Monetaire situatie in Indonesië
aanhoudend precair
Hogere winsten oliemaatschappijen
in liet eerste halfjaar
Nieuwe obligatielening Bank
Ned. Gemeenten
Drie doden op de wej*
Oprichting „Sunfed" mag niet langer
worden uitgesteld
Kwaad werd niet in de wortel
aangetast
Gemertse studiedagen
Bossche K.A.B.
Tram door trailer uil
rails gelicht
Afhankelijkheid van West-Europa van olie
uit Midden-Oosten
Bouworde"-kampen
hebben nog
werkkrachten nodig
30-jarige pet obligaties tegen parikoers
verdronken
Emissie Renate
Leonhardt had pover
resultaat
Miljoenen-eis bij reders
Stockholm"
van
Antieke kerstgroep
verdwenen
1R4TEHBAG 4 AUGUSTUS 19'6
NDC-Ü
Export naar Nederland
vrij sterk gedaald
MODERNE CHRISTELIJKE
OPVOEDING
Vooruitgang, maar geen
voorspoed
Spanning tussen kosten
en prijzen
Wetenschap der „human
relationseen nieuwe beweging
TAGINA 10
WRANGE VRUCHT VAN
PERFECTIONISME
Monetair evenwicht het
kernpunt
MELKPRODUKTIE IN NOORD
LIMBURG LOOPT
ACHTERUIT
BERISPING VOOR KAPITEIN
VAN „BOSCHFONTEIN"
PLAN VOOR MONORAIL
SPOORWEG BIJ KEULEN
VRAGEN OVER STAATS
DEELNEMING IN K.L.M.
WEER ROZENGEUR TE
LOTTUM
„Koninklijke" muziek in
„De Kraaijenhof"
NIEUWE POLIKLINIEK
ZIEKENHUIS TE
MAASTRICHT
Derde en voorlopiglaatste
bouwfase beëindigd
Te hoge voorraden in de V.S.
DE VERHOGING VAN DE
LOODSGELDTARIEVEN
ZILVEREN FEEST PASTOOR
A. RAS
ARNHEMSE MUZIEKSCHOOL
WORDT CONSERVATORIUM
Oliebelangen in het
M idden-Oosten
Europa's olievoorziening
Vervoer door het Suez-kanaal
Achterstallige contributies
worden nu geheven
Mr. STIKKER VINDT BIJVAL
ITALIAANS LINKS VAK
VERBOND VERWERPT
PARTIJ-CONTROEE
VISUM VOOR SPANJE
GOEDKOPER
SdS- T: ^ns.,:VVrr„tr:Ife,'izk|! wel dat althans de koster
Uit bisshoppelijk museum
te Haarlem
ZWITSERSE SCHOLIEREN OP
IJSSELMEER VERDRONKEN
In tegenstelling tot vorige jaren heeft
de buitenlarldse handel van Indonesië in
1955 een overschot opgeleverd. De
deviezenreserve is toegenomen met rp.
1,015 miljoen aldus het. jaarverslag van de
Bank Indonesia, waaraan wij eerder
reeds het een en ander ontleenden.
Hoewel dit resultaat op zichzelf zeer
bevredigend is, zou het onjuist zijn te
menen, dat deze gunstige ontwikkeling,
die in de tweede helft van 1954 inzette,
duidt op een min of meer permanente
verbetering der positie van de betalings
balans. De structuur van de betalings
balans heeft nl. geen wijziging ondergaan.
De ontvangsten bestaan nog bijna geheel
uit opbrengsten van de export, die weinig
stabiel zijn. Een plotselinge verandering
van de wereldprijzen kan een overschot
op de handelsbalans gemakkelijk in een
tekort doen veranderen.
Wat de invoer betreft, staat Nederland
bovenaan de lijst van importerende lan
den met een bedrag in 1955 van rp. 807,60
miljoen op een totale invoerwaarde uit
Europa van rp. 3.060,97 miljoen. De in
voer uit West-Duitsland, Tsjecho-Slo-
wakije, China en India is toegenomen.
Ondanks een daling in de totale export-
hoeveelheid is de opbrengst gestegen van
rp. 9,759 miljoen in 1954 tot rp. 10,619
miljoen in 1955. Vooral de gunstige
wereldprijzen voor rubber hebben tot dit
resultaat bijgedragen.
Het voornaamste kenmerk van de
export naar Europa was een vrij hevige
vermindering naar Nederland. Daaren
tegen nam de export naar Engeland toe
en werden de Middeneuropese landen,
speciaal Tsjecho-Slowakije en Polen als
afnemers belangrijker. De betekenis van
de Aziatische landen als afzetgebieden
voor Indonesische produkten is iets ver
minderd.
Tijdens de negende wereldconferentie
van de New Education Fellowship, die
te Utrecht wordt gehouden, heeft de be
kende Amerikaanse etnologe dr. Mar
garet Mead in een inleiding over de
veranderde opvoeding in een verande
rende samenleving, in krasse termen
gewezen op de noodzaak van een gron
dige heroriëntatie van ons opvoedings
stelsel. Zij ging hierbij zelfs zover als
haar mening te kennen te geven, dat de
opvoedingsmethoden van de westerse
beschaving reeds honderden jaren ver
ouderd zijn. Dit lijkt ons wel was over
dreven voorgesteld, maar dat de pe
dagogische situatie, waarin de moderne
opvoeder zich geplaatst ziet, dwingt tot
een ingrijpende heroriëntatie van onze
opvoeding, is naar onze mening buiten
kijf.
Was de opvoeding in vroeger tijden
een vrij eenvoudige aangelegenheid
de opvoeder kon volstaan met de jonge
mens in te wijden in de gevestigde tra
dities van eeuwen her in onze tijd,
waarin de tradities onzer voorvaderen
in verregaande staat van ontbinding
verkeren en waarin de jwereld in een
razendsnel tempo verandert, is zij een
zeer moeilijke taak geworden.
De pedagogische situatie van de mo
derne opvoeder wordt door grote on
zekerheid gekenmerkt Wat zijn in onze
tijd de normen, die de omgang van jon
gens en meisjes in het algemeen, van
verloofden in het bijzonder bepalen?
Wat is in het openbaar passend en wat
niet? Op welke leeftijd mogen kinde
ren naar de bioscoop of mogen zij dan
sen leren?
