ONAFHANKELIJKvanMoskou
Jq
RADIO PROGRAMMA
Nieuwe kerk van St.-Paulus-abdij
der Benedictijnen in Oosterhout
SNELPON
Lijn van Tito doorgetrokken
Onze dagelijkse
PUZZEL
e9zB:_zuzue
Zuidafrikaanse ambassadeur
bewondert onderwijs en
woningbouw
I
E'
..coBisuu» Owv. oS<\
Heden door Z.H. Exc. Mgr. Jos Baeten
geconsacreerd
dis a
if*»"**
OP EIGEN
WIEKEN
Terug naar de zuivere leer van Lej :in?
Op de bon wegéns uil
steken van vlaggen
Nu ook in Den Haag
vrouwelijke politie
Officieel bezoek aan Amsterdam
Kol. Hoogenhout verlaat diplomatieke dienst
Halve ton verduisterd
product van
Ceta-Bover
Mabel Barnes Grundy
VRIJDAG 6 JULI 1956
PACINA 4
Oplossing van gisteren
Inderdaad: leeg- Hoe meer Senator-rokers,
hoe meer lege dozen. Eike dag komen er nog bij,
want er jzit „trek" in dit merk. Senator is immers een
lekkere, lichte sigaar, die U hltijd kunt roken..-, de hele dag door.
Dit geldt voor èlk model in élke prijs.- t
Wie zich ah roker graag bijzonder verwent, koopt vandaag nog
'n doos Senator Regent, een kloek model voor 22 ct.
B.M.R.S.
Sterkere banden
Twee jaar voor kassier
boekhouder
Begin van nieuw klooster
Het begon met twee monniken
TELEVISIE
-
IpgP
WÊÊ
II
HILARY
Modern en traditioneel
DE opstand in Poznan herinnert ons
eraan, juist op een moment, nu de
Oosteuropese grenzen definitiever
dan ooit schijnen vast te liggen, dat het
misschien toch nog ooit in een afzienbare
toekomst mogelijk zal zijn, dat de Oost
europese satellieten van het Sovjet
imperium in vrijheid over zichzelf be
schikken. De opstand van Poznan was de
verzetsmanifestatie van de niet-commu-
nistische massa's tegen het onmenselijke
■regime, dat hun tegen hun zin is opge
drongen. Maar tegelijkertijd gist het ook
onder de communistische bevolkingsgroep
van deze landen. Dat is het geval in Po
len waar partijleden onmiddellijk na het
fameuze twintigste Sovjet-partijcongres
begonnen in het „parlement" en in de
pers de niet-communistische meerder
heid heeft deze uitdrukkingsmiddelen
uiteraard niet en kan zich slechts uiten
zoals te Poznan een enigszins onafhan
kelijke taal ten opzichte van Moskou te
spreken. Ook elders zijn soortgelijke ten
denties waar te nemen. Sprekend zijn bij
voorbeeld de berichten uit Hongarije, die
-wij enkele dagen geleden in dit blad pu
bliceerden en waarin melding werd ge
maakt van een niet mis te verstane op
positie in de boezem der communistische
partij tegen het te „Stalinistische" regime.
Het is goed om er zich rekenschap van
te geven, dat er dus op het ogenblik twee
verschillende tendenties in de satelliet
staten aan het werk zijn. die beide in
meer of minder sterke mate tegen het
huidige regime gericht zijn. Er zijn de
grote niet-communistische massa's, die als
rechtelozen en zonder mogelijkheid om
zich in het openbaar uit te spreken, sinds
tien jaar niets anders doen dan reikhal
zend uitzien naar de dag dat zij het com
munistische juk en de Russische over
heersing van zich kunnen afschudden.
Maar daarnaast beginnen nu ook steeds
Iuilder te worden de stemmen van com
munisten, die uiteraard geen bezwaar heb
ben tegen een communistisch regime, doch
die niet langer genoegen nemen met de
Russische overheersing. Dit zijn dus de
adepten die precies de lijn van Tito vol
gen.
Horizontaal: 1. maand; 8. familielid; 10.
herkauwer; 11. niet slechte; 13. lidwoord;
14. jammerend; 16. gestold vleesnat; 18.
gewas; 20. vorm van eten; 21. kostbare
stof; 22. hennepbraak; 25. soort weefsel;
26. iemand van adel; 29. klaar; 30. gelijk;
31. selenium (afk.); 33. bitter vocht; 35.
het spel van de tegenstander.
Verticaal: 2. verlaagde toon; 3. opschik;
4. larve; 5. larve; 6. landbouwwerktuig;
7, deel van de week; 9. meedoen bij een
spel; 11. goedgeefs; 12. nauw; 14. hevige
warmte; 15. soort geluid; 17. herkauwer;
19. al (Eng.); 23. plaats in Gelderland; 24.
meppen; 25. aantal; 27. landbouwwerk
tuig; 28. sappig; 32. voorzetsel; 34. zang-
noot.
Horizontaal; 1. trans; 5. nevel; 9. aal; 10.
'Ada; 12. ala; 13. r.i.; 14. stout; 16. sr.; 17.
sperwer; 19. asla; 21. loon; 23. tand; 24.
Aken; 25. taai; 27. esse; 29. pendant; 32.
as; 34. Leeds; 35. r.i.; 36. aai; 38. one;
39. out; 40. graan; 41. notie.
