Nieuws uit STAD en OMTREK
beter
van
roomboter
BIOSCOOPPROGRAMMA'S
Bas Vlugman's laatste match
v.
OUDE TIJD
St.-ELOY hield jaarvergadering
f WA L DO-TA X O
öuer de
am
R.-K. KRAAMVERZORGSTER
De Sociale School van de KAB bekeek:
Vit die goede
Naamloze borrel
PIANO'S
HOUTMAN
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Katholieke Gezinszorg
K.V.P.-forum op
16 maart
Burgerlijke Stand
Praatavond
r.-k. Vrouwengilde
Passage Theater
Als Excelsior '20 weer gaat voetballen
Monopole Theater
KETHEL
ZATERDAG 10 MAART 1936
NSC
PAGINA 2
67570—69915
V
koop 'n pakje extra voor de zondag!
Johnny knapt het op
ml
-
„Het meisje en de cowboy"
OORZAAK VAN FIETSEN
DIEFSTALLEN
BODE-GIDS
VERGADERING VAN DE
ORANJEVER. „WILHELMINA"
NU HET LENTE GAAT WORDEN.
TENTOONSTELLING
KUNSTNIJVERHEID UIT
EIGEN BEZIT
JUBILEUM
BALDADIGE JEUGD
HET VRAAGSTUK VAN DE
LOONSVERHOGING
liet economische
gezichtspunt
BALKENGAT
NED VR 4 OHTKW! RKT
(Vervolg Stadsnieuws elder?
in dit blad)
In het gebouw van de r -k. Arbeiders
beweging hield gisteravond de Katholie
ke Metaalbewerkersbond „St.-Eloy" haar
jaarvergadering. Dar het zo'n rustige ver
gadering is geworden, zonder opgewon
den vragenstellers en rumoerige debatten
mag worden gezien als een bewijs voor
de rust welke er onder de katholieke me
taalbewerkers en in het algemeen onder
onze arbeiders heerst. Het is deze rust en
discipline de districtsbestuurder van de
metaalbewerkers, de heer Berbé sprak
hierover, later op de avond die ons
land er na de chaotische oorlogsjaren
er zo snel bovenop heeft gebracht, ja, die
eigenlijk de conditio sine qua non is ge
weest van ons economisch herstel.
Wanneer de Nederlandse arbeiders in
de jaren onmiddellijk na de bevrijding
het oor hadden genegen naar een
groepering, welke de tijd gekomen achtte
om eisen te gaan stellen, eisen in een tijd.
waarin er niet eens voldoende brood op de
plank was, laat staan een verzkerd wel
vaartspeil was bereikt, dan zou de econo
mische wereldopbouw in ons land veel
langer hebben geduurd en waarschijn-,
lijk zelfs nooit een feit geworden zijn.
De Berbé wees erop dat de arbeiders
met betrekking tot de crisis in de Stich
ting van de Arbeid niet geduldig genoeg
kunnen zijn en dat zij steeds weer bereid
moeten zijn om het verbroken contact te
herstellen, omdat er voor de arbeiders
zo ontzaglijk veel van afhangt: de wel
vaart van miljoenen. Het is niet zo bijs
ter moeilijk om met stakingsvlaggen te
zwaaien, doch moeilijker is het om door
verstandelijk overleg en zonder het ge
luk van vele gezinnen in de waagschaal
te stellen, daar te komen waar men ko
men wil.
Aan de inleiding, die eigenlijk geen in
leiding was, van de heer Berbé gingen de
gebruikelijk jaarvergaderingsagendapun
ten onder de hamer door, zoals de ver
slagen van penningmeester en secretaris
en een woord van de voorzitter. Vooral de
penningmeester, de heer J. A. Leenders,
kreeg een grote pluim op zijn hoed voor
bet verdienstelijke werk, dat hij in het af
gelopen jaar heeft verricht.
De geestelijk adviseur van „St.-Eloy",
kapelaan Oudshoorn, sprak over het ge
zag in het gezin, dat hij vergeleek met
het gezag in de bond en wekte de aan
wezigen op tot trouwe steun aan het be
stuur. wanneer het gaat om de uitvoering
van genomen besluiten. Hierbij sloot de
districtsbestuurder zich aan, die we op
wees, dat het helemaal niet uitgesloten
is, dat juist door de crisis in de Stichting
van de Arbeid de vakbonden in moei
lijkheden komen, grote moeilijkheden zelfs
en hiij vroeg de leden met klem om juist
dan de door hen zelf vooruitgeschoven
bestuurders niet alleen te laten staan,
doch hen in alles trouw te steunen.
Hij werd even ter sprake gebracht, de
naamloze borrel. Op de bijeenkomst, door
de burgemeester in verband met het
nieuwe café-restaurant belegd. Er verhief
zich een spreker, die graag had willen
zien. dat daar aan de Maasboulevard,
waar Schiedam, de jeneverstad, zich langs
het rivierfront op waardige wijze met een
modern gebouw zal presenteren, alle mer
ken der Schiedamse distillateurs zouden
word»n geschonken. Althans, hierop
kwam zijn betoog zo ongeveer neer.
Nu is zoiets bij een zakelijke exploita
tie door een N.V. niet goed mogelijk.
