Vijf
jaar
Werk-
schuit
Dr P. H. Ritter Jr
Beste verdediging is de aanval
Op de PLANKEN
Hollywood lonkt naar Alec
Guinness
Bekroningen van de British
Film-academy
Kinderen blijven
zich uiten
GESCHREVEN PORTRET VAN
ft,
Hartstochtelijk trouw aan zijn idealen
Mogen wij verdienen op een
toneeluitvoering?
„The King in
New York"
zaterdag 25 februari ï956
pagina 11
EERBIED EN
DANKBAARHEID
Rank gaat in Pinewood twintig grote
films maken
Hans van Bergen
Dood van Alexander Korda hergaf hem
zijn vrijheid
Hans Roest
In Hollywood zijn de „Oscar verkiezingen
nog aan de gang
In de Amsterdamse Amstel, vlak
bij de Magere Brug, ligt een zo op
het oog gewone woonboot. Maar
ingewijden weten dat op deze boot
niet in de eerste plaats gewoond
Wordt, al verschafte zij vroeger 00*
onderdak aan een echtpaar met een
kleine zoon. Iedere dag trippen er
behalve de slager en de bakker
groepen meisjes en jongens de
loopplank af. op bepaalde andere
Uren zijn het volwassenen, die ko
men binnendruppelen. Deze boo>
is de Werkschuit, die zich eigenlijk
zou moeten pavoiseren, want z;j
viert haar eerste lustrum.
In het Boekengeschenk van dit jaar vertelt de bekende auteur en
redenaar, dr. P. H. Ritter jr., persoonlijke herinneringen aan schrijvers
van de oude- en middengeneratie. Hij geeft portretjes van niet minder
dan twee en vijftig bekende schrijvers; sommige van deze herinnerin
gen zijn uitgewerkt tot rake karakteristieken, bijvoorbeeld die aan
Bodewijk van Deyssel, Herman de Man en mr. H. Marsman. Het ge
schreven portret van de laatstgenoemde bijvoorbeeld laat ons de felle
dichter en criticus van een geheel onbekende kant zien.
De enige man, wiens portret in dit boekje „Ontmoetingen met
schrijvers" ontbreekt, is dr. P. H. Ritter jr zelf. Tenminste een op
zettelijk en afgerond portret, want uit deze noties komt het wezen van
de auteur veel scherper en markanter naar voren dan men op het eerste
oog vermoedt. Men behoeft de fragmenten slechts aaneen te schakelen
en aan te vullen om een beeld te zien oprijzen van een man, die zijn
leven lang hartstochtelijk trouw is gebleven aan zijn idealen en zich
altijd onvermoeid hieraan heeft gegeven en nog geeft. Een man, die
positief is in zijn denken en nimmer de moed miste om voor zijn over
tuiging uit te komen, maar die zijn tegenstanders weet te respecteren
en naar hen kan luisteren.
Wonderlijke resultaten
m mms
Nieuwe film van Charles
Chaplin
vaardigheid. Ritlerg voornaamste romans
zijn op aansporing van Robbers geschre
ven. Hoèvelen zullen bü het lezen van de
hartelijke regels, die in „Ontmoetingen
met schrijvers" aan Herman Robbers zijn
gewijd, niet dezelfde gevoelens koesteren
jegens de man, die ze heeft neergeschre
ven. Ook dr. P. H. Ritter Jr. heeft talen
ten aangemoedigd en voortgeholpen.
Krantenman in hart en nieren en daar
bij een rasecht kunstenaar dat was
Johan de Meester, de schrijver van de
onvergetelijke roman „Geertje". Als men
de herinneringen aan De Meester leest,
vraagt men zich af hoe deze journalist
een zo groot oeuvre bijeen heeft kunnen
Penseeltekening van een 11-jarige jongen
Bijna uit elke karakteristiek van een
schrijver of schrijfster, die zijn aandacht
hèeft, komt eèn wezenskenmerk van dr
P. H. Ritter -Jr. zelf bloot. Voor hem is
de „ontmoeting" .niet een toevallige of
louter sociale gebeurtenis neen, het Is
een boeiend geestelijk avontuur, vol on
vermoede mogelijkheden en vaak vér
strekkende gevolgen. De felle botsing en
wederkerige bestrijding kunnen, mits met
open vizier gevoerd, even verrijkend zijn
als het vinden van een bevestiging van
de eigen opvattingen.
