Tien passagiers van ontvoerde
vliegtuig gaan naar huis
AMSTERDAM HERDACHT REMBRANDT
Ontwapeningsvoorstellen naar
subcommissie verwezen
EEN MEKKA VOOR GLAZENIERS
In Darmstadt wordt oude kunst
nieuw leven „ingeblazen"
DEBRQLII1E
Kinderverlamming
vooral in Limburg
Luchtvaartoverleg
met Amerika
Nehroe ontving twee eredoctoraten
in Hamburg
Koningin inde Westerkerk
Prijs voor Maurits
Dekker
Voorzichtige lof van Lodge over
Sovjet-aanbod
Stakingen kostten
140.000 arbeidsdagen
Toediening Tonsuur in
bisdommen Haarlem en
Rotterdam
Grotewohl c.s. in
Moskou
Koning van Irak
bezoekt Engeland
ei 0o' voor „losse wereldfederatie''
.Weerstand tegen protes
tantse achteruitgang
Rembrandt-herdenking
in Moskou
Gaat ook in Nederland de waardering voor het antieke
glas herleven?
Diep haalt de meer dan zestigjarige meesterknecht adem. Dan zet
hij, met een bijna elegante handbeweging, de zware lange buis met
aan het eind de vurige bol van gloeiend glas 18 kilo! aan zijn
mond en blaast. De taaie, schier compacte massa dijt uit, groeit als
het ware naar alle kanten en steeds duidelijker tekent zich de voim
van een cilinder af. Hij blaast geen fles of vaas, de meesterknecht
van Mittinger Co in Darmstadt, maar een plaat van antiek glas.
dat eerlang door een glazenier gebruikt zal worden vooi een statig
kerkraam, dal in een keur van kleuren sfeer en religieuze ontroering
zal brengen in een tempel Gods.
(Van onze speciale verslaggever)
„DOORBRAAK" BIJ BELG.
SOCIALISTEN
Kath. werkgemeenschap gesticht
PRINS BERNHARD IN
LONDEN
vet wormpjes ,fgirJii%nk
Nederlandse wensen vrijwel
afgewezen
„Hij leerde ons wat mensenliefde is"
Zuiverder belijden en zo moge
lijk eenheid in de politiek
PINSDAG 17 JTJLI I95C -
PAGINA 3
Hier in de Darmstadt, bevinden we ons
in de tempel van een glasmagiër. De
meesterknecht kent vele. maar lang niet
alle geheimen van Herr Mittinger, de telg
van een oude glasblazerfamilie, die zijn
kunst nog leerde bij de oude glasblazers
van Bohemen en Beieren wier Hütten
diep verborgen stonden in dichte bossen.
Mittinger vluchtte van achter het IJze
ren Gordijn en met hem enkele andere
vakgenoten en medekunstenaars. Na
lange omzwervingen kwamen ze in Darm
stadt terecht en daar werd in een oude
kaz'erne een nieuwe „Hütten" opgericht.
Uit andere delen van Oost Europa kwa
men rekruten zodat thans met ongeveer
tachtig man in drie ploegen dag en nacht
gewerkt kan .worden, om aan de steeds
groter wordende vraag naar antiek en
eerste klas gekleurd glas te voldoen. De
eigenlijke glasblazerij en de grote zolders
vnS,roP duizenden vierkantte meters ëe~
kieurd glas in praktische rekken staan
kmyfu6", en een monsterkamer een
van K-o- uit duizenden schakering
ze ziin ™,T°*?d tot Napolitaans J»®1'
zich hev-nui gebouw waarin dit
Maar er. door de oorlog geapaan_
werd een modern kantoor ?an
gebouwd en daarin klopt het commerciële
wn J3", dit bi3zondere bedrijf dat ge
kleurd glas naar alle delen van de we
reld levert, ook naar Nederland daar
het afzetgebied hoopt te henoveretn dat
het er omstreeks het begin
bezat.
Een glazenierscentrum.
Hier in dit moderne kantoor, op de voor
gevel waarvan de Rotterdammers kunste
naar Douis van Roode een fraai glasmo
zaïek zal aanbrengen en waarna andere
kunstenaars gebrandschilderde ramen zul
len verzorgen, groeit onder leiding van
Herr Heinemann een waar Mekka voor
glazeniers. Terwijl Herr Mittinger in zijn
laboratorium werkt en de chemische for
mules samenstelt, volgens welke de
grondstoffen voor het antiek glas en het
glasmozaïek gemengd zullen worden, is
Herr Heinemann bezig met de org -
tie van een 8lazeniers';®HenlnHij wiI een
in Europa belooft te (en^ waar voor_
KbeSaars van de kerkelijke kunst
het bijzonder de kunstenaars van
h"t gias een waar Mekka zullen vinden,
waarin ze zich ten aanzien van alle as
pecten van hun kunst zullen kunnen oriën
teren, van de materiële waarlijk
niet de minste tot de geestelijk, his
torische en culturele en waar ze t.z.t.
ook van gedachten kunnen wisselen met
vakgenoten en kunstbroeders.
