EEN JEUGD-PARADIJS
Onze dagelijkse puzzle
L
r
VDOROOdG
Schout Sinter Nicolaes
BBEUO/ï'
IN QUO
EEN EENVOUDIG SPEL
SCHAKEN
i w m
i m m
Nieuws van Sint Nicolaas' graf
BRIDGERUBRIEK
3000 kinderen zoek en toch succes
HIIPI
ff
81119
Nederlancl-puzzle
Ongerijmdheden
SATERDAG 3 DECEMBER 1955
PAGINA 6
VERENIGING VOOR CHR.
ONDERWIJS BESTOLEN
Assistent-administrateur tot
21 maanden veroordeeld
Y*
Oplossing van gisteren
KATH. MIDDELB. SCHOOI
IN BOLLENSTREEK
KERSTCORRESPONDENTIE
BUITEN EUROPA
JUBILEUM ZUSTERS
H. CAROLUS BORROMAEUS
UITGESTELD
VISSERSBOTEN GESTRAND
EN WEER VLOT
m ISf
Oplossing
Oplossing
'0, 0
m m. m,
mm»,
m m
ti ar» n,
'm a a »J
0 O a
m m m
IN PARIJS is zo juist de
jaarlijkse tentoonstelling
voor het kind gehouden.
In het geheel werd ze door
903.000 mensen bezocht! Van
die bezoekers was zeker de
helft onder de veertien jaar.
Eigenlijk is de salon altijd
bestemd voor de ouders maar
dit keer was er bijzonder
werk gemaakt van een
gratis vermakelijkheidspark
voor kinderen, dat wel de
beste reclame was die men
zich denken kan. Geen kind
kon de verleiding .weerstaan
een circusvoorstelling bij te
wonen, op alle mogelijke
fietsen te klauteren of ineen
echte trein rond te rijden.
Alle vaders en moeders
werden dan ook net zo lang
door hun kinderen lastig ge
vallen tot ze er met hen naar
toe gingen. Heel veel moeite
hoefden ze trouwens niet te
doen want de doorsnee Pa-
i-ijzenaar is niet alleen
nieuwsgierig van aard maar
ook lichtgelovig: hij gaat al
tijd van de veronderstelling
uit dat hij op een tentoon
stelling zijn kennis verrijken
kan.
De eerste dag liep het al
storm. De scholen geven hier
Donderdag de hele dag vrij,
zodat drommen moeders met
kinderen naar de salon to
gen. Er werden wafels ge
geten en wonder boven"
wonder melk gedronken!
Want dit doen nog maar heel
weinig kinderen als ze de
zuigfles ontgroeid zijn.
In het circus werden vijf
voorstellingen per dag ge
geven en geen plaats bleef
natuurlijk onbezet. De tobo-
gan hal al bijna evenveel
succes. Verder was er de
Nautilus van Jules Verne
nagemaakt en deze bood
plaats aan enige tientallen
kinderen.
In het souterrain hadden
de stadsbloemisten een park
aangelegd waar de kleinste
kleuters een toertje in de
bokkenwagen konden maken
en de groteren op ezels rij
den.
De eerste trein die in
Frankrijk liep was, in klei-
Iiet electronische rekenbord van Philips
ner formaat, nagebootst en
reed in een grote cirkel rond.
De locomotief had een mie
zerig dunne pijp en de wa
gons waren open. De passa
giers zaten, net als een eeuw
geleden, op houten banken.
Zeven honderd duizend kin
deren maakten zo'n reisje
mee!
Voor de groteren waren er
allerlei wedstrijden waaron
der die van radioreporter
wel het meeste succes had,
dat misschien alleen over
troffen werd door de foto
wedstrijd. Honderd twintig
toestellen stonden ter be
schikking van de kinderen.
De foto's die ze er mee op
de tentoonstelling maakten,
werden meteen ontwikkeld.
Een prachtig ingerichte be
waarplaats voor kinderen
van twee tot zeven jaar
waar ze bezig gehouden wer
den, stelde de ouders in de
gelegenheid de verschillen
de stands in ogenschouw te
nemen. De zoekgeraakte kin
deren werden daar naar toe
gebracht! Hoe ongelooflijk
of het ook klinkt: in die
paar weken raakten op de
tentoonstelling 3000 kinderen
zoek!
Op de stand waren kin
dermeubelen, chocolade, be
schuit (bij de laatste twee
Hollandse firma's met in Vo-
lendams costuum gestoken
verkoopsters) alle mogelijke
merken van pap, kleertjes,
kinderwagens enz. enz.
Kortom allemaal dingen
die in de winkels zijn te vin
den. Nieuw, tenminste voor
Frankr'ijk is de kinderwagen
waar precies een doos inpast,
eigenlijk een soort reiswieg
van klein formaat en zonder
deksel. De moeder hoeft dan
niet met lakentjes en deken
tjes te wurmen terwijl ze het
kind op de arm houdt, ze
maakt de baby thuis in de
wiegendoos klaar voor de
wandeling, gaat er mee de
trappen af en zet hem met
doos en al in de wagen. (De
kinderwagens worden hier
beneden in de algemene gang
gezet en het is altijd een heel
gedoe om met kind en bijbe-
horen naar boven en bene
den te gaan). De vaders en
moeders uit de banlieue had
den meer interesse voor een
soort slee die onder de kin
derwagen wordt bevestigd
waardoor de wagen gemak
kelijk tegen een trap kan
\yorden opgetrokken. Daar
de meeste villa's hier ver
hoogd liggen, is zo'n slee
een heel gemak.
