AMBTENARENSCHANDAAL
TE BRUSSEL
A'damse vakschool voor kleer
makers gemoderniseerd
Vliegen over de Oceaan wordt
twintig procent goedkoper
Morgen beslist de Nijmeegse raa
Geen doorbraak van de P.v.d.A|
in Limburg
Nieuwe equipe
klaar voor de
welfare-werksters
start
OW TAFELWATER
TAFELWATER
Traianusde christenen
Lodewijk
en
Pauselijke richtlijnen voor vorming
van reguliere priesters
Rapport Delf gaauw-Massizzo
TAFELWATER
„Laat de zieke
dchzelf ontdekken
Verkwikkend* geestdrift na het dieptepnet van
Frankrijke nationale inzinking
Perfectionisme en
geestdrift
Knoeiden verdachten met in- en uitvoer
vergunningen?
„Vakbekwaamheid opvoeren 0111 concur
rentie te kunnen bestrijden"
DÉBRQLim
Vestdijk over
componisten
Pooins om toeristisch luchtvervoer te
intensiveren
Derde weldaad"
Betere naam?
PAGINA
DINSDAG 26 JUNI 1956
Rede president Coty
Vele gasten
Genesiusdag van liet W.K.A.
Kans om mee te profiteren
puistjes verdwijnen^
Letterkundige opdracht
|yj ORGEN beslist de Nijmeegse
De nieuwe^ tarieven
Na 1 oktober worden voor de toeristen-
Na theologische studies
periode van praktische
zielzorg
raad, vóór of tegen Traia
nus. Verdient de romeinse keizer
die, naar alle waarschijnlijkheid,
in het jaar 105 de stad aan de
Waal stichtte (een gebeurtenis
waarvan de 1850-jarige herden
king het vorig jaar met veel ver
toon werd gevierd), verdient
Traianus zijn standbeeld in brons
op een der voornaamste pleinen
van Nijmegen? Dat is de vraag
die de gemeenteraad a.s. woens
dag zal gaan beantwoorden.
Professoraal betoog
hi de kruitdamp
Helpende hand
Selectie
VERPLEEGHUIS voor chro
nisch ZIEKE BEJAARDEN
TE HEEMSTEDE
De Jeanne d'Arc-feesten in Rouaan
(Van on«e Parijse correspondent)
ROUAAN, maandagavond.
Terugblikkend op de Jeanne d'Arc-fees
ten in Rouaan, kan men zeggen, dat de za
terdag de dag van de volksviering bij uit
nemendheid is geworden. Doch ook zondag
de dag. waarop president Coty een
uiterst belangrijke redevoering tegen net
defaitisme in het huidige Frankrijk b,e
en vandaag de dag, waarop het
cent meer op de kerkelijke viering ag
hebben ontroerende hoogtepunten geaena.
Zaterdag kon men in ",5°"®^
ren, dat honderdduizenden "it alle streken
van Frankrijk en ook uit het buitenland
naar de hoofdstad van Normandie waren
getogen. Het verkeer in de oude stad zat
nagenoeg vast. In de middag was het hele
maal onmogelijk om zich nog op de boule
vards en in de hoofdstraten te bewegen,
zo dicht was aan weerszijden de mensen
zee Met 't bekende gevoel voor orde van
de Fransen een gevolg van het diep in
geprent democratisch gelijkheidsbesef
had men de middenweg vrij kunnen hou
den voor de prachtige historische stoet, die
met de Jeanne d'Arc's van Domrémy, van
Vaucouleurs, van Chinon, van Poitiers, van
Orléans, Patay, Reims en zo verder tot aan
Rouaan toe, eigenlijk één onafgebroken ge
schiedenisles in een bijzonder kunstzinnig
en tijdsgetrouwe aankleding was,
Eén ding heeft ons daarbij bepaald aan
gegrepen. Het feest betreft niet alleen de
heilige, maar ook de nationale heldin, die
Jeanne is. Daarom werd de stoet besloten
met een apotheose: de hulde van 't leger
aan Frankrijks bevrijdster, van wie een
generaal Weygand heeft verklaard, dat in.
haar tactiek en strategie geen fout te ont-1
dekken is. Men zal zeggen: zo'n openbare
hulde is echt Frans. En inderdaad, dat is
hier iets heel gewoons. Er lag dus geen op
zettelijke propaganda in de demonstratie
van de compagnieën van het leger, dat
voorbijtrok.
Er ligt over het Franse volk op het ogen
blik door de gebeurtenissen in Noord-
Afrika een bange druk. Het zien nu van
die legermanifestatie deed onder de poli
tiek zo uiterst gevarieerde volksmassa een
geestdrift oplaaien, als wij sedert '14 niet
meer hebben gezien. En men kan mij niet
wijsmaken, dat het (communistische kwart
van Rouaan buiten die menigte is geble
ven. Frankrijk toont, óók elders trouwens,
dat het dieptepunt van de nationale in
zinking overwonnen zal worden. In brede
kringen lijkt een nieuwe geest aan het ont
waken. En het is spijtig, dat men het schrij
ven moet, de intellectuelen .blijven het
meeste achjer.