Men beschikt in Darmstadt reeds over
een grote collectie lantaarnplaatjes van
oude en nieuwe gebrandschilderde kerk-
Uiteraard wat de laatste betreft
van die, waarvoor het glas ge-
verd Werd.
,iJn de Projectiekamer konden we praoh-
tte reprodukties bewonderen van de ra-
®n, door Charles Eyck in de Sint-Mar-
"fukerk te Venlo vervaardigd, die nu
f?eds een bezienswaardigheid voor toeris-
j 1 zijn, ramen van de Domkerk te Aken,
dom van Keulen, de Marienkirche te
j-'Ubeck, het Bevrijdingsraam te Gouda
'6veneens van Charles Eyck) en vele
andere bedehuizen en religieuze institu
ten in Nederland en Duitsland. De Ne
derlandse glazeniers, zo hoorden we, gaan
In navolging van de Partij van de Ar
beid heeft thans de Belgische Socialis
tische Partij een Werkgemeenschap voor
Christenen opgericht. In een communi
qué van het partijbestuur heet het dat
„na zeer moeizame doch vruchtbare be
sprekingen de voorlopige comité's van
drie werkgemeenschappen werden ge
vormd." Deze worden als volgt omschre
ven: een werkgemeenschap van Chris
tenen, een pluralistische werkgemeen
schap of doorbraakgroep van een open
socialisme, en een sociaal-Democratisch
en Christen-Democratisch Ontmoetings-
en Toenaderingscentrum.
In een toelichting deelt het. partijbe
stuur mede dat „men dus socialist kan
ZlJn van uit verschillende levensbeschou-
yjigen, die alle recht hebben op eerbied
verdraagzaamheid," aldus meldt het
vile K H' Prins Dernhard is maandag per
particul? te Uonden aangekomen voor een
ler bezoek van vier dagen.
np St Liduinakerk te Schiedam
wordt momenteel verrijkt met tien
grote nieuwe ramen. Twee glaze
niers' de gebroeders Henderickx.
die er een bijzondere orestatie mee
opleverd hebben, zijn bezig met de
laatste hand aan de ramen te leg
gen Reeds werd het eerste vijftal
geplaatst. Thans is het de beurt
aan het volgende vijftal. De ramen
vormen als geheel een treffende
verheerlijking van Sint-Liedewij,
wier verering ook buiten ons land
steeds meer toeneemt. Als bede-
va3r^ord tot meer eer on
glorie van de heilige is de St.-
Liduinakerk hef grote centrum de-
zer verering. De nieuwe, ramen
zullen een belangrp1-- aanwinst
voor het St.-Liduinaheiligdom
vormen. Het zal de vele vereer-
9®r,?..en, vereersters van Sint-Lie-
t "eduldige lijderes. onge-
twijield interesseren op welke
wijze een kunstwerk als dat der
tien St.-Liduinaramen tot stand
komt. Uiteraard is het voornaam
ste materiaal gebrandschilderd
glas. Een speciale verslaggever
bracht een bezoek aan Darmstadt,
waar zich de .Glashütte" bevindt,
die het zeer speciale glas geleverd
heeft en waar de kunst van het ge
brandschilderde glas volgens oude
tradities en met grote artistieke
begaafdheid beoefend wordt. Van
zijn ervaringen vindt, men hierne-
ven een belangwekkend'relaas.
De meester-glasblazer in de
Glashütte van Darmstadt. Hij
is tweeenzestig en kent het vak
als geen ander
zich steeds meer interesseren voor het
pionierswerk, dat teDarmstadt verricht
wordt. Bij een gezamenlijk bezoek reali
seerden ze zich, welke resultaten ze kun
nen bereiken met gas, bu weks vervaar
diging vakmanschap en arHstt
verbreidt zich de faam
van Darmstadt en zijn unieke glasblaze
rij, die de glazenierskunst nieuw leven
wil inblazen.
