Dr.Rijk ens acht statutair winst
aandeel onaantrekkelijk
Lacoste: Spanning in Algerije
neemt af
KRUITDAMP NOG NIET OPGETROKKEN
Westduitse liberalen houden het
been stijf
DE TWEEDE KAMER SPRAK
OVER EURATOM
Minister Staf over reorganisatie
van Nederland
Theorie en praktijk van de winstdeling
Draagt de kiem in zich van teleur
stellingen en wrijvingen
Overzicht Tweede Kamer
Russische geschiedenisboeken over
drijven de prestaties van het
Sovjet-leger
Saluutschotenuit
museumstuk
Vluchteling uit
Djakarta verscheen niet
op Schiphol
Groslij ststemming in de
K.V.P.
/IV-en UITVALLEN
Inplaatsvan kaarten
7 Neus
Griekse onderschei
dingen voor
Nederlanders
Zuid-Afrika schaft
„Union Jack" af
Dehler bestrijdt Adenauer's buitenlandse
politiek
Supranationale organisatie voor controle
op splijtbaar materiaal
Aantal parate troepen kan niet
worden vergroot
Verwijt van Rode Ster'
Ontbinding van Kominform aanbevolen
Nederlanders varen
thuis uit Indonesië
Nederlandse straaljager
verongelukt
ZATERDAG 24 MAART 1956
PAGINA
Voorkeur voor vast inkomen
Wel bezitsvorming
Verstekeling van de Oranje
verdween in Bangkok
(Van onze Amsterdamse redactie)
KUSTMIJNENVEGER
TE WATER
GOES'
Sociale hervormingsmaatregelen goedgekeurd
VAKANTIEBONNEN METSE
LAARS EN STUKADOORS
Kiescomité voor dr. Delfgaauw
MINISTER BEI JEN
Geen kortere diensttijd
„Rode Ster", het orgaan van het
Sovjetleger, heeft vrijdag een aan-
val gedaan op „de kwaadaardige
en schadelijke praktiik" van Russi-
sche oorlogsgeschiedschrijvers om
„successen hij het optreden van
Sovjettroepen te overdrijven en
tekortkomingen te verbergen".
Partijcongres in Berlijn
STALIN EN HET
VOLKSLIED
Besprekingen in Praag
Op „Oldenbarnevelt"
950 repatrianten
Piloot omgekomen
„Wanneer wij het vraagstuk tot. de kern terugbrengen, dan wordt bel
duidelijk, hoezeer het tot nu toe is vertroebeld doordat er allerlei elementen
in worden betrokken, die niet tot het wezen van de zaak behoren", aldus
dr. Paul Rijksen, oud-voorzitter van de Raad van Bestuur van Unilever,
tijdens zijn inleiding over „Theorie en praktijk van de winstdeling" voor
de zesde Landdag voor Economen, welke vandaag te Nijmegen werd
gehouden.
De vraag van het voor en tegen der statutaire winstdeling moet beant
woord worden uit een oogpunt van doelmatigheid. Het is geen absolute
eis van ethiek, zo zeide dr. Rijkens.
„Alle sociale ethiek, die zich uitstrekt
tot de bedrijfsverhoudingen. moet de
wezenlijke kenmerken van de onderne
ming, namelijk vrijheid, wisselvalligheid,
bestaansonzekerheid en waakzaamheid, in
haar overwegingen betrekken.
De ondernemer, die een beloningsstelsel
ontwerpt voor de groepen die in zijn be
drijf samenwerken, dient daarbij zodanig
te werk te gaan, dat het stelsel in de
eerste plaats de harmonische bedrijfs
verhoudingen op de lange duur gezien
het beste verzekert, in de tweede plaats
er op gericht is. de kracht van het bedrijf
waarvan het bestaan der samenwerken
de groepen immers afhankelijk is té
handhaven en te vergroten".
Dr. Rijkens ging hierna in op de positie
van de groepen, die in de onderneming
tot samenwerking worden gebracht: de
ondernemingsleiders, het personeel en de
aandeelhouders. Op het eerste gezicht
lijkt er een zekere ongelijkheid van be
handeling te bestaan. Enerzijds wisselen
de tantièmes en dividenden, anderzijds
vaste lonen en salarissen.
Echter is er ook bjj de kapitaalverschaf
fers een categorie, wier positie meebrengt,
dat zij de voorkeur moet geven aan een
vast inkomen, namelijk de houders van
obligaties en preferente aandelen. Boven
dien is de ontwikkeling thans zo, dat vele
ondernemingen streven naar rcgularisatie
van dividend-uitkeringen en dat het ver
schijnsel van de tantièmes naar sprekers
overtuiging geleidelijk minder zal worden,
naarmate het bedrijfsleven groter, moder
ner en zakelijker wordt. ,,Het zou dus
tegen de ontwikkeling ingaan, wanneer
men in de beloning voor de arbeid van
het Personeel juist nu het wisselende
element ging versterken" De groep werk
nemers kan jn jjej. algemeen ook
geen grote schommelingen in haar in
komen veroorloven.
