Het Socialistisch Congres eist
republikeins-frontregering
Ben Joessef wil hereniging van
de drie Marokkaanse zones
Adenauers partij
Schönberg's evolutie naar hel Vioolconcert
Honderdste Showboat aan de ethergolven
toevertrouwd
Franse partijen bepalen hun standpunt
Veinig hoop op een langdurig links
ministerie
ZJÏ
Op SDP-conferentie te Keulen
Socialisten oefenen kritiek op
Gloeilampjes
Klankmaterie zonder hartslag
P-
In het Concertgebouw
HAYDN - FRID - SCHUMANN
Reuzenzwaai aan het hoogrek van
het amusement
Van de vogel
Phoenix"
Met een pop om
honderd pop
Floris Meslier overleden
Parlementaire missie
naar de West
H. van Haaren
MAANDAG 16 JANUARI 1956
PAGINA 3
RUIM 1,5 MILJOEN COMMU
NISTEN VERLIETEN
DE PARTIJ
HUWELIJKSPLECHTIG
HEID IN MONACO
Duitse schoorsteenveger eu
de SUS
BRUSSELSE AUTOSALON
GEOPEND
SHEILA KAYE SMITH I
Deel van gezelschap zaterdag
vertrokken
Conservator Bissch. Museum
te Haarlem
DULLES NAAR INDIAN
JAPANNERS IN SNEEUW
STORM OMGEKOMEN
Jhr. Th. Roëll AVRO
voorzitter
Fred. Thomas beziet tien
jaar K V.P.
(Van onze correspondent)
PARIJS, zondagavond.
De grote politieke partijen hebben
een begin gemaakt met het bepalen
van hun houding in de crisis, die,
zodra de nieuwe Kamer haar bureau
2al hebben samengesteld, zal ont
staan wanneer het ministerie-Faure
aftreedt. De socialistische partij, die
gedurende twee dagen te Parijs haar
buitengewone congres heeft ge
houden, was de eerste om haar hou
ding te bepalen. Zij heeft zich voor
een homogeen coalitie-ministerie
van het republikeinse front uitge
sproken en de radicale partij, die
morgen haar uitspraak zal doen, zal
zich bij die uitspraak ongetwijfeld
aansluiten, temeer waar op deze
radicale bijeenkomst de volgelingen
van Mendès-France de meerderheid
zullen hebben.
Het is vooral de communistische
Partij, die, zo sterk als de beide andere
Partijen van het republikeinse front
tezamen, bijzondere pressie heeft uit
geoefend op de socialisten voor de
vorming van een louter links kabinet.
He leider der socialisten, de heer
A*uy Mollet, heeft gisteren tijdens het
oongres de verzekering gegeven, dat
t om het even is of een socialist dan
el Mendès-France de regering za
j rmen. Hij wil blijkbaar voor alles
de
goede samenwerking tussen
de
saaicuwani",
r^ddès-France-radicalen en socialisten
efiOuden. Per slot van rekening weet
men niet voordat de president van de
fepubliek zijn keuze heeft gedaan, wi
a]s kabinetsformateur aan de kamer
Zal worden voorgesteld. Mocht n
Ptorgen gelukken de door Mendes-
France gespleten radicale partij weer
tot een zij het dan ook broos geheel te
maken, dan staat niets een regering
Van het republikeinse front in de
Want met de communistische steun be
schikt de coalitie dan over meer dan
de helft van de kamerleden.
Maar noch de socialisten, noch de ra
dicalen voelen ervoor zich volkomen
van de communisten afhankelijk te
maken en bij de onderhandelingen zal
de vraag naar voren komen, wie er
beter voorstaat, een socialist of een
radicaal, om bij de vorming van een
ministerie genoeg stemmen van het
centrum te kunnen verkrijgen om zich
van de communisten te kunnen los
maken. Zo deze vraag bij de eerste
poging tot oplossing der crisis terzijde
kan worden gelaten, zij zal zich toch
bij de tweede onherroepelijk voordoen.
De socialisten zijn hiervan volkomen
overtuigd. Op hun congres kwam tot
uiting, dat zij niet hopen op een lang
durig ministerie, maar op een regering
on korte termijn, een drietal maanden
bijvoorbeeld. In die tijd willen zij enig
voordeel op sociaal gebied bmnenha-
middellijke ve/h0^Lq op de loon-
mumloon ™et Jf ,ljke uitbreiding van
schaal en de wetteIJ ^r-e weken
de betaalde vakanties
in de bedrijven. brandende
Voor wat het me®.„„,,;;nse heeft
vraagstuk betreft, het AlgJ hei'd uit-
^et congres de noodzak J hpspre-
gesproken van onmiddellij ident
kmgen, waarvoor de ministerp
«rkj°"y «O1M .f voofbsol
een n„i dat niemand bij de
zak u °SSltlg van het vraagstuk
geushheft- Eerste voorwaarde is vol-
in Aioem; dat algemene verkne
toekr, jje worden gehouden
le, 0lPstige onderhandelaars °P
ren. Ook verklaarde hij, dat zol a
rust er niet is weergekeerd, van e
Afroepen van de troepen geen
sPrake kan zijn.
