhoudingen op
alle gebieden van het maatschappelijk le
ven. Deze stichting heeft thans haar eer
ste publicatie het licht doen zien onder de
titel: „Mense'ijke verhoudingen" Zij is
samengesteld door prof dr F I. Th.
Rutten en een tiental andere deskun
digen. De bedoeling van deze publi -atie,
welke is uitgegeven door Paul Brand
N.V. te Bussum, is meer klaarheid te
brengen in het vraagstuk der menselijke
verhoudingen.
Het boek is, zoals prof. Rutten in een
voorwoord opmerkt, een begin. In de
vorm van een aantal flitsen over ver
schillende gebieden van de samenleving
wordt het vraagstuk gesteld. Er warden
meer vragen ojjgeworpen óan antwoorden
gegeven Telkens wordt de noodzaak van
nadere uitwerking en research beklem
toond Naar volledigheid is ook geenszins
gestreefd. Het ls een eerste terreinverken
ning en als zodanig is het boek alleszins
geslaagd.
De verschillende artikelen zijn overi
gens nogal ongelijk van waarde.
Zo steekt het artikel van drs J. H.
Ex over het gezin wel erg pover af tegen
de daarop volgende voortreffelijke be-
schouwing van dr M. C. A. Perquin over
de school.
Het boekwerk wordt onder de titel:
„Menselijke verhoudingen op drift" in-
geleid door prof. Rutten. Een zeer men
selijke professor treedt hierin naar vo
ren. In een prettig leesbare stijl ont
vouwt hij de achtergrond van het
vraagstuk der menselijke verhoudingen
en geeft hij een overzicht van de ver
anderingen, die zich hierin aan het
voltrekken zijn. De grote winst, welke
deze veranderingen hebben gebracht, is
het verlevendigde besef van de ander
als evenmens. In "laats van de gericht
heid op ons zelf treedt de gerichtheid
op de ander.
Wij worden als het ware gedwongen
onze wezenlijke verbondenheid met de
medemensen bewust "te beleven Het
nieuwe humanisme, dat op het punt
itaat geboren te 'orden ts dat van de
laaste. Deze verandering kan van
irote betekenis worden voor de ont
wikkeling van de naastenliefde. Voor
een practisch-rhristelijke benadering
van de medemens is immers het punt
van uitgang, aldus prof Rutten, dat
men begint met de ander te begrijpen
en zich in zijn plaats in te denken.
Na deze inleiding wordt het vraagstuk
in een zestal artikelen nader gesteld- Zij
gaan over de menselijke verhoudingen in
het algemeen en over het belang, dat in
sociaal-economische verbanden en in de
moderne literatuui daaraan wordt, toege
kend. Daarna volgt een aantal schetsen
van menselijke verhoudingen in het ge
zin, de school, het jeugdwerk en het or
ganisatieleven, de fabriek en het, kantoor
en in de strijdkrachten terwijl het boek
besloten wordt met een aantal beschou
wingen over de menselijke verhoudingen
in de zorg voor het individuele en maat
schappelijke welzijn en voor de lichame
lijke en geestelijke gezondheid.
Een eerste kennisneming van dit om
vangrijke boekwerk doet ons besluiten,
dat we hier te doen hebben met een be
langwekkende uitgave, welke ons meer
inzicht verschaft in de zo actuele proble
matiek der menselijke verhoudingen.
Wij hopen op de inhoud hiervan nader
terug te komen.
5)
Een ogenblik werd het stil en toen zei Cilia:
Ik heb over al <3ia dingen al zoveel gelezen. Ik
heb gedroomd, dat ik ze zag en misschien gebeurt
dat in werkelijkheid ook nog wel eens. Zodra de
zaken van August en Julia weer wat beter gaan,
trek ik naar de stad en ga aan de Universiteit wer
ken.. economie en huishoudkunde. Ik stel veel be
lang in binnenhuis-architectuur en wetenschappelij
ke voedingsleer en dergelijke dingen. Ik heb er
nog nooit zo de gelegenheid voor gehad, als juist nu.
Vader was ziekelijk en ik moest hem natuurlijk
verzorgen. En in Graudorf heb ik me op naaien
en zo toegelegd. Daar had ik van nature slag van.
