Het a-woord voor de ambtenaar van
de burgerlijke stand
Tweede Kamer eens met stichting
Technische Hogeschool te Eindhoven
In liet algemeen bezwaren tegen
beperking studievrijheid
si,rfvïï'"ss.'^.'!ysi
18 minuten protocol in de troonzaal en tóch:
KRO-schoolradio sluit zevende
jaar af
s£2^5M5AG 19 APRIL 1936
Ontroerende ernst
Etagebouw zonder
trappen
Eeuwige student een verdwijnende figuur
Niet wachten
Loonsverhoging ill
zuivelindustrie
PAGINA 7
Bleek en nerveus
Door martin w. duyzings.
Onivezenlijke pantomime
Geen acteer-demonstratie
Faits divers
Overeenstemming 0ver
nieuwe C.A.q
Gewoon
maar een bruidspaar
in Monaco
drie minuten voor de ambtenaar van de
burgerlijke stand, een minuut voor de
handtekening der jonggehuwden, zes mi
nuten voor de handtekening der getui
gen
Men zag hoe gulzig de lenzen der tele
visie-camera's door de kleine ruimte tast
ten; de enorme schoorsteen, de troon,
waarop in 1949 Rainier III tot Vorst-
Souverein van Monaco verheven werd,
de kristallen kroonluchters, het portret
van Louis II. Doch men zag ook hoe, mét
de blikken der omstanders, de camera's
weer telkens teruggleden, onweerstaan
baar en onvermijdelijk, naar de twee
jonge mensen, stil en bleek gezeten in
de zetels tegenover de chef van het pro
tocol, wiens stem nog steeds door de pa
ragrafen kraste.
Een jonge, populaire vorst en een ge
vierde filmdiva.
Doch daar, vanmorgen in zijn eigen
troonzaal, was de vorst slechts een jonge
bruidegom geweest, zonder de decoraties
welke hij met recht torsen mag, gekleed
in een eenvoudig donkerblauw jacquet en
grijsgestreepte pantalon, een effen grijs
En dit is dan het moment, waarop in
het stadhuis van Monaco prins Rainier
in het huwelijk wordt verbonden met
Grace Kelly. Verder commentaar is
echt niet meer nodig
Nu viel
MONACO, woensdagavond.
i,u viei er een vreon, 1 i
sprookiespaleis ,1 vredige stilte rond het oud
^e stilte was n' dar|)OVen. op de ongenaf11--»
■—-J - 1RUw en als een weldaad.
oven, op de ongenaakbare Rots.
:'i als een weldaad.
ortsig levende stad stortten, in de
,an. ',et Casino en het verblindende klater
D
Beneden, i„ de ko
schaduw van hei f
g°"d van de hot l i"
de extra-treii P^izen, de autobussen uit Nice en
gierigen-allcr-h'1 j"^ JtaB® noS steeds de nieuws-
Btvaten. cn *n de met vlaggen volgehangen
Ginds, op ,Jc fin(.
vorstelijke standaard torste "l ''R torc'h die trots dc
pa» oor de middag. Doch la*er°te loom
i» j aan de rand van
Doch ais men tang, de sche.n
tones, die bover. de Baai te z\vevPSCrpcn-
nen, opnieuw omhoog kwam naar schÜ"
v»„a"pu-an?10rgen Grace-Patrfcia de Rots
hiladelphia traag, secuur Pn m ^elly
te onarCn<ie ernst haar handteken^ 4 een
te onder de acte, die haar vo», z*t-
or altijd verbond met de ,n Vve'
Pvins, dan vond men daar merkw jes"
gerwjze nog steeds iets van de n!?rd>-
sfe-rvolle stilte, die van morgen 'ge
kleine troonzaal had geheerst L de
Dvee jonge mensen, sterker n daar
enademetnde-rS' gcgrcPen door rtdan de
de Baai, woedde, kakelbont en tomeloos, al volop
Monaco's Fiësta, dat zonder adempauze en in een
druisend ritme opnieuw tot laat in de nacht zal
voortduren. Daar loeiden op de Quai Albert I de
luidsprekers, holschetterend over een onafzienbare
mensenmierenhoop. Daar juichten duizenden op de
tribunes van 's vorsten eigen, suikerzoete stadion,
pal naast de zee, die daar driftig omhoog loopt tegen
de roestrode rotsen. Daar dartelden in een stampvol
Casino, droogratelend de roulette-balletjes zonder
pauze over de magische cijfers van de speeltafels:
„Messieurs faites vos jcux...»!"
