Zwak punt in de Nederlandse
betalingsbalans
Vasthouden aan gematigd
restrictieve politiek
as
TWEEDE ZITTING VAN HET
WEU-PARLEMENT
CJ11A
En doei fl
Gang van zaken bij K.L.M. in
1955 weer bevredigend
„De
ïss«:s~aaï
t^^sxsssr^
sski oao°r rsöff iP'
Mahabalipuram bij Madras
TSAjszaaz
Landelijke Stichting
Kath. gerepatrieerde^
zorg
Ver star ring van
loonpolitiek
UW TAFELWATEB
Handvest met algemene stemmen
geamendeerd
ITet zeiljacht voor
Prinses Beatrix
Oesterkwekers hadden
goede afzet
Verhoging van het dividend tot 6 (5) pet
Plannen voor prov.
studiefonds in Zeeland
Beperking strokarton-
produktie met 35 pct
dinsdag 24 april i9S6
PAGINA 5
Toenemend tekort in dollars
dho0°r
Resolutie Kath. Bond van
Werknemers in Industrie
Tempering van inflatoire
invloeden
ZEER WAARDEVOL FOTO
TOESTEL GESTOLEN
De tweede jaarlijkse zitting van het parlement der West-Europese
Unie, dat uit 89 parlementsleden uit de zeven aangesloten landen be
staat, is gisteren te Straatsburg begonnen en zal drie dagen duren.
De Brit John Maelay werd voor de periode 1956-1957 als voorzitter
herkozen. Onder de zes viee-voorzitters (één uit elk der zes andere
landen) bevindt zich de Nederlander de heer J. j_ pens, die tevens
rapporteur van de commissie voor defensie- en bewapeningskwesties
is.
Een ander Nederlands lid, jhr Van der Goes van Naters heeft gis
teren namens de commissie voor organisatie verslag uitgebracht over
de werkzaamheden van die commissie, welke zich voornamelijk heeft
bezig gehoudfen met het amenderen van het handvest der Assemblee,
naar aanleiding van het debat, dat daarover verleden jaar tijdens de
oktoberzitting heeft plaats gehad.
Export bedroeg 19,5 miljoen stuks
VETERANEN LEGIOEN
NEDERLAND
Aiet bij politieke partij
Hormooncrême ontsluiert
de schoonhuid van uw huid
GROTE INVESTERINGEN IN
DE KOMENDE JAREN
IA OCH Madras is nog om een an-
dere reden een pelgrimsoord:
hier vond volgens de legende
(waarvan verscheidene historici
de mogelijke realiteit niet ontken
nen) de apostel Thomas de martel
dood.
i
*HfRB
fcjsi
Gunstige invloed van inves
teringsaftrek
Gezonde exploitatie op eco
nomische grondslag
NIEUWE SYSTEMEN BIJ
SYSTEEMBOUW GOED
GEKEURD
Gelijk in liet voorafgaande jaar, heeft ons land ook in 1955 een periode
van voortgaande expansie en stijgende welvaart doorgemaakt. Nederland
werd daarbij meegedragen op de stroom van de Westeuropese conjunctuur-
die in 1955. dank zij de thans ook in de Ver. Staten ingetreden expansie-s
ontwikkeling, 'm een welhaast wereldomvattende hoogconjunctuur over
ging, aldus dr W. M. Holtrop, president van de Nederlandsche Bank in zijn
versla" over 1955, waaraan wij het volgende ontlenen.
Volsens de voorlopige ramingen van het
Centraal Planbureau kan de stijging van
het volume van de nationale produktie
sesteld worden op circa 6 pet. en daar
de ruilvoet met het buitenland, wanneer
in de berekening daarvan ook het
dienstenverkeer wordt betrokken, eerder
iets gunstiger werd, kan ook de stijging
van het reële nationale inkomen ten
minste op dit cijfer worden geraamd.
Rekening houdende met een toeneming
van de actieve beroepsbevolking van bijna
2 pet., kan de stijging van het reële in
komen per hoofd van de werkzame be
volking voor de volkshuishouding in
haar geheel op 4 a 5 pet worden_ geschat.
Anders dan in 1954 droeg in 1955 vooral
ook het dienstenverkeer, waaronder met
name het vervoer, belangrijk daartoe bi.i.
D* toeneming van het produktievolume
in de industrie bleef daarentegen dij d
vao het vorige jaar ten ^ter r
ook geringer dan het gemiddelde,
de Westeuropese lande:n w°rdt berek'en(L
Op het gebied van de ontwitaeling van
temin resulteerden in een kleine achter-
"ne van de ruilvoet in het goederen
verkeer Het gemiddelde loonpeil was
fn 1955 vrij belangrijk hoger dan m bet
G,=n'de iaar Voor de nijverheid is
destfjgln! van het gemiddelde der verdien
de stijging ig54 op circa 7 pct te
de lonen t. .- ent een verbetering van
heet reële inkomen met circa 5% pet
het reetei i ,kkeijng van de verhouding
fhi^huttenland bracht 1955 ogenschijn-
tot het bui van evenwicht. Het be-
lijk een toe rscbot op lopende reke-
talmgsbalan kasbasis beliep circa
f'lb miljoen, terwijl bovendien in het
ïïio kapitaalverkeer een vrij be-
particuliere hot werd gerealiseerd.