Bij het speelgoed was
niets nieuws, wat begrijpe
lijk is want geen fabrikant
wil nu tonen wat hij met
Kerstmis lanceert. Toch we
ten we al dat daar weinig
nieuws bij zal zijn want de
speelgoedfabrikanten toon
den hun nieuwste uitvindin
gen aan de pers en vroegen
welk stuk speelgoed de „Os
car 55" verdiende.
Voor de jongens werd een
auto, getrouwe nabootsing
van een „Versailles" in 1:18
gekozen, die 15 kilometer
achter elkaar kan rijden en
wel gedurende drie uur,
dank zij een kleine electri-
sche batterij.
De heren kozen een self-
servicekruidenierswinkel en
een ,,gamascoop" voor de
meisjes. De gamascoop is een
soort van radioscoop waar
mee de poppenmoeders het
skelet van haar kinderen
kunnen zienNogal een
sinistere uitvinding. Maar na
de poppen die haar luiers nat
maken en waarbij de tem
peratuur kan worden opge
nomen, was iets dergelijks
te verwachten.
De Oscar voor de kleine
hummels viel op een soort
dominospel waardoor de
schapen spelenderwijs ver
trouwd raken met de letters
en zelfs met de spelling. Als
dat nu speelgoed moet heten!
Gelukkig hebben de kleu
ters er nog geen flauw be
nul van dat 't- kerstkindje
hun wel eens met zo'n op
voedkundig spel kan verras
sen. Het is te hopen dat de
ouders een grein fantasie be
waard hebben want „nut
tige" geschenken zijn aller
naarste dingen.
DINY K.—W.
De rechtbank te Amsterdam heeft gis
teren de 27-jarige assistent-administra
teur M. v d. V. van de Vereniging voor
Christelijk ?Iiddelbaar en Voorbereidend
Hoger Onderwijs, die de afgelopen vier
jaar de vereniging voor ƒ50.000 had be
stolen, wegens verduistering in dienst
betrekking veroordeeld tot een jaar en
negen maanden met aftrek van het voor
arrest.
j/
Horizontaal: 1. voorzetsel, 3. water in
Duitland, 6. amer. staat, 9. voorzetsel, 11.
opnieuw, ,13. strijdperk, 15. het zjjn, 17.
insecteneter, 18, dierenverblijf, 19. iedere,
20. woede, 23. opdracht, 24. benaming, 26.
gemetselde oeverkant, 28. wild, 31. kran
tenjongen, 33. muziekinstrument, 37. door
zichtige, 38. stofmaat, 40. waterhoogte, 41.
staaf, 42. het romeinse rijk (lat. afk.), 43.
opdracht, 44. voorzetsel, 45. holte in de
muur, 47. stad der oudheid, 48. met dank
(afk.), 50. pi. in Gelderland, 53. jongens
naam, 55. hevig, 57. vrucht, 59. steenmas
sa, 61. woede, 63. weekdier, 65. wondvocht,
67. Europeaan, 70. karakter, 71. geestdrift,
72. kleur, 74, pl. in Drente, 77. tijdperk,
79. water in Brabant, 80. voorschrift, 81.
stand, 82. goud (fr.).
Verticaal: 1. telwoord, 2. water in Fries
land, 3. op zekere plaats, 4. eiland in de
Middell. Zee, 5. de oudere (afk.), 6. fr.
onbep. vnw., 7. meisjesnaam, 8. schaaldier,
9. herkauwer, 10. drank, 12. eikenschors,
14. ik (lat.), 16. bevel, 21. familielid, 22.
amer. filmonderneming, 25. godin, 27. af
sluiting, 28. pers. vnw., 29. geogr. aandui
ding (afk.), 30. rangtelwoord, 32. lijst, 34.
handvat, 35 en omgekeerd (afk.), 36. fr.
lidwoord, 39. vod, 40. behoeftig, 45. voor
zetsel, 46. voorzetsel, 47. org. der Ver
Naties (afk.), 49. deel v.e. etmaal, 51. lid
woord, 52. stofmaat, 54. hevige storm, 55.
Europeaan, 56. meisjesnaam, 58. trapper,
60. zacht, 62. vogel, 63. muziekterm, 64.
vis, 66 mak, 68. lidwoord, 69. voorzetsel,
73. dierengeluid, 75. lengtemaat,, 76. en an
deren (afk.), 78. ambtshalve (lat. afk.).
Horizontaal: 1. t.t., 3. hok, 6. s.s., 8. or,
9. ooi, 10. li, 11. kever, 14. lever, 17. oder,
19. rede, 20. en, 21. eed, 23, ne, 24. sos, 25.
ore, 26. St., 27. pil, 29. t.a., 31. open, 33.
liga, 35. kapos, 37. sneek, 38. e.a., 39. ode,
41. n.t., 42. r.k., 43. pet, 44. te.