Zoals te verwachten was, hebben de
socialisten ook de onmiddellijke in
trekking van de w®t"B^rfn®f. geelat'
dus intrekking van de hulp die langs
een omweg aan de bijzondere schoo
wordt gegeven. Op het eerste gezicht
bestaat daar een grote meerderheid
voor in de nieuwe Kamer maar er is
ook tegenstand en vooral bij de ge
meenteraden, waarvan sommige reeds
klagen, dat bij intrekking van de wet
hun kosten voor steun aan de openbare
scholen zeer zal toenemen Er is ook
nog de senaat, op welk lichaam echter
niet teveel gerekend moet worden.
Wat overigens voor socialisten en
radicalen in het algemeen de hoofd
zaak blijkt te zijn is het zonder uit
stel wijzigen der kieswet om het
arrondisementsstelsel in te voeren.
Zij leven in angst voor een revolu
tionair optreden van' de Poujadis-
ten, in wie zij het fascisme beli
chaamd zien. Zij menen met dit
meerderheidsstelsel zowel de com
munisten als poujadisten uit de
kamer te kunnen verwijderen. Maar
dat zij er bij de aanwezigheid van
communisten, poujadisten, MRP en
een deel der radicalen en onafhan-
kelijken in zouden slagen een wijzi
ging van het kiesstelsel tot stand te
brengen, is uitermate twijfelachtig.
Dat de socialisten, die de winnende
partij zijn, de vorming van het nieuwe
kabinet opeisen, ligt voor de hand,
maar de afgetreden meerderheid „ver
slagen" te noemen, zoals de socialisten
doen, is wellicht wel wat voorbarig.
En het afwijzen van alle contact met
de partijen van de oude meerderheid
is stellig onvoorzichtig. Er zijn nog
anderen, dan de socialisten en de Men-
dès-France-radicalen, die recht op
meespreken hebben, want een minder
heidskabinet k^n ook door anderen
Het bestuur der Italiaanse communis
tische party hcett medegedeeld, dat op
tien dezer 1.604.000 leden hadden bedankt.
Dat is drie-vierde gedeelte van het aan
tal nieuwe leden, dat zich in 1955 had
aangemeld. Tot nu toe hebben zich 65.000
nieuwe leden aangemeld.
Zowel het burgerlijk als het kerkelijk
huwelijk tussen prins Rainier III van Mo
naco en de Amerikaanse filmster Grace
Kelly zal in Monaco plaats hebben, aldus
heeft de privésecretaris van de prins,
Paul Noghes gisteren officieel te Monte
Carlo verklaard. Deze verklaring weerlegt
de geruchten als zou een der plechtighe
den in de V. S. en de andere in het vor
stendom plaats vinden. Noghes maakte
echter niet bekend, wanneer het huwelijk
zal worden gesloten.
worden opgebracht en er is misschien
een meerderheid te vinden, die geen
minderheidsregering wenst toe te
laten.
Morgen komt Poujade met zijn
plan tot organisatie van zijn kamer
fractie voor de dag. Het is de derde
dag, dat 540 van zijn vertrouwens
mannen uit het gehele land verga
derd zijn met gesloten deuren. Mor
genmiddag wordt hun congres geslo
ten met een monstermeeting te
Parijs.
De socialisten hebben inmiddels
contact opgenomen met enige Pou-
jade-leden, die uit de UDCA, zoals
Poujade zijn beweging heeft ge
noemd, zijn gezet in de hoop een
tegenbeweging in het leven te kun
nen roepen. Maar de ervaring heeft
geleerd, dat dissidente bewegingen
nooit veel hebben uitgehaald.
In het midden der week vergaderen
de onafhankelijken, zaterdag en zon
dag a.s. vindt het congres der MRP
plaats, waarmee deze partij als hek-
kesluiter fungeert.
(Van onze correspondent)
Het was zondagmiddag ten huize van
mevr. BerendsenDuynstee aan de Laan
van Klarenbeek te Arnhem, leidster van
de S.U.S.-actie in Gelre's hoofdstad een
alleraardigst ogenblik, toen daar de Duit
se schoorsteenveger Georg Köllner uit
Friedrichsfeld bij Wesel met zijn familie
in een klein volkswagentje arriveerde met
de door hem gevonden S.U.S.-pop, tenein
de de prijs van 100.in ontvangst te
nemen.
De familie was opgetogen over deze
verrassing. De kleine 5-jarige Elke was
in de wolken met de pop, die vader woens
dag j.l. in een weiland, vlak bij zijn wo
ning uit de hemel zag vallen.
Georg Köllner vertelde ons, dat hij die
zelfde avond de pop op zijn kegelavond
had getoond. Iedereen was zeer enthou
siast met tot resultaat, dat er een extra
biertje op genomen werd. Vandaar dan
ook, dat dit enthousiasme reeds een be
langrijk deel van de in het uitzicht ge
stelde 100. had opgevorderd.
Maar dat mag hem de schoorsteenve-
gersmuts niet drukken. Hij heeft deze ge
legenheid aangegrepen om riin familie
Arnhem eens te laten zien. Hij zelf was
er al eens eerder geweestn.l. als sol
daat in de oorlogsdagen. Georg vond er
wel een en ander veranderd.
Mevr. BerendsenDuynstee overhandig
de hem de 100.—Hij was kennelijk
„erstaunt" over zoveel „Liebenswürdig-
keit".
Na het biertje in de kegelclub en na de
trip naar Arnhem bleef er weliswaar niet
zo heel veel over van de honderd Sus
pop, maar het was bij elkaar toch zeker
nog de moete waard.