Jengnjk o werden aangewend tot
Deze overs tekort in het kapitaal
dekking va j^gderlandsche overheid
elC.
onbevredigend op het gebied
Ecpaald O aiansontwikkeling was
van de stcc(js toenemende tekort in het
„d en convertibele geldsoorten af te
rekenen deel van het lopende betalings
verkeer. Dit tekort steeg tot bijna 600
(486) miljoen. Hoewel het in 1955 volledig
gedekt kon worden, ten dele door in goud
en dollars afgerekende overschotten in
het verkeer in niet-convertibelc valuta's
en ten dele door min of meer toevaUige
baten uit het kapitaalverkeer, blijft deze
structurele zwakte in de samenstelling
van de Nederlandse betalingsbalans toch
wijzen op de gevaren voor ons land ver
bonden aan een uitblflveui wan het her
stel van de convertibiteit der belang j
ste Westeuropese valuta s.
Bezien vanuit een 'coniunctuur-
punt stond de binneniandse conjunctuur
ontwikkeling onder invloed van inflatoire
„„„Hkeuring van het Hoogwaardig
As opgericht de „Landelijke
Itichting voor Katholieke Gerepatrieer-
denzorg" Deze stichting stelt zich ten
doel te bevorderen een doeltreffende ge-
repatrieerdenzorg op oasis van de katho
lieke beginselen, door een binding te vor-
r. tussen de diocesane organen voor ge-
renatrieerdenzorg en door het geven van
afeemené richtlijnen over een doelmati-
algemene deze zorg m het
ge inschakeling v Nederland> a]s_
trieerdenzorg, die van n
pfaWr^eLbèsChoüwelijke visie voorop
Als voorzitter van het ^lgenie'en^ Be
stuur van de stichting Heedt als vice
G. J. Morshuis, te VoorburgHoalSnVice-
Soven; dmr"p ^Leeuwenberg te
uebuk.iti.tiH pnmmi«aris. als hoe-
een Bisschoppelijk Commissaris, ais Hoe
danig door het Episcopaat is benoemd De-
A H Harst te Voorschoten. Het se-
ken A. H. narsi „llro stichting is
danig dojir
éretariaat van de landelijke
oevestigd aan dc Laan Copes van
tenburch 127 te 's-Gravenhage.
Cat-
De bondsraad van de Nederlandse Ka
tholieke bond van werknemers en werk
neemsters i" industriëlebedrijvendiegis-
teren in 'sGravenhage vergaderd heeft,
heeft ;n 'n resolutie verklaard, dat 't door
het hoofdbestuur en het verbondsbestuur
van de Nederlandse Katholieke Arbei
dersbeweging gevoerde beleid inzake de
loonDohtiek in het belang is geweest van
de Nederlandse bevolking en van de
werknemers. bondSraad besloten,
y wuurLrganen van de bond zich
dat de bostuursorg onthoud
,n het algemeen dienerzoeken n
medewerking aan H;erb„ houdt de rgSo_
ging van Pr«z® het streven van de re-
lutie rekening met handhaven. De
gering prijsstabiksa
monetaire impulsen, die, anders dan in
het voorafgaande jaar, mede hun oor
sprong in het binnenland namen, doch
die daarnaast nog steeds voor een be
langrijk deel aan het buitenland moesten
worden toegeschreven.
In het binnenland was het vooral de
lagere overheid die. meer nog dan in 1954,
van inflatoire financieringsmiddelen
waarvan een belangrijk bedrag ontleend
werd aan de Postcheque- en Girodienst
gebruik maakte en een aanzienlijk gerin
ger beroep op de kapitaalmarkt deed dan,
met het oog op de omvang harer in
vesteringsuitgaven voor woningbouw en
andere doeleinden verlangd had mogen
worden. Weliswaar werd daartegenover
door de centrale overheid door een groter
beroep op de kapitaalmarkt dan voor de
dekking van haar financieringstekort
noodzakelijk was, een compenserende in
vloed gesteld, maar dit nam niet weg,
dat de geschetste financieringswijze van
d" lagere overheid verhinderde, dat de
deflatoire invloed van de actie van de
centrale overheid kon dienen ter compen
satie van de in een hoogconjunctuur on
vermijdbare inflatoire impulsen vanuit de
private sector.
Ten aanzien van deze invloeden uit de
private sector viel in 1955 een voortgezet
beroep op het bankwezen te constateren,
dat echter vooral ten gevolge van de
ontwikkeling in het tweede halfjaar
niet dezelfde totale omvang bereikte als
in het voorafgaande jaar. Daarentegen
speelde de inflatoire toevoer van midde
len door de geldscheppende instellingen
aan de kapitaalmarkt in het afgelopen
jaar juist een grotere rol dan in 1954.