Verticaal: 1. tarra; 2. r.a.i. 3. al; 4. sate;
5. nauw; 6. va; 7. els; 8. Laren; 11. dorp;
14. spaniel; 15. telkens; 17. slaap; 18.
roest; 20. sta; 22. ons; 25. traag; 26. Eden;
28. elite; 30. neon; 31. Aden; 33. sar; 35.
rui; 37. ia 30. ot.
ZAL het ooit tot een bondgenootschap
tussen deze beide tendenties kunnen
komen, gegeven het huidige klimaat?
Men kan daarop antwoorden- dat beide
tendenties die van de overtuigde anti
communisten zowel als die van de natio-
naal-voelende anti-stalinistische commu
nisten in feite reeds eikaars bondgeno
ten zijn. voor zover zij zich beide keren
tegen de Russische kolonialistische over
heersing. Patriottisme kan in bepaalde
omstandigheden véél, wat vroeger onover
brugbaar leek tezamen brengen. Wanneer
het gaat. om dezelfde nationale oogmerken
blijken ideologische tegenstelling®. op een
gegeven ogenblik niet veel meer te tel
len. Joego-Slavië heeft daarvan tijdens de
partisanenstrijd tegen de nazi's en ook
daarna een sprekend voorbeeld geleverd,
toen veel overtuigde artti-communisten
met Tito samenwerkten. In zO'n geval
blijkt het alternatief dus niet te gaan tus-
communisme of anti-communisme.
doch tussen patriottisme en het dienen van
een vreemde mogendheid, in casu Mos
kou hetgeen in niet-communistische
taal steeds „landverraad" heeft geheten.
Het grote nieuwe feit van het twintig
ste Sovjet-partijcongres is dat het op zijn
uiterlijke waarde beoordeeld, de mogelijk
heid schijnt te hebben geopend, dat dé
communisten buiten Rusland voortaan
werkelijke patriotten kunnen zijn. Dit feit
is ongetwijfeld nog veel belangrijker dan
de tweede kapitale gebeurtenis van het
twintigste Sov.ietcongres: de veroordeling
van de onder Stalin gebruikelijke terreur
methoden. Natuurlijk valt te bezien in
hoeverre Moskou in de toekomst aan de
communisten in de wereld zal toestaan op
te komen voor hun nationale belangen,
maar toch lijkt het erop. dat deze koers
niet licht meer ongedaan gemaakt zal
worden. Gebeurt dit wel. dan zal Moskou
hiervan de kwade terugslag ondervinden,
gebeurt het niet, dan ia een wezenlijke
stap gedaan naar de desintegratie van het
internationale communisme. Wanneer im
mers het recht, erkend wordt van de com
munisten in de diverse landen om voor
hun nationale belangen op te komen, dan
is in principe ook de mogelijkheid erkend,
dat deze communisten desnoods, in het
uiterste geval, ter verdediging van hun
nationale belangen de wapens teg«n de
Sovjet-Unie opnemen.
Een land als Polen illustreert duidelijk
tot welke consequenties een stimuleren
van de patriottistische gevoelens kan lei
den. Voor alle Polen zijn niet alleen de
Duitsers, doch ook de Russen traditionele
vijanden, met wie zij steeds over grenzen
hebben gestreden.
Zeker in een land als Polen kan door
de huidige Sovjet-politiek het onafhanke
lijkheidsstreven niet anders dan versterkt
worden. Wanneer zulk een nationale on
afhankelijkheid ten opzichte van het ko
lonialisme van de Sovjet-Unie eenmaal
bereikt is. eerst dan wordt de vraag pas
echt actueel naar de toekomstige gestalte
van de Oosteuropese landen. Zullen het
sehablones van het communistische doch
nationaal zeer onafhankelijke Joego
slavië worden? Of misschien? zul
len één of meer van deze landen, zoals
veelal maar al te grif zonder meer ver
ondersteld wordt., zich in het kamp van
de niet-communistische landen plaatsen?
Het antwoord op deze vraag hangt af
van de manier, waarop deze landen de
meest directe opgave: losmaking van de
Sovjet-overheersing, zullen vervullen. De
communisten die aan deze taak meewer
ken. verkeren daarbij uiteraard in de bes
te positie. Reeft het Westen een politiek
om de positie van de niet-communisten
in deze landen" te versterken? Dat is de
grote vraag, die men zich stellen kan. Na.
tuurlijk is iedere gedachte aan militaire
interventie volmaakt uitgesloten omdat
dit een H-bomoorlog zou betekenen,
R rest. natuurlijk, de eeuwige vraag,
waarmee de wereld zich nu al zolang
bezig houdt de vraag, waarom het
Kremlin deze nieuwe koers is ingeslagen,
die zo aperte gevaren voor het Sovjet
imperium met zich meebrengt. Werden
Kroesjtsjef c.s. gedwongen door pressie
van binnenuit, of kozen zij deze koers
vrijwillig? Maar waarom dan? Uit vrees
voor jen H-bomoorlog? Omdat zij, als
tweeds, post-revolutionaire generatie
minder tot excessen en meer tot gema
tigdheid geneigd zijn? Om meer goodwill
in de wereld in Azië vooral te win
nen? Ofwel omdat Kroesjtsjef met zijn
trawanten inderdaad gedreven wordt
door de zorg om terug te keren tot dat
gene. wat zij als de zuivere beginselen
van Lenin beschouwen? Vooral dit laatste
verdient naar het one toeschijnt, onze
zeer bijzondere aandacht. Wat namelijk
zeer opvalt in het huidige Rusland, is wel,
dat meer en meer een scheiding gemaakt
wordt tussen nationaal-Russisch belang
en het belang van het. wereldcommunisme.