De stad was één bont en meeslepend carnaval, vol
vlaggen, vol bonte draperieën, vol confetti, vol muziek,
vol wijn en vooral vol van volmaakt uitgelaten mensen.
^rC t vergeten moet?" i» «5
„„1 oude Zaa! °°k on dé? bben
zoemal^ dI.te„!?Visieca^ra's
zoemden en dat elk nerveus tl, guhig
pln?fS ied-ere stiUc traan van r Van
Patricia onmiddellijk doordrong tn?race"
nduizenden huiskamer? overal ^el°
ropa.
den; een eiland, waarop voor hen, die het
van dichtbij mochten meemaken, het
sprookje merkwaardig menselijk werd
®n ongecompliceerd en daardoor zo be
grijpelijk en daardoor ook zo ontroerend.
Ontroerend?
In de Galeries d'Hercule ook het
handjevol journalisten, opgesteld in een
hoek van de troonzaal, die door de ca
mera's niet bestreken werd waren er aan
voorbijgegaan stonden stram de pages,
als hoorden z'ij, met hun gepoederde prui
ken, hun goudbestikte tunieken, hun
smalle lakschoenen en hun maagdelijk-
witte kousen thuis in een onwezenlijke
Pantomime. In de aangrenzende gele ka-
lon stond, strammer nog, als kwam hij
Uit Madam Tussaud's Panopticum, de
major-domus, verscholen onder een enor
me steek, die rechtstreeks uit een piëteit
volle Napoleontische curiositeitenverza
meling stammen kon.
En in de troonzaal luisterde men naar
de stem van de chef van het protocol die,
als gold 't duizendmaal herhaalde vragen]
door de stilte sneed: snel, koud, nuchter
de stem van een ambtenaar van de bur
gerlijke stand, zoals men haar overal ter
wereld beluisteren kan.
Wat kón er ontroerend zijn en diep
menselijk aan een plechtigheid die, ver
scholen achter de muren van het paleis en
bijgewoond slechts door enkele uitver
korenen, van seconde tot seconde gebon
den was aan een nauwkeurig getimed, te.
voren herhaaldelijk gerepeteerd protocol
dat, dor en zakelijk, het burgerlijk huwe
lijk van de sprookjesprins en het frêle
meisje uit Philadelphia in stukken hakte:
vest en een wit-zijden stropdas. Een
bleke, nerveuze bruidegom, die kennelijk
de seconden telde; die zijn eigen stem
niet vertrouwde en die slechts knikken
kon toen hem, conform het protocol, door
de ambtenaar van de burgerlijke stand de
vraag gesteld werd: „Votre Altesse Sé-
renissime m'autorise-t-Elle a procéder a
la cérémonie du marriage?"
Een jonge bruidegom ook, die recht
voor zich uitstaren bleef, zijn vingers
nerveus langs zijn boord liet glijden en
die moeite had zich te herinneren, dat
men van een vorst onder alle omstandig
heden verwacht, dat hij zijn ontroering
verbergen kan
En naast hem een gevierde filmster,
die bleek en vrijwel zonder make-up, de
troonzaal binnenkwam, gekleed in een
strak, licht-beige uiterst eenvoudig toi
let. Een filmdiva, die vragend slechts een
enkele maal haar ogen liet afdwalen naar
de jongeman aan haar zijde en die er
zich niet voor Schaamde een traan van
geluk te laten gaan en die tenslotte,
in de troonzaal gekomen zonder haar
handtasje, in een typisch vrouwelijk ge
baar vergeefs naar haar zakdoek tastte.
Achttien minuten slechts
Toen was de plechtigheid van het vol
trekken van het burgerlijk huwelijk tus
sen de sprookjesprins en de filmdiva, die
vandaag, zonder ook maar de geringste
demonstratie van acteertalent, in de
rol van het tengere, eenvoudige, geroerde
bruidje, de harten' van vele miljoenen
veroverd moet hebben, ten einde.
Ook deze korte ceremonie in de oude
troonzaal ha<j de verzamelde journalisten,
die hierheen zijn gekomen, omdat zij om
dg een of andere onverklaarbare reden
niet alleen wat romantiek, doch ook sen
satie roken, niet het „hot news" opge
leverd, waarop ze blijkbaar hoopten.
