Bonn niet meer zeker van zijn zaak
Duitse kwestie mag nooit een
zaak van de V.N. worden
ars m ar as v
SSï
Stassen licht werkplan toe
Econ. Instituut voor de Midden
stand maakte zich onmisbaar
Laat liet Mulo niet aan bloed
armoede lijden
Groot tefevisie-scherm op Domplein
van Milaan
Na Mollets kritiek groeit het onbehagen nog
De toestand in Noord-Afrika
LACOSTE BEREIDT VERDERE
HERVORMINGEN VOOR
Als H. Vader op 1 mei a.sde
arbeiders toespreekt
DRAADLOOS
CONTACT
Recordjaar voor Zwanenberg-Organon
„Lekkenaffaire'-rechter
liep weg
Felle brand in Warns
De Londense ontwapeningsbesprekingen
Legerplaats Laren voor
Mobiele Colonnes
Per jaar 2000 woningen
in Den Haag
Dr. Veldkamp op zilveren feest
Zelfstandig researcliwerk door P.B.O.-
lichamen zal gerespecteerd moeten worden
Zorg voor het centrale vak Nederlands
Instituut voor
Arbeidsvraagstukken
Boliviaanse „slaven-
karavanen" naar Noord-
Argentinie
Hertog van Edinburgh
op wereldreis
TRIJDAG 6 APRIL 1936
PAGINA 3
Een definitief voorlopig
Mollets kritiek
Om bij president Coty te
protesteren
Opheldering gevraagd
Zuurstof fles ontplofte: zeven
gewonden
DIVIDEND KLM 6 (5) PCT
De Franse minister-resident in
Algerije, Lacoste, heeft gisteren be
sprekingen gevoerd met de Franse
premier, Guy Mollet, over de si
tuatie in Algerije. Hij verklaarde
na afloop van zijn bezoek, dat de
sociale hervormingen gelijke tred
zouden houden met de strijd te
gen de rebellen.
Razzia in drukkerijen
Vaandrig deserteerde
Syrië wil boycot
Met systeembouw
Pionierswerk
Dr. Veldkamp zeide, dat, hoewel het Eco
nomisch Instituut voor de Middenstand er
in de eerste plaats is voor de midden
stand zelf, dit niet wegneemt, dat het we
tenschappelijke onderzoek, zoals dit door
het E.I.M. van de aanvang is verricht,
Bindende element
BüHRMANN'S PAPIER
Dividend van 12 pet. (onv.),
waarvan 5 (2) pet. uit agio
reserve
Behandel volwaardige poëzie
«ÜB
In Tilburg
Op het TV-scherm
OOK 1956 ZAL WEER GOEDE
RESULTATEN TE ZIEN
GEVEN
BENDEN DOODDEN
19 INDONESISCHE
MILITAIREN
(Van onze correspondent).
BONN, donderdag.
„Ook in het kader van een algemene
ontwapening zullen de Sovjets de hereni
ging van Duitsland tegenhouden. De as
van de z.g. „ontspanningszone", die vol
gens het vroegere plan-Eden samen zou
moeten vallen met de oostgrens van het
herenigde Duitsland, zou volgens het
Sovjet-voorstel moeten komen *c liggen
aan de Werra en aan de Elbe. Het plan-
Eden, dat uitging van een vereend Duits
land, verkeert door het Russische voorstel
in zftn tegendeel''.
Met deze zinnen typeert de semi-offi-
C'ële jjeutschland-Umon-Dienst
voorstel" dat de Russen hebben ingediend
tijdens de aan de gang zijnde ontwape
ningsbesprekingen in Londen Ongetwij
feld zal ook de bondsregering bij de wes-
teliike mogendheden de vereiste stappen
ondernemen om haar standpunt in dezen
te verduidelijken. Dit standpunt is overi
gens al bekend, omdat Bonn tot op heden
nog steeds niet is afgestapt van de stel-
ling, dat aangelegenheden als de herem-
ging, de ontwapening en de Europese vei
ligheid „onverbrekelijk verbonden zijn.
Vorige week nog heeft de Duitse ambas
sadeur in Londen, Van Herwarth, deze
zaak besproken met de Britse mimste.
van buitenlandse zaken. Men kan het
Duitse standpunt ook aldus omschnjven
en dit is eveneens reeds vaak gedaan
„Er kan geen ontwapeningsovereenkomst
tot stand komen zonder dat twee P"n
cipiële voorwaarden zijn veIJu,_'tstaande
eniging van Duitslandl eni d ^«Uta*uto
b0OngXyfe°ldaPheeaft Von Henvarth de
ungeiwij buitenlandse zaken
tevens hoogte gesteld van de be
zorgdheid, die men in Bonn koestert ten
aanzien van het voortbestaan van de At
lantische Verdedigingsgemeenschap, als
men ingaat op de Russische eis, dat ook
de buurstaten van West- en Oost-Duits-
iand zullen ontwapenen tot een maximum
sterkte van 150.000 a 200.000 man. Niet
duidelijker - zo redeneert men m ambte-
Rike kringen in Bonn - heeft de Sovjet-
Unie kunnen tonen, dat het haar zelfs
bh de Londense onderhandelingen om
niets anders gaat dan een verzwakking
van het westelijke defensie-potentieel.
Ieder land dat tot de NATO behoort en
dat eventueel dergelijke ontwapeningsver
plichtingen op zich neemt is een steen,
die uit het Atlantische metselwerk wordt
gebroken en het NATO-gebouw gevaarlijK
verzwakt.
Hoe luid men overigens in officiële
kringen, in de pers of waar dan ook ln
de Bondsrepubliek, deze oude en onge
nuanceerde argumenten naar voren
brengt, in feite is het Russische voorstel
als de Duitse kwestie zen.