De eerste en voor de ionSe auteur, wel
zeer belangwekkende litteraire ontmoe
ting was die met Lodewijk van Deyssel.
de grote prozaïst van Tachtig. De gym
nasiast Ritter had een dwepende ver
ering voor de man, die Holland wilde
„opgoten in de vaart der volkeren". In
de warme toon van de herinneringen aan
Van Deyssel voelt men nog de eerbied en
dankbaarheid voor de meester, die meer
dan vijftig jaar geleden aandacht wilde
schenken aan een ontluikend talent. Deze
eerbied en dankbaarheid zijn niet slechts
incidenteel zij zijn een wezenskenmerk
van dr. Ritter. Deze waarden worden in
de laatste tijd belachelijk gemaakt en de
verachting en miskenning zijn openlijk ten
troon verheven. Maar dr. Ritter heeft ze
ongerept behouden. Zij behoren onafschei
delijk tot zijn persoonlijkheid.
Van Herman Robbers memoreert dr
Ritter de grote vriendelijkheid en hulp-
in stand werd gehouden, sinds kort ge
subsidieerd wordt door ijk en gemeente.
Aan de hand van het lustrumboekje
zullen we u een wat breder inzicht trach
ten te geven in de activiteit op de Werk
schuit.
Welk een wonderlijke resultaten wor-
I den bereikt als de -ónderen op tekenles
1 hun eigen gang mogen gaan- de leiding
Het is een voor Je hand liggende vraag j zich bepaalt tot het geven van aanwijzin-
Wat al die mensen dan wel mogen gaan
Uitvoeren op de Werkschuit. Aan „wer
ken» denkt u op de ee-ste plaats maar
Wat hier gedaan wordt is als het waie
sPelend werken of werkend spelen en
het resultaat er van is in vele gevallen
Verbluffend.
In het openingsartikel van het boekje
dat naar aanleiding van het 5-jarig be
staan van de Werkschuit werd uitgege
ven formuleert D. Vis het doel van de
Werkschuit aldus: het scheppen van de
luiste gelegenheid om bet kin<j esthe-
"sch-creatief oezie te doen zijn. het stre-
ven om het inzicht en de noodzaak daar
in aan ouderen en opvoeders bij te bren.
S?n" Onmiddellijk >oegt de inleider
eraan toe, dat 5 jaar een korte tijd is
v.°°r het verkrijgen van een zuiverder in-
?lcht in wat opvoeding en onderwijs moe
u,n 2ijn; het is dus duidelijk dat op de
erkschuit geen dogma's inzake school-
Vemieuwing en -onderwijs ontworpen
worden. Langs experimentele weg
Linoleumsnede van een 11-jarig
meisje
en in een sfeer van bezinning wil
Uien het doel van het kind een vollediger
hiens te maken en in de volwassenen
clubs de mens vollediger zijn mens-zijn
te laten beleven oenaderen. Hoven-
dien worden de nieuwe mogelijkheden,
die al werkende in de kinderclubs wor
den ontdekt uitgedragen aan allen, die
iets met kinderen te maken hebben! Er
gorden tegenwoordig door het gehele
land cursussen georganiseerd voor onder
wijzers zowel als jeugdleiders, leerlingen
Van kweek- en huishoudscholen en scho-
len voor maatschappelijk werk.
Het is toe te juichen dat dit belangrijke
Vierk, dat tot voor .tort bijna geheel door
Particuliere bijdragen in geld en in werk
gen inzake techniek, gebruik van mate
riaal, het stimuleren van de fantasie het
aanmoedigen van het doorzettingsvermo
gen; wij hebben het allemaal wel eens
gezien op tentoonstellingen van kinder
tekeningen, die de laatste jaren op vele
plaatsen in het land gehouden werden.
Minder bekend is. dat voor veel kinde
ren hel werken in klei of gips en het
hakken in steen, het ruimtelijk heelden
dus. grote mogelijkheden biedt Ook hier
is het weer: in welk materiaal werkt het
kind het beste en welk gereedschap moet
hij gebruiken om te bereiken wat hem
voor oern staat Er is ook een kinderclub
„hout en ijzer", een handenarbeid-club
dus. die de strijd aanbindt met de stroom
van monsterlijke tampekan.ies. pijpenrekjes
e.d. die dikwijls op dergelijke clubs ver
vaardigd worden. Wij zijn het eens met
Leo Coppel die figuurzaakpakketten met
schabtonen gevuld een moordaanslag op
de fantasie noemt.