Toen werd August ziek en ben ik Julia komen hel
pen tot hij weer beter was. Julia., och, die is nog
al zenuwachtig en kan zo slecht tegen drukte en
spanning. Minnie is nu oud genoeg en ze kan uit
stekend voor het huishouden zorgen. Vindt U Minnie
niet een schat van eenm eisje?
Hij knikte, maar hield zijn ogen op haar geves
tigd, onderzoekend en met een glimlachje dat dui
delijk genoeg zei: Ik heb vandaag heel wat lieve
dingen gezien. Ik kan er niet genoeg van krijgen
naar jou te kijken. Ik weet wel, dat ik je te strak
zit aan te kijken, maar dat zul je me hopenlijk
niet kwalijk nemen.
Ze bloosde diep en klemde haar handen ineen.
En als ik met die studie klaar ben, vervolgde
ze daarop, dan ga ik patronen voor meubels en
gordijnen en zo leren tekenen en ontwerpen.
Dus u stelt wel veel belang in alles wat met
de inrichting en het gezellig maken van een huis
in verband staat, zei hij rustig.
Ja, zeker! Dertig is wel zo jong niet meer om
ergens mee te beginnen, maar als je er niet eerder
toe in de gelegenheid bent geweest, dan zit er im
mers niets anders op, dan nog te beginnen? Van
nu af aan ben ik van zins, mijn hele leven aan
dergelijk soort werk te wijden., aan mijn werk en.,
aan Minnie..
HOOFDSTUK VII.
Stefan Faser.
U bent erg op dat nichtje gesteld, is het zo
niet vroeg Stefan Faser de tuin inkijkend.
Meer dan dat. Als ze over Minnie sprak werd
haar stem teder en zacht.
We zijn altijd alles en alles voor elkaar ge
weest van het eerste begin af. Toen Minnie gebo
ren werd, was Julia totaal op. Toentertijd was Au
gust in betrekking bij een grote mijnonderneming,
waarvoor hij naar Zuid-Europa moest. Hij nam
Julia toen mee, om haar weer op krachten te laten
komen. En ik nam Minnie bij me en., enfin, ze
heeft me altijd zowat als haar tweede moeder be
schouwd.
Ja, dat begrijp ik,
Het werd even stileen stilte, die meer sprak
dan veel woorden. Het was een elkander begrij
pen, een gevoelde instemming op die punten, die
van echt levensbelang zijn. Des te opvallender daar
ze elkaar nog pas zo kort kenden.
Ik herinner me nog, begon hij na een poosje,
dat mijn oudste broer, toen ik nog een kleine jon
gen was, net zoiets voor mij was. Toen mijn ouders
stierven, was ik nog ee.n peuter. Ik kan ze me nau
welijks herinneren. Maar Rob zorgde voor me en
hield de zaak aan de gang. Had hij dat niet ge-
daam dan zouden we heel wat gelukkige jaren ge
mist hebben, want dan had hij me op een kost
school of in een gesticht moeten stoppen. Ik was
dan pok vast. besloten, veel voor hem te doen, als
ik eenmaal op eigen benen stond. Hij was mijn
ideaal., hij was alles en alles voor me. Ik geloof
niet, dat ik als kind ooit beseft heb,-hoe grote of
fers hij voor me bracht, maar met de jaren werd
me dat steeds duidelijker. En toen, vlak nadat ik
begon te slagen in het leven, kreeg Rob longontste
king. En., hij stierf. En daarom geloof ik, dat ik
begrijpen kan, hoe dat met U is.en Uw nichtje.
Ze keek hem aan met een dankbaar glimlachje.
Zonder zijn millioenen en de luxe, waarin hij ge
wend was te leven, was hij dus een gewone man,
die geleefd en geleden had en wist, wat verdriet
en zorg betekende. Het geld had hem niet ongevoe
lig voor het werkelijke leven gemaakt.
Ja het heeft U tenminste niet verbitterd, zei
ze zachtjes.
Nee. Ik heb Rob erg gemist; ik ben er nooit
overheen gekomen. En zelfs nu nog bezoek ik ge
regeld zijn graf. Want wat er tussen ons bestond,
is niet door de dood vernietigd. Hij stond plotseling
op, en stak zijn handen in zijn zakken. Waarom ver
tel ik dit eigenlijk tegen U? Ik ben niet gewend,
over hem te praten.. Het is., iets te eigens..
