Geen ver j agen van de bewoners
Contactraad voor het Deltaplan
Boeiende informatieve expositie
over grafische industrie
Verspreide gevechten in Algerije
VITAMINE CREAM
xo&fefe&i!
Eduard van Beinum kwart eeuw
dirigent Concertgebouworkest
Moderne" beeldhouwers in het
begin van onze jaartelling
DE S!CA BEHANDELT
„HET DAK
Duitser werd aangezien voor
spion
ac</Mt
Prof. Groenman: „Geen overspannen
verwachtingen ten aanzien van
industrialisatie
Multatuli's geboortehuis
museum?
Deputé meldde zich als reservist
De prijs van bet
rundvlees
Twee maanden voor
Koning der stropers
Kindje levend
verbrand,
wonderlijk telegram
Dr. Drees verleende
eerste hulp
Nieuwe lipstick
ORIëNTAL PINK
PLUS ORIëNTAL RED
vanaf f 6.-
Winterseizoen in teken van zilveren jubileum
Nederlandse chirurg-archeoloog deed
merkwaardige ontdekkingen in Panama
Felle reaetie op uit in»; in
aannemersvergadering
Ingenieur bezoelit zijn oorlogsstandplaats
in Huisduinen
SPECIALE BROMFIEfSKAART
HENRI REBERS
FOTO-ALBUMS
De „Tjiluwah"
vrijgegeven
VRIJDAG IB MEI 1956
NSC
PAGINA 3
Geen expulsiegebied
Zeeland wil middenweg
In Instituut voor Nijverheid en Techniek in Amsterdam:
Morgen een speciaal
Pinkster
Zaterdag-koopje
Enkalon
kousen
ENKALON
KOUSEN
49
Bijna compleet beeld
„Onze Vader' op minuscuul
slaafje
MARECHAUSSEE SCHENKT
PRINSES BEATRIX EEN
GOUDEN BROCHE
Slagers kunnen stijging niet voor
eigen rekening nemen
Reeds veertig jaar Veluwe
onveilig gemaakt
(Van onze correspondent)
AAN INT. RODE KRUIS
Nederlandse regering zou
„hongerende Ambonezen"
voedsel weigeren
SCHIP MET GRIND OP DE
RIJN GEZONKEN
Toernee door Engeland
Minister Witte verontwaardigd
Nieuwe film van Italiaanse neo-realist kreeg
O.C.I.C.-prijs
HENRI REBERS
AMERIKAANSE AUTO-
INDUSTRIE
Verdere stijging werkloosheid in
de Am. autoindustrie voorspeld
(Van onze verslaggever)
Het bestuur van de Vereniging van Ne
derlandse Gemeenten zal stappen doen
om te komen tot de instelling van een
■.Contactraad voor het Deltaplan", zulks
op instigatie van het forum, dat gisteren
in de algemene vergadering van de ver
eniging in Breda over tal van facetten
van het plan gediscussieerd heeft. Bp
deze discussie zijn vele meningen mei el
kaar in botsing gekomen, maar over een
Punt heerste volledige overeenstemming,
nl. over de noodzaak van^ de Deltawer
ken. Voorzitter mr. A. d Aiiiv kon minis
ter mr. J. Algera. die een deel van de
vergadering bijwoonde, on zijn desbetref
fende vraag ten antwoord geven, dat geen
stemmen tegen het Deltaplan waren op
gegaan.
Het merendeel van het vijftien leden
tellende forum, waarin naast de vijf pre-
adviseurs een aantal burgemeesters uit
het Deltagebied zitting had. was de me
ning toegedaan, dat het plan. hoewel het
op de eerste plaats het waarborgen van
een grotere veiligheid beoogt, secundair
ook andere grote voordelen zal brengen
al waarschuwde met name prof. dr Sj
Groenman ervoor, deze niet te overschat
ten. Hij ziet het Deltagebied ook in de
toekomst als een agrarisch produktieee-
bied en acht het geen bezwaar, dat het
daarbij een expulsiegebled blijft Het be
staan van zulke gebieden moet men aan
vaarden, als men de expansie van Rot
terdam en andere industriecentra als een
nationaal belang toejuicht, want deze ex
pansie is niet mogelijk zonder vestiging
van elders. Dit neemt niet weg. dat enige
(verdere) industriële ontwikkeling in het
Deltagebied mogelijk blijft, maar men
moet daarvan geen overspannen verwach
tingen hebben.
Eerder had mr. W. Lichtenauer, die pre-
adviseur H. Willemse verving, de situatie
In Zeeland nu vergeleken met die in de
Randstad Holland 100 jaar geleden; hij.
zag in het Deltaplan de kans, die Zeeland
moet aangrijpen. Drs. A. van der Veen
achtte de mogelijkheid van concurrentie
met de Randstad Holland echter niet aan-
w®zig en zag slechts kansen voor enige
uitbreiding van de bestaande industrie-
hernen. hoewel minder sterk dan in West-
Brabant.