Ten slotte is toet de exploiterende brouwe
rij, die haar leveranciers kiest. Ze schenkt
dan de z.g. naamloze borrel, mitsgaders
de merken, welke ze in huis wenst te
hebben.
De vraag werd vermoedelijk ingegeven
door de wijze, waarop het initiatief voor
Schiedams aanwinst tot stand kwam.
Dit initiatief is van het gemeentebestuur
uitgegaan. Onwillekeurig ziet men er een
soort vlagvertoon in. Vlagvertoon van de
jeneverstad, die Schiedam toch nog steeds
is.
Maar de gemeente trekt zich uiteraard
als het op de exploitatie aankomt terug,
al blijft ze door haar aandelen belang
hebbende. Feitelijk wordt toet bedrijfsleven
in meer of mindere mate eigenaresse,
al is de gemeente door haar garantie
voor de vier ton toch weer direct geïn
teresseerd.
Dit is volstrekt geen nieuwe figuur.
Het zou zelfs geen nieuwe figuur langs
het rivierfront zijn geweest, indien de ge
meente Schiedam er geheel uit eigen
middelen een café-restaurant had laten
neerzetten en het ging verpachten. Dit
is reeds de vorige eeuw te Rotterdam
gebeurd. Daar werd. toen de z.g. Heuvel
ofwel Bult bij het Park was aangelegd,
door de gemeente het bekende Bellevue
gebouwd.Dit Bellevue is nog steeds ge
meente-eigendom en het wordt ook door
de gemeente beheerd. Ten behoeve van de
,,E 55" zijn nog grote bedragen besteed
aan uitbreiding en modernisering.
Schiedams gemeentebestuur hieeft zijn
initiatief kennelijk meer in de richting
gestuwd, zoals het ook te Vlaardingen
werd ontplooid. Ook daar was de burge
meester gangmaker en slaagde hij er in,
het bedrijfsleven er voor te interesseren.
Er zal dus aan de Maasboulevard - voor
de vergunning werd een aparte wijk ge
creëerd, met één enkele vergunning, voor
het nieuwe etablissement bestemd
„in principe" een naamloze borrel worden
geschonken. Maarde klanten zullen
toch ook wel vragen naar het produkt, dat
hun tong het meest streelt....
DAMWACHTER
NIISUW EN
BESPEELD
Singel 114-118 Schiedam - Tel «8871
QAAAIAO VOO» tCMHOAK IV O—S"»,*'»
78ste Jaargang No. 23016
DAM 18
SCHIEDAM
TELE POON 66 152
POSTREKENING NR. 5 9 0 9 4 3
ADVERTENTIES
f 0.15 per mjn.-hoogte. Bij con
tract speciale tarieven.
INGEZONDEN MEDEDELINGEN
f 0.30 per m.m.-hoogte. Bij con
tract speciale tarieven.
KAMPIOENEN
boit 20 woorden f 0.50 bij vooruit
betaling. Elk woord meer 3 ct.
Maximum 60 woorden.
Alle advertentie-orders worden
gestoten en geplaatst overeen
komstig die Regelen voor het
Advertentiewezen.
ABONNEMENTEN
f 8.25 per kwartaal, f 2.15 per
maand en f 0.50 per week.
Voor velen zal het werk, dat verricht
wordt door de Kath. Gezinszorg niet on-,
bekend zijn, aangezien sinds de oprichting
ruim 1000 gezinnen door onze stichting
zijn geholpen.
Op het ogenblik beschikt men over 14
gezinsverzorgsters, die de taak van de
moeder overnemen bij ziekte. Dit aantal
is te klein voor Schiedam. Het bestuur
tracht dit op te voeren tot 20. De gezins
verzorgsters hebben een speciale oplei
ding gehad, die 6 maanden duurt en
waarbij aandacht besteed wordt aan de
persoonlijkheidsvorming, want naast de
huishoudelijke bekwaamheid moeten zij
vooral pedagogisch en sociaal geschoold
zijn om de taak van de moeder te kun
nen overnemen. De kosten van deze oplei
ding komen geheel ten laste van de
plaatselijke stichtingen.
Dat het gezinszorgwerk een voorname
plaats ineemt in het maatschappelijk le
ven blijkt uit de subsidiemaatregelen, die
door Rijk en Gemeente genomen zijn om
dit werk in stand te houden. Beiden sub
sidiëren tot ten hoogste 25 pet van de
salariskosten en de sociale lasten. De res
terende 50 pet moeten gedekt worden uit
andere inkomsten.
Aangezien de gemiddelde kosten per
verzorgingsdag, na aftrek van de subsidies
circa 5.00 bedragen en in het afgelopen
jaar .3000 verzorgingsdagen door de ge
zinsverzorgsters zijn gemaakt is het wel
iedereen duidelijk, dat een beroep op Ka
tholiek Schiedam niet ongemotiveerd is,
waarbij nog komt, dat dit door ons EENS
IN DE DRIE JAAR gedaan wordt.
De gemiddelde bijdrage van het gezin
was over 1955 2.per dag en het zou
onverantwoord zijn indien de gezinnen,
die gezinszorg ontvangen nog zwaarder
belast worden want ziekte in het gezin
brengt toch zoveel kosten met zich mede.