Alle toezeggingen en verplichtingen der
westelijke mogendheden om met alleen de
hereniging niet uit het oog te verliezen
en haar zo snel mogelijk te realiseien
maar ook om de westelijke eenheid niet
ln gevaar te brengen, doch in tegendeel
te versterken, hebben immers dit wan
trouwen nog steeds niet weg kunnen ne
men.
Ifct wantrouwen, dat het westen uit
eindelijk met een formeel „voorlopig^
de status quo der Duitse verdeeldheid
zal accepteren, wanneer het in ruil
daarvoor oplossingen kan bereiken, die
afgezien van de Duitse kwestie, hun
éigen waarde hebben, zoals b.v. dc ont
wapening, mits deze vergezeld zou gaan
van een het westen bevredigend con
trol e~ systeem.
Juist de Londense ontwapeningsbespre-
kingen zijn bijzonder geschikt om het slui
merende wantrouwen aan te wakkeren.
Men heeft in Londen immers niet met
viermogendhedenbesprekingen, maar met
een conferentie in het kader van de Ver
enigde Naties te doen. Men denkt aan
een Russische manoeuvre om de Duitse
kwestie bij deze onderhandelingen bij
zonder naar voren te schuiven. Men ver
moedt, dat het de Sovjet-Unie er om te
doen is de kwestie buiten het bereik dei-
vier „Groten" overwinnaars van 1945
en binnen het bereik der V.N. te schui
ven. Dit vermoeden is niet zo merkwaar
dig als men op het eerste gezicht wel
zou geloven. Wanneer toch de Duitse
kwestie voor het V.N.-forum zou komen,
dan wordt het karakter ervan totaal ge
wijzigd. De bemoeienissen van de wes
telijke Grote Drie met de hereniging ver
liezen dan hun scherpe contouren, zij
worden van minder betekenis. Natuurlijk
kunnen de westelijke Groten ook in de
V.N, stemmen voor een hereniging, maar
de beslissingen over de wijze, vorjn en
het tijdstip liggen dan in veel meer han
den- En men houde ook rekening met
het Russische veto-recht.
Daarmee wordt het specifieke be
schermheerschap over de Duitse hereni
ging, waartoe de westelijke Grote Drie
zich plechtig hebben verbonden, in het
bewustzijn van het Wcstduitsc volk tot
Iets zeer vaags. Daarmee wordt dc volle
dige grondslag, waarop dc huidige Wcst
duitsc regering, nog steeds, haar herem-
gingsthese bouwt, ondermijnd en propa
gandistisch waardeloos gemaakt. Daarmee
wordt zonder meer in dc kaart gespeeld
van die politieke kringen, die onmiddellijke
onderhandelingen tussen Bonn en Moskou
voorstaan en deze, sedert enige tijd, op
steeds luidere toon eisen.
Men kan niet zeggen, dat het Duitse on
behagen ook maar iets is weggenomen
door de kritiek, die de Franse premier,
Mollet, heeft geoefend op de weste
lijke politiek. Integendeel, zij heeft de on
gerustheid nog versterkt. Mollets kritiek
richtte zich zeer direct tegen Amerika en
zij toont duidelijk, dat de Amerikaanse
politieke opvattingen, die steeds ook de op
vattingen van Bonn waren, in Frankrijk
en nu ten dele ook in Groot-Brittannië
steeds meer als onvruchtbaar worden be
schouwd.
Nu is het wel zo, dat men een radicale
ommezwaai der Amerikaanse politiek niet
behoeft te vrezen, zolang een figuur als
Dulles aan het buitenlandse roer blftft.
Maar de kwestie is toch op de helling ge-
pet en het ziet ér in ieder geval naar uit,
dat er na Mollet ook andere critici hun
stem zullen verheffen. En uiteindelijk moet
dit toch invloed op de V.S. hebben. Nie
mand kan de verzekering geven, dat dit
tenslotte niet zal uitlopen op een correctie
der Amerikaanse buitenlandse politiek. En
wie zegt, dat dit niet van invloed zal zijn
op de Duitse kwestie? Het politieke Bonn
is niet zo zeker meer van zftn zaak!
Van primair belang acht men het echter
te voorkomen, dat de Duitse kwestie een
zaak der V.N. gaat worden. Het plan-Eden
De rechter ln het proces inzake het uit
lekken van de Franse militaire geheimen
ten tijde van de oorlog in Indo-China is
gisteren uit de rechtzaal weggelopen om
er bij president Coty tegen te protesteren,
dat twee hoge politiefunctionarissen dc
rechter van instructie hebben beledigd.
Binnen een half uur was de rechter,
Henri Niveau de Villedary. terug in de
rechtzaal. Hij had op het Elysee, de
ambtswoning van de president, alleen
maar zijn protest kurinen afgeven> in
gezien de president op het ogenblik met
vakante te Menton aan de Rivièra ver
blijft.
Het protest gold uitlatingen van het
hoofd van de „Sureté Nationale". Jean
Mairey. en het hoofd fan de Franse con-
tra-spionnagedienst. Roger Wybot, die
verleden jaar in brieven aan de toenma
lige minister van binnenlandse zaken,
Bourges-dVmnoury, rechter van in
structie, Fierre Duval, „incompetent en
bevooroordeeld hadden genoemd naar
aanleiding besluit om de voor
malige c0?f volgense0i10UrnaIist André
BaranèS, dl A nolitis n 2eg«en Pen
tipgever van de POU ie was. voorlopig in
vrijheid te s
Baranès is een van de vier beklaagden
ln het proces.
is, zoals het door de Sovjets gewijzigd is,
onaanvaardbaar. Daarmee, zo hoopt men,
moet de Duitse kwestie in Londen afge
daan zijn!!