Waarom is dit wisselende winstaandeel
dan z? Populaid? De verklaring hiervoor
ligt met in het feit, dat het winstaandeel
oen wisselend bestanddeel van het in
komen is, maar dat het een extra inkomen
voorstelt, boven de vaste normen van de
nationale loonpolitiek, een middel tot
"differentiatie" naar onderneming of be-
^i-ijfstak. Indien wij in Nederland geen
0ffjciele beheersing van het loonpeil had
den gehad, zouden vermoedelijk de basis-
lonen en de produktiepremies omhoog zijn
gegaan, maar zou men geen, of veel min
der aandrang" hebben uitgeoefend tot het
■invoeren van statutaire winstdelingsrege-
lingW. - -
n p'?n v-rdere betoog verklaarde de
heerRi.ikens zich er wel voorstander van,
de bezitsvorming door arbeiders en kan
toorbedienden te bevorderen. Hij beval
hiertoe verschillende middelen aan, zoals
het openen van een spaarbankloket, de
regelmatige aftrek door de salarisafdeling
van ®Paarbed(ragen, het geven van toe
slagen op de gespaarde hoofdsommen of
op d® .Jaarlijks gekweekte rente en ook
het voorlopig- financieren van de aankoop
van een huis of het op aantrekkelijke
voorwaarden ter beschikking stellen van
aandelen in de eigen onderneming" Men
hewtist (jg bezitsvorming een betere
dienst, wanneer men het opzij leggen van
spaargelden uit het geregelde, inkomen op
dergelijke manieren aantrekkelijk maakt,
dan wanneer men haar koppelt aan in-
ciden ele en onzekere winstuitkeringen.
Sommigen nemen aan, dat door het toe
kennen Van een statutair aandeel in de
overwinst alle leden van het personeel
een zodanig, belang krijgen bjj de winst,
dat zi) er naar zullen streven, deze zo
hoog jnogeljjk op fe voeren en aldus de
kracht van de onderneming te vergroten.
Deze redenering kan juist zijn, maar zij
berust op de veronderstelling, dat de
werknemer, inderdaad in staat zijn het
winstcprer in enigszins belangrijke mate
te beïnvloeden. Dit laatste nu is alleen
bjj bepaalde typen van bedrijven het
geval
Velen menen, dat in ieder geval van
het statutaire winstaandeel toch een be
vordering van de goede geest in het be
drijf mag worden verwacht. De heer
Rijkens betwijfelde dit. Op zijn allerbest
kan de invoering van een winstdelings-
regeling hetzelfde effect hebben als die
van iedere andere sociale voorziening.
Zij maakt eenmaal een aangename indruk
en wordt daarna als vanzelfsprekend aan
vaard. Meer dan andere sociale voor
zieningen draagt het rechtens overeenge
komen winstaandeel echter de kiem in
zioh van teleurstellingen en wrijvingen,
die de goede geest in de onderneming be.
dreigen, met name op de lange duur,
wanneer er onvermijdelijk weer jaren van
tegenspoed komen.
Al acht spreker het statutaire winst
aandeel voor vele typen van bedrijven
niet aanbevelenswaardig, de gratificatie
in bijzonder goede jaren, gegeven als
uiting van erkentelijkheid van de voor
spoed van de onderneming en voor de
wijze, waarop het personeel zijn taak heeft
verricht, juicht hij van harte toe. De
resultatengratificatie mag om zinvol te
blijven geen automatisch karakter krijgen,
maar wanneer de directie haar verleent
op tijdstippen, wanneer daartoe aanlei
ding bestaat en in een omvang, die haar
dankbaarheid uitdrukt voor een uitzonder
lijk gunstig jaar, zet zij- daarmede een
waardig sluitstuk op alle materiële voor
zieningen en organisatorische maatregelen
die te zamen de kenmerken vormen van
het goed geleide, harmonische en efficient
werkende bedrijf"
De saluutschoten" ter gelegen
heid van de ontvangst van St.-Ni-
colaas te Amsterdam, die de aan
dacht van enige Eerste-Kamerleden
hadden getrokken, vormden niet een
saluut in de zin van het „reglement
eerbewijzen" der Koninklijke Ma
rine, zo heeft minister Staf de Ka
mer meegedeeld. Het werd dan ook
niet afgegeven door een van de oor
logsschepen, doch was afkomstig uit
een 3,7 cm. vuurmond (museumstuk)
uit de tijd der Atjeh-oorlogen, op
gesteld in een roeisloep. De voor
naamste bedoeling van de opdracht
gever was om door het maken van
lawaai een bijdrage tot de algemene
feestvreugde te leveren. De enige
associatie met het marine-protocol,
welke in casu kan worden vermoed,
is het getal van elf schoten. Dit ge
tal zou een aanwijzing kunnen zijn,
dat in de prlvè-waardering van de
commandant der maritieme midde
len te Amsterdam de in Nederland
meest populaire kindervriend ge
assimileerd is met een commandeur
der Koninklijke Marine, aldus de
minister.
Journalisten en fotografen hebben gis
teravond een vergeefse tocht gemaakt
naar Schiphol. Een buitenlands persbu
reau had gemeld, dat de 28-jarige heer
E. L. van Rouveroy van Nieuwaai, die in
Indonesië als cineast heeft gewerkt en
daar werd gezocht in verband met de
zaak-Jungschlager, kans had gezien als
verstekeling aan boord te komen van de
..Oranje" en dat hij op deze wijze clan
destien Singapore had weten te bereiken.
De immigratie-autoriteiten maakten hier
nogal moeilijkheden, maar door bemid
deling van het Nederlandse consulaat
had hij toch passage kunnen boeken in
het K.L.M.-vliegtuig, dat donderdag op
weg van Indonesië naar Nederland Singa
pore aandeed.
