Nieuwe kieswet dreigt instabiliteit
te scheppen
Aardbeien voor 0. L. Vrouw
SOEKARNO hield intocht in
NEW-YORK
Geen beeldhouwwerk is
groter dan het grootste
PHILIPS PHIUI
Eureka" nieuw vakantieprogram van KRO
Vier doden op de weg
A
ROND DE ITALIAANSE VERKIEZINGEN
Rode broeders profiteren van proportioneel
stelsel
Cabot Lodge verdedigde
v. Heuven Goedhart
Geen staatsbezoek aan Groot-Brittannië
Communisten poogden
studentenconsres te
beheersen
Thunderstreak-straal-
jagers blijven vliegen
De hoge rundvlees-
ien
Artillerietrekker vloog
in brand
Morgen koeler
PONDERDAG 24 MEI 1956
PAGINA 5
Rome als voorbeeld
Landelijke pelgrimage naar de oude kapel
van Gaverland
Oogarts bracht revolutie
Si ma7nnilt'gewerd zijn op koloniale
zij mag# met g jergelijke hulP zou n,et
Feest
Moeilijkheden in Bandung
Consumenten Contactorgaan doet
stappen bij produktschap
65 jaar kwatiteitsprodukten
Het Mount Rushmore National
Memorial in de Verenigde
Staten, uitgehouwen in een
bergmassief op 1800 meter
hoogte, is het grootste beeld
houwwerk van de moderne tijd.
onberispelijk glad met een ongekende
snelheid en een onovertroffen gemak.
Door de enorme vraag en de grote
wereldproduktie kost dit volmaakte
apparaat toch niet meer dan f39.75,
Een verrassend lage prijs dus, waarvoor
u in het bezit kunt komen van het beste
wat er op dit gebied te verkrijgen is.
Hoe u ook zoudt zoeken, hoeveel tijd
en geld u er aan zoudt besteden
nergens ter wereld vindt u een modern
beeldhouwwerk groter dan het groot
ste. Evenzo vindt u nergens een scheer-
apparaat, beter dan de Philips „Phili-
Shave'.'het meest gevraagde apparaat ter
wereld.De Philips „PhiliShave"scheert
Waarop berust de superioriteit van
de Philips „PhiliShave"?
Snelheid en gladheid
door het unieke rotatie principe!
Vliegensvlug rondgaande scheerbeitels snijden
ononderbroken alle gevangen haren feilloos af.
Gemak
Sierlijk en natuurlijk handpalmmodel. Geschikt
voor alle spanningen van 110 tot 230 volt. Af
geschoren haren worden opgevangen achter
het scheerhoofd.
Service
Een jaar internationale garantie. In Nederland
en in het buitenland zijn vele duizenden
erkende PHILISHAVE" service adressen.
SNELSCHEERAPPARAAT
laag in prijs dank zij enorme wereldproduktie!
ir
„TELEQUIZ"-RAGE MAAKT ZICH
VAN DE ITALIANEN
MEESTER
Bemanning zocht snel goed
heenkomen
(Van onze correspondent)
ROME, mei
De nieuwe kieswet, waarvan wij in onze voorafgaande beschouwingen
reeds verschillende malen gerept hebben, werd vlak voor de huidige ver
kiezingscampagne begon als ontwerp door de regering ingediend. Het
ontwerp droeg de naam van de katholieke minister van binnenlandse zaken
Tambroni, en weid aangenomen met de volledige steun van de commu
nisten en N*-nni -social is ten, hetgeen overigens sinds een maand of acht
doodgewoon is en waaraan dr publieke opinie al sinds lang geen aandacht
meer besteedt.
Het betreft een z.g. „administratieve" kieswet, dus alleen dienende o«n
de gemeenteraadsverkiezingen te regelen.
De wet heeft enkele nieuwigheden gebracht, die van het grootste belang
zijn en die iedere objectieve waarnemer met bezorgdheid vervullen. De
twee voornaamste zijn: het afschaffen van de „apparentamenti" oftewel
de lijst-verbindingen en een nieuwe verdeling van de zetels: n.l. op
zuiver proportionele basis (dit geldt niet voor gemeenten met minder dan
10.000 inwoners, maar deze vallen buiten onze beschouwing).