Het Westduitse ministerie van buiten
landse zaken is het niet eens met het
standpunt van Mollet, dat de ontwapening
de voorrang heeft boven de kwesties van
de Europese veiligheid en de hereniging
van Duitsland.
Het ministerie gaf donderdag, na over
leg met minister Von Brentano, die op het
ogenblik met, vakantie is, een verklaring
uit, waarin gezegd wordt dat Mollets ver
klaringen in een, vraaggesprek met een
Amerikaans tijdschrift, „verbazing en kri
tiek'' hebben gewekt- Hereniging van
Duitsland en instelling van een veilig-
beidsstelsel zijn voorwaarde voor het wel
slagen van de ontwapeningsbseprekingen.
Dit was de politiek van de westelijke
Grote Drie op de Geneefse conferentie van
verleden jaar. Mollet schijnt nu in zekere
zin bereid te zijn de velgorde die de Sov
jet-Unie eist, te aanvaarden. De Bonds
regering is het daar niet mee eens, aldus
de verklaring.
De Duitse ambassadeur in Parfts, Von
Maltzan, heeft donderdag premier Mollet
bezocht om opheldering te vragen over de
verklaringen van Mollet in het interview
met het Amerikaanse tijdschrift.
(Van onze correspondent).
Tcrwftl iemand van het personeel van
dc garage van de heer T- Aukema te
Warns (Fr.> bezig was benzine te tanken,
stak een jongen een sigaret op. Er ont
stond een lichte ontploffing en even later
was de garage één vuurzee.
Toen de brandweer van Koudum, die
spoedig ter plaatse was, de brand trachtte
te blussen, ontplofte een zuurstoffles,
waardoor vier leden van het garageper-
soncel en drie brandweerlieden werden
gewond aan het hoofd en de schouders.
Een van dc spuitgasten viel van een lad
der. Geen van de slachtoffers werd even
wel ernstig gewond.
Niet alleen de garage, doch ook het
clcktro technisch bedrijf en het woonhuis
van de heer Aukema werden een prooi
der vlammen. De nablussing vorderde nog
verscheidene uren. De schade, die aanzien
lijk is, wordt door de verzekering gedekt.
De raad van commissarissen van de
K.L.M. heeft in zijn donderdag te 's-Gra-
venhage gehouden vergadering besloten
aan de op 24 april as. te houden algemene
vergadering van aandeelhouders voor te
stellen over 1955 een dividend van 6 pro
cent vorig jaar 5 procent over de
gewone aandelen uit te keren.
Er zullen mohammedanen worden op
genomen in de leiding van verschillende
civiele departementen zoals o.m- gezond
heidszorg, het departement voor de oud-
strijders en de dienst voor de mohamme
daanse boeren. Bovendien had de pre
mier, zo verklaarde Lacoste, hem verze
kerd dat alle noodzakelijke militaire mid
delen zouden worden verschaft.
Lacoste wil het niet laten bij de her
vormingen, die door dc regering-Mollct
zjjn voorgesteld. Hft maakte bekend, dat
h(j nieuwe hervormingen wilde voorstel
len tijdens het algemeen overzicht van de
situatie in Algerije, dat hij woensdag a.s.
voor de ministerraad zal geven.
In Parijs hebben agenten van dc Franse
contra-spionnagedienst gisteren de kan
toren doorzocht van het anarchistische
weekblad „Le Libertaire" en een druk-
Harold Stassen. de Amerikaanse afge-1 een ontwapening in drie fasen uitwerkt
vaardigde op de ontwapeningsconferentie a?_ belialve in een bePer~
te Londen, heeft donderdag het Ameri
kaanse werkplan voor ontwapening, dat
dinsdag jl. werd ingediend en waarvan
reeds in grote lijnen melding is gemaakt,
op een persconferentie toegelicht.
Volgens dit plan, dat voorziet in waar
borgen voor elk stadium, zouden de strijd
krachten van de Grote Vijf tot een be
paalde omvang worden teruggebracht en
een datum worden vastgesteld, waarna
qplfttingsmatcriaal nog slechts voor
vreedzame doeleinden geproduceerd zou
worden. Stassen zei, dat dit plan niet stug
maar voor bespreking vatbaar was.
Het voorziet in een eerste fase van
wereldontwapening, omvattend: vermin
dering van de atoomdreiging en bewape
ningslasten, voorbereiding tegen een ver
rassingsaanval, vergroting van de econo
mische ontwikkeling, vermindering der
spanningen, verhindering van nieuwe be
wapeningswedloop zowel op het gebied
der traditionele bewapening als van de
kernwapens, voorbereiding van nieuwe
ontwapeningsetappen en verbetering van
de vredesvooruitzichten.
De vijf bÜ d® conferentie betrokken
landen (V.S., Sovjet-linie, Canada, Groot-
Brittannië en Frankrijk) zouden deskun
digen moeten uitwisselen voor analyse
ring van de problemen van controle op
cn inspectie van klassieke wapenen en
b(j wijze van proef moeten overgaan tot
instelling van een zóne in dc *.s.
een in dc Sovjet-linie, die te land en
vanuit dc lucht geïnspecteerd zouden
kunnen worden.
De strijdkrachten van de Grote Drie
zouden de 2'/z miljoen man niet te boven
mogen gaan, die van Groot-Brittannië en
Frankrijk de 750.000 en die van elk ander
land de 500.000.
Zoals gemeld, zijn tijdens de Londense
ontwapeningsbesprekingen behalve dit
Amerikaanse plan, ook een gezamenlijk
Frans-Brits en een Russisch plan inge
diend. Het Frans-Britse plan verschilt in
zovérre van het Amerikaanse dat het
king van de conventionele bewapening
achtereenvolgens voorziet in een verbod
op proeven met kernwapens, een verbod
van de produktie der grondstoffen voor
kernwapens en tenslotte een verbod op
het gebruik van kernwapens. Het Russi
sche plan beperkt zich tot conventionele
bewapening en bepaalt bovendien niets
over een effectief^controle-systeem.