Dat was ook het thema van de redevoe
ring, die president Coty zondagmorgen
heel bescheiden op de Oude Markt gearri
veerd in Rouaan hield. Na de kransleg-
ging aan de voet van het beeld van Jeanne
op de brandstapel hield deze Normandiër
een van de meest indrukwekkende spee
ches, die wij hem ooit hebben horen uit
spreken. Zij had dit merkwaardige, dat zij
vooral gericht was tot de intellectuelen
van links en óók van rechts, dus t.ot die
uiterste flank van katholieken, die zich
opwerpen als propagandisten van het pro-
gressisme. Daardoor heeft die rede een
zelfde betekenis als de prachtige toespraak,
die mgr. Blanchet van de katholieke hoge
school te Parijs bij de plechtige opening
van de kathedraal op zondagmiddag hield
en de predikatie, die pater Riquet met
zeldzaam oratorisch talent vandaag bij de
eerste pontificale Hoogmis deed klinken
onder de gewelven van de herstelde kerk
President Coty wees er op, dat juist in
deze dagen, nu de verwarring in Frankrijk
zo duidelijk blijkt, het martelaarschap van
Jeanne d'Arc het tijdperk van
geestesverwarring voor de geest roept
Immers toen was het land in een van die
dieptepunten gevallen, waarin het voort
bestaan van het rijk en zijn instellingen
haast een onmogelijkheid leek. Toen was
het de universiteit van Parijs, die als par
tij van Engeland in haar defaitisme de
kansen van de vijand bevorderde. De heer
Coty zeide: „Een land kan niet overleven
als zijn zonen aarzelen alles voor haar heil
te geven. Hoe zou de geest van opoffering
zich boven zichzelf kunnen uitheffen en
boven het volk uit, als niet meer geloofd
wordt in een lotsbestemming.
Wat ik bovenal vrees is het sceptisch
en chagrjjnig pessimisme. Het democra-
liserend pessimisme, dat met te veel
hartstocht en teveel hoogmoed de een
tegen de ander in het harnas jaagt, door
het volk eenvoudigweg te ontwennen aan
de liefde voor het vaderlandj zogls dat
vaderland nu eenmaal is. Jeanne heeR
in haar eenvoud de vlam van liefde voor
haar land doen herlevenen daardoor met
de eer ook de onafhankelijkheid gered.
Zij deed het door de hoop, die sterker is
dan welke kracht ook".
Het was na deze redevoering, dat eerst
een plechtigheid bij de Seine plaats vond
(jonge meisjes wierpen rozen in de rivier
t ,-v lop de plaats, waar eens de as van Jeanne
soongenjKe d,Arc wer<J uitgestrooid) en men vervol
gens in een grote stoet naar de kathedraal
trok, waar de minister van schone kunsten,
de heer Bordeneuve, in de hoofdportiek de
sleutels van de thans gerestaureerde kerk
aan mgr Martin, aartsbisschop van Rouaan,
overhandigde. De kunsthistorische monu
menten en de kerken van na 1907 zijn in
Frankrijk staatseigendom en de geestelijk
heid ontving de kathedraal dus in bruik
leen terug, die zij na de oorlogsvernietiging
had moeten verlaten.
Vele burgerlijke, militaire en geestelijke
autoriteiten woonden deze gebeurtenissen
bij. Onder hen waren maarschalk Juin,
oud-minister Marie, drie Franse kardinalen
en kardinaal Griffin van Westminster, de
pauselijke nuntius, mgr. Marella, 'n veer
tigtal bisschoppen en aartsbisschoppen en
vele leden van het corps diplomatique.
Vandaag werd in de kathedraal voor het
eerst weer een pontificale hoogmis opge
dragen en later volgden de aanwezigen de
toespraak van de H. Vader, die in de kerk
werd uitgezonden. In de namiddag werden
de feestelijkheden b-sloten met een uit
voering in de kathedraal van 't stichtende
oratorium van Marcel Dupré op het dicht
werk van Herval, „Frankrijk op zijn Calva-
Ryil
De stad Rouaan heeft haar gloriedagen
gehad, waaraan men uit alle lagen van
de bevolking heeft deelgenomen. De stad
vierde het feest in de gemengde stem
ming, die op het ogenblik past bij allen,
die voor het land bezorgd zijn. Er was
echter te Rouaan veel dat van een kie
mende herleving getuigde en van een
nieuwe geest, die zich niet laat ontmoedi
gen door de afbrekende krachten der
ontkerstening.
laten, omdat er voor de door hern ge
pleegde feiten prescriptie zou zijn.
Er werd in geheel deze affaire ge
knoeid met o.m. in- en uitvoervergunnin
gen, deviezentransporten, liet verstrek
ken van confidentiële economische ge
gevens.
Officieus werd medegedeeld, dat het
een essentieel administratief geval be
treft. dat ten oifrechte dooi- sommigen
ook in het politieke vlak werd getrokken.
Hiermede worden bedoeld de socialisti
sche en communistische insinuaties tegen
oud-premier Van Zeeland.