Zondag a.s. zal op de parochianen van
Frankenland, Bijkerk en de Havenkerk
een beroep worden gedaan door het hou
den van de driejaarlijkse collecte, waar
van de opbrengst ten bate zal zijn van het
gezinszorgwerk in Schiedam.
Naast de financiële zijde wordt de aan
dacht van de moeders gevraagd om
wanneer een dochter wat voor het werk
voelt dit te stimuleren. Zonder een an
der beroep af te keuren, kan men met
stelligheid vast stellen, dat een meisje,
dat zich beschikbaar stelt voor dit werk
meer voldoening zal vinden dan in ande
re beroepen, en dat er voor een huwelijk
geen beter voorbereiding bestaat dan een
paar jaar gezinszorgwerk.
De salariëring behoeft geen bezwaar te
zijn aangezien sinds 1 januari 1956 het
salaris van een gediplomeerd gezinsver
zorgster 140.tot 220.per maand
bedraag al naar gelang de diensttijd en
voor een gezinshelpster bedraagt dit 35.-
per week.
Zaterdagsmiddags en 's zondags zijb
de meisjes vrij en de werktijden zijn zo
danig vastgesteld, dat een behoorlijke ont
spanning mogelijk is.
Zoals men reeds zal hebben vernomen,
komt het K.V.P.-forum op vrijdag a.s. in
Arcade om vragen te beantwoorden, die
leven onder de Schiedamse katholieken.
In verband met de organisatie van dit
forum, dat graag de vragenstellers vol
komen bevredigt, heeft men verzocht
eventuele vragen tijdig in te leveren.
Belanghebbenden worden er op gewe
zen, dat de bedoelde vragen a.s. maandag
uiterlijk op naam dienen te zijn ingele
verd bij een der volgende adressen: P.
Over de Vest, Strijensestraat 58a; G. Ver
ver, West Frankelandsestraat 63b; J.
Merwijk, Wattstraat 22b; P. de Schau-
wers, Schiedamseweg 178.
Vragen, die later dan maandag binnen
komen, zullen niet meer in behandeling
kunnen worden genomen.
Heeft u vragen? Kom er mee voor
dag. Nu is uw kans.
de
in het praktische leven herhaaldelijk mee
te maken krijgt. Het is goed hiervan iets
af te weten. Alle leden worden uitgeno
digd ook zij die vorige keer niet konden
komen om maandag de zaal van het Wit-
Gele Kruis gebouw te vullen.
GEBOREN: Kornelis z.v. K. Bol en G.
Sluijters; Adrianus z.v. P. Maasdam en
M. Kooij; Geertien J. d.v. G. van Log-
chem en C. W. J. Vlasveld.
OVERLEDEN: M. H. Blom 67 jr.; J.
C. Nientied 72 jr. vr. v. J. M. Huisman;
C. Brussaard 72 jr.; A. van Tilborg 56
jr.; A. J. van Geloven 55 jr.; H- van
Soest 85 jr. wed. v. R. Zijlstra.
Publlkailat Hat Naderlands Zulvelburaau Grsvanhaga
8 102
Maandagavond om half acht zal kap.
de Greef voor de leden van het r.-k.
Vrouwengilde een godsdienstige praat
avond houden.
Vorige keer heeft kap. de Greef ver
teld „Hoe kon het protestantisme ont
staan". Zijn inleiding over de tijd van
Luther en de toestanden in de Kerk, die
hebben bijgedragen tot de noodlottige
scheuring, was voor vele dames een
openbaring, die veel verklaarde van wat
zij nooit hadden begrepen. Deze avond
sluit bij de vorige aan. Kap. de Greef
zal verder op deze stof doorgaan en er in
slagen het inzicht te verdiepen. Het on
derwerp voor maandag is: „Het verschil
van opvatting tussen katholicisme en Pro
testantsisme".
Dit gaat over meningsverschillen die
ook vandaag nog bestaan, en waar men
Voor hen die van het Amerikaanse
stripverhaal houden, voor de liefhebbers
van super „he-man" verhalen draait er
deze week in het Passage Theater een
film om van te watertanden en te tand
wateren: „JOHNNY KNAPT HET OP"
Eddy Constantine, die zich een naam
heeft verworven als „ruige jongen", gaat
in deze rolprent nu eens niet als Lemmy
Caution, de man van de geheime dienst,
maar als doodgewoon Johnny, een jongen
die geld nodig heeft, een bende wapen
smokkelaars te lijf gaat in een of andere
kleine Zuid-Amerikaanse staat. Te lijf is
het ware woord, want vereerders van
dit genre films weten, dat Eddy Constan
tine het liefst met zijn vuisten vecht eri
er vallen in deze film dan ook rake klap
pen. Zoveel, dat we gewoon de tel zijn
kwijtgeraakt. Hoe raak of dde klappen
wel zijn, kan men beluisteren bij de spes
patriae in de zaal, die bij elke klap en
thousiast méé-dreunt „Bens. rang, oeiiii!"