De vanuit het binnenland werkzame
inflatoire impulsen werden intussen nog
steeds in ruime mate begeleid door im
pulsen, welke vanuit het buitenland op
de Nederlandse volkshuishouding in
werkten. Zowel in het lopende verkeer
als vooral ook in het particuliere kapi
taalverkeer richtte zich een nog steeds
vrij belangrijke stroom van middelen op
ons land, welke er toe bijdroeg, zowel in
de sfeer van de lopende produktie als op
de markt van de vermogenswaarden, dat
behagelijke gevoel van financiële ruimte
in stand te houden, waarin de hoog
conjunctuur zo gemakkelijk floreert.
Onder de gegeven omstandigheden heb
ben de monetaire autoriteiten zich in het
algemeen beperkt tot maatregelen tot
tempering van de waargenomen inflatoire
invloeden en hebben zjj geen aanleiding
gevonden tot het nemen van anti
cyclische maatregelen van zodanige aard.
dat daardoor de continuïteit van het tot
dusver gevoerde structurele beleid zou
worden doorkruist. De vervroegde inning
van vennootschapsbelasting en verminde
ring van de faciliteiten tot vervroegde
afschrijving, die in 1955 slechts weinig
invloed hebben kunnen doen gelden, zul
len stellig in 1956 een zekere deflatoire
werking kunnen uitoefenen, mits de
schatkist de aldus verkregen middelen
deugdelijk afzondert en deze niet aan
eigen financieringsbehoeften ten goede
doet komen.
Op het gebied van het deviezenbeleid
vormde de tijdelijke openstelling van de
kapitaalmarkt voor buitenlandse emissies
een disinflatoire maatregel, die er toe
bijdroeg de inflatoire invloed van de toe
vloed van buitenlandse middelen voor
aankoop van Nederlandse effecten te
compenseren.
Zoals de centrale overheid zich door de
conjuncturele ontwikkeling gesteld zag
voor de keuze tussen handhaving (zoals
7ii deed) of doorbreking van de continuï
teit van haar budgetaire beleid, zo zag
de centrale bank zich gesteld voor de
keuze tussen handhaving of doorbreking
van de continuïteit van haar beleid t.o.v,
de geldmarkt en bankwezen Ook zij
heeft gemeend te moeten kiezen voor de
continuïteit
Bij de keuze heeft zij zich laten leiden
door de omstandigheid, dat de instrumen
ten van de bankpolitiek zich weliswaar
uitstekend lenen tot het uitoefenen van
een restrictieve invloed in tijden van
betalingsbalanstekort, doch dat deze zich
niet dan onder toepassing van tamelijk
ingrijpende maatregelen laten gebruiken
tot het voeren van een uitgesproken anti
cyclische con.iunctuurpolitiek in een tijd
van betalingsbalansoverschot. Dit laatste
heeft overigens zijn goede zin. In een
klein land als Nederland moet de taak
van de centrale bank meer gericht zijn
op het handhaven van het betalings-
balansevenwicht en derhalve op het be
vorderen van evenwichtigheid tussen de
algemene economische ontwikkeling in
het binnenland en die in het buitenland,
dan dat zij gericht dient te worden op een
geheel zelfstandige beïnvloeding van de
nationale conjunctuur. De centrale bank
kan stellig, indien de ontwikkeling in het
buitenland een minder gewenste richting
gaat. met haar conjunctuurpolitieke maat
regelen streven naar een vertraging van
de aanpassing; zij kan die aanpassing op
den duur evenwel niet verhinderen.
Zo lang zich geen symptomen van feite
lijke of dreigende verbreking van hef
evenwicht in de verhouding tot het
buitenland voordoen, meent de bank aan
dc in 1954 en 1955 gevoerde gematigde
restrictieve politiek te moeten vasthouden.
Mochten deze symptomen naar haar me
ning wel aan de dag treden, dan zal zij
niet aarzelen haar politiek aan de ge
wijzigde omstandigheden aan te passen.
Zie ook pagina 1 en 7
In Amersfoort, aan de zuidelijke rand
van de stad, is een nieuwe kerk verrezen,
die over enkele dagen door mgr. Alfrink
geconsacreerd zal worden. Deze kerk
maakt deel uit van de nieuwe neder
zetting van het kruisherenklooster en col
lege, omvattend gymnasium en h.b.s.
Vandaag is de kerk geconsacreerd,
woensdag zal de staatssecretaris van O.,
K. en Wmej, dr. A. de Waal, de school
gebouwen officieel openen.
In het afgelopen weekeinde is inge
broken in de woning van prof. dr. A. van
Heel aan de Prins Bernhardlaan te Delft.
Men heeft zich toegang verschaft door
het inslaan van een ruitje van de serre.