Om nu de betekenis van de nieuwe
wet duidelijk te maken, mogen op de
eerste plaats énkele gegevens dienen van
de laatste gemeenteraads-verkiezingeri,
die (in twee beurten) werden gehouden
in resp. voorjaar 1951 en 1952 Toen gol
den zowel de lijstverbindingen als een
zetel-verdeling volgens het zg. meerder
heidssysteem. Dat betekent, dat die par
tij of verbonden groep van partijen, die
de meeste stemmen verwierven (dus ook
de zuiver-relatieve meerderheid van
stemmen!), twee-derde van de zetels
andere grote Italiaanse steden fbehalve
voor Milaan en Genua, zoals reeds ga-
zegd; én voor Bologna, waar de commu
nisten de meerderheid behaalden).
Bij.de laatste verkiezingen, nu vijf jaar
geleden, behaalden de verbonden Cen
trumpartijen 384.000 stemmen de so
ciaal-communisten (uiteraard ook ver
bonden): 314 000 stemmen en de (ver
bonden) rechtsen: 206.000 stemmen.
Uit de officiële gegevens blijkt nu, dat
de christen-democraten alléén 285.000
stemmen verwierven. Hun kleine bond-
conclusie ligt voor de hand en stemt tot
sombere voorgevoelens. Immers: in feite
gaat het om de Democrazia Cristiana
aan de ene kant en de communisten-
kreeg toegewezen. Het resterende derde genoten tezamen nog geen 100.000! De
deel van de zetels werd verdeeld onder - - -
de minderheids-groepen. Volgens dit sys
teem was het mogelijk om overal stabiele
gemeentebesturen te creëren, tot groot
voordeel van de lokale administratie.
De regeringscoalitie, vrijwel overal ge
zamenlijk opererend, verwierf op deze
wijze maar liefst vijftig provincie-hoofd
plaatsen (w o, Rome, Turijn, Venetië, Ge
nua, Milaan en Florence), waarvan
slechts 23 met absolute meerderheid van
stemmen, waaronder bijv. Milaan en Ge
nua.
De linkse oppositie (communisten en
Nenni-socialisten) verwierven 22 provin
cie-hoofdplaatsen, w.o. Bologna, Toranto,
Perrara, Perugia en Livorno waarvan
slechts 12 met absolute meerderheid. En
de rechtsen (monarchisten en neo-fascis-
ten tezamen) behaalden zeven provincie-
hoofdplaatsen in het zuiden: Napels, Bari,
Foggia, Palermo, Lecce, Benevento en
Avellino.
Nu het systeem van de „aparenta-
menti" is afgeschaft, moeten de partijen
dus ieder voor zich werken Hoe groot de
gevaren zijn, die dit meebrengt, moge
blijken uit het voorbeeld van de stad
Rome, dat wij hieronder zullen belichten.
Daarbij komt. dat, zoals we in een vorig
artikel al hebben gemeld, deze „lokale"
verkiezingen een uitgesproken politiek
karakter dragen. De ganse propaganda, te
beginnen met die van de christen demo
craten, is gericht op de politiek de lan-
delijk-nationale evengoed als de inter
nationale.
Dit nu verleent aan deze verkiezingen
een betekenis, die onnatuurlijk-groot is.
En de resultaten kunnen niet anders dan
van onmiddellijke invloed zijn op de poli
tieke situatie als zodanig.
In dit verband heeft Nenni herinnerd
aan de gemeenteraadsverkiezingen in
Spanje van '33, die leidden tot de val
van de monarchie en alles wat daarvan
het gevolg werd. De Osservatore Romano
kwam hier ook op terug en richtte een
ernstige waarschuwing tot de katholieke
kiezers
Om nu de ernst van de toestand duide
lijk te maken, nemen we de Eeuwige Stad
ais voorbeeld, waarbij er op moet worden
gewezen, dat hetzelfde geldt voor alle
De Amerikaanse afgevaardigde bü de
V. N., Henry Cabot Lodge, heeft gisteren
geantwoord op aanvallen op mr. G. J. van
Heuven Goedhart, hoge commissaris der
V. N. voor de hulp aan vlucbt-lingen Hij
zei. dat mr. Van Heuven Goedhart een
„eerst» doelwit" van aanvallen van de
Sov.jet-TTnie was geweest en in vergade
ringen van de V. N. veelvuldig stelling
tegen opvattingen van de Sovjet-Unie had
genomen.