Er gebeuren krasse staaltjes in de film,
zoals een levensgevaarlijke race tussen
een ambulance wagen met Johnny, zijn
vriend en een lijk en een koppeltje mo
toragenten, een ijselijk gevecht op de om-
OUOI
GtNEVIR
Na twee maanden winter-pauze gaat
ook Excelsior '20 weer voetballen. Het
eerste elftal speelt een thuiswedstrijd te
gen het Haagse Archipel, waartegen in
de eerste ontmoeting, het begin van deze
competitie, met 22 gelijk werd gespeeld.
Hoe zal de conditie van de Excelsioranen
na de lange pauze zjjn?
Dit wordt de afscheidswedstrijd van
Bas Vlugman, de aanvoerder en jaren
lang de voortreffelijke reehtback. Een
Excelsioraan in hart en nieren, zonder
wie wij ons het eerste elftal eigenlijk
niet kunnen voorstellen. Bas liep al ja
ren rond met het plan om zijn schoe
nen aan de wilgen te hangen; en nu hij
enkele weken geleden getrouwd is voert
hij dit voornemen uit. Morgen zal hij zijn
officiële afscheidswedstrijd spelen en
vooraf om 2 uur worden gehuldigd.
Het verdere programma luidt: Excel
sior 2DHS 2 om 12 uur. DHS 3Excel
sior 3 om 12 uur, Excelsior 4. DCL 3 om
12 uur, VOC 5Excelsior 5 om 12 uur,
Fortuna 7Excelsior 6 om 12 uur. Xerxes
10Excelsior 7 om 12 uur. Excelsior 8
DCL 4 om half 3.
loop van een heuselijke vuurtoren, waar
bij de verliezer (niet Johnny natuurlijk)
over dc ommuring duikt, waarna men het
slachtoffer langs de hele vuurtoren om
laag ziet schuiven.
Er moet nog heel wat gevochten wor
den voordat alle bozë mannen zijn uitge
roeid, er vallen heel wat doden, maar
mag de stoere Johnny-Eddie dan toch de
knappe Gina (niet ons aller Gina, maar
de blonde May Britt) in zijn armen hou
den, voorgoed.
Wie het bovenstaande gelezen heeft, zou
tot oordeel kunnen komen „een doodge
wone knokfilm dus", maar dat is toch
niet weer niet helemaal waar. De span
ning is knap bedacht en uitgewerkt, fil
misch is deze rolprent ook lang niet kin
derachtig en de maker (John Berry)
heeft vele afgezaagde trucs voor dit soort
films weten te vermijden. Hier en daar
kan men zelfs van een vondst spreken.
(K.F.C.-keuring: volwassenen).
De titel geeft onmiddellijk aan, waar de
film zich afspeelt, die in het Monopole-
Theater tot en met a.s. maandag draait.
Hier volgt de inhoud:
1865 In Nieuw-Mexico voeren de
laatst overgebleven Zuidelijken nog een
querillastrijd, terwijl deserteurs zowel
van de Unie als van de Zuidelijken plunde
ren en brandschatten. Men weet dat een
Zuidelijke troep in dit gebied opereert,
doch de juiste verblijfplaats is niet be
kend.
Washington heeft een van zijn beste ge
heime agenten, Majoor Jeffers, erheen
gestuurd. Hij geeft zich uit voor veekoper,
waardoor hij in staat is door het land te
reizen zonder argwaan op te wekken.
Jeffers vindt het begin van een spoor
in de „Golden Trail" bar, als Gil Kyle,
een cowboy die geweigerd heeft partij te
kiezen, door de Sheriff van moord be
schuldigd wordt. Candace, een zangeres,
sympathiseert met de Zuidelijken, en zo
wel Gil als Jeffers horen, dat zij een code-
boodschap ontvangt van de vreemdeling,
enkele ogenblikken voor deze wordt ver
moord. Candace kan Gil's onschuld be
wijzen, maar verdwijnt uit de stad om de
code-boodschap door te geven aan een
boer, Carson genaamd. Niet in staat de
Sheriff zijn onschuld te bewijzen, ont
vlucht Gil met Jeffers' hulp en gaat Can
dace achterna.
Hij is van plan haar naar de stad
terug te brengen, doch zij haalt hem
ertoe over eerst haar boodschap te laten
afgeven. Als zij op de ranoh van Carson
aankomen, zien zij, dat deze vermoord is.
Candace zoekt wanhopig naar enige aan
wijzing voor haar volgende contactpost,
want de boodschap moet naar de Zuidelij
ke troepen worden doorgegeven. Gil vindt
deze tenslotte op de halsband van een
hond, die toebehoort aan de Lazy Y, een
ranch enige mijlen verderop, in het bezit
van een zekere Barrett.
Candace vertrekt zonder dat Gil het
merkt, om Barrett op te zoeken.
Ondertussen verschijnt Jeffers, die Gil
gevolgd is omdat hij vermoedt dat deze
hem op het spoor van Vandace kan bren
gen. Hij vertelt Gil, dat hij aan de kant
van de Zuidelijken staat en zekerheid wil
hebben, dat zij de boodschap aflevert.
Eerst gelooft Gil hem niet, doch tenslotte
maken zij een afspraak: Gil, die vermoedt
waar Candace heen is, stemt toe Jeffers
daar naaf toe te brengen.
