EMBLEEM
m
voor de
Raad
van
Europa
Onze dagelijkse puzzle
3)2BSS3
IAÏERDA
V00R30J1G
Dag der 70.000 patronen
BEUOW
WOUO
HET GRABBELTONNETJE
DE REDDER
IN ROTTERDAM MAAND VAN
DE BOUWNIJVERHEID
iëi
12 December 1832
DE HEILIGE VAN DE WEEK
Bridgerubriek
Deskundigen willen actie-programma
w ca ^nn
14 December: Sint Yenantius
Fortunatus
Vragensolirift
ZATERDAG 10 DECEMBER 1955
PAGINA 6
mam
4;
- 4
ZEEUWSE VEERBOTEN
WORDEN OMGEBOUWD
Order voor nieuwe schepen na
veel moeite toch geplaatst
Tastbare resultaten verlangd
Oplossing van gisteren
f§fWfP
ISif! WS® flaPJ
m m mm
m m 9 m
't. w m w
m 0 m m m
m m~ &~9"-
9 m m m m
mm w m
m m m
n m m r
m o
"Kl
Het comité van ministers van de Raad
van Europa heeft op Vrijdag 9 Decem
ber op aanbeveling van de Consultatieve
Assemblée (wier besluit ten deze op 25
October 1955 genomen werd) een em
bleem voor de Raad van Europa vastge
steld, bestaande uit een azuurblauw veld,
In het midden waarvan 12 goudkleurige
De bouw der twee nieuwe veerboten
voor de Itesterschelde (Vlissingen-Bres-
kens, met TOo-gelijkheid tot gebruik ook
tussen Kruiningen en Perkpolder) zal zo
goed als zeker niet bij de N.V. Kon. Mij
„De Schelde" te Vlissingen geschieden,
zoals de wens van de Prov. Staten van
Zeeland was Deze maatschappij, zo de
len Ged. Staten in hun schriftelijk ant
woord aan de Prov. Staten omtrent de
begrotingsbeschouwingen voor 1956 mede,
ziet nl. geen kans te blijven binnen het
tijdschema voor de bouw. dat voorschrijft,
dat het eerste schip einde 1957 of begin
1958 gereed komt en de tweede veerboot
een jaar later. Na veel moeite is men er
in geslaagd de bouw onder te brengen bij
J. en K. Smit te Slikkerveer.
De vervoerscapaciteit van de nieuwe
veerboten zal tweemaal zo groot zijn als
die van de huidige grootste veerschepen,
nl. de „Koningin Juliana" en de „Prins
Bernhard". In de toekomst, aldus G.S.,
zullen er nog meer van deze grote sche
pen moeten worden gebouwd.
De minister van Verkeer en Water
staat heeft nog geen uitspraak gedaan
omtrent de plaats van de nieuwe haven
te Breskens. G.S. vertrouwen er evenwel
op, dat mèt het in de vaart komen van
de nieuwe boten ook de nieuwe aan
legplaatsen gereed zullen zijn, alsmede
de Breskense haven.
Voorts deelden G.S. mede, dat de .Ko
ningin Juliana", de „Prins Bernhard" en
de „Prins Hendrik" achtereenvolgens uit
de vaart zullen worden genomen om te
worden omgebouwd. De verblijven voor
de tweede klasse passagiers komen nl.
onder het rij dek en die voor de eerste
klasse-passagiers op het promenadedek.
Ged. Staten deelden ok nog mede aan
de minister van Verkeer en waterstaat de
suggestie te hebben gedaan ook het veer
Zierikzee-Katse Veer te betrekken in de
gemeenschap met het rijk, zoals die reeds
jaren bestaat voor de Wester-Scheldeve-
ren, waarbij het rijk de exploitatietekor
ten (enkele millioenen peT jaar) voor
zijn rekening neemt.
sterren zotiiu.ig geplaatst zijn, dat zij te
zamen een cirkel vormen
Deze sterren stellen de volken van
Europa voor en hun plaatsing in een cir
kel is bedoeld om de Europese eenheid te
verzinnebeelden. Het getal sterren blijft
onveranderlijk vastgesteld op twaalf, on
geacht het aantal Europese landen.
Ziet men het embleem als hangende
banier, dan bedraagt de lengte anderhalf
maal zoveel als de breedte.
Het besluit van het ministerscomité tot
vaststelling van het embleem is genomen
op de vooravond van de bijeenkomst te
Parijs van de 14 ministers van buiten
landse zaken. Het nieuwe R.v.E.-kente
ken zal voor het eerst prijken in de zaal
van het Chateau de la Muette, waar het
comité van ministers Maandag 12 De
cember a.s, 's namiddags om 4 uur bij
eenkomt. Óp hetzelfde ogenblik zal het te
Straatsburg gehesen worden vóór het I de maanden Januari en Februari dat de
Huis van Europa, waar het permanent) eerste Technische dag valt op 9 Januari
blijft hangen. i en de laatste op 24 Februari. Begin Maart
Binnenkort zal het Bouwcentrum te Rot
terdam in het middelpunt der belangstel
ling staan. Niet alleen omdat op 22 De<
a.s. de plechtige opening van de grot<
uitbreiding van het Bouwcentrum zal
plaats vinden, maar vooral omdat de dag
daarop de „Maand van de Bouwnijver
heid" zal worden geopend in aanwezig
heid van tal van prominente figuren, die
met de Wederopbouw en de Volkshuis
vesting hebben te maken. Op die dag
zullen aanwezig zijn Zijne Exc. ir H. B.