Hij keek neer op Cilia, die, in de versleten rie
ten stoel gezeten, haar heldere, donkere ogen naar
hem op hief.
Ik weet zelf niet hoe, maar door er met U
over te praten, is alles weer zo teruggekomen voor
me. Ik vond het zo gewoon, met U over Rob te spre
ken. Ik zou weieens graagmettertijd..., over
alles van vroeger met U praten. Misschien, als ik
over die vroegere gelukkige dagen praat, dat ze
dan weer levendiger in mijn.... geheugen komen te
staan.
Met de handen op de rug bieef hij naar de hoge
bomen in de tuin staan kijken er er kwam een te
vreden glimlachje op zijn gelaat.
Cilia voelde, toen M hem daar zo zag staan, een
innig medelijden in ïlch opkomen. Het kwam haar
voor, als had ze hem reeds heel haar leven gekend.
Hij was geen vreemde voor haar. Hij was de man,
die in uren van eenzaamheid, in dagen van bittere
smart en teleurstelling aan haar zijde gestaan had.
Hij was datgene, waarop zé in sombere jaren ge
hoopt hadmaar hij was tevens Stefan Faser,
de multi-millionnair, de grote bankier, de machtige
beursman en de patroon van haar zwager.
August was nu reeds twee jaar particulier-secre
taris op het kantoor van Faser en ze had hem her
haaldelijk over de „baas" horen praten met een groot
ontzag en met veel trots over het feit, dat hij bij
zulk een firma in betrekking was en daar stond Fa
ser nu in eigen persoonniet als geldman, maar
als gewoon menselijk wezen, dat hunkerde naar een
enkel woordje van troost, naar begrip en hulp in zijn
menselijke moeilijkheden en menselijk verdriet.
Ze had August horen vertellen over de verwende
en toch lieftallige Else Faser, het enige dochtertje
en erfgename van de machtige Stefan. Ze had hem
horen vertellen over de dood van Stefan's vrouw,
die tien jaar geleden gestorven was tijdens een in-
fluenza-epidemie een tenger, mooi schepseltje, dat
als een vlindertje had geleefd en evenzo vervluchtigd
was. Op het kantoor hadden de wildste geruchten ge
lopen over een tewede huwelijk van Faser.... maar
die waren alle ijdel gebleken. Het was bekend, dat
hij niet zo bijzonder gelukkig geweest was met zijn
vrouw, die haar tijd grotendeels doorbracht met ple
zierreisjes en het een genot vond in de grote we
reld te schitteren. En men beweerde dan ook dat hij
genoeg van het huwelijk gekregen had. En dan was
Else er ook nog. Met jaloerse bezorgdheid verhin
derde ze alles wat hem aan een tweede huwelijk zou
kunnen doen denken. Hij aanbad haar en ze had hem
schandelijk onder de duim.
August had zijn gezin herhaaldelijk vermaakt met
verhalen over Else Faser. Hoe mooi en trots en onge
naakbaar ze was. Hoe ze, als haar vader in de stad
was, oi* de meest ongelegen tijden op zijn kantoor
verscheen, iedereen die haar in de weg kwam opzij
schoof en hem meenam om met haar uit te gaan,
al stribbelde hij nog zo tegen. Ze werd verwend en
Bedorven buiten alle redelijke grenzen, maar hij be
schouwde haar nu eenmaal als alles, wat hij bezat.
Aan dat alles dacht Cilia, toen ze daartegever
Stefan Faser zat. Ze voelde zich helemaal niet op
gewonden, omdat hij een fortuin vertegenwoordigde
maar alleen omdat hij de man was, die de vervul
ling scheen van al haar oude dromen. En haar hart
stond stil bij de gedachte, dat ze hem mogelijk nooit
nooit meer terug zou zien.
August kwam terug en legde de papieren voor zijn
patroon neer. Cilia kon haar blikken niet afwenden
van zijn rustige, prettige gestalte, van zijn vlugge,
gespierde handen, van zijn hoofd, waarmee hij zo be
slist kon knikken en zijn gezonde volle lach klonk
haar als muziek in de oren.