Ook bij de burgemeesters van Korte-
gene, Middelharnis en Bruinisse bleken
ten aanzien van een toekomstige indus-
tnahsatie geen „overspannen verwachtin
gen te leven: zij verlangden zelfs geen
grote industriële ontwikkeling. Ir M de
"ink. directeur van de Zeeuwse provin
ciale planologische dienst, gaf daarente
gen als zi.in mening, een uitgroeien van de
Delta-industrie, met name die van Vlis-
singen. evenzeer van nationaal belang te
achten ais de expansie van Rotterdam, en
de burgemeester van Vlissingen. die het
forum voorzat, riep uit: „Wij willen geen
expulsiegebied zijn"
Ook drs M Verburg. directeur van het
Zeeuwse ETI was de mening toegedaan
dat men dusdanige industriële voorwaar
den moet scheppen, dat de mensen niet
gedwongen worden, de streek te verlaten,
temeer omdat de besten wegtrekken. Met
dit laatste was prof. Groenman het overi
gens niet eens.
Vrijwel alle sprekers hechtten grote
waarde aan de nieuwe verbindingswegen
in het Deltagebied De burgemeester van
Middelburg vond de weg over de dammen
nogal ongunstig: de Zoomseweg is belang
rijker. maar meer voor West-Brabant Er
is in Zeeland een stroming, die daarom
nog een middenweg wil. met een dam bij
Kats in de Oosterschelde Ook werd met
name door de burgemeester van Hulst,
gepleit voor een vaste oeververbinding
tussen Walcheren en Zeeuwsch-Vlaande-
ren, vanwaar men thans over Belgisch
gebied moet gaan.
Drs. Van der Veen vond die midden
weg geen gulden middenweg, ook al
zou die de nodige guldens kosten: het
reizen over België achtte hij in het
kader van de Benelux geen bezwaar
Maar drs. Verburg becijferde de kos
ten van het ontbreken van een dam in
de Oosterschelde op twee miljoen per
jaar, terwij] de damaanleg maar twin
tig miljoen zou kosten en het ontbre
ken van een verbinding tussen Wal
cheren en Zeeuwsch-Vlaanderen op
twaalf miljoen per jaar.
55
(Van onze Amsterdamse redactie)
Met financiële steun van de gemeente
zal waarschijnlijk een deel van het per
ceel Korsjespoortsteeg 20 in Amsterdam
centrum, het huis waarin Eduard Douwes
Dekker (Multatuli) op 2 maart 1802 werd
geboren en dat sinds enige jaren in han
den is van een lid van het Multatuli Ge
nootschap, worden ingericht als museum,
gewijd aan deze vermaarde Nederlandse
schrijver. Besprekingen daarover zijn nog
gaande, zo bericht het Alg Handelsblad,
docht verwacht wordt dat deze zeer bin
nenkort haar beslag zullen krijgen Het
is de bedoeling, dat het huis dan zoveel
mogelijk in zijn oorspronkelijke staat
wordt hersteld en dat hierin een verza
meling ..Multatuliana" zal worden aan
gelegd. In afwachting van de totstand
koming van dit museum is op een leden
vergadering van het Multatuligenoot-
schap mej. A Tenge benoemd tot tweede
conservatrix van het Muitatulimuseum,
dat thans nog is ondergebracht in de Uni
versiteitsbibliotheek.
Verkoop van
'n partij 1e keus
50 denier, met
naad in de kleur.
Diverse modetinten.
Normale verkoopprijs van deze
prachtige kous f 3.95, morgen
PLEtN WEG 19e,
BINNENWEG
iVan onze Amsterdamse redactie)
Hef Instituut voor Nijverheid en Tech
niek aan de Rozengracht in Amsterdam
hef vroegere Arbcidsmuseiim dal nu
echter geheel vernieuwd en gemoderni
seerd is wil aan belangstellenden en
vooral aan scholieren voorlichting geven
over een aantal branches van het be
drijfsleven in ons land Daartoe worf'n
in het Instituut verscheidene zalen in
gericht Als een logisch vervolg op de
zalen over hout en papier is er nu een
nermanente expositie van de grafische
industrie. Zij is gisteren door het Col
lege Algrafisch Beraad tiidens een korte
plechtigheid aan het bestuur van het in
stituut overgedragen.