Slechts de boys and girls van de En
gelse, Amerikaanse en Franse „gossip"-
journalistiek, holden na afloop jubelend
naar de telefooncellen in het Maison de
la Presse, met die éne traan van Grace-
Patricia, met ieder nerveus gebaar van
de vorst, met het allesbehalve protoco-
laire wandelkostuum, waarin John B.
Kelly, de roeikampmen, ajs getuige voor
de bruid, de plechtigheid onbewogen bij
woonde, met het feit, dat de vorst twee
minuten te laat de troonzaal binnenkwam
de vorst is blijkbaar niet van het stiptste;
de journalisten, die hem de laatste dagen
overal te laat hebben zien arriveren,
noemen hem dan oneerbiedig „His Late
ness"), of met luitenant-kolonel Ardent,
een van 's vorsten getuigen die, alle re
petities ten spijt, zijn handtekening on
der het verkeerde rijtje zette en die het,
eerst rood en vervolgens paars-aanlo-
pend tot diep in zijn nekharen, op de
juiste plaats nog eens moest overdoen.
Gossip, faits divers
Lady Docker altijd weer Lady Doc
ker! heeft haar secretaris, een ongemeen
steile minister Philips, die zó uit liet Ho
gerhuis weggelopen zou kunnen zijn, een
boze brief naar de prins doen zenden
omdat ze niet uitgenodigd was voor de
lunch, welke vanmiddag om één uur door
het jonge paar aan een groot aantal gas
ten werd aangeboden. En Father Tucker
heeft, naar uit Amerika hier ijlings ver
nomen werd, in de „Boston Travelier"
enige bijzonderheden aangaande zijn
werkzaamheid als huwelijksmakelaar
onthuld, die hem plotseling in de kring
der Kelly's een beduidend stuk minder
populair moet hebben gemaakt. En de
Monegaskische Süreté heeft vandaag
eindelijk de hotelrat van Hotel de Paris
geknipt en daardoor vandaag ook pas
ontdekt dat de, met zoveel romantiek
omgeven hoteldievegge, in feite geen die- j
vegge is, doch een dief, te boek staand
als een danser bij het ballet van de Pa-
rij se Opera!
Doch nu vandaag voor de wet en don
derdag voor het altaar van de nu her
metisch gesloten kathedraal het sprookje
van de Rots werkelijkheid geworden is,
nu rond het sprookjespaleis de vreed
zame stilte heerst welke men er niet
meer kende sedert verleden week de
..Deo Juvante", nu gereed voor 's vorsten
huwelijksreis die donderdagmiddag be
ginnen zal, in Monaco's haven meerde,
nü lijken de faits-divers, waarmee het
journalistenleger zich zo lang en met zulk
een bittere ijver heeft beziggehouden, net
zo onbelangrijk als ze in werkelijkheid
zijn. Het nieuws is nog slechts het sprook
je zelf en de twee jonge mensen, die er
de hoofdrol in spelen.
Er stonden niet veel meer dan wat om
wonenden cm wat journalisten op het
door een tóch nog aarzelende zon ge
kleurde pleintje voor het paleis, toen
vanmiddag, even voor de lunch, de vorst
en de nieuwe prinses, half verborgen ach
ter de bloemen waarmee men het paleis
heeft opgesmukt, even op het balkon ver
schenen en de paar honderd mensen voor
het paleis toewuifden. Doch zelfs keiharde
Amerikaanse collega's, die verleden week
nog in Algiers de mitraillettes der op
standelingen hoorden knetteren en die
volgende week naar Israël zullen ijlen,
teneinde daar het geluid der mitrailleurs
opnieuw te horen, stonden daar vanmid
dag op het pein opeens stil en verslagen
een brok van ontroering door hun ge
barsten kelen te wringen.
Want soms men merkte het, toen
vanmiddag de vorst en de nieuwe prinses
zich ongedwongen beworjen tijdens een
schilderachtig tuinfeest dat ze hun onder
danen, een paar duizend dankbare Mone-
gasken aanboden; men merkte het vooral
vanavond, toen het jonge paar de rots
verliet en het zich langs een haag van
tienduizenden geestdriftigen naar de
Opera begaf; soms is, zelfs in een vorsten
dom, dat de vreemdeling zo dikwijls aan
een operette denken deed, ook een
sprookje niet alleen écht, maar onweer
staanbaar.