In ieder geval, de kleine Elke heeft haar
poppekind al de troetelnaam van Hanne-
lore gegeven.
Sidi Mohammed Ben Joessef, a« sultan
van Marokko, heeft een correspondent
van Reuter in een interview medege
deeld. dat hy als zyn doel zag de hereni
ging van Marokko tot een onafhankelijke
constitutionele monarchie- De hereniging
van het land, .flat verdeeld is in een Frans
en een Spaans protectoraat, cn de inter
nationale zone van Tanger zou moeten
geschieden door onderhandelingen, aldus
Ben Joessef. Het herstel van de rust zou
afhangen van de uitslag der onderhan
delingen met Frankrijk en de definitie
van de toekomstige status van het lan^
ten opzichte van Frankryk.
Sprekend over de constitutionele re
geringsvorm, die hij in Marokko wil in
voeren zeide Ben Joessef. dat de regering
zolang er geen wettig gekozen volksver
tegenwoordiging in het land is aan de
soeverein verantwoording verschuldigd
is. „Doch het is onze bedoeling" aldus.
Ben Joessef, ,om in Marokko een demo
cratisch regeringsstelsel in te voeren in
het kader van gen constitutionele monar
chie die gebaseerd is op een splitsing der
machten".
Verkiezingen voor een Marokkaans par
lement zullen wordetr- gehouden wanneer
de cqndities voor een raadplegen van 5e
volkswil zijn vervuld en de voornaamste
daarvan is. volgens de sultan, de onaf
hankelijkheid van het land.
Gevraagd naar de verhouding van het
onafhankelijke Marokko en de andere
Arabische staten in de toekomst, ant
woordde de sultan, dat zijn land door zijn
godsdienst, verleden beschaving, cultuur
en taal met de andere Arabische landen
een geheel vormt terwijl het land door
zijn geografische ligging een schakel zal
moeten zijn tussen oost en west. In ver
band hiermede zal de defensie van het
land bepaald worden door haar strategi
sche positie en haar geografische ligging
„Gedurende de twee laatste oorlogen",
aldus de sultan, „vocht Marokko aan de
zijde van de Fransen en de geallieerden
voor een triomf van de vrijheid. Ook een
onafhankelijk Marokko zal trouw blijven
aan zijn natuurlijke bondgenoten".
De sultan zei tenslotte dat het Marok
kaanse volk met groot ongeduld wacht op
de onderhandelingen met Frankrijk en
al zijn verwachtingen op het succes
daarvan stelt.
Bristol (Engeland)
Deerlijk verbrand tengevolge van een
ongeluk werd in het ziekenhuis een
twaalfjarig meisje binnen gebracht.
Door het ziekenhuis werd een oproep
gedaan aan vrijwilligers om een deel
van hun huid af te staan om zo het
meisje te kunnen redden. Er kwamen
niet minder dan driehonderd aanmel
dingen binnen van mensen, die tot dit
offer bereid waren om de kleine te hel
pen, waaronder ook de ouders van het
meisje. Het heeft echter niet mogen ba.
ten; voor hulp geboden kon worden was
het slachtoffertje reeds overleden.
Tower V.S
In het gebied van Tower, gelegen in
de Amerikaanse staat Minnesota is een
vliegtuig verongelukt... door een aan
val van een wolf. Dit merkwaardige ge
val deed zich voor, toen twee jonge
vliegers in een licht sportvliegtuigje
vlak boven de grond vlogen om van
dichtbij de wolven te volgen, die over
een bevroren meer renden. Een der die
ren viel op een bepaald moment het
vliegtuig aan en raakte bij een gewel
dige sprong een der ski's van het lan
dingsgestel. Het toestel raakte uit zijn
balans en stortte neer.. De beide vlie
gers bleven ongedeerd ,doch de wolf
werd door het vallende toestel verplet
terd.
W enen
Alle gevangenen, die door militaire
rechtbanken van de vroegere bezet-
tingsmogendheden in Oostenrijk zijn
veroordeeld, zullen, nu Oostenrijk zelf
standig is geworden, opnieuw worden
berecht Een zekere Erich Hausschild,
wegens'moord tot levenslang veroor
deeld verbaasde de autoriteiten door
het verzoek zijn vonnis in ieder geval
niet te veranderen. Reden: hy was aan
het gevangenisleven gehecht.
Op een tweedaagse conferentie in Keu-
w;"',, gisteren geëindigd is, heeft de
vvestauitse Sociaal-democratische Partij
zich opgeworpen als voorvechter van een
radicaal liberalisme, in tegenstelling tot
u, S,«r,eue.ri nocmden ,,de geestelijke
achteriykheld" van de Christen-demo
cratische Unie van dr. Konrad Adenauer.
De party sprak zich uit voor vryc con
currentie en in sommige gevallen zelfs
voor de nationalisatie van industriële
ondernemingen in overheidsbeheer Op de
conferentie werd voorts de nieuwe par
tijpolitiek aangegeven waarmee de so
cialisten by de komende verkiezingen in
1951 naar de gunst der kiezers zullen
dingen.
Onderwerpen, die de buitenlandse po
litiek raakten, zijn in Keulen niet aange
sneden. Ook aan de grondbeginselen van
de economische politiek van prof. Ludwig
Erhard, waardoor West-Duitsland in ze
ven jaar tijd van niets tot de vierde tn-
.„ctriële mogendheid ter wereld is ge
wórden is niet getornd.