Alles in de huiskamer werd overhoop ge
haald, doch zover als men heeft kunnen
nagaan wordt niets anders vermist dan
een fototoestel ter waarde, van ongeveer
f 8.000. De bewoners waren buitenlands.
den zijn en of er commissies van onder
zoek gewenst waren.
Tenslotte keurde de Assemblee een aan
beveling aan de Raad van ministers goed
om voor het aannemen van de begroting
door de Raad de unanimiteitsregel te
laten vervallen en in plaats daarvan aan
neming met een meerderheid van twee/
derde der stemmen mogelijk te maken.
Intussen is gisteren de socialistische
fractie van de Unie-Assemblée tot stand
gekomen. Daar er reeds eerdei een chris
tendemocratische en een liberale fractie
waren gevormd, is daarmee de politieke
organisatie van du jongste Europese par
lement voltooid.
Twee amendementen trokken daarbij
vooral de aandacht. Het eerste betreft het
recht van het Unie-parlement om het on
eens te zijn met een rapport van de
ministerraad en om in een dergelijk ge-^
val een .motie van niet—instemming
(hetgeen niet hetzelfde is als een motie
van afkeuring) aan te nemen. Aangezien
een zodanige motie in de Westeuropese
Unie geen automatische politieke gevolgen
kan hebben als gevolg van het feit dat
de leden van de ministerraad uiteindelijk
niet verantwoordelijk zijn aan het Unie-
parlement, maar aan hun nationale rege
ringen, werd besloten het betreffende
artikel van bet Handvest te wijzigen. De
nieuwe formulering handhaaft weliswaar
het recht van de Assemblée om een motie
aan te nemen van niet-instemming^ als
tenminste tien leden zo'n motie schrifte
lijk indienen, maar zij voorkomt, dat een
dergelijke motie zou berusten op politieke
overwegingen, losstaand van de inhoud
van het rapport-
Het andere belangrijke amendement be
treft het talenprobleem. Reeds in oktober
bestond er verschil van mening over de
vraag, of men in het Unieparlement de
methode van de KSG-gemeenschap of die
van de Raad van Europa moest volgen
Het Kolen- en Staalparlement kent vier
officiële talen: Frans. Duits. Nederland*
en Italiaans, de Assemblée van de Raad
van Europa kent er slechts twee. Frans
en Engels, waarbij Duits als semi-officiële
taai we! in de deba'tpn en de mondelinge
vertalingen mag worden gebruikt, maar
niet in de documenten.
Tegen het oorspronkelijke plan om in
de Westeuropese Unie vijf officiële talen
te hebben, n.l. Frans, Engels, Duits Ita
liaans en Nederlands, werd door de mi
nisterraad bezwaar gemaakt in verband
met de hoge kosten van de tolkendienst-
die dit zou meebrengen- Volgens het
amendement is het vraagstuk nu in die
zin opgelost, dat bij de debatten van het
Unieparlement in de vijf talen kan worden
gesproken en dat daarin ook gelijktijdige
vertalingen zullen plaats hebben, maar
dat -in de commissie-vergaderingen en in
de documenten alleen Frans en Engels zal
worden gebruikt.
De aldus geamendeerde tekst van het
handvest werd op de middagzitting met
algemene stemmen aangenomen.
Uitvoerig werd nog gedebatteerd over
de vraag welke commissies er voor het
werk van het Unieparlement nodig zou-
3 FA
•f
De Lemster aak, die aan H.K.H.
Pïinses Beatrix als verjaardaggeschenk
is toegezegd door het Comité „Varend Ne
derland" zal van de prinses de naam „De
Groene Draeck" krijgen. In onze geschie
denis ter zee heeft een schip van deze
naam een grote rol gespeeld. „De Groe
ne Draeck" was het admiraalsschip van
Piet Heyn, waarop deze in 1629 zijn laat
ste roemrijke strijd tegen de Duinker
kers streed. Het schip stond in die slag
onder bevel van Maarten Harpertsz.
Tromp die toen nog de rang van kapitein
had.
Genoemd schip, behorende tot de Ad
miraliteit van de Maze, is op 2 nov. 1631
bij het uitzeilen van de Wielingen veron
gelukt.
Op het ogenblik wordt de Lemster aak
in tekening gebracht.
Bij de overdracht van het schip, die
naar te hopen is in het voorjaar 1957
zal plaats vinden, zullen twee registers
worden overhandigd, met de namen an
allen die aan de totstandkoming van het
schip hebben meegeholpen.
De afzet van oesters is, naar de voor
lopige cijfers aantonen, ir. het seizoen
1955/56 verbeterd, in vergelijking tot hel
voorafgaande. Op basis van een vrij hoge
minimum-uitvoerprijs zijn 19.5 miljoen
oesters voornamelijk naar België en En
geland verkocht. De binnenlandse omzet
was 15 miljoen stuks, zodat Van de aan
vankelijk geschatte produktie van 27
miljoen stuks, 21 miljoen werden verkocht
ofwel bijna vijf miljoen meer dan het
jaar tevoren. De verkoop in ons land ver
dubbelde en de uitvoer naar Duitsland
steeg.