De normen van de stand van het mi
lieu, zelfs van de godsdienst, zo merkt
de bekende Katholieke pedagoog dr.
Perquin S.J. te dezer zake op, laten
in dit soort vragen verstek gaan. Weinig
is er, wat algemeen aanvaard is.
Hier komt nog bij, dat de moderne
opvoeder in een uitermate dynamische
samenleving de jeugd moet voorberei
den op een levenssituatie, die gezien
deze dynamiek in sterke mate zal ver
schillen van die, waarin hij zelf is op
gegroeid.
Een opvoeding tot zelfstandigheid en
persoonlijke verantwoordelijkheid is in
deze situatie een gebiedende eis des
tijds. Voor de christelijke opvoeding be
tekent dit, dat zij de jonge mens zal
moeten leren de eeuwige onwrikbare
waarheden en normen van het christe
lijke geloof zelfstandig naar de wisse
lende omstandigheden en verhoudingen,
waarin hij komt te verkeren, te con
cretiseren. Moderne, aan de eisen des
tijds aangepaste christelijke opvoeding
is opvoeding tot zelfstandigheid en per
soonlijke verantwoordelijkheid op basis
van de eeuwige, onveranderlijke waar
heden en normen van het christendom.
Onder invloed van gunstige, externe
factoren heeft de economische ontwikke
ling van Indonesië in het verslagjaar
weliswaar vooruitgang behaald, maar dit
wil nog niet zeggen, dat Indonesië een
voorspoedig jaar heeft doorgemaakt.
In de eerste plaats hebben regenbuien
en overstromingen vele oogsten doen mis
lukken, speciaal van zulk een vitaal
voedingsmiddel als rijst. In tegenstelling
tot de prijsdaling voor geïmporteerde
goederen, liep de rijstprijs op alarmeren
de wijze omhoog met alle gevolgen van
dien. Ook andere consumptiegoederen,
met name zout, stegen in prijs, hetgeen
de kosten van levensonderhoud ongunstig
beïnvloedde.
De produktie van belangrijke export
goederen geeft weinig aanleiding tot vol
doening. Vergeleken met 1938 is de pro
duktie van de cultuurondernemingen nog
laag, rubber uitgezonderd. Vergeleken
met 1954 daalde de produktie van rubber,
thee, palmolie en palmkernen. De ver
betering in de suikerproduktie is be
moedigend, evenals die van peper en
koffie, maar van exportstandpunt be
keken is de betekenis daarvan minder
groot dan van rubber. Ernstiger nog is de
toestand in de petroleumindustrie.
De industrie heeft met vele moeilijk
heden te kampen gehad, zodat wederom
een aantal zwakkere bedrijven tot slui
ting moest overgaan. De scheepvaart
geeft nog weinig reden tot voldoening.
Zelfs moet met slechtere resultaten reke
ning worden gehouden. De voornaamste
redenen voor deze onbevredigende situatie
zijn gebrek aan kapitaal, onvoldoende
kaderuimte en dokken, alsmede tekort
aan vakkundig personeel. Men raamt dat
ongeveer 30 pet. van het totale aantal
schepen is opgelegd.
Een en ander heeft vérstrekkende ge
volgen voor de economie van het land.
Een mindere deviezenopbrengst betekent
een slechter worden van de betalings
balans, van de begroting en van het
monetaire evenwicht, en dit alles heeft
weer een ongunstige invloed op de pro
duktie en dus op de export.
De president gaat dan dieper in op
het produktie-vraagstuk en wijt de ver
mindering der produktie aan economische
zowel ais aan niet-economische factoren
De economische factoren kan men samen
vatten in één punt: de spanning tussen
kosten en prijzen. De kosten in Indonesië
zijn van jaar op jaar gestegen, als ge
volg van inflatoire impulsen, voort
vloeiende voornamelijk uit begrotings
tekorten en in mindere mate uit externe
factoren. Het verslag spreekt dan over
de „aanhoudende precaire monetaire
situatie".
Op het kasteel van de Paters van de H.
Geest te Gemert zijn vrijdag voor de tien
de maal sociale studiedagen van de Bos
sche Diocesane Bond der K. A. B. begon
nen. Zij dragen als algemene titel: „De
menselijke verhoudingen."
Uit de openingswoorden van de bonds
voorzitter, de heer P. J Vriens en van pa
ter Fidentius O. F. M. Cap. is gebleken
dat de KAB op deze drie studiedagen
juist dit probleem aan de orde heeft ge
steld om dat het gevoel van onvoldaanheid
dat bij grote groeperingen heerst, ondanks
alle sociale hervormingen, kennelijk terug
gebracht kan worden tot misgroeide men
selijke verhoudingen.
De Nijmeegse hoogleraar prof. J. J. P.
van Boxtel, die als eerste inleider heeft ge
sproken over „de menselijke waardigheid
als grondslag der menselijke verhoudin
gen" heeft zijn grote instemming betuigd
met het feit, dat de K. A. B. de menselijke
verhoudingen tot onderwerp van het Ge*
mertse studiecongres heeft willen maken
Want hieruit mag worden geconcludeerd
zo zei hij, dat katholiek Nederland niet on
gevoelig is voor de wetenschap der „human
relations", die hij een nieuwe beweging
noemde. Hij stelde, dat deze beweging niet
alleen h umanistisch profaan en weten-
schappelijk-technisch mag zijn maar dat
zij ook doordrongen behoort te zijn van de
christelijke beginselen. De toegepaste we
tenschap der menselijke verhoudingen kan
zo waarschuwde hij een nieuwe geraffi
neerde uitbuiting van de werknemers be
tekenen, als zij niet gekerstend is door de
katholieke maatschappijleer.
Prof van Boxtel zeide tenslotte, dat de
menselijke verhoudingen in het eigen ka
tholieke kamp exemplair behoren te zijn.
In dit verband zei hij te hopen, dat het Ge
mertse congres er onder meer toe moge
leiden, dat er meer menselijke verhoudin
gen in de geest van het mandement komen
tussen de organisaties zelf en tussen de or
ganisaties en de wetenschappelijk institu
ten. Ook in katholieke ziekenhuizen, op
pastorieën en in het onderwijs is de nieu-
we beweging nog zeker niet aan haar
eindpunt gekomen.