Stassen zeide gisteren op de persconferen
tie, dat de Amerikaanse delegatie beide
andere plannen als „zeer belangrijk" be
schouwde (de V.S. koesteren zoals-
bekend overwegende bezwaren ook je
gens het Frans-Britse plan) en deze „zorg
vuldig zou bestuderen".
Naar Reuter nader verneemt heeft Stas
sen gisteren op de bijeenkomst van de
V.N—commissie zelf in antwoord op.een
vraag van de Sovjet-afgevaardigde Gro-
myko, gezegd dat het meer dan een jaar
zou duren voor de nieuwste Amerikaanse
voorstellen voor de eerste fase van een al
voorstellen voor de eerste faze van een al
gemene ontwapening in werking zouden
kunnen treden. Dit wordt gemeld door
welingelichte kringen, die hier aan toevoe
gen dat Stassen ook gezegd heeft, dat de
V.S. van mening blijven dat luchtfotogra
fie een belangrijk onderdeel van het con
kerft. Zft namen documenten in beslag
doch verrichtten geen arrestaties.
De razzia geschiedde op grond van arti
kel 76 van het wetboek van strafrecht, dat
is gericht tegen handelingen, die het mo
reel van het leger kunnen schaden. Vol
gens de politie zijn geheime vlugschriften
in genoemde drukkerij vervaardigd.
De Franse politie doorzocht ook de
drukkerij van het Trotskiïstische week
blad ..La Verité" en nam de' editie, die
vandaag zou verschijnen, in beslag. Deze
bevatte artikelen over wreedheden, die
door de Franse troepen in Noord-Afrika
zouden zijn bedreven.
Te Maillot in Algcrftc zijn woensdag
avond 18 gevangenen, die trachtten te
ontsnappen tijdens een aanval van op
standelingen op de kazerne van de gen
darmerie, doodgeschoten, aldus werd gis
teren te Algiers bekend gemaakt.
Ongeveer tien kilometer buiten Algiers
is een Frans vaandrig er gisteren in ge
slaagd met een hoeveelheid wapens nl.
132 machinepistolen, 140 pistolen cn enkele
kisten ammunitie te deserteren.
Men neemt aan, dat zij bestemd zijn
voor de opstandelingen. De vaandrig zou
de leider van een communistische cel zijn.
Volgens een andere versie zouden de
wapens zijn overgedragen aan „tegen-
rebellen". Een familielid van de vaandrig
is namelijk door de opstandelingen ge
dood.
Zeventig Algerftnse rebellen zijn woens
dag in gevechten met Franse veiligheids
troepen gesneuveld. Aan Franse zijde vie
len drie doden. De verzetslieden hebben
gisteren tien landslieden vermoord.
Leiders van Syrische politieke partften
hebben gisteren de Arabische Liga ver
zocht, Frankrjjk te boycotten uit protest
tegen het Franse beleid in Algerfte.
In een telegram aan de secretaris-ge
neraal van de Liga vragen zij de organi
satie, Algerije „moreel en materieel" te
steunen en Frankrijk economisch, politiek
en cultureel te boycotten. De Liga zou
voorts andere Afrikaanse en Aziatische
landen moeten benaderen met het doel de
Algerijnse kwestie bij de V. N. aanhangig
te maken.
De Syrische premier Said Ghazzi is
gisteren naar Cairo vertrokken waar hft
de cis tot boycot van Frankrijk bft de
Arabische Liga zal toelichten. Men neemt
aan dat hij een resolutie in die geest zal
voorstellen.
(Van onze correspondent).
De reeds zeer vele jaren bestaande le
gerplaats Laren (Kamp Crailo) heeft een
andere bestemming gekregen en donder
dag zijn de eerste 250 man, als voorbo
den van de 1000, die hier uiteindelijk wor
den gedetacheerd, aangekomen. Het kamp
zal huisvesting gaan bieden aan de Mo
biele Colonnes, welke zijn bestemd om
in oorlogstijd bijstand te verionen aan
de burgerij in de vorm van brandbestrij
ding en het verrichten van reddings-,
opruimings- en medische diensten.
Aanvankelijk zouden de M.C. in het ka
der van de B.B. worden geformeerd, maar
dat bleek niet mogelijk en nu zijn zij ge
heel in militair verband gevormd. Het
depot is nu ondergebracht in kamp Crailo
waar een groot aantal beroepsmilitairen
enige weken in de weer is geweest om
de ontvangst en legering voor te berei
den. Het kader heeft de vooropleiding ont
vangen in de B.B.-school te Barneveld en
■de school van de geneeskundige dienst te
Amersfoort. De militairen van de M.C.
hebben hun eerste oefening reeds gehad
en hun tijd in het Kamp Laren zal dertig
dagen zijn als herhalingsoefening. Zij
hebben geen mobilisatiebestemming.
Het kamp zal zaterdagmorgen half elf
officieel in gebruik worden genomen met
een buitengewone vlaggenparade. Het zal
geheel verbouwd worden en de houten
barakken zullen van steen worden opge
trokken- Er komt een brandvijver en een
z.g. puindorp achter de Palmkazerne in
de vorm van een straat met half en ge
heel vernielde imitatiewoningen en ver
der springtorens. Het ligt in de bedoeling
in de tijd van vier jaar te komen tot de
vorming van 12 brandweercolonnes met
1 varende colonne, 6 opruimings- en red
dingscolonnes en een zelfde aantal ge
neeskundige colonnes. De M.C. beschikken
reeds over 48 moderne brandspuiten.
