WHISKEY-PRIEST" op het
Bess en Bess vonden Nederland een
verrassing
Gezondheidszorg
voor bejaarden
The autumn garden
van Lilian Hellman
Min. Algera opende verkeers
technische leergang van ANWB
SEM DRESDEN
75
JAAR
2kunes.Tir.e,huid?
IOOI
Graham Greene s
Wij komen dit jaar tvaarschijnlijk
terug
mogelijkheden
Woensdag is april me
Lustrumspel van ,1,. Maasstadspelers
Parkeerprobleem een
der hoofdschotels
Veelzijdige muzikale
geest
Onderscheiding voor
Ned. paters in Rome
Défilé der strijd
krachten
PAGINA 3
Ontroerende creatie van Paul Scofield
Getuigenis
LORENZO FULLER ACTEERT AAN EEN STUK DOOR
Grote beminnelijkheid
Tweemaal charmant
Gezinsleven
Gezonde levenswijze
Dit jaar terug?
Hartige hapjes
Volwaardig leven
Het spel
-*-<
SONATE TIJDENS
EEN
AUTOTOCHT
ANTHONIE VAN KAMPEN
NAAR Z. NIEUW GUINEA
Consultor van de Congregatie
der religieuzen
Op 30 april te Enschede
Het is een bijna ondoenlijke opgave
een eerste-klas roman in een even
geslaagde dramatische bewerking ten
tonele te brengen. In geen van zijn
volgende romans heeft Graham Greene
ooit weer dezelfde hoogte bereikt als
in het aangrijpende verhaal, „The Po
wer and the Glory", met het onver
getelijke beeld van de priester in
Mexico tijdens de geloofsvervolging,
die ondanks zijn zondig leven zijn
priesterlijke taak blijft vervullen en
tenslotte zelfs het offer van zijn leven
brengt om de Laatste Sacramenten te
brengen aan een stervende, terwijl hij
de bijna zekere wetenschap heeft dat
hij door de vervolgers in een valstrik
wordt gelokt. De dramatische bewer
king van deze roman door Dennis
Cannan en Pierre Bost moge dan ook
niet geheel geslaagd heten, de opvoe
ring zelf is een van de hoogtepunten
van dit Londense toneelseizoen.
Paul Scofield die vanaf het begin van
maanden Phoenix-theater in Londen
maanden achtereen gevuld heeft met
enthousiaste bewonderaars van zijn
Hamlet-vertolking, weet van deze op-
f®Taagde, innerlijk verscheurde, af.élo-
Jw-6 en teg€lÜk medelijden en bewon-
AW, wekkende priesterfiguur een
mep-ontroerende creatie te geven. De
fasV >>Van Elsinore, „the glass of
asnionis hier onherkenbaar getrans-
onmeerd in een sjofele, miserabele ge
stalte, met zijn piekharige bros, en on
geschoren gezicht, zijn harde, raspende
stem. Toch ontbreekt het deze handen
wringende angstige mens, die zijn vre^
voor de dood weg probeert te drinken
met aan innerlijke kracht om ondanks
zijn zwakte en zonde trouw te bliivor,
aan zijn priesterlijke taak. 011Jven
Zo wordt deze voorstelling vooral
het overwegend niet-katholieke schouw
burgpublaek in Londen een spreken*"
getuigenis voor de realiteit vai?
cramentele leven, dat niet gebonden DSa'
de persoon van de priester an
Mexicaanse katholieken in de nart, 6
de vervolging het enig van
hun leven blijft. Niemfnd van h^e ln
ondanks de gijzelaars hen zai
worden weggevoerd en'de hogTnrU h*en
de Mexicaanse regering op het he
een priester heeft gesteld de van
van de sacramenten verrad»^ „e,naar
de imbeciele halfbloed acre?,' Alleen
opening staat een vermomde priester
die zo juist per boot is aangekomen en
cue de taak van de doodgeschoten pries
ter zal overnemen om de vervolgde
Mexicanen het sacramentele leven te
brengen. Op het toneel is dit slot nog
verrassender dan in de roman.
De theater-directie Tennant heeft met het
ten tonele brengen van deze bewerking
tan Greene's „The Power and the
Glory opnieuw bewezen dat zü zich
haar taak bewust blijft stukken te pre
senteren. die ver uitsteken boven het
overwegend lichtere en oppervlakkige
genre dat het theater in Londen te bie
den heeft. Eerst de Hamlet, die Moskou
en Londen wist te veroveren, nu de op
voering van „The Power and the Glory"
et als slot van het seizoen nog in het
voormtzicht een reprise "van T. S. Eliot s
family Reunion.
9?