J. Witte, minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting; mr dr J. In 't Veld en
dr L. Neher, allebei oud-minister van
Wederopbouw en Volkshuisvesting.
Door alle bij het bouwen betrokken
groeperingen is enthousiast daadwerke
lijke steun toegezegd. Vele voorstellen
zullen in de maanden Januari en Februari
op tafel komen, nadat deskundigen uit
het gehele land een grondige voorstudie
van de problemen hebben gemaakt. Ver
schillende hoogleraren vertegenwoordi
gers van de Overheid, belangrijke archi
tecten en aannemers, vertegenwoordigers
van werkgevers- en werknemersorganisa
ties en van vele bouwindustriën zullen
bij de besprekingen aanwezig zijn. Men
verwacht deze maanden een 6000 be
zoekers. maar wat belangrijker is, men
verwacht, dat er concrete en bruikbare
voorstellen uit de bus zullen komen,
waarmee onze nationale vijand, de
woningnood, zal kunnen worden be
streden.
De besprekingen zijn zó verdeeld over
hoopt men in een slotzitting het program
ma van actie bekend te maken. Het zal
^en leidraad moeten zijn bij de wil om
ot daden te komen. Het moet een kracht
proef worden voor bouwend Nederland.
In totaal zullen er achttien besprekin
gen komen. Steeds zal er een andere voor
zitter plaats nemen in de voorzitterszetel
en elke bespreking zal nog op de dag zelf
tot een concreet plan of voorstel moeten
leiden.
Er zal gesproken worden over de samen
werking tussen opdrachtgever, architect
en adviserende deskundige, over de voor
bereiding van de uitvoering der bouw
werken, en, op een speciale architecten
dag, over de voornaamste bouwmateria
len; over de samenwerking tussen aan
nemer en arbeider, over de loonvorming
en de sociale voorwaarden voor de men
sen die bij de bouw zijn betrokken en
tenslotte over de problemen bij de op
leiding, bij het onderzoek en bij de
kennisoverdracht. Een zeer groot aantal
vraagstukken, waarop momenteel de beste
deskundigen van Nederland zich al met
alle energie hebben geworpen.
De rol welke het Rotterdams Bouw
centrum hierbij speelt is alleen organise
rend en coördinerend. Het gaat deze
unieke instelling de laatste tijd goed en
het houdt grote beloften voor de toekomst
in. De leden van het Centrum zullen dan
pas tevreden zijn als het door hen ge
nomen initiatief een „Maand van de
Bouwnijverheid" te houden tastbare resul
taten voortbrengt, waarmee het gehele
land zal zijn geholpen.
Horizontaal: 1. pl. in Italië;; 6. adellijke
dame; 10. titel; 11. juiste gewicht; 14.
water in Brabant; 15. deel v.h. hoofd; 18.
deel v. Amerika; 19. voorzetsel; 21. bevel;
22. grof; 24. gevaarlijke plaats in zee; 26.
bijb. naam; 27. voorzetsel; 29. koningin
(fr.); 31. stad der oudheid; 32. zangnoot;
34. zeevogel; 36. schrede; 38. naamloze
vennootschap (Duits); 39. van gelijke
waarde; 41. visnet; 43. smook; 45. ter at
tentie van (afk.); 46. episch dichtstuk; 47.
in orde; 48. verstand; 50 vloerbedekking;
51. akelige; 53. meterton (afk.); 54. boom;
56. soort bij; 57. ambtshalve (lat. afk.);
59. te zijner plaatse (lat. afk.); 60. mil.
vliegbasis in Nederland; 63. familielid; 65.
vochtig koud; 67. afgelegen; 68 bergwei
de; 70. nieuw (Eng.); 72. jongensnaam:
74. meisjesnaam; 76. water bij Rotterdam;
78 reeds; 79. leesteken; 81. windrichting
(afk.); 82. wapen; 83. gebrom.
Verticaal: 1. schaaldier; 2. slingerplant;
3. vogel; 4. de onbekende (afk.); 5. soort
onderwijs (afk.); 6. meisjesnaam; 7. voor
zetsel; 8. familielid; 9. bedrijf; 12. schaak
meester; 13. losse naad; 16. rang in het
leger (afk.); 17. prijs (afk.);; 19. voeg
woord; 20. stofmaat; 23. voormalig Ne
derlands eiland; 25. boom; 28. bloeiwijze;
30. afgodisch; 31. Utr. Stedelijk Orkest
(afk.); 33. afzonderlijk; 35. insect; 37.
strijdperk; 38. bouwland; 40. groet; 41.
luchtvaartmij; 42. knaagdier; 44. deel van
het hoofd; 49. dwaas; 52. behoeftig; 53.
kameraad; 55. bijwoord; 56. vallei; 58.
weersgesteldheid; 59. toestand van rust;
61. dus (Lat.); 62. inwendig orgaan; 64.
jongensnaam; 66. Fr. pers. vnw; 67. deel
van Amerika; 69. titel (afk.); 71. voeg
woord (Fr.); 73. Öosterse jongensnaam;
75 plaats in Duitsland; 77. gewicht; 79.
vreemde munt; 80. naamloze vennoot
schap (Duits).
Horizontaal1. glas, 4. oker, 7. dadel, 8.
erker, 10. rebel, 13. geel, 15. Pisa, 16. one,
17. ren, 19. ets, 20. luister, 21. rag, 23. Ato,
24. tik, 27. Isar, 29. toer, 30. otter, 32.
Linda. 33. natie, 34. rood, 35. snor.