In het stadhuis te 's-Gravenhcge is gis
termiddag het contract ondertekend, dat
de gemeente 's-Gravenhage heeft geslo
ten met drie systeembouw-maatschappijen.
Het contract geldt voor vijf jaar en voor
ziet in de bouw van tweeduizend wonin
gen voor Den Haag per jaar-
De drie maatschappijen zijn de N. V-
Gembouw te Rotterdam, de N. V- Aanne
mersbedrijf voorheen P. A. van Wijnen
te Dordrecht en Muys' en Winters' Bouw
en Aannemingsbedrijf te Rotterdam.
(Van onze Haagse redactie)
Het Economisch Instituut voor de Mid
denstand heeft gisterenmiddag zftn 25-ja-
rig bestaan herdacht in het Kurhaus te
Scheveningen. De Staatssecretaris van
Economische Zaken, dr. G. Veldkamp,
heeft bft die gelegenheid het woord ge
voerd. Onder zftn gehoor bevonden zich
o.m. de minister van Economische Zaken
prof. dr. J. Zftlstra, de voorzitter van
de Sociaal Economische Raad, prof.
mr. F. de Vries, A. graaf d'Alcan-
tora, lid van de raad van beheer van
het Belgische instituut voor de midden
stand, prof. dr. A. Gutersohn, hoogleraar
aan de handelshogeschool te Sankt Gallen
en de heer Rollinger van het Luxemburg
se middenstandsinstituut.
Al deze gasten werden welkom gehe
ten door de voorzitter van de raad van
beheer van het E.I.M.drs. H. Jansen,
die tevens een overzicht gaf van de wor
dingsgeschiedenis van het instituut. Hij
verklaarde, dat voor de naaste toekomst
een aantal lessen uit het verleden te leren
blijft, n.l. dat het instituut onafhankelijk
moet zijn, dat het met wetenschappelijk
verantwoorde maatstaven zijn onderzoek
verricht en het verkregen resultaat eer
lijk en onbeïnvloed reproduceert. Het mag
geen belangensinstituut worden, want dan
valt zijn betekenis weg.
De gegevens zullen steeds sneller ter ta
fel moeten komen en het hoogste rende
ment kan dan pas worden verkregen,
wanneer het gereproduceerde materiaal
door de voorlichtingsinstanties en in het
bijzonder door de bedrijfsorganisaties
wordt bekend gemaakt.
van fundamentele betekenis is gebleken
voor het overheidsbeleid. Dit zowel in ver
band met de meer specifieke midden-
standsbelangen als met het oog op de be
langen van algemene aard.
De staatssecretaris wees er in het bij
zonder op, dat het E.I.M. op het gebied
van het bedrijfs-economisch onderzoek
pionierswerk heeft verricht, niet alleen
door het aan het licht brengen van tal
van wetenswaardige bedrijfs-economische
gegevens, betreffende het midden- en
kleinbedrijf, maar ook door het ontwik
kelen van een bepaalde vaste methodiek,
waarvan het instituut zich bij zijn onder
zoekingen bedient. Gezegd mag worden,
dat het E.I.M. zich met name door zijn
bedrijfs-economisch researchwerk betref
fende kosten en winsten en door zijn om-
zetstatistieken een plaats heeft veroverd,
waaruit het eenvoudig niet meer valt weg
te denken. Noch het middenstandsbedrijfs
leven, noch de overheid zouden het E.I.
M. kunnen missen.
Het leek dr. Veldkamp van belang zich
te bezinnen op de consequenties, die een
verdere ontwikkeling van de in opbouw
zftnde publiekrechtelftke bedrijfsorganisa
tie voor het werk van het E.I.M. kan
hebben. In de eerste plaats is het mo
gelijk, dat het instituut in de toekomst
researchopdrachten uitvoert ten behoeve
van dergelijke lichamen voor afzonderlij
ke bedrijfstakken. Het is echter ook niet
onmogelijk dat deze organisaties zelf
standig voor eigen sector economisch on
derzoekingswerk zullen willen verrichten.
Het kwam hem voor, dat het E.I.M. in
dat geval de autonomie van deze licha
men zal hebben te respecteren.
Speciaal met het oog op dé eventualiteit
van een decentralisatie van het onderzoe
kingswerk op het gebied van de midden
stand, was dr. Veldkamp van oordeel, dat
het E.I.M. het bindende element van het
algemene middenstandsaspect tot gelding
zal moeten brengen.
Tenslotte werd de gelegenheid geboden de
raad van beheer van het E.I.M. tijdens
een ontvangst geluk te wensen.
De N-V. G- H. Bührmann's Papiergroot
handel zal aan de algemene vergadering
van aandeelhouders voorst.llen over 1955
een dividend van 12 net, waarvan 5 pet
trole-systeem moet uitmaken vanaf het luit de agioreserve. (v.j. 12 pet, waarvan
ogenblik, dat dit in werking zou treden. 2 pet. uit de agioreserve) uit te keren.
(Van onze Utrechtse redacteur)
In een zeer geanimeerde stemming heb
ben talrijke leerkrachten bij het r.-k.
MULO, zowel leken als religieuzen, gis
teren in Utrecht, waar de 41ste algemene
vergadering van de Vereniging voor r.-k.
Mulo werd gehouden, onder leiding van
de heer W. A. Brassé, hun belangen en
die van het onderwijs besproken. In de
morgenuren droeg de vergadering een
huishoudelijk karakter. Tijdens de lang
durige pauze bestond volop gelegenheid
de leerboeken en andere leermiddelen,
door verschillende uitgevers in aantrek
kelijke stands uitgestald, te bezichtigen.