In overleg met het bedrijfschap voor
visserijprodukten werd door de vier or-
ganisaties van kwekers en kwekers-expor
teurs een regeling gemaakt om, met het
oog op overproduktie, overtollige oesters
uit de markt te kunnen nemen. Gesteld
werd hierbij, dat de kleinste oesters, met
een nul. niet in de handel zouden worden
gebracht.
Het hoofdbestuur van het Veteranen Le
gioen Nederland deelt ons mede, dat de
berichten alsof het legioen op enigerlei
wijze verbonden zou zijn met de Nationale
Oppositie Unie van alle grond zijn ont
bloot.
Het Veteranen Legioen Nederland sluit
zich als oud-strijders-organisatie bij geen
enkele politieke partij aan en laat zijn
leden de vrijheid zich politiek te organi
seren zoals zij willen, mits zij zich niet
aansluiten bij totalitaire groeperingen.
Endocil, de nieuwe, hormoonhou-
dende crème, ontsluiert de schoon
heid van uw huid. Het in Endocil
aanwezige hormoon maakt uw huid
weer gaaf, zacht, mooi. Reeds na
3 weken kunt u de verbetering con
stateren. Gebruik Endocil ook als
basis voor make-up of poeder.
hormooncrême van Organen
Per tube f 2.90
De directie van de K.L.M. verklaart in
haar jaarverslag over 1955, dat de gang
van zaken wederom bevredigend was.
Overeenkomstig de verwachtingen steeg
de produktie in 1955, in welk jaar geen
nieuwe vliegtuigen aan de vloot werden
toegevoegd, niet in zodanige mate als in
de afgelopen jaren gebruikelijk was.
Tegenover een produktietoeneming van
4 pct. staat echter een uitbreiding van de
verkoop met 8 pet., hetgeen uiteraard tot
een betere bezetting van de vliegtuigen
leidde. De vervoersomzet steeg van 333
miljoen in 1954 tot J 348 miljoen in 1955.
Voor 1956 staat een grotere produktie
toeneming op het. programma doordat in
het begin van dat jaar vier Super Con
stellations van het type L-1049 G aan de
vloot zijn toegevoegd.
De vervoersinkomsten over 1955 be
liepen 348.087 000 (333.291.000). overige
inkomsten 27.636 000 (29.590.000). winst
bij verkoop van verouderd vliegend mate
rieel enz. 792.000 (2.716.000). De be
lastingvermindering wegens investerings
aftrek leverde een bate van 8.000.000
(2.100.000) op. Na aftrek van salarissen,
lonen en sociale lasten ad 120.920.000
(111 450.000), materialen, diensten van der
den en diversen ad ƒ131.687 000 (130.145.000),
benzine en olie ad 56 246.000 (57 344.000),
afschrijvingen vliegend materieel ad
38.386.000 (38.288.000). idem overige duur
zame activa ad f 7.867 000 (7.550.000). in
terest ad 207.000 (1.465 000). belastingen
naar de winst ad 10 249 000 (11.200000).
Er resteert een winst van 18.955.000
(10.255.000). Voorgesteld wordt toe te voe
gen aan de algemene reserve 2.500.000
(3.000.000), aan de assurantiereserve eigen
risico 2 miljoen een voorziening
voor risico's vlootvernieuwing ad 6
miljoen te vormen en op de gewone
aandelen 6 (5) pet. dividend uit te keren.
De versterking van de assurantiereserve
en de vorming van een voorziening voor
risico's vlootvernieuwing beogen vooral
middelen beschikbaar te houden, welke in
de toekomst nodig zullen zijn voor dek-
SPA
stad van de Machtige Vorst"
ging van P»fe"e het streven van de re-
rekenmg te handhaven. De
jn mening te kern
genng prW.™-r ll)n mening te km-
bondsraad .^rknernevsoreanisaties ont-
oldoende
■i... verho
kunnen beoordelen
om verzoe-
breekt aan void^nu verantW00rd te
ken tot Prijsver bonjisraad grondt
bet feit dat in vele ge-
deze stelling opi - dezeggenschap en
vallen economische inzake het
daadwerkelijke riifsKchamen aan de
instellen van bedr«[» Qnthouden wordt.
weTknemersorgams z„n resQ_
De bondsraad dat uit de inhoud
lutie tot de n°"cl en brieVen van het
van beschikkingen iddeiaarSj dje na 19
college van r«kfO_ hreven) biykt.
maart zijn fj^eg^aan de tekst van
erii.gscommuniqué van 19 maart
betekenis een verstarring van de
foognpolHiek inhoudt zoals in de na-oor-
logse jaren niet is gekend.
dat de door dit
het regerin
MADRAS, maart.
