Zomerzon over Lente juwelen
Vorige corso's opnieuw overtroffen
„HET GELOOF, blijvend en
voorbijgaand
DAVID DE JONG SCHRIJF! EN SCHILDER!
Nachtvorstjes gecompenseerd
Bloedige anti-Rhee-
betogingen in Seoel
Nederlandse Credietverzekering Mij.
Zijn Rembrandt-hiografie werd een succes
11
Mgr. A. Smit gehuldigd
Wetenschappelijk weekeinde van „Thomas"
Geen valse
verwachtingen
Plechtige uitvaartdienst
voor
Leon Jungschlaeger
„DE LEZERS NIET
VOOR DE
GEK HOUDEN"
Nationaal Katholiek
Thuisfront
BAANDAG 7 MEI 1956
PAGINA 3
BOORD AALMOEZENIERS OP
EMIGR A NTENSCHEPE N
Acht eerste prijzen
Drukte in de Betuwe
BLOEI VAN FRUITBOMEN
DOOR WARMTE VERSNELD
KOPPENSNELLERIJ OP
NIEUW GUINEA
Entourage
BENOEMINGEN TN HET
BISDOM ROTTERDAM
BENOEMINGEN IN HET
BISDOM HAARLEM
Freud
PSEUDOVOGELPEST EN
VARKENSPEST
Op woensdag 9 mei te Maastricht
Stoffelijk overschot naar
Nederland
Rouwdienst in Brussel
BEVREDIGENDE
UITKOMSTEN OVER 1955
TN E ROMAN „Rembrandt, vorst
■*-* der schilders", ter gelegen
heid van het Rembrandt-jaar ver
schenen bij de Uitgeverij Contact
te Amsterdam, heeft een schrij
ver in het middelpunt van de
belangstelling geplaatst, die al
eerder een grotere aandacht had
verdiend. David de Jong heeft
met zijn levendige en kleurige
biografie van onze grote schilder
Amsterdams stadsgezicht, geschilderd door David de Jong.
zonder twijfel zijn sterkste en
gaafste roman geleverd, maar ook
zijn vroegere boeken de
psychologische roman „De mui
terij op de gracht", het even diep
zinnige als speelse schelmenver
haal „De nar Estebanillo" en de
historische roman „Een burger
koning" waren de moeite
waard. Zij getuigen alle van een
ernstig en toegewijd schrijver
schap. Voor David de Jong is het
schrijven geen spel, maar iets
waar men zich geheel aan moet
geven en dat grote verantwoorde
lijkheden oplegt. Deze opvatting
blijkt reeds dadelijk in ons ge
sprek met de schrijver. David de
Jong is een eenvoudige, stille
man, die eigenlijk ietwat beduusd
is door de lof, welke hem opeens
van alle kanten wordt toege
zwaaid. Hij leidt niet zijn char
mante echtgenote een nogal
teruggetrokken leven, gewijd aan
zijn werk: het schrijven van
romans, en zijn liefhebberij: het
schilderen.
het goed is, dan andersom. Men
sen als die schutters hebben niet
het eeuwige leven. Er komen nog
vele burgergeslachten na hen.
Wat zouden die wel zeggen, als
ik mijn kunstenaarsgeweten niet
had gevolgd?".
Een pleidooi voor hyper-individua-
lisme?
(Van onze Utrechtse redacteur)
Gisteren was het 25 jaar geleden dat
Mgr. A. G. Smit, pastoor te Soestdijk ge
kozen werd tot bestuurslid van het Apos
tolaat der Hereniging, waarvan hij thans
voorzitter is. In die tiid was Mgr. Smit
nog kapelaan van de St. Geertrudiskerk
te Utrecht en het jubileum kreeg wel een
bijzonder reliëf door het hier te vieren
met een plechtige H. Mis in dc Oosterse
Paasliturgie, opgedragen door Mgr. ,Ta-
ques Porridon net assistentie van de As-
sumntionist drs. E van Montfoort.
Medewerking verleende het Utrechtse
Bvzantyns Koor onder leiding van Mi-
roslav Antonowits.i, dat tot over de lands
grenzen zo'n U'ts'ekende renutatie geniet
Tn het Parochiehuis heeft een receptie
niaats gehad, waar het hoofdbestuur van
het Anostolaat en vele andere vrienden
Mgr Smit kwamen feliciteren. De heer
H. Vners snrak als voorzitter van het
Utrechts BiizanHjns Knor en dankte Mgr.