Cabot Lodge verklaarde dit in de sub
commissie voor binnenlandse veiligheid
van de Senaat, welker voorzitter, James
Eastland de aanvallen had gelanceerd en
in een brief had gevraagd hoe „een man
als Van Heuven Goedhart aan het hoofd
kon komen te staan" van de organisatie
voor hulp aan vluchtelingen. Senator
Eastland zei, dat de subcommissie had
vernomen, dat mr. Van Heuven Goedha 't
in 1946 een voorwoord had geschreven
voor epn Nederlandse uitgave van een in
de V. S. gepubliceerd boek. dat de sena
tor als communistisch bestempelde
Cabot Lodge verklharde, dat de Sovjet-
ynie en andere Oosteuropese landen de
u°S commissaris herhaaldelijk ervan
hadden beschuldigd, dat hij geen stappen
had gedaan 0m vluchtelingen naar Oost-
Europa te repatriëren, en dat hij alleen
werkte in het belang van de V. S. en het
Westen.
Nenni-socialisten aan de andere kant.
Alles wat daar tussen ligt, is splinter-
werk en kan worden beschouwd als ver
loren stemmen. Welnu: zelfs indien de
D.C. geen enkele stem zou verliezen, dan
blijft zij altijd nog verre beneden de
communisten en hun Nenni-handlangers.
Deze laatste twee partijen mogen deze
keer wel niet hun kieslijsten verbinden,
maar daarom zal hun eeuwigdurend
boniïTcnootschap, genaamd: „pact van
eenheid van handelend niet minder doel
treffend na de verkiezingen blijven wer
ken. Zij zullen dus bijna-onvermijdelijk
de machtigste groepering wordeh.
Nu er geen lijst-verbindingen meer zijn
toegestaan en de zetelverdeling op zui-
ver-proportioriele basis zal geschieden,
mag men aannemen, dat dit in Rome en
vele honderden gemeenten zal leiden tot
een onoplosbare impasse, waarin geen
meerderheid gevormd kan worden, waar
door er dus geen burgemeester kan wor
den benoemd. In dat geval (yoorziet de
wet in de figuur van een „regeringscom
missaris", die weliswaar door het Kabi
net wordt benoemd, doch wiens benoe
ming ipso facto door het parlement wordt
gecontroleerd. En het parlement bete
kent nu eenmaal: de partijen.
Afgezien nu van de resultaten der ko
mende verkiezingen, is het de vraag, of de
oude en overleefde centrum-coalitie deze
verkiezingscampagne zal overleven, waar
in de democratische partijen elkaar met
grote felheid bestrijden.
Algemeen wordt aangenomen, dat vele
honderden gemeenten voor de democra
tische partijen verloren zullen gaan. Wat
hiervan de gevolgen zullen zijn direct
en indirect kan nog ./iemand voorzien.
Alles hangt af van de vraag of de winst
overwegend naar links zal glijden ófwel
min of meer gelijkelijk verdeeld zal blij
ken tussen links en rechts. In dit laatste
geval is een verscherping van de contro
verse tussen noord en zuid verre van
denkbeeldig. Zeer velen achten kamer
ontbinding en verVroegde politieke ver
kiezingen vrijwel onvermijdelijk.
In ieder geval zal zondag 27- mei, feest
van de Allerheiligste Drievuldigheid, een
gedenkwaardige datum blijven dat
durven we met een gerust hart te voor
spellen.
(Van onze Brusselse correspondent)
Mei is hier bjj uitstek de maand voor
de Onze Lieve Vrouwehedevaarten.
Ontelbaar zijn in dit land de genade
oorden van Mara. Daaronder zijn er van
internationale bekendheid, zoals die van
Banneux, Beauraing en Scherpenheuvel.
Andere ziin meer nationaal hekend, zoals
dat van Oostakker. Maar de meeste zijn
regionaal. Zó zijn er legio.
Deze laatste bevinden zich doorgaans
in kleinere dorpen, op de heuvels van
Wallonië of in de vlakten van Vlaande
ren. Ook in de golvende landouwen van
het Land van Brabant. Tussen groen en
lover liggen de kapellen verborgen, die
sedert geslachten, niet zelden sedert
eeuwen mensen uit de streek op bede
vaart zien komen, om daar de bescher
ming van de H. Maagd over hun vee, hun
akkers, hun gezinnen af te smeken.