Het communisme van Kroesjtsjef c.s. is
indérdaad in zoverre „zuiverder" dan dat
van Stalin, voorzóver zij dit communisme
meer ideologisch schijnen op te vatten,
terwijl het voor Stalin slechts een instru
ment was om er een egoïstische, natio-
naal-Russische politiek mee te voeren.
(Van onze correspondent)
Omdat hij ter ere van zijn jarige vrouw
en enkele Zwitserse gasten het Neder
landse en Zwitserse dundoek had uitge
hangen, liep de hotelier C. M- te Epe in
mei van dit jaar een bonnetje op. De man
had zich nu voor de kantonrechter ter
verantwoorden. In een speciale verorde
ning van de gemeente Epe wordt name
lijk bepaald, dat het in Epe verboden is.
de vlag anders dan op nationale feestdagen,
herdenkingsdagen of „bij bijzondere ge
beurtenissen" uit te steken.
De ambtenaar O. M. was van mening,
dat de hotelier door het uitsteken van de
vlaggén had getracht, goodwill te kweken,
en eiste twee boeten van elk elf gulden.
De raadsman van verdachte wees erop
dat zijn cliënt met de vlaggen altijd zeer
accuraat tewerk gaat en de dundoeken al
tijd vóór zonsondergang binnenhaalt. Vol
gens hem kan deze verordening rare con
sequenties meebrengen, want wanneer bij
voorbeeld een minister met zijn auto door
Epe zou willen rijden, moet hij eerst de
vlag van zijn wagen halen. Hij wees voorts
op de bepaling „bij bijzondere gebeurte
nissen" en vroeg ontslag van rechtsvervol
ging.
Uitspraak over een week-
Ook in Den Haag zulten binnenkort in
elegant uniform geklede vrouwelijke po
litic-agenten op straat verschijnen. Zij
zullen er een koket hoedje bif dragen
waarschijnlijk in de vorm van een ba
ret en worden vrijgelaten in de wflze
van „make-up" en dracht van het haar
Op 1 juli zijn zeven vrouwelijke aspi
rant-agenten in de leeftijd van 21 tot 28
jaar in het Haagse politiekorps opge
nomen. Zij zijn begonnen mét het vol
gen van een cursus van een jaar, waarbij
zij tezamen mt hun mannelijke collega's
in de schoolbanken zitten. De zéven meis-
ies werdeh geselecteerd uit 162 kandida
ten en zij bezitten allen een diploma h.b.s.
of m.u.1,0. Haar toekomstige werkzaam
heden zullen voornamelijk op het ver
keersgebied liggen en zij zullen dienst
doen bij oversteekplaatsen voor voetgan
gers en wellicht ook bij de bediening van
staphorden. Indien zij hiertoe geschikt
blijken zullen de vrouwelijke politie
agenten in de toekomst ook bij de recher
che worden gebruikt.
De vrouwelijke aspirantagenten moeten
aan dezelfde exameneisen voldoen als de
mannen. Het accent van haar opleiding
verschilt evenwel. Het aantal uren dat
aan sport wordt besteed zal voor de
vrouwen groter zijn dan voor de mannen
omdat zij een bijzonder intensieve oplei-
dng zullen krijgen in zelfverdediging
Ook zullen zij evenals de mannen les
krijgen in pistoolschieten. De vakken au
to- en motórtechniek zijn evenwél ge
schrapt om de dames in de gelegenheid
te stellen kennis te maken met het werk
van de kinderpolitie.
Daar er veel belangstelling blijkt te
bestaan voor dit nieuwe vrouwelijke be
roep zal de werving worden voortgezet,
door huwelijk uiteraard met manne
lijke collega's verwacht men de sterk
te van dit sympathieke korps doorlopend
op 15 vrouwen te kunnen handhaven.
Uitzending vannit Eng. Transit Camp te Heek
Van Holland. Golflenrte 23 meter.
VrOdae 6 juli
22.00 Fiesta Time.
22.15 Concertgebouw.
23.00 Hersengymnastiek
23.30 Grammofoonmuziek.
00.30 Sluiting.
ZATERDAG 7 JULI
HILVERSUM I. 402 m. 7.00 VARA. 10.00 VPRO
10.20 VARA. 19.30 VPRO. 20.00—24.00 VARA
7.00 Nws 7.10 Gym. 7.20 Gramm. 8.00 Nws.
8.18 gra-mm'. 8.50 V d. vrouw. 9.35 Waterst. 9.40
Gramm. 10.00 caus. 10.05 Morgenwijding. 10.20
V. d. arb i. d. continubedrijven. 11.30 Sopr, en
piano. 12.00 Gramm. 12.30 Land- en tulnb. med.
12.33 Gramm. 13.00 Nws. 13.15 VARA-varia. 13.20
Orgel en zang. 13.43 Sportpraatje. 14.00 Gram.
14.30 Twents progr. 14.55 Harmonle-ork. 15.15
Samen en zelf doen, kla-nkb. 15.35 Kamerork.