Verticaal1. garen, 2. adel, 3. sar, 4.
oer, 5. klep, 6. roest, 8, ego, 9. koelgat,
11. bierton, 12. las, 14. geste. 17. Ria. 18.
nto, 21. rio, 22. aster, 25. ieder. 26. kra,
28. reno. 29 tien, 31. rad, 32. lis.
r
Schaakredacteur P. A. KOETSHEID,
Huize St. Bernardus, Sassenheim
Zaterdag 10 December.
No 7347.
\V. HOEK, Nijmegen.
Eerste plaatsing.
Mat in 2 zetten.
No. 7348.
A. KRAEMER,
Deutsche Schachzeitung 1955.
Mat in 5 zetten.
No. 2087. 10 December 1955
Redacteur: G. J. A. VAN DAM
Vossiusstraat 18-B, Amsterdam-Z.
Alle correspondentie aan dit adres. Bij
vragen om inlichtingen s.v.p. postzegel
voor antwoord insluiten.
Zeventien jaar geleden
Op 5 Januari 1939 werd te Brussel een
partij gespeeld tussen de toenmalige we
reldkampioen: Maurice Raichenbach en
de oud-kampioen van België: G. Havaert.
In „De Damgids" van 15 Febr. 1939 werd
deze partij gepubliceerd en door de/ oud
wereldkampioen Springer van opmerkin
gen voorzien. Deze analyses zijn dus ge
baseerd op de opvattingen van die tijd.
Afgezien van de vergelijkingsmogelijk-
DE PROBLEMEN VAN DE WEEK
Daar in deze rubriek ook een partij is
opgenomen volstaan wij met twee pro
blemen.
No. 7347 vertoont op beide vleugels
een treffend gelijk spel. Dat hiervan voor
beelden zijn, daar valt zeker niet aan te
twijfelen, doch op het ogenblik kunnen
we er ons geen herinneren.
In no. 7348 wórden onze lezers op een
vijfzet verrast. Het doet ons aan St. Ni-
colaas denken! Dit feest ligt ons allen
nog vers in het geheugen. Wit is zo offer
vaardig, dat hem bU de matzet bijna
niets meer overblijft.
In onze vorige rubriek zijn een paar
onnauwkeurigheden geslopen.
De Bas. Nachr. hield een wedstrijd
wegens het vijftigjarig bestaan, dus niet
vijfjarig, terwijl de Ned. onderscheiding
uit dit tournooi een gezamenlijke was van
P. A. Koetsheid en J. Hartong, dus niet
J. Haring.
PROBLEEMOPLOSSINGEN
No. 7338. A. P. Eerkes. Opl. 1. T f7—f8
dreiging 2, P f3g5tt enz. 1. R c3>
R d4 R g5 R h4 (T f8:) 2. P elt,
P d2:tt, P h4t, P h2:t enz.
No. 7339. Mr P. ten Cate. Opl. 1. c4
c5 enz.
No. 7340. A. Servais. Opl. 1. D dlhl!
enz.
GOEDE OPLOSSINGEN
Deze drie problemen werden goed op
gelost door P. Baas, Lutjebroek; J. Diek-
haut, Nijmegen; L. M. Hageman, Den
Haag; F. Pijls, Maasbracht; Paul Rasch-
dorf. Hannover; C. v. d. Weide, R'dam;
F. U. J. H. Witte, R'dam.
No 7338 en no. 7339 door H. A. Jan
sen Breda.
No. 7339 en no. 7340 door dr R. Brom
berg, Roermond; B. Kouwenhoven,
R'dam.
No. 7338 door W. H. Haring, Schiplui
den en
No. 7339 door F. J. F. Vismans, R'dam.
Partij no 1269;
Geweigerd Parnegambiet.
Wit: Szabó. Zwart: Bisguier.
Buenos Aires 1955.
(Overgenomen uit L'echiquier)
1. d4, d5. 2. c4, c6. 3. Pf3 Pf6. 4. Pc3, e6,
5. e3, Pbd7, 6. Rd3, Rd6, 7. e4, de4:
8 Pe4:, Pe4: 9 Re4:, Pf6, 10. Rc2, Rb4t,
li Rd2, Rd2:t, 12. Dd2:.
Het schaak op b4 heeft het witte spel
beter ontwikkeld. Daarom was 9e5
te verkiezen.
12 o-o, 13. Pe5, Dc7, 14. o-o-o, c5.
Wit bereidt een k'oningsaanval voor.
15. De3, b6, 16. d4xc5, b6xc5.
Op 16. Dc5: niet 17. Dc5: maar
17. Td4! 17. g4, Tb8.
Op 17. Rb7, 18. g5, Pe8. 19. Td7
enz. (op 18. Rhl 19. g5xg6: en wint
door 19Rc6, 20. f6xg7, Kxg7, 21.
Dg5t met maf dreiging).
18. Thl-gl, Db6, 19. b3. Tb7 bereidt
de eventuele terugtocht Pf6-d7 vóór 20.
g5, Pe8.
Op 20. Pd7 21 Td7Rd7: (of
21. Txd7, 22. Pxd7, Rxd7, 23. Dd3 met
geiiiktildige aanval op h7 en Rd7) 22.
Dd3 Td8 23. Dh7:t, Kf8, 24. Dh8t, Ke7.
25. Dg7: en wint.
21. Rh7:t, Kh7
Op 21. Kh8. 22. Dh3 enz.
22. Dh3t, Kg8, 23 Tg4, zwart geeft op.
Er is geen verdediging tegen 24. Th4,
b.v. 23. f6, 24. Th4 f6xe5, 25. g6 ge
volgd door mat.