?5
Judas-penning voor het ver€PtSert dp
°e spelieiding van peter n
ongetwijfeld een van dew rook- die
van ho, eoesti
van het hedendaagse trmf regisseuis
mag worden, is niet te 61 Sen°emd
het sdheppen van de sfeer eteren in
vunzigheid, armoede enr van ellende,
karakteristiek is voor nde' die zo
van Graham Greene's achtergrond
Brook wordt hierbij sterkWer)ten' Peter
de suggestieve dêee gesteund door
Wahkevitch en door he? van Georges
ranten - in totaa°ziin grote ge]al
t>g acteurs !Jn er meer dan der-
steld wordt de °or hiJ in staat ge-
stemmingsbeeld te ;etafTlen met een
begeleiding Van 1 'nt™duceren onder
VOOr dit Stuk 2eee 1 Peter Br°°k Zel'
gecomponeerde muziek.
Verrassend slot
mmmê
versie in verschillende taferelen 7eJ"
S6hlaagdv.f!' blijft zi-i t°ch iets episode
achtigs behouden, waardoor de drama t-
sche climax te zwak blijft. Wel ishe'i
einde van het stuk - zeker althans voor
de toeschouwers rliie He romer, -Tl. r
lezen hebben
zeer verrassend. Nau
-Jter dood veroordeel*,,
priester van het toneel weggevoerd nm
geexecuteerd te worden, of de deur
ae armzalige tandarts-kliniek, waar
net begin er het eind van het dram»
afspeelt, wordt geopend. In de de?
Lorenzo is my name..
(Van onze speciale verslaggever)
Met een beheerst gebaar, (lal een zorgvuldige voorstudie deed ver
moeden, nam Ethel Ayler lietelijk haar glas sherry en nipte er even aan
Schuin tegenover haar zal Martha Flowers gracieus gebogen over sen
stukje papier en schreef mei sierlijke letters haar naam, terwij] een kleine
jongen met grote ogen vol spanning haar bewegingen volgde. Even tevoren
liad deze kleine jongen eeD prachtige bos heerlijke anemonen aan haar
gegeven. Met een brede lach om zijn mond vertelde Lorenzo Fuller zijn
zoveelste anekdote en klonk opnieuw de bulderende lach van de stevice
breed uitgegroeide neger INed Wright, die tussen twee gebakjes door, ons
alsmaar duidelijk wilde maken dat de Nederlandse keuken bijzonder stevig,
bijzonder voedzaam en bijzonder lekker was. Met een breed toneelgebaar
had hij ons uitgenodigd naast hem plaats te nemen, waarna zijn wat
donkerder getinte collega Lorenzo onmiddellijk een van zijn „stories"
begon. Lorenzo heeft bijzonder veel talent om te vertellen. Deze kleine
kwieke neger met zijn beminnelijke glimlach acteert aan een stuk door
en vermaakt op een charmante wijze voortdurend zijn naaste omgeving.
„Het is jammer", zo vertrouwde Ned Wright ons toe, dat Lorenzo zo een
slechte man is op het toneel. Dc figuur van Sportin' Life in „Porgy en
Bess" is een ramp. Maar, zc voegde hij er aan toe, hij probeert het in het
dagelijkse 'even goed te maken
Wij hebben gistermiddag vol bewonde
ring gestaan over de ontzaglijke
dosis beminnelijkheid, waarmee de actri
ces en acteurs van „Porgy en Bess", die
op het ogenblik avond aan avond in het
Luxor Theater in Rotterdam triomfen
vieren, het Nederlandse publiek ter wille
zijn geweest. Met honderden was men
naar de „Bijenkorf" gestroomd, om een
glimp van hen op tc vangen en, ais zij
de kans er voor kregen, een handtekening
te bemachtigen op de omslag van een
grammofoönpiaat of op het titelblad van
Porev p!otseling zeer gewilde boek
'renhuis C? Bess". De leiding van het wa-
er reso]umSt op een SeSeven moment
onder een?1 eir>de aan maken en wist
de actrices en8?, van Protesten tenslotte
te leiden, waa? UPrs naar de 'unchroom
kregen over honH?„ volop gelegenheid
hen gezellig te' babbeten dmgGn mCt
Martha Flowers en Ethri a
beurten in Gershwin's oDera w ,e om
Bess vervuilen, staarden verr?? V!?
twee reusachtige klompen die^Tiïff"
handen werden geduwd Mi,s 5,m de
kon echter niet nalaten te ze^en *=YeJ>?