De heer F P d'Huy. voorzitter van ge
noemd college wees erop dat de gra
fische werknemers meer dan in andere
beroepen een beroenswaardigheid hebber
behouden wellicht tengevolge van het
feit o.m dat functioneel het grafische
beroep niet alleen een eeuwenoude ge
schiedenis heeft maar bovendien voor de
cultuurontwikkeling van essentiële bete
kenis is geweest en steeds zal bliiven
Een klassiek grafisch werker voelt zich
hii is in ziin vak zichzelf bewust Hii is
lid van een gemeenschap die gesteund
op deze beroepseer hoge waarden toe
kent aan goede sociale verzorging en
ambachtelijke welstand Eerder dan in
andere beroepen behoorden dan ook de
grafici mede tot de pioniers van de so
ciale vooruitgang
Nadat ir. J T Duyvis voorzitter van
het Instituut de zaal namens het be
stuur had aanvaard, hield de directeur
de heer W Heldonrn een korte inleiding
waarin hii memoreerde dat een commis
sie in opdracht van de vier werkgevers
organisaties in de grafische industrie de
ifdeling heeft ingericht Zii is een waar
dige representante van die industrie ge
worden en beantwoordt ten volle aan het
gestelde doel: hulpmiddel voor het on
derwijs en beroenenioformatie
Wat nu de .expositie aangaat: zii biedt
in vogelvlucht een bijna compleet beeld
van hetgeen de grafische industrie in ons
land vermag, hoe de technieken zijn en
welk materiaal gebruikt wordt Er js ook
een heel klein beetie geschiedenis en tot
slot wordt de scholier getoond, welke op
leidingen hi.i volgen kan. Indachtig de
wetenschap, dat de ieugd graag speelt
heeft men op het spel-element grote na
druk gelegd. Er kan naar hartelust op
knoppen gedrukt en aan persjes gedraaid
worden en zelfs mag men een vouwma-
cbientie bedienen.
Direct bij binnenkomst wordt men ge
confronteerd met het begrip drukwerk
waarbij de drie grote drukprocedés nl
boekdruk offsetdruk en dieP.druk op een
synthesewand" aanschouwelijk (o.a met
het leven van wieg tot graf in paperas-
vorm van de heer Douwe Doorsnee) wor
den voorgesteld.
Op veertien „analysewanden" krijgt
men dan successievelijk te zien wat er
zoal bij drukwerk, van een eenvoudig
bedrukt velletje tot het fraaiste kunst
boek te pas komt
De werkwijze in lettergieterijen en
drukkerijen, van zetmachines en persen,
het vervaardigen van alle soorten cliches
een heel krantebedrijf met stypes en
matrijzen het maken en binden van boe.
ken. het vervaardigen van waardepapie
ren de kunst van bepaalde speciale druk-
t ihnieken e.d. dit alles word) de toe
schouwer in een zaal van zeven bij der
tien meter ve-klaard Het spreekt vanzeit
dat deze opzet slechts in beperkt opzicht
geslaagd is. maar we stellen ons voor.
dat bij de bezoekende scholieren inder
daad interesse voor dit prachtige en veel
zijdige beroep zal worden oupgewekt.
Enkele grafische kunstenaars, onder
wie de lithograaf Aart van Dobbenbure
en Bert Bouman en verder tal van gra
fische industrieën hebben prachtig de
monstratiematerlaa! afgestaan. Zo laat
de Lettergieterii Amsterdam de hoog op
gevoerde precisie en nrnduktie zien met
een minuscuul staafje waarop het Onze
Vader is gegoten on een oppervlakte van
3VS bij 3H mm met een snelheid van
10.000 exemplaren per unr Door middel
van een microscoop is bet afdrukje van
dit staafje leesbaar gemaakt
(Van onze correspondent)
Het geschenk dat H. K. H. prinses Bea
trix ter gelegenheid van haar 18e ver
jaardag zal ontvangen van de Kon, Ma
rechaussee zal haar op dinsdag 3 juli a.s
worden aangeboden op de Koning Willem
III-kazerne te Apeldoorn, waar het depót
van het Wapen is gevestigd. Prinses Bea
trix zal worden vergezeld van haar vader
Het geschenk bestaat uit een gouden
broche met briljanten.
Het benodigde geld hiervoor werd bij
eengebracht door meer dan 3000 officie
ren, onderofficieren en manschappen van
het Wapen der Kon. Marechaussee.
De broche vertoont o.m. het embleem
van het Wapen, de bekende granaat, gevat
in een ovaal, waaronder de woorden „Ko
ninklijke Marechaussee" Ook vermeldt de
broche het devies van het Wapen „Zonder
vrees en zonder blaam". Een delegatie,
waarin alle rangen vertegenwoordigd zul
len zijn, zal het geschenk aanbieden.
De Algerijnse opstandelingen gaan voort
met hun overvallen, waarbij de Franse
troepen hun echter zware verliezen blij
ven toebrengen. In het heuvelgebied van
Sidi Ali Bounab hebben spahi s van net
Franse leger drie benden opstandelingen,
ieder ongeveer 70 man sterk, achtervolgd.