Verticaal: 1. toko, 2. trede, 3. hor, 4.
o.o.5. kil, 6. slede, 7. sire, 12. venster,
13. er, 15. er, 16. venetië, 18. de, 21. esp.
22, dol, 26. spaak, 28. ik, 30. agent, 31. oker,
32. n.o., 33. l.n., 34. akte, 36. sop, 37. set,
40. de.
In Lisse zal een katholieke middelbare
school worden opgericht, welke onder
leiding komt te staan van de Paters
Franciscanen.
Verleden jaar reeds was een comité
onder goedkeuring van mgr. J. P. Hui-
bers die de leiding van de op te rich
ten school had opgedragen aan de onder-
wijsstichting St. Bonaventura in Leiden
aan het werk gegaan om tot de stich
ting van een katholieke middelbare
school voor de bollenstreek te komen
Luchtpostcorrespondentie voor buiten-
Europese bestemmingen, waarvan het ge
wenst is, dat zij de geadresseerde vóór 25
December 1955 bereikt, moet uiterlijk op
de hierna vermelde data ter post bezorgd
zijn:
Nieuw Zeeland (Auckland) 12 December.
Australische Statenbond (Sydney) 14 De
cember. Algerië (Algiers), Argentinië
(Buenos Aires), Brazilië (Rio de Janeiro),
Canada (Montreal), Chili (Santiago), India
(Bombay, Indonesië (Djakarta), Iran (Te
heran), Japan (Tokio), Malaya (Singapore),
Mexico (Mexico D.F.), Néd. Antillen
(Willemstad, Oranjestad), Ned. Nieuw
Guinea (Biak), Pakistan (Karachi), Unie
van Zuid-Afrika (Johannesburg), Uruguay
(Montevideo), Ver. Staten van Amerika
(New York), Venezuela (Caracas): 15 De
cember. Egypte (Cairo), Irak (Bagdad),
Israel (Tel Aviv, Haifa), Marokko (Casa
blanca), Suriname (Paramaribo), Syrië
(Damascus), Tunesië (Tunis) 17 December.
De overtochtsduur is berekend tot de
plaatsen achter de landen vermeld. Voor
andere plaatcen is in het algemeen ver
zending met een vroegere gelegenheid
nodig.
mmm
Wanneer we lezen, dat de oude Sint in de hoofdstad van ons land
door honderdduizenden verwelkomd en hegroet wordt bij zijn terug
keer uit Spanje, dan denken we wel eens: „De zeventiende eeuwse
stadsbestuurders draaien zich om in hun graven!''
In verband met de ziekte van mgr.
Mutsaerts, bisschop van Den Bosch, is
de viering van het feit. dat de Zusters
van de H. Carolus 75 jaar geleden le
bediening van het groot ziekengasthuis
te 's-Hertogenbosch op zich namen, uit
gesteld tot Zondag 11 December. Op die
dag zal mgr Mutsaerts een póntificale
H. Mis opdragen in de kapel van hel
ziekenhuis.
Na 's morgens vroeg al op een strek
dam bezuiden Scheveningen bij vloed te
zijn gelopen, is het vissersvaartuig „Goe-
ree V" gistermiddag omstreeks kwart
voor vijf op eigen kracht weer vlot ge
komen. Op het dringende verzoek vau
het vaartuig was de reddingboot „Dorus
Rijkers" na de stranding van de „Goeree
V" uitgevaren ter assistentie, maar hulp
bleek niet nodig, al kwam het schip in
de loop van de dag nog hoger op de strek
dam.
Gistermorgen strandde voor Zaridvoort
de viskotter „Victoria", 's Avonds is ook
deze vissersboot op eigen kracht vlot ge
komen tijdens het opkomen van de vloed.
De oorzaak der stranding was een zwart
mist.
dlv.s-\j.
Schaakredacteur P. A. Koetsheld
Huize St, Bernardus, Sassenheim.
Zaterdag 3 December 1955
No. 7344.
J. K. Blom, Rotterdam
eerste plaatsing mat in 2 zetten
No. 7345
A. F. C. v. d. Linden, Zeist.
eerste plaatsing mat in 2 zetten
No. 7346
Herbert Angeli
le prijs Basler Nachrichten 1955
mat in 3 zetten
'///a//// '//A/////z '////JM/i 0
De problemen van deze week
Ook deze rubriek brengt evenals de
vorige een tweetal eerste publicaties,
waarbij vooral no. 7344, het miniatuur
tje, onze bijzondere aandacht heeft. In
no.' 7345 getuigt de sleutelzet van grote
offervaardigheid. De oplossing van beide
zal geen grote inspanning eisen. In no.
7346 maken onze lezers kennis met de
eerste prijs uit de Bas. Nachr. Ter ge
legenheid' van zijn vijfjarig bestaan
heeft dit blad een wedstrijd voor drie-
zetten gehouden, die een kolossale be
langstelling heeft gevonden. Er kwamen
125 problemen binnen van 64 componis
ten uit 17 landen. De uitslag laten we
hier volgen.