In de middaguren heeft prof. dr. F. van
Doorn van de Katholieke Economische Ho
geschool te Tilburg de menselijke verhou
dingen in het grootbedrijf aan de orde ge.
steld.
Hij bezag deze materie vanuit psycholo
gisch oogpunt en stelde, dat door de ver-
technisering van het arbeidsproces en door
de hoge dynamiek van het bedrijfsleven de
plaats en het werk van de arbeider steeds
minder persoonlijk worden. Zijn inziens
hebben de personeelsafdelingen te weinig
zeggingskracht, terwijl' zij toch dominan
ten in het bedrijf behoren te zijn.
Tenslotte concludeerde prof. Van Doorn
dat een mentaliteitsverbetering van de af
zonderlijke bedrijfsgenoten noodzakelijk is
om tot goede menselijke verhoudingen te
komen. Er is nog te veel een egocentrische
instelling aanwijsbaar.
Enkele lichtgewonden heeft een bot
sing tussen een trailer en een tram
trein van lijn 10 gistermiddag in
Amsterdam-oost geëist. De vrachtwagen,
een 29 tonner, stopte plotseling omstreeks
twee uur op de trambaan aan bet einde
van de Linnaeussraat. bij de kruising met
de Zeeburgerdijk bij het Kon. Instituut
voor de Tropen om schoolkinderen te
laten passeren De tram kon niet tijdig
meer stoppen en ramde de auto. D# mo
torwagen werd uit de rails gelicht en
kwam op de weg tot stilstand. Er ont
stond een grote ravage. De tram werd
aan de linkervoorzijde opengescheurd en
het voorbalcon werd geheel gekraakt,
praktisch alle ruiten sneuvelden. De be
stuurder kon zich met een sprong redden,
hij liep slechts zeer lichte snijwonden op
Een 50-jarige passagiere kreeg een shock
terwijl nog enkele anderen pveneens lich
te snijwond.ies opliepen. Zij werden ter
plaatse verbonden, terwijl drie slacht
offers naar het ziekenhuis werden over
gebracht. De bestuurder van de zwaar
beschadigde vrachtwagen, die met een la
ding telefoonkabel uit Hannover afkom
stig was, kwam er totaal zonder letsel af.
De politie begon meteen met de op
ruimingswerkzaamheden die nogal enige
tijd vergden. Het tramverkeer had be
hoorlijke vertraging.
Modern overheidsbeleid is niet meer
denkbaar zonder het raadplegen van
allerlei gespecialiseerde instanties. Het
steeds ingewikkelder worden der vraag
stukken, waarmee de overheid gecon
fronteerd wordt, maakt deze gang van
zaken onvermijdelijk. Dit vooropstellen
de is niettemin een waarschuwend
woord, zoals burgemeester Schokking
in zijn afscheidsrede te dezer zake heeft
laten horen, alleszins op zijn plaats. Het
horen van al deze instanties voor ieder
concreet project heeft een dusdanige
omvang aangenomen en vergt zoveel
tijd, aldus de scheidende burgemeester
van Den Haag, dat er reden is tot ern
stige bezorgdheid.
Wij delen deze bezorgdheid ten volle.
Ook minister Cals heeft zich nog niet
zo lang geleden beklaagd over het
euvel, waarop de Haagse burgemeester
doelde.
Het aantal instanties, dat geraadpleegd
dient te worden, voor het verwezenlij
ken van belangrijke plannen, is zo sterk
gegroeid, dat een bewindsman, die vaart
achter de uitvoering van zijn plannen
wil zetten, er wel eens radeloos van
wordt
Dit euvel is een wrange vrucht van
het perfectionisme, dat een voortduren
de bedreiging is van de efficiëncy in
ons overheidsapparaat en tot allerlei
buitensporigheden leidt. Ook hier weer.
De overheid zal de moed moeten heb-
.ben om bij het uitstippelen en verwe
zenlijken van haar beleid tot een wat
minder omslachtige wijze van werken
over te gaan. Zij zal hierbij, gelijk de
scheidende burgemeester te dezer zake
terecht opmerkte, bewust het risico
moeten aanvaarden, dat wellicht een
enkele vergissing meer zal worden ge
maakt dan bij de huidige zeer omzich
tige werkwijze het geval is. Deze even
tualiteit valt echter in het niet tegen
het grote voordeel, dat de overheid
hierdoor met meer vaart en élan en
grotere efficiëncy haar gewichtige taak
kan volbrengen.
Op het ogenblik is het fundamentele
defect in de economie van Indonesië, dat
het aanbod van geld sneller toeneemt
dan de produktie. Voor 1956 moet weder
om op een aanzienlijk begrotingstekort
worden gerekend (rp. 2,8 miljard).
De conclusie is dan ook, dat het door
de overheidsfinanciën teweeg gebrachte
inflatoire effect sterk zal worden ver
hoogd en vermoedelijk een niveau zal
bereiken gelijk aan dat van 1954.
Dit zal betekenen, dat in een niet te
verre toekomst de in september j.l. ge
nomen maatregelen ter beteugeling van
de inflatie en ter bescherming van de
deviezenpositie toch weer onvoldoende
zullen blijken.
De oorzaak is, dat de regering principieel
haar aandacht heeft gewijd aan het be
strijden van symptomen, terwijl pogingen
om het kwaad in de wortel aan te tasten,
namelijk bij het begrotingstekort, tot dus
ver zonder succes zijn gebleven.
Investeringen zijn dringend geboden,
maar eerst dient alles in het werk gesteld
om verdere verstoringen van de mone
taire toestand te voorkomen. De president
geeft een opsomming van de problemen,
die in 1956 moeten worden opgelost. Met
name moet de basis van de Indonesische
export worden verbreed.
Op langere termijn ziet de president
drie problemen. Ie. Er moet een eind
komen aan de daling der produktie in de
exportsector; 2e. De begrotingstekorten
moeten worden weggewerkt; 3e. Het
investeringsvraagstuk.
Deze drie punten hebben echter één
punt gemeen: het monetaire evenwicht.
Pas wanneer dit evenwicht wordt be
reikt of benaderd, dan kan men spreken
van een werkelijke vooruitgang.
Toen gisteravond om ruim 9 uur de
66-jarige H. W. T. uit Nijmegen op zijn
bromfiets bij de Oude Molenweg de St.-
Annastraat aldaar wilde oversteken, werd
hij door een vrachtauto, bestuurd door
zekere B. uit Nuth, aangereden. De man
werd zo ernstig gewond, dat hij ter plaat
se overleed. Naar het lijkt, had het
slachtoffer seen voorrang verleend.