Zo veel mogelijk wordt de kinderen op
deze club geleerd het materiaal en het
gereedschap te beheersen, hetgeen niet
gemakkelijk is, want de mogelijkheden bij
handenarbeid zijn legio - maar tegelijker
tijd worden zij aangemoedigd ook hier een
eigen expressie te vinden.
Er zijn natuurlijk nog talloze mogelijk
heden meer, waarmee in de clubs op de
Werkschuit en elders geexperimenteerd
wordt. B v de muziek - in het ooekie
wordt de St-Josephschool In Helmond
vermeld die op dit gebied al iaremanp
creatief werkzaam is. Er wordt op Gre
goriaanse motieven en op volksliederen
geïmproviseerd, waarbij de kinderen op
eigen wijze nieuwe melodieën scheppen
Ook in het naaldwerk liggen mogelijkhe
den, het gezamenlijk vervaardigen van
een poppenkast, het zelf bedenken van
een spel. in de pantomime, in de drukpers
op school, waarbij het kind een vrije tekst
zelf in druk mag overbrengen, waarbij
vanzelf spreekt dat deze expressie zich
niet behoeft te bepalen tot het verbale ge
bied.
Mevrouw TeulingsNathusius beschrijft
tenslotte hoe zij na enkele avonden Werk
schuit op een volwassenenclub, al de rem
men, die ouderen nu eenmaal hebben, haar
spontaneïteit weer md, door het schilde
ren van een wondervogel.
WERELDNIEUWS
Kinderen uiten zich III.
Vijf jaar Werkschuit. Uitgeverij J Muus-
ses, Purmerend, uitgegeven met mede
werking van het Prins Bernhardfonds.
Namens de J. Arthur Rank Organisa
tie heeft John Davis, de directeur-gene
raal, het produktieprogramma van de
verbouwde en uitgebreide Pinewood-stu-
dio's bekend gemaakt. Nog in de loop
van dit jaar zullen er twintig grote films
worden vervaardigd, die in totaal drie
miljoen pond 30.000.000.zullen kos
ten. Zestien van deze films zullen in kleu
ren en in VistaVision worden opgenomen
Bovendien wordt in de Pinewood-studio's
momentcel de laatste hand gelegd aan
acht andere films, waarvan de opnamen
gereed zjjn.
Het is merkwaardig, dat de -Rank Or
ganisatie, dit bijzonder omvangrijke pro
gram ontvouwt op een ogenblik, dat er
in bijna de hele wereld naar wordt ge
streefd. de produktie van films te druk
ken. Rank echter meent de groeiende
concurrentie van de televisie het hoofd
te kunnen bieden door technisch betere
films, waaraan meer zorg is besteed.
De helft van de inkomsten der Pine
wood-studio's komt uit het buitenland.
Om deze markt te behouden en zó mo
gelijk te vergroten is door Rank een pro
gramma ontwikkeld, dat enerzijds typisch
Engels is, maar dat anderzijds beant
woordt aan internationale eisen door on
derwerpen met internationale aantrek
kingskracht te kiezen, door het gebruik
van ongewone achtergronden en door een
zo sterk mogelijk rolbezetting. Er zullen
meer spelers van formaat een vast con
tract krijgen en voor het eerst ra) men
in Engeland een poging doen om hun na
men een even grote bekendheid in net
buitenland te geven als bijvoorbeeld net
geval is met de Amerikaanse en Itaii-
nanca <?tprrpn
De Rank Organisatie is op het ogenblik
bezig met de vestiging van eigen bu
reaus in de Zuid-amerikaanse landen, In
de loop van dit jaar zal zij de beschik
king hebben over eigen distributie-mo
gelijkheden in alle landen ter wereld
met uitzondering van het Russische blok
en de Verenigde Staten.