Uitslag Internationaal drlezettoumool
Basler Nachrichten 1955
Prijzen: 1. H. Angeli; 2. Otto Martin;
3. J. Mettler; 4. R. Kintzig.
Eervolle vermeldingen: 1. F. Giegold;
2. M. Wrobel; 3. J. Kupper; 4. Th. Siers;
5. U. Lancia; 6. A. Akerblom.
Bijzondere vermeldingen: 1. H. Jam
bon; 2 P. A. Koetsheid en J. Haring; 3
V. Pachman; 4. H. Jambon; 5. H. Ott;
6 H. Drygas.
Probleemoplossingen.
No. 7335. J. Breuer. Opl. 1. 1. Re8-g6
dreigt 2. Rg6-e4: enz. 1Td4, Dd5:
2. Pb4:t, Ta6t. Op. 1. Rb4; volgt 2. De3
enz.
No. 7336. P. A. Koetsheid. Opl. 1.
No. 2086. 3 December 1955
Redacteur: G. J. A. VAliT DAM,
Vossiusstraat 18b, Amsterdam-Z.
Alle correspondentie aan dit adres. Bij
vragen om inlichtingen s.v.p. postzegel
voor antwoord insluiten.
IETS over constructiemotieven
(4 slot)
Allereerst dan nog een paar voorbeelden
van de dubbele driehoek-motieven.
No. 42. Wit 27, 48 (eventueel kan voor de
uiterlijk symmetrie van de twee tegenover
elkaar liggende driehoeken nog een witte
schijf op 47 worden toegevoegd), zwart 21,
22, 42. Zw. a. z. Of wit 27, 48, zw. 31, 32.
42. Wit of zw. aan zei
No. 33. Wit 12, 22, 23, zw. 7, 8, 28. (Bosma,
1935). Zw. aan zet. Hierop is een verlen
ging denkbaar van bijv. wit 12, 22. 23, zw.
7, 8, 17, 19, 28. Z. a. z. Eveneens volgens
dit karakter zijn de volgende motieven:
No. 34. Wit 12, 22, 41. zw. 17, 26, 37 (Het
systeem „De Bree", de beroemde blinde
componist, zien we hier in zijn volmaakte
gedaante). Wit aan zet.
No. 35. Wit 34, 44, 41, zwart 37. 39, 40.
Wit aan zet. Het systeem van Joh. de
Bree in combinatie met 't „Vierkantje"
van S. E. v. d. Meer.
No. 36. Wit 21, 22. 32, 33, zw. 26. 38. Zw.
a. z. (S. E. v. d. Meer). Dit motief vertoont
overeenkomst met no. 33. Ook is hier nog
weer een uitbreiding denkbaar als bijv.:
Ddl-f3 dreigt 2. Df3-d5:tt De zet 1. Dhl
wordt weerlegd door 1. e3-e2.
No. 7337. O. Stocehf. Opl. 1. Pf5-d4 drei
ging 2. Pd4-c6:tt. Pogingen als 1- Fe7 en
1. Ph6 falen resp. door 1. e6-d5: en
1Te2e4.
Goede oplossingen.
Deze drie problemen werden goed op
gelost door J. Dickhaut, Nijmegen; L. M.
Hageman. Den Haag; Paul Raschdort
Hannover; G. v. d. Weide, R'dam F. U.
J. H. Witte, R'dam.
No. 7335 en no. 7336 door F. Pijls,
Maasbracht.
No. 7336 en no. 7337 door P. Baas,
Lutjebroek; dr R. Bromberg, Roermond;
P. M. Dekker, R'dam; B. Kouwenhoven,
R'dam; H. Linnebank, Den Haag; W. J.
Suijker, R'dam.
No. 7336 door W. H. Haring, Schip
luiden; F. J. F. Vismans, R'dam.
No. 7337 door H. A. Jansen, Breda,
Wit 19, 25, 28, 29, 38, zw. 24, 32, 35. Wit
19X30.
No. 37. Wit 31, 32, 42, 43, 49. Zw. 26, 37
(Kleen). Zw. a. z.
No. 38. Wit 18. 19, 29, 30, zw. 23, 28, 32,
35. (Gortmans). Door de vermaarde pro
bleem-expert Gortmans met de benaming:
„Komeet-motief" gedoopt. Zw. aan zet
No. 39. Wit 18, 17, 28, 29, 39, zw. 22, 25,
27, 31. 34. Komeetmotief gecombineerd met
bastaard-Waterval of dergelijke. Een meer
ruimte vragend constructie-motief is ook
nog dit: Zw. 8, 9, 15. 18, 19. 20, 40. Wit 13,
45. Wit aan zet slaat 13 X 24, 20 X 29, 45X14.
(Vermoedelijke ontdekker van dit systeem
is Ger. Mantel).
No. 40. Wit 18 25, 34. zw. 19, 23, 29, 30,
40. W. a. z. (Gortmans).
No. 41. Wit 25, 45, zw. 3, 9, 20, 30, 40.
Wit a. z. (Sonier).
No. 42. Wit 15, 23, 25, zw. 4, 10, 13, 14,
zw. a. z. (Boissinot).
No. 43. Wit 25, 39. 40, zw. 24, 30. (Klip
huis). Zw. a. z.