De 17-jarige landbouwerszoon H van As
uit Veltum, Venray, is vrijdagavond, toen
hi) op het kruispunt de Brienshoek te Leu
nen, Venray. per bromfiets plotseling de
provinciale weg overstak, gegrepen door
een uit de richting Venray komende bestel,
auto. De jongeman, oudste zoon uit een
gezin met twaalf kinderen, overleed ter
plaatse aan de bekomen verwondingen.
Op het kruispunt KI. Katerstraat—Patri
moniumlaan te Veenendaal is de 21-jarige
bloemist Huuting uit Vgenendaal niet zijn
motorrijwiel in volle vaart tegen een per
sonenauto gereden, waaraan hij geen voor
rang verleende. Hij was op slag dood.
Terwijl een nieuwe zuivelfabriek te
Venlo de voltooiing nadert, doet zich een
aanmerkelijke achteruitgang in de melk-
aanvoer voor. Blijkens het pas verschenen
jaarverslag van de Coöp. Zuiveiverenf
ging Noord-Limburg, ontving deze van
haar leden in 1955 ruim 1.400.000 kg melk
minder dan in het voorafgaande jaar.
Vele veehouders hebben hun melkvee ge
heel of gedeeltelijk opgeruimd om over
te schakelen op andere vormen van agra
rische bedrijvigheid, vooral tuinbouw. Dit
is een gevolg van allerlei factoren, waar
van de financiële opbrengst van de melk
wel een der voornaamste is, doch waarbij
ook personeelsmoeilijkheden een rol spe
len.
Dat de Coöp. Vereniging niettemin be
langrijke investeringen in de nieuwe fa
briek heeft gedaan, wordt gemotiveerd
door de snel toenemende behoefte aan
melk en melkprodukten in VenJo en om
geving, terwijl de bestaande outillage in
de oude fabriek te Venlo en in de fabrie
ken te Bergen en Horst niet aan de eisen
des tijds voldeed.
De raad voor de scheepvaart heeft ka
pitein J B. mede schuldig bevonden
aan de aanvaring van de „Boschfontem"
met het Noorse motorschip .Anatina" op
16 februari op de Noordzee nabij het San-
dettie-lichtschip en heeft hem een be
risping gegeven.
De kapitein had volgens de raad
een onjuist gebruik gemaakt van de ra
dar De raad acht de betrokken derde
stuurman R. van de W. vrij van schuld.
De hoofdinspecteur voor de scheepvaart
de heer J Metz. heeft gistermiddag in
houding van het, diploma voor de tijd
van twee maanden geëist tegen kapitein
J. K. van het m.s Altair" dat op 15 april
van dit jaar op de rede van Victoria in
Brazilië 0p een klip is gestoten en als ver
loren moet worden beschouwd. De heer
Metz achtte deze scheepsramp bijna uit
sluitend te wijten aan de schuld van de
gezagvoerder.
De Alweg-Gesellschaft te Keulen is
van plan ten noorden van Keulen aan de
linkerzijde van de Rijn proeven te nemen
met het door haar ontwikkelde monorail-
systeem. De Zweedse grootindustrieel
Wenner-Gren. die de Alweg-Gesellschaft
financiert, heeft thans opdracht gegeven
een aanvang te maken met de aanleg van
een proeftraject voor de eerste monorail
spoorweg.
De deelneming van de Nederlandse jon
gemannen aan de werkkampen van de
Bouworde in West-Europa is tot nu toe
zeer góed geweest. In de komende weken
vragen echter nog enige bouwobjecten
van dit instituut van pater Werenfried
van Straaten dat onlangs zijn actie in
Nederland in het. groot is begonnen en
waarover wij reeds enkele malen be
richtten, dringend om werkkrachten.
Dit zijn o.m. drie kampen in Oosten
rijk. nl. te Mariazell (van 24 augustus
tot 20 september). Scharnitz (van 28 au
gustus tot 22 september) en Innsbruck
(idem) en één kamp in West-Duitsland
en wel in Oldenburg (van 22 augustus
tot 13 september). Het schijnt, dat het
»oor velen moeilijk is juist in bovenge
noemde perioden te komen werken en
daarom doet de Bouworde, waarvan het
Nederlandse secretariaat in het Minder
broedersklooster te Alverna (Gld) is ge
vestigd, een dringend beroep op de mede
werking van jongeren, zoals b.v. studen
ten, die hiertoe in de gelegenheid zijn.
Een kamp voor jonge boeren te Olden
burg kan nog van 12 september tot 3 ok
tober werkkrachten gebruiken, terwijl in
Friesland een Nederlands object in voor
bereiding is, waaraan men half augustus
hoopt te kunnen beginnen. Ook hiervoor
zijn nog werkkrachten nodig, die even
tueel reeds na 14 dagen afgelost kunnen
worden.
Het lid van de Tweede Kamer, de heer
Burger (P.v.d.A.), heeft aan de minister
van Verkeer en Waterstaat schriftelijk
gevraagd, of de persberichten, dat de re
gering besloten heeft, de staatsdeelneming
in de K.L.M. te verzwakken, juist zijn en
zo ja, of de minister dan kan mededelen,
waarom een beslissing van deze orde
onder vigeur van een demissionair kabi
net moest worden genomen, alsmede
wajtfom de regering geen aanleiding heeft
gevonden, het parlement voorafgaand in
te lichten?
In het rozenkwekersdorp Lottum zal
van 12 tot en met 15 augustus weer het
jaarlijkse rozenfeest worden gehouden.
Op het feestterrein „De Kraaijenhof", dat
even buiten het dorp tussen de bossen
ligt, zullen dan duizenden rozen zijn ge
schikt in mozaïeken en velerlei liggende
en staande figuren, aangebracht bij fon
teinen, vijvers op gazons en in een ge
deelte van het aangrenzende bos.
Hoewel men dit jaar, in tegenstelling
tot andere jaren pas aan de eerste rozen
bloei toe is omstreeks half augustus, ver
wacht men toch over voldoende rozen te
kunnen beschikken.