Dr Adolf Arndt. de 51-jarige advocaat,
j-ovice-voorzitter van de partij is,
„go felle kritiek op Adenauers partij,
fvo hii beschuldigde van machtswel-
J uorilel van privileges, klerikalisme,
lust, ner - culturele gelden, materia-
misbruik toring Van de onafhanke-
1}?,n?e.f van de rechterlijke macht,
lijkhei nrajj dr. HeinricH Deist, een
zakenman, die via de vakbe-
53-jarige z issaris van verscheidene
weging, ..fo0^ernemingen in het Roer-
industricle o die verklaarde, dat
gebied is geworaeiefc van de so_
„de economi- politiek van vrij-
ciaal-democrat moest vrij zijn in
heid is". De arbeiders vrij in de
zijn keuze en rk_
keuze van hun cconomie, die
De partij verwierp centraai stan-
geleid wordt vol,1e ;je economi-
daardplan. Voor zover een
(Van onze Brusselse correspondent).
Zaterdag werd in het Eeuwfeestpavil-
joen de 39e autosalon van Brussel ge
opend Er was van meet af aan grote be
langstelling. De gemoderniseerde omge
ving deed zeer smaakvol aan.
Er zijn 197 stands voor 82 verschillen
de automerken. 206 voor 94 merken van
utiliteitsvoertuigen en motoren. 12 voor
17 merken van kampeerwagens, 176 voor
97 merken motorfietsen en fietsen en 210
voor onderdelen van fietsen en motor
fietsen.
De salon kreeg de premier van de jong
ste Amerikaanse modellen en van enkele
Engelse en Duitse nieuwigheden.
Jaarlijks organiseert de lord Mayor
van Londen, Alderman Cuthbert
Ackroyd, een kinder-verkleed-feest in
het Mansion-huis. Vele Londenaartjes
begeven zich dan in allerlei kostuums
naar het grote huis om flink feest te
vieren. Op de linker foto de eerste
gast van de burgemeester, die vol be
wondering opkijkt naar de reusachtige
pilaren in de hall van het Mansion-
huis. Op de rechterfoto zit het 6-jarige
meisje Jane Ridley op de knieën van
de burgemeester een verhaaltje te ver
tellen tijdens het feest.
Ook Den Haag lieeft z'n „première" van Schönberg's vioolconcert door
het Concertgebouworkest o.l.v. F. Friscay in.m.v. de Hongaarse violist Tihor
Varga beleefd. Het stuk werd voorafgegaan door Schubert's Unvollendete
Symphonie, muziek in bijna arrgeloze muzikanteske vreugde naar eeii
voorbije eeuw geschreven: muziek van eenzelfde speelse zangerigheid als
die zowel Haydn's Cassationen als Mozart's Divertimenti karakteriseren,
en welke kenmerken het benijdenswaardig bezit zijn van de gehele
Weense school vanaf Haydn tot aan.... Briickner. Niet tot aan
Schönberg ofschoon hij als Wener geboren is en getogen. Of zou mea
Schönberg's muziek als symbool van ondergang moeten zien der Weense
muziekcultuur
Hier komen we op 't punt van Schön
berg's Vioolconcert waarin zowel de di
rigent Friscay als de solist Varga hun
troeven van virtuoos vakmanschap
royaal konden uitspelen. Twee van zulke
fenomenen waren in col-laboratie met
het Concertgebouworkest stellig nodig
om een der meest complete partituren
van ons tijdsgewricht zó te laten klinken
als men veronderstellen mag dat Schön
berg zichzelf heeft voorgesteld. Het werk
dateert van 1936, d.w.z. uit Schönberg's
ietwat méér gelouterde periode dan toen
hij rond 1921 met zijn Twaalf tonen-
systeem de muziekwereld overrompelde.
Vóórdien echter A~ in de „Gwerelie-
der" b.v. openbaarde deze componist
een romantische toonsmaak welke veel
eer als een vervolg van Mahler's VlIIe
Symphonie gezien kan worden dan als
een voorloper der expressionistische stijl
van later jaren. De gevoelsgolven laaien
hier hoog op in de branding der subjec-
tiviteiten, in de tot stikkens toe begrens
de ik-heid. Melodie en harmonie wrin
gen zich met chromatische kronkelingen
door de formules der tonale functies
heen, en dit met de zinnelijk-erotische
klank waarin Wagner was voorgegaan.
Zowel deze verenigde gevoelssfeer als
het chromatisch melos dat hiervan de
draagster was boden een enkele ontwik
kelingsmogelijkheid. In de Latijnse lan
den zocht men voor dit laatste element
een uitweg in combinaties van toonsoor
ten antieke modi en exotische tonalitei-
ten, en hield men m.a.w. vast aan een
grondtoon als positief tonaal centrum,
ïn Oostenrijk daarentegen stelde Schön
berg de negafieve theorie der a-tonali-
teit, der „Twaalftonenrij" een wille
keurig gekozen toonpatroon uit de 12
chromatische tonen.
Hiermede werden afm melodie zowel
als harmonie steunpunten ontnomen,
punten van oriëntatie die door een z.g.
„Grundgestalt" of toonpatroon werden
vervangen.