Vrijdagavond nu kwam dit toestel op
Schiphol aan, waar journalisten en foto
grafen de verstekeling opwachtten. Tot
hun teleurstelling bleek echter, dat hij
niet aan boord was!
Even dacht men, dat er een vergissing
in het spel was. Daar er ook een brief
bestemd voor de heer Van Rouveroy op
het vliegveld was binnengekomen een
brief, waarmee men zeer geheimzinnig
was liet men hem zelfs omroepen, maar
hij kwam niet opdagen.
Wel bevond zich in het toestel de
schaakmeester Leo Prins. Desgevraagd
vertelde deze, dat hem bekend was, dat
er om een passagier, die in Singapore
was ingestapt, enige deining was geweest.
Hij had zich de betrokken persoon laten
aanwijzen, maar.na Bangkok had hij de
man niet meer gezien.
Andere passagiers bevestigden dit, en
ook de passagierslijst wees uit, dat de ge
zochte in Bangkok de vlucht had onder
broken.
De journalisten zochten toen het nieuws
maar bij de heer Prins, die zelf nog een
oud-collega van hen is. Hij had een tour
nee van bijna drie maanden door geheel
Indonesië gemaakt, o.a. op uitnodiging
van de Indonesische schaakbond. „Ik heb
zeker wel 3000 partijen gespeeld en ook
nog lezingen gehouden over Mozart in
verband met de herdenking van diens
sterfdag", vertelde dè schaakmeester, die
zéér enthousiast was over zijn reis.
Gistermorgen heeft mevrouw H. ten
Kate-Poppinga, echtgenote van de burge
meester van Goes, op de werf van de fir
ma G. de Vries Lentsch jr. te Amsterdam
de doopplechtigheid verricht van de in
opdracht van de Koninklijke Nederlandse
Marine gebouwde kunstmij-nenveger
..Goes'. Dit sohiip behoort tot de serie van
32 kunstmijnenvegers, die op 14 werven
in Nederland voor de marine worden ge-
woud. 8 Stuks van deze serie zijn thans
afgeleverd.
De „Goes" is uitgerust met 2 scheeps-
dieselmotoren met een vermogen van 1250
pk. bij 1050 omwentelingen per minuut
elk. De grootste lengte van het schip is
46,62 meter, de grootste breedte 8,78 me
ter. De bemanning zal worden gevormd
door 40 officieren en manschappen.
Na afloop van de tewaterlating zei
schout-bij-nacht Kruys, dat de tot nu toe
gereedgekomen mijnenvegers, gebouwd
zonder supervisie van de Amerikaanse
regering, binnenkort naar Amerika zul
len gaan, om daar a.h.w. een prestatie-
schouw te houden.
De Franse minister-president in Alge- leid. „Doch Nasser gaf deze verzeke-
De Amsterdamse stukadoorspatroonsver-
eniging deelt mede, dat de verenigingen
van metselaars- en stukadoorspatroons te
Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en
Utrecht, verder gaan tegen de nog niet
verhoogde prijs, vakantiebonnen te ver
strekken.
Omtrent de verhoging van de prijs de
zer bonnen, die juli a.s. een feit zal zijn,
wordt getracht door het opnemen van
contact met diverse instanties, de meest
juiste oplossing te vinden voor het nadeel,
dat dan zal ontstaan.
rije, Robert Lacoste, heeft gisteren het
Franse kabinet medegedeeld, dat de
nieuwe politiek van Frankrijk ten aanzien
van Algerije vruchten begint te dragen
en dat de spanning in het gebied zicht
baar begint af te nemen. De Europea
nen in Algerije, zo verklaarde Lacoste,
voelen nu, dat het de Franse regering
ernst is om Algerije te behouden als
Frans gebied.
Het Franse kabinet keurde gisteren
verschillende maatregelen goed. die de
verhoging van de levenstandaard in Al
gerije beogen.
De strijd tegen de rebellen wordt met
alle kracht voortgezet. In verschillende
acties in de afgelopen 48 uur werden ten
minste 170 rebellen gedood. Tweehonderd
anderen konden ternauwernood ontsnap
pen aan de rondtrekkende bewegingen
van het Franse leger toen dit een dorp
in het gebied van Constantine in de af
gelopen week omsingelde.
„Niemand zal worden toegestaan als
scheidsrechter in Algerije op te treden"
aldus heeft de Franse minister van bui
tenlandse zaken Fineau gisteren in de
Nationale Vergadering verklaard, n.a-v.
persberichten, volgens welke de V.S.
zouden wensen te bemiddelen tussen de
Franse regering en de Algerijnse opstan
delingen,
Pineau verklaarde verder dat zijn re
cente bezoek aan premier Nasser van
Egypte '„nuttig" was geweest en dat
daardoor een aantal misverstanden uit de
weg was geruimd. Premier Nasser had
hem zijn erewoord gegeven, dat er thans
geen commandotroepen meer in Egypte
voor de strijd in Algerije worden opge-
ring niet inzake het leveren van wapens
aan de Algerijnse opstandelingen" voeg
de hij hieraan toe.
Een kiescomité heeft een oproep gericht
tot de leden van de KVP in Noord- en
Zuid-Holland, in Zeeland en in Utrecht
om morgen bij groslijststemming de Ka-
mercandidatuur te bevorderen van dr. J.