16.20 Boekbespr. 16.35 Roemeens ork. 17.00 Act.
17.30 Gra-mm. 18.00 Nws. en comm. 18.20 Stri.ik-
ork. 18,50 Gramm. 19 00 Artistieke staalkaart
19.30 caus. 19.40 caus. 19.35 caus. 20.00 Nws. 20.05
Weense muz. 21.00 Cabaret. *21.30 Soc. comm.
21.45 Gramm. 22.30 Schimmenspel op zee, hoorsp.
22.50 Gramm. 23.00 Nws. 23.15—24.00 Gramm.
HILVERSUM II. 288 m. 7.00—24.00 KRO.
7.00 Nws. 7.10 Gramm 7.15 Gew. muz. 7.45
Morgengebed en Ut. kal. 8.00 Nws. en weerber.
8.15 Gramm. 9.00 V. d. zieken. 11.45 Gramm. 12.00
Angelus. 12.03 Lichte muz. 12.30 Land- en tumb.
med. 12.33 Lichte muz. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nws. en k»th. nws. 13.20 Promenade-ork. en sol.
14.00 Boekbespr. 14.10 Lichte muz. 14.20 Gramm
14.40 Amateurprogr. Tussen 15.00 en 18.00 Ron
de v. Frankrijk 15.00 Kron. v. letteren en kun
sten. 15.40 Amateurprogr. 16.00 De schoonheid
v. h. Gregoriaans. 16.30 Gramm. 17.00 V. d. jeugd.
17.40 Musette-ork. 18.00 Sport. 18.10 Gramm.
18 15 Journalistiek overz. 18.25 Gramm. 18.30
Ronde van Frankrijk. 18.45 Regertngsuitz.: caus.
19.00 Nws. 19.10 Gramm 20.00 Lichtbaken. 20.20
Act. 20.35 Gramm. 20.40 Eureka. 21.30 Gramm.
22.00 Ronde v. Frankrijk. 22.10 Gramm. 22.35 Wij
luiden de zondag lni, avondgebed en lit. kal.
23.00 Nws. 23.15 Nws in Esperanto. 23.22 Dams-
muz. 23.4524.00 Gramm.
Engeland, BBC Home service. 330 m.
12.00 Sport. 12.30 Gevar. progr. 12.55 Weerber.
13.00 Nws. 13.10 Sport. 13.15 Gev. muz. 14.10
Sportuitsl 14.15 Sport. 17.00 V. d. kind. 17.55
Weerber. 18.00 Nws. 18.15 Sport. 18.30 Lichte
muz. 19 15 Pari. overz. 19.30 In-terv. 20.00 Gevar.
progr 21.00 Nws. 21.15 Hoorsp. 22.45 Avondge
beden. 23.0023.08 Nws.
Engeland, BBC Light progr., 1300 en '!47 m.
12.00 Pari. overz. 12.15 Dansmuz. 13.00 Sport,
13.35 Gramm. 13.45 V. d. kind. 14 00 Ork.conc.
14 30 Lichte muz. en Roys. Show Newcastle,
Daarna: Lichte muz. 15.30 Mil.ork. 16.00 Sport
17.00 Idem. 18.45 Ritm. muz. 19.00 Nws. en joum.
19.30 Verz progr. 20.00 Hoorsp. 20.45 Licht Mu
ziekfestival 1956 22.00 Nws. 22.15 Sport 22.25
Gramm. 22.50 Dansmuz. 23.50 Progr.-overz. 23.55
—24.00 Nws.
NDB/WDR, 309 m.
12.00 Amus.muz. 13.00 Nws. 13.15 Ork.conc.
13.45 Orgclsp. 14,00 Gramm. 15.00 Spaanse volka-
muz. 16.00 Gevar.muz. 18.00 Koorzang. 19.00
Nws. 20.00 Lichte muz. 21.45 Nws. 22.10 Ork.conc.
22.40 Gev.muz 24.00 Nws. 0.05 Dansmuz. 1.00
Jazzmuz. 2.15—5.30 Geva-r.muz.
Frankrük, Nationaal progr., 347 m.
12.30 Gramm. 13.00 Nws. 14.05 Idem. 14.17
Gramm. 16.55 Kammuz. 17.55 Gramm. 18.30 Am
rikaa-nse uitz 19.30 Gramm. 20.05 Lichte muz.
20 35 Hoorsp. 22.30 Solistenconc 23.25 Gramm
23.45—24.00 Nws.
Brussel, 324 en 484 m.
324 m.
12.00 Ork.conc. 12.30 Weerber. 12.34 Gramm.
18.00 Nws. 13.15 Muz. kaleidoscoop. 14.30 Ra-
diojou-rn. 15.00 Instr trio. 15.45 Gramm. 16.00
Accordeonspel. 16,15 Gramm. 16.30 Accordeon-
spel (verv.). 16.45 Engelse le*. (Om 17.00 Rep.
v. d. Tour de France). 17.00 Nws. 17.10 Kamer-
muz. 17.30 Orgelrecital 18.15 Kanaermur. 18.30 V.
d. sold. 19.00 Nws. 19.40 Gramm. 20.00 Verz.-
progr. 21.30 Zang. 24.00 Nws.
484 m.