No. 44. Wit 31, 47, 48, zw. 26, 37, 42. (Cre-
mer.). Zw. a. z.
No. 45. Wit 36, 47, 48, zw. 27, 31, 37, 42.
(J. J. H. Winter), Zw. a. z.
No. 46. Wit 23, 32—34. Zw. 8, 9, 17, 20,
28, 29. (D. Bosma, 1939). Zw. a. z.
No. 47. Wit 10, 17, zw. 12, 13, 14. (Van
Dam, 1938). Zw. a. z.
En nu tot besluit van deze serie nog
enige andere typische constructiemotieven,
waarop mooie composities zijn te bouwen.
Om te beginnen no. 48, waarop P. Kleute
verschillende fraaie problemen heeft ge
baseerd.
No. 48. Wit 21, 22, zw. 27, 28. Wit a. z.
(Kleute).
No. 49. Wit 18, 23, zw. 13, 28. Zw. a. z.
(Le Bleu en Polman).
No. 58. Wit 13, 18. zw. 19, 23. Wit a. z.
(Van Dam, 1923)
Deze soort „blokjes" zijn vaak uit te
breiden of te combineren roet andere
Ideeën. Zo is zeer bekend het motief van
wijlen de beroemd Franse meester Ra-
phaël: Wit 19, 32, zw. 23, 28, dat natuurlijk
niet in zichzelf winnend is, maar door de
constructie (tijdens de problematische af
wikkeling) winnend kan worden gemaakt.
Dit idee is te verdubbelen tot: Wit 24, 29
30. 34, zw. 19, 23, 35, 40. (Van Dam, 1937)
Wit 34X45 en wint door een klassiek na
spel. Hierin ziet men het Raphaël-motief
Want enkele eeuwen geleden liep
dat allemaal niet zo vlot. Enkele eeu
wen geleden? Toen wij in 1910 op het
eiland R. als Sint wilden figureren,
werd ons dit door een predikant, ds
D. formeel verboden, een predikant
overigens, die zich belangrijke ver
diensten 'op het terrein der drankbe
strijding had verworven. „Wij moeten
op ons eiland niks van de Roomse
santenkraam hebben", heette, het.. „Ik
zal er van de kansel af tegen waar
schuwen!" Dat de plechtigheid tóch
doorging, was te danken aan de we
reldlijke macht over het eiland. Laten
we er aan toevoegen, dat, toen het op
stuk van zaken aankwam, de zeer
respectabele dominé voor een behoor
lijk bedrag op de coilectelijst tekende.
Trouwens anno 1954 was er iemand
in de gemeenteraad van Genemuiden,
die tegen dezelfde santenkraam zijn
vermanende stem verhief.
Maar zult ge zeggen het eiland
R. en Genemuiden zijn de hoofdstad
niet. En daarom gaan we nu eens ver
tellen, hoe die stedelijke overheid zich
omstreeks 1610 jegens Sint Nicolaas
hield.
De 5e December 1613 vaardigden
Mijne Heren van den Gerechte tot
Amsterdam, de volgende keu-r uit:
Alsoe (vermits) in voorleden jae-
ren op St. Nicolaesavondt op den Dam
ende andere publicque plaetsen, bin
nen deser stede, te coop gestaen heb
ben, ende oock vercocht sijn geweest
diversche soo eetbaer als andere wa
ren, omme daer mede de jonge jeucht
(die in alle Godtsalicheyt ende d'op-
rechte waerheyt behoort opgetrocken
(opgevoed) te werden) te abuseren
(om de tuin te leiden) ende wijs te
maecken, dat henluyden deselve bij
St. Nicolaes gegeven werden daer-
mede de jonghe jeucht van Goodts
heylige woordt afgeleyt ende henluy
den d'oude pauseljjcke superstitieuse
(bijgelovige) fabelen indachtich ge-
maecj werden, dewelcke in alle wel
gestelde gereformeerde republycquen,
landen ende steden, nyet toegeiaeten,
maer hoelanger hoe meer uyter ge
dachten gebracht ende uytgeroyt be-
hoiren te werden
(Na deze, ietwat langademige, in
leidende overwegingen, volgen dan
eindelijk de strafbepalingen)
Soo is 't dat Mijne Heeren van den
Gerechte omme daerinne te voorsien,
bij provisie geordonneert, gestatueert
ende gewillekeurt hebben, ordonneren
(bevelen), statueren (vaststellen) en
willekeuren midts desen:
Dat van nu voortaen gene perso
nen, wie die oick souden mogen we-
sen, hen sullen mogen onderwinden
(verstouten) op Sint Nicolaesavont
opten Dam ende andere publicque
plaetsen binnen deser stede met een-
gerhande soo eetbaer als andere wae-
ren voort te staen off deselve te ver-
coopen, ende te coopen, op pene dat
(op straffe van) zowel den cooper als
de vercooper verbeuren sal een boete
van dertich stuvers, d'eene helfte tot
proufijte van (voordeel) den Officier,
endè d'ander helft tot proufijte van
den bekeurder, ende dat daerenbo-
ven alle deselve respectieve waeren
bij den bekeurder aengetast (in be
slag genomen) ende naer hem geno
men sullen werden.