Deze kunst kwam na een bloeiende pe
riode in vorige eeuwen in onze tijd nog
al in het gedrang. De moderne bouwkunde
prefereerde egaal glas en het gebrand
schilderde raam raakte op de achtergrond.
Heden ten dage breekt het zich echter
weer baan, ook in de profane bouwkunst.
Wat de religieuze betreft, daar heeft het
reeds belangrijke vorderingen gemaakt,
waaraan het kunnen der glazeniers ge
paard ging. Dit werd o.a. bewezen door
een kleine tentoonstelling, welke te Rome
werd gehouden en waarop een aantal
voorbeelden van moderne, religieuze gla
zenierskunst te bewonderen viel De ex-
positie werd georganiseerd door de UCAI
(Union Cattolica Artisti Italiani) en de
„Osservatore Romano" liet zich in lo
vende bewoordingen uit over deze de
monstratie van het kunnen der Italiaan
se glazeniers, die een moderne visie ba
seerden op de „antiehe tradizioni della
vetrata policroma d'arte".
Teneinde op de oude tradities te kun
nen aansluiten, legt de Glashütte
van Mittinger en Co zich in het bij
zonder toe op het vervaardigen van het
antiek glas. Dit berust op een procédé
door Mittinger herontdekt, nadat hij in
staat was geweest, in 1934 door een toe
vallige omstandigheid ontdekt, oud glas
raam te bestuderen en de samenstel
ling van het prachtige glas er van te
ontleden. Bij een restauratie van de Ma
rienkirche te Danzig trof men in een
muur een weggemetseld raam, dat uit
glas was samengesteld, welks schoon
heid de deskundigen uitermate trof. Dit
glas vertoonde geen regelmatige struc
tuur. maar soms heel grote, onregelma
tige 'blazen, slierten en kringen. Het bleek
een bijzondere werking te hebben, wan
neer het in lood gevat werd. Men stond
aanvankelijk voor een raadsel. Niemand
kon het aanmaken. Het lukte de vakman
en kunstenaar Mittinger.
Bij een bezoek aan de Glashütte te
Darmstadt ze ligt in een nieuwe, nuch
tere, breed uitgebouwde industriewijk
weet men eigenlijk niet, waar men zich
het meest over moet verbazen. Over het
laboratorium, waarin de vakman zich in
formules verdiept, vermengingen op-
opstelt, de doseringen van kleur tot
goud en zilver toe, uiteraard in uiterst
kleine hoeveelheden vaststlt en
de artistieke waarde van een stuk ge
kleurd glas in lange berekeningen be
paalt
Maar in de eigenlijke glasblazerij wordt
het oog geboeid, nog meer dan de her
senen. Daar zwaaien de gloeiende glas-
ballen door de lucht. Als vallende ster
ren tekenen ze zich tegen de donkere
achtergrond af. Ze komen uit laaiende
ovens met tot duizend graden Celsius
toe verhit glas en worden door sterke
armen in draf naar de apparatuur gedra
gen, waarmede de gloeiende bal wordt
uitgedijd. Links van ons staat een ar
beider ffl.et een grote ijzeren schaar
klaar. Hij knipt het uiteinde van de tot
een cylinder geworden bol van kobalt
blauw door, met stevige grepen. Een dof
fe knal, de lucht dringt naar binnen. Dan
gaat de cylinder naar de wals om een gla
zen plaat te worden.
Rij aan rij staan de cylinders. Er langs
rennen de mannen, die de bollen gloeiend
glas voor de blazers aandragen. Het sist
aan alle kanten. Voor de ovens bescher
men de arbeiders hun ogen met een pri
mitieve bril, die ze weer snel op hun
blote borst laten vallen, zodra ze het vuur
de rug toekeren. Op enkele tientallen me
ters concentreert zich het moeizame en
veel aandacht vragende werk. De formu
les worden een werkelijkheid, temidden
van heen en weer vliegend vuur. Het
tempo van het werk is precies afgestemd
al lijkt er een grote verwarring te heer
sen. En elke dag komt een produktie
gereed, die duizenden guldens aan waarde
vertegenwoordigt. Er koinen uit deze
ovens platen glas van nauwelijks een
vierkante meter, die honderd gulden kos
ten.
Hier in Darmstadt werd ook het glas
geblazen, dat door de glazeniers, de ge
broeders André en Frits Henderickx,
werd gebruikt voor de tien grote gebrand
schilderde ramen, welke Sint-Liduina
ter ere in de Frankelandsekerk te Schie
dam, het nationale St.-Liduinaheilig'
dom, worden aangebracht.