natuurlijk maar een symbool was ra
had namelijk nog niemand op deze hm
ten schoenen zien lopen. Integendeel
Zij vond dat de Nederlandse dames
zeer goed en stijlvol in de kleren zaten
Sinds zij haar leven met het spelen van
de rol n Bess is gaan vullen heeft zij
in vele anden nationale snuisterijen ge
kregen. Zij was het met haar zuster
Bess II eens dat Nederland een verras
sing voor haar was geweest, maar als
zij het eerlijk mocht zeggen, - een na
tuurlijk mocht zij dat dan was Italië
haar het meest bevallen. Vooral de stad
Rome, „Niet zo zeer om de oude gebou
wen, maar je voelt dat daar voor heel
Europa een hart klopt". Dat waren haar
eigen woorden. In gedachten benijdden
wij de Romeinen en wij hadden er
graag wat voor gegeven te kunnen ver
klaren dat wij ook even lang als zij in
Rome waren geweest. Met nog een ander
en meer waardiger nationaal symbool wa
ren de zangeressen tijdens het korte ver
blijf in ons land in aanraking gekomen.
De tulp. Een van de hartewensen was nu
Wel met een helikopter (toe maar) een
eens en bestelt resoluut een carbonaadje
met wat zure komkommer. Met een
verbazingwekkende eetlust gaat het
allemaal naar binnen. Evenals als Ned
Wright vondt zij <je Hollandse keuken
voortreffelijk. Sinds 1935 vult zü haar
leven al met deze opera en zij hoopt
1 like Rome..
(Van onze medische medewerker)
DE MODERNE MENS is bezig de el
lende wan het menselijk bestaan
weg te moffelen. Het is een stre
ven naar een aardse paradijstoestand,
die in allerlei vormen wel diep in de
menselijke natuur verankerd is en in
elke tijd in zijn tijdeigen wijze tot
uiting komt. Armoede mag niet meer
voorkomen en de armenwet moet ver
dwijnen. Krankzinnigen worden naar
psychiatrische inrichtingen en verwaar
loosde kinderen naar opvoedingsge
stichten gezonden. Zieken worden in de
perfectie behandeld in ziekenhuizen.
Maar hoeveel goeds aan deze mensen
gedaan wordt, men kan zeggen: allen
die niet mee kunnen worden buiten
onze gezichtskring geplaatst.
En onze doden, onze geliefden die ge
storven zijn? In vroeger eeuwen werden
zij bijgezet in de kerk waar wij elke zon
dag bij hen waren of op het kerkhof rond
de kerk om tijdens ons persoonlqk gesprek
met God te midden van hen t.e verkeren
en ons het „memento mori" te herinneren
De kerkhoven die begraafplaatsen zijn
gaan heten komen buiten de stad of
buiten het dorp te liggen om er vooral
maar zo weinig mogelijk van te zien en
de dood te vergeten.
We moeten oppassen ook de grijsaard,
die ons vertrouwd maakt met de vergan
kelijkheid en de dood. niet uit ons ge
zichtsveld te bannen Bejaardencomplexen
hoe zegenrijk ook voor de gelukkigen, lie
er een plaatsje vinden na een lange
wachttijd ontdoen de mens van de dage
lijkse gang omgang met hen die niet meer
in het raderwerk van het moderne leven
meedraaien en ons herinneren aan de
vergankelijkheid van elk en ook van
ons leven. Er moet een ernstige reden
zijn om iemand buiten zijn omgeving te
verzorgen en we mogen die reden niet te
gauw aanwezig achten.
HET GEZIN IS de bakermat van het
leven en het is gezond, dat het le
ven zoveel mogelijk in het gezin
geleefd wordt. De betekenis van de be
valling thuis, zowel voor het gezin als
voor moeder en kind, wordt steeds meer
ingezien ondanks tendenzen om deze
blijde gebeurtenis in kraaminrichtingen
te laten plaats vinden. Wanneer de op
gaven van het economische leven te
zwaar worden en de oude mens gelijk
een kind weer de wereld langs zich
heen ziet gaan. is het gezin ook voor
deze bejaarde het natuurlijke milieu
voor deze levensfase.
Is het dan te verwonderen, dat het Wit-
Gele Kruis, die de gezondheidszorg aan
huis behartigt, zijn aandacht richt op de
geestelijke en lichamelijke gezondheids
zorg van bejaarden en thans in samenwer
king met de Kath. Ned. Fed. voor de Be
jaardenzorg dit onderwerp voor de katho
lieke volksgezondheidsweek heeft gekozen?
In 1955 waren bijna 600.000 gezinshoof
den lid van het Wit-Gele Kruis d.w.z-
dat ongeveer 3 miljoen katholieke Neder
landers samenwerken in de zorg voor el-
kaars gezondheid. Niet minder dan 1050
grote kindersterfte lijkt het erop, dat
thans, bij het groeiend aantal personen bo
ven 65 jaar, die ook nog uit hun werk
zijn gehaald, een specialisme van geriater
zich zal ontwikkelen.