Dat oick nyemant op Sinte Nicolaes
dagh eenige der voorszeide waeren
langes de straeten opentlijck sal mo
gen dragen, ofte thuys brengen, opte
verbeurte van deselve waeren, die als
vooren, mede bij den bekeurder date-
Hjck aengetast sullen mogen werden,
ende dat daerenboven de contraven-
teurs (overtreders) verbeuren sullen
een boete van dertich stuvers, ten
proufijte als vooren.
Ende ten eijnde den inhouden van
desen te beter onderhouden ende
naergecomen mach werden, soo sul
len d'ouders voor haere kinderen, en
de de meesters ende vrouwen 'voor
(wit 29, 34, zw. 23, "0) verdubbeld en met
verwisselde kleuren, want oorspronkeliik
gaf Raphaël de stand zó dat de witte schij
ven zwart en de zwarte schijven juist wit
zijn.
Tenslotte als grap het zogenaamde....
(Nylon) Ladder-motief in de stand: Wit
6, 7, 17, 18, 28, 29, 39, 40, 50, zw. 1, 12, 13,
22, 23, 33, 34, 43, 44 en 45. (Van Dam, 1938),
Als men hier op de juiste manier weet te
slaan zal wit winnen. Men probere het
maar eens! En hierbij zal ik het voorlopig
over de „constructie-motieven" laten.
haere dienstboden schuldich wesen de
boeten te betalen.
Tot zo ver Mjjne Heren van den"
Gerechte tot Amsterdam. De oude
Bisschop had er zijn intrede gedaan als
gildepatroon; later klom hij op tot
schutspatroon van stad en burgerij!
De Amsterdammers heetten zelfs Sin
terklaasmannen, zo goed als die van
Utrecht Sint-Maartensmannen en die
van Leiden Sint-Pietersmannen.
De Oude-Zijde droeg de naam van
Sint-Nicolaasparochie, de Nieuwe-
Zijde vervaardigde een zilveren beeld
dat de voor die tijden belangrijke som
van ongeveer duizend gulden kostte!
De oude Sinterklaasmarkt werd op
de Dam de keur zegt het reeds
gehouden; het plein was toentertijd
aanzienlijk kleiner dan tegenwoordig.
Men verkocht er „Sinterklaescoeck,
amandelbroot, honinctaert en marse-
peyn!" De leutige Breêro heeft het
over: peperhuysjes met suyker-erre-
ten. vijgen, neuten, appelen enz.
En nu kwam de keur van 1613 roet
in al dat heerlijke eten gooien. De
predikanten stookten de Overheid op
„om de superstitieuse insolentiën en
groote exhorbitantiën, afgodische
abuyzen dewelke Sint- Nicolaïdach-
en avond plegen te geschieden, tegen
te gaen!" Te Arnhem mochten de
kinderen zelfs geen schoen meer on
der de schoorsteen zetten!
Onze nuchtere voorzaten trokken
zich van die kouwe drukte weinig
aan. Het St. Nicolaasfeest zat hun zo
diep, dat ze al die keuren en verto
gen kalmpjes naast zich neer legden.
,,De dach Nicolaï" blééf „de dach Ni-
colaï!" Dit verdroot blijkbaar zekere
Fredrick de Vrij, die als presiderend
burgemeester voor de overleden
schout moest inspringen. De geschie
denis verhaalt, dat hij in 1620 „op
Sinterclaesavond persoonlijk, geassi
steerd met alle substituyten ende di-
naers, de kinderpoppegoetvercoopers
op den Vijgendam voorstaende, deed
opstaen en vertrecken, welcke kra
men alle jaaren bij klockeslach wier
den verboden, als smaeckende nae het
pausdom, doch noyt soo hardt daarin
was geprocedeert". (Er was dus nog
nimmer zo streng opgetreden). Se
dertdien heette de geleerde burge
meester Fredrick de Vrij in de volks
mond: Schout Sinter-Nicolaes.
De Amsterdamse geschiedschrijver,
Jan ter Gouw vermeldt, dat de Sint-
Nicolaasmarkt in de tweede helft der
XVIIe eeuw nog volop bloeide, „wel
tot middernacht duerende met groo-
ten toeloop van mensen". Door de
enorme drukte Amsterdam telde
toentertijd reeds 200.000 inwoners
ontstonden, begunstigd door de pri
mitieve verlichting, „groote disordren,
confusiën ende ongeregeltheden" dus:
relletjes; mitsdien werd bepaald, dat
de markt niet langer zou mogen du
ren dan tot het luiden der poortklok.
Ter Gouw besluit: „Als goede Sint-
Niklaasmannen wensehen wij elkaar
ook heden, gelijk onze voorvaderen
vóór vier en vijf honderd jaar al
plachten te doen (reeds onder Graaf
Floris V bestonden er St. Nicolaas-
feesten): een mooien Sinterklaas!"
Het f?raf vai? Sint Nicolaas bevindt
zich in de Italiaanse havenstad Bari,
aan de Adriatische Zee.