In haar hart dacht ze: „Niemand behoeft te we
ten, dat hij de enige is! Dat hoeft nooit iemand te
weten! Dromen kunnen je niet ontstolen worden!"
Het werd nu zijn tijd en hij begon afscheid te ne
men. Ze kwam onzeker overeind uit haar stoel, stak
hem glimlachend de hand toe en hij hield die hand
een ogenblik vast en keek haar diep in de donkere
ogen.
Dag Cilia Romker. was alles wat hij zei.
Hij liet een chèque op tafel achtervoor August,
drong er op aan, dat hij toch vooral tijd zou nemen
voor een volledig herstel van krachten, nam kortweg
afscheid van hem en liep het tuinpad af, zonder ook
maar eenmaal om te kijken. Evën later gleed de
grote, donkere wagen langs de weg en de kinderen
der buren betuigden met luide - kreten hun bewon
dering vöor de schitterende auto.
August liet zich op de bank in de veranda neer
vallen, loosde een diepe zucht en strengelde de han
den achter het hoofd ineen. „Goeie kerel toch die
Faser! Door en door menselijk. Iedereen mag hem
dan ook graag. Hij heeft natuurlijk zijn buien en nuk
kenhij kon soms drommels lastig zijn. Maar je
kunt altijd op hem rekenen. Kijk nu die cheque..
vijfhonderd mark extra.... gaat niet in mindering
van mijn salaris. Ik zou wel eens graag weten, wat
hem er toe bewogen heeft, bij ons te blijven eten. Jul
lie hadden het allemaal over het eten en ik meena
dus, hem uit beleefdheid wel te moeten vragen, m
enfin jij hebt het schitterend gered, Cilia. Ju en
Minnie. Wat zou er van terecht gekomen zijn, ais
Juiia het alleen voor elkaar had moeten do s n.
Dan had je hem niet durven vragen, antwoord
de ze. Dat zou je niet gedurfd hebben. Maaiwas
het heus volkomen in orde, August?
In orde? het was gewoonweg scmtterend. Toen
ik eenmaal over mijn schrik, dat ik nem gevraagd
had, heen was, begon ik er zelf plezier in te krij
gen. Misschien was hij er net in een goede bui voor.
Snappen doe ik er niet veel van. De lui op het kan
toor zullen het niet geloven als ik het hun. vertel.
Ik denk, dat het kwam, omdat hij die papieren over
Schulte zo graag wilde zien, maar die had ik hem
net zo goed over de post kunnen nasturen.
En zeg, Cilia, wat handig van je ,dat je hem
zo goed aan de praat gehouden hebt, toen ik ze ging
opzoeken. Ik vond het wel niet prettig, jullie samen
alleen op de veranda te laten, omdat ik maar al
te goed weet, hoe lastig het voor een meisje is
om met iemand van zijn slag een gesprek gaande
te houden., en Minnie is in de laatste tijd helemaal
niet tot iets dergelijks in staat. Je kunt geen woord
uit haar krijgen.
Hij stond op van de bank, kwam naar haar toe
»n legde zijn hand vertrouwelijk op haar schouder.
Ie bent een kranige meid, Cilia.' Toe, probeer nu ook
maar wat met Julia op te schieten, wil je? Alles gaat
zoveel beter, wanneer jij hier bent. Julia meent het
heus wel goed... och, dat weet je immers ook wel.^
Hij ging de stoep af naar de tuin en Cilia sloot
de ogen en riep zich het visioen van Stetan r aser
weer voor de geest. Niemand wist., niemand behoef
de ooit te weten., wat ze gedroomd had. Niemand
zou ooit te weten komen dat ze gedurende enkele bij
na waanzinnige ogenblikken gespeeld had met hel
denkbeeld, dat ze Faser zou kunnen herhebben....
Minnie legde haar hand op de hare en dat bracht
haar tot de werkelijkheid terug. Ze begpn te blozen,
toen Minnie haar een kus gaf. Ze stak haar arm uit,
sloeg die om het meisje heen en trok haar op de leu
ning van de stoel naast zich.
Hoor eens lieveling, zei Cilia rustig, zich met
moeite ontrukkend aan de haar betoverende gedach
ten, je hebt moeilijkheden gehad., grote moeilijkhe
den zou ik zeggen. Anders was je niet op zo'n ma
nier thuisgekomen en had je alles niet voor jezelf
gehouden. Kom, vertel me alles nu maar eens!