Tegelijk brak Schönberg radicaal met
de gevoelserupties uit zijn vroeger werk
en sloeig de enig verdere ontwikkelings
weg in, de enige uitweg die hem over
bleef: de abstractie. Op deze weg loopt
hij naakt tot op zyn gebeente. Geen
grein menselijkheid trilt in dit experi
ment; geen hartslag valt er meer te be
luisteren; maar de techniek waaraan
men zich als bij een robot of denkmachi
ne vergaapt ligt ook aan dit Vioolcon
cert ten grondslag.
Theoretisch moet dit brok klanken-
kunde een begin en een eind hebben,
doch bij herhaalde auditie is het ons niet
gelukt dezen te ontdekken. Men neemt
een stapel details waarvan de ene
nog boeiender is dan de andere. Maar
dit is een studie van analyse die men,
gelijk een heelmeester zijn corpus op de
ontkleedtafel met een loep en volkomen
onbewogen, observeert.
Maar hoeveel vernuft aan deze onge
kende samenklanken en ritme en on
gehoorde klankkleuren uit de merk
waardige orke&tsamenstelling (gehal
veerd strijkorkest en verdrievoudigd
slagwerk) opdoemen, toch gelukt het
Schönberg niet die organische eenheid
te vinden waarin een hartslag pulseert.
Ligt aan deze klankmaterie niet een
zelfde negatie van eeuwige waarden ten
grondslag als aan Sartre's existentialis
me en is ze geen voorloper geweest der
non-figuratieve uitingen in de beeldende
kunsten zowel als aan de abstracte
een mni en vri-'e concurrentie in
liik waren"0 lndustriële economie moge-
ri' erl en moesten deze worden verde
digd en zo mogelijk uitgebreid. De
vrije concurrentie is een beslissend wa
pen tn de economische politiek der so
ciaal democraten", aldus dr. Deist.
Hij verwierp de leuze van stabiele prij
zen en stabiele lonen. Bij de voortduren
de expansie van de economie was het mo
gelijk de lonen te verhogen en toch de
prijzen stabiel te houden. Hij bepleitte
voorts doeltreffende anti-trustwetten.
vooral voor de opkomende atoom-indus
trie. De steenkoolindustrie, die slechts
voor eon deel genationaliseerd is, moest
meer onder overheidstoezicht komen,
maar minder belangrijke overheidsindus-
trieën konden aan particuliere belangen
worden verkocht.
klankexperimenten der radio-laborato
ria? Is er geen innerlijke relatie tussen
al deze verschijnselen in onze Avond
landen al of niet ten ondergang gedoemd?
Reeds zijn Schönberg's „Pierrot lunaire"
en ,,Die glückliche Hand", werken uit
zijn expressionistische middenperiode
waarin nog zekere aanknopingspunten
met het leven al is het ook de zelf
kant hiervan bestaan en waarin halli-
cunatie en schimmenatmosfeer ons
meer doen huiveren dan ontroeren. Is
het Vioolconcert in de klankmaterie ver
stard tot een karkas daf opdoemt uit de
puinen van een zichzelf overleefde we
reld: het Weenen van na de le wereld
oorlog, nu reeds tot een historisch ver
schijnsel is afgedwaald.
MARIUS MANNIKENDAM
De impresario en ontdekker van Toon
Hermans, de heer Floris Meslier, is za
terdagnacht op 48-jarige leeftijd in de zie
kenverpleging aan de Prinsengracht te
Amsterdam overleden.
De heer Meslier werd op 27 februari
1907 in de hoofdstad geboren en kwam
als compagnon van de impresario Eduard
Saks in het theatervak. Na de oorlog ves
tigde hü zich als zelfstandig impresario
en was zakelijk leider van het theater
Plezier, waarvan Toon Hermans de ar
tistieke leiding had. In 1953 werd deze
samenwerking verbroken en daarna
maakte de heer Meslier met de opgezette
walvis Jonas een tournee door Europa.
De begrafenis is. bepaald op dinsdag 17
januari om half een op de begraafplaats
Zorgvlied te Amsterdam.
De Britse schrijfster Sheila Kaye Smith
is zondag te Londen op 68-jarige leeftijd
overleden. Zij schreef verscheidene zeer
populaire boeken, waaronder „De schatten
van de sneeuw".
Uitgeleide gedaan door talrijke familie
leden is zaterdag een deel van de leden
der parlementaire missie, die op uitnodi
ging van de Antilliaanse Staten een be
zoek zal brengen aan de Nederlandse An
tillen, van Schiphol vertrokken naar da
West.
In totaal zullen tien leden van de Twee
de en vijf van de Eerste Kamer, alsmede
de, griffier mr. A. Schepel gasten zijn op
Curaqao van 19 tot 30 januari a.s.
Zaterdag vertrokken van de luchthaven
mevrouw A. Fortanier de Wit, de heren
H. van Sleen (voorzitter van de delega
tie), F. van de Wetering, G. Nederhorst
en mr. A. Schepel.
Op 18 januari vertrekt het andere deel
van de missie.
Het doel van dit bezoek van de Neder
landse missie, waarin alle fracties behal
ve de Staatkundig Gereformeerde partij
zijn vertegenwoordigd, is de band met de
rijksdelen overzee nauwer aan te halen.