U bent er
zó af met
Tien van de negentien Hongaren, wier
vliegtuig vrijdag naar W. Duitsland
werd „ontvoerd", hebben gisteren aan
een Hongaarse regeringsvertegenwoordi
ger verklaard weer naar Hongarije terug
te willen. Bijna aue anderen, aan wie men
reeds asiel heeft beloofd, weigerden met
de vertegenwoordiger. Gati, te spreken.
'IjEppr
Enkelen van degenen, die verkozen te
blijven, hebben namen en adressen van
familieleden in Hongarije aan Gati gege
ven, die beloofde hen te zullen verwitti
gen. Later vertelde Gati aan een corres
pondent van Reuter, dat hij met Boeda
pest had getelefoneerd, en dat de familie
leden op de hoogte zouden worden ge
bracht. Gati zei te hopen, dat de niet-
ernstige gewonden van de andere groep
per trein of auto onmiddellijk naar Hon
garije terug kunnen keren.
Twaalf van de negentien passagiers be
vinden zich nog in een ziekenhuis. Twee
van hen zijn ernstig, maar niet levens
gevaarlijk gewond. Gati had maandag
een onderhoud met Jozef Jakaby, een van
de zeven uit het complot, dat het vlieg
tuig tot landen dwong. Jakaby had zon
dagnacht een beroep gedaan op de Hon
gaarse autoriteiten om zijn vrouw, een
overtuigd communiste, en kind naar het
Westen te laten overkomen, indien zij
dat wenst. Gati zou het verzoek doorge
ven.
De Hongaarse regeringsvertegenwoor
diger zei voorts, dat hij hoopte een Duitse
firma te vinden, die het vernielde inte
rieur van het vliegtuig zou kunnen her
stellen. Waarschijnlijk zal men een be
manning uit Hongarije sturen, die het
vliegtuig naar Hongarije terug zal vlie
gen. De Hongaren, die in West-Duitsland
De bol gloeiend glas wordt, met wa
ter afgekoeld, tot een cilinder
geblazen.
willen blijven zullen waarschijnlijk zeer
binnenkort naar het vluchtelingenkamp
Valka bij Neurenberg worden over.
gebracht.
De ontwapeningscommissie van de Ver
enigde Naties heeft gisteren haar zittint
besloten met een resolutie, waarin een be
roep wordt gedaan op de vijf leden tellen
de subcommissie om een nieuwe poging t*
doen om tot overeenstemming inzake d»
nntwaoening te komen.
De Russische onderminister van buiten
landse zaken. Andrei Gromyko stemde te
gen de dnor Peru ingediende resolutie, om
dat zij. zo beweerde Gromyko, geen reke
oing hield met de Russisehe ontwerp-reso
lutie van 3 juli 11- waarin er op aangedron
gen werd af te zien van dreigen met at
gebruik van geweld en van het gebruik
van 'atoomwapens.
De ondanks deze tegenstand aange
nomen resolutie verwijst de voor
stellen, die de afgelopen veertien da
gen bij de commissie zijn ingediend
naar de subcommissie Engeland. Frankrijk
de Verenigde Staten, de Soviet-Unie en
Canada maken deel uit van deze subrom
missie, die dit iaar in Londen vergader-
heeft. Tot nu toe heeft zij nog geen over
eenstemming over een alomvattend ontwa
peningsplan bereikt.
De resolutie van Peru was Ingedteno
tn de hoop. dat tijdens de verdere bespre
kingen in de besloten bijeenkomsten var
de sub-commissie de verschillende stand
ounten van Oost en West nader tot elkaar
gebracht kunnen worden.
Eerder op de dag had de Amerikaans'
nermanente gedelegeerde bii de Verenigd*
Naties. Henri Cabot Lodge, in de ontwape
ningseommissie verklaard, dat als het be
stuit van de Sovjet" Unie om zijn strijd
krachten te benerken inderdaad is wat h-
f-SK-. fo tot herpidhrid van de Sov
iets om de Westelijke voorstellen over de
maximum-sterkte van de strijdkrachten te
aanvaarden), ,.dit goed nieuws Is".
Andrei Gromyko heeft immers, zoals ge
meld- donderdag jl. verklaard, dat zijn re
gering de voorgestelde maximum-sterkte
van twee en een half miljoen man voor de
Sovjet-Unie en voor de Verenigde Staten
en die van 750 000 man voor Engeland en
Frankrijk zou willen aanvaarden als een
eerste stap naar gecontroleerde ontwape
ning.