Hierbij zijp volgens Franse berichten in
de laatste 24 uur 60 opstandelingen ge
sneuveld.
In het gebied van Tlemcen, waar 3000
rebellen zich in de bergen ophouden, heb"
ben guerilla's woensdagavond een aanval
op het stadje Turennes gedaan. Twee
Fransen sneuvelden hier. Bij een overval
op een Frans militair konvooi bij Turen
nes zijn vier rebellen gesneuveld, aan
Franse zijde vielen twee doden en drie
gewonden.
Ongeveer 50 k.m. ten noordoosten van
Tlemcen, in het gebied van Ain Tenjou-
ipe.nt' hebben de nationalisten vanuit hin-
„I kleine Franse troepeneenheden
ao„rV?J Algerijnen zouden bij deze
„«■•i 'n de 'aatste twee dagen 40 man
verloren hebben.
AW?prghf^Vjlrii, 80 k'm' ten oosten van
pniwfo, fi I erdag door" het Franse
new rfrf tr i verboden gebied verklaard
Sn.»ia »n d°or Franse troepen om
singeld en er zal op een leder die het
gebied in of uit wil gaan geschoten wor-
den.
De Franse radicale afgevaardigde Con
stant Lecoeur is donderdag naar Algerije
vertrokken om zich als reservist bij zijn
regiment te voegen. In de Nationale Ver
gadering had hij het oproepen van reser
visten gesteund, en later het ministerie
van defensie meegedeeld, dat de eerlijk
heid tegenover de kiezers eiste dat hij
zelf dan ook opgeroepen zou worden.
Woensdag ontving hij zijn oproep.
De mededeling van de vertegenwoordi
ger van de minister van Economische Zi
ken, drs. Van der Willigen, in de dezer
dagen gehouden vergadering van het pro
ductschap voor vee en vlees, namelijk dat
de slagers de verhoging van de rundvee-
prijzen voor eigen rekening moeten ne
men, ook al zou dit moeten gaan ten
koste van hun winstmarge- heeft in den
lande buitengewoon veel verwarring en
misverstand verwekt, aldus deelt het be
drijfschap Slagerij mede.
Naar aanleiding van die mededeling
hebben de voorzitters en het bureau van
het bedrijfschap voor het slagersbedrijf
zich gewend tot de voorzitter van het pro-
duktschap voor vee en vlees In dit cn
derhoud heeft de delegatie uit genoemd
bedrijfschap haai bezwaren tegen de uit
lating van de heer Van der Willigen naai
voren gebracht en er op gewezen. dat door
de onrustbarende stijging van de rundvee-
prtjzen het slagersbedrijf nu wel gedwon
gen is de winkelprijzen daarbij zoveel mo
gelijk aan te passen De voorzitter van
het produktscbap, aldus het bedrijfschap
onderschrijft volkomen de mening van d»
delegatie, dat deze stijging noodzakelijk in
vloed moet hebben op de winkelverkoo)
prijzen van rundvlees
De Apeldoornse kantonrechter mr. J.
Suyling heeft schriftelijk vonnis gewezen
in de zaak tegen G. j. s- uit Eerbeek, een
berucht stroper, die zichzelf de „koning
der stropers" noemde, toen hij door de
politie werd verhoord. S. had om zijn
praktijken te kunnen uitoefenen, loopgra
ven, schietkuilen en wildakkers aange
legd in de 40 jaar, dat hij als stroper de
Veluwe onveilig maakte.
Wegens overtreding van de Jachtwet
werd hij veroordeeld tot twee maanden
gevangenisstraf onvoorwaardelijk en ver
der tot vier maanden voorwaardelijk met
een proeftijd van twee jaar voorts tot
verbeurdverklaring van de in beslag
genomen vuurwapens, munitie en onder
delen van vuurwapens.
(Van onze correspondent)
Donderdagmiddag kwam het 5-jarige
zoontje van de familie'v. H.-K. in Echt-
Mariaholt plotseling het huis binnenstor
men met de mededeling, dat er brand was
in het kippenhok, waar mij met zijn 3'i-
jarig zusje aan het spelen was geweest
Hevig ontsteld snelden de ouders naar
buiten, waar zij het hok, dat als bergplaats
werd gebruikt, in lichter laaie vonden.
Het was onmogelijk pogingen te doen om
het meisje, dat er zich nog in moest be
vinden te redden- Toen men erin was
geslaagd het vuur te doven, vond men het
,'jkje van de kleine geheel verkoold tus
sen de resten van het hok en de inhoud
daarvan.