In die schilderachtige dorpen, waar
kleine huizen als bange kinderen teg^n
een bo-klge kerktoren liggen aangeleund,
leeft weer de mystieke ingetogenheid
van 'n sfeds hulpbehoevende en vragen
de mensheid. Niet zelden hoort men langs
de wegen der pelgrims het kabbelen van
een beek. terwijl in de bomen de wind
Zijn er-wist Hpi uist. Meer dan één type
Ziet men in en langs die optochten, die
aan schilderijen van Breuge] doen den
ken. Als daar het geluid van een klok
bm-enuit klinkt, aakf dat in die atmo
sfeer efóct van een gehele bia-rd
Het is dan alsof zij met vele monden tot
de biddende schare spreekt: „Vivos v -
mortuos plango, fulgara frango!" Soms
doet haar geluid aan als het natrillen van
zilvere- Het schept gelaten
heid om veel geleder, leed en om de me
lancholie van voor altijd vervlogen uren
Zo'n atmosfeer heerst In deze meidagen
vol teer groen ook rondom het genade
oord van Onze Lieve Vrouw van Gaver-
land.
Op een landkaart zal men die naam niet
tussen St.-Niklaas en Antwerpen gelegen
dorp Meispie. Een mooi dorp. En tevens
ook een dorp waar veel en hard wordt
gewerkt. Vroeger moesten velen van zijn
zesduizend inwoners de kost gaan ver
dienen aan de dokken van Antwerpen.
Sedert de laatste jaren is daar ver
andering jn gekomen en vragen de mees
ten nu meer hun bestaan aan de rijke
Pol lergrond va de streek. Men had ont
dekt, dat deze bijzonder vruchtbaar is
voor de teelt van aardbeien. Een kwart
eeuw geleden richtte de dorpsgeneesheer
een goor' -mbo-, wschool op. Deze brr-ht
spoedig een grote evolutie teweeg. Het
gehele dorp werd omgetoverd in een cen
trum van
-cultuur. Honderden
gc-inner* vin." :n daar nu hun bestaan in
Overal ziet men ginds nu glazenramen
Waaronder de zon de nobele vrucht rjie
aardbei heet. doet rijpen. Geen verwarm
de broeikasten zijn er, niets anders c""n
zogn. „koud glas", dat de vrucht tegen
koude moet beschermen en warmte
van de zon opvangt en verhoo;'. r~
riinheid te brengen
Het is daar thans het seizoen van „de
pluk" Er heerst een drukte als in hon
derden bijenkorven. Nog vóór de zon om
gaat, te; 's avonds laat wordt geplukt
verpakt, v onden en naar de markten
gebracht. Er is niet veel verbeelding toe
De burgemeester van New-York, Ro
bert F. Wagner, heeft President Soekarno
gisteren offiejeel in dc stad ontvangen.
Bij het stadhuis stond een militaire
erewacht en werd het Indonesische volks-
"CLaferSPvertrok de president naar het
Waldorf-Astoria-hotel, waar h« als ere.
e-juf aanzat aan een ofnciele lunch, aan.
geboden door het gemeentebestuur van
New-York. f honderden zaken-
merfsen'bijgewoond- In een toespraak zei
Soekamo Wij zullen gaarne steun van
ooeKarno „»»j ee voorwaarde:
ln°eenmindonesië tot voordeel strekken,
maar zou ook de V. S. ten goede komen
''^president werd krachtig toegejuicht
ue presiaent h d Amerika
toen hij uitriep - "u ,u
en acht de Amerikan n Animidiseer-
Aan het slot van de rede appiauaiseer-
dPPresident3 Soekarno kreeg de ereme
daille van de stad New-York en een spe-
cfalè oorkonde en hij bóod burgemeester
Wagner op zijn beurt geschenken aan. On
weg naar het Waldorf Astoria was hij
door duizenden Newyorkers toegejuicht.
Onmiddellijk na de lunch stelde de pre"
sident zich beschikbaar om in een tele
visieprogramma. getiteld„De jeugd
wenst té weten" vragen van een groep
studenten te beantwoorden.
Later op de dag ontving Soekarno de
hoofden van de V.N.-delegatie en woon
de hij een ontvangst bij die gegeven werd
door de consul-generaal van Indonesië en
de Indonesische delegatie bij de V. N,
Het Britse ministerie van buitenlandse
zaken heeft gisteren medegedeeld, dat
net thans niet mogelijk is geweest rege-
ungen te treffen voor een staatsbezoek
a" President Soekarno aan Groot.Brit-
""'®- Over een dergelijk bezoek ziin be-
Ina„ -en gevoerd tussen de Britse en
Indones,sehe regering.
nfffel ^oordvoerder van het Foreign
liikse ne«Ï Yde gisteren op de dage-
Persconferentie, dat „de Indonesi-
heeft erkend^ d deZe besPrekinSen
k-nrte füd Sol de n°g beschikbare
In onmogelijk heeft gemaakt
staatsbezoek" te treffen v0°r een
In diplomatieke kringen wordt aange
nomen, dat het staatsbezoek geen door
gang kan vinden omdat koningin Eliza
beth, wier gast president Soekarno zou
zijn, de volgende maand een bezoek aan
Zweden brengt.
nodig om in dé straten de aroma te
ruiken.