Lodge zei: „Toch moeten we bedenken,
dat de Sovjet-Unie een effectieve Interna
tionale controle met de modernste midde
len. waaronder een of andere vorm van
controle uit de lucht tot nu toe nog niet
heeft aangenomen. Daarom kunnen we nog
niet zeggen of de nieuwe Russische verkla
ring een flinke stap in de richting van ont
wapening betekent, of dat het louter een
holle frase is".
Lodge beloofde, dat de Verenigde Sta
ten nooit atoomwapens of gewone wa
pens zouden gebruiker anders dan voor
het afslaan van een aanval.
In de eerste week van juli deden zich in
Nederland 62 gevallen van kinderverlam
ming voor en wel 28 in Limburg, 12 in
Zuid-Holland, 10 in Gelderland, 4 in
Overijssel, 2 in Noord-Brabant en 1 in
Friesland, Drenthe, Utrecht en Noord-
Holland. De meeste gevallen in één ge
meente werden geconstateerd in Maas
tricht, nl. 5.
Volgens opgave van het C. B. S. be
droeg het aantal voorgekomen geschil
len op de Nederlandse arbeidsmarkt in
juni j.l. 29 tegen 15 in mei 1956 en 9 in
juni 1955. Het gemiddelde aantal werkne
mers betrokken bij alle voorgekomen ge
schillen bedroeg in juni j.l. 12.715 tegen
15.185 in mei 1956 en 1194 in juni 1955
Het aantal verloren arbeidsdagen, be
droeg in juni j.l. 63.971 tegen 47.866 in mei
1956 en 13.243 in juni 1955. In mei 1956
ging bovendien .door een proteststa
king onder Ambonezen ongeveer 6000 ar
beidsdagen verloren.
Het aantal verloren arbeidsdagen be
droeg voor de eerste 6 maanden van dit
jaar resp. 10.089, 9.483, 10.362, 1.478, 47.866
en 63.971.
Z. H. Exc. mgr. M. A. Jansen, bisschop
van Rotterdam heeft in de Kapel van het
Philosophicum te Warmond de Kruin
schering toegediend aan de volgende Eer
waarde Heren:
Voor het Bisdom Haarlem.
C. A. M. Backx, P. J^ Berben, P. Th. V. M.
Bosma, S M. Braakman, J. S. M Distel
brink A, N. J Doodeman, J. N. Duin, J.
H van Duin, M. J. de Groot, J. H. J. Hei-
kêns, P. J. Hink. F. X. I. Koot. J. W M.
Levelt. A. J. Leijen, G. H. W. Mols. H. C.
M Peet. H C. E. Schaapherder, J. Swart,
S C. Tol IJ. C. Tuijn. G. A. A. Velze-
boer, M. J. Versteeg en A. v.d. Werf.
Voor het Bisdom Rotterdam:
A J M. Beenakker, L. F. Bergenhene-
gouwen, K. J. Boeker, J. A. A Breukel,
A A Claassen, A. H. Ch. van Eijk, J. M.
J. Groeneveld. A. J. W. Groenewegen, A.
W C Heiister, H. v.d. Hondel, J. G. M.
v. Kan, Th. H J van Kester. A. D. B.
Kortmann, P. J. M. Lansbergen H M.
Litjens K. M. v.d. Made. H. P. Meyer,
A. H. F. Planken, W. G. M. Waardijk en
J. B. M Wemer.
Otto Grotewohl, de minister-president
van Oost-Duitsland, is gisteren in gezel
schap van de leider van de Oostduitse
communistische eenheidspartij, Walter
Ulbricht, de Oostduitse minister van bui
tenlandse zaken, Lothar Bolz, en andere
hoge ambtenaren in Moskou aangeke-
men. De delegatie bestaat uit 8 man. Zij
werd bij aankomst te Moskou begroet
door Boelganin, Kroesjtsjef. de Russische
minister van buitenlandse zaken Sjepilof
en de ambassadeurs van enkele commu
nistische landen.
Men verwacht, dat er in Moskou be
sprekingen gevoerd zullen worden over
de economische betrekkingen tussen bei
de landen en dat de Oostduitse delegatie
op de hoogte gebracht zal worden van
de laatste Sovjetrussische opvattingen
over Duitsland en over de pogingen tot
een mogelijke samenwerking met de
Westduitse sociaal-democraten.