Als de twee mannen de Lazy Y be
reiken, bemerken ze dat Candace weer
vertrokken is. Barrett en zijn vrouw wei
geren enige inlichting te verstrekken,
want ze zien hen beiden voor Unie-spion
nen aan, doch hun dochtertje vertelt in
haar onschuld, dat haar vader een
Indiaanse pop aan Candace heeft gegeven
Gil en Jeffers gaan nu weer verder op
zoek.
Candace valt in handen van twee huur
lingen van Fort Jackson, maar wordt
door Gil en Jeffers bevrijd. Ze rijden
dan met zijn drieën naar de handelspost,
die het hoofdkwartier blijkt te zijn van
kol. Lamartine van de Zuidelijke troe
pen. Candace levert haar code-boodschap
af, die gegevens omtrent een Unie goud
transport onthult. Dan verneemt zij van
Jeffers, dat Lamartine en zijn troepen
Zuidelijke afvalligen zijn, die plunderen
om zichzelf te verrijken. Lamartine geeft
dit toe en neemt hen alle drie gevangen.
Jeffers offert zijn leven, opdat Gil kan
ontsnappen om het Unie goudtransport te
waarschuwen. Lamartine en zijn mannen
worden gevangen genomen en Candace
wordt bevrijd. Zij bewijst Gil's onschuld in
de moordzaak.
K.F.C. keuring: 14 jaar.
Naar aanleiding van vele rijwiel
diefstallen van de laatste tijd heeft de
politie de afgelopen nacht een controle
uitgeoefend. Gebleken is, dat het die
ven maar al te gemakkelijk wordt ge
maakt. Vele fietsen blijven 's nachts
buiten staan zonder slot erop. 26 rij
wielen en 1 bromfiets, die onbeheerd
werden aangetroffen zijn meegenomen
naar het hoofdbureau van politie. De
eigenaars kunnen daar hun fiets te
rugkrijgen. Tegen hen wordt proces
verbaal opgemaakt.
Verschenen is een plaatsenregister ten
dienste van handel industrie en particulie
ren van het vervoer van Rotterdam naai'
alle plaatsen van Nederland. Het werd
uitgegeven door de C.V. Centraal Bode
en Bestelhuis u.a. te Rotterdam. Ook ge-
interesseerden in Schiedam zal het onge
twijfeld goede diensten bewijzen.
Eddy Constantine deelt een van de vele klappen uit, welke er vallen in
de film „Johny knapt het op" (Passage).
Zoals achteraf uit de notulen bleek wa
ren in de vorige vergadering de heren
H. v.d. Loo (voorzitter) en C. Olsthoorn
afgetreden en hadden zich niet meer her
kiesbaar gesteld. Voor hen in de plaats
waren de heren J. Vlugmart en A. Noote-
boom gekozen. Daar dit bestuur nog uit
breiding wenste had 't onderling nog geen
nieuwe voorzitter gekozen.
Enige bestuursleden waren deze avond
afwezig, de leiding van de vergadering be
rustte bij de penningmeester de heer W.
Poot.
Het verslag van de penningmeester liet
ons weten, dat het vorige boekjaar eindig
de met een nadelig saldo van 260 en dat
dit jaar sloot met een batig saldo van
343.77.
Namens het bestuur kwam de heer
W. Poot nu met het voorstel ter ver
gadering om, in tegenstelling tot vroegere
jaren, nu eens te gaan werken met een
groter bestuur en een kleinere feestcom
missie. Hij stelde de vergadering dus voor
het bestuur uit te breiden met twee leden.
De heer C. Olsthoorn was het hier niet
mee eens. Deze heeft plm. 30 jaar in
1 april vangt de nieuwe cursus aan tot opleiding van
Meisjes van 19 jaar en ouder kunnen zich hiervoor schriftelijk of telefonisch
opgeven aan het centrum voor kraamverzorging van het Wit-Gcle Kruis»
Schiedam en Omstreken Nieuwe Haven 121, tel. 66822 (K 1800) en bij de leid
ster docente zr. v. Kan, Swammerdamsingel 65, tel. 68286 (K 1800).
Nóg is het geen lente, maar na deze
lange en strenge winter is 'f kleinste
beetje zonneschijn voldoende om de
mensen naar buiten te lokken. l)e
foto toont het Julianapark, waar
„de eendjes" altijd weer een gelief
koosde trekpleister zijn voor kleine
en volwassen kinderen....
Vv.
In de kleine bovenzaal van het Ste
delijk Museum is vanaf heden een ten
toonstelling te bezichtigen van moderne
kunstnijverheid van Nederlandse en
buitenlandse kunstenaars o.a. aarde
werk van D. Huberts, M. Zaalberg, D.
Hofstra, H.H- Kamerlingh Onnes, J.
Oosterman, Th. Dobbelman, Francine
Depierre, Szekely en Borderie, boeken
van het Paapje, Hosje Smit, Gretha
Neterkaeler. Het betreft hier een col
lectie uit het eigen bezit van het Ste
delijk Museum, die de laatste tijd dank
zij een schenking van de metaalbuizen-
fabriek „Excelsior N.V. Schiedam" een
belangrijke uitbreiding ondervond.