Onder de twintig aangekondigde films
bevinden zich ,The Spanish Gardener"
naar de best-seller van A. J. Cronin:
„Checkpoint", een „thriller" met Antho
ny Steel waarin een moordenaar mee
rijdt in Italië's vermaarde Mille Miglia
autorace; „House of Secrets" een film
over de internationale politie-organisatie
een oorspronkelijk filmverhaal over een
echtpaar, dat als gedachtenlezers op
treedt en dat lugubere geheimen ontdekt:
„High Tide at Noon" een romantisch
drama van een Schots meisje, dat zich
afspeelt op een onherbergzaam eiland
aan de Schotse kust; „Doctor at large1
een tweede vervolg op Richard Gordon's
„Docter in the house"; „Up in the world"
een vierde Norman ..yfisdóm-film. waarin
de komiek 'als glazenwasser dolle avon
turen beleeft; „A King reluctant" naar
Vaughan Williams' best-seller over de
laatste Franse landing op het Britse vas
teland. een verhaal uit d Franse revö"
tietijd: „11] met by moonlight", Stanley
Moss' geschiedenis over de ontvoering
van een Duitse generaal in het door de
oorlog verscheurde Kreta; „Oasis Nine"
een „thriller", die in de Sahara wordt
opgenomen; „Body below" een verhaal
over schipbreuk en moord in West-lndië
en „The Secret Place" waarin wordt ver
haald, hoe misdadigers gebruik maken
van de liefde tussen twee jongemensen
Onder de regisseurs die het nieuwe
produktieprogramma zullen uitvoeren
treft men de namen aan van Jack Lee
Brian Desmond Hurst. Basil Dearden,
Pat Jackson, Charles Frend. Michael
Powell en Emeric Pressburger, Muriël
Box, John Paddy Carstairs en Ralph
Thomas.
Aah Belgrave Road in het zuidwesten
Onze beoefening van het toneel hebben
wij gezien als een loutere liefhebberij, een
vrije Uids-besteding bij uitstek.
Dit brengt ongetwijfeld consequenties
'net zich. En wel voornamelijk: dat
jncm nooi: map steven naar enig winst
°eiag. Dif is regelrecht in strijd met elk
P.egrip van vrije-tijds-besteding en loutere
"efhebberij. Het is niet alleen onsportief.
het haalt de vrije-tijds-besteding
omlaag. Het degradeert haar. Er sluipt
®en element in, dat de wezenlijke waarde
Van een vrije-tijds-besteding op den duur
aantast.
Hu komt het .bij ons niet veel voor, dat
"ij persoonlijk betaald worden. Maar dat
ae r"ub en bloc betaald wordt, vinden wil
ai heel gewoon.
.We hebben het hier natuurlijk niet over
bitvoeringen, die ten bate van een of an-
uer doel gegeven worden. Logisch, dat van
ocrgelijke uitvoeringen „over gehouden"
moet worden. Het publiek betaalt dan im
mers niet alleen voor de vermakelijkheid
oie geboden wordt, maar eveneens voor
"et goede doel
Natuurlijk moeten wij trachten uit de
°nkosten te springen. En dat wij
?o nu en dan eens wat overhouden, daar
f'eekt geen kwaad in. Een volgende
feer komen wij weer eens te kort. En
pet is ook altijd goed, wat geld In kas te
"ebben, om eens te kunnen experimente-
'en. Om bijvoorbeeld eens een „duur" stuk
een „hoog" stuk op het repertoire te
"Unnen nemen. Of een beroeps-regisseur
kunnen arrangeren. Wij komen dik-
Wijls voor onvoorziene uitgaven te staan
Dus mogen wij er ook gerust voor zorgen
dat onze kas er behoorlijk bij staat.
Daar gaat het hier ook helemaal niet
slist te moeten overhouden"! Van er dus
beslist iets op te moeten verdienen. Of
dit nu voor ons persoonlijk genoegen be
doeld is of voor de kas.
Deze mentaliteit is uit den boze. En toch
komt deze mentaliteit heel veel voor.
Vooral als wij ergens anders gaan spelen
Voor wie gaan wij nu eigenlijk ergens
anders spelen? Voor ons zelf, voor ons
eigen plezier, uit vrije-tijds-besteding of
voor die andere mensen?
We hebben vorige maal gezien, dat een
uitvoering van het door ons ingestudeerde
stuk niet eens tot het wezenlijke van onze
vrije-tijds-besteding behoort. Het is mooi
als ie uitvoering er bij komt Ook de uit
voering zelf is een vrije-tijds-besteding. En
de uitvoering betekent een stimulans en
een bekroning voor en van onze inspan
ning.
De uitvoering is dus zelf al een beloning
en wel een hele grote beloning. En toch.
hoe dikwijls komt het niet voor. dat wii
er een fuifje van over willen houden? Of
een dagje uit?