Sovjet-autoriteiten hebben herhaalde
lijk verklaard, dat Duitsland slechts her
enigd kan worden ajs gevolg van een
rechtstreeks contact tussen Oost- en
Westduitsers,
(Van onze Haagse redacteur)
Zoals men weet, zouden vandaag in
Washington de AmerikaansNederland
se luchtvaartbesprekingen, welke op ver
zoek van Amerika een week waren uit
gesteld. worden hervat. Thans is er ech
ter opnieuw een kink in de kabel geko
men en ditmaal is er van Nederlandse
kant om respijt gevraagd, omdat men
graag wat meer tijd wil wijden aan het
bestuderen van de nota- waarmee het
Amerikaanse ministerie van buitenland
se zaken verleden week op de Nederland-
kis chtnota heeft geantwoord.
Een woordvoerder van het ministerie
van Verkeer en Waterstaat deelde ons
hedenmorgen mede, dat de Nederlandse
regering diep teleurgesteld is over de on
bevredigende inhoud van de Amerikaan
se antwoordnota, die vrijdag in Den Haag
werd ontvangen. De Nederlandse delega
tie zal zich met spoed intern beraden over
de nieuwe situatie.
Hoewel men ons niet kon mededelen,
wat de Amerikaanss nota behelsde, mag
men uit de houding van de Nederlandse
•«gering wel afleiden, dat daarin op zijn
minst te weinig wordt tegemoet gekomen
aan het Nederlandse verlangen om lucht
lijnen te openen op Houston en Los An
geles.
Het mag, zo vernamen wij, waarschijn
lijk worden geacht, dat onze delegatie
binnen tien dagen zal beslissen, welke
stappen zij zal ondernemen om alsnog ge
hoor te vinden voor de Nederlandse wen
sen.
Koning Feisal van Irak is gisteren aan
boord van de Britse torpedobootjager
„Defender" uit België te Dover aangeko
men voor een officieel bezoek van drie
dagen aan Engeland.
Met een speciale trein reed de vorst
naar Londen, waar hij werd verwelkomd
door koningin Elizabeth, de hertog van
Edinburgh, de koningin-moeder, prinses
Margaret en de hertogin van Kent. Ook
premier Eden en andere leden van de re
gering waren op het station aanwezig.
Koning Feisa] wordt vergezeld door
zijn oom. kroonprins Abdoel Illah.
Aan het einde van het
dagen van premier NehrJ» van dne
Duitsland is gisteren een com aa" West
gegeven, waarin Nel,roe e*wTiQUé uit'
Adenauer verklaren dat
nastreven: „de handhaving en bevordering
van de vrede
Ook zjjn zij het er over eens. dat „iet-
Inmenging in de aangelegenheden van an.
dere landen de basis vormt voor vriend
schappelijke en vreedzame samenwerking
tussen de volkeren.
In het communique wordt voorts gezeKa
dat Nehroe zijn sympathie heeft betuigd
voor de wens van het Duitse vol dat de
eenheid van het land op vreedzame wtfze
wordt hersteld.
Gisteren kreeg Nehroe van,de,AU";v'®rsi_"
teit van Hamburg twee ere-doctoraten
een in de juridische en een in de medische
faculteit voor zijn streven om de levens
omstandigheden van het volk van India
verbeteren en voor zijn ijveren voor inter
nationaal begrip.
Bij die gelegenheid deed de Indiase
premier een beroep op alle landen om in
tionale ethische code" te aanvaarden ter
verwezenlijking van het denkbeeld van
,.één wereld".
Er zou volgens Nehroe een ..losse fe
deratie van de gehele wereld" moeten
worden gevormd, waarin elk land kan
werken zonder zich te mengen in de aan
gelegenheden van een ander.
De basis van genoemde internationale
code zou moeten worden gevormd door de
"ijf beginselen, waarop de Indiase politiek
reeds berust: erkenning van onafhanke
lijkheid en soevereiniteit, non-agressie.
"Iet-inmenging in de binnenlandse aange-
eeenheden van andere landen, wederzijdse
eerbied en vreedzaam naast elkaar bestaan
^anvaarding van deze code zal de gehele
ereid ten goede komen, zo verklaarde de
Premier.
Neht-1 Handvest van de V.N. noemde
acH„i*t-een .'Uitstekend charter", „maar de
in V^n de V-N- is er niet altijd mee
llp il mmins geweest".
hoSi„ias? Premier drong tenslotte aan
van bet kolonialisme, de
rassenscheiding en de koude oorlog.
r- „t, Vandaag vertrekt hij naar Parijs voor
hun buitenlandse politiek een „interna- besprekingen met zjjn ambtgenoot Mollet.