Teneinde te voorzien in de vacature van
conservator aan het bisschoppelyk mu
seum te Haarlem, ontstaan door de dood
van mgr. J. Henneman in 1953, is thans
benoemd de heer H. van Haaren, in 1930
te Herpen geboren. De heer Van Haa
ren heeft kunstgeschiedenis gestudeerd
aan de katholieke universiteit van Ny-
megen, waar hy ook binnenkort zyn doc
toraal examen hoopt te doen. Hy is op
het ogenblik als wetenschappelyk assis
tent in de oude en moderne afdeling aan
het aartsbisschoppelijk museum te
Utrecht verbonden. De benoeming te
Haarlem gaat in op 1 februari met in
gang van welke datum de heer Van
Haaren ook tot directeur Is benoemd van
museum De Amstelkring (O. L. Heer op
Solder) te Amsterdam.
(Advertentie)
Uw hond-kern-gezond
geest van het eerste deel. Zeer persoonlijk
schept Schumann een expressief en nobel
„Larghetto". Ook het Scherzo speelt zich
af in een luchtige en zonnige lentesfeer.
De finale lijkt eerder voor piano dan
voor orkest gedacht en ondergaat de geest
van Mendelssohn, door zij* sierlijkheid
en lichtheid. We zijn Ferenc Fricsay zeer
dankbaar voor deze uitmuntende repro
ductie. die boeiend, kernachtig en fijn af
gewogen was. Het Concertgebouw speelde
in hoge mate gpinspireerd.
O. v. H.
Uitgesproken optimistisch was de sfeer
van het zondagmiddagconcert van het
Concertgebouworkest. Problemen waren
er niet, alleen musiceervreugde.
Joseph Haydn was vertegenwoordigd
met een van zijn zonnige Londense sym-
foniën: „De Klok". Het was zijn 101ste,
gecomponeerd op zijn 62ste jaar. Vooral
in de hoekdelen zët er spirit en vaart in
de uitvoering. Ferenc Fricsay heeft deze
snelle gedeelten zeer licht en doorschij
nend naar voor gebracht.
In het „Andante" en „Menuetto i alle
gretto" waren het vooral de fagot- en
fluitsoli die kleur en charme aan deze
muzikale juweeltjes gaven. Het is jam
mer dat deze grote meester der symfoni
sche kunst zo sporadisch op het program
ma voorkomt. Het publiek stelde het fijne
musiceren terdege op prijs.
De twee concertmeesters van het „Re
sidentie Orkest" (Herman Krebbers en
Theo Olof). waren de gasten van het Con
certgebouworkest. Het programma ver
meldde dat zij het „Concert voor twee
violen en orkest" van Géza Frid, voor
de vijfentwintigste keer uitvoerden. Betere
pleitbezorgers kan Frid onmogelijk vinden
voor zijn prettig klinkend stuk. Het twee
delige werk speelden ze glansvol en vir
tuoos., De thematiek van het „Andantino
pastorale" is warm melodieus en spreekt
onmiddellijk aan. Het is een dankbaar en
uitstekend georkestreerd onderdeel.
Meer rapsodisch doet 'het „Allegro mol-
to" aan.
Dit vlugge, dynamische en met Hon
gaarse wijsjes geconcipieerde tweede deel
vangt aan met een cadenza voor klarinet
solo die Klaas de Roock fraai en met ge
ciseleerde toonvorming aan zijn instru
ment ontlokte. De solisten gaven door hun
temperamentvol spel veel relief aan hun
dankbare solopartijen. Alhoewel alles nog
niet klopte qua ensemblespel met het or
kest. was deze première te Amsterdam
van uitstekend gehalte. Het succes de
componist kwam op het podium de uit
voerenden danken was groot en lang
durig.
Ook R. Schumann deed mee met zijn
„Eerste Symphonie" om vreugde en lente
atmosfeer te verklanken. De feestelijke
inzet met het stralende motief voor hoorns
en trombones een effect dat later Tjai-
kowsky zal overnemen is van een sug
gestieve uitwerking die de inleiding sterk
beinvloedt. Sprankelend en uitgelaten is de
doen, is het toch niet zo, dat wij omtrent
onze verwachtingen voor de naaste toe
komst pessimistisch gestemd moeten zijn,
Integendeel. Er zijn vele dingen, die re
den tot optimisme geven. Als zodanig
99
noem ik het feit, dat de oplage van de
- Radiobode rond 350.000 bedraagt, waarvan
Mgemene vergadering zaterdagmiddag er 310 000 naar Qnze geregistl.eerde leden
in Hotel Gooiland te Hilversum jhr, Th
Roëll, de eerste door het Algemeen Be
stuur gestelde candidaat, met 55 van dc
72 uitgebrachte stemmen als zodanig ge
kozen. Dc tweede candidaat, de heer H.
W. Kibbeling, verwierf 8 stemmen, ter-
wyi er 9 blanco-stemmen uit de bus
kwamen.
gaan, hetgeen wil zeggen, dat de vaart
van de AVRO naar grotere bloei op de
ledenteller duidelijk is af te lezen".