Er wordt nu in Melsele veel geld ver
diend. Maar de m sen daar zijn geen
ondankbaren. Zij weten, dat hun strec":
een sedert eeuwen door de H. Maagd be
genadigd oord is. Vroom zullen zij aan
staande -ondag Onze Lieve Vrouw van
Gaverland hun dank gaan betuigen in
e„n processie, die gedeeltelijk ook een
historische optocht z'al zijn.
Praalwagens zullen 0.m. uitbeelden: h-t
vine'-n, ir het jaar 1511 van het miracu-
len"- h - -'d "-.v. Onze Vr'"'W van Gave -
land, dat lange tijd in een veldkapelletje
hee"' gestaan en nu in een eigen, mooie
kapel prijkt. Beroe—J° pelgrims die ir, de
loop der eeuwen naar Gaverland kwa-
r°n. zullen worden uitgebeeld zo-U
heilige Benedictus Labre èn de veldheer
Alexander Farnese. Een sombere bladzij
de van Gave -'and is die van de daar door
de Sansculotten gepleegde verniel;: r"'"1
Doch boven alles troont: de apothese van
Mr 'al
De aa.ibei bron" van p'aatselijke
welvaart, wordt in die processie niet ver
geten. Elke kweker uit Melsele en om-
Keving zal er worden vertegenwoordigd
door een plukster in fleurige landelijke
klederdracht. Méér dan honderd van die
meisjes zullen er zijn, en elk van haar
zal een kistje met één kilo van de mooi
ste aardbeien van haar akkers mee
brengen om het, als dank voor ont
vangen zegen en bescherming, aan
Onze Lieve Vrouw van Gaverland te of
feren.
Er zullen verder door mannen in boe-
renkös'.uum gevoerde k' :'.né kruikwagens
rijden, met daarop al de variëteiten van
de in de streek gekweekte aardbeien, en
de mooiste exemplaren daarvan.
Het wordt een groot feest voor oog en
oor, voor hart en ziel. Fragmenten van
Primitieve panelen van Mcmlinc en van
Eyck, zullen als levend geworden tafe
relen door de paarsmistige landouwen
van het Land van Waas trekken.
Precieus als van het teerste porselein,
zal boven alles oprijzen het aloude won
derbeeld van Onze Lieve Vrouw van Ga
verland, dat onder zijn kanten sluier
glimlacht, goddelijk-minzaam.
Op het gevaarlijke kruispunt Meervel-
derweg, Uddelermeerweg en Garderense-
weg te Uddel, waar verkeersongelukken
dit jaar reeds drie mensenlevens hadden
geëist, is gisteravond een motorrijwiel,
waarop twee in het kamp te Wittenberg
gelegerde militairen, zekere G. A. R. en
N. P„ zaten in botsing gekomen met een
vrachtauto. Een der militairen was op
slag dood; de ander overleed op weg naar
het Julianazipkenhuis te Apeldoorn.
De 75-jarige R. v. d. B. uit Steenwijk
die bij zijn dochter in Apeldoorn logeer
de en woensdagmiddag op haar bromfiets
een ritje maakte, aakte op de Bizetlaan
te Apeldoorn uit de bocht. Hij viel mei
zijn he m de trottoirband en liep
een schedelbasisfractuur op. Kort na aan
komst in het ziekenhuis is het slachtoffer
ov" leden.
Vanmorgen omstreeks acht uur is op
het Keizer Karelplein te Nijmegen het
13-jarig meisje de H. door een vracht
auto met aanhangwagen overreden en
op slag gedood. Het kind reed met een
vriendinnetje in een bocht van het plein
en werd ingehaald dcor de Vrachtauto.
Vermoedelijk heeft de aanhangwagen het
meisje geraakt, waardoor het kwam te
vallen en onder het achterwiel terecht
kwam.