Een sterke partij van L. Szabo!
heid met de tegenwoordige inzichten
over de openingstheorie bevatten Sprin
ger's opmerkingen zoveel leerzaams, dat
ook thans nog elke speler hiervan met
aandacht kennis zal willen nemen,
temeer waar het hier een levendige en
interessante partij betreft, waarin de
Belgische tegenspeler reeds toen behoor
lijk spel te zien heeft gegeven. Wit: Ha
vaert en zwart: Raichenbach.
Wit 1.3228, 20—24. Dit antwoord
kwam in die tijd meer en meer in ge
bruik. Het beoogde de flankspelpartij te
ontwiiken en meer gesloten spel te krij
gen. 2.3430. Bii de toenmalige stand
van de openingstheorie was men er nog
niet in geslaagd een bevrediging gevend
tegenspel voor wit op deze variant te
vinden. Onder bevredigend wordt dan in
dit geval verstaan: „voordelig". Er wa
ren. toen reeds vooraanstaande meesters
die 2.3430 voor wit niet de sterkste zet
achtten, maar de voorkeur gaven aan
direct 2. 34—29. Zwart 2. 14—20. 3. 30—25.
Vrijwel gedwongen om te beletten dat
zwart door 2025 een voordelige ontwik
keling verkrijgt. 3.zw.l014. De zoge
naamde „Dumont-variant". Wit 4.3732.
1823.5.4137. Dit is een belangrijk mo
ment in deze opening. De tekstzet was
het gecatalogiseerde antwoord. Keiler
heeft echter in die dagen, o.a. tegen
Raichenbach. vaak 5.3127 gespeeld. Dit
geeft een fijn verschil, omdat nu 5.zw.
17—21. 6. 36—31, 21—26. 7. 41—36. 26x37,
8. 42x31 kan volgen, waarna wit nog
steeds niet tot 40—34 gedwongen is. La
ter in de partii werd Keiler toch genood
zaakt om 4034 te sneien en de ruil 24
29 enz. toe te staan. Springer beval daar
om in deze opening de twee volgende
mogelijkheden aan: 1 32—28. 20—24 2.
37—32. 14—20 3. 41—37. 10—14. 4. 46—41,
5—10. 5. 34—29. 18—23. 6 29x20. 12x23. 7.
2822, 17x28. 8 33x22 en misschien is het
dan mogelijk tegen de topzware lan°e
vleugel van zwart iets te bereiken. Of
anders de tweede mogelijkheid, waarvan
de eerste 4 zetten gaan als in deze partii
daarna echter bii de 5de zet ais volgt
wordt afgeweken; 5. 42—37?! Hierdoor
wordt al direct hereikt. dat wit op 5. 17—
21 met 6. 3126 kan voortzetten, waar
door zwart tot een minder in de lijn van
zijn spelonbouw liggende zet wordt ge
dwongen. On z.w. 5 1218 kan héél sterk
R 3934 volgen, om vervolgens met 34
29 voort te zetten, waarna wit, uitstekend
SDel heeft, terwiil op zw. 5 4—10 door
wit. 6 2822. 17x?8 7. 33x22 een soort
..Molimard-variant" kan ontstaan die,
naar Snrinoer's mening, wit goede kan
sen biedt. Maar nu terug naar de partij
'elf. Zwart speelde 5 17—21. waardoor
31—26 niet kan 6 31—27. 12—18. 7. 40—
34. Het bekende moment waar het in dit
spel om gaat. Op 7. 37—31 volgt 7. zw
21—26 en wit moet toch 4034 spelen
of zich door 42—37 eveneens laten op
sluiten. In het laatste geval beschikt
zwart over de meeste tempi en krijgt wit
ontwikkelingsmoeilijkheden. Men kan
dus gevoegelijk aannemen, dat nu de
volgende zet gedwongen is! 7. 2429. Al
les volgens het bekende recept. 8. 33x24.
20x40. 9. 45x34, 1520 en reeds thans
heeft zwart het beste spel.
Wit 10. 34—30, 7—12. 11. 39—33. 20—24.
12. 37—31, 21—26. 13. 44—39, 26x27. 14.
42x31. 5—10. 15. 46—41, 2—7 16. 47—42.
10—15. 17. 41—37, 12—17. 18. 49—44, 7—12.
19. 50—45, 1—7, 20. 44—40. Sterker is
hier 27—22x22 enz. Zw. 17—22! Het juis
te moment. 21. 28x17, 11x22, 22. 31—26,
22x31. 23. 36x27, 1420. Aangezien 23. zw.
711 niet gaat wegens wit 24. 2722,
32x21, 2520 enz. kwam. behalve de
tekstzet, alleen nog. 23. 2429, 2328
enz. in aanmerking. Of deze voortzetting
echter sterker is dan de tekstzet is niet
zo gemakkelijk vast te stellen
Wit 24 25x14, 9x20. 25. 30—25, 4—9. 26.
25x14. 9x20. 27. 39—34. Dit is waarschijn
lijk we] de beste verdediging daar zwart
nu weer belet wordt 711 te spelen, ter
wijl de afruil 28. 27—22, 29. 32x21, 30.
3329 enz. dreigt. Zwart antwoordde 27.