Ook de stand van „De Maasbode", waar
i men een vergrote kopie van onze krant
zag en enige suggestieve foto's, die enige
afdelingen van ons bedrftf in beeld
brachten, trok zeer de aandacht.
Jammer, dat de geestelijke adviseur,
rector G. J. Braakhuis door ziekte ver
hinderd was des morgens de mis voor de
leden op te dragen en een toespraak in
de middagvergadering te houden, zoals
was aangekondigd. Dit laatste werd ech
ter vergoed door een kernachtige speech
van de oud-voorzitter. de heer Bot. aan
wiens woorden de vele vrienden van het
Mulo-onderwijs hun hart hebben kunnen
verwarmen. Hij prees het streven van
de vereniging om het onderwijs en de
examens te doen aanpassen bij de nieuwe
tijd maar als hij aan het verleden terug
dacht. meende hij. dat toen meer voor
akten werd gestudeerd dan tegenwoor
dig. De heer Bot spoorde aan ervoor te
zorgen, dat het Mulo niet aan een soort
bloedarmoede gaat lijden, door het ont
breken van de akten. want. „er wordt
misschien een bastaardkind geboren, dat
het eerstgeboorterecht van de Mulo-
school betwist". Verder hoopte hij. dat in
de salariëring tot uiting zou komen, dat
het Mulo zijn verdiende plaats krijgt.
Een instructieve beschouwing over
„Nederlands op de Mulo" hield de di
recteur van de Bisschoppelijke kweek
school in Roermond, drs. Bours pr. Deze
maakte zich zorg over het onderwijs van
dit allervoornaamste vak. dat een le
vensvak is en daarom een centrale plaats
moet blijven innemen. Vreemd is het.
dat voor andere vakken een bevoegde
kracht vereist wordt, doch dat iedereen
blijkbaar Nederlands kan geven, terwijl
het ook niet gunstig is, dat bij elke klas
van leraar wordt gewisseld.
De spraakkunst zit nog aan oude vor
men vast en het lezen wordt stiefmoe
derlijk behandeld. Het lezen moet in het
taalonderwijs een centraal punt zijn. Men
krijgt daarbij het leren luisteren. Het
actieve spreken kan bevorderd worden
door het laten navertellen. Het lezen
moet vooral gericht zijn op het bftbrem
gen van inzicht.
Ook brak drs. Bours een lans voor de
behandeling van volwaardige poëzie en
hij noemde zelf enige goede voorbeelden,
na geestig enkele kwade produkten uit
een leesboekje voor de zesde klas ge
hekeld te hebben. Waarom zou men op de
Mulo ook niet aan kunstgeschiedenis
naast het tekenen doen? Zelfs van werk
van Picasso en Mondriaan kan men het
mooie laten zien. Mogelijk is in verband
daarmee zelfs een begrip bij te brengen
voor de Poésie pure van een Engelman.
Bij de N.S. is men thans druk bezig de
rijtuigen te „reklasseren": Se klas wordt
2e klas en 2e klas wórdt le klas. Tot
juni sullen echter aanduidingen op de
ramen aangeven, wat voor een kaartje
'men nodig heeft om te mogen plaats ne
men. Ook de spoorwegaanduidingen voor
„A., B. en C.-rytuigen" (resp. le, 2e en
Se klas) worden veranderd.
Pp het plein voor de Dom van Milaan
zal op 1 mei a.s. een groot scherm wor
den geplaatst, teneinde de Milanese ar
beiders in de gelegenheid te stellen per
televisie aanwezig te zftn bft de bijzon
dere plechtigheid in het Vaticaan ter ge
legenheid van de viering van het feest
van Sint Joseph, arbeider. Zij zullen dan
de uitzending kunnen meemaken, waarin
de II. Vader zftn aangekondigde belang-
rftke rede tot de arbeiders uitspreekt.
De minister voor de P.B.O., de heer
A. C. dé Bruiin en mr. dr. L. G. Korten-
horst, voorzitter van de Tweede Kamer,
zullen dinsdag a.s. voor de KRO-micro-
foon meewerken aan een klankbeeld over
de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatte,
dat een onderdeel vormt van de reeks
uitzendingen onder de titel: Om de'toe
komst van Nederland.
De nieuw benoemde bisschop van Rot
terdam. Z.H.E. mgr. M. A. Jansen, neemt
zondag a.s. afscheid van het dekenaat
Leiden. In de Echo-rubriek van de KRO
zal op die dag hiervan een reportage wor
den opgenomen. In dezelfde rubriek zal
op zaterdag 14 april a.s. aandacht worden
besteed aan de ontvangst, die de ge
meente Rotterdam de nieuwe bisschop op
vrijdag 13 april Bereidt.
Sinds Z.H. Paus Pius XII in 1951 de
Aartsengel Gabriël uitriep tot Hemelse
Patroon van allen, die in de telecommu,
nicatie werkzaam zijn, vieren de katho
lieke radio- en televisiewerkers jaarlijks
hun Gildedag. In het KRO-programma
van zondag a.s. zijn verschillende onder
delen aan dit feest gewijd. De „Ode aan
St—Gabriël", geschreven door Marius
Monnikendam op tekst van Gabriël Smit
zal opnieuw worden uitgevoerd. Ook het
Gloria- en Credo-gedeelte uit de „Missa
Deo Gratias" van Jurriaan Andriessen is
in het programma opgenomen. Het be
treft hier opnamen van de eerste uitvoe
ring tijdens de viering van het Krom-
staffeest in mei 1953.
In het eerste zaterdagse jeugclprogram-
Teneinde de menselijke arbeid tot ge
zamenlijk studieopject te maken van de
beoefenaren van de verschillende weten
schappen, welke ieder op zich een be
paald facet van het probleem arbeid raken
is aan de Katholieke Economische Hoge
school te Tilburg een nieuw onderzoek
centrum opgericht onder de naam „Insti
tuut voor Arbeidsvraagstukken".