Is het ooit al eens in ons opgekomen,
om zelf financieel bij te dragen vour on
ze vrije-tijds-besteding? Elke vrije-tljds
besteding kost geld. Sommige heel veel
geld! De muziekbei ifening kost heel veel
geld. We moeten daarvoor lessen nemen
en instrumenten aanschaffen. Niemand
die ons dat geld verschaft. Geen over
heid, geen publiek Alles moeten wij zeif
betalen. Misschien juist, dat wli deze be-
lefening daarom zo waarderen. De be
oefening van de schilderkunst kost veel
geld. Ook weer dure lessen, materiaal
en geen overheid of publiek dat ons be
taalt. Zelfs de meest eenvoudige vrije-
tijds-bestedingen kosten geld. Noem maar
op: vissen, sport, biljarten tuin'°ren,
zamelen enzovoorts Het geeft ook niet,
dat wij een bepaald gedeelte van ons in-
iomen aan dergelijke activiteiten beste
den. We hebben ze nu eenmaal nodig.
Om ons fris te houden. Om het even
wicht in ons te bewaren. Ze komen ons
werk ten goede, dus zijdelings ook weer
ons inkomen.
Maar over de beoefening van het to
neel hebben wij plotseling heel andere
opvattingen. Het staat voor ons vast. dat
zij evenzeer een vrije-tijds-besteding is als
de beoefening van de muziek en schilder
kunst, etcetera en wel een zeer hoog
staande vrije-tijds-besteding. waaraan wij
onnoemelijk veel voor onszelf kunnen
hebben, maar dat zij financiële offers
voor ons kan meebrengen, dat is nog
nooit in ons opgekomen.
Het publiek betaalt immers alle onkos
ten Wij zijn al zo aan dit idee gewend
geraakt, dat een tegenovergestelde me
ning ons eenvoudig als belachelijk voor-
k°Een kas-tekort zal nooit of bijna nooit
op de spelers verhaald worden, die toch
het meeste genoten hebben en er net
meeste van geleerd, neen..-. voor een
kas-tekort probeert men andere bronnen
aan te boren of men probeert bet met
een volgende voorstelling goed te maken
M.i. een volkomen verkeerde mentali
teit, die de beoefening van het toneel als
vrije-tijds-besteding niet ten goede komt
Over een behoorlijke kas moet men al
tijd zien te beschikken. Maar de kas
moet m i on de eerste olnats door ie
spelers zelf gemaakt worden! De beoe
fening van het toneel is een zeer hoog
staande vriie-tijds-besteding, waaraan
men voor zich zelf persoonlijk heel veel
hebben kan dus mag zij gerust ook wat
kosten. Minstens evenveel als de beoefe
ning van de muziek en de schilderkunst,
Een geregelde behoorlijke contributie zal
de waardering zeker doen stiigen. En
tenslotte mag men ook het publiek in
de onkosten doen bijdragen (dus niet voor
hun amusement laten betalen!), omdat
anders de kosten voor ons persoonlijk te
hoog zouden worden. Het publiek geniet
in zeer vele gevallen toch ook van ons,
Als wij maar nooit uit het oog verlieze
dat wij van een uitvoering altijd nog veel
meer genieten dap het publiek! Daarvoor
is onze beoefening van het toneel nu een'
maal een vriie besteding!
°m. Het gaat om de mentaliteit van „be- i honden houden, grammofoonplaten ver-
van Londen is onlangs door Major
Gwilyn Lloyd-George de Britse minister
van binnenlandse zaken, het nieuwe hoofd
kwartier van de Rank. Organisatie ge
opend. een der grootste gebouwen, die
sinds de oorlog in de Britse hoofdstad
zijn verrezen.
Norman Kransna. die enkele weken ge-
leden in Parijs greed is gekomen met de
opnamen voor de film „The Ambassa
dor's Daughter" waarin Olivia de Ha-
villand en Adolphe Menjou de hoofdrol
len spelen is één van de weinige, onaf
hankelijke producenten, die werkelijk on
afhankelijk is. Niet alleen produceert hij
zijn eigen films, maar hij schrijft ook
met assistentie het scenario en voert
zelf de regie.
Kransna vreest, dat de komedie op
ernstige wijze in discrediet is geraakt
'„Niemand" aldus heeft hij verklaard
„heeft meer bewondering voor O'Neill.