2429 en hier rijst de vraag of 39 be
ter was. Wit 28, 33x24, 19x39, 29 43x24
7—11. 30. 48—43, 11—17. dreigt 30 23—28,
18x29, 17—21 enz. Wit. 31, 27—21. de bes
te, want op 31, 3833 zou zwart schiif-
winst forceren door1 17—22 enz., terwijl
op 31. 3429 zwart een vriiwel gewon
nen stelling kriigt door 23x34 40x29
13—19. (dreigt 19—23!), 45—40 of?. 17—
21!. 26x17. 12x21 met, zeer grote moeilijk
heden voor wit Na wit's 27—21 kwam
zw. 31. 16x27 32 3£x21. 17—22. En 33.
3429 Het is lastig van de witte stelling
nog iets te maken, hoewel 3530 om pas
daarna tot. 3429 over te gaan iets ster
ker lijkt. Zw. 33. 23x34. 34. 40x29, 13—19.
Nu gaan ook nog de gevaren van de
..kett.ingstelline" dreigen. 35. 43—39,
8—13 36. 39—34. 19—23. 37.21—16.22—28?
Tot hier heeft Raichenbach zeer mooi ge
speeld. Deze zet is echter niet sterk en
daarmede gaf z.wart practiseh de winst
uit handen. Men bestndere dit zelf eens.
In de volgende rubriek Volgt, dan de ver
dere toelichting en het slot van deze
leerzame partij!
VOOR ONZE LADDER-WEDSTRIJD
No. 3262.
P. W Kliphuis.
No. 3264.
D. Bosma.
9 m '9. 1
t 0 0
rt 0
*00»0
jf 0 m m
m n r>
9. W: 9,
o 0 -# 9
0 0'0
m n n m
"f m 0 0 n
Het jaar 1830 was van krijgsrumoer vervuld.
Het Congres te Wenen had enkele jaren tevoren Nederland en België
verenigd, vooral door toedoen der Engelsen. Ruim twee eeuwen waren
Noord en Zuid gescheiden geweest. De Walen bleken grotendeels
Frans geworden en moesten noch van de Nederlandse taal, noch van
het Nederlands bestuur iets hebben.
Verfranst dat was tot daaraan
toe. Maar verhollandst? Nooit. Voor
al die Walen begonnen, wel onder in
vloed van de Juli-revolutie te Parijs,
het verzet. In 1831 werd het echt oor
log. Kroonprins Willem zette de 10-
daagse veldtocht in (212 Aug.) en
niet zonder succes. Maar toen kwa
men de Fransen de Belgen een handje
helpen. Zij stonden onder aanvoering
van Etienne, graaf Gérard, die zich
in dienst van Napoleon naam had ver
worven. De Engelsen blokkeerden on
ze kusten en lieten geen enkel schip
meer door. Dit alles om koning Wil
lem I tot overgave te dwingen. Maar
daar had deze geen oren naar. Negen
jaar lang hield hij ons leger nog op
de been.
Voor het Franse leger, 60.000 man
sterk, onder Gérard en de hertogen
van Orleans en Nemours, week het
onze. De citadel (letterlijk: kleine
stad), de vesting die Antwerpen be
heerste, bleef het enige, Nederlandse
steunpunt. Kroonprins Willem wou het
hele geval ontruimen en in de lucht
laten vliegen. Hij dacht: waar niet
gewonnen wordt, is 't ijdel dat men
strijdt. Maar onze regering wilde van
geen wijken weten. De citadel moest
tot alle prijs behouden blijven, een
dolk in de rug van België. Zij werd
door twee kloeke soldaten verdedigd.
De ene heette David Hendrik baron
Chassé, maar de manschappen noem
den hem: generaal Bajonet! Hij had
zich bij Waterloo (1815) reeds onder
scheiden. En was een veldoverste uit
één stuk. De andere heette Seelig,
majoor van de artillerie. Toen de 19e
November 1832 Gérard met zijn tien
duizenden vóór de citadel verscheen,
hadden beide bevelhebbers 5000 man
tot hun beschikking, een wel zeer on
gunstige verhouding!
De stadvesting was al pl.m. 1568
door zekere Pacheco op last van Alva
gebouwd. Later kwamen er bolwerken
bij, die geduchte namen droegen, zo
als Alva. Tolédo, e.d. Het slechte weer
was de belegeraars niet gunstig. Dui
zenden werklieden hadden handen vol
werk het geschut in stelling te bren
gen. Pas begin December openden
veertien batterijen haar geweldig vuur
op de benauwde vesting; in weinige
dagen stond daar geen gebouw meer
overeind. Het grote magazijn voor le
vensmiddelen werd in de as gelegd.
De soldaten zochten dekking in nauwe
walgangen; de onderlinge gemeen-
schan werd dag na dag moeilijker te
handhaven. Een Franse bom drong
een kruitmagazijn binnen. Kwam de
ze tot ontploffing, dan zou misschien
de hele verdediging de lucht ingaan.
Een kloeke kanonnier tilde de bom op
en smeet haar in de vestinggracht.
De populairste onzer 19e eeuwse dich
ters van vaderlandse liederen, Hen
drik Tollens, heeft een gedicht aan de
ze gebeurtenis gewijd. Het heet: Hans
van Leeuwen op de citadel te Antwer
pen. We ontlenen er enkele strofen
aan:
De bom viel in een kruithuis neer
Eén polsslag nog en alles splijt
En spat vaneen en slaat aan stukken,
't Verwulf za] uit elkander rukken
Het muurwerk gruis'len wijd en zijd;
Zij zelf, misschien, verscheurd, ver
malen.
Gesmakt en slingrend in de lucht.