Smit voor de steun, die het koor steeds
"an hem ontving. Van zijn kant uitte
Mgr. Smb opnieuw zijn grote waardering
voor het koor.
in onze correspondent)
Toen zaterdagmorgen een warm zonnetje de ochtendnevels wegvaagde,
wist men in de Bollenstreek, dat De Bilt gelijk zou krijgen. Dc weergoden
gingen het goed maken! INaciitvorstjes en koude weekends hebben dit jaar
het bollenseizoen hardnekkig gesaboteerd, maar bet hoogtepunt ervan
beeft tenslotte toch de glans gekregen, waarvan alleen de grootste optimis
ten nog droomden. De „lentejuwelen", zo heette bet corso dit jaar, konden
schitteren. Honderdduizenden kijkers stonden tegen half elf reeds Ian»s
de wegen en in de loop van dc middag nam bun aantal eerder toe dan af.
Op de „Groote Beer", die op 22 mei. 16
iuri en 12 juli met emigranten naar Ca
nada vertrekt, bevinden zich als aalmoe
zenier aan boorri: 0p 22 mei. pater J.
Meenderink S.C.J.. uit Canada; op 16 juni
Pater W. Bcrkers uit Canada, oo 12 juli
pa*"r H. Rnosen uit Heer (L.).
Op de „Waterman", die op 13 juli naar
Zuid-Afrika vertrekt, bevindt zich als
aalmoezenier, pater A. Schellart uit Den
Haag.
Op de „Sibajak". die op 12 juni naar
Australië vertrekt, bevindt zich als aal
moezenier aan boord, pater N. Heiöeman
uit Nieuw-Ginneken.
De praalwagen op de bovenste foto
geeft een fragment weer uit de A me
rikaanse musical Kismet", bekend om
het lied „I am a stranger in Paradise
Onder: een wagen, die opwekt om
meer bollen naar Amerika te zenden.
.Dp „Lentejuwelen", die weer aangekon
digd werden als „het mooiste corso tot nu
'oe" hebben geen valse verwachtingen
gewekt. Voor buitenstaanders wekken de
overtreffende trappen, waarmee ieder
jaar opnieuw kwistig omgesprongen wordt,
een beetje overdreven indruk, maar in
siders weten, dat de feiten anders liggen.
Indien het mogelijk was om nog eens
een vergelijking te maken tussen de
„Lentejuwelen" en het eerste corso, dat
door de Bollenstreek trok zou men zich
ongetwijfeld afvragen: „waarom zijn we
toen zo enthousiast geweest?" In dat prille
stadium van de corsogesqhiedenis was die
eerste bloemenstoet echter een prestatie.
Maar het was evenzeer een verdienste van
de organisatoren, dat zij zich niet over
het paard lieten tillen en vol zelfkritiek
de voorbereidingen voor een volgend cor
so begonnen. Toen later de heer Van Driel
uit Amstelveen met de artistieke leiding
werd belast, werd de basis gelegd voor
een groei van jaren. Sindsdien zag men
ieder jaar meer wagens in de stoet die
een voorbeeld genoemd konden worden,
en ieder jaar opnieuw kon men ook con
stateren, dat de achterhoede zioh aan der
gelijke voorbeelden wist op te trekken.
Deze lijn is ook zaterdag doorgetrokken.
In de klasse van de grote praalwagens
werden niet minder dan acht eerste prij
zen toegekend en dat zegt wel iets. als
men de nauwkeurigheid van de jury kent.
Onder deze eerste-prijs-winnaars ging de
ere-palm naar „De hangende tuinen van
Babyion", een wagen van fraaie composi
tie met ragfijn rijgwerk van hyacinten
nagels. „Orpheus en Eurydice", een my
thologische voorstelling van de zon, die
Duizenden politiemannen hebben giste
ren in de Zuidkoreaanse hoofdstad Seoel
gepatrouilleerd om te voorkomen, dat de
tegenstanders van president Syngman
Rhee opnieuw bloedige ongeregeldheden
zouden veroorzaken. Daags tevoren had
den 10.000 demonstranten gepoogd de vil
la van de president te bestormen, waarop
de politie het vuur op de menigte open
de en vier demonstranten doodde. Drie
Politiemannen en tien burgers werden
hierbij ernstig gewond.