G. M. Delfgaauw. Het comité streeft naar
een verkiesbare plaats voor dr. Delfgaauw
op de lijst, waarmee de KVP in het Wes
ten des lands zal deelnemen aan de Ka
merverkiezingen. Het kiescomité wijst in
het bijzonder op de studies welke dr. Delf
gaauw heeft gemaakt over de situatie van
de midden- en de vergeten groepen. In
het comité hebben zitting C. F. M. Nie-
mans, drs. A. N. W. Ploegmakers, W.
Schreven, Oh. Sjarbaini, jhr. mr. J. J.
Smits van Oyen, A. C. Visser, mevr. C.
Visser-Dekker, L. A. 3VL Visser, F. A. L.
Vogelpoel, H. Vrouwenvelder, H. P. M.
Willebrands, mr. A. M. J. G. Wintermans,
P. J. H. Zoun, Henk Zoutendijk, drs. A. C.
Arts, F. J. G. M. Aghina, F. W. G. Baten,
mevr. E. C. M. de Block-Regout, J. A.
Bosse, E. H. A. Dekker Kleijn, mevr. W,
Th. M. Erich-Strijbosch. H. L. Gevers, C.
J. Henneken, J, M. Hoonhout, A. J. I. M.
Janssens, Th. Kuiper, mr. J. J. de Leeuw
en mr. J. H. M. Nas.
Van onze correspondent)
BONN, vrijdagavond.
Het partijbestuur van de CDU heeft de Vrije Democratische Partij
(groep-Dehler, die 37 afgevaardigden in de Bondsdag telt) om zo te zeggen
uit de coalitieregering gestoten, terwijl de CDU-fractie welke alleen
bevoegd is om deze daad te bekrachtigen te dien aanzien nog steeds
geen besluit heeft genomen. Het is mogelijk, dat zij met het nemen van
deze formele beslissing zal wachten tot na het partijcongres van de Vrije
Democraten, dat op 20 april a.s, in Wiirzburg wordt gehouden en het
daarop volgende congres van de CDU in Stuttgart.
Het bestuur van de Vrije Democratische
partij heeft intussen van zijn kanat laten
weten dat de Coalitie tussen Vrije Demo
eraten en Christen Democraten door de
schuld van laatstgenoemden is beëndigd
en dat er geen sprake kan zijn van een te
rugkeer van de Vrije Democraten binnen
de coalitie. Maar ook de Vrije Democraten
heeft de fractie nog steeds geen besluit
genomen, zodat de kwestie der coalitie tot
eind april althans formeel onzeker blijft.
Intussen stelt de CDU zich echter in op
de samenwerking met de Democratische
Arbeidersgemeenschap, die wordt ge
vormd door z'estien bondsdagafgevaardig
den waaronder vier ministers die uit de
FDP-fractie zijn getreden en in de Bonds
dag een eigen fractie vormen. Onbekom-
Toen de lente binnenkwam in grote
sierlijke letters, ondertekend door een
groentesoep-ingrediënt, was het mijn tijd
om te gaan. Al de woorden met u gewis
seld de mooie en de lelijke, de ve
nijnige en de zachte heb ik zorgvuldig
ln een oude schoenendoos gedaan en on
der nMn arm meegenomen naar een
plaats, waar ze rustig kunnen verbleken.
De kritische kanttekeningen over het
avontuur van onze wereld liggen er naast
het geroddel over uw buurman voetbal
lend Marietje ligt er naast Carel en ai-
leen de mannetjes, met wie ik u in de
dranketablissementen kennis heb laten
maken, liggen bij elkaar te zieltogen.
Zonder wrok ben ik met de doos on
der mijn arm van u weggewandeld. Al
leen met wat zeer, met dat beetje voze
pijn, dat iemand voelt, wanneer hij een
vertrouwd huis, waarin hij als gast nooit
teveel was, voorgoed gaat verlaten. Het
tikje verdriet van de geregelde bezoeker,
die zijn gastheren een definitief vaarwel
zegt. Het was goed zo iedere week een
keer bij u langs te komen en even te
babbelen, over hetgeen mij en hopelijk
ook u bezig hield. Ik kwam iedere week
met genoegen en plezier bij u.
Neen. geen ontroering bij dit afscheid
Er gaat niemand met pensioen, geen gou
den horloge met inscriptie hoeft hier het
gebrek aan genegenheid te compenseren
geen bewogen directeur, die zijn uiterste
best moet doen om onze tekorten te ver
zwijgen en zich het zweet op het voor
hoofd praat over onze schamele kwalitei
ten Dit wordt een oprecht afscheid met
een eerlijke handdruk. U wist wat U aan
mij had. Het was niet veel, maar nooit
is er gezegd, daar heb je die vent alweer.
Neen geen ontroering bij dit afscheid.
Ik heb'nooit de gewoonte kunnen begrij
pen om bii een afscheid ontroering te
veinzen Ieder afscheid houdt de verras
sing van een nieuwe kennismaking jn en
dat ts reden genoeg om opgetogen te zyn.
Nou dan ga ik maar. Met een lichte
tred en zonder tranen in de ogen, maar
diep in de binnenzak weggestoken het
zacht verdriet van iemand, die een goed
en vertrouwd huis gaat verlaten, waar hij
a's jongeling in gespeeld heeft.