De BPRMS een organisatie van Ambo
nezen hier te lande, deelt mede mede
namens de PNMS een telegram te heb
ben gezonden aan ht Internationale Rode
Kruis in Geneve niet het „dringende ver
zoek voedsel te zenden naar de honge-
ht'i in de w°onoorden". In
bet tGlcUrsm wordi jjgzgêth dat rppd^
vier dagen de Nederlandse regërfng beeft
geweigerd hen van de gebruTSe® voed-
seJvoorraden te voorzien". De Ambone
zen hebben hier recht op, aldus het tele
gram. uit hoofde van de dienstvoorwaar-
denden van het voormalige KNIL.
De motorscheepjes .,[,ambertha wnhe,_
mina uit Arnhem en „Rudi" uit Rotter
dam zijn gisteren voor Lobith met elkaar
in aanvaring geweest, met het gevolg,
dat de ..Lambertha Wilhelmina" onmid-
irpi a 'I gez.°"1{en- Persoonlijke ongeluk
ken deden zich niet voor
De „Lambertha Wilhelmina" kwam, ge
laden met grind, uit Duitsland; de „Rudi"
was leeg en op weg naar Duits!and.
(Van onze correspondent).
Op de Rijksweg onder Orthen
bij Den Bosch reden gisteravond
tegen zes uur twee fietsers huis
waarts. Bij het omkijken naar een
achteropkomende auto, raakte een
van hen de ander met het gevolg,
dat beiden kwamen te vallen. Op
dat moment na<Jerde juist van te
gengestelde richting een personen
wagen, waarvan de bestuurder
door snel reageren de °P <le Weg
liggende fietsers rakelings kon
ontwijken. Uit deze auto stapte in
allerijl minister-president dr W
Drees. die de wielrijders zijn „eer
ste hulp'' bood Een van hen had
vrij ernstige schaafwonden en
werd door de inmiddels gearriveer
de ambulancediens van de G.G.D.
te Den Bosch naar het ziekenhuis
St.-Joannes de Deo overgebracht.
Dr. Drees zette eerst daarna zijn
reis voort.
Sfi/*
SALON DE COIFFURE
SCHOONHEIDSSALON
Mathenesscrweg 87 - Tel. 36336
SALON DE COIFFURE
SCHOONHEIDSSALON
Mathenesserweg 87 - Tel. 36336
AMERICAN KING SIZE
In het komende winterseizoen van het
Concertgebouworkest zal Eduard van
Beinum zijn 25-jarig jubileum als dirigent
van het orkest vieren.
Ter gelegenheid hiervan is een ere-
comité 'gevormd, waarin zitting hebben
minister-president dr. Drees. minister
Cals, mr. Reinink. secretaris-generaal van
het ministerie van o„ k. en w.; burge
meester d'Ailly. de wethouder van kunst
zaken van Amsterdam, mr De Roos en
de commissaris van de Koningin in
Noord-Holland, dr. Prinsen. Voorts is in
gesteld een huldigingscommissie onder
leiding van de voorzitter van de Neder
landse Orkeststichting tot beheer van het
Concertgebouworkest
Nadat het orkest de volgende maand
een aantal concerten zal hebben gegeven
in het buitenland in Wenen als onder
deel van de Wiener Festwochen en daar
na in Milaan zal het in het Holland
Festival behalve in Amsterdam en Den
Haag optreden in Leiden. Utrecht. Alk
maar en Enschede.
Het in september aanvangende winter
seizoen met de gebruikelijke series in
Amsterdam, Den Haag, Rotterdam.
Arnhem, Nijmegen. Eindhoven en Den
Bosch, zal geheel in het teken staan
van het jubileum van Van Beinum.
In september zal het orkest uitvoerin
gen verzorgen in Luxemburg met aan
sluitend een concert in Antwerpen. Het
volgend jaar maart zal het orkest een
grote toernee maken door Engeland, waar
tien concerten zullen worden gegeven,
waarvan twee in de Royal Festival Hall
in Londen. Voorts zijn er nog andere
buitenlandse uitnodigingen ontvangen,
waarover echter nog geen bijzonderheden
bekend zijn gemaakt.
Binnenkort zal in het Koninklijk In
stituut voor de Tropen te Amsterdam
een tentoonstelling worden gehouden
van kunstvoorwerpen van oude pre-Co-
lumbiaanse. Indiaanse beschavingen De
kunstschatten ziin voor het grootste ge
deelte biieen gebracht door de Amster
damse chirurg-archeoloog dr Hans Fe-
riz. Op de expositie zullen behalve
kunstvoorwerpen uit het particuliere
bezit van Zuidamerikaanse verzame
laars ook door dr Feriz zelf opgegraven
specimina van vroege Indiaanse bescha
ving te zien zijn
Dr. Feriz. leerling van de bekende Am
sterdamse chirurg en verzamelaar dr
Otto I,an7 en vriend van de scheepsarts-
dichter Slauerhoff, heeft bii zijn npgra-
vingswerk in het westen van Panama, te
gen de grens van Costa Rica. sporen ge
vonden van een nop onbekende, vermoe
delijk 2000 iaar oude cultuur!