De schrik belet hun 't ademhalen,
Wie 't lijf en 't leven lief heeft,
vlugt
Eén vlugtte niet. Met vasten tred
Stapt hij, schrijdt hij hij alleen
van allen
Tot waar het moordtuig is gevalien
En d'eiken schansdeur heeft verplet.
Hij zoekt beraden en gelaten
De welven door, de kluizen rond,
En: midden in de buskruitvaten,
Vindt hij den vuurbol op den grond.
En, zonder aanzien van 't gevaar.
Zet hij zich schoorvast op de beenen
En tilt den ballast van de steenen
Schoon meer dan honderd ponden
zwaar;
En voet voor voet teruggeschreden.
Door scherven en door spaanders
voort.
Draagt hij met ingebogen leden
De bom weer uit de bolwerkpoort.
Tot zwichtens moe en mat van
kracht
Maar niet voldaan met half te sla
gen,
Blijft hij zijn last al verder dragen
En_ zeulen tot de burgwalgracht;
Hij hijgt, hij zwoegt, zijn spieren
beven,
Zijn knieën knikken meer en meer.
Nog éénen staphet is bedreven
De vuurbol plompt in 't water neer.
Wordt er eens, in later eeuwen.
Een standbeeld voor Van Speyk ge
plaatst,
Zoo zette men voor Hans van Leeu
wen,
Er veilig een gedenkzuil naast!
(Jan v. Speyk,Amsterdamse
weesjongen, liet zich in 1831 vóór
Antwerpen met zijn schip in de lucht
vliegen. Voorzoveel ons bekend, heeft
hij nooit 'n standbeeld gekregen).
De 12e December bombardeerde de
vijand de citadel met 70.000 patronen.
Onze dappere soldaten moesten wij
ken. Zij verschansten zich in het eigen
lijke kasteel. Een gedeelte dreigde in
handen van de Fransen te vallen. Lui
tenant Bosch schreeuwde hun toe:
Doet met mij wat ge wilt. maar spaart
mijn manschappen. Dit maakte veel
indruk; de meer dan vijftig soldaten
werden gespaard en ook verder niet
zonder onderscheiding behandeld. On
ze Kroonprins noemde de verdediging
een schone bladzijde in de militaire
geschiedenis van ons vaderland.
Gedurende de eerste wereldoorlog
schoten de Duitsers met een enorm
kanon, dat zij de Dikke Bertha noem
den, een 42-em kanon. Nu, te Luik
had men in die dagen ai een voorlo
per gegoten. „De mond had twee voet
middeliijns", zegt een oude schrijver.
En hij vervolgt: de eerste uitwerking
was geringer dan men verwacht had,
doch de volgende des te vernieiender.
De magazijnen van levensmiddelen en
de drinkputten lagen in puin. Er ont
stond gebrek aan drinkwater. Onder
handelingen konden niet langer uitblij
ven; baron Chassé gaf de 23e Decem
ber de citadel over zeer tegen de
zin van de dappere Hendrik Seelig la
ter ie commandant der Koninklijke
Militaire Academie. Koning Willem
rukte zich het Grootkruis der Willems
orde van de borst en zond het aan
Chassé, in wie hij allen eren wilde.
Ook maarschalk Gérard drukte Chas
sé zijn „plus grand éloge" uit, zijn
hoogste lofprijzing, voor diens dappe
re verdediging. De officieren mochten
hun degens behouden. Uit wrevel
smeet een officier zijn wapen tegen de
grond. Een Fransman gaf het terug
met de woorden: Behoud Uw degen,
hij kan in geen dapperder handen ko
men.
De £itade' ^ad te incasseren gekre-
fn'iL volkogeis, 17.000 granaten.
20.000 andere proiectielen. per etmaal
gemiddeld 3500! Het inwendige leek
meer op een modderpoel dan op 'n
sterkte.
Generaal Bajonet, die vóór de bele
gering reeds twee oorlogsverwondin
gen had opgeiopen heette voortaan:
Papa Chassé. Te Ginneken staat een
gedenkteken voor de gesneuvelden der
citadel: er bevindt zich eveneens het
graf van Chassé (2 Mei 1849t). Diens
militaire verdiensten heeft men in
latere tijd gecritiseerd; anderen reke
nen hem tot een onzer laatste, grote,
krijgskundige figuren.
Een Engelsman wilde in Parijs wat
Kerstgeschenken kopen. Hij zocht naar
'n winkel, waar ze Engels konden ver
staan. Na lang zoeken vond hij er een.
Aan de deur hing immers een bordje
met de woorden: English spoken. On
ze Engelsman stapte dus naar binnen
en vroeg om handschoenen, 'n paar
handschoenen. De winkelbediende
keek hem met glazige ogen aan. Hij
verstond geen steek! U spreekt toch
Engels? Nieuwe verbazing. De eige-
Eigenlijk heette hij: Clementianus
Honorius; Venantius en Fortuna
tus voegde hij aan zijn doopnamen
toe om beide heiligen meer in het
bizonder na te volgen. Hij was nog
maar dertig jaar, toen hij langza
merhand het licht zijner ogen.ver
loor. Hij ging naar Ravenna waar
zich een kapel bevond ter ere van
de H. Bisschop Martinus. Vóór
diens beeltenis brandde daar dag
en nacht een devotie-lamp. De pel
grim nam wat van de olie uit de
ze lamp. Bestreek er zijn zieke
ogen mee Aanstonds verdween de
stekende pijn. „En ik aanschouw
de het daglicht", heeft hij zelf ge
schreven. Uit dankbaarheid reisde
hij naar Tours en bezocht er het
graf van de vermaarde Bisschop
Martinus.