Zondag is in „Het Oranjehuis" te Nijme
gen de Genesiusdag gehouden van de af
deling Gelderland van het Werkverband
Katholiek 'Amateurtoneel, onder voorzit
terschap van de heer J. M. Schoemaker.
De heer Bernard Verhoeven, directeur
van de Toneelacademie te Maastricht
hield voor de aanwezigen een rede geti
teld: „Toneel is cultuur".
Spr. betoogde, dat het toneelspel niet
zijn sterkste steun vindt in de ..sterren",
maar juist in de grote middenmaat der
actrices en acteurs, die de ruggegraat
vormen van het toneel. Hij toonde zich
geen voorstander van de 'toneelgewoonte
om altijd aan de sterren de hoofdrollen
op te dragen. Regel zou moeten zijn
iemand naar bekwaamheid nu eens
hoofd- en dan weer bijrollen te laten spe
len.
'üe amateur moet altijd rekening hou
den met de begrenzing van zyn kunst
vermogens. Beroepstoneel staat tegenover
amateurtoneel als overdreven cu tuur
tegenover natuur, als perfectionisme te
genover geestdrift, besloot de heer ver
hoeven.
In de toneelzaal Burghardt w-as voorts
een tentoonstelling ingericht van toneel
litteratuur, toneelwerken en van toneel
kostuums.
De algemene voorzitter van het W.R..A.,
de heer rar. Van Schaik bracht lof aan
Nijmegen, dat juist le laatste jaren een
belangrijke kern vormt van de W.K.A.,
dat volgend .iaar zijn tweede lustrum
zal vieren in Rotterdam.
De toneelgroep „Thalia" gaf vervolgens
onder regie van Herman Sternheim een
uitvoering van het toneelspel „Al mijn
zonen" van Arthur Miller, in vertaling
van Jan Velzeboer.
dagvaarding.
(Van onze Brusselse correspondent)
Over het algemeen genomen, is het Belgische ambtenarenkorps bekwaam,
loyaal en eerlijk. Het verwekt daarom des te meer sensatie als vernomen
wordt, dat ambtenaren zich hebben laten omkopen. De sensatieis dan meteen
in verhouding tot de graad welke door de omgekochten in staatsdienst wordt
ingenomen. Tinde vorige week is zo'n „bom" te Brussel ontploft, toen bekend
werd, dat hoge ambtenaren van de ministeries van Buitenlandse Zaken en van
Buitenlandse handel hadden gefraudeerd-
De voornaamste beschuldiging is een in
de politieke en de diplomatieke wereld
alom bekende figuur: Olivier Gérard, ad
ministrateur en directeur-generaal bij
Buitenlandse Handel, die bovendien als
diplomaat de graad van ambassadeur
heeft en een goede bekende is in Bene-
lux-kringen. waarvan hij alle belangrijke
conferenties bijwoonde. De tweede heet
Friedberg en is directeur bij het minis
terie van Buitenlandse Handel. Een derde
L. Meers, is inspecteur-generaal bij het
ministerie van Buitenlandse Zaken. Ook
hij is bij de Beneluxonderhandelaars
geen onbekende.
Toen de twee eerstgenoemden in hech
tenis werden genomen voerde Meers te
Luxemburg namens de regering econo
mische onderhandelingen met de Duit
sers. Hij werd door leden van het parket
aan een der Brusselse stations „afge
haald" toen hij in de Belgische hoofdstad
terugkeerde.
Dan is er nog een zekere F. Feldheim,
een zakenman die gedelegeerd commis
saris van Tanner ie Zaventem en tegelij
kertijd consul van België in Liohtenstein
waS.
Deze personen worden ervan verdacht
administratieve fraude te hebben ge
pleegd in het voordeel van de Tannerie
et Maroquinerie Beige, te Zaventem bij
Brussel.
Volgens niet bevestigde geruchten
zouden bepaalde onwettige handelingen
reeds in 1938 zijn begonnen; andere ves-
sies zeggen: tussen 1945 en 1953. De ge
noemde ambtenaren worden ervan ver
dacht min of meer belangrijke geldelijke
voordelen uit hun handelwijze te
hebben getrokken. Een hunner zou zelfs
10.000 frs. per maand hiermee hebben
verdiend.
Volgens een paar bladen is het moge
lijk, dat deze affaire zich als een olie
vlek zal uitbreiden en dat nog andere
vooraanstaanden in het gedrang zouden
kunnen komen. Men zinspeelt hierbij op
ecn liberaal oud-minister en op een on
langs overleden hoge ambtenaar, die
eveneens de graad van ambassadeur had.
De socialistische en de communistische
pers tracht °ok de katholieke oud-pre
mier, prof- dr. Paul van Zeeland in het
gevai te betrekken op grond van het feit
dat hij t°t iu 1949 administrateur van ho-
gergeno-emde Tannerie et Maroquinerie
zou zijn geweest.
Wij zullen in de komende dagen over
dit alles wel wat meer vernemen, als het
Parket zal hebben gesproken. Intussen
delen wij wat. voorgaat met het. nodige
voorbehoud mede.
Nader wordt vernomen, dat. Gérard
Olivier. Fried'berg. Feldheim en Meers,
onder aanhoudingsmandaat blijven.