12.15 Lichte muz. 13.00 Nws. 13.15 Verz.progr.
14.00 Hoorsp. 16.30 Lichte muz. 17.00 Nws. 17.15
Lichte muz. 17.30 Gramm. 18.38 en 19.15 Idem,
19.30 Nws 20.00, 20.30, 21.00 en 21.30 Gram. 22.00
Nws. 22.13 Lichte muz. 22.55 Nws. 23.00 Lichte
muz. 23.55 Nws.
BBC, UitZ. voor Nederland.
17.45—18.15 Nws., Londens Radioda-gb. en Op
de planken. lOp 224 en 41 m.L
(Van onze Amsterdamse redactie)
„Ik meen dat het onderwijs Jn Neder
land zeker ten voorbeeld gesteld kan wor
den aan dat in andere landen en dus ook
Zuid-Afrika". Dit verklaarde gisteren op
een persconferentie de ambassadeur van
Zuid-Afrika Jn Nederland, Z. Exc. kolo
nel Hoogenhout, die met z'fn echtgenote
tot en met zondag een officieel bezoek
aan Amsterdam brengt. De ambassadeur,
die over enkele maanden na vijf jaar zijn
land in Den Haag gediend te hebben
hij is thans deken van het corps dipio-
mitique naar Zuid-Afrika terugkeert,
is oud-onderwijsman en hij heeft dus
recht van spreken. „Uw onderwijs heeft
een goede reputatie, die tot in mijn va
derland ts doorgedrongen", zo zei kolonel
Hoogenhout, die met plezier vertelde
van zijn bezoek aan de moderne Beatrix-
school. „waar de kinderen uiting kunnen
geven aan hun eigen talent". De ambas
sadeur bewonderde het systeem van zelf
expressie dat op deze school wordt toe
gepast.
Burgemeester d'Ailly zou met de am
bassadeur meegegaan zijn, doch hij had
verstek laten gaan. Wie schetst de grote
verbazing van de kolonel, toen hij Am
sterdam's eerste burger ontdekte tussen
de kinderen in de bank. „Ik zag het op
eens aan zijn grijze haren", lachte de
ambassadeur.
De woningbouw in de westelijke tuin
steden was voor de kolonel een openba
ring geweest. Wat daar tot stand is ge
bracht, strekt de hoofdstad tot eer, zo
verklaarde hij.
„Het is met gemengde gevoelens, dat
ik straks Nederland verlaten zal", zo zei
de ambassadeur, die voor Nederland altijd
een warm plekje in zijn hart heeft ge
had; niet voor niets was zijn vader
die op 17-jarige leeftijd naar Kaapstad ver
trok (reisduur 72 dagen) in Amsterdam
geboren.
Hij was verheugd dat de banden tus
sen Nederland en Zuid-Afrika in de
afgelopen twee jaar sterker zijn aan
gehaald, zowel op economisch als cul
tureel gebied. De handel is sterk toe
genomen en uitwisseling van studenten
en professoren vindt steeds meer plaats.
Wat de emigratie aangaat, ten gevolge
van het grote reservoir vén ongeschool
de naturel-arbeidskrachten waarover
Zuid-Afrika beschikt, kunnen alleen
geschoolde krachten worden toegelaten.
Wanneer zij hard wilien werken, staat
voor hen in Zuid-Afrika een mooie
toekomst open,
EI
(Van onze redacteur)
De gewone dagelijkse stilte in de abdij St.-Paulus der Benedictijnen te Oos
terhout was vandaag Verdreven door een feestgeruis, dat zalen en gangen
vervulde, omdat de bisschop van Breda, Z.H. Exc. mgr. Jos. Baeten, de nieuwe
kerk had geconsacreerd. Met vele andere genodigden, onder wie de Commis
saris der Koningin van Noord-Brabant, prof. dr. J. E. de Quay, waren de
ouders van de monniken op bezoek.
R?eds vroeg in de morgen begon de bisschop met dc ceremoniën, maar voor
de consecratie van de dertien altaren had mgr. toch assistentie nodig, aller
eerst van de gastheer, Abt Maximilianus Mahler, die het Sacramentsaltaar
In de absis consacreerde, en voorts van de abten van Egmond, Slangenburg
en de St.-Benedictusberg te Vaals, alsmede van enige abten van de Trappisten,
die dezelfde heilige handelingen verrichtten met de andere altaren.
In 1903 is toen in O os ter hp ut een kloos-
ter gebouwd, dat. was opgezet voor 15
monniken. Toen het aantal roepingen
bleef groeien, werd de ruimte weldra
zeer krap. Aan de kunstzinnige pater Bel-
lot O.S.B. is het te danken, dat het kloos
ter op fraaie wijze omstreeks de jaren
twintig werd uitgebreid Een kerk
werd wat later gebouwd en aanvankelijk
werden de H.H. Missen gelezen in een
ruimte, die bedoeld was om later sacristie
te worden. Pater Bellot ontwierp ook de
kerk en zo ontstond een nederzetting, die
in haar vorm en geest geheel bij de oude
Benedictijnse traditie paste. Een vier
kant, waaromheen kerk, kapittel, refter
en bibliotheek gegroepeerd waren.
De ruimte bleef echter beperkt. De
stichting van de abdij Egmond in 1945,
tien jaren later die van „Slangenburg" in
Diepenveen en in 1951 de vestiging van
De stemming van dankbaarheid en
vreugde kwam ook tot uiting in de vlag
gen bij de nieuwgebouwde poort, en in
de groene guirlandes en kransen in de
gangen, die bovendien met verschillende
wapenschilden waren versierd.