Leden van het nieuwe instituut zullen
de problematiek van de menselijke arbeid
bestuderen in economische, technisch-or-
ganisatorische psycholochische, sociologi
sche en ethische zin. De theoretische stu
dies zullen praktische onderzoekingen op
dit terrein voorafgaan. Daarna zullen de
resultaten van deze activiteiten in rui
mere kring worden bekend gemaakt.
Tot docenten van het besturend weten
schappelijk orgaan van dit Instituut zijn
de volgende Tilburgse hoogleraren be
noemd: Prof. Dr F. J. H. M. van der Ven
(Sociale Politiek en Arbeidsrecht). Prof.
Mr. W. C. L. van der Grinten (Econo
misch Recht), Prof. Dr F. J. P. van
Dooren (Sociale- en Bedrijfspsychologie),
Prof. Dr M. G. Plattel (Sociale Wijsbe
geerte en Sociale Ethiek) en tenslotte Ir.
K. H. van Ginneken (Technische Bedrijfs
organisatie en Algemene Organisatieleer).
De socioloog Drs. A. A. de Moor zal
optreden als Sekretaris van het Instituut
en als leider van het wetenschappelijk
bureau, waarover het nieuwe instituut be
schikt.
ma, dat de KRO-televisie op 14 april a.s.
verzorgt, worden de avonturen van Bert
Brugman's Dappere Dodo voortgezet,
waarna het tweede deel wordt opgevoerd
van het spel „Hokus. Pokus. dat kan ik
ook" naar het boek van Han Bentz van
den Berg en Adrie van Oorschot.
Van het proces, dat. te Denver in de
Amerikaanse staat Colorado zal worden
gevoerd tegen de I4-jarige John Gilbert
Graham, die ervan wordt beschuldigd een
vliegtuig met een tijdbom tot ontploffing
te hebben gebracht, waarbij zijn moeder
en 43 andere passagiers de dood vonden,
zullen geen rechtstreekse televisie- of
radio-reportages mogen worden gemaakt.
Wel heeft de rechter. Joseph Mc.Donald.
toestemming verleend, dat in de rechts
zaal films en grammofoonplaten worden
opgenomen, die later kunnen worden uit
gezonden.
Rechtstreekse televisiereportages van
de zittingen van het Amerikaanse congres
zullen mogelijk worden krachtens een
wet. die onlangs is ingediend door Mar
tha Griffiths, democratisch afgevaardigde
uit de staat Michigan. Zij is van mening,
dat de normale gang van zaken niet ge
hinderd zal werden wegens de technische
vooruitgang van de televisie. Bovendien
zouden volgens haar dergelijke reportages
de mensen :'n staat stellen hun eigen
mening over de debatten te vormen.
Met het televisieprogramma van gister
avond heef de AVRO het algemeen na
gestreefde doel om aan de donder
dagavond-u itzendirigen een afwisselend,
boeiend en onderhoudend, maar toch cul-
tureel-instrv ctief karakter te geven, het
meest benaderd.
Henk Ba lings en Gerrit Kouwenaar
leidden in de rubriek van kunst en cul
tuur achtereenvolgens de elektronische
muziek en c.e daarbij door laatstgenoemde
geschreven poëtische tekst in dialoog
vorm in, terwijl later een door de be-
1 e
kende Britse cineast Norman McLaren
getekend filmpje bewees, dat de muziek
beter met beelden is te illustreren dan
de dichter het ooit met woorden kan
doen. Waarmee tevens weer eens werd
aangetoond, hoe dicht muziek en film bij
pllfnar ctaSB
Met de historie van dit laatste feno
meen liet Paul Schuitema. in samenwer
king met het Nederlands Filmmuseum,
dat de filmfragmenten beschikbaar stelde
de kijkers wat nader kennis maken, ter
wijl prof. dr W. S. van Thienen zijn
eerste TV-college in stijd gaf, waarbij hij
al tekenend de invloed liet zien die de go-
thiek heeft gehad op de vrouwenkleding
ten tijde van Jacoba van Beieren, een
historische persoonlijkheid, die door de
pas geopende Keukenhof momenteel weer
de aandacht heeft. De werkwijze van
prof. van Thienen leent zich voortreffe
lijk' voor de televisie.
Pierre Palla gaf een zeer geslaagd „tra
ditioneel" pianorecital en in een bij hem
thuis opgenomen filmpje kondigde God
fried Bomans het voornemen aan om in-
teressante en hem sympathieke personen
te gaan interviewen, wat iets belooft
voor de toekomst.
De rubriek „Ontmoeting der levens
overtuigingen", waarin personen van de
meest uiteenlopende opvattingen onder
leiding van prof. mr. P. J. Oud van ge
dachten wisselden over diverse pro
blemen, kwam ditmaal met als onder
werp het spiritisme voor het eerst voor
de TV-camera's, wat aan de discussies
een boeiender en levendiger karakter gaf
dan uitsluitend voor de microfoon het
geval is.
Tot slot volgden enkele fragmenten
en zeker niet de slechtste uit het Am
sterdams Studenten Cabaret „Publiek
Schandaal". Met name de studente met
de collectebus hopen wij nog eens voor de
TV-camera's terug te zien. Ze heeft een
boeiende persoonlijkheid en een voor
dracht. die op het scherm voortreffelijk
tot zijn recht komt. Overigens alle hulde
voor de wijze, waarop regisseur Leen
Timp dit cabaret voor de camera's bracht.
Het Boliviaanse katholieke weekblad
„Presencia" heeft onthullingen gedaan
over de „onmenselijke omstandigheden"
waaronder ruim 200.000 Boliviaanse ar
beiders in noord-Argentinië zouden moe
ten leven.