HET BELANGRIJKSTE van het
werk der wijkverpleegsters voor be.
jaarden is om deze in de eigen om
geving te helpen wanneer ziekte hun
deel wordt. De oude dag komt immers
mst gebreken. De wijkverpleegster is er
niet alleen om te verplegen wanneer de
levensruimte tot het ziekbed is beperkt,
maar ook om deze ziekten en gebreken
te voorkomen, de invaliditeit ervan te
verkleinen en bovenal om een zo ge
zond mogelijke leefwijze voor de oudere
mens te propageren. De wijkverpleeg-
het nog vele jaren te doen omdat zij
evenals de hartige hapjes die zij zo
graag overal besteld er niet meer bui
ten kan.
Van Rotterdam hebben de meeste le
den van het gezelschap nog niét veel ge
zien. Zij hopen daartoe ruimschoots in de
gelegenheid te komen als zij gezamen
lijk een tocht door de haven gaan ma
ken voordat zij verder door Westeuro-
pesg landen gaan trekken.
De grote "errassing van de middag was
wel, dat van bevoegde zijde werd mede
gedeeld, dat Nederland waarschijnlijk
nog dit jaar opnieuw met „Porgy en
Bess'' zal kennis kunnen maken In de
nazomer van dit jaar hopen zij dit ver
langen dc .irticsten zelf vurig weer wijkverpleegsters zijn in dienst van deze
terug te keren om in Amsterdam (Carré); organisatie en zij hebben in 1955 in totaa,
meer dan I miljoen bezoeken afgelegd
Uit een onderzoek is gebleken, dat afhan
kelijk van plaatselijke verschillen 30 to:
50 pet. van deze bezoeken aan bejaarden
werden gebracht Begrijpelijk, want met
het klimmen der jaren ijeemt de kans op
ziekte toe.
Gelukkig wordt meer dan in het ver
leden het eigene van de gezondheidszorg
voor ouden van dagen bestudeerd De z.g
geriatrie, d.i. de geneeskunde van de
Stuur een briefkaart met
naam en adres aan Rath
Doodeheefver, Prinsengr.
<30-738. A'dam (en met
naam en adres van Uw
behanger).U ontvangt dan
zonder enige verplichting
onze fraai verzorgde pros
pectus met instructieve
behangsuggesties, die U
een Inzicht geven in de
1001 mogelijkheden, die
R&D BEHANGSELS
E==- U bieden.
a
BEHANGSELS
RATH DOODEHEEFVER
Ethel Ayler, Martha Flowers en
Lorenzo Fuller tekenen boeken
programma s.
wandelingetje (to walk) naar de bollen
te maken. Wij hebben haar een adres ge
geven. Wie weet.
„Toen mijn vader bij de dominee ver
telde, dat ik gedoopt moest worden,
mijn vader was een kinderrijk man,
wist hij echt niet hoe hij mij zou
gaan noemen De dominee, een wijs
man, noemde de eerste de beste naam,
die hem in de gedachten kwam. And
so my name is Lorenzo". Dit is een van
die leuke eigenwijze verhaaltjes, waar
mee Lorenzo Fuller vol zit. Hij kan er
met zijn collega Wright maar niet ge
noeg van krijgen de zaak te vermaken
Anabelle Ross schudt haar wijze hoofd
Zoals de regisseur Gerard Rekers
zün programma-voorwoord zest. de M 'n
stadspelers hebben het zich by de k S~
van hun lustrumstuk „iet 8emakk
gemaakt. Deze uitstekende Rotterdamse
amateurtoneelgroep koos namelijk een
stuk van de Amerikaanse schrljfster Liljan
Hellman, wier dramatisch talent ai voor
de oorlog in Amerika de aandacht trok,
maar van wie zelfs het Nederlands be
roepstoneel geen stuk aandurfde.
Wie de vertoning van „Autumn gar.
den" in de Rotterdamse Schouwburg gjs.
teravond heeft bijgewoond, kan begrijpen
waarom. Lilian Hellman is gewoon in
haar drama's een of ander menselijke on.
deugd gestalte te geven. Zij doet dit ech
ter niet in een „verhaal", dat in heldere
dramatische lijnen tot het publiek
spreekt; zij schept karakters en laat die
in tal van scènes met elkaar in conflict
komen, zonder dat er van één alles over
heersende crisis sprake is. Haar thema
wordt toets voor toets geschilderd ln
taferelen waarvan de samenhang slechts
te vinden is in een toevallig bijeenzijn
der verschillende partijen in een ruimte.