Op zondag 12 augustus verzorgt de Ko
ninklijke Harmonie uit Horst een avond
concert op het verlichte feestterrein; op
woensdag 15 augustus geven de Konink
lijke Harmonie uit Arcen er. de Konink
lijke Harmonie uit Linze een concert.
Morgen zal de nieuwe polikliniek van
het ziekenhuis St.-Annadal te Maastricht
officieel in gebruik worden gesteld De
nieuwbouw omvat lokaliteiten voor de
specialisten, alsmede ruimten voor de
toepassing van fysische therapie (bad
en massagebehandelingen) Met de vol
tooiing van deze afdeling heeft het zie
kenhuis zijn derde en voorlopig laatste
bouv/fase beëindigd.
De kosten van de nieuwbouw belopen
rond 180.000, waarbij nog eens j 100.000
komen voor de inrichting en de medische
apparaturen.
Het ziekenhuis heeft een capaciteit van
611 bedden, welk aantal voldoende wordt
geacht voor medische en gezondheidszorg
in een areaal van 140 000 tot 150.000 zie
len, de bevolkingsgroep van Maastricht
met omgeving
Overeenkomstig de verwachtingen
heeft de wereldproduktie van ruwe olie
in'het lopende iaar een verdere toene
ming ondergaan. Voor het eerste half
jaar van 1956 komen de produktieramin-
gen uit op een stijging met 36 miljoen ton
(of ongeveer 10 pet) t.o.v. januari/juni
1955 tot 412 miljoen ton. Voor het gehele
jaar 1956 Wordt de produktie geraamd op
830 miljoen ton, hetgeen 60 miljoen ton
meer zou zijn dan in 1955. Deze produktie-
toeneming zou weliswaar geringer zijn
dan die van 1955, maar toen wa^de stij
ging met circa 84 miljoen ton een record.
In de vrije wereld zou de produktiestijging
in de eerste helft van 1956 t.o.v. lanuari/
juni 1955 30 miljoen ton, of 9 pet. hebben
bedragen waardoor een produktie van
365.3 miljoen ton zou zijn bereikt.
Wederom was de produktiestijging in
het Midden-Oosten het grootst (13.4 pet).
Aldaar kwam de produktie op 90 miljoen
ton.
In de Ver. Staten was de produktie
stijging met 5.2 pet. geringer dan in de
meeste andere gebieden, een verschijnsel
dat z'ich ook in 1955 voordeed. Een aantal
Amerikaanse maatschappijen heeft de
laatste dagen haar resultaten over het
eerste halfjaar 1956 gepubliceerd. Deze
cijfers geven algemeen een vooruitgang
van de winst t.o.v. die van de eerste helft
van 1955 te zien, zowel voor de maat
schappijen die in hoofdzaak of geheel
haar arbeidsterrein in Noord-Amerika
hebben als voor de oliemaatschappijen
met grote internationale belangen. Ho
gere omzetten en oofc hogere Prijzen voor
sommige produkten (vooral stookolie)
zullen de winsttoeneming hebben veroor
zaakt. Hieronder laten wij de winsten
per aandeel van enkele maatschappijen
volgen, waarbij opgemerkt kan worden
dat de eerste vier maatschappijen van
het staatje grote internationale belangen
hebben.
Winst per aandeel,
in het eerste halfjaar
1956 1955
St. Oil N.J2.00 1,75
Gulf Oil4,91 3,27
St. Oil Calif1,93 1,73
Texas Co2,52 2,28
Shell Oil 2,52 1,98
Sinclair Oil3,10 2,92
Atlant. Refin2,40 2,03
Continental Oil 2,62 2,27
Sun Oil2,48 2,53
De hogere produktie in de V.S. en
grotere importen hebben er toe geleid,
dat de voorraden van bepaalde produk
ten te hoog zijn geworden, aangezien de
vraag niet in dezelfde omvang steeg als
het aanbod. Hierdoor zou een gevaar
In zijn memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer over het wetsontwerp
houdende nieuwe bepalingen betreffende
de loodsdienst voor zeeschepen zegt de
minister van Marine o.a., dat de loods
geldtarieven, sinds de vaststelling in 1859,
herziening behoefden als gevolg van de
waardevermindering van de gulden en
de Belgische frank. Uit de gelijkstelling
van de loodsgeldtarieven in België en
Nederland kan niet' de wenselijkheid
voortvloeien om tot opheffing van de
verschillen in de lonen van de Belgische
en Nederlandse diensten van het loods
wezen te geraken.
De zeereerw. heer A. Ras, pastoor van de
St.-Leonardusparochie in Den Bosch, vie^Pt
op 7 augustus a.s. het feit dat hij gedurende
25 jaren aan deze parochie verbonden is.
Hij werd daar in 1931 als kapelaan aan
gesteld en volgde de bouwer van de kerk,
wijlen pastoor G. van de Kant, na diens
overlijden in mei 1945 als herder op. Een
der meest verdienstelijke daden van pas
toor Ras was de snelle herbouw der St-
Leonarduskerk, die bij de bevrijding deer
lijk gehavend werd.
Nu Ged. Staten van Gelderland het
raadsbesluit van de gemeente Arnhem
tot overneming van de Arnhemse Mu
ziekschool door de gemeente heeft goed
gekeurd. zal met ingang van 1 september
"a.s. deze schooi dus onder een gemeente
lijk statuut haar werkzaamheden voort
zetten Er wordt nu gestreefd naar een
officiële erkenning van deze stedelijke
muziekschool door het Riik waardoor het
mogelijk za; zijn van Rijkswege erkende
examens af te nemen
Verder zullen stappen worden onder
nomen om aan deze muziekschool het
Predikaat van Muzieklvceum of dat van
Conservatorium verbonden te krijgen.
voor de prijzen van sommige produkten
m de V.S. kunnen ontstaan, indien de
produktie en invoer niet zouden worden
verlaagd.