(Van een speciale correspondent)
DE vliegtocht van Calcutta naar
Madras in een Dakota, die met
enkele onderbrekingen ^s^uiu nodig
heeft voor de tocht naar Zmd-lndw,
is belangwekkend, omdat de esc
den hoogte waarop het toestel zmh
beweegt toelaat, voortduren
kust in het oog te houden.
De rivieren zijn nu u^em^dóorzichtig
water is tot °Pd0 kokospatmen
ien haardotje;
het aanzien
ics en amFb- ,{Sar,pd Het eerste
van schilderachtig sPeeid» 'dg nieuwe
oponthoud vindt Pla, IX is a Bhubanes-
hoofdstad van de staatu b]'olckenbouw
war, waarvan de fi;;k oPvalt. Min-
van de lucht uit °.n^.dkostbaar gebouwd
der bekend en m'nd Lj van de regering
dan Chandigarh, de zetel ,g Bhubanes-
van de Indische punsj ,eejd van rao-
war nochtans een goed wolkenkrab-
derne stedenbouw zon ddn verdie-
door de geringe diepte, baardotje;
lijken spelden met een g „„„zien
stadjes en dorpjes
bers, met vele woningen 1 an
ping hoog en aardlge.ievere
etages, waarin de masw koHe paUZ.e
niet detoneren. De tweeue jo otaa(
"r-iioats in de staat
betreft een kleinere plaats
Andhra. ralcutta een uitne-
Madras maakt na C" cu een van de
mende indruk. Het geldt a's brede we-
zindelijkste steden van In^a- brede
gen veel groen, lage muren <he de
der huizen van de straat sche gve]d
men Madras als men van het vUegveid
komt. Later ontdekt men z°nd^ terzü(je
de lemen boerenwoningen, die
van de wegen kleine gehuc^ i-npien en
en dan verschijnen veel meer k tl,-qen
buffels, In de oude stad Hggen
winkelstraten de talloze steegjes.
honderdduizenden wonen, die arPeiaers,
bedienden of kleine handwerkers z jn.
Madras heeft textiel-, wagon-, leer- en
metaalbedrijven; zijn haven is belangrijk
voor de uitvoer van mica, thfe' koitie
enz., doch het is geen typische industrie-
en handelsstad, zoals Calcutta. Het maakt
een welvarender indruk, wat volgens In
dische collega's schijn is: zij betoogden,
dat in Calcutta veel meer wordt verdiend.
Wij z'agen in de steegjes manden vlech-
ten, leer bewerken, stenen polijsten en
meubels vervaardigen. Men heeft hier te
doen met huisindustrie, en vrouwen, jon
gens en meisjes werkten hard mee. De
Kleinere kinderen lopen er vaak spier
naakt, evenals in de dorpen van Zuid-
in dia, en in hun donkere huid zijn zij ge
woonlijk bekoorlijk om te zien. Soms is
de^uik 6 versierin2 een kettinkje onder
Ouder geworden dragen zij lendedoeken,
schamele rokjes of korte broekjes ook
tn deze volkswijken.
Om velerlei redenen is Madras van be-
tekems. Wij spraken van nieuwe indus
trieën, zoals de wagonfabriek, voor de
bouw waarvan een Zwitserse firma ad
vies gaf; er zijn nog een 40-tal Zwit
serse ingenieurs werkzaam, want, de
produktie van uitsluitend stalen passa
giersrijtuigen begon pas verleden jaar. De
haven moet worden uitgebreid. Boven
dien heeft de stad een prachtig breed
strand, waarlangs een mooie boulevard
loopt. Hier vindt men o.a. universiteits
gebouwen met een klokketoren. die
klinkt als de Big Ben; het in Noorse stijl
gebouwde Chepauk-paleis, nu een rege
ringsgebouw; en verscheidene parken.
Van de Hindoe-tempels is wel de mooiste
de Kapeleeswarar Tempel in de wijk van
Mylapore. met een brede toren in de stijl
van de Zuidindisehe Dravida's, zeer fijn
en rijk voorzien van duizenden beelden,
die in het zonlicht schijnen te schitteren
in de schaduwrijke nissen. Een groot bad.
met een tempeltje in het midden, en aan
de vier zijden trappen, is jaarlijks het
toneel van religieuze plechtigheden,
waaraan honderdduizenden deelnemen.
AN de vroegere en helaas ver
gane grootheid van dit gebied
getuigt Mahabalipuram, „de stad
van de machtige vorst", die haar
hoogtepunt beleefde van de zesde tol
de elfde eeuw. Een groot deel ervan
is nadien door de zee verzwolgen.
Wat is overgebleven kan men zonder
overdrijving groots noemen.
De Pallava- en Chola-dynastieën. kolo
niseerden van hieruit delen van Cambodja
en Java, waar zij Hindoeïsme en Boed
dhisme verbreidden. In de zeven'de eeuw
werd de koningsstad gebouwd, waarvan
nog allerlei monumenten zijn overgeble
ven. Twee. uit één rots gekapte herinne
ringskapellen ter ere van vorstinnen, met
prachtige reliefs van vrouwenbeelden.