Wat xjj jn Autumn garden" wil be
duur te duidelijk techniek worden. Dat
schaadt de geloofwaerdigheid en maakt
het ontbreken van een duidelijke lijn
voelbaar als een ernstig tekort. Hetgeen
niet wegneemt dat de schrijfster in tal
van fün-geëtste scènes vol ironie haar
wrange levenswerkelijkheid over het voet
licht weet te brengen.
togen is, dat de mens zelden eerlijk is
ten opzichte van zichzelf. Daartoe brengt
zij een aantal gestalten, gehuwden, ver
loofden of eenzamen maar eenzaam
zijn zij allemaal bijeen in het huis van
Constance Tuckerman. Allen hebben hun
geheime illusies, allen spelen op hun
beurt het spel dat de maatschappelijke
verhoudingen van hen vragen. Maar allen
werpen ook ergens het masker af. De
een duidelijker en onbeschaamder, zoals
de Don Juan Nick Denery, een zelf
ingenomen charmeur, wiens faillure in
het leven en in de schilderkunst door
iedereen behalve door hemzelf wordt
doorzien, anderen minder opvallend zoals
de generaal, wiens onwrikbaar geduld
niet bestand is tegen zijn afkeer voor
zÜn dweperig kindvrouwtje of de arge
loze Frangaise Sophie, die Denery's vrij
postigheid op verre van argeloze wijze
te nutte maakt door chantage.
Het is een defaitistisch levensbeeld dat
Lilian Hellman te zien geeft. Er is nauwe-
hjks een tafereel waarin de zwaarmoedige
negatie van het geluk niet de achter
grond vormt. Of de schrijfster in haar
epzet Is geslaagd? "en dele zeker. Zij
tekent karakters wier mislukking een
tragische gestalte krijgt, scènes waarin
een weemoed doorklinkt die onuitgespro
ken achter de gezegde woorden schuil
gaat. Maar haar dramatische techniek,
met name het programmatisch op- en
afgaan der figuren, dat vooral in het
derde bedrijf geforceerd is en alle inner
lijke noodzakelijkheid mist, gaat op den
hun toneel op te slaan.
Het weer zal hen in ieder geval,' naar
wij hopen, beter bevallen dan in deze
verlate lenteHjd. „Kouder dan in Moskou
is het hier gelukkig niet", merkte een
van de Amerikaanse begeleid rs op, „en
van een zwarte markt zoals daar hebben
wij hier niets gemerkt Dat is eer; gezond
teken". Toen Anebelle Ross haar carbo-
naadie smakelijk had verorberd, vertrok
het gezelschap om nog snel wat winkels
te bezoeken, alvorens zij zich weer naar
de kleedkamers van het Luxor-Theater
moesten begeven.
ster heeft bij haar werk de kans om
het respect voor de persoonlijkheid van
de grijsaard, zich o.a. uitend in zelf
standigheid en vrijheid in zijn milieu,
zo hoog mogelijk te houden.
Zorg voor de kleding is een belangrijk
hulpmiddel om dit zelfrespect te handha
ven. Excessen op allerlei gebied moeten
worden vermeden en een regelmatige leef
wijze. waarbij een gepaste hoeveelheid
lichaamsbeweging niet mag worden ver
geten is gezond. De voordelen van een
dagelijkse wandeling zijn niet te onder
schotten zowel voor de bloedsomloop, het
goed functioneren van de stofwisseling.,
het gaaf houden van de gewrichten en het
krachtig blijven van de spieren als voor
het, geestelijk fris blqven en aandacht
houden voor wat er om hem heen plaats
vindt.
Het eten van de bejaarden heeft zijn
eigen moeilijkheden. Voor de alleenwonen
de is het o>p jeugdige leeftijd nu en dan be
zwaarlijk om te koken, maar ouderen zien
er nog veel gauwer van af. Daarbü komt,
dat de eetlust nogal eens verminderd is.
Ook in gezinsverband levende ouderen
hebben kans op onvolledige voeding door
een slecht gebit, bepaalde wensen omtrent
het eten e.d Verslaving aan geneesmid
deltjes om de ontlasting te regelen een
pijntje weg te nemen e.d. kunnen de eet
lust nog extra bederven
HET IS duidelijk, dat de oudere mens
meer aandacht moet schenken aan
zijn gezondheid dan dé jongere.
De oudere mens vraagt meer zorg, om
dat hij zo gemakkelijk zichzelf ver
waarloost. ook al meent hij extra zorg
aan zijn gezondheid te besteden. Hoe
veel ouderen moet men niet aanspo
ren, dat zij een passender bril moeten
nemen als zij aan het rondtobben zijn?