De ambassadeur van Griekenland bij
het Nederlandse hof en mevrouw Anissas
hebben gisteravond een ontvangst ge
houden in hun residentie aan de Alexan-
derstraat te 's-Gravenhage, die door zeer
velen werd bijgewoond.
Tijdens deze ontvangst deed de ambassa
deur mededeling dat de koning van
Griekenland aan een aantal Nederlanders
onderscheidingen heeft verleend. De am
bassadeur herinnerde daarbij aan de aard
bevingen, waardoor een aantal Griekse
eilanden werd getroffen en aan de hulp
verlening, die door vele Nederlanders
particulier en in georganiseerd verband
werd verleend.
Ir. F. C. C. baron van TuyM van Seroos-
kerken van Zuylen, president van het
Ned. Roode Kruis is benoemd tot groot
kruis in de orde van Phoenix en de oud-
commissaris van de Koningin in Zuid-
Holland, mr. L. A. Kesper, tot comman
deur in deze orde. De burgemeester van
Utrecht, jhr. mr. C. J. A. de Ranitz, is
benoemd tot officier in de orde van
George I.
Voorts zijn prof. dr. G. H. Blanken te
Amsterdam, mr. A. Goekoop te Den Haag,
dr. D. van Lennep te Aerdenhout en mr.
Adama Zijlstra. lid van de raad van be
heer van de n.v. Mij. Zeebad Sohevenin-
gen, benoemd tot officier in de orde van
Phoenix.
De ambassadeur heeft aan vijf hunner
de tot de verleende onderscheiding be
horende versierselen uitgereikt. (De heren
baron van Tuyll van Serooskerken en dr.
Van Lennep, konden niet aanwezig zijn).
De heer Anissas heeft daarbij nog eens
gewezen op de tussen Nederland en Grie
kenland bestaande banden, die opnieuw
werden versterkt.
In de Zuidafrikaanse Volksraad is vrij
dag een initiatief-voorstel ingediend om
de Zuidafrikaanse vlag tot de enige offi
ciële vlag te verklaren met uitsluiting
van de Britse „Union Jack", die op het
ogenblik officieel dezelfde status heeft
Het voorstel kreeg steun van de regering,
evenals een motie om „Die Stem van
Suid Afrika" als het enige volkslied te
erkennen. Op het ogenblik wordt de
Britse nationale hymne bij officiële ge
legenheden met „Die Stem van Suid Afri
ka" gespeeld-
Minister Beijen zal 28 maart met va
kantie naar het buitenland vertrekken.
Op 4 april houdt hij een voordracht in
Milaan. Op 7 april wordt hij in Den Haag
terugverwacht.
merd over het feit, dat de „rebellen" in
de Lander ten dele reeds tot voorwerp
van royeringsbesprekingen zijn gemaakt,
verklaren zei: „Wij alleen zijn geroepen
om alsFDP-poiitici op te treden"
Daarbjj wijzen zij op dc omstandigheid,
dat alleen zii Adenauer's buiten!.!n"«e
politiek voortzetten, terwijl de groep-Deh
ler thans de kwestie der hereniging op de
voorgrond plaatst en besloten heeft het
volk in te schakelen bij de bestrijding van
Adenauers buHenJandee „nlitipk. Dat zou
echter niets meer of minder betekenen (en
daarover zou men het met de „rebellen"
eens kunnen zijn) dan dat de groep-Deh
ler zich voor de losmaking van de Bonds
republiek en een verenigd Duitsland uit
het Westelijke blok zal inzetten.
Voorlopig behoeft dr Adenauer zich
daarover niet bezorgd te maken. De
bondskanselier is op het ogenblik onder
weg naar zijn vakantieverblijf Porza in
Tessin om voor het eerst na zijn ziekte
van een langdurige rust te genieten. In
tussen doen zijn vertrouwensmannen al
't mogelijke om ;n de hopzem van de FDP
ook nog dje afgevaardigden voor zich te
winnen, die aanvankelijk geweigerd heb
ben een beslissing van hun fractie over ai
dan niet uittreding uit de coalitie te
steunen.
Het lijkt ons thans alleszins aanvaard
baar, dat het er voor de bondskanselier bij
zijn beslissing inzake de kwestie der coa
litie niet op aankomt of nog meer FDP-
politici zich al dan niet bii de zestien re
bellen zullen aansluiten. Op het ogenblik
ziet het er niet naar uit, dat Adenauer
zich van de voormalige FDP-ministers
Preusker Blücher. Schafer en Neumayer
zal losmaken. Het komt er voor hem al
's-GRAVENHAGE, 23 maart 1956. over minister Zjjlstra juist in Rome nog
Nadat het wetsontwerp Ouderdoms- weer belangrijke dingen heeft gezegd, ls
verzekering door de Tweede Kamer was ee" "er belangrtfke zaak, welke door
leen maTr'nn aan nf FDp" Thomas Dehler aanvaard enkel en alleen met aantekening £rWPbare organen als de K.b.G. en de
leen maar op aan 01 a ur inomas uemei atoomenergie verder op gang kan worden
zal laten vallen, waarna de rebellen weer dat de S.G.P., dat zfln ds. Zandt en de
zal laten vallen, waarna de rebellen weer -
in de FDP-fractle kunnen terugkeren en beer Van Dis, geacht wensten te worden
de partij zich weer bij de coalitie kan te hebben tegengestemd, kwam de Kamer
aansluiten. Wanneer dit niet het geval is i aan de conclusie van het verslas van
dan zal Adenauer eenvoudig met de de vaste commissie voor Buitenlandse
rebellen genoegen moeten nemen en Zaken omtrent de gemeenschappelijke
moeten afwachten of de verkiezingen voor verklaring van het „Comité van Actie
de Bondsdag, die het komende jaar zullen voor de Verenigde Staten van Europa
plaats vinden, verdere wijzigingen te zien me' betrekking tot de bevordering van
zullen geven, Daarop zal Adenauer zich een «""^nationale "<"je>>ng vn«r de zaak
waarschijnlijk moeten instellen, want het Va" "e atoomenergie in Europa.