Op leeuwen rustende zuilen van een aan
Sjiva gewijde tempel, met de overdadig
gebeeldhouwde bekroning van het dak.
Een enorme olifant. Een tempel op het
strand, waarvan de muren tientallen lig
gende stieren dragen. En dan een rots
wand. ten dele uitgehold en door pi
laren geschraagd, waarop in geschakeerd
relief een legende uit de heilige geschrif
ten der Hindoes is weergegeven. Goden
en godinnen enorme olifanten, zinne
beelden van de omlaagstromende heilige
rivier de Ganges (symbolen die lijken op
zeemeerminnen met een schelpvormige
kroon) Jeeuwen en apen bewijzen de be
kwaamheid der kunstenaars, die zulke
taferelen in graniet wisten te beitelen.
Mgr. A. Pereira de Andrade zeide ons,
dat hij niet twijfelde aan het feit. dat de
H. Thomas van 5268 in Indië het Chris
tendom hee.ft gepredikt. Er bestonden
drukke handels- en scheepvaartrouten van
het Nabije Oosten naar Indië. Christelijke
gemeenten werden vooral gesticht aan de
westkunst (Malabar), doch ook bij het
huidige Madras. De apostel Thomas zou
hier zijn gedood op de berg. waar nu een
kerkje staat, waarheen hoogreikende
trappen leiden. In de middeleeuwen trok
ken pelgrims uit Europa en het Nabije
Oosten naar deze plek. In Mylapore zou
de apostel zijn begraven. Men toont u in
de gotische kathedraal van deze wijk het
nu lege graf. Slechts enkele relikwieën
zijn er bewaard.
Toen in 1498 de Portugezen naar India
kwamen, verrichtten zij opgravingen en
versterkten de katholieke gemeenten. Het
door Armeniërs gebouwde kerkje op de
king van de bijzondere lasten, welke de
vernieuwing en uitbreiding van onze
vloot en de daarmede" gepaard gaande
overgang op een andere voortstuwings
techniek met zich zullen mede brengen
en van de kosten, gemoeid met het tot
ontwikkeling brengen van nieuwe mark
ten. het openen van nieuwe lijnen en der
gelijke.
Voor de latente belastingschulden, welke
zijn ontstaan door gebruik te maken van
de mogelijkheid tot vervroegde afschrij
ving, zijn volledige voorzieningen getrof
fen. De vliegtuigen worden in vijf jaar
afgeschreven, met inachtneming van een
residuwaarde van 10 pct. van de oor
spronkelijke aanschaffingsprijs. Als regel
is de werkelijke gebruiksduur van de
vliegtuigen belangrijk meer dan vijF jaar
De opbrengst bij verkoop ligt tot nu toe
aanzienlijk boven de aangenomen residu
waarde. Door deze afschrijvingspoü'iek
wordt het risico van economische ver
oudering gedekt e» kan zo nodig tot snelle
vervanging van het materieel worden
overgegaan. De voortdurend stijgende
prijzen van nieuwe vliegtuigen maken
een voorzichtig beleid met betrekking tot
de afschrijvingen noodzakelijk. Daarom
werd het evenals in vorige jaren wense
lijk geacht boven de normale afschrijvin
gen extra afschrijvingen op de vloot toe
te passen voor 6,6 miljoen, welk bedrag
is toegevoegd aan de reserve extra af
schrijvingen vliegend materieel.
Evenals over de jaren 1953 en 1954 is
de netto-winst over 1955 gunstig beïnvloed
doordat de over de fiscale winst verschul
digde vennootschapsbelasting verminderd
wordt door de toegestane investerings
aftrek. Het bedrag van die belastingver
mindering bedraagt over 1955 8 miljoen
en is aanzienlijk groter dan in vorige
jaren. Dit vindt zijn oorzaak ir. de be
langrijke bestellingen op vliegtuigen in
1955. Ook in de komende i iren kan met
een aanzienlijke vermindering van de be
lasting naar de winst uit dien hoofde
rekening worden gehouden.
Ons overschot in vreemde valuta's ver
toonde wederom een stijging. In totaal
waren de ontvangsten in deviezen over
1955 circa 60 miljoen (53 miljoen) hoger
dan de uitgaven in deviezen.
Voor dc komende jaren wordt algemeen
een verdere groei van de burgerluchtvaart
verwacht; Deze verwachtingen wettigen
de hoop, dat dc mogelijkheden tot een
gezonde exploitatie op economische
grondslagen van het luchtvaartbedrijf
aanwezig zullen blijven en nog zullen
verbeteren.
De luehtvaarttarieven zullen in de naas
te toekomst verder verhoogd moeten
worden.