De wijkverpleging kan hier gezond
heidszorg, welke toch ook een belang
rijk stuk opvoeding en voorlichting is,
op heilzame wijze brengen. Zij moet als
het ware een gezond klimaat om de
oudere mens scheppen, waardoor de
laatste decennia van het leven niet on
nodig met invaliditeit verlopen.
Het gaat er om deze laatste jaren zo
gezond mogelijk met grote werkelijkheids
zin voor het naderende einde van het
aardse leven mej het vooruitzicht van het
bereiken van de eindbestemming, door te
brengen. Het gaat er om na het kunst
matig einde van de werkzaamheden door
pensionering e.d als mens gelukkig te
leven en zich nog verdienstelijk te maken
voor anderen; m.a.w. om het laatste stuk
van het leven volwaardig te beleven- Der
halve kan men de taak van de gezond
heidszorg op dit gebied in deze leuze sa
menvatten:
Vroeger was het: jaren aan het leven
voegen.
Thans is het: leven aan de jaren voegen.
(Van onze redacteur)
De minister van Verkeer en Waterstaat
mr. J. Algera, heeft gisteren in Utreeht
de derde nationale verkeerstechnische
leergang van de ANWB geopend. Vele
verkcerstcchnici van rijk, provinciën ge
meenten en waterschappen, alsmede poli
tiefunctionarissen, volgen deze driedaagse
cursus, waarvan, zoals de minister zei
onbelangrijke mate toe hebben bijgedra
gen, dat in ons land een merkbare toe
neming valt te constateren van de be
langstelling der verantwoordelijke autori
teiten in de verschillende facetten van de
verkeersveiligheid en dat het inzcht in
de verschillende .problemen is verdiept.
In het bijzonder blijkt dit uit de om
standigheid, dat in de laatste jaren op
zovele plaatsen in ons land wegverbete-
ringen zijn uitgevoerd met toepassing van
principes, die op de leergangen zijn ge
propageerd.
Een van de belangrijkste problemen die
j.'i thans worden behandeld is dat van de
daan, wordt verbreid en daardoor het ne
men van weloverwogen beslissingen inza
ke verkeerstechnische maatregelen wordt
bevorderd.
Behalve de beide vorige nationale leer
gangen. in 1952 en in 1954, heeft de bond
oudere mens, maakt geleidelijk aan vor- i ook diverse regionale leergangen georga-
deringen- Gelijk het specialisme kinder- niseerd. Minister Algera merkte op, dat
arts opgang maakte in de tijd van de I deze leergangen er zonder twijfel in niet
Voor de vertolking door deze voor
treffelijke amateurgroep alle lof. Er was
bij de acteurs en actrices er nauwelijks
een aan te wijzen die in begrip voor de
fijnheden van haar of zijn rol onder de
maat van het voor goede amateurs be
reikbare bleef. Grootmoeder Mary Ellis
met daar nonchalante werkelijkheidszin
(Aad Vervelde), Constance Tuckerman,
wier illusie tot het laatst stand houdt
(Miep den Hollandef) en Nina Denery.
de vernederende en door zelfverwijt ge
kwelde echtgenote van de blaaskaak
Nicholas gisten hun rol overtuigend op
de planken te zetten. Uitnemend in zün
volgehouden beheersing waarachter de
geheime verlangens verborgen lagen, was
de generaal Griggs van Wim van Geldrop,
die met de schakeringen van zijn stem
geluid meer openbaarde dan met veel
gebaren mogelük ware geweest. En teveel
aan gebarenplastiek bedierf aanvankelijk
het optreden van de vrouwenjager De
nery (Bob van Duiken), niet de meest
dankbare en ook niet de meest geloof
waardige rol. Maar dat komt meer voor
rekening van de schrijfster dan van de
acteur, die in verschillende scènes knap
werk liet zien. Fijn afgestemd spel gaf
Dick de Wilde ln de rol van de wijze
Edward Crossmann, wien6 melancholieke
commentaren onthullend zijn voor Lilian
Hellmans bedoelingen. Dick de Wilde
had ook het bijzonder geslaagde interieur
decor met de tuinkamer ontworpen.
De volle schouwburg, waar de burge
meester eregast was, applaudisseerde
lang en hartelijk. F.
Een alzijdigheid als Sem Dresden's mu
zikale geest verraadt, is sinds de dagen
der Renaissance uitzonderlijk geworden.
Onze tijd is een tijd van specialisten. Ook
in de toonkunst spreekt men vandaag van
uitvoerende óf van scheppende kunste
naars; van leraren óf van muziekgeleer
den; in het gilde der critici onderscheidt
men nog specialisten op het gebied van
de opera, van de balletkunsl, van zang
kunst. van symfonische muziek, en in mu
ziekgeleerdheid kan men een Bach-vorser
niet vergelijken met een Mozart-kenner.