De ongeregeldheden ontstonden zater
dag na het overlijden van de voornaamste
tegenstander van de president, de leider
van de oppositie, Sjinicky. De politie ar
resteerde 700 personen maar liet later 300
vrouwen en kinderen weer vrij.
De regering maakte gisteren bekend,
dat alle aanstichters van de relletjes zul
len worden vervolgd. Volgens de politie
7f)UJLen 25-jarige student de leiding van
riotmonstraties hebben gehad.
geblfvernnvAS het overaI in de stad ru/tig
heerste oewel er een gespannen sfeer
(Van onze corriegnQn^ent)
Hoewel nog slechts de pruimen en He
vroege kersen volop bloeiden en ^ren
en meikersen nog ,maar P^e»
schuchter bloempje lieten zien hebben
gisteren toch duizenden stedelingen de
eerste zomerse zondag benut om de Be
tuwe in te trekken.
De winterslaap van de bomen heeft
door de fellé koude en het lang aanhou
dende g jre weer dit jaar wat langer ge
duurd dan anders het geval is, doch nu
het eenmaal volop voorjaar is, lijkt het
alsof de natuur haar achterstand wil in
halen. De bloesem riJ'Pt. bijzonder snel en
tegen het einde van de week zullen zeer
■waarschijnlijk de kersenbomen yolop in
bloei staan en een der meest fantastische
schouwspelen van de bloesemen-de lente
vormen Als het weer mooi blijft zullen
de appelbongerds dan zo ov,^y^er
!0 14 dagen hun wondermooie zach-t-
rose bloesempracht tonen.
Uit Nederlands Nieuw Guinea wordt
bericht, dat op 30 april jl. bewoners van
het dorp Ajam, gelegen in het Asmat-
Kebied (residentie Zuid Nieuw Guinea)
®en sraeltocht hebben gehouden, waarbij
-h) bezoekers uit het naburige dorp dapa]
■Werden vermoord. Het, bestuur heeft
Piaatregelen getroffen om eventuele re
presailles te voorkomen. De daders wor
den opgespoord en een onderzoek is
gaande naar de oorzaak van deze gebeur
tenis. Beikend is, dat de dorpen Ajam
®h Japaa traditionele vbanden zijn.
door snarenspel de dageraad uit de on
derwereld poogt te herwinnen, was wer
kelijk een hoogtepunt van „verven met
bloemen". Nimmer zagen wij een wagen
met zulke geslaagde kleurencombinaties.
Uiteraard was de lente in vele sprook
jesachtige taferelen vertegenwoordigd
maar het meest opvallende was toch wel,
dat de komische noot. die van de geboorte
van het corso af heeft meegedongen, deze
keer niet ten koste van afwerking en
vorm ging. Tot op zaterdag werd dan ook
nooit zo'n grote collectie rijdende mees
terwerken gezien.
De entourage van het corso mocht er
ook zijn. Dertien geüniformeerde muziek
korpsen begeleidden de stoet en in de
dorpen was meer werk gemaakt van de
versieringen en mozaïeken. Sassenheim,
dat in dat opzicht altijd aan de kop gaat.
handhaafde zijn reputatie, maar Lisse en
Hillegom wierpen zich voor de eerste maal
op als geduchte concurrenten.
Alle landen, waar het touringcar-wezen
opgang heeft gemaakt waren vertegen
woordigd in de dichte hagen toeschou
wers- Men kan ervan overtuigd zijn, dat
de duizenden foto's welke geschoten wer
den en „het nakaarten", dat straks thuis
zal volgen, de faam van de Bollenstreek
weer zullen vergroten. En dat was uit
eindelijk toch de bedoeling.
Z.H. Exc. Mgr. M. A. Jansen, Bisschop
van Rotterdam, heeft op zijn verzoek om
gezondheidsredenen eervol ontslag ver
leend aan de zeereerw heer Th. Lampe,
die pastoor was te Oud Ade. Tot pastoor
te Oud Ade is benoemd de zeereerw. heer
J. N. Verkleij, tot op heden rector van
Huize Angela te 's-Gravenhage.