Toen omstreeks de eeuwwende twee
Benedictijner-monniken, die met enige
broeders, na door de anti-godsdienstwet
ten uit Frankrijk verdreven te zijn, een
refugium in België hadden gevonden,
naar Oosterhout in Brabant trokken om
de geestelijke verzorging van de hier
eveneens in ballingschap levende zusters
op zich 1e nemen, zullet zij nooit ver
moed hebben, dat dit het begin zou wor-
- den van een bloelende abdij, <jie thans 80
Het „ercch.shof in Den Haao heeft communiteiisleden telt. De eeuwenoude
KRO: 17.00—17.30 V. d. kind. NTS: 20.00 Journ
en weeroverz. AVRO. 20.15 Komt u binnen! 20.35
Filmpremières. 20.50-22.15 Gev. progr. NTS: 22.15
—22.30. Eurovisie: Ronde van Frankrijk. NTS:
22.3023.15 Eurovisie: Internat, festival v. n.
chanson te Venetiië.
gisteren de kassier-boekhouder J. van R.
uit Oegstgeest veroordeeld tot een gevan
genisstraf van twee jaar met aftrek. Van
R. had door middel van vaise vrachtbrie
ven en remboursementen f 38.000 en door
het niet boeken van betalingen f 12.000
verduisterd. Tegen de veroordeling tot
drie jaar door de rechtbank Was Van R.
in beroep gekomen.
orde, in ons land alleen nog bekend uit
de geschiedenisboekjes want van de
abdijen, van waaruit o°k hier de Bene
dictijnen beschaving brachten, was niets
meer overgebleven verwierf spoedig de
sympathie van Neeriand's katholieken en
vele jongemannon voelden zich geroepen,
in Oosierhout de monnikspij aan je trek
ken.
(Advertentie)
Wfffi.i
V
-
Ook naar buiten draagt de nieuwe kerk van de St.-Paulusabdij door haar
eenvoud het ware kenmerk van schoonheid.
Vertaald door: E. Griese-'Kets de Vriet
11).
Vriendelijke Sir Nigel! Drie pond per
week! Ik maakte een luchtsprong midden
op het grasveld en moeder, die voor een
van de ramen in de zitkamer stond, zet
te haar bril op voor een nauwkeuriger
beschouwing. Ik nam afscheid van de
tuin en verdween vlug om het bed met
vaste planten, dat het grasveld scheidt
van de moestuin, want niemand mocht
mijn afscheid zien van de lieve vriend,
wiens verschillende stemmingen ik zo lief
had.
Je houdt er van en toch ga je er
vandaan, had Miranda gezegd en ik had
geknikt, niet in staat antwoord te geven,
tenminste een afdoenq antwoord. Ik hield
er van en toch liet ik het uit eigen vrije
wil achter. Alle vrouwen zijn onlogisch,
vervolgde Miranda op superieure toon,
en ik was Verplicht, de afgesleten ge
meenplaats onbekritiseerd te laten. Dat
ik niet onlogisch was, daarvan was ik
voor mijzelf vast overtuigd. Ik hield met
diepe genegenheid van mijn oud tehuis,
en toch was het natuurlijk, dat ik ver
langde andere plaatsen te leren kennen
en het leven te zien. Het zou me goed
doen, het zou mijn denkbeelden verruim-
mcn. Miranda moest dit kunnen waarde
ren en toch probeerde ik het niet uit te
leggen. Het is zo moeilijk, de mensen te
doen begrijpen. Ik wandelde langs een
pad tussen kool en spruitjes, voorbij het
uienbed en verder naar een hek aan het
uiterste eind. dat toegang gaf tot de wei
den van het dal. Het was een zachte mid
dag; er was een klein bronnetje ontdooid,
dat het stroompje voedde, dat tussen de
heg en de weg liep. Overal in Ridgemoor
kon men stroompjes vinden, die op een
zorgeloze manier hun weg zochten. Als
zij geen geschikte afvoer ontmoetten, gin
gen zij bedaard hun gang midden over
de wegen. Een bleke februarizon lag
over de velden en de rivier. Ik riep het
me voor de geest, zoals het er allemaal
in de lente zou uitzien, als het groen
zich door de aarde heen zou werken en
de hele tuin zou trillen en vibreren van
het gezang van lijster en merel en het
wonderbare gerucht van nieuw bewegend
leven.
Het tuinhuis was terecht zo genoemd
door overgrootvader Forrest, die het in
1790 had gebouwd. Volgens de gebruike
lijke gang van zaken bouwt men eerst
een huis en maakt er daarna een tuin
bij. Maar overgrootvader Forrest blijkt
deze volgorde te hebben omgekeerd. Hij
vond een tuin en toen bouwde hij er vlak
bij de stenen brug aan de voet van de
heuvel een huis bij. Vond, zeg ik, om
dat onze tutn nooit door mensenhanden
was ontworpen. Hij was verfraaid; bed
den met vrolijke gekleurde bloemen wa
ren aangelegd, oen zonnewijzer op het
hellende grasveld gezet; struiken !n open
hoeken geplant, om de windkracht te bre
ken, maar voor het grootste deel was de
tuin alleen door de natuur gevormd.Eerst
was een zuidwesthoek gekozen in een be
schutte vallei, een V-vormige hoek, die
verloren ging in de velden, een hoek met
prachtige, oude bomen v*el ouder dan
overgrootvader Fórrest zelf en prach
tig. fluwelig gras neen, geen gras
gazon is het woord wonderlijk fluwe
lig gazon, dat afdaalde naar een rivier.