Later werd S. Venantius pries
ter gewijd. Toen hij zeventig iaar
was, volgde hij Bisschop Plato op
als herder over het bisdom Poi
tiers. Omstreeks 600 is hij gestor
ven, naar men meent de 14e De
cember.
Deze Heilige is bekend geworden
als dichter. De hymne ter ere van
het H. Sacrament, Pange lingua,
welke de beroemde strofen "an
het Tantum ergo bevat, is niet
door hem. maar door S. Thomas
van Aquine gedicht. Doch diens
lofzang doet aan een gedicht van
Venantius denken. Zeer bekend is
ook de hymne: Vexilla regis prod-
eunt. Daar vertoont zich de ko
ninklijke banier, welke gehéél aan
S. Venantius wordt toegeschreven.
Niét alleen voor het Hemelse,
óók voor het aardse hof dichtte hij,
de oudste middeleeuwse poëet van
Frankrijk, die meermalen in Be
trekking trad tot de vorstelijke la-
milie.
Stand: Zw 3,8
15, 19, 20, 21, 23
25. 29. 36.. Wit 22.
28, 30, 32, 34, 37.
38, 40. 42, 48, 49.
Wit speelt en wint.
No. 3263.
Kleute.
O. O
0 0 0
O 0
'Stand: Zw. 2 4,
6, 8, 10. 11, 13, 15,
16, 25, 35. Wit 17,
19, 21, 23, 24, 27,
28, 30. 32—34, 47,
48, Wit sp. en w.
No. 3264.
J. Burggraaff.
0 0 0
Sand: Zw 3,8Stand: Zw. 11
10, 13, 14, 16, 20, 14, 18, 19, 21. 25,
22—24, 23, 29, 34, 35, Wit 15.24,28—
45. Wit 21, 26, 31 30, 38—40, 44. Wit
32, 35, 37, 38, 4o) speelt en wint.
42, 44, 46, 48—50.
Wit sp. en w.
De oplossingen van deze vier vraag
stukken worden gaarne tot a.s. 20 De
cember tegemoet gezien aan het boven
deze rubriek vermelde adres.
Het juiste „redbod" is één van de moei
lijkste dingen welke in bridge kunnen
voorkomen. Als een tegenpartij kwest-
baar 4 harten geboden heeft en men
denkt, dat zij dat bod gemakkelijk kan
maken, kan het een voordelige onderne
ming zijn zelf b.v. 4 schoppen of 5 kla
veren te bieden Gaat zulk een „redbod"
3 of minder down niet kwetsbaar
dan verliest men minder punten dan
wanneer men de tegenpartij had laten
spelen. Alstenminste die tegenpartij
het geboden contract gemaakt zou heb
ben, want als ge 500 down gaat en achter
af blijkt dat de tegenpartij het manche
bod niet had kunnen maken .ontstaat ei
een aanzienlijke schade
Er lopen nogal wat' spelers rond, die
op het doen van redbiedingen verzot zijn
en zij grijpen naar dit wapen, wanneer
de gelegenheid ervoor zich ook maar
voordoet
Wij laten U hier een spel zien. waarin
zo'n „redeïer" aan het werk was*
4 B 10 7 5
G a b io a
O H 8 6 5
4 3
A V 8 4 2
5
A V 9 3
H 10 6
4 9 3
9 H V 8 7 6 1
B 10 2
*74
4 Ho
Q 4 3
O 7 4
*AVB9852
Zuid was de gever, OW waren kwets
baar.
Zuid opende met 3 klaveren, een bod
waarmede wij ons wel verenigen kunnen
West bood daarop 3 schoppen, een bod.
dat gezien de kaartverdeling weinig kan9
op succes kon bieden. West was echter
in een moeilijke positie en wij kunnen
ons voorsteilen, dat hij niet wilde passen
na 3 klaveren.
Noord was op de grens van een dou
blet. doch daar hij niet volkomen zeker
Van downgaan was. besloot hij terecht
te passen Zou de schoppenheer. in-
nlaats van bij Zuid bij Oost gezeten heb
ben, dan was het bieden net zo gegaan
en zou 3 schoppen ook nog gemaakt kun
nen worden.
Oost had moeten passen, doch Oost
Was bang. dat hij weggebluft dreigde te
worden door Zuids 3-opening en vele
bridgers laten zich nooit wegbluffe",
telts niet met slechte kaarten. Oost bood
4 harten, een zeer slecht bod dat tenmin
ste 2 down zou kunnen gaan. Oost had
zich moeten realiseren, dat West in'
dien hij hartensteun gehad zou hebben -
inplaats van 3 schoppen wel een ..dou
blet had kunnen geven Het was dus
niet te verwachten, dat West veel in har
ten zou meebrengen en Oost had boven
dien nog moeten bedenken, dat weliswaar
Zuid niet zo'n best spel behoefde te heb
ben, doch dat een vrij goed spel bij Noord
hog altijd mogelijk en zelfs waarschijn
lijk was.
Slechte biedingen worden ln bridge
echter niet altijd afgestraft en bij zwak
kere partijen heeft zon slecht bod nog
beste kansen om grote successen op te
leveren.
Zuid, een „redder", dacht dat 4 har
ten gemakkelijk gemaakt zou worden en
zonder een seconde te denken bood hij
daarom ook 5 klaveren. Zuids fout daar
bij was, dat hij de beslissing aan Noord
had moeten overlaten, want Zuid had
reeds verteld uitsluitend een lange klave-
renkleur te hebben en weinig topkracht
Het was dus bepaald niet nodig, dat hij
dat nu nog eens met 5 klaveren ging on
derstrepen.