H.M. Koningin Juliana bezocht maan
dagmiddag de Westerkerk te Amster
dam, waar een plechtigheid plaats vond
ter herdenking van het feit, dat op 16
juli 1606 Rembrandt werd geboren. Op
deze foto ziet men H.M. 'de Koningin
(midden) en mr. A. d'Ailly, burgemees
ter van Amsterdam en voorzitter van het
organiserende „Comité Rembrandt-her-
denking Amsterdam 1956".
Het was een ontroerend ogenblik toen
in de Westerkerk te Amsterdam gister
middag de Oostenrijkse schilder de kathe
der betrad. Wat aarzelend en onwennig
sprak hjj tot het talrijke publiek, waar
onder zich H. M. de Koningin bevond. Hjj
begon in het Engels om even later met
een verontschuldigend gebaar in zijn moe
dertaal voort te gaan. Maar wat hjj zei,
behoorde tot het meest diepgevoelde dat
op deze Amsterdamse Rembrandtherden-
king werd gezegd. ..Rembrandt", zo zei
Kokosehka, „heeft ons geleerd wat men
senliefde is. In onze tijd waarin de mens
zichzelf niet meer durft te kennen en voor
zichzelf een vreemde is geworden, is dit
Rembrandt's onvergankelijke boodschap".
De plechtige bijeenkomst in de met wit
te bloemen en tapijten versierde Wester-
kerk.werd geopend met klokgelui terwijl
H. M. de Koningin met haar gevolg bin
nentrad. begeleid door de burgemeester
van Amsterdam mr. A. J. d' Ailly, die
vervolgens het openingswoord sprak Prof
j va" ReSteren Altena hield hierna
de herdenkingsrede. „Amsterdam", zo zei
de hoogleraar, ..heeft van Rembrandt een
stigma ontvangen en is zo door hem ge
tekend dat de schild-er en de Amstelstad
onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.
Als het meest specifieke van Rembrandt,
die spr. in de verschillende fasen van zijn
leven met Michelangelo vergeleek, noem
de prof. Van Regteren het feit dat hij
de onderlinge verhouding van kleur en
toon heeft vastgelegd. Hiermee heeft hij
tegenover het oude schoonheidsideaal een
eigen maatstaf gevonden. Het is dit mid
del dat zijn grootheid bepaalt.
Prachtig klonk de zang van de alt Aafje
Heynis door de kerkruimte in de drie
liederen van B. v. d. Sigtenhorst Meyer
op tekst van Jan Luykcn. Het was daarna
dat Oskar Kokosehka lichtelijk ontroerd
zijn liefde voor Rembrandt namens de
schilders van heel de wereld kwam be
lijden. „Er is de laatste 300 jaar geen
schilder in Europa geweest die niet de
invloed van Rembrandt heeft gevoeld",
zei Kokosehka, die verklaarde dat hij al
tijd van Rembrandt heeft gehouden zonder
hem ooit te hebben doorgrond.
Als laatste spreker trad prof. Char
les Roelofs op. die uit naam van de Ne
derlandse schilders het woord voerde. Als
stramien voor zijn betoog had de spreker
het „Onze Vader" gekozen.
Een zeer boeiend slot had daarna de
bijeenkomst, die wel stijlvol was, maar
niet bepaald uitblinkend door de brillance
en de verstaanbaarheid der redenaars.
Hoe men het klankvolume afstemt op deze
akoestisch moeilijke hoge gewelven be
wees dat sluitstuk, de uitvoering van
„Chorus V" van dr. Anthon van der Horst,
speciaal voor deze gelegenheid gecompo
neerd. Hij had een tekst gekozen van
P. C. Boutens en deze omspeeld met een
muziek die de ernst van de herdenking
onderstreepte. Een fraaie harmoniek werd
bereikt in het samenspel van het massale
koor (de christelijke Oratoriumvereni
ging) de drie trompetten, de vier trom
bones. het slagwerk en het orgel. Uitne
mend waren de overgangen tussen het
aandeel der instrumenten en dat der men
selijke stemmen. Onder leiding van Simon
C. Jansen werd deze uitvoering een bij
zonder slot van een enigszins matte her
denkingsplechtigheid.
Aan de schrijver Maurits Dekker is gis
teren, op zijn zestigste verjaardag, in het
gebouw van de uitgeversmij Bruna te
Utrecht een letterkundige prijs van 750
van de Jan Campertstichting uitgereikt
door de voorzitter mr. A. Mout.
Tevens ontving de jarige van de firma
Bruna het eerste exemplaar Van de her
uitgave van zijn voor zeventien jaar ver
schenen roman „Pius beveelt".