O'Casey en Arthur Miller, maar ik heb
ook respect voor Molnar. Shaw en
George Kauffman. Als het nu alleen maar
de werkelijk grote tragische auteurs wa
ren, die werden geprezen, zou ik er vrede
mee hebben. De tegenwoordige critici
schijnen echter hun hart te hebben ver
pand aan iedereen, die volgens een tra
gische formule schrijft en koesteren min
achting voor hen. die hun krachten ip
een komedie beproeven. Men ziet. volko
men het feit over het hoofd, dat iemand
iets diepzinnigs kan zeggen op een luch
tige en niet op de pseudo-tragische,
zwaarwichtige manier die aan de orde
van de dag is. Ik heb ook serieuze films
geschreven zoals „Fury", een studie van
de lynch-wet. die door Fritz Lang is ge
regisseerd. maar ik geef er nu de voor
keur aan om. wat ik te zeggen .heb, op
een komische manier te zeggen".
Dr. P. ff. Ritter Jr.
schrijven. Ook dr. Ritter is altijd in be
slag genomen geweest door zijn kranten-
werk en toch heeft hij op velerlei ter
rein scheppend werk verricht. Verschei
dene notities over De Meester zouden
op zijn eigen werkzaamheid kunnen slaan
al is hij een totaal andersgeaarde per
soonlijkheid.
Het scherpst van al leert men de schrij
ver als mens, denker en kunstenaar ken
nen in zijn herinneringen aan Geerten
Gossaert (professor Gerretson), die een
grbte invloed op hem heeft uitgeoefend.
Gossaert, zoals bekend geen zacht
heelmeester! ontzag geen heilige huis
jes en spaarde zijn vriend niet. Maar
Ritter verdedigde zich. Wat hij hierover
zegt, karakteriseert hemzelf evenzeer als
zijn vriend. „Het antagonisme, dat er be
stond tussen ons. verhevigde de vriend
schap. Want ik verweerde mij fel en de
ze strijdbaarheid gaf diepte aan onze dis
cussies". Dit tekent de kern van deze
vriendschap.
Respect voor dc tegenstander
Uit de notities over Dirk Coster, de
veelverguisde, treedt een andere voorna
me karakterei genschap van dr. P. H. Rit
ter Jr. naar voren: zijn onverbrekelijke
trnnw zo nodig tegen de stroom in. Dr.
Ritter houd van een vormelijkheid, die
óiyi heoft en toci. niet leeg is. Hij sci.ept
daar een zekere afstand door, die echter
allerminst een natuurlijke vriendelijkheid
en warmte uitsluit. Wie eenmaal zijn
vriendschap bezit, kan op hem rekenen!
Maar niet bewondering of slaafse instem
ming zijn de sleutels tot zijn hart; wèl:
oprechtheid en de dranir naar weten,
doorgronden en bewonderen.
Zo kon het gebeuren dat de felste te
genstanders tot zijn beste vrienden be
hoorden. Dr. Ritter had respect voor hun
eerlijkheid. De passage over zijn verhou-
Alec Guinness
ie mannelijke ster
n Sandy" Mac
cendrjck's kom--
sche „thriller"
.The Ladykillers"
die weigerde zich
op zijn reis naar
Amerika waar
hij, zoals gemeld
met Grace Kelly 'n
een film optrad -
te laten fotografe-
ren zonder pruik,
heeft bij zijn te
rugkeer in Enge
land geweigerd de
ALEC GUINNESS
antwoorden, die door de journalisten op
hem werden afgevuurd.
Er gaan namelijk sombere geruchten,
dat het Engelse filmbedrijf deze grote
acteur en komiek wel eens zou kunnen
verliezen. De dood van Sir Alexander
Korda bij wie hij onder contract stond,
heeft hem namelijk de vrijheid hergeven
engagementen in Hollywood aan te ne
men Na zijn terugkeer in Engeland had
hij In een film van Korda moeten optre
den, maar dat zal nu vermoedelijk wel
niet doorgaan.
Verleden week dinsdag toog Guinness
met een hoge hoed op. naar Buckingham
Palace om uit handen van de koningin
moeder de onderscheidingstekenen van
„Commander of the Order of the British
Empire" te ontvangen, die hem verleden
jaar juni bij gelegenheid van de verjaar
dag van koningin Elizabeth waren toe
gekend.
Intussen is Jack
Hawkins, een an
dere bekende E:.
gelse filmste.
met de „Queei
Mary" naar Amt
rika gereisd or:
in New Yore
voor de NBC-te
levisie met Claire
Bloom en Judith
Anderson op H
treden in het
stuk ..Caesar ano
Cleopatra". da'
op 5 maart a .-
zal worden uitge
zonden. Aange
zien Hawkins sa
men met, de
Australische actrice Margaret Johnston
optreedt in de film „Touch and go"
JACK HAWKINS
wordt hij begin april weer in Engeland
terug verwacht.