West was maar ai te blij, dat hij het
3-klaverenbod kon doubleren en iedereen
paste. Het werd een troosteloos gebeuren
voor Zuid Hq gjng 3 gedoubleerd down
en moést na afloop natuurlijk van zijn
partner horen, dat 4 harten óók 2 down
was gegaan, in welk geval NZ 560 pun
ten (gedoubleerd 2 down) zouden hebben
geschreven. Zoals alle redders ln tjerge-
lijke gevallen doen. verdedigde Zuid zich
met de opmerking, dat hij „het niet-ma-
ken van 4 harten niet zien kon" en
vermoedelijk drong het argument van
Noord, dat juist daarom de beslissing aan
Noord overgelaten had moeten worden
weinig tot Zuid door. Want als men 13
kaarten in handen heeft, is het wel erg
lastig om óók nog aan die 13 kaarten
van de partner te moeten, denken!
Mlmir.
naar schoot toen zijn bediende te hulp,
maar begreep er al evenmin iets van.
De Engelsman raapte het beetje
Frans bij elkaar wat hij nog van
school onthouden had en riep uit: Hier
staat toch: English spoken 1 En nie
mand spreekt hier Engels! Toch wel,
antwoordde de eigenaar. Hier wordt
Engels gesproken. D"or
Puffend en hijgend zocht een reizi
ger nog 'n plaatsje in de overvolle
trein. Alles bezet! Neen. toch riet,
want er was nog 'n hoekzitje open bij
het raam Maar.-... daar stond een
reiskoffer op' Meriëër, zou U die reis
koffer niet in het net willen zetten?
Dan kan ik tenminste gaan zitten,
vroeg de reiziger. Doch de meneer gaf
ten antwoord: Het spijt mij wel, maar
dat zal ik niet doen. Best .dan ga ik de
conducteur roepen, besloot de reiziger,
die rood aanliep. Na veel gezoek en
gescharrel door overvolle gangen vopd
hij de man met de rode bandelier.
Samen gingen ze nu naar de onwilli
ge meneer. Waarom weigert U de reis
koffer van die plaats weg te nemen?
vroeg de conducteur. Omdat die kof
fer niet van mij is, luidde het ant
woord. Waarom hebt U dat dan n.et
direct gezegd? Omdat mij niets ge
vraagd werd!
Den man had erg veel last van n
holle kies. maar hij durfde haast niet
naar de tandarts te gaan. Eindelijk
werd de piin zo erg. dat hij niet meer
thuis durfde te blijven ook. En zo
stond hij dan op de stoep van de dok-
ter. ,TUist trffen hij gebeld had, voelde
m,i helemaal geen PÖn meer. Maar 'a,
hij moest nu toch wel naar binnen.
Belandde in de wachtkamer. En daar
na in de beroemde stoel Hij zag de
tandarts aan de tang morrelen. En
toen zonk de moed hem in de schoe
nen. Welke kies is het nou? vroeg de
dokter. De patiënt wees het ding aan.
Maar verder deed hij geen mond meer
open. De arts prikte hem nu in z'n
dij. De man gaf een gil. Op dat ogen
blik greep de tang de kies en rrt!
hij was er uit. „Meegevallen?"
„roeg de tandarts. ..Dat wel, maar Ik
heb toch nooit geweten dat 'n kies
zo'n lange wortel heeft!''
Tn, J?®1. Wagenschrift. dat altijd ter
beschikking van de leerlingen op mijn
lessenaar ligt, vond ik voor deze week
de volgende vragen geschreven. Hoe
ik ze beantwoord heb, vertel ik 'n an
dere keer;
1- Waarom heet een saxophone zo'
Hielden de oude Saksen er soms ook
instrumenten van deze soort op na?
2. Aan het concours van vorige week
werd deelgenomen door een fanfare
corps en een harmonie-corps Wat is
het verschil tussen die twee?
3. Welke stad in Zuid-Holland heeft
een ooievaar in haar wapen en welke
twee gekruiste sleutels?
4. In zeker boek las ik dat er tegen
de muur een kussenkast stond. Wor
den daar kussens in bewaard?
5. Tk heb wel eens van een dekschaal
gehoord, maar wat is nu een dek-
spaan?
6. Het kind streek met de vinger langs
de lintvoegen van de muur. Wat zijn
dat?
7 Wat een gewoon zadel-dak is. weet
ik wel maar wat is een zaagdak?
8. Paarden hebben soms een h!es.
Maar nu las ik over watervogels met
'n bles. Hoe heten die?
9 'n Ooievaar vliegt met 'n uitge
strekte hals. 'n Reiger met 'n inge
trokken hals. En 'n lepelaar, of is dat
hetzelfde als 'n ooievaar?
10. In een kruiswoord-puzzle werd ge
vraagd de naam van een kip, genoemd
naar 'n stad. maar géén barnevelder
of hamburger.
11. Een advertentie verzocht opspo
ring van 'n cyperse kat. da> Is zo'n
zwart-eri-grijsgestreepte Heeft dat cy-
oers lets met Cypres te maken
t2. Onlangs zag ik bii kennissen een
Aronskelk In bloei Ze zeiden: niet
aankomen, vergiftig! Is dat zo?
13 Waartoe verbouwt men zonnebloe
men?
14. Waarom noemt men beuk en ®paf
gezellige bomen?
15. Op 'n verkeersbord zag ik 'n zwar
te kist of 'n zwart blok op twee lage
wielen. Wat wil dat zeggen?