De arbeiders worden gedwongen op
grote boerderijen in Argentinië te gaan
werken. Volgens „Presencia" herinnert
de uittocht dezer arbeiders naar noord-
Argentinië aan de slavenkaravanen uit
voorbije eeuwen. Doordat in eigen land
een teveel aan arbeidskrachten bestaat,
zijn de Boliviaanse arbeiders verplicht
elders voor hongerlonen te werken. Hun
dagloon in Argentinië bedraagt nagenoeg
10 peseta's of een derde van het nor
male dagloon in de Zuidamerikaanse lan
den. Het blad onderstreept dat het „een
schande is. te zien, hoe deze mensen be
handeld worden. Bij hun aankomst op de
boerderijen wordt hun hoofd kaal ge
schoren. Op de linkerbovenarm krijgen
zij een kenteken". Aldus meldt het KNP.
Het bezoek, dat de hertog van Edin
burgh aan Melbourne zal brengen, waar
hft in november de Olympische spelen zal
openen, is uitgebreid tot een grote reis
langs vele delen van het Britse Gemene
best. De reis zal drieëneenhalve maand
duren en de hertog zal behalve Australië
ook Ceylon, Australisch-Nieuw Guinea,
Nieuw-Zeeland en verschillende Britse
bezittingen in de zuid-Paciflc en het zui
den van de Atlantische Oceaan bezoeken.
De reis zal gedeeltelijk per vliegtuig en
gedeeltelijk met het koninklijke jacht
„Brittannia" worden gemaakt.
De hertog vertrekt op 14 oktober uit
Londen naar Ceylon. Vandaar gaat het
via Nieuw-Guinea paar Australië. Eind
november gaat hij voor een week naar
Nieuw-Zeeland. Daarna volgt een bezoek
aan de Chatham-eilanden en Deception
in de zuid-Pacific.
Vervolgens zal de hertog bezoeken bren
gen aan Britse eilanden in de Atlantische
Oceaan, nl. de Falkland-eilanden, Tristan
da Cunha, St.-Helena en Ascension. De
hertog wordt op 30 januari in Groot-Brit
tannië terugverwacht.
Voor de N.V. Kon. Zwanenberg - Or-
ganon te Oss heeft 1955 een nieuw hoog
tepunt gebracht in de bedrijvigheid en
ln de resultaten. Zowel de vleeswaren-
als de farmaceutische sector hebben
hun afzet op de binnenlandse markt ver
hoogd. Ook de export ls opnieuw geste
gen.
Het indexcijfer van de guldensomzet
aan derden bedroeg 590 in 1955 tegen 549
in 1954 (1947=100). Het percentage, waar
mede de totale concernomzetten in geld
zijn toegenomen bedroeg, evenals het
vorige jaar, ruim 7 pet. De hogere omzet
en produktie leidden tot een zeer bevre
digende bezettingsraad en een gunstige
kostendekking bij fabricage en verkoop.
De bruto-winst heeft bedragen
f 17.199.222 (v.j. f 14.142.738). Afschrij
vingen vergen f 4.337.720 (3.102.481) en
belastingen f 5.725.234 (5.092.254). Na
reservering bij onderhorige maatschap
pijen van f 253.559 (231.757) resteert een
beschikbare winst van f 6.882.709
(5.716.246), waaraan nog het saldo AP
van f 1.282.747 (1.041.586) wordt toe
gevoegd. Naar de statutaire reserve gaat
f 599.756 (483.110), voor aanvulling aan de
algemene reserve wordt f 530.970 (onv.)
uitgetrokken, terwijl aan deze algemene
reserve voorts f 2,984.996 (1.966.241) wordt
gedoteerd.
Zoals gemeld is. wordt een dividend
voorgesteld van 10 pet voor de gewone
aandelen en bovendien 3 pet uit te keren
uit de agioreserve (v.j. 13 pet). Onver
deeld blijft f 1.380.000 (1.282.747). In to
taal werd f 2.669.734 (2.494.764) uitge
keerd en f 5.495.772 (4,263.068) in bedrftf
gehouden.
De afzet van Organon op de binnen
landse markt vertoonde een gunstige ont
wikkeling. Dit stemt temeer tot voldoe
ning wanneer men let op het belang, dat
de Binnenlandse markt voor een far
maceutische industrie heeft.
Ook op de exportmarkt kon een grotere
omzet worden gehaald.
De gang van zaken bft de buitenlandse
maatschappijen was eveneens gunstig.
In Mexico is een dochtermij. opgericht. In
de sector van de technische preparaten
was de omzet belangrijk hoger dan in
1954. Het verslag memoreert een nieuwe
onderhandse geldlening ter versterking
van de middelen in verband met de in
vesteringsplannen voor de naaste toe
komst. In 1956 zal een begin gemaakt
worden met de bouw van een nieuwe
vleeswarenfabriek. Ook zal uitbreiding
worden gegeven aan het farmaceutische
laboratorium en de researchafdelingen.
De inmiddels verstreken maanden van
1956 geven een bevredigend beeld, zowel
van de omzet ais van de resultaten. On
danks de vele ongewisse factoren is het
bestuur van mening, dat 1956 wederom
een goed jaar voor het concern zal wor
den.
Negentien Indonesische militairen zijn
tijdens het afgelopen weekeinde omgeko
men bij aanvallen door bendeleden op
militaire convooien tussen Öonthain en
Makassar in Zuid-Celebes. Volgens het
hoofdkwartier van het leger in Makassar
hebben bij tegenacties benden van de
Darul Islam zware verliezen geleden.
In dit gebied zijn de ordeverstoringen
de laatste tijd toegenomen. Leger en poli
tie zijn begonnen met zuiveringsactie» op
grote schaal.