De voorraden van ruwe olie waren
midden juli j.l. ongeveer 2 pet. hoger
dan midden juli 1955. Gezien de in feite
te hoge produktie van ruwe olie kon .er
afgezien van enkele uitzonderingen
tot dusverre van een in verband met de
sterk gestegen produktiekosten vrijwel
algemeen wenselijk geoordeelde verhoging
van de prijs van ruwe olie niets komen'
De benzinevoorraden waren half juli
in de V.S. ongeveer 12 pet. groter dan
het vorig jaar en hebben een gevaarlijk
hoog niveau bereikt. Het zomerseizoen
zou enigszins hebben teleurgesteld. In het
tweede kwartaal van 1956 was de benzine-
vraag slechts 2,6 pet. hoger dan in 1955
Het is een geluk dat de staking in de
staalindustrie slechts een maand heeft
geduurd. Deze staking heeft een gevoelige
vermindering van het verbruik van stook
olie veroorzaakt. De staalindustrie ver
bruikt nl. meer dan een miljoen barrels
stookolie per dag, of ongeveer een tiende
van het totale verbruik van dit produkt
De nationalisatie van het Suezkanaal
heeft op het koersverloop van oliewaar
den een ongunstige invloed uitgeoefend
Bij de internationale concerns loopt het
aandeel, dat de produktie in het Midden-
Oosten van de totale produktie uitmaakt
sterk uiteen. De totale bruco-produktie
van de Koninklijke/Shell Groep beliep
5 77,17 miljoen ton, waarbij nog
21,13 miljoen ton ruwe olie uit leverings
contracten op lange termijn kwamen. De
produktie van de Groep in het Midden
Oosten bedroeg 11,13 miljoen ton, doch
ruerbij kwam nog de ruwe olie ontvangen
op leveringscontracten. Aan de hand van
een grafiek in het jaarverslag kan wor
den berekend, dat van de bruto produktie
der Groep, inclusief hoeveelheden ont
vangen op grond van leveringscontrac
ten, ongeveer 27,5 miljoen ton uit het
Midden-Oosten afkomstig was, of onge
veer 28 pet. van het eerder genoemde
totaal van 98,3 miljoen ton.
De vier grote Amerikaanse maatschap
pijen met internationale belangen zijn de
St.-Oil of New Jersey, The Texas Co.,
Gulf Oil en St.-Oil of California. Bij de
St.-Oil of New Jersey beliep de totale
bruto produktie van 1955 2.14SU)00 bar
rels per dag. Hiervan waren 401.000
barrels afkomstig uit het Midden-Oosten,
t.w. 289.000 barrels aandeel in de Arabian
American Oi] (Aramco), 91.000 barrels
van de Iraq Petroleum en haar dochter
ondernemingen en 21.000 barrels van de
Iranian Oil Part. De Midden-Oosten
produktie maakte dus bij de St.-Oil of
New Jersey 18,7 pet. van haar totale
produktie uit, of minder dan bij de
Koninklijke/Shell Groep. De overige
grote internationale Amerikaanse olie
maatschappijen hebben echter een rela
tief groter produktie-belang in het Mid
den-Oosten dan de Koninklijke/Shell
Groep.
De totale bruto-produktie van de Texas
Co. beliep in 1955 509.672 barrels per
dag, waarvan 340.086 barrels, of circa 66
pet. in het Midden-Oosten. Van deze pro
duktie in het Midden-Oosten waren
289.000 barrels afkomstig van het aandeel
in de Aramco, 30.086 barrels van de
Bahrein Petroleum Co. en 21.000 van de
Iranian Oil Part. In 1955 produceerde
Socony Mobil Oil in totaal bruto 580.436
barrels per dag, waarvan 212.010 barrels
of 36,5 pet. in het Midden-Oosten. In
Saoedi Arabië (Aramco) werden 96.504
barrels, in Irak 80.603 barrels, in Quatar
13.656 barrels en in Iran 21.247 barrels
geproduceerd (alles cijfers per dag).
Van een netto-produktie van de Gulf
Oil van 886.186 barrels per dag in 1955
waren per dag 479.571 barrels afkomstig
uit Koeweit en 20.400 uit Iran, of in
totaal 56 pet. uit het Midden-Oosten. Van
de St.-Oil of California hebben wij de
cijfers voor 1955 niet ter beschikking. In
1954 kwam echter circa 50 pet. van de
oroduktie uit het Midden-Oosten (Aramco
en Iran). In het afgelopen jaar zal in
deze verhouding wel geen noemenswaar
dige verandering zijn gekomen.
Hoewel de hierboven vermelde cijfers
een indruk geven van het belang bij de
produktie (direct via dochtermaatschap
pijen en/of indirect via levering op con
tracten) in het Midden-Oosten, is het
uiteraard voor een outsider moeilijk zich
een oordeel te vormen over de mate
waarin de afzonderlijke maatschappijen
zouden worden getroffen door een ver
storing van het olievervoer door het
Suezkanaal. Een produktiemaatschappij
in het Midden-Oosten, welke een leve
ringscontract af Midden-Oosten heeft ge
sloten. kan van de bedoelde verstoring
geen last hebben, doch een afnemer die
de olie in Europa moet verwerken wel.
Na de jongste wereldoorlog heeft zich
in de olievoorziening van Westeuropa een
belangrijke verandering voorgedaan. Voor
1940 waren de Ver. Staten netto expor
teur van ruwe olie en olieprodulcten. Op
het ogenblik zijn de Ver. Staten netto
importeur van zowel ruwe olie als olie-
produkten. Voor de oorlog werd het
grootste deel van de Westeuropese be
hoefte van olieprodukten gedekt door
import uit de Ver. Staten of het gebied
van de Caraïbische Zee. Na de tweede
wereldoorlog moest West-Europa zich tot
hef Midden-Oosten als olieleverancier
wenden. Dit maakte een sterke uitbrei-
'n8 „van de raffinage-capaciteit van
West-Europa nodig, aangezien raffinage-
capaciteit lang niet in voldoende mate
aanwezig was in de zich snel ontwikke
lende produktiegebicden in het Midden-
Oosten. Ook de sterke stijging van de
behoefte in West-Europa speelde een rol
bil de bouw van de raffinaderijen in
Europa.
Het Midden-Oosten produceerde in 1955
161 miljoen ton en exporteerde 146 mil
joen ton. Van de export werd 65 miljoen
ton via het Suezkanaal vervoerd, 41
miljoen ton met tankers van de Perzische
Golf niet via het Suezkanaal (in hoofd
zaak bestemd voor afnemers ten oosten
van Suez) en 40 miljoen ton via pijp
leidingen naar het oosten van de Middel
landse Zee. Men ziet, dat het Suez
kanaal voor de olievoorziening van West-
Europa van enorme betekenis is. De
Koeweit olie woldt voor meer dan drie
kwart en de Quatar olie voor circa
drie-kwart via het kanaal vervoerd.