Te Bari verrijst de oude „basilica di
San Nicola", tegenwoordig toever
trouwd aan de goede zorgen der Pa
ters Dominicanen. Het stoffelijk over
schot van Mira's heilige Bisschop rust
er in de crypte, omsloten door een
„marmorea sepoltura", qen marme
ren sarcophaag. Uit het gebeente ver-
bizondert zich een heilzame olie, „un
oleo salutare", die wordt opgevangen
én onder de pelgrims verdeeld.
Ieder jaar zenden de paters ons om
streeks deze tijd hun „bollettino di
San Nicola" (verslag) toe, omtrent
bijzondere gunsten op voorspraak van
de Sint verleend. Deze keer troffen
ons bijzonder de door kinderen ont
vangen weldaden:
Een jongen op het eiland Malta
wilde deze zomer een mussennest uit
halen. Het nest bevond zich op een
paal van het electrische net. Hij ver
loor het evenwicht en tuimelde naar
beneden. In het ziekenhuis stelde de
dokter ernstige verwondingen vast.
De knaap werd bediend. Zijn vader
kreeg nu van een vriend wat olie uit
St. Nicolaas' gebeente, „manna di San
Nicola". De jongen nam dit in. Aan
stonds trad verbetering op. De dokter
zei: tuo figlio rinato, uw zoon is
herboren! Volkomen genezen verliet
de jongen het ziekenhuis.
'n Volgend voorval betreft het zieke
meisje Edda. dat door haar moeder
naar een beeltenis van de 'Heilige in
de parochiekerk werd gebracht. „Sint
Nicolaas schijnt een voorkeur voor
kinderen te hebben", stelt de schrij
ver. De moeder legde de kleine zieke
aan de voeten van „il Santo di Mira"
neer. Gaf het een enkele druppel van
het manna in. En de genezing volgde
aanstonds daarna. Echt-Italiaans be
sluit het verhaal: oggi Edda un
fiore di bimba; thans is Edda 'n bloem
van 'n meisje!
Het verslag geeft nog meer gene
zingen van kinderen.
Voor de zesde December verwacht
De hoofdplaats van het Grönninger
Oldambt heet: Winschoten.
1. W(esten); 2. Dordtse Kil; 3. Lin
de; 4. Heusden; 5. De Utrechtse Dom
toren is de hoogste toren van ons land;
6. Eindhoven; 7. Schoorl is de parel
van Noord-Kennemerland; 8. Rotte;
9. Nes, als voorkomend in Hontenisse',
Renesse, e.d.; 10. N(oorden).
Bari stromen pelgrims. Dan wordt „la
festa liturgica di San Nicola" kerke
lijk gevierd, 's Morgens om half vijf
gaan de deuren der basiliek open. Van
vijf tot 's middags één uur worden er
heilige Missen aan God opgedragen.
De plechtige Hoogmis is om 10 uur.
Zij wordt gecelebreerd door pater
prior. Bij hét evangelie is er een
„estrazione", 'n verloting van 20 prij
zen ten gunste der weeskinderen. Het
rozenkranslof begint te half zes; pater
prior G. De Vito zal de feestpreek uit
spreken: het gehele convent luistert
deze plechtigheid op.
De paters verwachten, schrijven zij,
een drukke dag, ..ma anche di grande
gioia" maar óók een dag van grote
vreugde!
Eerlijk gezegd: wij eveneens.
1. De Zuidpool kan niet per schip
worden bereikt. Ze ligt op een
geheel verijsde hoogvlakte.
2. Tijdens zijn tocht naar de Noord
pool, kan Peary geen pinguin-vlees
gebruikt hebben, althans geen vers
pinguin-vlees. Pinguïns leven in
het Zuidpoolgebied.
3. Rembrandt was nog slechts een
aankomende jongen, toen Barne-
velt op het schavot stond (1619).
4. De Hembrug staat niet tot een in
genieur Hem in relatie. De naam
is ontleend aan De Hem, eilandje
in het voormalige IJ.
5. Ijsberen komen in de Zuidelijke
Poolzee in het geheel met voor.
6. Een zwaan op 'n kerk duidt op de
Lutherse godsdienst. Immers Lu
ther wordt door zijn aanhangers
beschouwd als de zwaan, die de
Gemeente onder zijn vlerken zou
nemen.
7. Twee opeenvolgende volle manen
kunnen nimmer beide verduisterd
zijn.
8. De campanile of klokketoren komt
in het Westen pas in de 5e eeuw
voor het eerst voor.
9- Er zijn 12, geen 14 kruisen in de
kerkmuren die met chrysma wor
den gezalfd en bewierookt.
10. Het Fries is een taal; het Gronings
een Saksisch dialect.
11. De Z.E. Kapucijnen hebben ner
gens in Limburg een klooster.
12. De hu(n)nebedden staan in geen
enkele betrekking tot de woeste
Hunnen. Het woord hunen wil
zeggen: reuzen.
VOOR ONZE LADDERWEDSTRIJD
Tot besluit van de series vraagstukken
van Franse meesters nog een laatste vier
tal. In no. 3258, van de grijze nestor Mar
cel Bonnard te Lyon, speelt wit en forceert
de winst van een schijf of van de partij:
no. 3259 is een mooie lokzet en voor de
laatste twee composities (van overleden
beroemdheden) geldt: Wit speelt en wint.