is niet aan te nemen, dat de FDP zich Na de behandeling van de ouderdoms-
reeds thans van Dehler zal ontdoen, hoe voorziening, die alle belangstelling trok,
zeer ook diens zigzag-politiek, zijn tegen- verzonk deze kwestie, die als laatste punt uranium en thorium; 2) de producenten
strijdigheden en oratorische uitbarstingen ira de a°",naa véér p.ser, stond, 'n beet'e j van het splijtbare materiaal; 3) de ver
in de boezem der partij worden om- in het niet en dat was jammer. Want de bruiker, waar dus energie wordt opge-
streden. zaak van de Europese integratie, waar- wekt (elektriciteitscentrales, enz.).
Spreker zette uitvoerig uiteen, dat een
supranationale organisatie in Europa voor
de atoomenergie noodzakelijk is. Hij be
sprak de aanwending van atoomenergie
voor vreedzame doeleinden en achtte het
onverstandig thans reeds een verplichting
op zich te nemen nimmer in een gemeen
schap atoomwapens te produceren.
Daargelaten het moeilijke punt ener
gebracht. Minister Zjjlstra heeft er in
Rome niet voor niets op gewezen, dat het
voortbestaan van de oude wereld hiervan
afhangt.
Men kan deze zaak samenvatten met
de rede, die de heer Blaisse (K.V.P.) als
eerste spreker hield.
Hij stelde voorop, dat men bij een be
oordeling van de atoomenergieproblema-
tiek steeds een onderscheiding in drie
categorieën voor ogen moet houden: 1) de
kerngrondstoffen, dus de ertsen, zoals
Minister Staf gaat in zijn memorie van verbonden, benevens de voor de lucht-
antwoord aan de Eerste Kamer inzake
de begroting van oorlog uitvoerig in op
de reorganisatie zoals die voor de Neder
landse divisie zou kunnen gelden en
waarvan hetzjj aan Saceur, hetzij aan de
bevelhebber van de landstrijdkrachten
centraal Europa, een ontwerp zal wor
den voorgelegd.
Het doel van de NATO is aldus mi
nister Staf, vóór alles een oorlog te voor
komen. Daarvoor is nodig, dat de ver
moedelijke tegenstander twee dingen ge
heel duidelijk worden gemaakt. Het eer
ste is, dat op een agressie onmiddellijk
een verschrikkelijke vergelding zal vol
gen. Het tweede, dat het hem niet mo
gelijk zal zijn. Europa in één ren te over
rompelen en te bezetten. Voor dit laat
ste is nodig, dat een sterk scherm van
parate strijdkrachten zo dicht mogelijk
bij hem staat opgesteld. Voor dit scherm
heeft SHAPE ons nu gevraagd, zo mo
gelijk nog een tweede parate divisie te
leveren.
Het aantal parate troepen dat wij
kunnen opstellen, is niet voor vergroting
vatbaar. Uit dit aantal worden met de
huidige organisatie juist verkregen de ene
parate divisie en een evenredig paraat
gedeelte van de legerkorps-eenheden,
waartoe Nederland zich na grondig over
leg met SHAPE in NATO-verband heeft
doelartillerie nodige parate troepen. De
nieuwe wens van SHAPE komt er dan ook
op neer, dat uit één parate divisie plus
de parate legerkorpseenheden een paraat
legerkorps van twee divisies wordt ge
vormd.
Aan de wens van SHAPE zal dus al
teen voldaan kunnen worden, indien zo
wel de organieke sterkte van de divisie
standkoming van een gemeenschappelijke
markt, waarin deze gemeenschap dan later
haar piaats zal krijgen en ten derde de
regering zou verzoeken haar beleid te
blijven richten op verwezenlijking van
de denkbeelden in bedoelde verklaring en
te bevorderen, dat zonder verwijl een
verdrag in overeenstemming met deze
verklaring zal worden gesloten.
Verschillende leden voerden hieroveg
nog het woord, waarna minister Beyen
antwoordde.
Dat antwoord kwam hierop neer, dat hij
een verduidelijking gaf van het antwoord,
dat hij ter zake op 17 februari j.l. heeft
gegeven, toen mej. Klompé over Euratom
vragen had gesteld. De minister zette
daarbij voorop, dat hij nog niet zo heel
veel kon zeggen, omdat de eigenlijke re
geringsonderhandelingen nog niet waren
aangevangen. Hij verwachtte het eind
rapport van Spaak eind april en de ver
wachting was, dat de ministers van de
zes landen dan eind mei bijeen zouden
komen om een regeringsconferentie voor
te bereiden.