Vervolgens heeft Z.H. Exc. de Bisschop
van Rotterdam op zijn verzoek eervol
ontslag verleend aan de zeereerw. heer
J. N. Omtzigt, als pastoor van Aarlander-
veen. Aldaar is tot pastoor benoemd de
weleerw. heer J. W. Kragtwijk, die kape
laan was te 's Gravenhage (H. Willibror-
dus).
,Z.H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot pastoor te Naarden, de zeer
eerw heer J. J. Kooy; tot pastoor te Eg-
mond a/d Hoef, de zeereerw. heer J. Th.
van der Beek, die kapelaan was te Am
sterdam (H Willibr. buiten de Veste).
De belangstelling van de zijde van de
studenten van het Amsterdamse Thomas
voor het wetenschappelijk weekeinde
door het Algemeen Disnuut georgani
seerd. aan de dag gelegd, was gezien het
zonnige lenteweer, onvallend groot te
noemen. De inzet van de festiviteiten ter
gelegenheid van het twaalfde lustrum
is. mede door hef peil waarop de vier in
leidingen en de daarop volgende discus
sies stonden, derhalve volledig geslaagd
en een zich respecterende studenten
gemeenschap waardig.
„Het Geloof, blijvend en voorbijgaand"
was het thema in dit weekeinde gesteld,
dat drie deskundige sprekers van ver
scheidene zijden benaderd hebben in
bondige referaten, die door hun opzet
en aard zich voor een behandeling in
deze kolommen uiteraard niet geheel
lenen. Het is dan ook een goede gedachte
geweest, de verslagen der verschillende
voordrachten in één van de eerstvolgen
de nummers van het Katholiek Cultureel
Tijdschrift ..Streven" te doen publiceren
Na de opening zaterdagmiddag op de
sociëteit aan de Vondelstraat door de
voorzitter van het Algemeen Dispuut de
heer J. Peters nam het Tweede Kamer
lid dr. W. L. P. M. de Kort het woord
tof zijn voordracht over .Christendom en
Politiek", waarin spreker de politiek de
finieerde als de ordening van de rela
ties tussen mensen onderling in een be
paalde gemeenschap en als taak van het
christendom zag de ordening van de re
laties tussen de mens en God
En hiermede is de band tussen chris
tendom en politiek in zijn diepste kern
reeds aangegeven Na een historische uit
weiding over de theocentrische middel
eeuwen en na een schets gegeven te
hebben van de ontwikkeling vanaf die
tijd tot op heden noemde dr. De Kort als
de twee essentiële kenmerken van onze
tijd de arbeidersemancipaiie en toene
mende toenadering tussen oost en west.
Spreker liet de basis van zijn uitgangs
punt hier los en ging uitvoerig op de
twee tijdskernen in. om ten slotte te ko
men aan zijn conclusie dat een openlijke
godserkening op alle levensterreinen
noodzakelijk is.
Prof J. Weterman van het Philosophi-
cum Dijnselburg. sprak daarna over de
ontwikkeling in het verstaan van Gods
woord". Spreker onderscheidde contac
ten tussen de mensen onderling en van
mens tot God. De menselijke contacten
maken ons meer mens. zodat, al zeiae
spreker te beseffen dat zulks wellicht
nog te speculatief ware daaruit de con
clusie getrokken kon worden dat inter
menselijke contacten noodzakelijkerwijze
óók contact metGod vóóronderstelde- God
die eenmaal heeft gesproken door de
mens. tekenen, symbolen en daden, blijft
tot ons spreken door de traditie, door
middel van de mensen, wat echter een
direct spreken van God is. Het gebod der
liefde, waarin de liefde tot God gelijk
gesteld wordt met de liefde tot de even
naaste is hier het klare bewijs voor Het
bovennatuurlijke leven van de mens is
niets meer of minder dan het aanhoren
van Gods woord en daarop reageren
En dat woord ontmoeten en aanhoren
kunnen wij dagelijks. De volheid van ons
menszijn wordt hierdoor bereikt.