Er zou nog met andere firma's dan de
reeds genoemde Tannerie zijn geknoeid.
Zo zou Olivier Gérard hebben bekend,
geldsommen van particulieren te hebben
ontvangen bij het onderhandelen over
handelsverdragen .waarbij hij de voor
hun bedrijven meest gunstige voorwaar
den trachtte te bekomen.
No" een andere ambtenaar van Buiten
landse Handel. Nij.s die de graad heeft
van ®ezant. werd door het Parket over
zekere handeliftgen zijnerzijds onder
vraagd Hij werd echter in vrijheid ge
yy
(Van onze Amsterdamse redactie)
Burgemeester d'Ailly van Amsterdam
heeft gistermiddag met een geestig
speechje-zo-voor-dc-vuist-weg de gemo
derniseerde vakschool voor kleermakers
aan de Zeeburgerdijk in de hoofdstad in
gebruik gesteld en tevens een kleine ex
positie van werkstukken van de 84 leer
lingen (van wie veertig de avondcursus
volgen) geopend. Nederland telt drie van
zulke „ambachtsscholen voor kleerma
kers", nl. behalve die in Amsterdam nog
één in Den Haag en in Utrecht. Het be
stuur van de vakschool bestané uit drie
werknemers, drie werkgevers en drie
coupeurs en daardoor is de band met het
bedrijfsleven zeer intensief.
De voorzitter, de heer H. Hollcnkamp,
die tevens directeur is van de Vereenigde
Kleedingmagazi.inen N.V., vertelde iets
over de geschiedenis van de school, die
in 1908 gesticht is,en achtereenvolgens
gehuisvest is geweest in de Wol venstraat,
op de Herengracht (het textielcentrum) in
de Nieuwe Uilenburgerstraat en sinds
1946 aan de Zeeburjferdijk. Dit is ecn zeer
ongunstige plek. zo zei hijen met een
blik in de richting van de burgemeester
voegde hij er aan toe, met ongeduld te
wachten op het momeqt. dat de gemeente
een meer geschikte vestigingsplaats zal
aanwijzen. De school heeft voor de oorlog
een leerlingenaantal van 180 gehad. Hoe
wel dit nu is teruggelopen, is het hui
dige aantal in verhouding tot de andere
scholen toch altijd nog het grootste. De
heer Hollenkamp voelde zich pijnlijk ge
troffen door de voorgenomen maatregelen
van het departerpent waardoor de prak-
tijkuren voor de leerlingen sterk zullen
worden verminderd. Vandaag zou hij met
een delegatie in Den Haag zijn bezwaren
terdege naar voren brengen.
Dr. W. Groeneveld Meyer, directeur-
generaal van de middenstand, belichtte i
een toespraak de betekenis van het am
bachtsonderwijs voor de toekomstig
kleermaker. Nu dit ambacht vooral doo
de nog steeds meer opkomende confectie
industrie een groot deel van zijn afzet
gebied heeft verloren een ontwikkelin
die in kleermakerskringen tot voor koi
passief werd gevolgd is het zaak. naa
verbetering van deze toestand te zoekei
Dr. Groeneveld Meyer zag wel enkel
aanwijsbare mogelijkheden om daarto
te komen, maar dan zal allereerst de vak
bekwaamheid dienen te worden opge
voerd en zal men zich meer moeten toe
leggen op klantenwerving. In deze tij
van hoogconjunctuur kan de maatkleei
maker er mede van profiteren dat de en
mens zich graag van de ander wil ondei
scheiden, hetgeen hij toch altijd nog he
duidelijkst kan doen in zijn kleding, aldu
de directeur-generaal. De Middenstands
Onderwijscommissie heeft in haar jonf
ste rapport een pleidooi gehouden voc I
een wettelijk beschermd diploma me
daaraan verbonden een meesterstitel a
één van de maatregelen om de vakbe
kvvaamheid te verhogen.
Na afloop van het officiële gedeelte be
zichtigde men de tentoonstelling, die dri
dagen zal duren.
Naar wij vernemen, hebben z° goed a
alle houders van claims van hun reel I
tot inschrijving gebruikt gemaakt ou c
uitgifte van f 13.316.500 gewone aandelej
en/of certificaten van gewone aandelel
in de N V. Nationaal Bezit van Aandele
Kon. Ned Stoomboot-Mij.-
(Advertentlei
vaak binnen
24 uur met
Eind juni 1956! Behalve dat in vele hui
zen telkens weer de kachel brandt, ste
ken tuinders 's nachts buiten ook de
kachel" aan, omdat zij nachtvorst vre
zen. Onder een oude teil of anderszins
worden krullen of dennenaalden te sneu-
len gelegdDe ontstane rook belet de
vorsiv.erwekkende nevels de grond te be
reiken,
De minister van 0„ K. en W. heeft
aan de letterkundige S. Vestdijk een op
dracht verleend, bestaande uit het schrij
ven van een aantal opstellen over com
ponisten. De heer Vestdijk heeft deze op
dracht aanvaard.