O
Een nieuw internationaal „voorberei
dend comité" poogt in allerijl de voorbe
reidingen voor het Aziatische-Afrikaanse
studentencongres, dat zaterdag in Ban
dung zal worden geopend, te reorganise
ren. In dit nieuwe comité hebben de le
den van het vorige comité geen zitting
meer. Thans zitten in dit comité de heren
de Vega, voorzitter van de Philippijnse
studentenvereniging, Tsutomu Cano, van
de Japanse unie van studentenfederaties
en Aminudin van de Indonesische Natio
nale Unie van Studenten.
Het nieuwe comité is gevormd na drie
dagen van „ernstige en vrijmoedige be
sprekingen" door deze afgevaardigden en
een afgevaardigde van de Chinese volks
republiek. Het comité bereidt thans een
verklaring voor, waarin het zich distan-
cieert van de activiteiten en de „politieke
en ideële verklaringen" van het vorige
comité.
De Chinese afgevaardigde heeft nog
geen instemming betuigd met de ontwerp-
verklaring.
De. heer De Vega verklaarde gisteren,
dat het eerste voorbereidend comité open--
lijk pro-communistisch was. Ook enkele
Indonesische studenten hebben verklaard,
dat in deze commissie de communisten de
overhand hadden.
De Lucbtmachtvoorlichtingsdienst deelt
mede: „De Koninklijke Luchtmacht kan,
alvorens het onderzoek inzake de jacht
vliegtuigen op Volkel, die door de vliegers
moesten worden verlaten, is voltooid,
geen nadere mededelingen doen, daar o.a.
ook menselijke factoren hierbij een rol
hebben gespeeld. "Wel kan de Koninklijke
Luchtmacht verklaren, dat er geen aan
leiding bestaat, de vluchten met de F 84 F
Thunderstreak-vliegtuigen, geen voort
gang te doen vinden. Amerikaanse en
Nederlandse vliegers hebben met dit type
vliegtuig respectieve!iik reeds een jaar en
een half jaar met de aanwezige radio-
navigatorische hulpmiddelen, ervaring op
gedaan, zonder dat er van moeilijkheden
sprake is geweest".
In het „Consumenten Contactorgaan"
samenwerkende organisaties, te weten de
Nederlandse Huishoudraad, de Neder
landse Consumentenbond, het Nederlands
Verbond van Vakverenigingen; de Neder
landse Katholieke Arbeiders Beweging en
het Christelijk Nationaal Vakverbond
hebben zich naar aanleiding van wat zij
noemen „het verontrustend verloop van
de rundvleesprijzen", gewend tot het
produktschap voor vee en vlees met het
verzoek op korte termijn maatregelen te
treffen die de ontwikkeling der rund
vleesprijzen „in gunstige zin" zullen be
ïnvloeden.
1»/',
6e komst van de zomer brengt ook ver
andering in het KRO-programma van
zaterdagavond. Wat betekent, dat de Car
rousel ophoudt met draaien en dat het
cabaret „Kro'tje half om" over enkele
weken eveneens wordt stopgezet.
In plaats van Carrousel komt een
vakantieprogramma, getiteld „Eureka",
een uitzending van overwegend lichte mu
ziek, waarin aardige bijzonderheden wor
den verwerkt over vakantie-oorden, die
nog weinig bekendheid genieten. De
eerste uitzending in deze serie vindt
plaats op zaterdag 2 juni a.s.
Van de officiële onthulling van het
monument voor Canadese oorlogsslacht
offers te Groesbeek zal door de KRO- in
een gezamenlijk programma, een direkte
reportage van een uur worden verzorgd.
Een reportage van de feestelijke ope
ning van het verbrede Winschoterdiep
door Z K. H. Prins Bernhard op vrijdag
1 juni a.s. wordt opgenomen in de Echo
rubriek van.de KRO
In mei 1931, dus 25 jaar geleden, hield
de filmcriticus A. van Domburg zijn eer
ste filmpraatje voor de KRO-microfoon
Sindsdien heeft hij geregeld In het KRO-
programma een filmrubriek verzorgd.
Aan dit zilveren jubileum wordt zaterdag
a.s. aandacht besteed in de Echo-rubriek,
waarin een vraaggesprek met de heer Van
Domburg wordt opgenomen.
Ir. H. B. J. Witte, minister van weder
opbouw en volkshuisvesting, zal dinsdag
a.s. meewerken aan het vijfde klankbeeld
in de KRO-serie „Om de toekomst van
Nederland", waarin de problemen op het
gebied van volkshuisvesting en woning
bouw door deskundigen worden bespro
ken.