De oplossingen van dit viertal worden
gaarne tot 13 December tegemoet gezien
aan het boven deze rubriek vermelde
adres.
No. 3258
Marcel Bonnard
No. 3359
Dr A. Molimard
«JÉ
i i
■0.0-0.
O O 0.
Stand: Zw. 3, 812,
15—19, 23. 24. Wit
27, 33—35, 37—40, 42.
43, 45, 47, 49. Wit
forceert schijf- of
partijwinst.
No. 3260
G. Dentroux
Zw. 13, 5, 8li,
13, 14, 16—19, 21,
23, 24, 26. Wit 25. 27,
28, 30, 32, 33. 35—38,
40—43. 45—48. Wit
verlokt zwart tot
een foutieve voort
zetting, waarna wit
wint.
No. 3261
F. Bouillon
0.0.0
Stand: Zw. 1, 7—10,
12, 14, 20. 26, 45. Wit
22, 23, 25, 28, 29, 31,
34, 38, 40, 48. Wit
speel en wint.
Stand: Zw. 8. 9, 11.
12, 17—19, 33, 36.
Wit 27, 29, 34, 37, 38-
42—44, 47. Wit sp.
en wint.
Bot is merkwaardig, dat soms zelfs
zeer goede spelers over de eenvoudigste
dingen héén kunnen kijken. Wanneer men
erbij zou vertellen, dat het onderstaande
spel gespeeld werd door iemand, die zelfs
verschillende malen in semi-internationale
ontmoetingen is uitgekomen, zou men dat
.nauwelijks geloven.
Het is natuurlijk niet zo, dat deze spe
ler regelmatig van dit soort fouten maakt,
want als dat wel zo was zou men hem nim
mer in een sterk bridgeteam gekozen heb
ben. Men kan er slechts uit concluderen,
dat ook de sterkste spelers wel eens fa
len en dan waarlijk kinderachtige fouten
kunnen ""aken:
H 10 8 6 5
O V 6 5
O 4 3
A 7 3
V 9 2
7
B 10 9 7
H B 10 6 2
*743
G 9 8 4 2
O H 5
V 9 5 4
A B
G A H B 10 3
A V 8 6 2
•f 8
Zuid was de gever, NZ waren kwets
baar.
Het bieden ging: Zuid 2 harten Noord
2 schoppen Zuid 3 ruiten Noord 3
harten Zuid 4 harten - Noord 4 Sansa-
tout Zuid 5 schoppen Noord 6 har
ten.
Zuids 2 hartenbod heeft onze sympathie
niet. Als Noord op één harten niets kan
bieden, zit er geen manche in en wij vin
den het niet juist dat Zuid het risico neemt
een vrijwel waardeloos spel aan de over
kant te vinden, waarmede dan een man
che gespeeld moet worden.
Het bereikte eindbod van 6 harten ts
natuurlijk we] juist, doch ook na een 1-
hartenbod kan dat gemakkelijk genoeg be
reikt worden. West speelde klaverenboer
voor en liet dus duidelijk merken, dat hij
niet tot de spelers behoorde die nooit on
der een heer uitkomen. Gezien het bled-
verloop was dit een prima uitkomst en in
Noord moest direct klaverenaas genomen
worden.
In de tweede slag speelde de leider van
Noord uit ruiten 3 voor en toen Oost de
ruiten 5 speelde, sneed hij met de vrouw.
Dit gelukte en ruitenaas werd nagespeeld,
waaronder Oosts ruitenheer viel.
Op een allereenvoudigste wijze had Zuid
nu zijn spel kunnen maken, n.l. door rui
ten 2 na te spelen en in Noord af te troe-
ve met hartenvrouw. Hierna had Zuid
4 malen troef kunnen trekken en had dan
nog slechts één ruitenslag aan de tegen
partij behoeven af te geven, zodat het
slambod gemaakt zou zijn.
Zuid was blijkbaar zo geschrokken van
de gevallen ruitenheer, dat hij het anders
ging proberen. Hij trok schoppenaas en de
boer na, en nam in Noord over met schop
penheer. Hierna troefde hij een schoppen
hoog in zijn hand af, waarna de schop
pens van Noord vrij waren. Zuid had ech
ter niets aan die vrije schoppens, want
daar Oost 4 hartens had, hielp het drié
malen troef trekken niet.
Het eindigde dan ook tragisch: Zuid
ging één down.
Het spel kwam voor in een oefenwed
strijd en bijna was het team van de Zuid
speler er zonder schade afgekomen. Aan
de andere tafel boden NZ n-1. het slechte
contract van 6 schoppen, doch toen Oost
zo vriendelijk was daartegen met schop
pen 3 uit te komen, was het maken van
13 slagen slechts kinderspel.
Hier hebben we dan een gebeurtenis ge
zien, die typerend is voor vele wedstrij.
den tussen minder sterke spelers: het go»
de eindbod gaat door slecht afspelen ve»
loren en het verkeerde eindbod wordt dooé
een rampzalige uitkomst gemakkelijk ge
maakt.
Mlmir.