Naar in welingelichte .ikaanse mi-
Delhi verluidt, zou de Ajobn Fos-
nister van buitenlandse zu worden ujt-
ter Dulles deze week oinci „ezoeic aan
genodigd voor een tweedaags
Dulles had reeds te '^"^oekfen na'
dat hij New Delhi wenste te Karachi
de conferentie van de Zoavo
in Maart a.s. minister
Reuter tekent hierbij aan. dat Ame_
Dulles in India de minste bem nde w
rikaan in. Er is geen tweede, di naar
op spotprenten voorkomt, zm _n
aanleiding van zijn steun aan 1 ori s
het Portugees-Indiase conflict ovei
Men vreest, dat 72 Japanse vissers om
het leven zijn gekomen in zware sneeuw
stormen, die zaterdag de wateren rond het
noordelijkste Japanse eiland, Hokkaido,
teisterden.
Volgens de Japanse kustwacht staat
vast, dat 13 vissers verdronken zijn, ter
wijl er 59 mannen worden vermist. Tien
kleine vissersboten z"ijn in de stormen
vergaan, elf werden beschadigd.
Met twee uur cn twintig minuten da
verende kolder cn hooggestemde feest
klanken heeft de VARA zaterdagavond
de honderdste showboat" aan de ether-
golven toevertrouwd. Een gedenkwaar
dige gebeurtenis, waarby burgemeester
J. J. G. Boot van Hilversum „Het pro
gramma is immers naar u genoemd'', al
dus Cees de Lange de luisteraars
kwam vertellen, welk lied („The Yellow
bij dergelijke gelegenheden gewoonlijk
kenmerkt.
Iets conventioneler was het des mor
gens toegegaan, toen Karei Prior de sa
mensteller en de vele medewerkers aan
dit terecht populaire programma in te-
enwoordigheid van het VARA-bestuur
Na beginselen en karakter van de
AVRO nader te hebben uiteengezet, en
te hebben gewezen op de taak. die de
nieuwe voorzitter wacht, stelde dr. Mol
De buitengewone^ algemene vergade- huysen diens verkiezing aan de orde met
het reeds vermelde resultaat.
ring, van zaterdag, die een heel wat rus
tiger verloof had dan bij vroegere ver.
kiezingen van een AVRO-voorzitter wel
Vpor de nieuwe voorzitter begonnen de
eens het geval is geweest, stond onder moeilijkheden al direct, ofschoon die van
heel andere aard waren dan die. waar
mee sommige van zijn voorgangers te
dankbaarheid enkele woorden wijdde kampen hebben gehad. Toen de waarne-
ieiding van de waarnemende voorzitter,
dr. H. Molhuysen, die met eerbied en
aan de nagedachtenis van de op 14 juli
bijeen waren. Namens dit bestuur Ver- ,U. geheel onverwacht overleden voorzit-
den woorden van waardering gesproken,
terwijl ieder met een herinneringsge-
Ilosc of Texas hy beslist nóóóóóit meer schenkie werd verrast
wilde horen.
Bij het niet altijd even geslaagde spel
„Laat je nie. in de boot nemen" werden
ditmaal Eindhoven en Deventer betrok
ken. In Eindhoven werden de gebruike
lijke opdrachten per valscherm van het ocjtober 1952°de Terste"
iS 'j Ir \zart opn n n 1-n cfonvnnt"
dak van een auto ..gedropt", aangezien
het nu eenmaal nooit mist. dat het er
gens in Nederland op een gegeven ogen
blik mist. zodat men het oorspronkelijke
plan om daarbij een helikopter in te
schakelen had moeten laten varen. In
Deventer kon het plan wel doorgaan, hoogrek van "het Nederiands"*amusement
Daar liet een helikopter boven het Sport
park geschenken en opdrachten val- slaagd zijn op talloze
len. waaruit bleek, dat de prijzen voor
hen waren die in de kortste tijd de
Voordat des middags in de NCRV-studio
waar de opname steeds geschiedt, het
Programma een aanvang nam. trad de
heer J. W. Rengelink. onder wie deze
bonte programma's ressorteren, naar vo
ren om er aan te herinneren, dat op 4
Showboat" werd
uitgezonden. Het was toen hoog tijd, dat
de opzet der „bonte avonden" werd ge
moderniseerd, wat overigens veel zorg
en talloze besprekingen vereiste. De heer
Rengelink sprak woorden van waarde
ring voor deze „reuzenzwaai aan het
ter, jhr. H. G- A. Quarles van Ufford.
„In velerlei opzicht", aldus vervolgde
dr. Molhuysen, ..biedt de AVRO aan zijn
meeste nieuwe leden aanwierven.
In het speciale feestprogramma, waar
bij Cees de Lange en zijn koe-zteh niet
onbetuigd lieten, werden de regisseur en
de vele medewerkers niet \iergeten. uiter
aard met angstvallige vermijding van
alle plechtstatigheid, die de toespraken
ep roemde de medewerkers, die er in ge-
zaterdagavonden
een programma van goed amusement te
bieden, wat, zoals iedere „insider" weet.
geen sinecure is.