De film „Richard III" van Sir Laurence
Olivier Is onlangs bij het Amerikaanse
publiek geïntroduceerd via de televisie
stations van de NBC, waardoor naar be
rekening 25 miljoen mensen in 45 van de
48 staten van Noord-Amerika de première
van deze drie uren durende film hebben
kunnen zien.
De moderne techniek heeft het aldus
mogelijk gemaakt, dat één vertoning van
deze film, gemaakt naar Shakespeare's
gelijknamige toneelstuk, door méér men
sen is gezien dan alle toneelvoorstellingen
van het stuk gedurende de ruim drie en
een halve eeuw, die zijn verlopen sinds
het werd geschreven.
Bij overweging van -dit bericht beseft
men iets van de onoverzienbare culturele
mogelijkheden, welke de televisie de
mensheid biedt. Maar de medaille heeft
ook een keerzijde. Dit nieuwe massa
medium houdt evenzeer ernstige gevaren
in van algemene vervlakking en onver
antwoorde buitensporigheden.
Neem bijvoorbeeld het geval van vice-
admiraal Redfield („R°sy") Mason, die de
topleiding van de Amerikaanse vloot zó
imponeerde met zijn kennis van de Griek
se mythologie, waarmee hij bij een -„TV-
quiz" (een vraagwedstrijd voor de tele
visie) een bedrag van 100.000 dollar
380.000) won, dat hij op staande voet
werd bevorderd tot leider van de inlich
tingendienst van de vloot.
Een nog erger gevolg van de „Telequiz"-
rage, die van Amerika uit de hele wereld
begint te overspoelen, is de verschijning
in Italië van een nieuw soort gokauto
maat, waarmee de eigenaars alle andere
soorten amusement, met inbegrip van
voetbal, wielrennen en film, hopen te
slaan. Het ergste is, dat het hun misschien
nog lukken za] ook. De vraagwedstrijden
met hoge prijzen naar het. Amerikaanse
voorbeeld, die op donderdagavond door
de Italiaanse televisie worden uitgezon
den, zijn al zo populair, dat de eigenaars
van de bioscopen hun voorstellingen
onderbreken om het TV-programma op
het doek te projekteren, omdat ze anders
met een lege zaal zouden blijven zitten
De pariementszittingen op donderdag
avond worden uitermate slecht bezocht.
Senatoren en kamerleden interesseren
zich meer voor hun televisietoestel dan
voor het landsbelang. Er zijn mensen, die
een reis van twintig kilometer en meer
maken om die avond voor een TV-toestel
te kunnen zitten.
Een handige zakenman heeft nu een
„Teleauiz"-apparaat laten construeren,
dat het midden houdt tussen een gokauto
maat, een televisietoestel en een elek
tronische rekenmachine. Het heeft een
gleuf, waarin men een geldstuk moet
werpen, waarna op een scherm een vraag
verschijnt met vier antwoorden, waaruit
men het goede moet kiezen door binnen
een bepaald aantal sekonden de juiste
knop in te drukken. Is dit gelukt, dan
komt er een tweede vraag met vter ant
woorden, totdat men achtmaal goed heeft
geraden. Dan vraagt de automaat via het
scherm: „Stopt u, of verdubbelt u de in
zet?" Men kan dan ophouden en zich te
vreden stellen met een kleine prijs, of
doorgaan, maar dan worden de vragen
voortdurend lastiger. De ppijzen worden
echter steeds groter, tot een dure sport
auto toe.
De microfilm in de automaat bevat 5000
verschillende vragen, die steeds in een
andere volgorde op het scherm verschij
nen. Bovendien worden de films geregeld
door nieuwe vervangen om te voorkomen,
dat iemand langzamerhand alle goede ant
woorden op de vragen uit zijn hoofd zou
leren.
Deskundigen zijn dan ook van mening,
dat de kans op een redelijke prijs uiterst
gering ts. Maar toch zullen de eigenaars
van de automaten ongetwijfeld heel wat
aan deze door de televisie gewekte gok
lust gaan verdienen.
Liefhebbers van een goede „detective-
story" en wie is dat niet op z'n tijd?
zullen gisteravond geboeid en vol span
ning de gebeurtenissen hebben gevolgd
ten huize van Gerald Coates °p „De
Avond van de Grand National", een spel
van Dorothy en Campbell Christie, dat
door de AVRO-televisie werd uitgezon
den.