PA
O O
De
Internationale Vereniging voor
Luchtvervoer I AT Aheeft gisteren voor
het Noordatlantische luchtvervoer een
verlaging der tarieven in de toeristen
klasse met 20 procent bekend gemaakt.
De tarieven in de eerste klasse worden
verlaagd met 10 procent. De nieuwe ta
rieven voor de toeristenklasse worden in
oktober a.s. van kracht: de nieuwe eerste
klasse-tarieven in april 1957.
De verlagingen werden aangekondigd
na afloop van de IATA-conferentie te
Cannes Tevens werden tariefswijzigingen
in het uitzicht gesteld die na 1 april 1958
zullen ingaan. Men zal tot. deze maatre
gelen overgaan om het toeristische lucht
vervoer tussen de V.S. en Europa en om
gekeerd te intensiveren. Uiteindelijk
moet. aldus een woordvoerder van de
IATA een overtocht heen en weer over
de Atlantische Oceaan zowel voor Euro
peanen en Amerikanen een praktisch
bereikbare economische realiteit worden.
Toen de conferentie te Cannes drie we
ken geleden werd geopend stelden de
Amerikaanse maatschappijen verlagingen
tot 30 procent voor. De Europese maat
schappijen waren hiertegen fel gekant,
Uiteindelijk is men het over een veria-
in gs-maximum van 20 procent eens ge
worden.
Het laatste nummer van de „Acta Apos-
tolicae Sedis" publiceert naast de ency
cliek over de H. Hartverering een aposto
lische constitutie over de geestelhke en
Zielzorgelijke vorming van priesters in
het algemeen en van regul ere priesters
in het bijzonder. Deze constitutie stelt de
eis, dat priesterstudenten die wetenschap
pen bestuderen, die de religieuze vorming
meer aan de eisen van deze tijd aanpas
sen: met name de psychologie, pedagogie
en de sociale wetenschappen.
Nadat in het begin het karakter van
een ware roeping tot het priesterschap en
het apostolaat is uiteengezet, vervolgt de
apostolische constitutie met er op te wij
zen dat dit karakter onveranderlijk blijft
ook' als de vorming van de regulier en
seculier zich aan de eifeen en omstandig
heden van een nieuwe tijd aanpassen
Vervolgens wijdt de constotutie een
diepgaande beschouwing aan de waar
digheid van de Pr>ester. zijn apostolisch
werk de prediking, de opvoeding van de
ieugd' het toedienen van de sacramenten,
het apostolaat in de missie, de zielzorg op
zich en de studie van de kerkelijke we
tenschappen. Over dit laatste punt zegt de
constitutie- „Maar de beste wetenschap
bezit, geen'innerlijke kracht, als deze niet
door een diepgaand ascetisch leven en een
voortdurend contact met God wordt be
zield en gevoed".
Vervolgens is in deze constitutie de be
paling vervat, dat iedere jonge reguliere
iroosteiükr die de theologische studie
voltooid heeft, een periode van prakti
sche zielzorg moet volgen, zodat hp zich
ten volle op het priesterschap kan voor
bereiden.
Ook verlangt de constitutie, die met de
woorden „Sedes Sapientiae" begint en
gedagtekend is op 31 mei feest van
Maria Koningin des Hemels dat de
priesterstudent niet alleen over een de
gelijke filosofische en theologische vor
ming moet beschikken, maar zich tevens
genoeg .kennis eigen maakt over de psy
chologie, pedagogie, didactiek, catechese
en de pastorale en sociale wetenschappen.
De apostolische constitutie dringt er op
aan. dat niet alleen jonge reguliere pries
ters en priesterstudenten, maar ook de
oudere priesters bijzondere cursussen in
deze materie volgen.
De H. Vader heeft de Congregatie van
de Religieuzen opdracht gegeven de ten
uitvoerlegging van deze apostolische con
stitutie te verwezenlijken. Aldus meldt
het K.N.P.
klasse vijftiendaagse „excursie-biljetten"
voor een retour Londen-New Tork inge
voerd Zij kosten 425 dollar, dat is 97 dol
lar goedkoper dan het huidige toeristen
klasse-tarief, In de wintermaanden (van
1 november 1956 tot 31 maart If"'7) is er
bovendien een speciale emigranten-re
ductie van 40 procent. Op 1 april 1951
wordt het eerste klasse-t rief gesplitst
Op het ogenblik bedraagt een eerste
klasse biljet Londen-New York enkele
reis 440 dollar, retuur 792 dollar. Narapril
a.s. zullen deze bedragen op resp. 400 en
720 dollar worden vastgesteld, terwijl er
een eerste klasse de luxe" wordt inge
voerd met resp. 450 en 810 dollar.
Met ingang van aPril 1958 zal er een
nieuwe toeristendienst met nog lagere
tarieven komen. De prijs voor een enkele
reis Londen-Nevv York zal dan 23- dollar
gaan bedragen. D't betekent ten opzichte
van de tarieven, welke werden vastge
steld door de eerste IATA-conferentie
na de tweede wereldoorlog een verlaging
van 60 procent!