V,V.',<WX .wXvA'.W
Minister Witte opende „helling-
baancomplex' te Leerdam
De minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting, ir. H. B. J, Witte, heeft
gisteren, in Leerdam het eerste blok wo
ningen van zes. die daar tezamen, het
„hellingbaancomplex" vormen, in gebruik
gesteld Deze hellingbaanbouw, die voor
de woningbouw voor het eerst zijn ver
wezenlijking vindt in Leerdam, is een
arbeidbesparende etagebouw zonder trap-
Minister Witte (links) op het punt
de openingsdaad te verrichten.
pen. De bewoners van de tweede en.
derde etage bereiken hun woning via een
hellende gang.
De minister verrichtte door het stuk
slaan van een glazen buis de opening van
het eerste blok van dit complex. Dit blok
omvat in totaal 108 woningen. In een rede
na afloop van de bezichtiging zei de be
windsman o.a. dat dit nieuwe initiatief
op het gebied van de woningbouw eerder
in een kleine dan in een grote gemeente
verwezenlijkt kan worden en dat deze
wijze van bouwen zeker beloften voor
de toekomst inhoudt.
DEN HAAG, 18 april.
De Tweede Kamer is vanmiddag begonnen met de behandeling van het
wetsontwerp tot wijziging van de H.O.-wet betreffende het technische hoger
onderwijs. De strekking van dit ontwerp is, de gelegenheid tot het volgen
van technisch hoger onderwijs uit te breiden door de stichting van een tweede
hogeschool die te Eindhoven zal worden gevestigd. Deze uitbreiding impliceert
tevens een aantal belangrijke wijzigingen van de wettelijke voorzieningen
voor het technisch hoger onderwijs. Bij de wettelijke voorzieningen zal naar
de mening van minister Cals op de voorgrond moeten staan de verhoging
van het studierendement, vooral wat de studieduur betreft.
Als voornaamste voorstellen van het ontwerp beschouwt de minister:
1. de instelling van de Raad voor het Technisch Hoger Onderwijs (een ge
meenschappelijk orgaan van de beide hogescholen tot waarborging van de
eenheid en onafhankelijkheid van beleid, met name ter zake van de hoog
leraarsbenoemingen, de inrichting van het onderwijs en de investeringen);
2. de toekenning van rechtspersoonlijkheid aan de hogescholen te Delft en
te Eindhoven; 3. een bestuursvorm voor deze hogescholen, die aan deze nieuwe
status is aangepast.
De woordvoerders der beide grote frac
ties in de Kamer, de heren Stokman
(KVP) en Posthumus (PvdA', konden zich
In Eu
Hi?™?'"6 op de Rots Was geforof, i
volL t81S' de huizen en de smalle sferd'
volle-straatjes rondom, dagenlans vi r-
Ec", P°atgedtredifH ri6 ëeUr Van benzin4as'
aller-landen d?? e nieuwsgierigen
zen van vpi'o t Jaasd d00r de telelen~
ten gerieve van de kudden aii
continenten bij voorkeur
slechts toegankelijk voor wie nvp uek
^hidkte.indrUkWekkende Papieren1" gj;
Zo werd de Rots dan
serene stilte, een eiland wlaron Va"
lawaaigasten 0nder de zel*s de
kennelijk plotseling jh
Na ampel overleg tussen par?;,-
Ieren overeenstemming bereikt n 's £is-
^ijziging van de C.AO. voor de ?v.er de
öustrie met ingang van 1 mei z«ivelin-
meuwe C.A O. welke een looptijd, n de
ben van twee jaar, wordt vastgew,heb-
verhoging van de vakantietoeslag een
twee tot vier procent, alsmede vert, van
Van de lonen met zes procent. Daal?gmg
jvordt op het stuk van de secundair?a?st
beidsvoorwaarden gebruik gemaakt
h°g enige beschikbare ruimte, m-. Y,an
me zullen onder voorbehoud van
feuring door rijksbemiddelaars ?d~
kleine wijzigingen tot stand worden m""
bracht. ge~
Ten slotte werd nog Pvereerigekometi
bestaande aantal vrije halve dagen
zeven uil te breiden, zulks onder
handhaving van de overige hiermede sa
menhangende bepalingen.