De zestigjarige schrijver werd voorts
nog toegesproken door H. Knap namens
de vereniging van letterkundigen. Diver
se sprekers huldigden Maurits Dekker
ais veelzijdig schrijver.
De bijeenkomst werd bijgewoond door
dr. J, Hulsker als vertegenwoordiger van
de minister van O. K. en W, Gelukwen
sen kwamen binnen van de secretaris
generaal van O., K. en W.. mr. H. J. Rei-
nink, en van de burgemeester van Am
sterdam mr. d'Ailly.
Een aantal Christelijke Historischen en
Anirevolutionairen alsmede enige mo
menteel politiek daklozen, te zeerste ver
ontrust ten opzichte van:
a. een duidelijke en krachtiger begin-
selpolitiek, zowel bij de A.R. Partij al'
bij de C.H. Unie;
b. de ernstige teruggang van het chris
telijk karakter van ons volk;
c. de steeds vérder om zich heen grij
pende teruggang van het protestants
christelijk onderwijs, zowel wat verschra
ling van het wezen van dit onderwijs als
wat het aantal leerlingen betreft;
d. de systematisch doorgevoerde stille
socialisatie en een daarmede in overeen
stemming zijnde toeneming van de macht
van de staat;
e. het verlies van het vertrouwen in
deze partijen door grote gedeelten van
ons volk.
hebben zich verenigd om te trachten
deze protestants-rechtse partijen weer tot
zuiverder belijden en beleven en zo mo
gelijk tot eenheid te brengen. Ten einde
beter inzicht te geven van wat hen be
zielt zijn hun gedachten, nader uitge-
gewerkt, in 26 stellingen geformuleerd.
De ondertekenaars zijn de heren mr.
W. Beernink te Dordrecht, ds. M. de
Goede te Amsterdam, dr. N. J. Hommes
te Rotterdam, mr. J. W. de Jong Schou
wenburg te Amsterdam, dr. P. G. Knib-
be te Leiden, P. van der Nagel te Sassen-
heim, prof dr. J. Prins te Leiden, dr. J. B.
Schmal te Voorburg, mr. W. J. Spanjaard
te Amsterdam, mr. M. A. van Wijngaar
den te Amsterdam.
Rembrandt is maandagavond in Mos
kou herdacht de Nederlandse ambassa
deur, de heer D. J. von Balluseck, schet
ste hem daarbij als „een wijs, tolerant en
onafhankelijk genie, dat zijn eigen vrije
weg koos voor zijn bijdrage aan de men
selijke cultuur".
De heer Von Balluseck sprak tijdens
een herdenkingsplechtigheid in het Huis
der Sovjets", die werd bijgewoond door
vertegenwoordigers van het Russische
ministerie van culturele zaken van het
corps diplomatique en van de academie
der kunsten. De plechtigheid werd om
lijst door een muzikaal programma, waar
aan het staatssymfonie-orkest der Sov
jet-Unie, vooraanstaande solisten en een
balletgroep der Leningradse academie
medewerking verleenden.
De Nederlandse ambassadeur zei in de
met duizend personen, waaronder vele
studenten, bezette kolommenzaal, dat
Rembrandt een kunstenaar is die, zoals
Shakespeare, aan de wereld behoort en
dat zijn werk voor alle tijden en alle
volken is. „Staande voor zijn werken kun
nen mensen van de verre hoeken der we
reld eikaar beter begrijpen en elkaar er
kennen als menselijke schepselen, die
veel gemeen hebben Wij hopen, dat uw
waardering voor Rembrandts kunst ook
uw vriendschappelijke belangstelling en
gevoelens voor Rembrandts vaderland zal
bevorderen'', zo zei de heer Von Ballu
seck. Hij bracht namens het Nederlandse
volk dank aan het Russische ministerie
van culturele zaken voor de medewerking
die het aan de Nederlandse Rembrandt-
herdenking gegeven heeft door het in
bruikleen afstaan van zes van Rem
brandt schilderijen die aan de Lenin-
gradse Hermitage behoren en waarvan
sommige sedert de dagen van Peter de
Grote en Catharine niet meer in Neder
land geweest waren. Ook sprak de am
bassadeur waardering uit voor de wijze,
waarop de Rembrandttentoonstelling in
het Moskouse Poesjkinmuseum ..met
uiterste toewijding en zorg" is ingericht.
Behalve de ambassadeur spraken de
president der Kunstacademie te Moskou
en de Nederlandse schrijver Theun de
Vries.