Zondagmiddag werden de voordrach
ten voortgezet. De bovenzaal op K.S.K.
was te klein voor de toehoorders, zodat
ook een loudspeaker in de tuin de woor
den van professor dr. H. C. Rümke en
I professor P Lenz—Médoc uit Parijs in
het zonnetje gevolgd konden worden.
„Psychologie en Geloof" was het on
derwerp van de inleiding van de
Utrechtse hoogleraar, die betoogde dat
Freud met zijn adagium „Godsdienst is
massaneuroze" de primordiale geseenhe
den van de mens bulten beschouwing
had gelaten, en niet verder was geko
men en vastgelopen is. Door angst de
wortel van alle godsdienst, elk geloof
te noemen heeft Freud enkele door hem
geconstateerde neurotische geloofsvor
men gegeneraliseerd. ..Angst kan geloof
nl. ook belemmeren" aldus prof. Rümke.
De psychologie raakt niet alleen de
psyche maar ook de geest en de menta
liteit. waarbij het geloof als primordiale
gegevenheid van en in de mens nog nau
welijks te verklaren is.
De in Parijs docerende Duitse pro
fessor LenzMédoc behandelde ..De ont
moeting van Kerk en Wereld in deze
tijd". Spreker schetste het feit dat de
Kerk momenteel de wereld steeds meer
is gaan zien als de plaats waar het heils
gebeuren zich afspeelt, en niet als de
plek van het kwaad gekenschetst kan
worden. De Kerk als heilsgemeenschap
gaat boven een loutere organisatie uit en
de juiste waardering van het bestaan
van deze heilsgemeenschap brengt tole
rantie met zich mede. „Ieder mens heeft
recht op liefde en dat is meer dan so
ciale gerechtigheid", aldus spreker. De
wereld is gespleten omdat het christen
dom gelijkgesteld werd met de voorbije
godsdienstcultures. Een vast godsdienst-
bewustzijn is gevaarlijker dan géén gods-
dienstbewustzijn. Wat de wereld bij wij
len uit het oog verliest, moet door de
Kerk beklemtoond worden.
Het weekeinde is voor Thomas en de
aanwezigen een verantwoorde en van zin
voor realiteit getuigende inzet geweest
van een feestweek waarin de aandacht
hoe kan het ook anders met vlaaen
verschoven zal worden n.aar de meer
luchthartige kanten rondom ons geloof
en onze wetenschap.
De laatste weken begint de gevreesde
varkenspest op de Veluwe weer de kop
op te steken. Er zijn van deze gevaarlijke
ziekte reeds verscheidene meldingen bin
nengekomen. Onder andere in Putten en
Lunteren moesten varkens, die door deze
ziekte waren aangetast, worden afge
maakt. Ook in de gemeente Ruurlo is een
geval van varkenspest geconstateerd.
Enige dieren zijn hier gestorven. Men
heeft maatregelen getroffen om deze ziek
te zo mogelijk niet verder om zich heen
te doen grijpen.
Op het landbouwbedrijf van de heer
B. te Ruurlo is vogelpest geconstateerd
onder de kippen. Enkele honderden die
ren zijn reeds gestorven. De nodige maat
regelen. waaronder een ophokgebod, zijn
genomen.
De plechtige uitvaartdienst voor Leon
Nicolaas Hubert Jungschlager zal woens
dag 9 mei te 11 uur in de hoofdparo-
chiële kerk van St.-Servaas te Maas
tricht worden gehouden.
Op die dag is er gelegenheid de fa
milie te condoleren in de chapelle ardan-
te van het voormalige ziekenhuis „Cal-
variënberg".
De teraardebestelling zal geschieden oP
het r.-k. kerkhof aan de Tongerseweg
te Maastricht.
Op nadrukkelijk verzoek der familie
zal aan het graf niet worden gesproken.
Het stoffelijk overschot zal van dinsdag
middag af opgebaard zijn in „Calvariën-
berg".
Uit Djakarta is zondag een K.L.M.
vliegtuig met het stoffelijk overschot van
de heer Jungschlager naar Nederland ver
trokken.