Op een en ander zal ten spoedigste de
goedkeuring van rijksbemiddelaars wor-
den gevraagd.
In het tot Ede behorende dorpje Otterlo
de functie van klokkenluider vakant.
•mt gemeentebestuur van Ede zoekt nu
?aa/ een gegadigde, die bereid is. voor
JZ.40 per begrafenis de klokken in de
v|®meentelijke) dorpstoren te luiden. Bo-
d "dien brengt het dagelijks op het mid-
Winri luide" van de klokken en het op-
laar van het uurwerk "OS 215 per
Geregelde uitwisseling van Vlaamse
en Nederlandse TV-programmas
Dc onderhandelingen, die tussen de
Vlaamse televisie-afdeling van de Belgi
sche Nationale Radio-omroep, de Neder
landse Televisie Stichting en de direc
teur-generaal voor buitenlandse culture
le betrekkingen van het Nederlandse mi
nisterie van O. K. en W. zijn gevoerd
hebben er, naar onze Brusselse correspon
dent meldt, toe geleidt dat gedurende een
Proefperiode van vier maanden cn wel van
aPHl tot augustus, door de Vlaamse te
levisie vijftien Nederlandse programma's
naar eigen keuze zullen worden overge
nomen.
Het eerste Nederlandse programma, dat
"oor de Vlaamse televisie werd overge
nomen, was zoals men weet de Week
ond Show van de AVRO op zaterdag j.l.
Gp dinsdag 24 april a.s- wordt van 21.15
tot 22 uur weer een Nederlands program
ma overgenomen en wel het Nederlandse
Lieder festival, waarop een selectie wordt
gemaakt voor de grote Eurovisieprijs 195(i
van het Europese lied. En op zaterdag 28
?n f 's' neemt de Vlaamse televisie van
zo.45 tot 21.50 uur het bekende cabaret
Programma „Blokband" van de NCRV
Vi?r' Daartegenover zullen ook geregeld
'aamse TV—programma's naar Neder-
n w°rden gereïayeerd.
ee e moeilijkheden, die het .sluiten van
in d lgische-Nederlandse overeenkomst
uit d Weg ston<len zijn, voorlopig althans,
deri= BWeg Seruimd. De. vrees van de Ne-
°eliiu veréniging, dat teveel van der-
hede relais-nilzendingen de mogelijk
direct V3n de Nederlandse artisten om
ben voor de Vlaamse televisie op te tre
ken' t°? verminderen is ongegrond geble-
J"legendeel, rnen neemt aan, dat het
de Bef" ln TV—programma's, die door
m.n etgische televisie worden overgeno-
tredón t ,nsen om in België zelf op te
liestnn s„ erk zal vergroten, omdat de ar-
n er grote bekendheid door krijgen.
m,ov-„„UfSen BeIgjë en Nederlapd gesloten
enkomst betekent een verlichting
televisie, die tot nog toe een zendtijd van
ongeveer 25 uur per week moest vullen
met een beperkt personeel in een zeer
kleine studio. Dank zij de overeenkomst
komt er ook meer evenwicht in het relais
van buitenlandse programma's, In de toe
komst zullen niet meer uitsluitend En
gelse, Italiaanse, Franse en Westduitse,
maar in ruim aantal Nederlandse program
ma's kunnen worden overgenomen, wat
het Vlaamse publiek zeker bijzonder op
prijs zal stellen.
De KROschoolradio heeft voor het
tweede kwartaal van 1956, waarmee het
zevende jaar van deze rubriek wordt af
gesloten, een interessant programma sa
mengesteld met als hoofdpunten de drie
uitzendingen, die zullen zijn gewijd aan de
volksvertegenwoordiging, de politieke
partijen en de samenstelling van het ka
binet, een en ander met het oog op de
komende Tweede- Kamerverkiezingen.
Verder worden er bij gelegenheid van
het Rembrandtjaar twee hoorspelen uit
gevoerd: „Portret van Titus" door Toon
Rammelt cn „De strijd om een schilderij"
door Tom Bouws. Bovendien heeft de KRO
een tekenwedstrijd uitgeschreven onder
het motto: „Zijn er Rembrandts onder
uw leerlingen"?