De oliebehoefte van West-Europa zal in
de jaren tot 1975 naar verwachting zeer
scherp stijgen. In rapporten welke ge
durende de zomervergadering van het
Institute of Petroleum te Torquay zijn
behandeld, is hierover het nodige cijfer
materiaal gepubliceerd. Verwacht wordt,
dat de olieproduktie van het Midden-
Oosten van ruim 160 miljoen ton in 1955
tot 310 miljoen ton in 1965 en 650 miljoen
ton in 1975 zal toenemen. Een dergeiijke
scherpe toeneming schept problemen voor
het vervoer.
Het olievervoer van het Midden-Oosten
zal moeten plaats vinden met tankers,
».»g.vuid met pijpleidingen. In ieder ge
val zou een Uitbreiding van het vervoer
door het Suezkanaal nodig zijn, waarvoor
de capaciteit van het kanaal zou moeten
worden opgevoerd. Na doorvoering van
het tegenwoordige program van verbete
ring van het Suezkanaal zou de vervoers
capaciteit ongeveer 160 180 miljoen ton
bedragen tegen het vorig jaar, zoals reeds
vermeld, 65 miljoen ton olievervoer.
na langdurig zoeken hef lijkje aangetroffen
van de viifiarige knaap I v M uit deze
gemeente. Het ventje was gaan spelen en
toen zijn broertje thuis kwam met de me
dedeling. dat het kind verdwenen was
trok men in allerijl op onderzoek uit He<
spoor leidde ten slotte naar de sluis, waai
.■et reeds ontzielde lichaampje gevonden
werd.
v,0?eoei?r-ssie van 35000 sulden, die de
heer P Visser, voorzitter van de coöpera
tieve bergingsvereniging „Renate Leon-
3 tt. °,n de aandeelhoudersvergaderini;
in Utrecht op 11 juni j.l. aankondigde.
S?lLn'eA ë&t aewenste resultaat gehad
Slechts 15.000 gulden zijn in de kassen
v?n ber2ingsvereniging binnenge-
uet, tekort te dekken heef.
het bestuur besloten van de drieduizend
ledenaandeelhouders van de vereniging
achterstallige contributie over 1954 1955
en 1956 te heffen Tevens heeft de heei
Visser de verzekering gegeven dat zodra
deze contributie-achterstand 15.30
per 10) is ingehaald, de expeditie naai
ae .Renate Leonhardt" op Haaksgron-
den een aanvang zal nemen. Op 11 juni
„heeft de heer Visser een dergelijke
stellige toezegging gedaan, en verklaard
dat de expeditie een week nadien zee zou
kiezen
De behoeften der onderontwikkelde
landen z«n zo dringend, dat het tot stand
komen van het speciale fonds van de
yer. Naties voor economische ontwikke-
"ng. De Sunfed". niet langer kan worden
uitgesteld, verklaarde de leider van de
Indonesische delegatie dr. A R. Asmaun
vrijdag in de vergadering van de econo
mische en sociale raad der Ver. Naties.
Dr. Asmaun gaf een uitvoerige uiteen
zetting van de Principes, waardoor de
sedert kort soevereine landen zich laten
leiden bij het bepalen van hun politiek
t.a.v. particulier buitenlands kapitaal.
„Buitenlandse investeringen zijn voor hen
alleen dan aanvaardbaar", zei hij „ais de
pas verkregen politieke soevereiniteit
er niet door wordt aangetast, maar na
tuurlijk zal er met de rechtmatige belan
gen van het buitenlandse kapitaal naar
behoren rekening worden gehouden"
voegde hij daaraan toe.
„Het zou wenselijk zijn1', aldus dr As
maun, „buitenlandse particuliere inves
teringen de status en het karakter van
tijdelijke steun te geven ter overbrug
ging van een bepaalde periode in de eco
nomische ontwikkeling van de minder
ontwikkelde landen, gebaseerd op een
redelijke beperking van tijdsduur, vol
doende om het buitenlandse kapitaal zijn
taak te laten vervuilen en de belegger
een redelijk profijt van zijn kapitaal en
werkzaamheden te garanderen.
Gezien het beperkte terrein van activi
teit voor de particuliere buitenlandse be
legger in die landen beperkt als °e-
voig van de veranderde internationale
omstandigheden en de houding van de
buitenlandse belegger zelf moet er
naast buitenlands particulier kapitaal
worden omgezien naar andere middelen
voor de financiering van de economische
ontwikkeling aldaar". aldus dr. Asmaun.
-oijn voorkeur gaat daarbij Uit naar open
bare leningen of kredieten op lange ter
mijn en met lage interest. Jiefst verbonden
met hulp op het gebied van techniek en
anagement. Hij sprak de hoop uit dat
i nJ-?rnationa,e Bank en het Internat o-
nale Monetaire Fonds op dit gebied in de
toekomst meer zuilen doen.
Daar het de onderontwikkelde landen
tenslotte niet zozeer te doen is om de
buitenlandse deviezen zelf. maar wel om
de goederen die daarmee kunnen worden
gekocht, wees de Indonesische afgevaar
digde ook op de betekenis van langlopen
de particuliere kredieten als middelen
voor de financiering van economische
ontwikkeling.
De Indonesische delegatieleider maakte
zijn Nederlandse collega mr. Stikker, een
Guiseppe di Vittorio, de secretaris-gene
raal van het grote Italiaanse linkse vak
verbond. waarin communistische en links-
socialistische arbeiders zijn verenigd,
heeft verklaard dat het vakverbond los
moet staan van de partijcontrole.
In een hoofdartikel in het communisti
sche partii-orgaan ..Unita" zegt de secre
taris-generaal. dat. wil de communistische
bijdrage tot de agitatie in de verenigde
arbeidersbeweging doeltreffend zijn, men
de moed moet hebben, „met onpartijdig
heid enige van de denkbeelden, die nog in
enige afdelingen van onze parlii ziin ge
worteld. opnieuw te waarderen" Het vak
verbond kan niet het instrument van een
of meer partijen ziin. maar het moet we
zenlijk onafhankelijk van alle partijen .ziin.
aldus Di Vittorio.
De N.V. Bank voor Nederlandsche Ge
meenten gaat, zoals reeds gemeld, over
tot de uitgifte van f 10 miljoen 4% pet.