Op initiatief van de te Brussel geves
tigde Nederlandse vereniging Limburgia
werd zondagvoormiddag in een der oudste
en mooiste bedehuizen vari Brussel, de
gotische kerk van O.L. Vrouw van Over
winning een plechtige H. Mis opgedragen
ter nagedachtenis van de heer Leon Jung
schlager, die op 19 april j.l. onder de
bekende tragische omstandigheden te Dja
karta is overleden.
De H. Mis werd o.m bijgewoond door
de vertegenwoordigers van H.M.'s am
bassadeur te Brussel, ambassaderaad
J- A. van Houten en diens echtgenote,
de Nederlandse militaire attaché, over
ste van der Tuck de ambassade-attaché
ir. W. G. A. Lammers. de heer P. Oly.
voorzitter van de Nederlandse club. de
heer J. v.d. Schrieck. die de Nederlandse
Kamer van Koophandel te Brussel ver
tegenwoordigde: verder de bestuursleden
van Limburgia. de heer P Neys. voor
zitter. H. Nuchelmans secretaris en J.
Haenecour. Ook was een familielid van
de overledene aanwezig.
Tijdens en na de dienst werd op het
orgel „Limburg mijn vaderland" ge
speeld en aan het eind van de plechtig
heid het Wilhelmus. Het was een aan
doenlijke plechtigheid waarvan ook de
in de kerk aanwezige Belgen onder de
indruk kwamen.
Blijkens het verslag over 1955 van de
Nederlandsche Credietverzekering Mij.
hebben premiën en andere ontvangsten
belopen 13.498.505 (v.j. 9.921.586)de
premiën aan herverzekeraars beliepen
10.293.729 (7 362.030). De betaalde scha
den bedroegen 5.567.732 (6.277.434) en
het aandeel der herverzekeraars in de
beaalde schaden ƒ5.136.169 (5.826.934). Dc
w. en v. rekening wijst een saldo winst
aan van ƒ207.894 (179.738). Voorgesteld
wordt een dividend van 7 pet (onv.) uit
te keren, in het reservefonds 50.000
(onv.) te storten en ƒ75.000 (50.000) te
doteren aan de reserve ter volstorting van
niet-voigestorte aandelen.
De bevredigende uitkomst kon worden
verkregen dank zij de stijging van de
premie-inkomsten voor eigen behoud, het
gunstige schadeverloop van de voor eigen
rekening gehouden zaken, de hogere pro
visiebaten uit de in omvang toegenomen
aan particuliere herverzekeraars gece
deerde zaken en de betere aanpassing
van de vergoedingsregeling voor de be
handeling van export- en importkrediet-
verzekeringen aan de sterke stijging van
de onkosten als gevolg van de uitbreiding
van het bedrijf.
Opgemerkt wordt nog, dat de toene
mende kredietbehoeften als uitvloeisel
van de uitbreiding van de bedrijvigheid,
de vraag stimuleerden naar dekking on
der polissen van de N.V. Het premie-in
komen kredietverzekering directe zaken
overtrof in 1955 dat van het voorgaande
jaar met niet minder dan 48 (v.j. 9) pet.
Het obligo uit hoofde van door de N.V.
verzekerde en door de Staat in het ver
zekering aanvaarde polissen steeg van
ƒ706.000.000 aan het begin van 1955 tot
963.000 000 aan het einde daarvan. Het
aantal afgegeven polissen steeg met 22
pet .Het premie-inkomen uit hoofde van
de binnenlandse verzekering nam met
35 (118) pet toe, en maakte daarmede
meer dan een derde deel uit van het to
tale premie-inkomen voor particuliere
rekening. De netto winst steeg 16 pet.
Uit hoofde van verzekering van trans
acties met Turkije werd ƒ4.650.000 uitge
keerd, waarmede het totale bedrag dat
aan schadevergoedingen op Turkije werd
uitgekeerd is gestegen tot boven de
ƒ9.000.000. Rekening houdende met ver
dere schadeuitkeringen in 1956 en vol
gende jaren tot een bedrag van ca.
ƒ5.250.000, zal indien de achterstand
in het betalingsverkeer niet spoedig
^vordt ingelopen het totaal der thans
voorzienbare schadevergoedingen op dit
gebied ca. 14.250.000 belopen. Het geslo
ten verdrag tussen Nederland en Turkije
t.a.v. het inlopen van de achterstand
heeft nog niet tot een merkbare vermin
dering van het achterstallige bedrag ge
leid.