Voor de onderwijzers is er een enquête
uitgeschreven, waarin hun mening en er
varingen worden gevraagd over de ze
ven jaar schoolradio. De serie klankbeel
den over de oudste geschiedenis der Kerk
wordt voortgezet met zes spelen rond de
figuur van de apostel Paulus- Deze spe
len zijn geschreven door Tom Bouws met
samenwerking niet de bijbelkenner Jean
Eekeier S.M.M.
Nieuw is een reeks uitzendingen over
de Wadden en de Wadden-eilanden met
filmstrips onder de titel „Opgeweld uit
wier en zand".
In het televisieprogramma dat de KRO
volgende week donderdag verzorgt, is
voor dp vv'""iu"6ivui(jeuue wees uunaeraag verzorgt, is
ue piogrammaleiding van de Vlaamse een kort spel van Stanley Houghton op
genomen: „Vader, behuwd, en grootva
der(The Dear Departed). In een
gezin blijkt de plotselinge dood van groot
vader nogal consternatie et verwekken,
waarbij het traditionele „van de doden
niets dan goeds" geenszins blijkt op te
gaan. De stemming slaat echter plotse
ling om, als men ontdekt, da-t opa niet
dood is
In hetzelfde programma toont de heer
L. Hübscher enige zeldzame exemplaren
uit zijn verzameling historische grammo
foons en wordt de geschiedenis van de tijd
uitgebeeld, zoals Jan Cool en deze op de
filmband vastlegde.
In het kinderprogramma van de KRO-
televisie op woensdag 25 april a.s. ver
telt Joke van den Berg een verhaal van
Albert Welling over Rembrandt. Aan dit
programma is een verrassing verbonden.
Voorts wordt het spel „Hokus, Pokus
dat kan ik ook" voortgezet.
TV-reportage uit Rotterdam
Op de avond van Koninginnedag wordt
door de NTS een televisieprogramma uit
Rotterdam uitgezonden, waarin een beeld
wordt gegeven van de wederopbouw en
van de feestviering in stad en haven.
Aan boord van het m.s. „Erasmus" van
de Havendienst „Spido" wordt onder aus
piciën van het Rotterdams Comité ter
Behartiging van Nationale Belangen een
ontspanningsavond gegeven, waarbij een
aantal bekende Rotterdamse artiesten
in een gevarieerd programma voor- de
TV-camera's zullen optreden.
Op het TV-scherm
De rechtstreekse Eurovisie-reportage
van de gala-voorstelling die ter ere van
Prins Rainier III en zijn bruid werd
gegeven in de Opera van Monte Carlo,
liet de KRO-televisie gisteravond slechts
een goed uur zendtijd over, dat door re
gisseur Ben Mettrop even nuttig als
amusant werd benut voor een opvoering
van „Lief. dief en brief" een pretentie
loos oud-Italiaans blijspelletje, dat reeds
vele malen ten tonele is gebracht. Ben
Mettrop, die zijn camera's hoofdzakelijk
gebruikte om het spel te registreren, had
met zijn regie de nadruk gelegd op het
groteske in deze onwaarschijnlijke, maar
hoogst grappige en romantische verkleed
partij, waarbij hij met name in Ton van
Duinhoven als de vindingrijke en vinger
vlugge knecht en in Tine de Vries als
het aanhalige kamerkatje twee figuren
had gevonden, die op bewonderenswaar
dige wijze in deze luchthartige sfeer pas
ten. Vooral Ton van Duinhoven toonde
over een opvallend komisch talent te be
schikken.
De bijzonder aantrekkelijke decors van
Peter Zwart, opgefleurd door de exoti
sche planten, die door Artis beschikbaar
waren gesteld, maakte dit vrolijke nie-
mandalletje tot een lust van het oog.
De rest van de avond, die tot kwart
over elf duurde, was het beeld aan de
Eurovisie en het woord aan Nic Bal, de
Vlaamse reporter, die de kijkers introdu
ceerde in de Opera van Monte Carlo,
waar de bloem van Europa's ballet-ster
ren optrad voor Prins Ranier en zijn bruid.