Dc AVRO heeft een nieuwe voorzitter.
voorzitter een terrein van werkzaam
heid, waarop ijver en enthousiasme zich
zullen kunnen ontplooien, mits daarbij in
het oog wordt gehouden, dat iedere
nieuwe generatie zal moeten voortbou
wen op het fundament, dat eenmaal
werd gelegd en dat stevig genoeg is om
ook in de toekomst het gebouw van onie
organisatie te kunnen dragen. Hoéwei
zich in een vereniging met een dyna
misch bedrijf als dat van de omroep steeds
mende voorzitter hem het woord ver
leende, weigerde de microfoon namelijk
hardnekkig rechtop te blijven staan en
toen dit recalcitrante apparaat goed en
wel was bedwongen, bleek er een verbin.
ding niet in orde, zodat jhr. Roëll nog
even met spreken moest wachten, alvo
rens hij de vergadering kon mededelen
dat ook zijn komst naar Hilversum met
moeilijkheden gepaard was gegaan. Het
eerste vliegtuig, waarmee hij zaterdag
morgen uit Londen was vertrokken had
tengevolge van de mist niet op Schiphol
kunnen landen en was doorgevlogen naar
Dusseldorf, zodat hij pas in Hilversum
arriveerde, toen de vergadering reeds
was begonnen
De vergadering dank zeggend voor het
in hem gestelde vertrouwen, zegde de
nieuwe voorzitter toe, er met alle kracht
naar te zullen streven om de A.VRO tot
de grootst mogelijke ontwikkeling te
brengen, waarbij hij verklaarde te re
kenen op de medewerking van zijn mede
bestuurders en medewerkers-
Tot slot van de vergadering, die vlot
en zonder enige stoornis verliep, over
handigde dr. Molhuysen de nieuwe pre-
I
Door een daarloe speciaal bijeengeroepen problemen en moeilijkheden zullen voor- sident van de AVRO de voorzittershamer.
HET kleine, bijna precieus uitgegeven
boekje, dat de K.V.P. over de tien
jaren van arbeid en strijd, welke zij
thans achter de rug heeft, dezer dagen in
het licht gaf, is door een niet-politicus ge
schreven. Voor alle objectiviteit is dit
wellicht juister geweest dan dat een po
liticus h-et zou hebben gedaan. Het is im
mers moeilijk, contemporaine politieke
geschiedenis te schrijven, waarbij men
zelf min of meer betrokken is geweest.
Nu heeft Fred Thomas deze periode be
schreven en hij moet daartoe van vele zij
den voorlichting hebben gehad. Dit had
het voordeel, dat hij de verschillende po
litieke meningen dier dagen aan elkaar
kon toetsen en tegen elkaar kon afwegen,
wat de objectiviteit zeer ten goede is ge
komen.
Van de stof echter, die hem vanzelf
sprekend niet zó gemakkelijk lag als zijn
gewone journalistieke werk. is hij niet zó
ver losgekomen, dat hij kwam tot het
schrijven van deze korte geschiedenis in
zijn eigen vertrouwde stijl. Fred Thomas
is meer een romanticus dan een politicus
en dat verklaart ook het feit, dat de pe
riode van moeilijkheden, die het herbe
gin van een eigen katholieke partij na de
oorlog in de weg stonden, het meest uit
gebreid is beschreven en het grootste deel
van het kleine boekje in beslag neemt.
De geschiedenis van deze dagen lag hem
meer dan de eigenlijke politieke geschie
denis daarna. De strijd vóór of tegen de
doorbraak in de eigen katholieke gele
deren treedt in deze beschrijving duide
lijk naar voren, al heeft Thomas zich
hierbij, omdat het contemporaine ge
schiedenis betreft, toch nog wel moeten
beperken. Voor zulk een geschiedenis
geldt nog altijd dikwijls, dat spreken zil
ver en zwijgen goud is
Later zal men gemakkelijker een uit
voerige beschrijving kunnen geven zon
der allerlei reputaties van figuren, die
toen, in de dagen na de oorlog, de zaak
nog niet op een afstand konden zien, on
gemotiveerd aan te tasten.
Thomas heeft dat ook niet gedaan. Hij
heeft plichtmatig zelfs de stof verwerkt
die hem ter beschikking kwam te staan,
en zijn boekje, dat rijk geïllustreerd is,
geeft een kort maar goed beeld van het
geen de K.V.P. in die jaren deed. Maar
het roept tevens het verlangen op naar
een gedegen werk. zoals Ruitenbeek dat
kort geleden het licht deed zien over het
ontstaan van de Partij van de Arbeid.
Dit was ook niet de taak. welke Tho
mas op zich had genomen Er staan ech
ter in dit kleine geschrift zaken, die
grotere bekendheid verdienen en als
Voorbeeld mogen wij er dan ook ten be
sluite dit uit citeren
„Men behoeft slechts de naam te noe
men van de katholieke minister Van de
Brink om het beeRüi voor zich te zien van
het enorme werk der industrialisatie, dat
inderdaad de redding is geweest van het
verarmde en berooide land. „le miracle
hollandais", het wonder van onze in korte
tijd veroverde welvaart. Terwijl tegelijk
de raamwet op de Publiekrechtelijke Be
drijfsorganisatie, uniek ter wereld, een
voorbeeld is van creatieve sociale poli
tiek. gebaseerd op het katholiek beginsel,
vrucht van een zorgvuldige studie van
het Centrum voor Staatkundige Vorming.
De verdere verwezenlijking van dit be
langrijke Droject gaat helaas nog te traag;
zij staat thans op het program der K.V.P.
voor de komende regeringsperiode. En
aan de K.V.P. is het te danken geweest,
dat een begin van verbetering is verkre
gen voor achtergebleven middengroepen,
welker niveau van 60 pet van 1938 is op
gevoerd tot 80 pet, terwijl het streven is
om binnen de volgende vier jaar de 100
pet te bereiken",
F. S.