30-jarige obligaties.
Bit het prospectus, dat zo juist ver
schenen is, blijkt, dat de koers van uit-
S'fte ino pet. is n° aflossing gesehiedt
a pari in 20 ccliike jaarlijkse termijnen,
aanvangende in 1967.
Vervroegde gehele of gedeeltelijke af
lossing is 6edurende de eerste 10 jaar van
de looptijd niet toegestaan, daarna is zü
in de iaren 1966 tot en met 1970 alleen
mogelijk tot de koers van 101% pet. en
gedurende de verdere looptijd van de
lening tot de koers van 101 pet. De le-
lening tot de koers van 101 pet. De lening is
verdeeld in coupures van 1 000 en 500.
Datum van inschrijving is vrijdag 10 augus
tus 1956 en datum van storting maandag
3 September 1956. De Rotterdamsche
Bank, De Twentsche Bank, de Amster-
damsche Bank. de Incassobank, de Ned
Handel Mij. en zeven andere banken ver
lenen haar medewerking aan deze uit
gifte.
De opbrengst der nieuwe lening is be
stemd voor de financiering van nieuwe
kapitaalsuitgaven en consolidatie van
vlottende schulden van gemeenten en even
tueel van andere publiekrechtelijke of se-
mipubliekrechtelijke lichamen.
In het prospectus worden ter toelichting
de cijfers van opgenomen en verstrekte
leningen gegeven volgens de stand per
januari 1956. welke reeds uit het verslag
óver 1955 bekend zijn. Over de verdere
ontwikkeling in het eerste halfjaar 1956
worden geen bijzonderheden vermeld.
Derhalve wordt niet gememoreerd de uit
gifte van 30 miljoen 3% pet. 30-jarige
obligaties tegen de koers van 99% pet. in
maart van dit jaar en wordt geen specifi-
De KNAC heeft op haar onlangs aan de
minister van Buitenlandse Zaken gezon
den adres, waarin zij verzocht V bevor
deren, dat de visumplicht tussen Neder-
i - la.nd en Spanje wederzijds zou worden
van het Sunfed-plan. (Zie
De Msb van 3 aug. J.l.). Ook de meeste
andere sprekers over dit onderwerp
maakten in waarderende woorden mei-
ding van het betoog dat de heer Stikker
heeft gehouden.
aanmerkelijk zouden worden verlaagd
thans bericht ontvangen dat de visum-
kosten met ingang van 1 augustus zijn
verlaagd Tot nu toe kostte het f 32.-
per 3 maanden; dit is nu verlaagd tot
f 17,50, eveneens per 3 maanden.
Het bedrag aan schadevergoedingen,
die enkele passagiers van de gezonken
„Andrea Doria" reeds van de betrokken
Italiaanse en Zweedse Ijjn hebben geëist,
was zaterdag reeds tot meer dan twee
miljoen dollar gestegen.
De hoogste eis tot schadevergoeding
900.000 dollar is zaterdag bfj het fede
rale hof ingediend tegen de Zweedse eige.
naar van de -..Stockholm", die de eisers
schuldig achten aan het verloren gaan
van hun lading aan boord van de „An
drea Doria Negen en zeventig handels-
scheepvaart- en verzekeringsmaatschap
pijen hebben de gezamenlijke eis inge
diend. Len andere eis tegen beide maat
schappijen is afkomstig van mevr. Mary
Urban die 350.000 dollar vergoeding
vraagt voor haar bekomen verwondingen
en geleden verliezen. In totaal zijn er
thans zes eisen voor schadevergoeding tot
een gezamenlijk bedrt" van 2.227.100 dol
lar ingediend.
catie gegeven van de aanwending van de
uit deze uitgifte verkregen middelen.
De stand van de opgenomen leningen
pee 1 januari 1956 was f 1.239.400.000
waarvan obligati'-'eningen f 333.900.000 en
onderhandse leningen 905.500.000. Ver
strekte leningen beliepen per die datum
aan gemeenten 1.167.056.000, aan water
schappen e.d. 2.699.000 en aan andere
instellingen en lichamen 92.139.000, of
in totaal 1.261.894.000.
Uit het bisschoppelijk museum aan de
Jansstraat te Haarlem is een uit 1520 da
terend kunstvoorwerp verdwenen, ter
waarde van ongeveer duizend gulden. Het
groep voorstellende de stal van Bethle-
is een Noord-Nederlandse eikenhouten
hem met kribbe, Christuskindje en dieren
De kleuren zjjn rood. groen, blauw en
goud; de afmetingen plm. 25 cm lengte,
15 cm breedte en 5 cm hoogte. De ont
vreemding moet zijn geschied tussen 31
juli en 2 augustus.
Donderdagmiddag maakte een buiten
landse bezoeker in een der zalen de con
cierge van het museum attent op de lege
plek. Het kaartje waarop het geëxpo
seerde werkje werd aangeduid was nog
we] aanwezig.
De Olympiajol „Pollux" OZ-42, die, zo
als wij hebben gemeld, dinsdagavond leeg
aan de Leidam bij Lelystad werd gevon
den, behoorde toe aan twee .Zwitserse
scholieren de 19-jarige J. en zijn neef D.
Neuenschwander. beiden uit Frauenfeld.
Aangenomen wordt, dat de jongelui tij
dens het stormachtige weer van het af
gelopen weekend zijn verdronken. Hun
stoffelijke overschotten zjjn echter nog
niet aangespoeld.
De jongelui maakten in hun jol over
de Riin een vakantietocht en passeerden
verleden week donderdag onze grens bij
Lobith Zaterdag hebben zij nog hun fa
milie in Zwitserland van Amsterdam uit
getelegrafeerd. Volgens de vader van een
der jongens waren zwemvesten aan
boord, die zich automatisch vullen als zij
in het water komen
Op verzoek van de familie der beide
slachtoffers werd het IJsselmeer gisteren
met vliegtuigen afgezocht. Gisteren mor-
?en jseen Catalina van de Marine-Lucht
vaartdienst van Valgenburg opgestegen.
Deze is tegen de middag onverrichterzake
teruggekeerd. Verder heeft 's morgens
een Auster van Aero-Ypenburg gezocht.
Een helikopter van deze onderneming
ging eveneens op onderzoek uit Tot nu
toe werd echter nog niets gevonden.