De heer J. P. Ciepin, sous-chef te
kenkamer scheepsbouw bij de dok- en
werfmij Wilton Fijenoord in Schiedam
herdenkt vandaag het feit dat hij 25
jaar in dienst bij genoemde mij is- De
jubilaris is vanmorgen door de directie
ontvangen. Hem werd een cadeau on
der couvert aangeboden.
Gistermorgen zijn er enkele jongetjes
van omstreeks 10 jaar op het politie
bureau gebracht, die de volkstuintjes
bij de Vijfsluizen overhoop hadden ge
haald. Onder meer hadden de knaap
jes een serie ijzeren staafjes wegge
nomen en een deur in het water ge
gooid. Na een flinke uitbrander op het
bureau konden de jongens met hun
ouders, die hen kwamen afhalen, huis
waarts keren.
De Sociaal-Economische-School van de
K.A.B. heeft in de vorm van een forum
de brandende kwestie van het vraagstuk
van de loonsverhoging onder de loep ge
nomen. Het initiatief werd genomen door
de leiding van de school en uitgevoerd op
een openbare lesavond in gebouw Arcade.
Daartoe waren, behalve de cursisten
en oud-cursisten, ook het K.A.B. bestuur
en de vakbondsbestuurders uitgenodigd.
De directeur, pater J. A. Roghmans O.P.
opende deze avond met gebed, speciaal
voor de zielerust van de twee K A.B.-le
den, die door een noodlottig ongeval (gas
vergiftiging) om het leven zijn gekomen,
nl. de heren Ooms. Hij wees hierna de
heer Post (docent Nederlands en spreken
in het openbaar) aan, om als gespreklei-
der op te treden.
Deze opende de avond officieel, wijzend
op het actuele en de belangrijkheid van
deze forumavond. Hij gaf een overzicht
van de avond, en deelde mede, dat pater
Roghmans (directeur en docent sociolo
gie) een overzicht zou geven over het
sociale aspect van het loonvraagstuk. Daar
na zou de eerw. broeder Asterius (do
cent sociale en bedrijfseconomie) het eco
nomische standpunt belichten. De heer
Ruimers (docent sociale wetgeving) zou
de loonsverhoging bezien in het hcht van
de sociale verzekeringen. Dc gesprekslei
der verwachtte geen oplossing van het
vraagstuk omdat we dit niet in onze macht
hebben. Maar het pogen om de verschil
lende aspecten eens duidelijk te bezienl
zou ongetwijfeld verhelderend werken.
Hierna gaf hen het woord aan pater
Roghmans.
Het sociale aspect
Deze gaf het sociale aspect weer, voor
al aan de hand van de kerkelijke uitspra
ken. Nadat spr. een overzicht had gege
ven van de ontstane moeilijkheden over
het loonvraagstuk, constateerde hij dat
het stadium van de maatschappelijke
menselijke verhoudingen, om met begrip
van elkaar tot een overeenstemmng te ko
men nog niet was bereikt. De S.E.R en
de Stichting van den Arbeid blijken nog
niet rijp te zijn om deze grote vraag
stukken np te lossen. Vooral de Stichting
van den Arbeid is intussen een prachtstuk
maatschappelijke ontwikkeling en een uni
cum in Europa. Haar betekenis ligt veel
dieper dan die van de S.E.R., want zij wil
door onderlinge samenwerking de bedrijfs
vrede bevorderen. Er zijn, aldus spreker,
twee standpunten te constateren. De werk
nemers willen 2 weken loon ineens, als
compensatie van de achterstand in 1955,
en 3 pet loonsverhoging en het optrekken
van de richtlijnen. Daartegenover staan
de werkgevers, die hun medewerking wil
len geven voor de uitkering ineens, tot
een maximum van 2 pet van het jaarloon
en 2 pet loonverhoging boven het huidige
loonpeil. Het rapport van de S.ER van
20 febr. jl. is niet openbaar gemaakt.
Slechts enkele richtlijnen zijn gegeven.
We weten niet wat er behandeld is. De
feiten zijn: de meerderheid van de Raad
(15 werkgevers en 13 regeringspersonen)
zeggen, dat er geen achterstand in de lo
nen is, terwijl de minderheid (15 werk
nemers en 2 regeringspersonen) zeggen
dat er wel een achterstand in de lonen is.
Het conflict gaat over 1 of 2 weken loon
ineens en 2 of 4 pet loonsverhoging bo
ven het huidige loon.
Deze eis is volgens het sociale aspect:
„Een rechtvaardig loon". Leo XIII heeft
het in zijn encycliek „Rerum Novarum"
van 1891 duidelijk aangegeven. Het ar
beidersloon moet zo ruim zijn, dat daar
mee in het onderhoud van de arbeider
zelf, zijn vrouw cn kinderen, kan worden
Voorzien. Na aftrek van de uitgaven
zal de arbeider nog iets over dienen te
houden om een bescheiden bezit te kunnen
vormen. De Kerk bleek zéér vooruitzinde
te zijn. want 40 jaar later hoefde Pius X
in ..Quadragesimo Anno" deze passage
slechts te onderstrepen en praktisch uit te
werken.