T.a.v. het lopende jaar wordt gemeld,
dat het totale premie-inkomen in de af
gelopen maanden dat van de overeen
komstige periode van het afgelopen jaar
overtrof. De premie-inkomsten voor par
ticuliere rekening bleven echter bjj die
voor dezelfde periode van 1955 ten achter.
Hoewel het moeilijk is een prognose te
geven, wordt niet verwacht dat het hoge
niveau van 1955 zal worden bereikt.
Het nieuwe gebouw zal waarschijnlijk
in juni a.s. in gebruik worden genomen.
Ook de enkele nog resterende termijnen
verwacht men uit eigen middelen te kun
nen voldoen.
David de Jong is op 9 augustus
1898 te Amsterdam geboren. „Ik kom
uit een eenvoudig, maar in zijn soort
merkwaardig Amsterdams milieu
vertelet hij. .„Mijn vader was een ar
me Fries, de zoon van de postiljon
tussen j'oure en Bolsward. Hij ves
tigde zich in de hoofdstad en werd
diamantbewerker. Hoewel wij zelf
geen joden waren, kwam ons gezin
door vaders beroep in nauw contact
met een joodse arbeidersaristocratie
waar een levendige belangstelling
voor culturele, politieke en artistieke
vraagstukken heerste. Dit werkte bij
zonder inspirerend en -ormend op
ontvankelijke jonge mensen en hoe
wel ik er zelf niet direct bij betrok
ken was, leefde ik toch intens met
alles mee".
Van grote invloed op de ontwikke
ling van David de Jong zijn de lite
raire kritieken geweest, die M. H.
van Campen, destijds een eminent
criticus, in het maandblad „Het jon
ge leven" schreef. Hoewel een over
tuigd aanhanger van het ,,1'art pour
l'art", gaf Van Campen aan de
schoonheidsverheerlijking een socia
le en morele wending. Hij verdedigde
de stelling: „Een mens, die kunstge
not ondergaat, rein en diep en on
vermengd wordt een beter mens
en een beter mens is een sterker
mens". Het betekende een morele
rechtvaardiging van de behoefte tot
het genieten en voortbrengen van
schoonheid.
Geen concessies
Als gevolg van een zeer zwakke ge
zondheid was voor de jeugdige David
de Jong geregeld schoolbezoek on
mogelijk; in de aanraking met het
milieu, waarin zijn vader verkeerde,
vond hij echter de eerste gelegenheid
tot verbetering van zijn algemene ont
wikkeling. „Daar ik veel vrije tijd
had en geen analfabeet wilde worden,
nam ik Vnijn opvoeding maar zelf ter
hand en werd, noodgedwongen, een
autodidact. Misschien dat de uiter
aard verwarrende ervaringen de in-
streven naar waarheid en zuiverheid
in zijn werk. En als hij aan zijn pu
bliek denkt, moet bij er niet met ver
achting aan denken, maar zich het
publiek voorstellen als „de ideale le
zer". Dit is iets anders dan naar het
publiek toeschrijven in de hoop op
succes. Het '^etekent integendeel, dat
de schrijver geen concessies moet
doen om bij de lezer de ideale,
dus! in het gevlei te komen".
Het nut van de ivoren toren.
T N ZIJN Rembrandtroman Iaat
David de Jong Saskia de mees
ter wijzen op diens verantwoor
delijkheid tegenover de mensen,
die hem de opdracht tot het
schilderen van de Nachtwacht
hadden gegeven. Rembrandt ant
woordt dan „Maar ik ben ook
verantwoordelijk tegenover me
zelf. Vaak denk ik, dat ik méér
mijn burgerplicht doe wanneer
ik schilder zoals ik zelf vind dat
nerlijke aandrang om te schrijven zo
sterk hebben gemaakt. Het schrijven
werd een middel om de „innerlijk)
demonen" te lijf te gaan,, ze te be
zweren door zwarte letters op wit pa
pier.