Tot voor kort heerste in archeologische
kringen algemeen de opvatting, dat Cen-
traal-Amerika slechts naseapeepbied is
geweest van migrerende Indiaanse volks
stammen Deze opvatting meent dr Feriz
achterhaald te hebben Volgens hem wij
zen ziin vondsten in Panama er op. dat
zieb daar meer dan 20 eeuwen geleden
een geheel zelfstandige hoog ontwikkelde
cultuur heeft gevormd, die eeuwenlang
heeft gebloeid Midden-Amerika moet in
het begin van onze iaartelling bewoond
zijn geweest door volken, die reeds een
zeer oude cultuur bezaten.
Zij beschikten over een hoog ontwik
kelde kennis van de metallurgie, getuige
de vele voorwerpen van verguld koper.
Hun beeldhouwwerken doen denken aan
het werk van moderne beeldhouwers.
Dr. Feriz is er van overtuigd, dat zijn
vondsten de bestaande hypothesen om
trent de migratie en de verhouding der
oude culturen ingrijpend zullen wijzigen,
Hij heeft in de versieringsmotieven, die
hij in West-Panama vond -n die qua sti
lering op zeer hoog oeil staan, sterke
overeenkomsten aangetroffen met reeds
bekende motieven in de oudste ceramiek
van China.
Dr. Feriz heeft juist een verblijf van
vier maanden in Panama achter de rug
In 1947 begon hij met zijn archeologische
activiteiten. Sindsdien heeft de afdeling
culturele en fysische anthropologie van
het Koninklijk Instituut voor de tropen
hem benoemd tot honorair medewerker,
en maakt hii iaarlijks archeologische rei
zen door Midden-Amerika.
„Ik tart u een uitspraak mijnerzijds aan
te halen, die zou bewijzen, dat ik, welk
deel van mijn verantwoordelijkheid ook
zou trachten af te schuiven" Minister
Witte zeide dit met enige stemverheffing
in een toespraak tot de bezoekers van de
27ste jaarvergadering van de Ned Chr.
Aannemers en bouwvakpatroonsbond in
de Haagse Dierentuin.
Het was een antwoord op een uiting van
de waarnemend bondsvoorzitter, de heer
J. van Es. over het gevoel van onbehagen
in de bouwwereld, nu het er op lijkt of
met de verkiezingen in zicht de regering
de verantwoordelijkheid voor de gang
van zaken in de woningbouw op het
particuliere bedriifsleven wil afschuiven.
Minister Witte zeide wel te weten, hoe
dit gevoel van onbehagen ontstaan is.
Door minder iuiste en onjuiste vermelding
en interpretatie van de verdediging van
zijn begroting in de Eerste Kamer, zijn
deze nraaties in omloop gekomen. De mi
nister heeft zich toen gekeerd tegen
speculatiehouw. doch zeker niet tegen de
Dartiruliere bouwpatroons. Meermalen
immers heeft hii zijn bewondering voor
hun prestaties geuit.
Hef onbehagen van de aannemers is
beslist ongemotiveerd, zo vond minister
Witte Hij bleek geen behoefte te hebben
aan een „ba!ans"-persconferentie, zoals
voorzitter Van Es wenste naar voorbeeld
van de conferentie van minister Suurhoff.
De pers hpeft toegang tot alle mogelijke
gegevens en heeft daarvan, gezien de
enorme publiciteit over de woningbouw,
uitgebreid en dankbaar gebruik van
gemaakt.
11
(Van een bijzondere medewerker)
CANNES, mei 1956.
Vittorio de Sica heeft van zijn nieuwe film „Het dak" (II tetto) gezegd, dat zij
tot uitdrukking wil brengen de behoefte van ieder mens om zich te isoleren
met een groep, de familie.
Deze intentie, die in de film zeker is te ontdekken, gaf de O.CT.C. (Office
Catholique International der Cinéma) aanleiding de film de grote prijs te ver
lenen op het Filmfestival van Cannes.
„Het dak" is het verhaal van Natale cn Luïsa, een pas-getrouwd paar, dat
geen woning heeft en ten einde raad bij zijn ouders intrekt. Dit houdt in, dat
ze met acht mensen in twee kamers moeten wonen en slapen.