Leo XIII was realist genoeg, om te zien
dat het rechtvaardge loon niet direct ver
wezenlijkt kon worden en spoorde dus de
werkgever zowel als de werknemer aan
zich te organiseren, om hun standpunt
beter te kunnen verdedigen Het looncon-
traci is in zich niet onrechtvaardig, maar
de Ker.k weigert uitdrukkelijk een con
tract is 'n overeenkomst tussen twee per-
tract is een overeenkomst tussen twee par
tijen en arbeid is geen koopwaar, zoals
huizen en paarden.
Het natuurrecht eist een zo goed moge
lijk bestaan. Stijgen de mogelijkheden,
dan stiigt het bezit van de ondernemer.
De strikte rechtvaardigheid eist dan, dat
ook de werknemer moet delen in die stij
gende weivaart.
We eisen, aldus spreker, geen rechten
op voor de werknemer om de brandkast
van het kapitaal in handen te nemen,
maar bij een hogere winst is het recht
vaardig ook de werknemer een hoger aan
deel daarvan te geven.
Het is waar. de arbeidsproduktiviteit
wordt niet overal ten top gevoerd. Maar
zal door de weigering van de werkgevers
de arbeidsgeest niet genekt worden, vra
gen we ons af. Het is hoog tijd, dat we de
historische klassentegenstelling soepeler
laten lopen, ondanks dat er onder he
wèrkgevers zowel als werknemers ook
niet altijd brave lieden vertoeven.
De gespreksleider verleende hierna het
woord aan de eerw. broeder Asterius, De
ze gaf zjjn mening over het welvaartspeil
en de mogelijkheden voor ons land weer.
Uit een overzicht over Amerika bleek, dat
de arbeiders daar 2 maal zoveel verdienen
als 20 jaar geleden. De arbeidstijden zijn
van 60 tot 40 en mogelijk tot 35 uur per
week teruggebracht. Vele arbeiders heb
ben een auto, een radio, een koelkast en
een televisietoestel. Terwijl 60 pet een
eigen huis bezit. We moeten deze gegevens
met een korreltje zout nemen, maar het
is een feit, dat de arneiders in Amerika
een groter aandeel in het nationale inko
men hebben.
Een Amerikaans blad schreef op 20
febr. jl. dat de enige uitzondering op het
potverteren, Nederland is. Onze brutolo-
I nen liggen 20 pet hoger Inderdaad worden
:de lonen hier kunstmatig gedrukt De
i Nederlandse welvaart is bereiw uit de
soberheid van de lonen. We zien echter
vooral bjj de grote bedrijven 'n groeiende
winst. Er worden dividenden uitgekeerd
van 14 en 15 pet. De aandeelhouders heb
ben recht op dividend, maar de rentabili
teit van de grootbedrijven ligt veel hoger
dan 15 pet. Er worden hoge tantièmes
uitgekeerd, en men schrijft vlug en
dus te hoog af. Men geeft de arbeiders
bij de bedrijven een zwembad en een
sportveld Men organiseert uitstapjes en
men doet aan „welfare" werk. Maar bet
personeel ziet liever hogere lonen en
salarissen en is daar vee] beter mee ge
baat. Zonder prijsverhoging is een loons
verhoging van 4 pet en 3 pet ineens abso-
lutt mogelijk.
Balansen en jaarverslagen zijn alles
behalve waar en klaar, aldus spr. We zien
nooit hoeveel er is afgeschreven en hoe
groot de geheime reserves zijn. Een grote
bankinstelling was trots op een bruto
winst van 3,5 miljoen. Bij informaties ble
ken er 3.000 mensen te werken. Zouden
deze mensen een 10 p.w. of een 500 p-j.
meer verdienen, dan is dat 1.5 millioen.
De winst zal kleiner worden, maar de
koopkracht groter. Er zal meer gespaard
kunnen worden, dus meer investeren!
Loonsverhoging is geen struikelblok,
meent spreker, hoewel de kleine randbe-
drijven er zwaar door zullen worden be
last. Maar de bonden zullen moeten vast
houden aan hogere lonen, want het is
economisch verantwoord. Welaan dan, het
propagandapunt van deze sociale eeuw
moet zijn: „Meer, rechtvaardige verde
ling van de rijkdom".
Loonsverhoging en sociale
verzekeringen
Hierna gaf de gespreksleider het woord
aan de heer Ruimers, die de loonsverho
ging bekeek in 't licht van de sociale ver
zekeringen
Op 2 maart jl. aldus de spreker, gaf da
pers het commentaar, dat er in de S.ER
te veel de economische en te weinig de
sociale kant is bezien. Op 3 maart jl. von
den de vakcentrales elkaar. Het algemeen
belang eist een redelijk evenwicht in het
loonpeil. Een resolutie werd aangenomen,
waarin de eigen verantwoordelijkheid
naar voren kwam, in een sociale voor
ziening. Deze zou door de bedrijfsgenoten
moeten worden uitgevoerd
Het bedrijfsleven stelt de sociale lasten
op 45 pet van het brutoloon. Dit is glo
baal juist. Bij een loonsverhoging van 3
pet zullen de lasten voor het bedrijf stij
gen met 4'/» pet. Daaruit volgt de conse
quentie, dat de ouderdomsvoorzening 6
pet moet zijn en dat er een huurverhoging
moet komen. Er is geschat dat 't bedrijfs
leven een totale extra last krijgt van
15 pet. Nu blijkt dat de grootbedrijven
en bankinstellingen dit wel kunnen op-
gen, aldus spr. Hij voorzag een terugslag
op de sociale voorzieningen.