De tarieven op de Zuidamerikaanse
routes blijven onveranderd. Verder zul
len kleine aanpassingen worden gemaakt
voor de Europese tarieven en enkele ver
hogingen voor het verkeer tussen Eur°Pa
en Afrika, het Verre-Oosten en het Mid
den-Oosten. Vele regionale Midden-Oos-
ten-tarieven worden met 10 procent ver
laagd.
Het antwoord is niet bepaald ge
makkelijk geworden door een papieren
discussie die de laatste weken in de
Karelstad werd gevoerd. Er vormden
zich twee partijen, die beurtelings de
faits et gestes van de antieke keizer
oprakelden. De stichting van Nijmegen
en andere voortreffelijke beleidsdaden
van de in Spanje geboren romein kwa
men daarbij in de schaduw te liggen
van Traianus' optreden tegen de christe
nen.
Onder Traianus' supervisie immers
zijn christenen vermoord en gemarteld.
Dat staat vasij» Moeten wij nu, zo kon
men in eerste instantie in „De St.-Jans-
klokken" lezen, een christenvervolger
ten troon verheffen in het katholieke
Nijmegen? Ziedaar het probleem, dat, in
deze eenvoudige vorm gesteld, een
negatief antwoord schijnt te eisen.
Maar een Nijmeegs hoogleraar, prof.
De Waele, mengde zich in het debat.
Een welbesteed leven in dienst der
klassieke beschaving heeft de professor
blijkbaar zo vertrouwd gemaakt met de
procedure waarbij christenen door leeu
wen werden geconsumeerd, dat hi.i de
verdediging van Traianus op zich durf
de nemen. Traianus. aldus de hoofd
gedachten van zijn betoog in „De Gel
derlander". gold als een milde keizer
Dat er een wet bestond tegen de ge
heime bijeenkomsten der christenen, een
wet door Nero gecreëerd, kon hij niet
helpen.
In een brief aan de landvoogd Plimus,
die om richtlijnen vroeg, schreef hij.
dat het niet nodig was de christenen
op te sporen. In dit opzicht verzachtte
hij dus de bestaande wet. Bovendien
adviseerde hij Plinius geen aandacht te
schenken aan anonieme aanklachten
Scènes als die van de Amerikaanse
heksenprocessen, waaraan Arthur Miller
het toneelstuk „De vuurproef" wijdde,
bleven dus in het Traiaanse rechtsgebied
achterwege. Mag men Traianus. zo was
de tendens van prof. De Waele s artikel,
een echte christenvervolger noemen.'
De hooggeleerde vond dat er wel een
standbeeld af kon.
INGEZONDEN stukken en andere
publikaties zetten de schermutselin
gen voort. Tegenstanders van Traia
nus wonden zich op in een mate die
hen tot verklaarde vijanden maakten
van de keizer. In de hitte van hët ge
vecht ging men de vaststaande feiten
omtrent vermoorde christenen isoleren
uit het totaalbeeld van wat in de
historie „de humane Traianus" heet.
Voor sommige briefschrijvers was
Traianus nog slechts een beul, een
bruut, een onvoorstelbare schurk.
Intussen raakte het praktische pro
bleem waarover de Nijmeegse raad be
slissen moet, op de achtergrond. «Het
debat hield zich allengs meer bezig met
historische bronnenstudie dan met prak
tische politiek, en werd hier en daar
gevoerd met een bewogenheid, die voor
een helder geschiedkundig inzicht het
ergste deed vrezen. Een standbeeld voor
een christenvervolger? Nog wel op het
Keizer Lodewijkplein, dat dan zou wor
den omgedoopt in Traianusplein? Dat
nooit. 4
In de kruitdamp werd evenwel een
belangrijk facet van de zaak vergfj
ten. De vraag namelijk: moet
naam van keizer Lodewijk zond
vorm van proces verwijderd wordeJ
ten behoeve van de man die Nijmël
gen stichtte? Wij geloven dat voel
de Nijmeegse raad eerder hier daj
in de betwiste vervolgingsdrift va
Traianus het kernpunt voor haar
slissing moet liggen. Nijmegen mog
gesticht zijn door een romein, de
kreeg haar aanzien van de Karolin
gers.
Op het Keizer Karelplein klopt h«|
hart van de stad. Het is zinvol
het in rang volgende plein de n;
draagt van Keizer Lodewijk. Wil Ni;
megen haar karakter van katholiek
stad uitdragen tot in de namen
straten en pleinen, dan handhav|
men zonder aarzeling het Keizer Lc
dewijkplein. Voor de stichter van
stad. keizer Traianus, blijft dan
gens in e enpark of op het Valkhc
'nog wel een plaatsje over dat ee
genoeg schenkt aan zijn verdienst|
als stichter zonder te veel eer te
ven aan een man die in feite christej
nen vervolgde, maar geen initiatii
ven nam integendeel om
bestaande vervolgingswetten te ver|
scherpen.
De doorbraak van de Partij van de Ar
beid, welke zich naar men meent lang
zaam onder de katholieken van Limburg
voltrekt, bestaat niet; integendeel, de
Limburgse katholieken stemmen steeds
meer op de K.V.P. Aldus concluderen
dr. J. G. M. Delfgaauw en A. I. V Mas-
sizzo in een rapport over de uitslagen van
de laatste verkiezingen. Zij berekenden
voor het secretariaat van de K.V.P., het
welk twijfelde aan de juistheid van het
oordeel over de laatste verkiezingsuitslag,
dat in 1948 10 pet van de katholieken in
die provincie op niet-katholieke partijen
(Van onze verslaggever).