Dresden's muzikai? potentie is van dit
anorganische het tegenbeeld. We denken
bi.i hem meer aan de universaliteit der
Latijnse geest, die alzijdig muzikaal be
gaafde artisten als Saint-Saëns en V.
d' Indy heeft voortgebracht. Sterke mu
zikale naturen laten zich niet binden in
afgebakende ruimten van vakmatige be
drijvigheid. Muzikaliteit is een natuur
kracht in ons. gelü^ een zesde zintuig, dat
iedere levensvezel van ons wezen door-
trllt. er de essentie van is en zich dus al
zijdig openbaart.
Zo spreekt men bij Dresden, evenals bij
genoemde Franse artisten, van de com
ponist zowel als van de paedagoog; van
de dirigent zowel als van de criticus;
terwijl een bijzondere dispositie hem ook
nog als organisator-leider-directeur ken
merkte. Voeg daarbij een schier encyclo
pedische kennis en een algemene schran
derheid van geest, een geslotenheid van
karakter en een uitgesproken zin voor
exactheid en concretie, en ge staart te
genover deze figuur als een raadsel van
alzijdigheid.
/to
er gisteren uitvoerig op in.
Spreker maakte gewag van een in de
V.S. gehouden enquête, waaruit is geble
ken, dat de automobilisten daar, wanneer
zij langer dan een uur willen parkeren,
rekening houden met een afstand van 600
meter tussen parkeerplaats en doel; voor
kortere parkeertijden rekenen zq op een
parkeergelegenheid 200 a 300 meter van
hun doel. Een onderzoek in Marseille
heeft aan het licht gebracht, dat 62 pro
cent van de automobilisten bereid is,
meer dan 200 meter te lopen, 20 procent
wil verder dan 400 meter te voet gaan
en slechts 3.4 procent is bereid, een af
stand van meer dan 900 meter te voet af
te leggen Ook in ons land dienen op dit
gebied onderzoekingen te worden verricht
alvorens wordt overgegaan tot de aanleg
van kostbare parkeervoorzieningen bui
ten dc centra van grote steden.
Mr. Hopman besprak vervolgens een
aantal eenvoudige voorzieningen die de
nuttige parkeerruimte kunnen vergroten,
alsmede de verschillende methoden van
pai*eren en de voor- en nadelen eraan
verbonden. Hij achtte het gewenst, in de
drukke centra parkeermeters in te voe
ren, waardoor de lang-parkeerders naar
de buiten de centra gelegen parkeerplaat
sen zullen gaan en de in de centra be
schikbare parkeerruimte gelqkelük onder
de kort-parkeerders wordt verdeeld.
's Middags sprak de heer A. Boost, di
recteur Wegen en Verkeer van de ANWB.
over het onderwerp wegmarkeringen. Hij
stelde dat een goede wegmarkering een
onmisbaar onderdeel van de wegcon
structie is en dat onvoldoende markeren
van de weg de verkeersveiligheid bena
deelt.
(Advertentie)
- Babyderm-zeep
Eclatant beu ijs
Geen partituur is deze musicus vreemd;
geen stroming hem onbekend en dit geldt
zowel voor een verwijderd verleden als
voor het heden. Van dit laatste gaf Dres
den een éclatant bewijs in een zijner eer
ste grote muzikale daden: als dirigent nl.
der door hem in 1914 opgerichte Madri
gaal vereniging. Hier leefde als een der
eerste pogingen iu de Lage Lauden weer
het klassiek ideaal: de kunst der meer
stemmigheid van Obrech. tot Josquin. van
Dufay tot Lassus en dit door middel van
een select-voeaal orgaan van een negental
solisten.
Om zijn vocale perfectie, om zijn stijl
zuiverheid en uitzonderlijke geaardheid
als uitvoerend orgaan in ons Nederlands
muziekleven verwierf de Madrigaal
vereniging zich een roep tot ver buiten
de grenzen Zelf waren we destqds in de
salons van een prinses de Polignac of van
een madame Rosenthal te Parijs getuige
van de onverholen geestdrift der Franse
muzikale élite voor deze kunst van Ne
derlanders en men waande zich in
derdaad een ogenblik aan een der Ita
liaanse of Franse vorstenhoven uit de
middeleeuwen, die met onze componisten
dirigenten-zangers een voortdurende wis
selwerking onderhielden.
De componist
Dresden's predilectie voor de kunst der
meerstemmigheid loopt geheel parallel
met zijn eigen neiging naar differentie en
tooncomplexen, en het zijn zeker zijn com
ponisten die hiervan het kenmerk dragen.