Op sommige plaatsen was de helKng zo
steil, dat je onwillekeurig je adem in
hield, uit Vrees, dat de peterselie- en ra
dijsbedden achter fn de tuin in de rivier
zouden vallen. Je had het gevoel, of ze
veiligheidshalve ergens aan vastgemaakt
moesten worden. Vastgehaakt aan de weg
er achter, of aan de beuk gebonden, die
door niets, tenzij men hem omhakte, van
7.ijn plaats gehaald kon worden. Een dik
ke haag zwarte bessestruiken, wit vinger
hoedskruid. rode klimrozen en reusach
tige, overjarige klaprozen hielpen de
tuin enigszins beschermen tegen een
overval van de snelstromende rivier bene
den; terwijl verschillende waterplanten
en groepjes varens hielpen, om deze af
sluitende haag te verstevigen. Toch bleef
altijd het gevoel, dat er eens een dag
zou komen waarop de moestuin en het
hoefijzervormige rozenperk aan de rand
van het grasveld, zachtjes ir>. de Spray
zouden glijden.
Het deed moeders ordelijke ziel enigs
zins pijn en kwetste haar blik de bonte
dooreenmengeling van bloemen en groen
te achter de laurierhaag te zien. Kwa
men zij daar bij toeval? Of was Ablnadab
een artiest? Anjelieren en asperges groei
den er naast elkaar; lathyrus zond zijn
tastende ranken tussen hoog opschieten
de artisjokken. Vuurrode klaprozen pronk
ten In het bed met aardappelen; een gou
den brem stond schouder aan schouder
met een aalbegsenstruik; en een zachte
geurende sering stond vlak bij de kruisbes
sen. En terwijl deze lieflijke wanorde
moeder® zin voor netheid onaangenaam
aandeed, genoot vader er van. Terwijl zij
het bed met worteltjes wiedde, om de
arme, overwerkte Abinadab te helpen,
liet hij, vader, zijn ogen te gast gaan
over de caleidoscoop op schitterende
kleuren. Terwijl zij de lathvrus opbond, of
een stokje zette bij de dahlia trok hij
een tak rode klimrozen over een hazelaar.
„Jij mag je grasveld en de bloembedden
onder de ramen keurig in orde hebben,
lieve, placht hij zachtjes tegen te stribbe
len, als zij protesteerde, maar laat me deze
wildernis van schoonheid,om mijn ziel rust
te geven en zij verbaasde zich over de
rommelige smaak van sommige mensen.
Het huiS1 zelf was veel te groot voor
ons, en moeder maakte hier minstens
eenmaal per week een opmerking over
juist alsof wij allemaal konden op
zwellen tot tweemaal onze omvang, ten
einde het te vullen. Overgrootvader had
een groot fortuin verdiend in de katoen
spinnerij en was de eerste sheriff van het
district geweest. Zijn wapenschild, een
korhoen op een weefspoel, versierde de
decoratieve smeedijzeren trapleuningen
Waarom een korhoen, heb ik nooit
begrepen. Tenzij het bedoeld was om het
feit uit te beelden, dat voorspoedige
katoenspinners zich konden veroorloven,
korhoenders te eten.
De salon was moeders speciale ver
driet en die was groot. Het was over
grootvaders feestzaal geweest, en hij mat
veertien bij elf meter. Twee grote witte
pilaren steunden het ene eind van de
kamer en de drie vensters boden uit
zicht op het grasveld en de rivier.
Het schilderwerk op kroonlijst en friezen
en eiken deuren was Grieks. Het vertrek
was beslist moeilijk te verwarmen en
wij meisjes verlangden vaak in stilte
naar thee In de gezéllige zitkamer bo
ven; maar moeder z'ei neen, een salpn was
de juiste kamer 's middags, wanneer
er bezoek kon komen en als mevrouw
Pratt binnen zou vallen. _en geen vuur
vinden, zou zij het zichzelf nooit kunnen
vergeven. En als wij in een huis moesten
wonen, dat veel te groot voor ons was.
en waarvan het behoorlijk onderhoud
boven onze middelen ging, was het'niét
haar schuld. Niets behalve een aardbeving
zou haar echter hebben doen verhuizen.
Vader was de oudste geweest van vier
zoons-, en toen hij het Tuinhuis van zijn
vader erfde, was het fortuin, dat het ver
gezelde, niet groot. Maar hij was met
grote genegenheid aan het oude huis ge
hecht; en moeder kon praten, smeken,
dreigen, maar zij wist, dat niets hem zou
bewegen, te Scheiden van het huis, waar
St.-Benedictusberg in Vaals, waarheen
telkens ongeveer 15 monniken verhuis
den brachten wat speling, maar in het
verschiet zag men toch voor Ooetérhout
een geheel nieuw ruimer pand, waarvan
de nu voltooide St.-Petruskerk, door een
fraaie gewelfde gang met het klooeter
verbonden, de eerste aanzet i». De oude
St.-Petruskerk, aan vele monniken die
hier hun professie deden, zo dierbaar, -
maar niet minder aan duizenden, leken,
door do heerlijke intimiteit Waarin xii
tijdens hun verblijf als gast op de abdij
jaarlijks komen er ongeveer een kleine
drieduizend gasten God zo dichtbij
voelden, blijft gehandhaafd. De broeders,
die tot heden bijeen kwamen in de kapit
telzaal, zullen er hun officie bidden, maar
op bepaalde feestdagen zal de abt er on
getwijfeld nog pontificeren. Ook deze
kerk, met de smalle raampjes boven de
architraven en de prachtige smeedijzeren
kroon, die bij plechtigheden een heerlijk
diffuus licht verspreidt, werd ontworpen
door Dom Bellot O.S.B.