Minnie begon onbedaarlijk te snikken. Hier was een
hart ,dat haar begrijpen kon, dat raad, troost en he
ling kon brengen voor haar eigen gewonde hart.
En toch, toen ze daar zo bij Cilia zat met al die zo
merse geuren om zich heen. met al die fladderen
de en kwetterende vogels in bomen en struiken, voel
de Minnie zich niet bij machte, datgene, wat haar
kwelde, onder woorden te brengen. Angst voor wat
er het gevolg van zou kunnen zijn, verlamde haar
tong.
Stel je toch eens voor, dat Cilia aan haar zou gaan
twijfelenaan haar, die toch niet meer was dan een
jong kind, dat hopeloos en tot over de oren verliefd
was geworden en daardoor zichzelf als een idioot
had aangesteld? Veronderstel, dat die twijfel een
breuk zou veroorzaken in de voor haar zo kostbare
vriendschap van Cilia, haar beroven van dat koste
lijke bezit. Ze moest haar geheim alleen blijven dra
gen. Het zou zo heerlijk zijn geweest, als ze Cilia
van Rolf had kunnen vertellen., als ze ovel" hem
had kunnen praten, als ze hem dichter bij zich had
kunnen brengen door die heerlijke uren, met hem
doorgebracht, in haar verbeelding te doen herleven,
in plaats van ze te moeten verbergen in het donker
ste hoekje van haar hart.
Ze hoorde Cilia zeggen: „Kom wees nou niet bang
Toe lieve meid vertel eens. Het lucht een mens al
tijd op, met iemand, die hem begrijpen wil, over
iets te praten. Dat weten we toch wel, is het zo niet?
Weifelend tussen haar verlangen om alles te ver
tellen en de vrees, de achting en vriendschap van
haar tante te verliezen, klemde Minnie zich aan Ci
lia vast en kon niet tot een beslissing komen. Tot
dit ogenblik toe was ze vast voornemens geweest
maar alles ronduit te vertellen. En nu
Julia Holt bespaarde haar die beslissing .door juist
naar hen toe te komen. Met langzame, weloverwo
gen schreden, kwam ze de tuin door.
Ik zag hem net wegrijden, zei ze loom, me dunkt
hij is meer dan lang genoeg gebleven, vinden jullie
ook niet?
Met een nerveus lachje gaf Minnie antwoord. Ze
voelde, hoe Cilia haar bezorgd aankeek. Toch kon
ze er niet toe komen haar alles te vertellen. Ze durf
de haar vriendschap niet in de waagschaal stellen.
HOOFDSTUK VII
Andere dromen
Minnie wandelde samen met Cilia door de koele
avond en hoorde haar opeens zeggen: „Het gaat na
tuurlijk over een man, lieve, dat begrijp ik,Hield je
heel erg veel van hem, Minnie?
- Ja fluisterde Minnie.
Je eerste liefde? vroeg Cilia zachtjes, Is hij.....
dood?
Dood voor mij... Ja, Cilia. Het is uit. Ik kan
?r niet over praten. Ik dacht eerst nog, dat ik het
vel zou kunnen doen, maar.....
Probeer het dan maar niet lieve meid, als het
e zoveel pijn doet. Ik begrijp je toch wel. Maar toch,
Vlinnie, we mogen pijn niet ontvluchten. We kunnen
het niet. We kunnen onszelf niet ontvluchten, daar
moet je wel aan denken. Zou het niet beter geweest
zijn, als je daar je tijd had uitgediend., en een strak
en onbewogen gezicht had getrokken, zodat de wereld
nu niet glimlachend het hoofd over je kon schud
den.
Nee! O Nee, fluisterde Minnie, Toe Ciliaik
kan er toch niet over praten. Ik moest weg. Ik kon
het niet dragen. Enoch., laten we er nu maar
nooit meer over praten.
Natuurlijk niet, lieve kind, natuurlijk niet, stem
de Cilia toe, met een hartelijk glimlachje. Tot er een
dag komt, dat het je geen treurspel meer toeschijnt
maar gewoon een stap op je levensweg en meer nief
(Wordt vervolgd).