Moet de oudedagsvoorziening uitge
steld loon of deel van het loon zijn? Het
moet een deel van het loon zijnn dus ook
delen in de welvaart. Heeft iemand 50
jaar in het nedrijfsleven gewerkt dan
moet ook het bedrijfsleven de oude dag
dekken. Spr. meent echter dat de grens
van de sociale voorzieningen is bereikt.
Na de pauze kwamen de vragen los. De
ze werden door het forum alle naar beho
ren beantwoord. Er waren hier en daar
wel meningsverschillen, maar toen de ge
spreksleider de avond rloot, waren allen
voldaan over de wijze waarop de zware
maar duidelijk uiteengezette materie be
handeld was.
het bestuur van deze vereniging geze
ten en meende, dat de ondervinding was,
dat in een klein bestuur meer daadkracht
zat dan in een groot.
Na enig heen en weer gepraat bleek,
dat het de bedoeling van het bestuur was
de feestcommissie uit het vergrote bestuur
te lichten.
Omdat er geen kandidaten door de ver
gadering waren ingediend stelde het be
stuur de heren P. v. Beurden en E. v.d.
Pas voor. Deze herén zijn gekozen. Als we
goed zijn ingelicht zal de heer E. v.d. Pas
wel de toekomstige voorzitter van de
Oranjevereniging worden.
Verder is er besloten dit jaar weer di
verse Oranjefeesten te houden en wel
30 april kinderfeesten, 5 mei een en ander
in de muziektent in Tuindorp. Deze ge
beurtenissen met financiële steun van de
Schiedamse Gemeenschap. Het grote
Oranjefeest eind juli begin augustus. Ver
moedelijk nog op het terrein van de
heer A. Rip. Het voorstel uit het bestuur
was: de kermistenten in de oude bocht,
ringsteken of zo iets aan de andere zijde
van de pas aangelegde weg door het land
van Rip. Dit gedeelte zou dan het best te
bereiken zijn door de dr. Sauerstraat. Is
men echter reeds met de voorgenomen
huizenbouw bezig, dan zullen er andere
maatregelen getroffen worden.
Bij de rondvraag werd er enige bezorgd
heid uitgesproken over de toestand van
het terrein rond de muziektent op 5 mei
a.s.
Het bestuur vertrouwde er op dat. tegen
die datum het terrein daar ter plaatse
dan opgehoogd en in orde gebracht zoU
zijn.
Enige leden die twijfelden aan de fi
nanciële draagkracht van de vereniging
om het komende feest te kunnen organi
seren werden door het bestuur gerustge
steld. De heer Schilt was het hier niet
mee eens. Volgens hem hadden er vorig
jaar, toen er niets gebeurd was, te veel
'leden van 1.50 (categorie: jongelui) be
dankt. Er waren ook leden, die bedankt
hadden, omdat er dat jaar niets voor de
kinderen gedaan was. De heer Poot ant
woordde, dat die mensen dan maar eens
naar de vergaderingen moesten komen-
Men kan tenslotte niet verder springen
dan de stok lang is.
Een verzoek van het bestuur aan de
vergadering om eens te komen met een
voorstel voor het avondprogramma had
niet veel resultaat. De heer v.d. Pas
zocht het in de richting van een vuurwerk-
Niets meer aan de orde zijnde sloot de
waarn. voorzitter de vergadering.
S.K-
Het voorstel van Burg. en Weth. deze>
gemeente om het niet verkochte gedeelte
van het Balkengat, hetwelk de firnj0
H. J. Plant en Co alhier van de gemeente
in huur had, aan die firma tot wederoPi
zegging, opnieuw onderhands in huur 9
te staan, berust op de volgende overwe'
ging: t
Bestond aanvankelijk bij B en W h®
denkbeeld, dat de firma H. J. Plant e
Co nog in den loop van 1897 met de w®'"
ken op haar terrein gereed zou kornet^
nu de overdracht van grond, waarto.
door den Raad den 9en ma-art des vorig®.
jaars werd besloten, eerst op het el
'n d
d-
der vorige maand heeft plaats geb01
wenscht genoemde firma nog eenig®»
tijd de beschikking te hebben over b
net verkochte gedeelte van het ba0
vroeger verhuurde balkengat.
Wijl er geen bezwaar bestaat aan ac„
wensch der firma te voldoen, stellen
en W voor. het bedoelde gedeelte van
Balkengat, waarvan de huur is geëindl*»'
31 Dec. jl. opnieuw aan de firma in htl
te geven voor ten langste een jaar en lgt
"en denz'df-'ep prijs, in vori«e jaren vo
het gehele Balkengat bedongen.
(Nwe Schiedamsche Cour®-
van 12 februari 1898)
o S
9-3 v m. 11S ton petr rokos HeusdAn. pfl
115 ton rrts Amsterdam, 200 ton stamj1^^
Aaven. 80 ton stammen Krimpen a.d- Ij
225 ton gerst Monpel. 120 ton e-erst TH»1
110 ton super Werkendam. 225 ton gr'
Wagen in gen, 94 ton granen Hengelo-