Sandy" Mackendrick de regisseur van
.The Ladykillers", die per vliegtuig
reisde, is nog eerder dan Hawkins in Je
Verenigde Stateb aangekomen waar hij
op 20 februari in New York de première
heeft bijgewoond van zijn nieuwste film
Operatie Mackendrick". die op het ogen
blik volop aan de gang is, houdt de voor
naamste regisseur van de vroegere Fa-
ling-studio's voortdurend bezig met dag
blad-, tijdschrift-, televisie- en radio
interviews.
Voor het eerst sinds 1953 gaat Charles
Chaplin weer een film maken, die „The
King in New York" zal heten. Hij heeft
zelfs al een tegenspeelster gevonden: de
25-jarige Britse actrice Dawn Adams, die
gehuwd is met de Italiaanse prins Vit-
torio Massimo.
Verleden week heeft Chaplin, die be
vriend is met de Massimo's hij was
in 1954 aanwezig bü hun huwelijk het
echtpaar in zijn Zwitserse woning te Ve-
vey ontvangen, waarbij de plannen voor
de film werden besproken en de rollen
verdeeld, hoewel er toen nog geen spra
ke van was. wie de vrouwelijke hoofdrol
zou spelen.
Het verbaal van de film, dat door
Chaplin zelf is geschreven, vertelt de lot
gevallen van een monarch van een klein
land, die wordt onttroond na te hebben
geprobeerd de levensomstandigheden van
zijn onderdanen door middel van atoom
energie te verbeteren. De koning gaat
daarop naar New York om er financiële
hulp te vragen, maar word' ervan be
schuldigd communist te zijn.
ChapUn hoopt met de opnamen voor
de film die in Italië zal worden geprodu
ceerd, in april te kunnen beginnen.
Voor de in Sussex geboren Dawn
Adams is dit dè kans van haar leven
Voor „Limelight" Chaplin's laatste film
werden proefopnamen van haar gemaakt
„Ik deugde echter niet voor de rol" ver
klaarde Dawn Adams zelf. „Het was een
diepe teleurstelling".
Claire Bloom, die in 1952 nog. een on
bekende actrice was. kreeg in haar plaats
de rol en werd met één slag een we
reldberoemde ster.
Illustratie uit De Muze zwerft door
Nederland, het jeugdgeschenk van
de boekenweek.
ding tot Marsman is, zoals ik hierboven
reeus zeide, ontnuiienü en zo oelaugujk,
„Het meest in het oog springende ver
schilpunt tussen het jongere geslacht en
mij" aldus dr Ritter op pagina 49 van
„Ontmoetingen met schrijvers" „spe
ciaal met de FORUM-groep, heeft gele
gen in de wijze van waardering van een
boek. Ik was geneigd het kriterium toe te
passen, dat ieder boek moest worden ge
toetst aan datgene, wat als het beste be
schouwd kon worden in zijn eigen aard.
Dit brengt met zich mede een misken
ning van het niveau-verschil in de litera
tuur, een veronachtzaming van de hiër
archie der waarden. Dit bracht de pen
nen tegen mij in beweging.
„Ik kwam lijnrecht in strijd met de
nieuwe gedachte, dat het niveau de norm
was, waaraan de letterkunde moest wor
den beoordeeld en dat men niet op zoek
moest gaan naar de persoonlijkheid, die
er zich in uitspreekt. Het was Marsman,
die zich het sterkste tegen mijn toenma
lig standpunt verzette in fulminante en
misprijzende artikelen. Wij vochten de
strijd niet alleen uit in de pers. maar ook
in persoonlijke ontmoetingen. Ik kende
Marsman van vóór de vete en toen ik
hem uitnodigde tot een geestelijk vuistge
vecht kwam hij op. Hij liet nooit iets lig
gen; wanneer er te strijden viel, was hij
aanwezig".
,En zo heb ik herinneringen aan een
onvergetelijke vriendschap, die was opge
bouwd uit vijandige motieven. Wij zijn
lange avonden samen geweest onder een
goed glas wijn, avonden, waarin wij el
kaar de huid vol hebben gescholden en
tegelijk genoten van de verdieping der
problemen. Wij scheidden, laat in de
nacht, met een laaiende haat en met een
hartelijke handdruk".