Uit hoofde van de per ultimo december
1953 reeds verrichte bestellingen op
vliegtuigen was per die datum nog ver
schuldigd een bedrag van 248 miljoen.
Met de bestèllir.g (ir. begin 19561 van de
Lockheed F.lectra's is een bedrug van
circa 100 miljoen gemoeid De betaling
van deze bedragen zal voor het grootste
deel kunnen geschieden uit de per ultimo
1955 aanwezige liquide middelen en uit
vrijkomende afschrij vingen op de vloot
over de jaren 1956 t'ni 1060. De met de
uitbreiding van het bedrijf samenhangen
de neveninvesteringen zullen echter ook
het aantrekken van nieuwe middelen in
de vorm van aandelenka-iitaal en lenin
gen nodig maken. (Kort voor het ver
schijnen van het verslag zijn enkele
Amerikaanse banken bereid gebleken
leningen ad in totaal 50 miljoen te ver
strekken).
Het passagiersvervoer steeg in 1955 met
7 pct.. het vrachtvervoer met i'uim 15
pct. Het postvervoer nam slechts in ge
ringe mate toe.
berg werd in 1545 vervangen door een
stenen bedehuis dat nog later werd ver
fraaid, o.a. dank zij giften van een wel
gestelde Armeniër. In 1893 kwam de go
tische kathedraal tot stand op de plaats
waar werd vermoed, dat de apostel is be
graven.
Hoewel de westkust van India veel
meer christelijke gemeenten kent, zijn
Madras en Pondicherry toch belangrijke
centra van katholiek leven. Op de ge
noemde berg onderhoudt een congregatie
een kindertehuis, waar thans de in het wit
geklede religieuze zusters 54 verlaten kin
deren liefderijk verzorgen. Over de gods
dienstvrijheid werd niet geklaagd. Voor
de regering en volgens de grondwet heb
ben alle religieuze richtingen een gelijke
vrijheid. Wij troffen katholieken en pro
testanten op alle mogelijke posten; ais
minister, stationschef, voorlichtings
ambtenaar, koopman, kelner enz. Op in
cidentele moeilijkheden met andere gods
dienstige richtingen en verzet tegen de
propaganda voor geboortebeperking ko
men wij binnenkort in uitvoeriger be
schouwingen nog terug. Doch ook niet-
christelijke gemeenschappen hebben soms
zulke geschillen. Tot nu toe is onze er
varing. dat in het huidige India, de hin
does, moslims, sikhs, .boeddhisten, parsi's,
katholieken en protestanten, gelijkelijk
door de wet beschermd, verdraagzaam te
zamen leven en dat de regering generlei
discriminatie kent van welke richting
ook.
De stad van de machtige vorst.
De vergadering van de afdeling Zee
land van de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten heeft zich unaniem uitge
sproken voor de stichting van een pro
vinciaal studiefonds.
De Commissaris der Koningin in Zee
land. jhr mr. A. de Casembroot brak
een lans voor de totstandkoming van een
studiefonds in Zeeland. Hij schetste het
gebrek er van als een tweesnijdend
zwaard, de bekwame Zeeuwen krijgen
geen kans om te studeren, leiding geven
de Zeeuwen trekken weg om hun kinde
ren in de gelegenheid te stellen te stu
deren.
Het lid van Ged. Staten mr. dr. A. J.
J. Mes deelde mee, dat het provinciaal
bestuur sympathiek staat tegenover de
oprichting van een dergelijk fonds, hij
meende, dat thans de eerste stap zou
kunnen worden gezet.
De gedachten gaan uit naar een pro
vinciaal subsidie van 25.000 per jaar,
van de gemeenten zal dan getracht wor
den hetzelfde bedrag te krijgen hetgeen
neerkomt op een subsidie van 4 tot 5
cent per inwoner.
De Vereniging van Nederlandse Stro
kartonfabrikanten heeft besloten een
produkticbeperking toé te passen van 35
pct- voor de maand mei, zulks wegens
de slechte orderpositie. Voorts werd de
basisprijs van strokarton voor Engeland
en Nederland verlaagd en gebracht op
210 per ton af-fabriek.
Maandelijks zal het percentage van be
perking door een vergadering van Neder
landse strokartonfabrikanten worden uit
gemaakt- De regeling van de produklie-
beperking is overgelaten aan de fabrie
ken zelf.
De minister van Wederopbouw en Volks
huisvesting heeft de bouwsystemen .,Tra-
monta" en „Systeembouw" erkend als
systemen, die voldoen aan de voorwaar
den van besparing op vaklieden. Deze ar
beidsbesparing is gebleken bij controle
van belangrijke woningbouwobjecten. die
in deze systemen zijn uitgevoerd.
Dientengevolge zullen in Amsterdam,
s Gravenhage en Rotterdam de wonin
gen, die volgens bovengenoemde syste
men eventueel gebouwd worden voor 75
pct ten laste van het gemeentelijk wo
ningcontingent worden afgeschreven.