„Het verklaart misschien ook de
nogal primitieve manier, waarop ik
begin te werken eerst „zo maar"
Maar al schrijvend en herschrijveno
komt er orde in de chaos en begin
de eigenlijke conceptie. Het is mis
schien een omslachtige werkwijze
maar het geeft meer mogelijkheden
tot het vastleggen van spontane in
vallen, dan wanneer je vooraf een
zorgvuldig overdacht schema maakt
en dat later invult. Doch dat zal wel
van iemands krakter en temperament
afhangen. De noodzaak om al schrij
vend orde in het werk te brengen,
is echter zeer opvoedend. Daarom is
voor mij schrijven tevens een middel
om zelftuc.' t te leren. En naarmate
dat lukt, krijg je er ook steeds meer
plezier in".
En nu snijdt de schrijver het on
derwerp aan, dat hem zwaar weegt:
de houding tegenover het publiek.
„Ik ben van mening dat een schrij
ver een grote verantwoordelijkheid
draagt tegenover zijn lezers. Hij mag
ze namelijk niet voor de gek houden
met andere woorden, hij moet
over gemeenschapsleven en het
verderfelijke van een „vlucht in de
ivoren toren". Tegenwoordig ben ik
er toe geneigd meer gevaren te zien
in een vlucht naar de gemeenschap.
Zo'n ivoren toren is van tijd tot tijd
een nuttig oord van retraite voor een
kunstenaar, al is het maar om bij
voorbeeld rustig aan een roman over
Rembrandt te kunnen werken een
boek, dat men in zekere zin toch zien
kan als een werk voor de gemeen
schap; ik schreef het immers in op
dracht van mijn litgevers en ik heb
er naar gestreefd een vorm te kie
zen, die de figuur van Rembrandt als
mens en kunstenaar dichter kon
brengen tot het gehele Nederlandse
volk".
Het werk kostte hem twee jaar aan
voorstudie. Daarna schreef hij het
in acht maanden. Een bekend kunst
historicus was ar ten zeerste door ge
troffen, dat David de Jong zich zo
intens in de schilder heeft kunnen
verplaatsen.
„Dat komt omdat ik zelf schilders
aanleg heb", legt de Jong uit. „Die
is heel toevallig aan het licht geko
men tijdens de bezetting. Het begon
als tijdverdrijf, maar een bekend
schilder zag iets in mijn probeersels
en adviseerde: „Doorgaan, op Je
eigen manier!" En dat heb ik ge
daan. zonder speciale opleiding. Als
ik niet schrijf, schilder ik".
In de kamer hangen een paar schil
derijen bekoorlijke Amsterdamse
grachtjes, spontaan gedaan en soms
verrassend van kleu r.Verder aqua
rellen, die van een bewonderenswaar
dige veelzijdigheid getuigen- Alles
heeft de aantrekkelijkheid van het
ongedwoneene. het natuurlijke. Als
men dit werk ziet. kan men begrijpen
dat David de Jong de grote Rem
brandt „met schiidersoog" heeft kun
nen zien als mens èn als kunste
naar!
Zaterdagmiddag heeft Z. H. Exc. mgr.
dr. B. J Alfrink, aartsbisschop van
Utrecht, tijdens een besloten vergadering
te Utrecht van het hoofdbestuur van het
Nationaal Katholiek Thuisfront als gees
telijk adviseur geïnstalleerd rector J
Doesburg.
Mgr. Alfrink verklaarde in zijn instal
latie-toespraak, dat Nationaal Katholiek
Thuisfront steeds zijn volledige aandacht
heeft en dat hij volkomen overtuigd is
van de belangrijke taak van Katholiek
Thuisfront voor de katholieke militairen.
Rector Doesburg blijft te Utrecht wo
nen, waar hij zijn taak van geestelijk ad
viseur bij de K.A.B. zal combineren met
deze zelfde functie bij het Nationaal Ka
tholiek Thuisfront. De uitgebreide taak,
David de Jong antwoordt: „Ach d*e Pater J. B. van Croonen burg steeds
belangrijker dan alie kunsttheorieën - als ,h??fd van het bureau van het Natio-
is het kunstwerk zelf Vrneeer heh n Katholiek Thuisfront heeft vervuld,
s t Kunstwerk zen. vroeger neb wordt in de toekomst overgenomen door
ik vaak met vrienden gefilosofeerd een nog te benoemen functionaris.