Het geluk van de twee jonge mensen
wordt bedreigd, omdat ze geen ogenblik
voor zichzelf hebben. De ruzies barsten
keer op keer los. Kans op sen eigen
woning is er niet want de huren van de
appartementen, die ze bezoeken, liggen
krankzinnig hoog Na een nieuwe uitbar
sting laadt Natale hun bullen op een kar
en het paar trekt weg. Een onderdak
hebben ze niet Zij slaapt bij een vriendin
terwijl hij een metselaar, een huisje be
trekt. waar de gereedschappen 's nachts
worden opgeborgen
De toestand wordt nog onhoudbaarder
als Luisa een kind verwacht. Er moet iets
gebeuren. Natale leent wat geld en gaat
een eigen huis bouwen. Dat is verboden
rnaar er wordt 's nachts niet door de po
litie gepatrouilleerd. Als de politie de
volgende morgen het onafgemaakte huls
ontdekt, worden de muren omgehaald en
de bouwer krijgt een boete.
Natale roept enige collega's bijeen en
samen zetten ze een huls op. De eerste
poging mislukt door tussenkomst van
twee politiemannen maar bij een tweede
keer diezelfde nacht lukt het met ver
eende kracht de primitieve woning te
bouwen en er een dak op te zetten. Als
de politie arriveert, kunnen ze het bouw
sel niet omver halen zonder huisvrede
breuk te plegen. Natale betaalt slechts
een boete voor klandestien bouwen en
Luisa en Natale hebben eindelijk een
eigen woning.
De Sica wees er in een persconferentie
te Cannes, waar zijn film haar wereld
première beleefde op dat „Het dak" niet
een film met een boodschap is. maar een
stukje werkelijkheid. Zavattini die. als
voor andere De Sica-films het scenario
schreef, ontmoette vier jaar geleden, een
vriend van zijn zoon. een metselaar, die
in een houten barak leefde op een stukje
woeste grond bij Ostia. dat hij voor
10.000 lire had gekocht. Van vier tot ze
ven uur in de morgen werkte hij aan de
bouw van zijn eigen woning.
Daarnaast kende Zavattini het bestaan
van de klandestiene woningbouw, die
reeds iaren aan de randen van Rome aan
de gang is.
De Sica regisseerde het verhaal op zijr
bekende wijze De film zit vol met klein'
vondsten, met details en karakters di'
zo levend zijn. dat men het zich nauwe
lijks kan voorstellen Het verhaal op pa
pier lijkt droog maar in De Sica's vorm
geving is het een warm levend iets ge
worden waarin elk gebaar een mens
tekent, iedere situatie tegen de iuiste
achtergrond wordt geplaatst, iedere ro:
op het lijf van zijn speler lijkt geschre
ven.
Dat laatste is niet zo heel verwonder
lijk want De Sica heeft alie rollen door
amateurs bezet, die op talent en op type
zijn uitgezocht. Natale wordt gespeeld
door een voetbalspeler die op een tech
nische school is geweest. Luisa door een
secretaresse van 17 jaar die hij na zoeken
door heel Italië en het plaatsen van ad
vertenties eindelijk in Rome vond.
De opnamen van ..Het dak" moesten
zelfs worden stopgezet, omdat de be
roepsacteurs bezwaar maakten, dat De
Sica amateurs gebruikte terwijl velen
van hen werkloos waren. De Sica maakte
het hun duidelijk, dat hij geen enkele
acteur zou hebben kunnen vinden, die de
rollen van Natale of Luisa overtuigend
zou hebben kunnen spelen. „De acteur
De Sica zou ik nooit hebben uitgezocht
voor deze film.'voor acteurs is het moei
lijk in zuiver realistische films te spelen".
Economisch is het zeker niet voordeli
ger met amateurs te werken, zoals wel
wordt gedacht, want de spelers hebben
zo'n gebrek aan routine, dat een produk-
tie driemaal zoveel tijd in beslag neem)
en ontelbare meters meer celluloid kost
In ieder geval heeft Vittorio de Sica
zijn standpunt verdedigd door het re
sultaat. „Het dak" is een pure. diep ont
roerende film geworden.
Het neo-realisme is doodverklaard
door dezelfde mensen die de term heb
ben uitgedacht, maar De Sica heeft ziin
eigen mening hierover. „Het dak" is een
verhaal over liefde, rijk aan poëzie zegt
hij. Wat het dan ook mag uitdrukken,
voor De Sica betekent, neo-realisme de
poëzie van het leven in zij,n waarheid
Dat houdt in. dat het niet dood is en niet
kan sterven.
De filmproduktie kan natuurlijk niet
alleen uit neo-realistische werk^ji be
staan evenmin als het begrip niet rek
baar zou zijn en een verandering kan
ondergaan, maar dood is het besligt niet.
Hoe men overigens mag denken over de
term neo-realisme. die hoogst ongelukkig
gekozen is De Sica heeft bewezen, dat
hij zelf zijn principes niet ontrouw is
geworden En dat maakt „Het dak", ééns
zo belangwekkend en belangrijk.