Ze moet de grondbeginselen van de
psychologie onder de knie hebben om
te weten waar de patiënten mee tob
ben, ze moet in staat zijn creatieve en
smaakvolle handenarbeid te verrich
ten 'om de zieken in het knutselen te
kunnen onderrichten, ze moet niet
alleen beschikken over een uitgebreide
medische vocabulaire en een inzicht
van de verschillende ziektebeelden,
maar moet ook een parate kennis
hebben over smaakvorming, kleuren
leer, ontwerpen, litteratuur en tlieo
logic. Ze moet kunnen weven, leer-
snijden, linoleumsnijden, boetseren,
boekbinden en eenvoudig, gezellig
kunnen praten.
Eerst dan voldoet ze aan de eisen,
welke worden gesteld aan de welfare-
werkster, het meisje dat zich in de
ziekenhuizen wijdt aan die vruchtbare,
steeds meer veld winnende vorm van
„geneeskunde", de bezigheidstherapie.
Een welfare-werkster is géén maat
schappelijk werkster. Zij is evenmin arU
of verpleegster. Men heeft haar wel de
„Derde Weldaad" aan het ziekbed ge
noemd. Haar taak ligt noch in hel
medische, noch in het maatschappelijke
vlak, doch concentreert zich op de
creatieve recreatie van de zieke. Een be-
i langrijke opgave.
I. Als de moderne mens door ziekte uit de
maatschappij wordt gerukt, komt hij
terecht in een ziekenzaal, waar het ver
plegend personeel door toenemende ver-
technisering en gebrek aan arbeidskrach
ten niet in staat is veel aandacht te schen
ken aan het gevoelsleven van de Patiënt.
Hij is alleen met zijn ziekte en ontdekt
dat. nu hem zijn plaats in het gezinsleven
en zijn arbeid is ontnomen, er een leegte
is ontstaan. En de mens van vandaag,
gewend aan de „voorzieningen" van de
moderne samenleving, mist vaak de
energie en de fantasie deze leegte uit
eigen beweging te vullen.
Het is de bedoeling van de welfare
werkster hem op dit. ogenblik een hel
pende hand te bieden. Zij leert hem bij
voorbeeld knutselen, moedigt zijn crea
tieve vermogens aan en zorgt zo voor
een gezonde afleiding welke niet zelden
naast geestelijke ook aardige materiële
resultaten oplevert. Handelsreizigers ont
dekken zo dat ze over een nooit vermoed
tekentalent beschikken. Huisvrouwen,
die nog nimmer aan „kunst" hadden ge
daan, leren boetseren. Starre technici
vlechten een mandje met wonderlijke
fantasie. De welfare-werkster heeft bij
dit alles een adviserende taak. Zij streeft
er slechts naar de patiënt zichzelf te doen
ontdekken.
Veertig meisjes hebben de vorige
week op de Katholieke Volkshogeschool
.Drakenburg" te Baarn examen gedaan
voor welfare-werkster. Na maanden van
gedegen voorbereiding gedurende die
tijd zijn ze intern heeft een kritische
examencommissie onder het belangstel
lend oog van vertegenwoordigers van het
ministerie van o„ k. en w. niet alleen
haar kennis, maar ook haar mentaliteit
onder de loep genomen.
„Ze hebben het niet gemakkelijk ge-
bad". vertelde '"c de directeur, de
lieer Th. van F.mstede. „maar vergeet
niet. straks worden de zieken aan haar
toevertrouwd. Achtendertig zijn er ge
slaagd. Twee werden er afgewezen.
Deze veertig cursisten werden uitge
kozen uit de honderdtien. die zich
enkele maanden geleden hadden °P8®"
geven. Waaruit dan duidelijk moge mil-
ken. dat niet iedereen voor deze taak
geschikt is".
Op het ogenblik heeft de „Zonnebloem",
welke Instelling voor de opleiding zorg
draagt., al 41 welfare-werksters In dienst,
die in de verschillende ziekenhuizen ziin
ondergebracht. Met deze nieuwe equipe
die al popelend klaar staat voor de start
liet zal wellicht enige tijd duren voor
dat de „Zonnebloem" voor allen een
iuiste bestemming heeft gevonden is
het totaal dus gebracht op -79. Van de
bisschoppen is zojuist bericht ontvangen,
dat het Zonnebloemwerk mag. worden ge
steld onder het patronage van St -Rafael
„Het is wel treffend", vertelt de direc
teur. „dat we na dit bericht hebben ont
dekt dat de eerste cursus welfare-werk
sters werd beëindigd op 24 oktober 19,4
En 24 oktober is. zoals u weet, de feest
dag van St.-Rafaël.