De nieuwe kerk i* van weidser allure
en ademt een geheel atld«r karakter,
maar draagt biJ. aaf. mOderne Stijl toch
een bepaald traditioneel element, dat
sterk tot uiting komt in de flauw gesplit
ste bogen, welke aan de vroeg-Gothische
bouwkunst herinneren. Verrukkelijk is
het. hjocnspei dec gewelven, die in het
schip 12 meter en in de toren 16 meter
noog reiken. Een speels accent heeft het
gewelf in het koor door het nonnenkapje
boven het roosvenster, dat door het ge
welf is heengetrokken. De lichte kleur
van de steen schept overal eén milde
toon. De langgerekte lijn van de 56 meter
diepe en 10 meter brede kerk wordt mooi
gebroken door een gemetselde afschei
ding tussen het 20 meter koor en de
ruimte voor de leken,
Ook in deze kerk hangt een grote
smeedijzeren kroon voor het altaar, welke
ontworpen werd door Dom Rahden O.S.B
aan wiens artistiek talent de schoonheid
van dit Godshuis voor een belangrijk deel
te danken is. Hij was het ook, die in de
heer Sluymer te Enschede, wiens restau
ratie van de oude kerk in Betnme] en
ontwerpen van een tiental kerken zeer
bewonderd werden, een geschikt aichi;ect
vond. Het ging immers om een bouwheer,
die niet in oude vormen verstard was
geraakt, maar anderszins toch genoeg
eerbied voor oude overgeleverde en als
goed erkende figuren bezat.
De Utrechtse edelsmid Jan Noyons
maakte het prachtige zes-hoekige taber
nakel en de kandelaars op het hoofdaltaar
en zorgde tevens voor afgietsels van een
drietal oud-middeleeuwse corpora voor
onkaIe„^r"lsbeelden- Het H. Kruisaltaar
cr£ met een door Do*» Fran
cos Mes O.S.B. op hout geschilderd beeld.
MarfL merkwaardigheid bevat hst St.-
Martinusaitaar, waarvan de tombe hl.
h deel bestaat uit turfsteen» dié be
hoorde tot de fundamenten van dë St.-
T'aulusabdij aan de Lange Nieuwitrtat- ïn
Utrecht, het eerste klooster der Benedic
tijnen in Noord-Nederland. Bij'de ver
bouwing van het rechtbankgehotlW, dat
op deze plaats staat, is deze steen te
voorschijn gekomen en welwillend san
Oosterhout afgestaan.
Ook naar buiten draagt de nieuwe kerk
het stempelvan eenvoud als kenmerk
van het ware schone. Zodra men de
smalle weg naar de abdij is afgewandeld,
wordt men aanstonds door het bouwwerk
getroffen met ais dominant een vierkante
toren, zoals ook de vroeg-middeleeuwse
abdijen kenden, waarop een klein gouden
kruis op een bol schittert.
hij geboren
was; en geen vreemde zou
daar zijn plaats innemen. Hij was zoöloog,
,e"..er' dromer, een heel zacht en ge*
ZEEPOST
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet
zijn bezorgd, staan achter de naam van
het schip vermeld.
duldig man, maar er waren gelegenheden, Arsent!--. m r>
waarop hij onverzettelijk kon zijn en hij juli». Australië: '171.3'.' „Johan v« Olden!
barnevelt" (11 juli), via Engeland (14 ju-
h), Brazilië; s.s. „Amsteiland" (11 juli),
Canada: s.s. „Groote Beer" (10 juli), s.s.
„Annik" (14 juli), Chili, via New York
(11 juli), Indonesië: ms. „Willem Huys"
(10 juli, Ned. Antillen: ms. „Poseidom"
(9 juli), Ned. Nw. Guinea: ms. „Willem
Ruys" (10 juli), Nieuw Zeeland: via En
geland (14 juli), Suriname: m.s. „Sten
tor" (11 juli). Unie van Z. Afrika en
Z.W. Afrika: ms. .Arundel Castle" (14
juli).
Inlichtingen betreffende de verzèn-
dlngsdata van postpakketten geven de
postkantoren.
was van plan zijn dagen te eindigen
in het Tuinhuis. Zonder protest
f>af hij zijn gehele inkomen aan
moeder, om het te beheren. Zij was
verstandiger dan hij, gaf hij toe, en hij
stemde grif in met haar beweringen,
dat hij de. waarde van het geld niet ken
de. Er waren tijden, dat hij zonder een
stuiver in zijn zak liep, moest er nieuw
grint op de tuinpaden komen, dan
werd moeder voorzichtig gepolst door
Abinadab. Waren zaaiplanten het voor
werp van zijn verlangen, dan gaf zij
het aantal asters of leeuwebekjes op,
dat gekocht moest worden.
iWoidt vervolgd),