Voor een massa-medium als de televi
sie is de afloop van dit spel wat onge
woon. omdat de misdaad er niet in wordt
bestraft, zoals dat hoort volgens de nor
men, die algemeen voor de film, eveneens
een massa-medium, gelden, al kan als
verzachtende omstandigheid worden aan
gevoerd. dat er bij de „moordenaar" in dit
spel geen sprake was van opzet.
Uitblinkers in dit sterk bezette stuk,
waarin Jan Retèl de rol speelde van de
onvrijwillige moordenaar, waren met
name Ida Wasserman als Pinkie, Gijsbert
Tersteeg als de eerzuchtige inspecteur
Ailing en Pim Dikkers als de leeghoofdige
Buns Darling. Maar de grootste uitblin
ker was Walter v. d. Kamp, wiens TV-
bewerking en -regie van dit stuk een
boeiend en levendig televisiespel hadden
gemaakt, vol verrassende camera-instel
lingen en aan het medium aangepaste
vondsten, zoals de aanduiding van een
tijdsverloop van negen dagen tussen twee
bedrijven van het oorspronkelijke stuk.
dat door hem, als bij de film, tot een
doorlopend geheel was verwerkt-
Bij wijze van verrassing had Siebe v. d.
Zee tevoren een Interview voor de TV-
camera's met een reder en een schippers
vrouw uit Schevenlngen, waarbij zelfs via
Radio Schevenlngen een gesprek tot stand
kwam tussen de studio en de schipper
van een der schepen, die de jacht zijn
begonnen op het Hollandse zeebanket.
Ter voorkoming van misverstand zij er
op gewezen, dat in de dinsdag door ons
gepubliceerde bespreking van het zater
dagse televisieprogramma een storende
zetfout is geslopen. Er stond te lezen: Uit
stekend waren de over het algemeen (ge
waagde) filmfragmenten, die Piet te Nuyl
jr. liet zien. Lezers, die met de gang van
zaken bij deze uitzending op de hoogte
zijn. zullen wellicht reeds hebben begre
pen, dat er van „gevraagde" filmfragmen
ten sprake was.
Bovendien waren aan het slot van de
tweede alinea enkele woorden weggeval
len. De hier bedoelde zin moest luiden:
Met name de belichting was uitgesproken
slecht, terwijl de TV-camera's de bewe
gingsvrijheid misten, die ze in het Saint
Germain des Prés van de studio hadden.
Een artillerietrekker van de Konink
lijke Landmacht, die gisterenmiddag in
de woeste grond bij Havelte van het
oefenterrein van de legerplaats Steenwij-
kerwold een kanon trok, zakte opeens in
de begroeiing weg. Dat gebeurt wel meer
maar in dit geval Zette de gloeiende uit
laat van de trekker die begroeiing in
brand. Dit geschiedde zo snel dat de
trekker in een oogwenk in een vlammen,
zee stond. De bemanning, de bestuurder
en het bedieningspersoneel van l*et ka
non, zochten, met achterlating van hun
wapenen, snel een goed heenkomen en
daaraan is het vermoedelijk te danken
dat zich, voor zover bekend is, geen per
soonlijke ongelukken hebben voorge
daan.
De tank heeft hst kanon van de trek
ker losgetrokken en in veiligheid ge
bracht. De blussing van de brand in de
heide en de andere begroeiing nam ge
ruime tijd in beslag. De trekker ging
verloren.
Met een temperatuur van 26 gr. C.,
op het vliegveld Volkel in Brabant ge
meten, behoorde Nederland gisteren tot
de warmste landen van Europa. Alleen
langs de kust bleef het iets koeler met
te IJmuiden en Hoek van Holland een
maximum van 15 gr. C. In de middag
uren kwamen er in Limburg en Brabant
enkele verspreide lichte onweersbuitjes
voor. Ook vandaag was het nog een
vrij zonnige en warme voorjaarsdag. Van
de Oceaan is koelere lucht naar onze om
geving onderweg.
Een actieve depressie trekt langs
Schotland naar 't noord-oosten, een kou
front hiervan zal de komende nacht met
hier en daar een buitje ons land pas
seren, waarna morgen koelere lucht met
westelijke winden wordt aangevoerd. De
maximum temperaturen zullen daarbij
beneden de 20 gr. C. blijven. Een nieuw
hogedrukgebied breidt zich inmiddels
van de Oceaan naar West-Europa uit, zo
dat later weer flinke perioden van zonne
schijn mogen worden verwacht.
Deze maand is, vooral in het westen
van ons land, waar plaatselijk nog niet
meer dan 5 mm regen is gevallen, bij
zonder droog.