Ter gelegenheid van het besluit van
deze cursus hadden de meisjes in
een van de lokalen van „Drakenburg
een tentoonstelling ingericht van zelf
vervaardigde werkstukken. Poppen,
schilderijen, mandjes, kaften, beschil
derde doosjes, geverfde doeken en tal
van andere resultaten van creatieve
(Van onze verslaggever)
Welfare is een Engels begrip. Het
is een van die woorden welke we
uit het buitenland hebben overge
nomen. omdat we er in Nederland
geen gelijkwaardige uitdrukking
voor wisten te vinden. Toen ik. tij
dens een gesprek met directeur
Van Eemstede, hem de vraag stel
de of men op „Drakenburg" niet
een betere naam kon vinden om
het werk van de meisjes mee aan
te duiden, zei hij: „Als u die kunt
verzinnen krijgt u honderd gulden
van me". Na een slapeloze nacht
leg ik dit probleem gaarne aan de
lezer voor.
Ter oriëntatie: het welfarewerk
of bezigheidstherapie is de medisch
verantwoorde bezigheid en ont
spanning van de patiënt, te be
schouwen als een noodzakelijk uit
vloeisel van de moderne inzichten
inzake de psychosomatische ge
neeskunde in het algemeen en de
'therapie in het bijzonder. Het heeft
ten doel de patiënt in staat te stel
len de geestelijke schokken van het
ziek-ziin op te vangen en hem de
mogelijkheid te bieden zijn gerem
de activiteit op bevrijdende wijze
creatief te realiseren. De Welfare
werksters gaan niet gekleed in
witte schorten, maar dragen fleu
rige kleding om duidelijk te sym
boliseren dat zij de .trait d'union"
vormen tussen het ziekenhuis en de
buitenwereld.
handenarbeid. Voorlopers van de werk
stukken, welke straks door de zieken
zullen worden gemaakt, wanneer ook
deze cursisten van „Drakenburg" over
de ziekenhuizen zullen zijn uitge
zwermd.
stemde, in 1952 nog 9,1 pet en bü de laatj
ste verkiezingen 8,7 pet.
Deze correctie op het algemeen gelden
de oordeel is gevolgd, na een nauwkeurig
analyse van de migratiecijfers in Lir
burg. Het percentage van de niet-kathd
lieken in Limburg is sedert 1947 gestegej
van 5% pet tot 13 pet.
Volgens genoemd rapport menen veler]
dat er zowel in 1952 als in 1956 een aarr
zienlijke doorbraak te constateren vt
Men let dan speciaal op de snelle toend
ming van het aansta! stemmen op d
P vd.A.. die in 1948. 1952 en 1956 wareij
resp. 27 000. 45 000 en ongeveer 70.C"
Maar het blijkt, dat uit Limburg s
1948 een aanzienlijk aantal personen
emigreerd is, terwijl een evenzeer aan
zienlijk aantal personen, voornamelijj
van niet-katholieken huize, in Limburg
gaan wonen.
Volgens de berekening van de hereJ
Delfgaauw en Massizzo was de verschui]
ving van 1948 tot 1952: in Limburg ve
tigden zich 61.200 personen van wie 33.5
niet-katholieken, doch er vertrokkel
58.600 van wie 54.000 katholieken. Medl
tengevolge van dergelijke verschuivingej
steeg het aantal katholieke stemgerech
tigden in Limburg met 6 pet. doch da
der niet-katholieken met 86 pet. Geziel
de uitslag van de verkiezingen in 1948 el
1952 komen de rapporteurs tot de conclij
sie. dat het percentage der stemmen, uitf
gebracht dooj- katholieken op niet-katho
lieke partijen, daalde van 10 pet. tot
pet. Reeds toen was er dus geen spre
van voortuitgang der doorbraak.
De ontwikkeling van 1952 tot 195
geeft een verdere achteruitgang der i
braak te zien; in die periode vestigdei]
zich 33000 niet-katholieken in Limburg
terwijl 59.SOO katholieken uit Limburi
vertrokken: dus een nieuwe structuurwjjl
ziging bestaande in een absolute en rel
latieve toeneming van niet-katholiekeni
De katholieke bevolking steeg volgens dA
beschikbare cijfers niet 10 pet., de niet|
katholieke bevolking met 184 pet.
Beziet men de cijfers van het aanta
kiesgerechtigder in deze provincie da
blijkt dat in 1956 29900 katholieken
niet-kathoheke partijen gestemd hebber
dwz. 8,7 pet. der katholieke stemmer#
Er is dus over deze laatste periode op
nieuw een toeneming van stemmen op d^
K.V.P. en een procentuele teruggang in
stemmen op de niet-katholieke partijen!
(Van onze correspondent)
De zusters Franciscanessen van Alvernal
zullen binnenkort het buiten „Uit denl
Bosch", dat op de hoek van de Wagen-I
weg en de Spanjaardslaan te Heemstede!
ligt, huren om er een verpleeghuis voorl
chronisch zieke bejaarden in te vestigen.!
De zusters Franciscanessen beoefenen del
ziekenverpleging reeds in het Haarlemse!
ziekenhuis „De Mariastichting". Het bul-|
ten is nu nog eigendom van de N.V. Che-
mische Industrie Rids, die er haar kanto-|
ren heeft gevestigd.