Een Duitse ingenieur, afkomstig ui'
Huisduinen die dezer dagen ineen hotel te
Husduinen. gem. Den Helder, logeerde
is verleden zondag op aanwijzing van
burgers staande gehouden door een pa
trouille van de brigade Den Helder van
de Koninklijke Marechaussee. Deze bur
gers meenden hem te herkennen als de
vroegere commandant van het fort Kijk
duin bij Den Helder.
Men beweerde dat de Duitser in ziin
hotel rapporten had zitten maken. De
man nodigde de marechaussees uit in zijn
hotelkamer verder te praten, hetgeen ge
schiedde. Bij het onderhoud, dat hier
volgde bleek dat hij tijdens de bezetting
als luitenant bij de Duitse marine in
Huisduinen had gelegen, van 1943 tot
1945.
De Duitse gast werd gevraagd of hii
foto's had gemaakt Hij bevestigde, dat
hij zwart-wit- en kleurenfilms had opge
nomen en bood de marechaussees deze
films aan om ze desgewenst te doen ont
wikkelen Dit is geschied en ze bleken
opnamen van stads- en natuurgezichten
van Amersfoort te bevatten.
Naar uit mededelingen van de Kon
Marechaussee verder is gebleken, is de
Duitse bezoeker op 12 mei via Oldenzaaj
op een geldige pas ons land binnengeko
men ter bijwoning van een congres t.e
Amsterdam. Maandag jl. is hij van Huis
duinen daarheen vertrokken
van Nederland, bevattende technische tips
voor de bromfiets, verkeersregels, plaats
namenregister enz. Onmisbaar voor iedere
bromfietser.
Prijs f 3.50
Boek- en Kantoorboekhandel N.V.
HOOGSTRAAT 146 TELEFOON 67820
Voor de Kon. Marechaussee was er
geen aanleiding enigerlei maatregel te
treffen, daar de bezoeker over geldige
papieren beschikte welke hem veroorlo
ven het land binnen te komen en er uit
te gaan. wanneer hem dat belieft.
PRACHTIGE SORTERING
Boek- en Kantoorboekhandel N.V.
HOOGSTRAAT 146 TELEFOON 67820
Het Nederlandse schip „Tjiluwah" zal
maandag a.s. van Hong Kong vertrek
ken; het onderzoek aan boord heeft niets
abnormaals opgeleverd.
Zoals gemeld, hadden de autoriteiten te
Hong Kong dinsdag van Peking uit een
waarschuwing ontvangen dat de .-Tjilu
wah" bedreigd werd door sabotage, om
dat zich 25 studenten uit communistisch-
China zouden inschepen met bestemming
Bandoeng voor een bijeenkomst van stu
denten uit Azië en Afrika. Het vertrek
van het schip werd daarop verhinderd,
zijn duizend tons lading en de 536 passa
giers werden ontscheept en de politie van
Hong Kong ondernam een systematische
doorzoeking van de „Tjiluwah", die gis
teren werd beëindigd.
Middelerwijl waren de 25 Chinese stu
denten te Hong Kong aangekomen, waar
zij onmiddellijk onder bescherming van
de pttlitie werden gesteld Gisteren zijn
zij naar communistisch-China terugge
gaan. doch naar te Hong Kong wordt aan
genomen zijn aan dit besluit niet vreemd
berichten uit Bandoeng, volgens welke
zich meningsverschillen hebben voorge
daan tussen de organisatoren van de stu-
dentenconferentie aldaar, die een uitstel
van de bijeenkomst tengevolge kunnen
hebben.
KHH
V. f
j v"U.
Vittoria de Sica middenregisseert zijn jeugdige hoofdrolspelers amateursin
zijn nieuwe film Het Dak", waarin hij het woningprobleem behandelt.
De president der General Motors Corpo
ration. Harlow Curtise, heeft gasteren
voorspeld, dat de werkloosheid in de Ame
rikaanse auto-industrie nog verder zal
toenemen. Hij wijzigde zijn raming van
ue autonroduktie in het lopende jaar en
zei, dat er waarschijnlijk 58 miljoen
auto's zullen worden geproduceerd en niet
6,5 miljoen, zoals hij aanvankelijk had
voorspeld.
Curtice verzekerde overigens, dat de
ontslagen bij General Motors geen ernstige
omvang zullen aannemen. De maatschappij
zal trachten de werkweek van 40 uur te
handhaven. Zij geeft er de voorkeur aan
personeel te ontslaan boven verkorting
van de arbeidsduur.
Volgens Curtice zjjn de kredietbeper
kingen in de Verenigde Staten voor een
deel oorzaak van de moeilijkheden, waar
in de auto-industrie thans verkeerd. Naar
zjjn mening dient onmiddellijk een einde
te worden gemaakt aan deze beperkingen.