Als wij tenslotte nog opmerken welk
een grote weerklank Clare Lennarts na
tuurlijke eenvoud en Anton van Duinker-
kens ronde hartelijkheid in dr. Ritter heb
ben gevonden, omdat deze deugden hem
lief zijn, dan is het portret van dr. P. H.
Ritter Jr, zoals dat zich weersniegelt in
zijn ontmoetingen met anderen vrijwel
compleet. Natuurlijk is het niet uitsluitend
een samenstel van de goede eigenschap
pen dergenen, die zijn pad hebben ge
kruist; het zou dwaas zijn dat te beweren.
Maar het is een onweerlegbaar feit, dat
zij in meer of mindere mate in hem aan
wezig zijn.
Zij maken hem tot een man, die licht
kwetsbaar is; vaker dan het verkwikken
de open gevecht zijn domme, achterbak
se aanvallen in de rug zijn deel geweest.
Maar In deze man met zijn wijsgerige in
slag leven de idealen zo sterk, dat zij hem
blijven voeden met overtuigingskracht.
Dankbaar nog te mogen leven en wer
ken, zet dr. P. H. Ritter Jr. zijn arbeid
voort. Een gesprek met hem in de stille
werkkamer van zijn Utrechtse woning is
voor iedere jongere een krachtige aan
sporing. Dr. Ritter heeft nog vele plan
nen; een grote roman, een uitvoerig boek
met herinneringen en er staat nog het
een en ander op stapel. Ook is er de vu
rige wens van de 73-jarige om te docto
reren in de wetenschap, die hem zijn le
ven lang gefascineerd heeft en waarin
zijn vader hoogleraar was: de wijsbegeer
te!
bij de opening van Rank's nieuwe hoofdkwartier aan de Belgrave Road in
Londen, was er een cocktail-party voor de filmsterren. Van links nutr
rechts: Anne Paige, Anthony Steel, Belinda Lee, Jan C.armichael, Susan
Beaumont, Donald Sinden en Maureen Swanson.
De bekroningen van de British Film
Academy zijn van de week bekend ge
maakt. Daarbij werd de Shakespeare-
film „Richard III" van Sir Laurence Oli
vier aangewezen als de beste Engelse
film en tevens de beste film van 1955.
Bovendien kreeg Olivier zelf d bekroning
als de beste Britse acteur wegens zijn
spel in „Richard III".
In Amerika worden de jaarlijkse film-
onderscheidingen, de zogenaamd Oscars
pas op 21 maart a.s. bekend gemaakt
maar intussen zijn al vers'1 -idene na
men van acteurs en films genoemd, die
voor deze onderscheiding in aanmerking
zouden kunnen komen. Zo is James Dean
de veel belovende 24-jarige acteur, die
op 30 september van verleden iaar bil
een auto-ongeluk om het leven ,kwam
kandidaat gesteld voor een Oscar wegens
zijn spel in de film „East of Eden". Ook
Ernest Borgnine komt in aanmerking
voor een Oscar wegens zijn rol als de
-•lagersknecht in de film „Marty". Susan
Hayward en Anna Magnani ebben gelij
ke kansen om tot beste actrice van 1955
te worden uitgeroepen, De eerste wegens
haar rol als de drankzuchtige zangeres
in de film „I'll cry tomorrow" de twee
de voor haar rol in .The Rose Tattoo".
De Britse regissem Davi<j Lean maakt
-•n te worden 'gerennen tot bes
te regisseur voor zijn film „Summer Mad
ness" Wegens haar spel in deze film
zou Katherine Hepburn Susan Hayward
en Anna Magnani wel eens naar de
kroon kunnen steken.
Als beste acteurs naast Borgine en Dean
worden genoemd: James Cagney als
de gangster in „Love me or leave me"
Frank Sinatra als de man. die verslaafd
is aan verdovende middelen in „The Gol
den Arm" en Spencer Tracy, de éénar-
mige wreker in „Bad Day at Black Rock".
Op de lijst van films, die in aanmer
king komen voor een Oscar, staan o.a.
„Love is a many splendored thing",
„Marty", „Mr Roberts", „Picnic" en
The Rose Tattoo".
Behalve David Lean hebben ook John
Sturges, regisseur van „Bad Day at
Black Rock", Elia Kazan met „East of
Eden", Delbert Minn met „Marty" en
Jushua Logan met „Picnic" kans om in
aanmerking te komen voor een onder
scheiding.