Op speciaal verzoek van de prins beperk
ten de TV-camera's zich tot enkele dis
crete beelden van het prinselijke paar bij
de aankomst in de Opera en tijdens het
plaats nemen in de loge. Verder bleven
de lenzen van de ditmaal knap en met
overleg gehanteerde camera's vrijwel uit
sluitend gericht op het toneel, waar een
ballet-programma werd uitgevoerd in
een volmaaktheid van stijl en een geraf
fineerdheid van vorm als Nederlandse
toeschouwers maar hoogst zelden, zo
ooit, te zien krijgen. De kwaliteit van het
beeld was over het algemeen beter dan
dinsdagavond, terwijl het geluid geen
ogenblik verstek liet gaan.
Minder gelukkig was de Eurovisie met
een tijdens één der pauzen vertoond film
pje, dat enkele impressies gaf van de ge
beurtenissen in Monaco, zoals het aan
bieden van bloemen aan de bruid door
een klein meisje, dat een gedichtje op
zegde en dat werd beloond met een gro
te pop, de receptie ten paleize en het
door Onassis aangeboden vuurwerk. De
beelden waren slecht en het commentaar
van Siebe van der Zee viel zelfs hele
maal uit.
Maar ondanks deze (technische) gebre
ken heeft de televisie de kijkers in heel
Europa toch tot ooggetuiger gemaakt
van een uniek schouwspel („spektakel"
zou Nic Bal in zijn sappig Vlaams idioom
zeggen), dat weleer uitsluitend voor de
„happy few" bleef gereserveerd. Een
prestatie, die ieder bij enig nadenken
met bewondering en ontzag vervult.
evenals mevrouw Fortanier-De Wit (VVD)
met de opzet van het ontwerp wel ver
enigen. Hoewel het aantal studenten in
Delft is teruggelopen, is het nog altijd
te groot Daarom is er zeker plaats voor
een tweede technische hogeschool. Het is
zelfs niet uitgesloten, dat men binnen
kort, gezien de voortschrijdende indus
trialisatie, tot nog verdergaande decen
tralisatie van ons technisch hoger onder
wijs zal moeten overgaan, zo verklaarde
de heer Posthumus. De bemanning van
het nieuwe instituut zal echter geen een
voudige zaak zijn. De P.v.d.A.-spreker
was benieuwd, hoe de minister dit moei
lijke vraagstuk zal oplossen, opdat men
straks niet met prachtige gebouwen komt
te zitten, maar zonder voldoende perso
neel voor de opleiding.
De poging van de minister om reeds
thans te komen tot fundamentele wijzi
gingen voor het gehele technische hoger
onderwijs vóór de behandeling van een
aanhangig ontwerp tot wijziging der H.O-
wet, konden de heren Pusthumus en Stok
man positief waarderen.
Door de stormachtige ontwikkeling van
het hoger onderwijs voldoet de bestuurs
vorm van universiteiten en hogescholen
niet meer, zo betoogde pater Stokman.
Weliswaar zou men kunnen wachten tot
die bestuursvorm voor het gehele hoger
onderwijs aan de orde komt, maar nu er
een nieuwe technische hogeschool wordt
opgericht, kan men beter reeds thans een
afzonderlijke regeling maken voor het
technisch hoger onderwijs, aldus de KVP-
woordvoerder.
Voor een algemene reorganisatie van
het hoger onderwijs is de tijd nog niet
rijp, merkte de heer Posthumus in ver
band hiermede op.
Juist daarom waardeerde hij dit ont
werp, dat op belangrijke punten vooruit
loopt op de algemene reorganisatie, als
een experiment, dat voor de toekomst
van ons hoger onderwijs van grote waar
de kan zijn.
Onrijpe vrucht
De heer Bruins Slot (A.R.) was te dezer
zake een geheel tegenovergestelde me
ning toegedaan.
Met de stichting van een tweede in
stituut voor technisch hoger onderwijs
ging hij geheel akkoord. Tegen de geko
zen plaats van vestiging Eindhoven
zou hij zich ook niet verzetten, al was hij
nog steeds van mening, dat men beter
Arnhem had kunnen kiezen. Maar hier
mede hield zijn instemming op.
Waar het in dit ontwerp op aan komt,
is, dat vooruit gelopen wordt op de alge
mene reorganisatie van ons hoger onder
wijs en hiertegen had hij ernstige bezwa
ren. Het gaat niet aan, dit, zoals de heer
Postumus deed, goed te praten- door het
voor te stellen als een experiment Het
gaat hier om een complete structuurver
andering van ons hoger onderwijs en zo
iets doet men niet bij wijze van experi
ment.