Men zou grosso modo gesproken Dresden's
muziek eerder onder het blazoen der pre-
klassieiken en polyfonisten kunnen scha
ren, dan onder het vaan der klassieke
of romantische meesters.
Wat zijn werkwijze betreft, laten we
Dresden hier even zelf aan het woord,
waardoor we nog meer rechtstreeks met
deze componist in contact, treden:
„De inval zelf is aanleiding tot een
compositie; de eigenlijke compositie
ontstaat pas daarna. De inval ver
schijnt op onnaspeurlijke wijze en op de
meest onverwachte ogenblikken. Zo
schoot mij eens op een autotocht een
gegeven voor een pianosonate door het
hoofd. Ik heb dit ook gebruikt maar
pas later uitgewerkt. Men moet dus
openstaan op elk willekeurig moment
voor een aanleiding. Later als de com
positie gaat groeien, verandert dit
openstaan in zijn tegendeel: de afshii-
ting, de opsluiting in zich zelf. Men
begeeft zich dan in een „camera silen-
tissima", van waaruit het contact met
de wereld van klanken daarbuiten
willekeurig tot stand kan worden ge
bracht, De vangarmen van de compo
nist-inktvis sluiten zich om de prooi
van de inval en verwerken deze tot
muzikale spijs."
Dresden's scheppende kracht vanuit in
dividuele vormen als het lied, vocalises
en kamermuziek ontstaan, heeft zich de
laatste jaren tot bredere muzikale vor
men als zijn jongste oratorium-cantate
Saul en David ontwikkeld, waarin nog
maals de zin voor kleurdiffeventie en po
lyfone complexen en liefde voor de
stemmen tot uiting komen.
Is het wonder dat deze inzichten op
zqn talrijke leerlingen aan de conserva
toria van Amsterdam en 's-Gravenhage
gevormd oversloegen?
Maar waar te eindigen met het ana
lyseren van deze verschijning in ons mid
den, die het alpha en omega van het mu
zikaal spraakvermogen schijnt te om
vatten?
We kunnen slechts hopen dat de „ouder
dom" van 75 jaren, die Sem Dresden vrij
dag bereikt, in dit geval een zeer relatief
begrip moge betekenen.
MARIUS MONNIKENDAM
De auteur Anthonie van Kampen zal
met medewerking van het gouvernement
in Hollandia op 29 april a.s. van Schip
hol vertrekken voor een reis van vie»
maanden naar Zuid Nieuw Guinea. Hii
zal de gebieden langs de grens van Austra
lisch Nieuw Guinea doorvorsen en zal als
steunpunt Merauke aanhouden. Waar mo
gelijk zal de koninklijke marine steun
verlenen bij zijn tocht door Van Kampen
bijvoorbeeld per watervliegtuig naar on
bereikbare gebieden te brengen. Van
Kampen za] een gedeelte van het gebied
doorkruisen in gezelschap van de resident
A. Boendermaker.
Z. H. de Paus heeft pater Chrysostomus
Vijverberg O.P. eh pater dr. Joh. Visser
C.ss.R. benoemd tot consultoren van de
congregatie der religieuzen.
Pater Vijverberg is 49 jaar oud en werd
geboren te 's-Gravenzande. Hij ie thans
assistent van de generaal der Dominica
nen voor de Duits sprekende landen. Op
1 maart van dit jaar benoemde Z.H. de
Paus hem tot rector van het Vaticaanse
hof van appel.
Pater dr. J. Visser werd geboren te
Utrecht. 19 september 1912 en te Wittem
priester gewqd op 22 september 1937. Na
dien maakte hij in Rome studies in het
kerkelijk en civiel recht, waar hij ook
in doctoreerde. Sinds 1948 is hq professor
in de moraal-theologie aan het college
der Propaganda Fide en sinds enige tijd
relator van het H. Officie.
Aan het grote jaarlijkse defile der strijd
krachten ter gelegenheid van de verjaar
dag van de Koningin, dat dit jaar gelqk
gemeld in Enschede zal worden gehouden,
nemen deel troepen te voet van de drie
strijdkrachten, vliegtuigen van de Marine
Luchtvaartdienst en van de Kon. Lucht
macht en gemotoriseerde en gemechani
seerde eenheden van de Kon. Landmacht.
In het défilé zal ook een aantal vaan
dels van de Kon. Marine en van de Kon.
Landmacht worden medegevoerd.
De minister van Oorlog en van Marine
zal het défilé afnemen om half twaalf op
de Hengelosestraat tegenover de Van Lo-
chemslaan.