Wat minister Beyen vandaag te zeggen
had betrof een tweetal punten. Het eerste
waj de volledige en zo waterdicht moge
lijke controle op het gebruik van splijt
bare stoffen, wat alleen mogelijk zou zijn,
indien Euratom het volledige monopolie
zou bezitten. Een controle dus op alle
splijtbare materiaal, waartoe hij een
suoranationaal lichaam noodzakeliik
achtte. Wat het militaire gebruik betreft,
mèende de minister, dat te dien aanzien
geen unilateraal besluit zou kunnen wor
den genomen. Hij vond het twijfelachtig,
of men zich bij de beperking tot vrede
lievende doeleinden in Euratom ook naar
buiten zou moeten binden, hij meende
namelijk, dat zulk een verklaring in bre
der kader zou moeten worden afgelegd,
bijvoorbeeld in het verband van een inter
nationale ontwapening.
Het andere punt was de noodzakelijk-
eventuele produktie van atoombommen, i heid van de ontplooiing van het gebruik
moet toch in ieder geval de mogelijkheid voor vredelievende doeleinden en ook
worden opengehouden in overeenstem- daarvoor achtte hij een supranationaal
ming met het verdrag van de Westeuro- orgaan de beste waarborg. Het beste zou
oes™ TT-.;» 'arische atoomwapens in de dit geschieden in het kader van de OEEC.
landen van de gemeenschap voort te bren- Van replieken werd afgezien
gen. Wat de eigendom van splijtbaar ma-I prof Gerbrandy vroeg echter hoofde-
tenaal betreft verenigde mr. Blaisse zich ,ijk stemmjne over de conclusies van de
met de voorstellen van het Comité va- commissie, wat nu in de eerste vergade-
Actie die de eigendom van dit materiaal na pasen j geschie<ien.
aan de gemeenschap doen toevallen. Zo- s
wel bij producenten als verbruikers is
privé-eigendom van splijtbaar materiaal
niet goed verdedigbaar.
De controle, uit te oefenen door de ge
meenschap, moet universeel zijn, op alle
splijtbare materiaal, alsook op de kern-
grondstoffen. Spreker zette uiteen, waar-
F. S.
kan worden verminderd, alsook een aan- om bij eigendomsoverdracht grote risico's
tal thans parate Iegerkorpstroepen door
mobilisabele wordt vervangen. Het is
ook en vooral met het oog hierop, dat
een divisieorganisatie met een sterkte
van 13000 a 14000 man, het meest aan
trekkelijk voorkomt.
Zoals uit het voorgaande duidelijk zal
zijn gebleken, onderschrijft de minister
de door vele leden uitgesproken mening,
dat de opbouw van de landstrijdkrachten,
zoals deze in de defensienota van 1954 is
uiteengezet, in algemene zin voortgang
moet vinden.
Dat aan verkorting van de duur der
eerste oefening niet valt te denken, in
dien men zoals de minister een be
paalde parate sterkte wenst te handha
ven, behoeft geen betoog. Van hem is
dan ook een voorstel tot zodanige verkor
ting niet te verwachten.
Deze kritiek wordt beschouwd als een
onderdeel van de huidige campagne tegen
de Stalinistische „persoonsverheerlijking"
en als een gevolg van oproepen van de
Sov.ietleiding om bij het schrijven van de
geschiedenis de waarheid te betrachten.
In vele Russische geschiedenisboeken
worden nederlagen van het Sovietleger
verdoezeld, terwijl vrijwel altijd Stalin
beschreven wordt als de grootste oorlogs
leider van het land.
„Rode Ster" gaf commentaar op het
boek ..De verpletterende nederlaag van de
fascistische troepen in Wit-Rusland" door
een zekere Malanvin. Dit werk aldus het
blad. bevat ..verdraaiingen" van histo
rische feiten, hetgeen kenmerkend is
voor vele eerder gepubliceerde boeken
over oorlogsgeschiedenis.
„Iedere operatie gedurende de grote
patriottische oorlog had haar eigen speci
fieke asnecten en karakteristieke moeilijk
heden. Er waren fouten in de leiding van
eenheden en detachementen, die leidden
tot onnodige verliezen van levens en
materieel. Het is echter vaak zo, dat
de laatste oorlog feiten opsmukken, tekort
komingen vergoelijken en moeilijkheden
verdoezelen. De lezer krijgt, of hij wil of
niet. de indruk dat de Sovjetlegers steeds
in triomf oprukten en gemakkelijk alle
hindernissen en moeilijkheden op het
slagveld overwonnen", aldus „Rode Ster".
Volgens waarnemers te Moskou is
maarschalk Tsjoekof, de huidige minis
ter van defensie, verantwoordelijk voor
de actie om de militaire geschiedenis
van de Sovjet-Unie te herzien.
Het centrale comité van de Oostduitse
communistische partij is het eens met de
„besprekingen en resoluties" van liet
twintigste congres van dc Russische com
munistische partij te Moskou, aldus meldt
het Oostduitse persbureau A.D.N.
Het centrale comité keurde donderdag
de opvattingen van het politieke bureau
van de partij goed. zoals deze tot uiting
zijn gebracht in een artikel en een rede
ven de eerste secretaris der partij, Walter
Ulbricht.
Ulbricht viel daarin Stalin aan met een
hevigheid, die zelfs de gepubliceerde rede.
voeringen van Sovjetleiders overtrof.