De Kamer kon te dezer zake geen ver
antwoorde beslissing nemen, zolang het
hoger onderwijs als geheel niet aan de
orde komt, aldus de A.R.-woordvoerder,
die het regeringsvoorstel als een onrijpe
vrucht kwalificeerde.
Mevrouw Fortanier-De Wit was wel
bereid om aan, wat ook zij als een ex
periment zag, mede te werken. Een vol
komen klare figuur was volgens haar de
nieuwe bestuursvorm nog wel niet, maar
zij wilde deze desondanks accepteren.
Beperking studievrijheid
Het reeds berucht geworden artikel
61 bis, dat een beperking introduceert
t.a.v. de studievrijheid en als zodanig
het mikpunt is geworden van een fel
studentenverzet, heeft van geen enkele
zijde bijval gekregen.
Het artikel geeft het college van rector-
magnificus en assessoren de bevoegdheid
cm onder bepaalde omstandigheden ar.n
studenten het recht te ontzeggen examens
af te leggen.
Zonder meer afwijzend stonden hierte
gen de heren Stokman, Bruins Slot en
mevr. Fortanierde Wit. De argumenten
van minister Rutten en minister Cals
voor een dergelijke maatregel achtten zij
niet overtuigend. De bezwaren, welke er
tegen zijn ingebracht, zjjn gewichtig ge
noeg om die maatregel af te wijzen, al
dus de K.V.P.-woordvoerder. Hij is niet
nodig, omdat er al voldoende prikkels zijn
voor de studenten om op te schieten, ter
wijl hij in de praktijk onbillijk zou kun
nen werken. Ook uit pedagogisch en
didactisch oogpunt is hij bezwaarlijk.
Om een klein aantal nietsnutters te
kunnen verwijderen wordt op de studie
van alle studenten een extra druk ge
legd.
Het studentenleven is van groot belang
voor de persoonlijkheidsvorming. De stu
denten hebben hier tijd voor nodig cn
daarom moet men hen niet onder druk
zetten, zoals dit artikel beoogt, zo zette
pater Stokman nader uiteen.
Als een dergelijke maatregel zou moe
ten worden ingevoerd, dan zou het in
de vorige eeuw gebeurd moeten zijn.
De eeuwige student is in onze tijd een
verdwijnende figuur, zo constateerde de
heer Bruins Slot. Bovendien wordt met
deze maatregel weer vooruitgelopen op
de algemene reorganisatie van ons ho
ger onderwijs, waarvan de A.R. spre
ker, zoals gezegd, niets wil weten.
Ook mevr. Fortanierde Wit zag geen
aanleiding deze kwestie in dit ontwerp
incidenteel te regelen. Overigens ver
wachtte zij voor bet verhogen van de
studieresultaten Veel meet* van goed
opgezette studieprogramma's en stimu
lering van het verantwoordelijkheids
besef van de studenten zonder hetwelk
de studievrijheid niet verantwoord is.
Uitstel van behandeling
gevraagd
De heer Posthumus stond niet princi
pieel afwijzend tegen de voorgestelde
maatregel. Ook bij do studie zullen we
z.i. een stuk gebondenheid moeten aan
vaarden op dit punt. Van het bewuste
artikel zal zeker een preventieve werking
uitgaan. De beslist ongeschikten zullen
verwijderd worden, maar er zijn ook
naar de mening van de P.v.d.A.-woord-
voerder tegen de voorgestelde maatregel
verschillende bezwaren. Ook hij wees op
de druk, waaronder de studenten komen
te staan, terwijl het studentenleven een
ernstige verschraling zal ondergaan. Ver
der valt te vrezen dat het verantwoorde
lijkheidsbesef van de student wordt
ondermijnd. Hij vroeg de bewindsman
daarom om een duidelijke motivering. Te
meer achtte hij dit nodig, nu de studen
tenwereld met een gedegen actie 0p deze
maatregel heeft gereageerd.
Aan het slot van zijn rede gaf hij de
minister in overweging deze zaak uit te
stellen tot na het verschijnen van het
rapport van de commissie-Rutten inzake
het hoger onderwijs.
Op de publieke en gereserveerde tribu
nes volgden tal van studenten met veel
belangstelling het debat.
Morgenmiddag wordt de behandeling
van het ontwerp voortgezet.
AD INT.