Het centrale comité keurde een resolutie
goed. welke het herstel van het beginsel
van het collectieve leiderschap in de
Sovietrussische communistische partij toe
juicht en spreekt nver de toepassing ervan
in Oost-Duitsland.
Voorts wordt gesproken over Marx, En
boekjes en werken over de operaties van gels en Lenin, maar de naam van Stalin
De Russische radio heeft de uitzending
van de gezongen tekst van het Sovjet
volkslied bjj het begin van de dag ver
vangen door militaire muziek. In weste
lijke kringen te Moskou veronderstelt men
dat dit verband houdt met mogelijke wij
ziging van de tekst van het volkslied,
waarin in het tweede couDlet sprake is
van „Stalin heeft ons verheven en de
trouw aan het volk, aan de arbeid en aan
verheven daden bezield". Dit lied is in
1944 voor het eerst in de Sovjet-Unie uit
gevoerd ter vervanging van de „Interna
tionale", die het lied van de partij is ge
bleven.
wordt in de resolutie niet genoemd.
De besluiten van het centrale comité
zullen vandaag behandeld worden op het
convrps van de Oostduitse communistische
partij, dat vanmorgen is geopend.
Een delegatie der Joegoslavische com
munistische partij, onder leiding van vice-
president Svetozar Vukmanic-Tempo
heeft te Praag besprekingen gevoerd met
het politieke bureau der Tsjechoslowaakse
communistische partij. Dit is het eerste
contact tussen beide partijen, sinds Joego
slavië in 1948, uit de Kominform werd
gebannen.
Waarnemers in Belgrado vestigen in
verband hiprmee de aandacht op de be
richten over de Kominform, welke in
de Joegoslavische pers zijn verschenen.
De bladen in Belgrado maken melding
van een bericht uit Rome. volgens het-
welke dc leiding van de Italiaanse com
munistische partij zou hebben aan
bevolen de Kominform te ontbinden.
Velp Joegoslaven zouden gaarne zien,
dat dit orgaan, dat zij lieschouwen als
een ..overblijfsel van het Stalinisme" zou
verdwijnen. Men kon tot dusverre in
Belgrado geen bevestiging krijgen op de
vraag, of deze aangelegenheid bij boven
vermelde ontmoeting ter sprake was
gekomen.
voor de gemeenschap kunnen ontstaan en
een effectieve, sluitende controle ten
zeerste wordt bemoeilijkt.
De heer Blaisse was zich bewust hierbij
af te wijken van de visie van verschillen
de leden van de christen-democratische
fractie van de K.S.G. Bij kerngrondstoffen
behoeft geen eigendom voor de gemeen
schap te worden voorbehouden, hetgeen
aansluit, bij de verklaring van het Comité
van Actie.
Als laatste punt stelde mr. Blaièse, dat
hij zich goed kan voorstellen, dat produ
centen van splijtbaar materiaal openbare
nutsbedrijven zouden zijn van de gemeen
schap of van de Staten. Voor normale
reactoren is de narticuliere ondernemers
vorm aangebracht. Voor zover het geen
ondernemingen of installaties betreft van
de gemeenschap, is ieder land vrij zelf
in deze een beslissing te nemen.
De conclusie van de ovërerote meerder
heid van de Kamer-commissie en dat
is het belangrijkste was intussen, dat
de Kamer instemming zou betuigen met
de verklaring van het „Comité van Actie
voor de Verenigde Staten van Europa"
van 18 januari 1956, vervolgens uit zou
spreken, dat de aanvaarding in beginsel
van een supranationale gemeenschap voor
Maandag a.s. zal naar verwachting het
m.s. Johan van Oldenbarnevelt met circa
950 repatriërenden uit Indonesië de Am
sterdamse haven binnenlopen.
Onder deze passagiers bevindt zich een
aantal patiënten, waartoe een extra medi
sche staf medereist.
De heer J. Moora, voorzitter van de
commissie voor maatschappelijk werk
heeft de reis van Port Said naar Amster
dam met dit schip mede gemaakt, ten
einde na te gaan of reeds gedurende de
reis maatregelen kunnen worden genomen
welke een goede opvang van de repatrië
renden in Nederland kunnen bevorderen.
Gisterochtend omstreeks half elf is,
naar men ons van de zjjde der Kon. Lucht
macht mededeelt, te Nordhom (Did.) de
de atoomenergie niet betekent een voor- 23-jarige ongehuwde sergant-vlieger G. J.
keur voor een geleidelijke sectorsgewijze
integratie, maar dat integendeel bij voort
during moet worden gestreefd naar de tot-
Vrijdagmorgen is bij de werf van de
Vries Lentsch jr. te Amsterdam met
goed gevolg de mijnenveger „Goes" te
water gelaten. De doopplechtigheid
werd verricht door de echtgenote van
de burgemeester van Goes. Op de foto
zien we het schip tijdens de tewater-
loop.
Haver uit Haarlem bii schietoefeningen
met een „Thunderjet"-straaljager om het
leven gekomen. De vlieger was met het
toestel van de vliegbasis Eindhoven op
gestegen.
Volgens Reuter en D.P.A. zou het vlieg
tuig tijdens schietoefeningen in duik
vlucht de grond hebben geraakt en daar
na in brand zijn gevlogen. De vlieger was
reeds overleden, toen toegesnelde voor
bijgangers hem uit de brandende resten
van het toestel haalden. Het vliegtuig is
vernield.
MlH 1
\r/'